Bakkerswaal dient thans natuur en wetenschap Derde route Baalhoekkanaal Gorkum heeft nieuw station coebergh Windmill kan met 3 fosforzuurfabriekeii tegelijk draaien a— - tie el Eendekooi heeft unieke taak in Europa "g n ra Bejaarde Zeeuw leidt actie tegen hoge veertarieven Ontward Bound school gaat weg uit Renesse metcoebergh nieuwe oogst hebt u beste bessen onder de(gratis) schenkkurk 1 N. Brabant voert klassenloze penning in Ongeluk in plaats van overval? Ahsiekomitee Rijnmond: Meer toeristen naar Griekenland Schippers kunnen landelijk hun afval kwijt Verzoek Waver voor commissie VRIJDAG 20 AUGUSTUS 1971 lea M 4Van onze correspondent LEKKERKERK Omringd i-pr een dicht hos van bomen 4 struiken ligt tegen de Lek- tussen Krimpen a.d. Lek ekkerkerk de bekende een- iooi Bakkerswaal. In het al- su* leger wordende Holland- 228]polderlandschap begint het Jibos van de Bakkerswaal pds meer aan allure te win- Men hoort er vogelstem- en het gekwetter van de den. Men waant er zich in volkomen andere, reeds Horen gewaande wereld. ie stedeling, die stilte zoekt, ft daar nog een kansje. In oudéi ndek°oi Bakkerswaal is de erveel zelfs wettelijk voorgeschre- In een straal van 153 rae- van uit het midden van de klinkt geen brommer en transistortje. Geen ande- iiuziek dan die van ruisen- luitekruid en zingende lijs- Van 8, b.g. f ai. F 1 L :houw - 3682. 13; ken, wij lo 152, zuster Will groepsverband wordt de in de week dagelijks be door middelbare scholie- uit Rotterdam, terwijl de ig is gereserveerd voor lieren uit de Krimpener- rd. Alleen op zaterdagen om en om half drie is er voor ïren de mogelijkheid er bin- stappen. Ook dan geschiedt bezoek in excursieverband. bezoek duurt ongeveer vijf 1 rtier. :er rveen. Jong, 3357, V ugten, Wig r angkok Freei Curi Ierland! ux nr ilre Antfl I oz ardon Fay al iga nr „Je zou het ook _met een konijn kunnen doen, maar die richt je moei lijk af", zegt kooiker Tukker, terwijl hij demonstreert hoe het hondje over de lage matten tevoorschijn komt en even plotseling weer verdwijnt. Pas dan komt de kooiker zelf in actie om de eenden, die al niet meer terug kunnen, in dc steeds nauwer worden de pijp naar het eindpunt te jagen, waar ze gepakt, geregistreerd en eventueel geringd kunnen worden. „En wat", willen we van kooiker Tukker weten, „interesseert de bezoe kende kinderen het meest?" Het blijkt de geheimzinnige schut ting te zijn, waardoor men via sple ten op de kooiplas kan kijken, èn de landkaart waarop staat aangegeven hoever de „geringde" eenden van Bak kerswaal wel zijn teruggevonden en gemeld. Zomertaling en slobeend werden gemeld tot uit Siberië toe, de verste smient kwam 3960 kilometer, de langste terugmelding duurde acht- enhalf jaar. snelste eend De snelste eend legde 2400 kilome ter in 38 dagen af. En verder zijn. de kinderen dol en uitgelaten, alsof ze de vrijheid in deze natuur nauwelijks kunnen verwerken. Vandaar, dat ze er in de broedtijd niet meer mogen komen. Ook 's winters wordt aan de een den gedacht. Een luchtcompressor houdt 3000 vierkante meter water open, voldoende voor de eenden, die dan het meest op het ijs zitten om energie te sparen. Zelfs kwaken doen zij in de winter niet! De kooiplas is er diep, waardoor men er ook duik eenden, kuifeenden en tafeleenden aantreft. Van de zwemeenden zijn er lens het bezoek wordt de na- gelegd op de eendekooi als na- eservaat. De Stichting Zuidhol- Landschap verwierf de eende- 1941. Men kocht er tevens een atie als aalscholverskolonie bij, dat duurde kort. Het kappen nestbomen in de oorlogswinter eef de vogels, die later wel te- vamen maar weer verdwenen, ie vervuilde rivieren onvoldoen- »edsel boden. In 1918 telde de irswaal nog ver over de duizend ïolversnesten, in 1940 iets min- an duizend, in 1956 honderd, in vijftig en in 1961 geen enkele, des te meer eenden. liker B. Tukker (53) is de man kooi te verzorgen en uitleg te van dit merkwaardige bedrijf, ingonderzoek bedrijft voor het voor Toegepast Biologisch zoek in de Natuur. Zoon van oer, die reeds vroeger een een- hield; een groot natuurliefheb- 'iens gezichtsveld zich niet be- tot kooiplas en vangarmen, wiens belangstelling ook uitgaat de grote zadelzwammen van irswaal, naar de ereprijs, de kinderen van de Veronicafami- Abidj e roggen jn hun ambtenaren- de els. de vlier of de bijnaam iet fluitekruid, dat ook wel lui- it omdat die vroege voorjaar- in Krimpen bij Luilakviering oor de deur wordt gezet. (Van onze correspondent MIDDELBRG De bejaarde veehandelaar Honoré Cosen uit Sluis kil treedt in het strijdperk tegen ver hoging van de tarieven voor de Scheldeveren. „Op aandrang van vele Zeeuwen" heeft hij een door hem zelf te leiden protestbijeenkomst georga niseerd. Deze bijeenkomst wordt ge houden in Sluiskil in de zaal Thalin- ga, dinsdag 24 augustus om 7 uur 's-avonds. De heer Cosen: „Ik verwacht strij ders uit heel Zeeuws Vlaanderen". Ook hoopt de heer Cosen, die zoals hij zelf zegt tientallen malen per dag wordt opgebeld, dat er op deze bij eenkomst ook het nodige gezegd zal worden over de kwestie van het veer Hoedekenskerke Temeuzen. Hij is van mening dat tegen het verdwijnen van dat veer krachtig moet worden geprotesteerd. Hij zou dan ook graag zien dat vele mensen uit Zuid-Beveland naar Sluiskil ko men. Destijds ging de heer Cosen aan het hoofd van een lange stoet voertuigen naar het Binnenhof in Den Haag om bij de toenmalige minister van ver keer en waterstaat de wensen van vele inwoners van Zeeuws Vlaande ren voor vrije veren kracht bij te zetten. eend, de pijlstaart, zomer- en winter- in BakKerswaal te vinden: de witte taling, smient, krakeend, slobeend en bergeend. In het kooibos broeden vele zangvogels en ook de ransuil is er te vinden. De kooi is de enige in West-Europa, waar duikeenden kunnen worden ge vangen en geringd, en zij heeft daardoor buitengewone waarde voor het wetenschappelijk onderzoek. Op bescheiden schaal wordt de witte eend er voor commerciële doeleinden ge vangen om tegemoet te komen aan de hoge exploitatiekosten. vegetatie Het grillige kooibos is een laatste groeiplaats voor verschillende plan ten, die vroeger langs de Lek alge meen voorkwamen. In de zomer maanden valt er te genieten van een boeket van overwegend paarsrode wilgenroosjes, moerasandoorn, katte- staart en gele kruiskruiden. In de donkere bosgedeelten groeien het helmkruid met zijn onopvallende, bruine bloemen en het aan de ro zen verwante nagelkruid. Dat het bos een echt bos is bewijst het voorko men van penningkruid met zijn op de grond liggende stengels met bijna cirkelronde, op munten lijkende blaadjes. Het heksenkruis met zijn in ijle trossen staande, kleine witte bloempjes komt buiten de rivierbos- sen in ons land alleen maar voor in de bossen van Oost-Nederland. Het heksenkruis is één van de planten waarvoor de eendenkooi Bakkerswaal in dit gebied de laatste groeiplaats is.. ontstaan De kooi is ontstaan tijdens de Sint- Elizabetsvloed, die een groot gat in de dijk heeft geslagen. Het onstuimige rivierwater stortte zich met donde rend geweld door de bressen in de dijk de waard in, wielde metersdiepe gaten in de bodem en stroomde weg over het lage land, dat tot aan de verre horizon blank kwam te staan. RENESSE De Outward Bound school gaat Renesse verlaten. Dit vor mingsinstituut, dat bedoelt „jonge mensen te vormen tot volwassen vol waardige mensen" door middel van physieke vormingssituaties, kan de huidige huisvesting in het slot Moer- mond niet meer financieren. Per 1 november worden geen nieu we cursussen meer gegeven, totdat een nieuwe vestigingsplaats is gevon den. De directie denkt hierbij aan en kele mogelijkheden in Noord-Hol land. Het instituut krijgt een vast be drag aan overheidssubsidie, dat mo= menteel neerkomt op een kwart van de uitgaven die de school doet. Direc teur J. H. Ranft zei dat andere vor- mingsinstellingen vaak 70 procent van hun uitgaven gesubsidieerd krij gen. De Outward Bound school geeft cursussen voor jongeren uit het be drijfsleven, voor particulieren, scho lieren, studenten, en voor jonge over heidsdienaren zoals politieambtena ren. De staatkundige toestand van die dagen Gravin Jacoba was naar Engeland gevlucht en haar tegenstan ders streden onderling om het grafe lijk gezag was oorzaak dat steun van hogerhand bij het afdammen van de diepe wieleh (waal) uitbleef tot 14.30. In dat jaar werd aan de dijk graaf Aelbrecht van Naaldwijk opge dragen „te dijeken ende (te) houden ten eeuwigen dage alsulck landt ende Dijck, als die Heerlijckheydt van der Lecke toe te behooren plach, eer die groote Walen in de Backer, ende bo ven Crimpender Kerke in braecken". Maar het zou zelfs tot 1624 duren alvorens het herstel definitief was en om de waal een eendekooi werd aan gelegd. Wat de naam Bakkerswaal betreft zal het verhaal van de bakker, die op de gedachte kwam meelzakken met zand te vullen en daarmee het gat in de dijk te dichten, wel een onjuiste verklaring zijn. Aanvaardbaar is het uitgangspunt „bak" of „bakker", dat „achter" bete kent. Lekkerkerk heeft twee walen, waarvan de Bakkerswaal de achter ste, dat wil zeggen de méést westelijk gelegen is. De andere waal, oostelijk van het dorp, valt bijna niet op. Ten tijde van de doorbraak waren de gronden bij de dijk (welke be paald nog niet de tegenwoordige gro te hoogte had en meer leek op een flinke kade) reeds uit de veenwilder- nis ontgonnen en van afwateringsslo- ten voorzien. Deze sloten zijn deels nog in het bos van de eendekooi te rug te vinden. •s-HERTOGENBOSCH GS van Noord-Brabant stellen Provinciale Staten voor het in 1957 genomen be sluit tot instelling van een provincie penning in brons, zilver of goud in te trekken en in beginsel te besluiten tot instelling van een provinciepen ning van één soort metaal. De provinciepenning is bedoeld om de erkentelijkheid van het provincia le bestuur in een stoffelijk blijk tot uitdrukking te brengen jegens perso nen die zich bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt voor de provincie Noord-Brabant. Inmiddels zijn, zo menen GS 3e maatschappelijke omstandigheden zo danig veranderd, dat het niet meer zinvol is een provinciepenning van verschillende metalen te maken, daarmee degenen die voor zo'n pen ning in aanmerking komen, verdelend in categorieën. GS stellen voor een Brabantse kunstenaar opdracht te geven tot het ontwerpen van de nieuwe penning, de metaalsoort te bepalen in overleg met deze kunstenaar en het ontwerp te zijner tijd aan Provinciale Staten voor te leggen. Stropers in Pijnacker: PIJNACKER De Rijkspolitie be gint steeds meer rekening te houden met de mogelijkheid dat de twee broers Huib en Simon van der E. in de avond van 7 augustus niet door onbekenden in elkaar zijn geslagen maar een ongeluk hebben gehad met de brommer. Tijdens de ondervraging vertelde Huib dat hij had geschoten op een haas en had gemist. Na dit schot hoor de hij een auto aankomen en wilde zich uit de voeten maken. De jongens psrongen op de brommer en reden snel weg. Van wat daarna gebeurde kan Huib zich niets meer herinneren, behalve dat er een bocht kwam, daarna houdt het herinneringsvermogen op. Bij de plaats waar de jongens gevonden werden, langs de Noordeindseweg in Delfgauw is inderdaad een heel flau we bocht in de weg. Van de brom mer was het stuur heel licht ver bogen maar het benzinekraantje stond dicht. Het doktersrapport sprak ove rigens over slagen met een stomp voorwerp op het hoofd. Huib van der E., de oudste van de twee broers, die uit het Hippolytus- ziekenhuis in Delft ontsnapte, schijnt niet van plan weer naar het zieken huis terug te keren. Hij bevindt zich nog steeds in het ouderlijk huis. De politie kan hem niet verplichten naar het ziekenhuis te gaan. Verras uw gasten, trakteer uzelf: Coebergh's nieuwe oogst bessenjenever is uit Drink Coebergh ptiür: 'n verrukkelijke borrel met temperament Meng Coebergh in een longdrink: 'n zomerse verkwikking I DEN HAAG (ANP) In de eerste maanden van 1971 is het toerisme in de Europese ledenlanden van de O-E.S.O. in vergelijking met de over eenkomstige periode van 1970, het meest toegenomen in Griekenland en wel met 27 procent. Dit blijkt uit een rapport van de Organisatie voor Economische Sa menwerking en Ontwikkeling, waarin de ontwikkeling van het toerisme in de ledenlanden in 1970 en de eerste maanden van 1971 onder de loep wordt genomen. DEN HAAG De Vereniging van Nederlandse Gemeenten bereidt een uniforme verordening op de logemen ten voor. Daarmee wil zij uit het doolhof van gemeentelijke verorde ningen raken betreffende woonoorden van buitenlandse werknemers, loge- meten, weeshuizen, conferentieoor den en dergelijke. VLAARDINGEN De kunst- mestfabriek Windmill Holland N.V. (voorheen E.N.C.K.) is op nieuw in opspraak. Het Centraal Aksiekomitee Rijnmond heeft er in een open brief aan de Vlaardingse ge meenteraad op gewezen dat Windmill de drie fosforzuur- fabrieken gelijktijdig in bedrijf kan hebben, zodra een hinder wetvergunning voor de derde in stallatie wordt afgegeven. Van de zijde van het' bedrijf werd verklaard dat sinds de ingebruikne ming van de derde fosforzuurfabriek in de zomer van 1970 nooit drie in stallaties tegelijk in bedrijf zijn ge weest. Het zal van de formulering van de definitieve hinderwetvergunning afhangen welke verplichtingen Wind mill ten aanzien van de derde instal latie moet nakomen. Het aktiecomité herinnert aan het dreigement van wethouder mevr. L. van Duijn-Spruijt dat onherroepelijk proces-verbaal wordt opgemaakt als mocht blijken dat Windmill de drie fosforzuurfabrieken gelijktijdig in be drijf heeft. Zelfs zou in rat geval slui ting worden overwogen. Het C.A.R. meent dat deze bewering geen enkele juridische grond heeft. „Via een hinderwetvergunning voor fosforzuurfabriek 3 kan een gelijktij dige produktie van drie fabrieken in tegenstelling tot de „garanties" van de wethouder niet worden voorko komen". Het stoppen van de produk tie van fosforzuurfabriek I blijft ge heel afhankelijk van de goede wil van hen, die het millieu reeds voor een groot gedeelte verontreinigen". Windmill is het blijkens een offi cieel commentaar eens met de ge meente en het C.A.R. dat de uitwerp van fluorwaterstof war mogelijk moet worden teruggebracht. Om die reden is een derde fosforzuurfabriek ge bouwd, die de eerste installatie moet vervangen. .Hoewel het zeer onwaarschijnlijk is dat installatie 1 in de toekomst fos- forzuur zal produceren moet Wind mill rekening houden met de moge lijkheid dat installatie 2 en/of 3 door bepaalde onvoorziene omstandighe den voor langere tijd niet zal kunnen produceren. Dan zal het bedrijf wel licht gedwongen zijn installatie 1 in bedrijf te nemen om aan de afleve ringsverplichtingen te kunnen vol doen", aldus het commentaar van Windmill. Het bedrijf herinnert er voorts aan dat B. en W. van Vlaardingen een voorlopige vergunning hebben ver leend om fosforzuurfabriek 3 in be drijf te nemen. Daarbij is als voor warde gesteld dat maximaal twee in stallaties in bedrijf mogen zijn. Windmill heeft zich hiermee akkoord verklard. Sinds de zomer van vorig jaar, toen fosforzuurfabriek 3 in bedryf werd genomen, is in de eerste installatie geen fosforzuur meer geproduceerd. „Gezien de bovengenoemde voorwaar de in dc voorlopige verguning zijn w(j verplicht maximaal twee installaties in bedrijf te hebben", aldus het Wind- mill-commentaar. DEN HAAG Met ingang van 1 september kunnen binnenvaartschip pers hun huisvuil afgeven in honderd sluizen en havens, verspreid over het gehele land. Rijkswaterstaat heeft hiervoor een landelijke regeling ont worpen. Het is de bedoeling deze aotie te laten begeleiden door een werkgroep, die te zijner tijd een defi nitieve vorm voor de kostenbestrij- ding zal moeten vinden, aldus het ministerie van verkeer en waterstaat. Hoewel het een oud "gewoonte recht" van de binnenvaart is om het huisvuil zonder meer over boord te zetten, meent Rijkswaterstaat dat deze gewoonte die aan de vervui ling van het water meewerkt niet langer voorgezet kan worden. Aan de schipperbonden en -verenigingen is om medewerking aan dez eactie ver zocht DEN HAAG Het hernieuwde verzoek van de Amerikaan Ralph Waver om politiek asiel in ons land, wordt maandag door de adviescom missie voor vreemdelingenzaken be handeld. Als deze commissie haar ad vies heeft uitgebracht moet minister Van Agt (justitie) een beslissing ne men. Het gaat hier om een verzoek van Ralph Waver om herziening van het besluit van ex-minister Polak, Wa vers beroep op het vluchtelingen schap af te wijzen. Deze kwestie staat los van de vraag of de Nederlandse regering Ralph Waver krachtens het NAVO-statusverdrag aan de Ameri kaanse autoriteiten mag overleveren. Zoals gemeld heeft de Haagse rechtbankpresident in kort geding de staat verboden Waver vóór half de cember over te leveren. De staat is van dat verbod in hoger beroep ge gaan. Dit hoger beroep wordt waar schijnlijk niet voor oktober in open bare zitting behandeld. Mocht de minister van justitie het beroep op het vluchtelingenschap op nieuw afwijzen, dan kan Ralph Wa ver nog in beroep gaan bij de Kroon. mden vangen :pö P zi?.< een kooiker staat het vangen ,a( lenden centraal. Hij heerst over hectare stilte, afgeschermd het bos rond de kooi, die in een duidelijke overeenkomst mt met het grillige einde van »arm. Als het vangen begint geen bezoeker meer toegelaten. üeenden lokken de overvliegen- ortgenoten naar zich toe in het Verdekt opgesteld strooit de ïr voer voor de staleenden die deren voorgaan naar de pijpen j un dunne gaas. Er wordt gelokt, por het kooikerhondje, dat niet maar vooruit loopt en met .zijn ®de staart de nieuwsgierigheid j e eenden opwekt. SAS VAN GENT De kring van werkgevers in de kanaalzone Zeeuws-Vlaanderen heeft de raad voor de waterstaat een nieuw tracé voorgesteld voor het aan te leggen Baalhoekkanaal, een verbinding tus sen de Westerschelde en het gepro jecteerde Belgische industriegebied op de linker Schelde oever. De raad voor de waterstaat moet binnen niet te lange tijd minister dr. W. Drees jr. van Verkeer en Waterstaat adviseren over het tracé van het kanaal. Rijkswaterstaat is met het voorstel gekomen te kiezen uit twee mogelijk heden: het Baalhoekkanaal aanleggen door het Verdronken land van Saef- tinge, of een kanaal binnendijks, dat het natuurgebied van Saeftinge prak tisch ongemoeid laat. De Zeeuwsvldamse werkgevers me nen, dat het tracé van het kanaal afgebogen en geprojecteerd moet worden door de kop van Ossenisse. De uitmonding in de Westerschelde komt dan aan de westerzijde van dit gebied in de nabijheid van Hoogland. Langs het kanaal kunnen dan ook op Nederlands gebied zeehavens gepro jecteerd worden. Dit laatste is in bei de mogelijkheden van rijkswaterstaat niet de bedoeling. Volgens de kring van werkgevers in de kanaalzone Zeeuws-Vlaanderen zal het Baalhoekkanaal volgens de door de kring voorgestelde projectie, in tegenstelling met de beide door rijkswaterstaat ontworpen tracé's voor het Baalhoekkanaal, eqn autono me functie krijgen in de Nederlandse economie. Het zal, zo wordt in het aan de raad voor de waterstaat gezonden voorstel gezegd, Nederland een goed toegankelijke nieuwe zeehaven ver schaffen. Volgens de kring zal hier dan een haven ontstaan in functie ge lijkend op de voorhavenfunctie van Rotterdan ten opzichte van het Ruhr- gebied. De raad voor dc Waterstaat zal eind augustus te Hulst een hoorzitting beleggen, waar gelegenheid wordt ge geven opmerkingen te maken inzake de voorgestelde tracé's. GORKUM Loco-burgemees ter C. J. de Ronde heeft donder dagmiddag het nieuwe en bijzon der fraaie NS-station geopend. Het nieuwe gebouw heeft inclu sief inventaris en een voetgan gerstunnel ruim 1.100.000 gulden gekost. „Maar", zo zei mr. Ch. H. M. Clemens, chef van het exploita tie district Zuid West, „wij ho pen dat het nieuwe gebouw zo vervoerswervend mag werken, dat we achteraf geen spijt be hoeven te hebben van deze in vestering". In een historisch overzicht betoog de mr. Clemens dat er bij de Neder landse Spoorwegen reeds jarenlang verbouwingsplannen voor het grote, 90 jaar oude „Waterstaaf'-gebouw hadden bestaan. Maar een dergelijke verbouwing bleek zo kostbaar te zijn en leverde zoveel overtollige ruimten op, dat, mede tegen de achtergrond van de voor 1969 verwachte omvang rijke onderhoudswerken door de di- rektie definitief werd besloten om de negentiende eeuw in Gorkum, althans wat de NS betreft, voor goed uit te bannen en over te gaan tot een volle dige vernieuwing. Bovendien was men van mening dat een nieuw ge bouw goed zou passen in de Rand stad, waarin Gorkum zich aan het ontwikkelen is. Aanvankelijk werd gepoogd om te komen tot een kombj- natiebouw-project met eventuele an dere gegadigden, maar door de eenza me ligging -van het station zijn die plannen op niets uitgelopen. In samenhang met de nieuwbouw is een eenvoudig voetgangerstunneltje onder het gehele emplacement ge bouwd, met trappen naar de twee perrons. Daarmee is aan de noordzij de van de spoorbaan een tweede en tree van het station gerealiseerd. Zo wel aan de zuidzijde als de noordzij de is een onbewaakte stalling, met een totale capaciteit van 900 fietsen gebouwd. Aan de zuidzijde ging de nieuw bouw gepaard met een ingrijpende, door de gemeente uitgevoerde rekon- struktie van het voorplein en het ma ken van meer parkeerplaatsen. Het lokale en interlokale busstation van Gorkum werd definitief naar het sta tion verplaatst. De in het nieuwe ge bouw opgenomen royale restauratie, tevens buswachtkamer, is mede op de aanleg van dit busstation geënt. Met behulp van sterke, gladde ma terialen is getracht om een aantrek kelijk geheel te krijgen, dat in de toekomst met weinig onderhoud een fris uiterlijk kan behouden. Het ge bouw is tot stand gekomen onder ar chitectuur van ir C. Douma en ge bouwd door Vermeulens Bouw bedrijf in Gorkum.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1971 | | pagina 5