IET EINDE VAN GEORGE JACKSON, EEN ZWARTE REVOLUTIONAIR I-commentaar Kader NOS contra beleidsstructuur 3? Onderscheiding voor Dimitri Frenkel Frank VVDM-blad verboden ZATERDAG 4 SEPTEMBER 1971 George Jackson is dood. De cipiers van de Amerikaanse an Quentingevangenis aarzelen niet. In een zee van ko els vanuit een van de wachttorens van de beruchte gevan- enis van Californië eindigde zijn wanhopige sprint naar ie vrijheid. LAIs ik hier ooit levend vandaan kom, laat ik niets achter" Jchreef de zwarte revolutionair een paar jaar geleden in -- grauwe cel. 'Ze kunnen me nooit tot de gebroken men- rekenen, maar ik kan ook niet zeggen dat ik normaal Ik ben te vaak kwaad geweest. Ik ben te vaak voorge- igen en beledigd. Ze hebben me over de grens geduwd, Door Jelte Rep vanwaar geen terugkeer meer mogelijk is. Ik weet dat ze niet tevreden zullen zijn voordat ze me geheel uit mijn bestaan verdreven hebben. Ik ben het slachtoffer geweest van zovele racistische aanvallen, dat ik mij nooit meer kan ontspannen. Ik kan nog wel soms glimlachen, maar tegen de tijd dat dit voorbij is, zal ik wellicht geen aardig friens meer zijn. Ik heb juist mijn 77-ste sigaret op deze 21-uur tellende dag opgestoken. Ik ga voor twee, drie uur even rusten. Misschien val ik in slaap. Veel liefs uit Dachau. Wge Jackson was nog maar 29 r, toen hij gedood werd, maar rkelijk geleefd heeft hij maar wei- je jaren. Als kind droomde hij zijn te dromen in de hel van het ghet- Superman was toen verscheidene en oud. Ik vereenzelvigde mij niet rkelijk met hem, maar ik ontwik te een vast vermoeden, dat ik een lernikker zou worden (23 jaar mijn vooruit). Ik bond een tafelkleed mijn nek, klom op het dak, en zou anks de tranen van mijn zuster dood in gesprongen zijn, daar be en tussen de vuilnisbakken, als ze niet gegrepen had, met tafelkleed al'. wereld was geheel zwart en >ker. waren even zeldzaam als rsmannetjes'Het was een trau- lische gebeurtenis toen ik blanke ideren op de kleuterschool zag. ik iet enkelen tevoren gezien hebben ijdschriften of boeken, maar nooit levende lijve. Ik liep naar een mke toe, bevoelde zijn haar, streek ir ,zijn wang. Hij sloeg op mijn fd met een baseball-knuppel'. maar vijftien jaar oud was Ge- toen hij in de gevangenis be ide: de Californische Jeugdgevan- van Paso Robles. Dit was het iolg van een 'poging tot beroving' een supermarket en van het he- van een motorfiets. George wist iter niet, dat de motor gestolen toen hij hem kocht, maar dat ument hield geen stand. 'Ik ging Paso Robles. In het allereerste i was het alsof ik stierf. Gevan genomen worden was een van grootste angsten. Misschien is aangeboren. Het is datgene, rvoor ik mijn gehele leven op de ben. Toen het me gebeurde ik vijftien jaar oud en nog niet teat plotselinge veranderingen tc i te komen'. rt nadat hij weer op vrije voeten werd hij beschuldigd van het oven van een pompstation in Cali- een aanklacht die volgens kson niet waar was. Maar hij was irt en al eerder in aanraking ge- :st met de justitie en wie zou hem )ven. Tk accepteerde een compro- Ik stemde toe te bekennen en kantongerecht geld te besparen in voor een lichte gevangenisstraf, bekende, maar toen de .uitspraak 'lm gooiden ze me in de gevange met minimaal één jaar ^n maxi maal levenslang. Dat was in 1960. Ik was achttien jaar oud. Ik ben er sindsdien niet meer uit geweest. Ik ontmoette Marx, Lenin, Trotski, En gels en Mao, toen ik in de gevangenis belandde'. De Soledad-gevangenis van Califor nia werd de revolutionaire leerschool voor George Jackson. Met weinig slaap (meestal drie uur) en veel siga retten (drie tot vier pakjes) en veel boeken ontwikkelde hij zich tot wat progressieve Amerikanen %en 'revolu tionair' noemen, maar wat de blan ke gevangeniscipiers als 'herrieschop pers' beschouwen. Een ware rassen- corlog woedde in de Soledad-gevan genis met vechtpartijen en doden tus sen zwart en blank, aangemoedigd door de blanke cipiers. Een van die gevechten vond plaats op 13 januari 1969, toen zwart en blank werden gelucht op een nieuw terrein gevangenisradio, werd een blanke ci pier doodgeslagen. Alle gevangenen in de vleugel, waar de moord gebeur de, werden in afzondering geplaatst en drie dagen later werden drie ge vangenen, Fleeta Drumgo, John Clut- chette en George Jackson, beschul digd van de moord. Maar steeds meer won de mening terrein, dat de drie geselecteerd wa ren, vanwege hun reputatie als zijnde „herrieschoppers" en dat er geen ma teriaal was om hen van moord te be schuldigen. Tijdens het voorgerechtelijk onder zoek werden twee zittingen gehouden, zonder dat de families van de drie op de hoogte waren van de beschuldi ging. Het drietal werd als ultra-ge vaarlijk behandeld. Onder strenge veiligheidsmaatregelen, geboeid en geketend als slaven, werden zij naar en van het gerechtsgebouw vervoerd. Voor een derde zitting zou plaats vin den, slaagde Cluchette erin een brief je naar zijn moeder te smokkelen. Dit SOS aan de buitenwereld werd het ■pnt< en nadat ze zorgvuldig waren gefouil leerd op wapens. Binnen een paar minuten brak de strijd los en wat er daarna gebeurde is nog nooit opge lost. Volgens de gevangenen begon een var. de bewakers in de wachtto rs ns, zonder waarschuwing vooraf, systematisch op de zwarte gedeti neerden te schieten. Vier schoten werden gelost en drie zwarten werden gedood, terwijl één blanke gewond raakte. Eén zwarte gevangene bloedde dood op het rauwe asfalt toen geweigerd werd hem naar het hospitaal over te brengen. Drie dagen later oordeelde eei) grand jury, dat de bewaker in de wachttoren had gehandeld uit gerechtvaardigde zelf verdediging. Een half uur, nadat dit nieuws bekend was gemaakt via de begin van één van de opvallendste verdedigingsacties uit de Amerikaan se geschiedenis. Want het nieuws be reikte ook Huey P. Newton, de op richter van de Amerikaanse Zwarte Panter-partij, die ondanks zijn ge vangenschap de reputatie van George Jackson vernomen had. Vanuit zijn cel schreef de Panter: „George Jack son is een levende legende in het ge hele gevangenissysteem. Iedere ge vangene met wie ik gesproken heb. iedere veroordeelde die enige tijd heeft doorgebracht in Californische gevangenissen, weet van George en heeft hoge achting voor hem Zelfs enkelen van de blanke „racistische" gedetineerdeh hebben respect voor hem omdat zij hem zien als een man, die totaal oprecht is. Hij weigert George. ieder compromis om persoonlijke pri vileges te verkrijgen. George is een ware revolutionair." Al spoedig werd de zaak tegen de drie gevangenen bekend in radicale kringen. De moeder en de jonge broer van George Jackson kregen in hun pogingen om geld in te zamelen voor de drie „Soledad-brothers" al spoedig steun van vele mensen, onder wie de zwarte lectrix aan de Universiteit van Californië, Angela Davis. De zaak werd nog befaamder, toen de talloze brieven, die George Jackson vanuit zijn cel geschreven had, uitge geven werden in een pocketboek on der de naam „Soledad-Brother". Op ontroerende wijze getuigt het boek van de dwangbuis, die de gevangenis is voor de zwarte, en van de transfor matie die George Jackson onderging. Huey Newton, die toen al lichtelijk geirriteerd was door het optreden van mede-Panter Eldridge Cleaver, riep Jackson uit tot „de grootste schrijver van ons allen", en andere minder be vooroordeelde critici noemden het boek „het belangrijkste van een zwarte auteur sinds de autobiografie van Malcolm X". Evdnals Malcolm X en Eldridge Cleaver had 'George Jackson bi tere kritiek op de behan deling van de zwarten door blank Amerika. Hij beschouwde zich zelf als een poli tieke gevangene. ..Ik kan mijn be wustwording niet verloochenen", zo schreef hij zijn vader. „Als ik mijn stappen nu zou veranderen, zou ik mijzelf altijd haten. Ik zou oud wor den met het gevoel, dat ik gefaald had bij het uitvoeren van mijn plicht, die de onze is zodra we ons bewust geworden zijn. Ik zou sterven zoals de meeste zwarten gedurende de paar laatste eeuwen, zonder geleefd ts hebben." De revolutionaire boodschap in George's brieven vatte vlam in de geest van zijn jongere broer Jona than, die, tezamen met Angela Davis, ijverde voor gerechtigheid voor de Soledad-broeders. Teneinde de ge rechtigheid een handje te helpen ver scheen hij een jaar geleden, 7 augus tus 1970 in de rechtzaal van San Ra fael, met een aantal vuurwapens, die zijn argumenten kracht moesten bij zetten. „OK. heren, ik neem nu het commando over", zei de jonge Jona than kalm en met drie gevangenen plus de rechter en een aantal juryle den als gijzelaars stapte hij naar bui ten. Het was zijn bedoeling (zo bleek later) om op spectaculaire wijze aan dacht te schenken aan het lot van de Soledad-broeders. Gevangenisbewakers hebben echter him instructies: een gijzelaar is een dode, dus doe geen moeite hun leven te sparen, maar voorkom ontsnappin gen, hoe dan ook. In een regen van kogels eindigde de mars naar de vrij heid. Twee gevangenen, de rechter en Jonathan Jackson kwamen om het le ven. De derde gevangene, Ruchel] Magee, overleefde het en zou later, tezamen met de mogelijke handlang ster Angela Davis, terecht moeten staan voor de uitbraakpoging. De moed van de 17-jarige Jonathan verbaasde de linkse gemeenschap. „Hij behoorde mijn opvolger te zijn", riep Huey Newton uit en zijn Zwarte Panters gaven Jonathans begrafenis een uitdagend karakter Twee dagen na Jonathans dood schreef George aan een van zijn advocaten: „Onze jaartelling moet beginnen bij de dag van de dood van het man-kind. Man kind, zwart man-kind met een auto matisch geweer in zijn handen, hij was voor een ogenblik vrij. Ik denk dat dat meer is dan de meesten van ons kunnen verwachten. Ik zou wil len dat de mensen zich afvroegen welke krachten hem vormden, ver schrikkelijk, vindingrijk, koud, kalm, man-kind, moed in de ene hand, de mitrailleur in de andere. Lees al de brieven die ik je zond na. Alle zinnen die suggereren dat Georgia (zijn moeder) iets minder is dan een perfecte moeder van een re volutionair moeten verwijderd wor den. Doe het onmiddellijk. Ik wil niet dat iemand haar zo verkeerd begre pen heeft, als ik heb gedaan. Ze liet geen traan. Zij is, net als ik, bijzon der trots. Zij zag twee dingen in zijn woede: liefde en trouw. Ik kan niet verder schrijven. Het zou een liefdes verhaal worden over de slechtste broeder, die de wereld het voorrecht had te ontmoeten en het is geen cliché of gewoonte, dat ik zeg: ik be minde hem. Koud en kalm evenwel. OK. heren, ik neem nu het comman do over. Revolutie." Jonathan had één fout gemaakt, zo gaf George later toe. Hij had enige menselijkheid van de bewakers ver wacht. Hij had verwacht dat zij res pect zou hebben voor het leven van de rechter en de juryleden. Slechts één ding geldt voor hen: ont snappingen van gevangenen moeten hoe dan ook voorkomen worden. Maar waarom geloofde George dan toch in de mogelijkheid van een ge slaagde ontsnappingspoging? Geloof de hij werkelijk dat al dat bloedver gieten die korte teug vrijheid waard was? Het antwoord zullen we nooit weten, want George Jackson was één van de zes slachtoffers, die vielen in het bloedigste incident in de bloedige geschiedenis van de San Quentin-ge- vangenis. Hij moet tot wanhoop ge dreven zijn. „Gevangen genomen worden en gevangen zijn is hetgeen in iemands leven de dood het meest benadert", schreef George ruim een jaar geleden. En enkele dagen later schreef hij: „Ik geloof niet dat we ons langer vriendelijkheid kunnen permitteren. Het laatste restant van onze bescher ming begint te eroderen. We zullen op geen enkele wijze weten wanneer onze laatste rechten ons afgenomen worden. We zullen het alleen weten als ze op ons beginnen te schieten." Zover wilde George Jackson het niet laten komen. Even waardig en kalm als zijn broer, het man-kind, wilde hij de vrijheid binnen stappen Waarschijnlijk ih gezelschap van an dere, als cipiers vermomde gevange nen. Maar het in zijn hoge Afro-kap- sel verborgen vuurwapen werd al ontdekt, toen hij na de terugkeer uit de bezoekerskamer werd gefouilleerd door een bewaker. „Dit is het", schreeuwde George, terwijl hij het wapen trok. Tezamen met een tweede bewaker, die was komen binnen stormen. werden de cipiers naar de cellen van de „zware jongens" geleid, waar ze van hun uniformen werden ontdaan door 27 gevangenen, wier cellen geopend werden. Onder hen bevonden zich de twee andere Sole dad-broeders en Ruchell Magee, die opnieuw voor korte tijd aan de vrij heid mocht ruiken. De twee tewakers werden samen met twee blanke „collaborateurs" ge nadeloos afgemaakt. Met een aan een tandenborstel bevestigd scheermes werden hun kelen doorgesneden. Een derde bewaker kwam binnen, werd onmiddellijk overweldigd door de ge vangenen en doodgeschoten. De ge vangenen moeten gehandeld hebben in een blinde haat. Een cipier, die het schot hoorde, sloeg alarm, en dat beëindigde voortijdig de ontsnapping. George Jackson rende voor zijn le- ven, maar het automatische geweer vanuit de wachttoren was sneller. Vervelend let vervelende van de t.v.-avond gister was, dat de extra-afleve- die Hier en Nu ons beloofde over affaire rond het Kosmokomplot te begon om nog te worden gezien, was bijzonder onaangenaam om- we een goede kans moesten mis- om de EO en de NCRV met el ft te vergelijken. De EO begon na- jijk een nieuwe rubriek waarin als het. goed hebben begrepen theolo- en maatschappelijk gebeuren met aar in verband zullen worden ge- cht. Ds. Glashouwer opende de ru ik en bracht Kosmokomplot ter ake. Er was een krantekop te zien arin deze manifestatie anti- istelijk werd genoemd. En verder naar voren dat de spreker an- wnmunistisch was. Bij zoveel ver van anti's kon het haast niet Iers of er was sprake van poneren veroordelen en dat klopte dan ook I- Van NCRV-kant werd daar te- iover gesteld dat er (in ons geval, wij waren gehandicapt) althans discussie in het vooruitzicht werd teld. lenk Molenberg presenteerde Zo- Wr een Zomeravond.- Hij kwam n-r voren als een door de t.v. gete ld persoon, dat wil zeggen dat het cl die seizoenen pret die hij ons It verschaft volstrekt onmogelijk KWorden non iets serieus van hem accepteren. Het abortus-onderwerp daarvan een voorbeeld. Als je je likendheid dankt aan spelletjes improviseren en op andere •en regelmatig koddig bent ge it, dan is het blijkbaar niet goed elijk nog buiten die oevers te tre- Alhoewel, de een kan het beter de ander. Berend Boudewijn d daar toch minder last van heb- en Godfried Bomans ook. Molen- had het in ieder geval wel. Ge- (i9 was hij erg charmant als hij «en zijn genre bleef. C. J. C. Premier Suriname contra vakbonden Van een verslaggever 'ARAMARIBO De Surinaamse "ter Sedney heeft in een toe- tak voor radio en televisie de vier i dai M inert Surinaamse vakcentrales ervan be schuldigd zich ondemocratisch te ge dragen wanneer zij door een protest staking willen bereiken dat de rege ring gewijzigd wordt. De algemene staking moet maandag beginnen. De vakcentrales vinden dat enkele ministers niet thuishoren in de regering. Zij noemden vorige week de namen van minister van economische zaken Rens en minister van financiën H. Radhakishun. In het Rotterdamse Hofplein- theater gaat vandaag "Wachten tot het donker is" in première. Luc Lutz regisseert deze thril ler van Frederik Knott in de ver taling van Caro van Eyck. Hier zien we in een minder tedere scène Jan Blaaser en Simone Rooskens. HILVERSUM De midden- kader-chefs van de NOS zijn het er unaniem over eens dat het om roepbestel een politiek compro mis is, dat in de praktijk een on werkbare organisatievorm heeft voortgebracht. Het NOS-bestuur wordt door de chefs gezien als „onmachtig om als een enigszins samenhangend direktieteam een gezamenlijk beleid op te stellen". De middenkader-chefs van de NOS hebben de afgelopen jaren deelge nomen aan kursussen van het vor mingscentrum Kerk en Wereld in Driebergen. Wat zij in die periode naar voren brachten aan kritiek is samengebracht in een rapport, dat werd opgesteld door de heer G. J. M. van Zutphen. Volgens het rapport hebben de kursisten zich onverbloemd uitgesproken over de spanningen, on enigheden, onverzoenlijke belangen tegenstellingen en het daaruit voort komende partijdige en/of tegenstrij dige gedrag van top-functionarissen. 'Er zijn uitspraken gekomen als: ondanks de leiding gaan de uitzen dingen door, er wordt roofbouw ge pleegd op onze goodwill. Het is ge makkelijk dit soort uitspraken als overdreven van de hand te wijzen. Maar ze zijn met een te grote een stemmigheid op tafel gelegd om niet als teken aan de wand ernstig ge nomen te worden', aldus de nota. De stijl van leidinggeven is door de NOS- kursisten als 'autoritair' omschreven. Autoritair zoals de typische pionier dat is: teveel zelf in handen houden, bemoeienis met geringe zaken, wei nig gevoelig voor adviezen, zeker in die zin dat je nooit zeker weet wat ermee gedaan wordt, onmacht tot echte delegatie. Deze verschijnselen zijn voor de mensen van vandaag nog wel te plaatsen als ze gepaard gaan met bekwaamheid, maar helaas zien de kursisten die lang niet in alle hoge functionarissen aanwezig, zo zegt het rapport. De kursisten (in totaal tweehonderd) klagen niet al leen over het onvermogen bij de leiding om taken uit handen te ge ven, maar ook over het ontbreken van regelmatig werkoverleg. De ver gaderingen die er dan wel zijn wor den over het algemeen negatief beoordeeld (overladen agenda, onvol doende informatie, overmachtige lei ding, punten er op het laatste moment doorheen jagen). De personeelscommissaris van de NOS. de heer K. de WUde heeft in het personeelsblad van de NOS be twijfeld of het rapport inderdaad de mening weergeeft van het midden kader van de NOS. Hij noemde het rapport volstrekt ongenuanceerd als het gaat om punten die betrekking hebben op de uitvoering van de om roepwet. Hij zei teleurgesteld te zijn door de eenzijdigheid van het rap port. 'Ik zou direkt opstappen als het hier onwerkbaar zou zijn', zei hij. AMSTERDAM Dimitri Frenkel Frank zal vanmiddag een beeldje in ontvangst nemen dat hem is toege kend door de leerlingen van de klein- kunst-akademie die dit jaar eindexa men hebben gedaan. Ze hebben het dit jaar toegewezen aan het team van het tv-programma Hadimassa (VA RA). Het beeldje is eigenlijk bestemd voor de beste leerling, maar het is een gewoonte geworden dat de leer lingen de onderscheiding doorgeven aan een of meer personen die zich bijzonder verdienstelijk hebben ge maakt voor de kleinkunst. Annie M. G. Schmidt en Harry Bannink kregen vorige jaren een beeldje DEN HAAG De toelatingsgrens voor de ziekenfondsverzekering voor bejaarden zal met terugwerkende kracht per 1 augustus worden opge trokken tot een jaarinkomen van ƒ11.877. Deze maatregel is een gevolg van de verhoging van de aow-uitke- ringen. Een ander gevolg van de ho gere aow-uitkeringen is de optrek king van de inkomensgrenzen van de verschillende premie-klassen. die voor het bejaardenziekenfonds gel den. Klakkeloos napraten In de kritiek die prof. Van Hulst op Zuid-Afrika heeft komen nogal wat stereotypen voor, d.w.z. be schuldigingen die klakkeloos her haald worden ook al zijn ze hon derd maal weerlegd. Mag ik één voorbeeld noemen? Hij komt (al weer) met het argument, dat slechts 13 procent van de grond aan de gekleurde bevolking is toegewe zen hoewel zij 70 procent van de totale bevolking uitmaakt. De rest, 87 procent dus, is in handen van de onderdrukkende blanken. Prof. Van Hulst herhaalt hier klakkeloos een van de beschuldi gingen die in 1969 werden genoemd door het (in Zambia zetelende) Ak- tie Komité Zuidelijk Afrika. De be handeling van deze kwestie beslaat twee bladzijden in het boek „Twee petities 94 tegen 940" waarvan dcN.Z.A.W. (Diedenweg 57, Wage- ningen) wellicht nog een ex. over heeft voor belangstellende lezers. In dat boekje wordt op de blz 27-28 de kwestie behandeld en ik licht er alleen de kern uit. Van Hulst ziet het feit over het hoofd, dat een groot deel van Zuid-Afrika uit woestijnen, bergen, steppen e a onbebouwbaar land bestaat. Men kan net zo goed zeggen, dat 75 pro cent van alle bruikbare landbouw grond in de Bantoegebieden ligt. Dit gebied wordt dan nog maar nauwelijks voor 10 procent door de Bantoes benut! Ik acht dit een klassiek voorbeeld van het gedachteloos napraten van door anderen al eerder geuite be schuldigingen. Van een hoogleraar mag men verwachten, dat hij de literatuur kent over hc-t onderwerp dat hij behandelt. Dit blijkt niet het geval te zijn bij prof. Van Hulst. Ik concludeer op mijn beurt, dal hij wél heel vlug is met het opplakken van het etiket „on christelijk" op een samenleving die hij niet begrijpt, maar' zeer traag in het bestuderen van feiten die niet bij zijn theorie passen. Overigens ben ik ervan over tuigd, dat in de maatschappij vorm Van een verslaggever UTRECHT Een voorlopig ver spreidingsverbod is door de plaats vervangend commandant van de Ju liana van Stolberg-kazerne in Amers foort opgelegd voor het afdelingsblad van de Vereniging voor dienstplichti ge militairen (WDM). Het voorlopig verspreidingsverbod kan door de lec- tuurcommissie van het ministerie van defensie in een definitief verbod wor den omgezet, waarna de redactie voor de krijgsraad moet verschijnen. De plaatsvervangend commandant, overste Van Emmerik, heeft het hoofdbestuur van de WDM meege deeld dat de „algemene strekking" van het desbetreffende nummer hem tot deze maatregel heeft doen beslui ten. Het WDM-bestuur weet niet pre cies waarop dit zou kunnen slaan. Er is geen sprake van ondermijning van de krijgsmacht of iets dergelijks. Nergens in het blad wordt opgeroe pen tot het deelnemen aan acties of stakingen. Wel worden wat opmer kingen gemaakt over het kader en de democratie in de kazernes, die vol gens het hoofdbestuur misschien „wat iactischer" geformuleerd hadden kunnen worden. die prof. Van Hulst nastreeft, juist de gekleurde bevolking van Zuid- Afrika in korte tijd tot volledige verpaupering en uitbuiting zou ver vallen. Wie mij een recept aan de hand kan doen om dat te voorko men gelieve dat te doen. Op deze vraag heb ik echter nog nooit een zinvol antwoord gekregen. Alphen a.d. Rijn W. Boshuis Prof. Verkuyl (2) Naar aanleiding van het ingezon den stuk prof. Verkuyl en de hetze, wil ik de professor even in herin nering brengen dat hij tijdens een spreekbeurt in de Ger. Juliana Kerk te Schiedam heeft gezegd „dat we blij ^moesten zijn dat er een Soekamo na de Japanse bezet ting was gekomen". Wanneer gaat de Zeer Geleerde Heer met pen sioen? Schiedam W. Kunst

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1971 | | pagina 11