Nederlands katholicisme is
op Porto Rico niet gewenst
„Waardevast" boek over Genesisi
Kritische solidariteit
jegens kerk en groep
Jeugd terecht rebels,
maar te optimistisch
Twee Kamerleden
naar Calcutta
Zadelfabriek wil
korter werken
Confectiebedrijf
moet sluiten
COMMENTAREN
Prijsverschillen
Zuidinoliikker."
Bankbediende gaf
rovers cijfercode
Bewoners rond
Vondelpark
zijn het zat
Puzzelboek
Palme: Derde
wereld dupe van
de dollar-crisis
Een woord voor vandaag
Dr. Gerhard Bergmann:
Overval op bankt
buit 8000 gulden
o
5
Gouden jubileii
Leger des Heil
Blanken in Zuid-Af ril
blij met kritiek
iUr
BEROEPINGSWE
Van een verslaggever
SCHIPHOL Op uitnodiging van
de Bangla-Desh missie in Londen,
zijn gistermiddag de Tweede-Kamer
leden A. L. ter Beek (PvdA) en ir.
P. A. M. Cornelissen (KVP) van
Schiphol naar Karachi en Calcutta
vertrokken.
Beide Kamerleden zullen een be
zoek brengen aan enkele vluchtelin
genkampen cn voorts de grensgebie
den bij Pakistan bezoeken. De bedoe
ling is, naast feitelijke achtergronden,
vooral kennis te vergaren van de po
litieke achtergronden van het con
flict.
DIEREN De zadelfabriek De
Lepper in Dieren, producent van rij
wielonderdelen,, heeft voor ongeveer
100 mensen arbeidstijdverkorting
aangevraagd. Het zou gaan om een
periode van zes weken, die op 20 sep
tember ingaat. Met behoud van volle
dig loon zullen de betrokken werkne
mers slechts twee dagen per week
werken.
Reden voor de aanvraag is o m. een
afzetprobleem, veroorzaakt door de
Amerikaanse invoerheffing van 10
pet.
MEPPEL De confectie-industrie
Rademaker te Meppel heeft besloten
binnenkort te sluiten. Er zijn niet al
leen onvoldoende liquide middelen
om de schuldeisers te betalen, maar
cok wordt voor de produkiie onvol
doende afzet gevonden.
Voor de 64 personeelsleden is, in
afwachting van de definitieve slui
ting, vergunning aangevraagd voor
een werktijd van nul uur. Getracht
wordt voor het bedrijf een gegadigde
ot voor het personeel een andere
werkgelegenheid te vinden.
SCHIPHOL (ANP. KNP)
Teleurgesteld over hun misluk
te poging om vrede te sluiten
tussen twee Portoricaanse bis
schoppen en een aantal Neder
landse paters dominicanen, die
zich daar na jaren werken het
ongenoegen van deze bisschop
pen op de hals hebben gehaald,
zijn maandag twee provinciaals
van de dominicanen in Neder
land, de paters Van Waesberge
en Vijverberg, op Schiphol terug
gekeerd.
Ondanks langdurige gesprekken
met de bisschoppen Fremiot Torres
van Ponce en Rafael Grovas van Car-
guas blijft het ontslag van zeven Ne
derlandse dominicanen en twee Por
toricaanse paters gehandhaafd. Ook
tegenover de beide provinciaals heb
ben de bisschoppen geweigerd de re
den van het ontslag bekend te ma
ken. Zij blijven zich beroepen op ca
non 454 paragraaf 5 van het kerkelijk
wetboek, waarbij bisschoppen paters
mogen ontslaan zonder opgaaf van
redenen.
Pastorale motieven
De bisschoppen hebben alleen ge
zegd, dat zij niet gehandeld hebben
vanwege „morele moeilijkheden" of
uit „politieke redenen", maar uit „pas
torale en doctrinele overwegingen".
De moeilijkheden zijn volgens de
provinciaals dan ook voornamelijk te
rug te voeren tot een verschil in kerk
visie tussen de negen dominicanen
(gemiddelde leeftijd 40 jaar) en de
bisschoppen.
De laatsten denken traditionalis
tisch en juridisch, terwijl de paters
een grote sociale bewogenheid aan de
dag leggen. Het is ook niet uitgeslo
ten, dat de behoudensgezinde Porto-
ricanen in dit negental jeugdige ver
tegenwoordigers zien van de nieuwe
stroming in het Nederlandse katholi
cisme, waarvan men in Porto Rico
niet gediend is.
Weinig steun
Overigens wordt door de 42 Neder
landse dominicanen in Porto Rico be
paald niet gelijk gedacht. De ontsla
gen paters hebben slechts morele
steun gekregen van acht confraters
Het is beide provinciaals duidelijk
geworden, dat de ontslagen paters
zich niet gebonden hebben aan een of
andere partijpolitiek, maar dat hun
sociale bewogenheid wel een politieke
uitwerking moet hebben. Het is ook
wel zeker, dat de politieke partijen
het gebeuren, dat veel aandacht van
de pers heeft gekregen, zullen uitbui
ten.
1 rije ojystellinvt
De betrokken paters gaan thans na,
of het mogelijk is hun werk in een
„vrije opstelling" voort te zetten. Dit
zou met name gelden voor de sociale
activiteiten, die zij in Comerio in
Oekumenisch aktiecentrum
Van een onzer verslaggevers
DRIEBERGEN Het vertrek
van drs. D. de Lange als lid van
de beleidsraad van het oekume
nisch aktiecentrum (OAC) is
voor deze raad aanleiding ge
weest, de raad van kerken een
uitvoerig stuk te sturen, waarin
het OAC zijn positie tegenover
de kerk als vernieuwende kracht
omschrijft.
Dc heer De Lange vond zinvolle ar
beid niet meer mogelijk „binnen het
kader van de verstrekkende struktu-
ren" van de (r.k.)kerk, maar wat vin
den de overgebleven leden van de be
leidsraad ervan? In 't stuk aan de
raad van kerken verklaart de be
leidsraad, de verontrusting van de
heer De Lange te delen. Overigens is
men (nog) niet van zins er een punt
achter te zetten: men wil kritisch-so-
lidair (blijven) staan tegenover zowel
de institutionele kerken als tegenover
groepen en bewegingen aan de rand
van de kerk.
De raad voegt hieraan toe dat het
vroeg of laat tot een breuk met de
een of de ander kan komen, met na
me „daar waar geen andere solidari
teit van ons wordt geaccepteerd dan
die van het conformisme; of anders
gezegd: waar verabsoluteerde ideolo
gieën geen ruimte laten voor de rela
tiverende en naar vernieuwing stu
wende kracht van het evangelie van
het koninkrijk".
De beleidsraad zegt in zijn verkla
ring dat hij het institutionele als zo
danig niet negatief waardeert en dus
niet bij voorbaat de kerk als kanaal
afschrijft: op zichzelf is een
geïnstitutieerde gemeente van Chris
tus een goede zaak; een geloofsge
meenschap die invloed wil laten gel
den, ontkomt evenmin als andere so
ciale verbanden aan institutionalise
ring. Maar als de gegeven instituties
niet voluit dienstbaar zijn aan de ge
loofsgemeenschap en zijn opdracht in
een veranderende samenleving in het
perspectief van het koninkrijk Gods.
worden zij een belemmering voor de
beweging van de Geest. Kortom, het
OAC wil wel in relatie staan met zo
wel de institutionele kerken als met
groepen en bewegingen die buiten de
institutionele kaders bezig zijn „een
weg te zoeken naar de ook door ons
gezochte eenheid door radikale ver
nieuwing". Het OAC hoopt op deze
manier een vruchtbare polariteit
van instituut en beweging te bevor
deren."
Een algemene inkomenspolitiek is waarschijnlijk
het minst willekeurige middel om de netto inko
mensverschillen in onze maatschappij, voor zover
die niet of nauwelijks objectief te rechtvaardigen
zijn, een kopje kleiner te maken. Maar hoe aan
trekkelijk dit middel in theorie ook mag zijn, in
de politieke praktijk blijkt het, om redenen die
we hier terzijde zullen laten, op het ogenblik
onhanteerbaar te wezen. Gelukkig hoeft dit niet
te betekenen, dat daarom het contrast tussen de
gelijkwaardigheid van de mensen en de soms
moeilijk aanvaardbare ongelijkwaardigheid van
hun financiële posities maar volstrekt ongetemperd
moet blijven voortbestaan. Wat langs de inkomens
kant niet valt te bereiken, kan immers altijd nog
via de prijzen worden geprobeerd.
De prijzen van bijvoorbeeld een brood, een par
keerboete en een eerste-klas-treinkaartje heten in
Nederland voor iedereen gelijk te zijn. Ze zijn dat
natuurlijk niet, zodra men ervan uitgaat, dat de
guldens waarin ze worden uitgedrukt, lang niet
voor iedereen dezelfde of ongeveer dezelfde waarde
hebben. Wie van een maandelijks inkomen van
1000 gulden een boete van een tientje moet betalen,
wordt in feite zwaarder gestraft dan zijn collega-
Minister Schmelzer van buitenlandse zaken heeft
in Djakarta in zijn besprekingen met zijn Indo
nesische collega Malik ook de problemen van de in
ons land verblijvende Zuidmolukkers betrokken.
Dat is een verheugende ontwikkeling in zoverre
het een bevestiging is van de stelling dat Nederland
alleen dit probleem niet kan oplossen en ook
Indonesië partij is (hoe verschillend er ook gedacht
zal worden over wat er in het verleden gebeurd is).
Bovendien is er haast met zo'n gesprek, omdat het
gevaar dreigt dat de politieke idealen van de Zuid
molukkers hier ver af groeien van de daar op
Ambon zelf beleefde idealen en werkelijkheid
Hoezeer dit gesprek dus ook van onze beste
wensen vergezeld moet gaan het is wel te hopen
dat het zoeken van de oplossing niet een „over u.
maar zonder u" voor de Ambonezen zal worden,
want dat zou wel eens verkeerd kunnen uitpakken.
Dit standpunt zou namelijk een volstrekte mis
kenning betekenen van het zelfbewustzijn dat bij
heel wat jongere Ambonezen is gegroeid; een zelf
bewustzijn dat weinig meer te doen heeft met de
militaire subcultuur van de oudere generatie
Het bijkomende probleem is dan het vinden van
representatieve gesprekspartners, zodat er werke
lijk een driehoeksgesprek kan ontstaan tussen
Ambonezen, Indonesiërs en Nederland. Maar daar
voor zijn Ambonezen nodig, die anders dan de
tegenwoordige leiders wat minder bevangen zullen
zijn door het verleden, dat bij analyse voor een groot
deel een gedroomd verleden zal blijken te zijn.
oecumenisch verband hebben opgezet:
bejaardenwerk, jeugdvorming. scho
ling. cultureel werk en dergelijke
Hiervoor was juist een toezegging
voor subsidie binnengekomen in het
kader van het Amerikaanse anti-ai-
moede program.
Vijf voor twaalf
in Zuid-Afrika
Prof. dr. J. W. van Hulst heeft
weer eens betoogd dat het in Z-Afri-
ka binnenkort zal mislopen. Dit is he
lemaal geen nieuw geluid. Men heeft
dit al twintig jaar lang voorspeld. En
nog is de stervende springlevend. Hij
betoogt verder dat apartheid onchris
telijk is. Maar hij vergeet eraan toe
te voegen dat deze onchristelijkheid
in de gehele wereld heerst en ik be
grijp niet. waarom nu Z-Afrika als
uitzondering moet genoemd worden.
Is er geen apartheid voor de jo
den in Rusland, voor de Aziaten in
Engeland, voor de Papoea's in Indo
nesië. voor de negers in Soedan,
voor de „onaanraakbaren" in India,
voor bijna alle pas vrij geworden
volkeren in Afrika, in Ierland enz."
Waar in de wereld is geen apart
heid van de een of andere aard?
Hoe zouden wij in ons „vrije" Ne
derland reageren, als er. evenals in
Z-Afrika, viermaal zoveel lieden
van een geheel ander ras en geheel
andere opvattingen woonden?
„Apartheid is onchristelijk" be
toogt prof. Van iHulst. Maar betwij
felt hij dat op dit ogenblik ,één
man, één stem" in Z-Afrika zelf
moord zou betekenen voor de blan
ken? Is het ook onchristelijk die
zelfmoord te voorkomen langs de
weg van geleidelijkheid? Is Biafra
geen teken aan de wand? Ik meen
van wel.
Den Haag
Dr. F. C. Dominicus
SINGAPORE (UPI) Na tien da
gen onderhandelen hebben Singapore
en Nederland zaterdag een bilaterale
overeenkomst voor economische sa
menwerking ondertekend. De belang
rijkste doelstelling van de overeen
komst is het wederzijds bevorderen
van investeringen. In een verklaring
van het ministerie van financiën van
Singapore werd gisteren meegedeeld
dat ook andere aspecten, zoals de
ontwikkeling van de koopvaardij, in
de overeenkomst zijn voorzien.
Van een verslaggever
NIJMEGEN Een 19-jarige be
diende van de Boerenleenbank in
Zetten blijkt de sleutelfiguur te zijn
in de bankroof van vorig weekeinde.
De jongeman heeft bekend dat hij
de cijfercode van de safe heeft geno
teerd voor enkele vrienden.
De rijkspolitie heeft zes arrestaties
verricht. Enkele van hen hebben be
kend, maar het verdwenen geld van
rond 100.000 gulden is nog niet te
recht.
AMSTERDAM Bewoners van de
Vondelparkbuurt in Amsterdam heb
ben het actiecomité „Redt 'n park"
opgericht met als doel: herhaling van
het Vondelparkexperiment '71 in vol
gende zomers te voorkomen. In een
adres aan de gemeenteraad vraagt het
om maatregelen, die het park in zijn
oorspronkelijke staat kunnen doen
herstellen en behouden. Gezien de
ervaringen van deze zomer kan dit
alleen door:
Aan iedere vorm van kamperen en
elk nachtelijk oponthoud in het park
een einde te maken. Maatregelen ter
bescherming van gras en andere flo
ra. Eet- en drinkgelegenheden, voor
zover niet van oudsher aanwezig, en
andere noodzakelijk tot toeristische
concentratie leidende faciliteiten uit
het park te weren. WC's tot het voor
normaal parkbezoek vereiste mini
mum te beperken, uit de buurt van
huizen en- zo verdekt mogelijk opge
steld.' Speelplaatsen en hun onmid
dellijke omgeving aan kinderen en
hun begeleiders voor te behouden.
„Dan alleen kan de groene long
van Amsterdam weer rustig adem
halen en dan ook alleen kunnen tij
delijke en permanente Amsterdam
mers elkaar in het Vondelpark onder
natuurlijke omstandigheden ontmoe
ten". aldus het comité.
overtreder die daarvoor uit een maandsalaris van
3000 gulden kan putten.
Vanzelfsprekend zou het een volstrekt onuit
voerbaar verlangen zijn, al dit soort prijsverschillen
langs wettelijke weg ook maar enigszins te willen
beperken. Maar er kan door de overheid wel iets
méér tegen worden ondernomen dan op het ogen
blik gebeurt. En er behóórt ook iete meer tegen
te worden gedaan, nu de verschuiving van de
indirecte naar de directe belastingen deze ver
schillen tussen zogenaamd gelijke prijzen nog een
tikje verscherpt.
Daarom verdient de suggestie van VARA-voor-
zitter Kloos om de hoogte van de omroepbijdragen
enigermate af te stemmen op het inkomenspeil van
de individuele kijkers en luisteraars, serieuze be
studering. Dit geldt te sterker, als het waar is.
dat, om een verdere verschraling van de program
ma's te voorkomen en een redelijke uitbreiding
ervan te verzekeren, een forse verhoging van die
omroepbijdragen niet valt te vermijden. Want
daardoor zou het betreurenswaardige prijsverschil
dat. bij de huidige regeling, schuilgaat achter
schijnbare uniformiteit, nog verder worden ver
ruimd.
Kruiswoord-puzzel
Horizontaal: 1. bekend vioolbou
wer, 4. deel van de voet, 7. enkele, 9.
firmant, 11. eekhoorn (gew.), 13. ro
meins keizer, 15. vreemde munt, 16.
onderricht, 17. loot, 18. grondsoort, 20.
plaats op Ameland, 22. kliek, 24. ver
harde huid, 25. peuter, 28. plaats in
Drente, 29. schoenvorm, 30. nobele,
Verticaal: 1. plaats in Frankrijk, 2.
kleverige stof, 3. zijtak Donau, 4. ik
(Lat), 5. edelgas, 6. haven in Portugal,
8. vernuftig, 9. heidemeertje, 10. ach
ting, 12. peulvrucht 14. deugniet, 18.
soort edelgesteente, 19. wiel, 20. bui
tendijks land, 21. rolgordijn, 23. flink,
24. zwemvogel, 26, Europeaan, 27. ho
ningdrank.
Oplossing vorige puzzel
Hor.: 1. fanaticus. 8. ka, 9. eloge, 10.
A.P. 12. ego, 13. els, 15. nep, 17. eel, 19.
aar. 21. geep. 23. Anna, 24. oJ. 25. or
gel. 26. o.d. 27. eden, 29 mode, 31. ren,
32. um, 34. oer, 35. ked, 37. eer, 39. e.k.
41. netel, 43. in, 44. magnifiek.
Vert.: 1. fa, 2. neg. 3. aloë, 4. To, 5.
Igel, 6. cel, 7. sa, 8 kangoeroe, 11. para
deren. 12. Epe, 14. San, 16. Eelde, 18.
elger, 20. anode, 22. pon, 23. alm, 28.
enk, 30. oor, 32. Uden, 33. neef, 36. eng.
38. Eli. 40. km. 42. TL 43. ik.
UPPSALA (Reuter) De
premier van Zweden, Olof Pal-
me, heeft een beroep gedaan op
de geïndustrialiseerde wereld tij
dens de huidige dollarcrisis de
arme landen niet te vergeten.
Het feit dat de derde wereld wordt
uitgesloten van de besprekingen over
internationale monetaire moeilijkhe
den in de rijke landen belooft weinig
goeds voor de toekomst. Palme
plaatste deze opmerkingen bij de
opening van het symposion „een ont
wikkelingsstrategie voor Afrika", dat
is georganiseerd door de Dag Ham-
merskjöld-Slichting en wordt bijge
woond door regeringsfunctionarissen
en economische deskundigen uit ne
gen afrikaanse landen en Seandina-
vië.
Palme: „In de afgelopen weken .zijn
besprekingen over valutamoeiMjkhe-
den gevoerd. Velen vrezen terugkeer
raar protectionisme of in het ergste
geval een handelsoorlog tussen de rij
ke landen. Waar znn r'.e arme landen
bij dit overleg gebleven? De ontwik
kelingslanden protesteren maar hun
stem wordt nauwelijks gehoord. Zij
worden in ernstige mate getroffen en
lopen gevaar zelfs nog zwaarder te
worden getroffen."
SOUTHEND (AFP) De Britse
premier Edward Heath, heeft bij een
tocht met zijn zeiljacht „Morning
Cloud" in de monding van de Theems
twee jongelui opgepikt, wier kano
was omgeslagen.
dei
ird
Acht maal spreekt de Heiland een bepaalde groep mensen ^art
en minstens zeven maal hebben de discipelen de wenkbrai
verbaasd opgetrokken. Maar één keer hebben ze vast inslemn ld'
geknikt. Dat was toen de Heer zei: Zalig zijn de vredes ti
ters". Wie verlangt niet naar vrede? De tijd is voorbij waart
oorlog geromantiseerd werd. Zijn demonische kracht is in al
kilheid en hardheid openbaar geworden.
Vrede is het loverwoord van onze tijd. Maar daarmee hebbei
haar ook haar kracht ontnomen. We zijn nu bezig de vree
romantiseren.
Wat zijn er al niet een groot aantal theorieën opgeworpen
bijvoorbeeld een einde te maken aan de vreselijke oorlog in
nam. De een weet het nog beter dan de ander wat er moei
beuren. Ze willen vredestichterszijn. maar ze beseffen niel
het onmogelijk is om werkelijk vrede te stichten als buitensi
ders. Hooguit kunnen ze de kemphanen uit elkaar halen,
het einde van een oorlog betekent nog geen vrede. Vrede kal
teen hij maken die betrokken is in de strijd. Vrede stichten
kent jezelf verzoenen met de tegenpartij. Zonder verzoening
geen vrede. Maar zonder God is er geen verzoening. Het
niet slechts om twee mensen of naties) die tegenover el
staan. Ze staan tegenover elkaar, omdat ze tegenover God si
Echte vrede begint met knielen voor Gods troon.
We lezen vandaag: Jesaja 26:16-21
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Dr. Gerhard
Bergmann, een van de leiders
van de Kein anderes Evange-
lium-beweging in West-Duits-
land, heeft maandagmorgen op
het Europees Congres voor Evan
gelisatie in het RAI-congrescen-
trum de betekenis van de filo
soof Ernst Bloch erkend voor het
opleven van veelzijdige activiteit
ter verandering van de samen
leving, maar het „ongelimiteei-
de optimisme" erin gelaakt.
De roep om tot actie over te gaan
achtte Bergmann volkomen evange
lisch evenals de roep om vrijheid.
Tegen onrecht
De rebellie van de jongeren, spe
ciaal tegen maatschappelijk onrecht
moeten we actief ondersteunen, zei
hij. „Maar dit goede element in de
huidige constellatie te gaan verbinden
met een totaal mistekend beeld van
de mens is niet alleen betreurens
waardig en kostbaar, maar zelfs de
sastreus", zei hij.
„De mens is namelijk niet vrij
meer als hij zichzelf van God los
breekt, hij komt dan in het duister en
wordt volkomen beheerst door zijn
imtineten". aldus dr. Bergmann.
Zondebok
„In het Derde Rijk werd de zonde
niet alleen ontkend maar zelfs afge
schoven op een zondebok, de jood.
Vandaag is de zondebok voor veel
mensen het establishment, de burger-
EIJGELSHOVEN Een jongeman
heeft gistermorgen bij een overval op
de Eoerenleenbank in Eij gelshoven
(Limburg) ongeveer 8000 gulden buit
gemaakt.
Hij bedreigde de kassier met een
op een pistool lijkend wapen.
Op het moment van de overval wa
ren de kassier, twee bedienden en
een klant aanwezig. Zij konden de
politie slechts een vaag signalement
van de dader geven.
OTTAWA (Reuter) De Ameri
kaanse president Nixon zal in de len
te van 1972, vermoedelijk de tijd
waarin hij zijn reis naar Peking zal
maken, ook een bezoek brengen aan
Canada. Dit heeft de Canadese pre
mier Trudeau bekendgemaakt
lijke samenleving. De blaam wordt
gelegd op structuren,* sociaal bepaalde
omstandigheden, op het materialisme.
We moeten daar wel goed en eer
lijk naar luisteren en deze aanklach
ten niet langs ons heen laten gaan.
Vele dingen staan er slecht voor. Het
is waar, de mens wordt op grote
schaal gemanipuleerd, hij wordt ge
degradeerd tot een voorwerp en
wordt aldus beroofd van zijn waar
digheid. Maar daarmee is men niet
tot het hart van de zaak doorgedron
gen.
Schaduw van zonde
Dit alles wordt overschaduwd door
de gigantische schaduw van de zonde.
De mens is een rebel tegen God en
dat is de bron van alle calamiteiten.
De bijzondere betekenis van het
evangelie voor vandaag is, dat het
niet volstaat met de schuld te leggen
bij omstandigheden, groepen en klas
sen, maar de onwelkome beschuldi
ging onder ogen te zien: gij zijt die
mens!"
ROTTERDAM Op 1 seP1
zal het vijftig jaar geleden zi;
met het werk van het Nederh
leger des Heils een begin wer(
maakt. Dit feest zal in Rotterdar
vierd worden op maandagav»
september in gebouw Atrium,
Doormanstraat 143, aanvang 20
Deze bijzondere bijeenkomst
onder leiding van commandan
Favre. Medewerking wordt verl
door het Haagse muziekkorps. N:
ze dienst zal een kopje koffie w<
aangeboden en bestaat de gelege
het bestuur te feliciteren.
Buiten de evangelisatie arbeid
de de afdeling Rotterdam zich ii
sief bezig met het Jeugdwerk iB
Rotterdam. In de zaal, Jocobuss
28,zijn diverse clubs ondergebi
Wanneer een opsomming
moet worden voor de activiteit^
het Rotterdamse korps dan is de!aaSc
volgt: k be
Zondag bijeenkomst om 8.001
maandag 2.00 uur bejaarde^
dinsdagavond contactavond en
repetitie, woensdag 1.30 uur kru
club, 3.00 uur meisjesclub en 7.oln
jongensclub, vrijdag 8.00 uur ir_
zondagmorgen 11,00. uur praatu*® w'
met kinderen. Iedereen is altijd "vrai
telijk welkom om aan de divers^e v<
tiviteiten deel te nemen. 1 k}e:
gebc
1. We
dit
ustht
.001 voc
len'ad n
WASHINGTON (Reuter)
Veel blanken in Zuid-Afrika jui
chen in het geheim de pressie
vah de wereldopinie op de apart
heid in hun land toe. Dit schrijft
Carl Rowan, directeur van de
Amerikaanse voorlichtingsdienst,
in een maandag verschenen num
mer van „Reader's Digest".
Volgens Rowan, die zelf neger is,
beginnen veel blanken in Zuid-Afrika
in te zien dat hun land een snelle so
ciale verandering zal moeten onder
gaan als enige waarborg voor een toe
komstige vrede in hun land.
Rowan, die enige maanden geleden
Zuid-Afrika heeft bezocht, schrijft
verder: „Het bekijken van het Zuid-
Afrika van nu is het bekijken van
een maatschappij in boeien, die beeft
uit angst voor de vrijheid, een land
dat in strijd met zijn geweten is."
De Amerikaan en zijn vrouw waren
onder de indruk gekomen van de angst
van de blanken in Zuid-Afrika, van
wie de meesten de rijkdom en de bij
zondere voorrechten die zij nu genie
ten willen behouden, maar „die be
ginnen in te zien tegen welke vrese
lijke prijs zij dit doen, zelfs gezien uit
het oogpunt van hun eigen privileges".
)ver
Als enige hoop ziet Rowan d 6en
blanken zich er nu van bewust 8 Eer
den dat de methoden die zij gellevin
ken om hun overheersing te
men „ook tot hun eigen vernie
kunnen leiden". Het was hem
zijn reis door Zuid-Afrika steeds
delijker geworden dat een op
van de negerbevolking tijdens
generatie niet meer te verwacht
en misschien zelfs niet in de kon
eeuw.
Het is ook duidelijk, aldus R<
dat zonder een intensieve druk v ld:
CIDEI
garet]
M D
wereld het rassenonrecht het lai
blijven overheersen.
NED. HERV. KERK
Beroepbaar: H. Onstein, H. C rü
Jonai
Wiji
Muld
tarina
Turi
A Ki
lifer
penbr
dertweg 486, Amsterdam-N.
Aangenomen: naar Wilp: H.
te Aardenburg.
VRIJE EVANG. GEMEENTEN
Beroepbaar: J. H. Karelse te
wijk. br^,
Aangenomen: naar Nijverdal™,,
rlU§
senaa:
van
waal;
r en
c door,
Joos
Moerland te Dordrecht.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Nijkerk, P. J. R
rink te Strijen.
door prof. dr. H. M. Kuitert
Bij Wever in Franeker verscheen een
tweede, geheel herziene en uitgebreide druk
van „Wording van mens en wereld" van ds.
Th. Delleman en dr. Pr. Wiepkema (een
paperback van 240 pagina's; prijs 15.75). Met
de eerste druk van dit boek was ds. Delleman,
vroeger als gereformeerd studentenpredikant
werkzaam te Groningen, indertijd een van de
eersten die de gangbare uitleg van Genesis
1 tot 3 probeerden te doorbreken. Nu ligt deze
nieuwe druk van het van boekje tot boek
uitgegroeid geschrift op tafel, en dat feit
verdient een vermelding.
Allereerst om de korte voorgeschiedenis van de
onrust rondom de uitleg van de eerste hoofdstukken
van Genesis. Het boek opent ermee. Terecht. Ik
denk dat veel gereformeerde kerkmensen hun pu
bliek overschatten. De zg. Genesis-kwestie brengt
minder mensen in beroering dan men denkt, laat
staan dat iedereen zou weten, wat Assen (1926) is
en wat Amsterdam (1967) of Sneek (1970) en op
welke manier de onderhavige kwestie tot een syno
dale kwestie in de gereformeerde kerken is ge
worden.
Ook verder biedt het boek een massa informatie,
vooral in de eerste beide delen opgetast. Ds. Delle
man heeft in deel I het bijbels-theologisch mate
riaal voor zijn rekening genomen, terwijl dr. Wiep
kema in kort bestek in deel II informeert over de
stand van zaken vanuit het natuurwetenschappelijk
onderzoek gezien. Dat wil dus zeggen: in het tweede
deel kan de lezer binnen de kortste keren (het gaat
om krap 30 blz.) zijn kennis verrijken met wat
tegenwoordig als basisgegevens omtrent de wording
van mens en wereld wordt aangenomen.
Over dit tweede deel past mij geen oordeel. Het is
overzichtelijk en voorzover ik kan zien betrouw
baar als overzicht over de stand van zaken. Wat
het bijbels-theologische deel van ds. Delleman
betreft: het biedt een geweldige hoeveelheid exe
getisch materiaal, eerder te veel dan te weinig.
Wie niet op de hoogte is met allerlei nieuwere
uitleg van Genesis 1 tot 3 zal in het bijbels-theo
logisch deel geweldig veel vinden dat hem op het
goede spoor kan helpen. Dat is trouwens een oor
deel dat op heel het boek toegepast kan worden.
In grote trekken kan ik mij vinden in ds. Delle-
mans betoog. De term 'leerver'naal' (door hem
verschillende malen n.a.v. Genesis gebruikt) klinkt
mij niet onbekend in de oren. Van de passage over
de deelname van de mens aan Gods Scheppings
werk (36) geldt hetzelfde en wat ds. Delleman over
de schriftbeschouwing opmerkt (54 e.v.) lijkt mij
zeer goed.
Desondanks doet het boek wellicht val van
de grote hoeveelheid die ds. Delleman wil
hier en daar wat rommelig aan. is de pred Saru
auteur wel eens wat erg snel met zijn con<
en doet de keuze uit de literatuur wel een
willekeurig aan. Het register klopt bovendiei
zoals men van registers toch mag verwachten
daarom worden ze gemaakt).
Het boek kan deze kritiek intussen best h< Clugt,
het is daarvoor voldoende 'waardevast'. Zeli Rooij
theologische onwaarschijnlijkheid bij ds. Del agems
(zonder enig bewijs licht hij uit het gehee tERLE
dit z.i. verkondigende bijbelgedeelte één hist -0
element, nl. de zondeval) functioneert in het ;etl
voortreffelijk. Ik heb nl. nog niet deel III gen iam,
dat overigens kort een discussie weergeeft
ds. Delleman als theoloog en dr. Wiepkem
bioloog. In deze discussie kan men allereerst \ya
vanuit welke dogmatische bezorgdheid ds. Del vrom
tot deze stelling is gekomen (zeker niet uit ex; j f
sche motieven) en vervolgens op welke g' C M
(en m.i. onweerlegbaar) deze bezorgdheid ontz man.
en de voorstelling van zaken die eraan ten grni w
ligt (staat der rechtheid als historisch'
vroeger) als onhoudbaar aanwijst.
Dit derde deel is trouwens op meer blad
héél goed uitgevallen. Het boek wens ik veel
in handen. De auteurs zijn dunkt mij, van void
goede naam en faam om zich er als lezer ai
te vertrouwen,
int
'lug
S Ros
na, d
den B
d v 1
Esth
van c
•eas J
farque
in Ak
Seb
en J
ite, d
aat; C
ny, z
en h
der
er Pet
eldey
:huw
Daas;
G Po
IJNSB
Wonii
id 6 s
zlttin
