ALARM IN TUBBERGEN
OVER CHEMISCH AFVAL
Iedereen is gelukkig met
overname Grol-vestiging
J
Lufthansa wil extra
tariefsverlaging
op Atlantische route
Gemeente wil sluiting
Onderzoek is gaande
Bi
Winkelbedrijf
uitgebrand:
Meer toekomst voor cle „piepertjes
Velen protesteren tegen
voorgenomen storting
van vuil bij Rheden
IJsland: troepen
VS zeker weg
Hoogovens
dumpt cyanide
voor de kust
VRIJDAG 13 AUGUSTUS 1971
Na de ontdekking van een aantal vaten met chemische afval
stoffen in een stortingsplaats bij Tubbergen wil de gemeente op
nieuw de kwestie van de afvalput aan de orde stellen. De ge
bruikelijke stortingen van teerresten in de put zouden volgens
B. en W. de omgeving aantasten.
L
TUBBERGEN Over een dag of tien zal bekend zijn, wat de
samenstelling is van de chemische afvalstoffen, die deze week, in
vaten verpakt, zijn gestort in een afvalput in Vasse (gemeente Tub
bergen). Wanneer blijkt, dat dit chemisch afval anders van samen
stelling is dan de teerresten, die daar al sinds tien jaar door de
Ootmarsumse transportfirma Damhuis worden gestort, zullen B. en
W. van Tubbergen tot onmiddellijke sluiting van de afvalput over
gaan. Dit maakt loco-burgemeester H. G. A. M. Habes gistermiddag
bekend.
Dit merkwaardige apparaat
een duplicaat van het gedeelte
lijke mechanische hart, dat in
het Sinaiziekenhuis in de Ame
rikaanse staat Detroit is inge
plant in de horst van de 63-jari-
ge Hadkei Shanks. De operatie
werd uitgevoerd door een me
disch team onder leiding van
Dr. Adrian Kantrowitz. Shanks
maakt het goed.
Scholen voor
partieel onderwijs
aangewezen
DEN HAAG Minister mr C.
m Veen (onderwijs) heeft voor het
1st begonnen cursusjaar twaalf
arten onderwijsinstellingen aan-
[ewezen, die vanaf 1 augustus van
lit jaar partieel leerplichtige leer
ingen mogen toelaten.
De aanwijzing was nodig omdat
eerlingen, na een volledige leer-
ilicht van negen jaar, nog één dag
«r week gedurende een jaar par-
tieel onderwijs moeten volgen-
De minister heeft als „instellingen,
raar onderwijs of vorming wordt
egeven" aangewezen: de avondscho-
!n voor LTO. voor MAVO. en voor
TO, de handelsavondscholen, de
ig/avondscholen voor MAVO, de
ukscholen en cursussen voor een
:psopleiding in verband met de
en tuinbouw, de scholen voor
•atoriumpersoneel op het niveau
middelbaar beroepsonderwijs, de
sussen algemene vorming en be-
aan streekscholen
lit voor werkende meisjes, en de cur-
;n ter opleiding voor een eeono-
•administratief beroep, een be-
Joep in de detailhandel en voor ver-
argingsassistente.
De vijftig vaten met chemische af
val werden woensdagmorgen ontdekt
door een ambtenaar van Provinciale
Waterstaat. Het gemeentebestuur van
Tubbergen, dat al jaren ijvert voor
sluiting van de afvalput, sloeg onmid
dellijk alarm. De rijksinspecteur van
de volksgezondheid, in wiens op
dracht gisteren monsters zijn geno
men, zal de gemeente Tubbergen uit
sluitsel geven over de samenstelling
van het teerafval.
De vaten zijn afkomstig van Witco
Chemical Nederland N V. in Haarlem,
waar onder meer aardolie wordt ver
werkt tot vaselineprodukten voor cre-
mes. Witco stort al tien jaar lang af
valstoffen in de als stortput in ge
bruik zijnde zandafgraving te Vasse.
Wekelijks deponeert het transportbe
drijf Damhuis er zo'n 20 ton zuurieer.
ACTIE
Het gemeentebestuur is overigens
al jaren bezig de afvalput gesloten
te krijgen. Al in 1963 wilde het een
eind maken aan het storten, maar het
transportbedrijf vroeg toen een hin
derwetvergunning aan en op advies
van de directeur-generaal van de ar
beid werd deze onder bepaalde voor
waarden verleend.
De gemeente is hiertegen in beroep
gegaan bij de Kroon, maar dit werd
niet ontvankelijk verklaard, zodat
kon worden doorgegaan met storten.
Er is toen een overeenkomst gesloten
met Witco, dat tot uiterlijk 1 april
1972 bij Vasse zal worden gestort,
omdat nu al het afval in de afgraving
een te hoog niveau heeft bereikt.
Het transportbedrijf Damhuis, hou
der van de hinderwetvergunning,
heeft overigens bij de Kroon beroep
aangetekend tegen het besluit van
het Tubbergse college de put te slui
ten. En hangende het onderzoek moe
ten B. en W. de huidige situatie laten
voortduren. Men hoopt, dat het on
derzoek met zo groot mogelijke spoed
zal kunnen plaats hebben. De uiterste
termijn van de beroepsprocedure is 1
épril 1972.
De directie van het Haarlemse te-
drijf Witco is overigens van mening
dat ten onrechte alarm is geslagen,
omdat de inhoud van de vijftig vaten
gelijk is aan de inhoud van de tank
wagens, die wekelijks hun afval lo
zen. De teerresten .zouden ook niet
brandbaar of gevaarlijk zijn voor de
natuur rondom de put.
Overleg met het bedrijf heeft er in
ieder geval toe geleid, dat de vaten
op zo kort mogelijke termijn weer
zullen worden weggehaald. De teer
resten zouden als volgt zijn samenge
steld: 50 procent zwavelzuur, 10 pro
cent koolwaterstoffen, 35 procent sul-
fonzuur en 5 procent water.
Dat de afvalstoffen deze keer in
vaten zijn aangevoerd, berust volgens
Witco op een vergissing. Normaal
Prijsindex ondanks
uitverkoop omhoog
DEN HAAG Het prijsindexcijfer
van de gezinsconsumptie is van me
dio juni tot medio juli met 0,3 punt
gestegen. De index liep op van 142,1
tot 142,4.
Voor de sector voeding steeg het
cijfer van 132,1 tot 132,9. De prijzen
voor groenten, fruit en vlees stegen,
die voor vis daalden. In de sector wo
ning ging de index van 133 naar
138,7. De stijging zat hier vooral in de
prijzen voor vaste brandstoffen en
elektriciteitstarieven. Als gevolg van
de uitverkoop ging het cijfer voor
kleding en schoeisel van 146,3 naar
140,9. Het cijfer voor mgdische ver
zorging steeg van 217,0 naar 224,0.
Verder gingen de abonnementsprijzen
voor dagbladen en de telefoontarie
ven nog omhoog. Het prijsindexcijfer
wordt door het Centraal Bureau voor
Statistiek uitgerekend op basis van
1964 is 100.
Een brand op het Prinseneiland
te Amsterdam leverde deze sug
gestieve foto op. Het vuur ver
woestte een groot deel van een
lichtreklamebedrijf, waar plastic-
verf wordt verwerkt. De brand
ging gepaard met een enorme
rookontwikkeling
3.95
0.95
4.95
isen,
-.50
Amerikanen deden
vruchtbaar werk
in Vietnam
SAIGON (Reuter) Ameri
kaanse militairen die uit Vietnam
naar hun land terugkeren hebben
naar schatting 10.000 kinderen
achtergelaten bij Vietnamese
vrouwen. Dit heeft de Zuidviet-
namese Raad voor buitenlandse
betrekkingen een particuliere
organisatie gisteren bekendge
maakt.
De kinderen „die geboren zijn
uit Amerikaanse vaders, zowel
zwart als blank, zijn al of zullen
door hun vaders in de steek wor
den gelaten nu de Amerikaanse
troepenterugtrekking zijn eind
nadert", aldus de Raad in een in
gezonden brief in haar weekblad
Vietnam.
*3?. Z
«r.
wordt het afval opgeslagen in tanks,
die op het terrein staan van het be
drijf. Door reparatiewerkzaamheden
aan een van de tanks maakte men
gebruik van vaten. Deze werden per
ongeluk opgeruimd door ze naar Vas
se te transporteren en daar te dum
pen.
SCHADELIJK
Witco heeft de gemeente Tubbergen
toegezegd, dat na 1 april 1972 de teer
resten elders worden gestort of ver
werkt. In overleg met TNO in Delft
is men bezig te onderzoeken of neu
tralisering van afvalprodukten moge
lijk is. Verder zijn er contacten met
een verbrandingsindustrie in Duits
land, die de teerresten zou willen-
vangen.
Kortgeleden deelde het college van
Tubbergen nog mee, dat de teerresten
de omgeving sterk aantasten. In het
bos rond de stortplaats zouden vooral
de laatste'tijd veel bomen zijn dood
gegaan en er zouden zich gassen ont
wikkelen, die schadelijk zijn voor de
milieuhygiëne. De hele situatie rond
om de afvalput is verder zo, dat
brandgevaar niet denkbeeldig is. Er
is trouwens al een keer brand ge
weest in de afvalput.
Loco-burgemeester Habes vertelde
niet aan de verklaring van Witco te
willen twijfelen, dat er in de vaten
dezelfde afvalstoffen zitten als die,
welke men na aavoer per tankwagen,
altijd vrij in de afgraving laat lopen.
Een vertegenwoordiger van de pro
vinciale waterstaat evenwel ver
klaarde, dat er tehalve de gebruike
lijke teerresten ook minerale vetten
in de vaten waren aangetroffen, maar
over de samenstelling daarvan kon
hij verder nog niets zeggen
HOENSBROEK Een felle brand
heeft gisteren tegen het middaguur
de regionale magazijnen van het
levensmiddelenbedrijf De Sperwer
\i Hoensbroek in de as gelegd. Gro
te voorraden artikelen gingen in de
.vlammen verloren. Volgens een eer-
'ste schatting is er voor zeker twee
en een half miljoen gulden schade
aangericht.
y - f-
-v
yr
In Tubbergen waren het vijftig vaten met teerresten. die de omgeving van een zandafgraving bedreigen.
Van een onzer verslaggevers
EMMEN De Grol-vestiging
in Hoogeveen met een kleine
vijftig personeelsleden moest
worden opgedoekt; de NIRA
N.V. te Emmen had personeel
nodig en nu gaan de 35 vrouwe
lijke en 12 mannelijke perso
neelsleden in Hoogeveen „pie
pertjes" (zakontvangers) voor
NIRA maken.
Het lijkt zo simpel als een optel
sommetje. Tóch is het dat kennelijk
niet, gezien de moeite die het vaak
kost om in soortgelijke gevallen een
oplossing te vinden, zeker als het om
grote vestigiifgen als bijvoorbeeld de
Grol-fabriek in Nieuweschans gaat.
Er moet wel aan enkele voorwaarden
worden voldaan, voordat het „optel
sommetje" de goede uitkomst geeft.
In het geval van NIRA in Emmen en
Grol in Hoogeveen bleek dat zo te
zijn, ook al moet men hier en daar
wat passen en schuiven.
De „Piepertjes" zoals ook het
personeelsblad heet zal nu ;n
Hoogeveen gemaakt worden. Het be
drijf houdt zich overigens bezig met
het maken van interne communica
tiemiddelen, die in tegenstelling tot
telecommunicatie (televisie, telefoon,
telex en dergelijke) dienst doen in
een beperkt gebied. De interne com-
municatie-apparatuur die NIRA
maakt, wordt bijvoorbeeld veel toe
gepast in ziekenhuizen. Essentieel on
derdeel is het „piepertje", een appa
raatje dat dokters en ander zwervend
personeel in de zak kunnen steken en
Ex-premier van
Australië krijgt
ontslag uit kabiuet
CANBERRA (Reuter) John Gor
ton, de 60-jarige ex-premier van
Australië, is afgetreden als minister
van defensie.
Reden voor het ontslag is het
schrijven van een serie artikelen door
Gorton voor een Australisch zondags
blad, waarvan het eerste al is gepu
bliceerd.
De huidige premier William McMa-
hon heeft verklaard dat hij Gorton
heeft meegedeeld dat de publikaties
in strijd zijn met het principe van
solidariteit binnen het kabinet.
dat gaat piepen als men wordt opge
roepen.
Het bedrijf maakt deze apparaatjes
sinds 1954, de begintijd van de tran
sistor. Tot nu toe was de gehele pro-
duktie-afdeling geconcentreerd in
Emmen, met uitzondering van een
kleine produktie-afdeling in België.
Voor het eerst gaat men nu op een
andere plaats in Nederland ook een
produktie-afdeling stichten.
Zelfstandig
O
Deze nieuwe Hoogeveense vestiging
zal een zelfstandige zaak worden in
het geheel van NIRA-vestigingen.
Het bedrijf heeft de produktie gecon
centreerd, maar de verkoop verspreid.
De verkoopafdelingen zijn zelfstandi
ge dochters uit Utrecht, Duitsland,
België, Frankrijk, Italië en Oosten
rijk, terwijl er in een vijftiental lan
den buiten de EEG zelfstandige ver
tegenwoordigingen zijn. o.a. in Ame
rika. Engeland en Finland
Hieruit blijkt wel de internationale
oriëntatie van het bedrijf dat vader
De Graaf en zijn oudste zoon in 1947
begonnen in Maassluis en dat nu
wordt geleid door deze zoon en zijn
twee oudste broers. Het bedrijf ver
huisde in 1951 naar Vlaardingen en in
1956 naar Emmen. in verband met de
uitbreidingsmogelijkheden en per
spectief voor personeelswerving. Het
bedrijf had toen 35 personeelsleden,
nu 450.
Blij
De vakbonden hebben altijd gezegd
graag te zien dat de Grol-vestigingen
worden overgenomen door een bedrijf
in een sector die het meer voor de
wind gaat dan de confectie-industrie
en ze hebben hun zin gekregen. Het
betrokken personeel is blij omdat het
voor lonen die „gegarandeerd niet
lager" zijn dan hun huidige weer
aan de slag kan en de NIRA heeft
het personeel dat het nodig heeft
voor een voortzetting van de groei.
an een verslaggever
RHEDEN Met felle protesten hebben omwonenden, de vereni
ng dorpsbelang Rheden en vele natuurliefhebbers gereageerd op
s toestemming die de vereniging tot Behoud van Natuurmonu-
enten in Nederland in principe aan de gemeente Rheden heeft ge
ven, voor het storten van vuil in het natuurgebied „De Stikke
rui", ten noorden van Rhenen.
jebleken is dat het storten van
in strijd is met een bepaling uit
0. Bij de overdracht door de ge-
inte Rheden van het heidegebied
i ruim 1100 ha (waartoe ook „De
tke Trui behoort) aan Natuurmo-
nenten blijkt bij notariële acte be
id te zijn, dat de heide in onge-
Dnden staat moet blijven en ex-
itatie van de gronden niet is toe-
taan.
tkele jaren geleden gaf Natuur-
k lumenten niettemin toestemming
i een Arnhems zandwinningsbedrijf
a 'veis van en rond .,De Stikke
ui" af te graven.
l'et het storten van vuil in het na-
rgebied zou een fout, die bij het
i ?onden zou zijn gemaakt, her-
d kunnen worden. Volgens het
,.:i r de Nederlandse Heide Maat
schappij gemaakte stortplan. zullen
de bergen vuil dagelijks met zand
worden afgedekt. Op die manier zou
den in de loop van de komende vijf
jaar weer heuvels ontstaan en zou
het afgegraven gebied weer ten dele
in de oude staat teruggebracht wor
den.
De omwonenden en de natuurlief
hebbers in Rheden en omgeving zijn
het daar volstrekt niet mee eens. Zij
vrezen verontreiniging van het wa
terwingebied en het verloren gaan
van flora en fauna.
Gedwongen door de noodtoestand
die binnen de agglomeratie is ont
staan voor wat betreft het afvoeren
van huisvuil, hebben burgemeester en
wethouders van Rheden inmiddels la
ten weten de kwestie van de erf
dienstbaarheid naast zich neer te zul
len leggen.
Zeer haastig, zoals gewoonlijk,
marcheerde ik huiswaarts door de
winkelstraat. De etalages ken ik al
van buiten en bovendien is al te na-
nauwkeurig kijken dikwijls te ver
leidelijk Maar de trottoirs zijn smal
en andere wandelaars dromden wel
voor de aanlokkelijkheden. Op de
rijweg druk verkeer. En go zocht ik
mijn weg, al slippend op en af stoe
prand, medemensen ontwijkend en
steeds weer de vaart temperend.
Eindelijk een vrij stuk. De pas er
dubbel in....
Een nood kreetje deed me stoppen.
Een dame gebaarde naar rr.e. Ze zag
er geagiteerd uit en had de handen
vol. In de ene een boodschappentas,
in de andere een riem, die haar ver
bond met eén reus van een hond.
Ik kon haar niet ontwijken, want
de lijn spande trottoir-breed.
„Zoudt u even mijn hond vast
willen houden?" Ze vroeg het zo ar
geloos als was het de gewoonste
zaak van de wereld.
Wat doe je?
Bot weigeren?
Misschien wilde ze een zakdoek
opduiken, wist ik veel.
Dus pakte ik de riem over. De
hond keek met een schuin oog arg
wanend toe.
Ik had de riem nog niet vast of de
dame wipte snel de winkel, waar we
voor stonden, in. Een slagerswinkel.
De hond reageerde onmiddellijk
en vloog tegen de deur. die al dicht
was gevallen. Zijn bazinne gebaarde
van binnen, lief vermanend naar
hem: met een extra lachje naar mij
en zo van „even maar..."
Ilivul
Daar stond ik. Met hond; met
haast.
Winkeldeur opengooien en roepen,
dat ze het.mis had?
Hond loslaten en hopen dat hij
voor de winkel zou wachten?
Binnen was de nering druk doen
de. Mijn belaagster was nog lang
niet aan de beurt, maar had zich
strategisch met de rug naar raam en
deur opgesteld.
Voorbijgangers duwden me opzij;
de hond gromde.
Toen naderde een man en wat er
ger was: een man met een hond.
Een onnozel klein hondje.
Mijn beest negeerde het volkomen
en bijna waren man en hond ons
.voorbij, toen het dreumesje in on
verwachte overmoed een hap gaf
naar de poot van de reus.
Een orkaan van geweld steeg op.
Grote hond grauwde en rukte: klei
ne hond piepte en kefte; de man
schold en ik struikelde.
Man en hond verwijlden geen
ogenblik, maar verlieten ijlings het
slagveld. Grote hond, kennelijk ge
schrokken stond even pal. Ik krab
belde op.
Klopte wat stof af en overwoog
een inval in de winkel.
Hoefde niet meer, daar kwam. me
vrouw naar buiten. „Ziezo", deed ze
opgewekt. ../Hier ben ik weer. En dit
is voor jouw...." Ze hief de hand en
ik zag het stukje worst nog net yoor
het in één grote hap in de muil van
het dier verdween.
Ik heb me nog nooit zo veronge
lijkt gevoeld.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM/MONTREAL
Opnieuw hangt een tarieven-
oorlog op de Noordatlantische
luchtvaartroute in de lucht. De
Duitse maatschappij Lufthansa
gaat niet akkoord met de tariefs
verlaging, in sommige gevallen
van enkele honderden guldens,
per 1 februari. Lufthansa wil
nog lager gaan. Drie andere gro
te maatschappijen hebben laten
weten het prijzenduel met Luft
hansa te zullen aangaan, als geen
oplossing gevonden wordt.
Lufthansa was gisteren de enige
maatschappij op de conferentie van
de IATA (de internationale organisa
tie van burgerluchtvaartmaatschap
pijen) in Montreal die z'n veto uit
sprak over de bereikte resultaten.
Een daarvan is een 22-daags retour
Amsterdam New-York voor ƒ800,-
Op de besloten vergadering, die niet
zoals gepland vier maar zeven
weken duurde, zijn als gevolg van
flinke onrust onder de leden-lucht
vaartmaatschappijen die alle in de
komende jaren financieel verlies ver
wachten, de tarieven een flink stuk
verlaagd.
De achtergrond hiervan is dat de
luchtvaartmaatschappijen met lagere
prijzen meer passagiers denken aan
te trekken en daardoor de bezettings
graad van de vliegtuigen denken te
verhogen. Door de komst van grote
toestellen, zoals de Jumbo !Boeing-747
en de in aanbouw zijnde luchtbussen,
hebben de maatschappijen de laatste
maanden hun vervoerscapaciteit e-
norm vergroot, maar het blijkt een
groot probleem om die ruimte te vul
len. De passagiers kunnen bij deze
moeilijkheden goed garen spinnen
Een paar opmerkelijke, nieuw inge
voerde en verlaagde zomertarieven
zijn op de lijn Amsterdam-New York
ondermeer (waarbij dan bedacht
moet worden dat als de bom die
Lufthansa onder dtze voorstellen
KOPENHAGEN (AFP) IJsland
wil de basis Keflavik niet opheffen,
maar de regering wil wel dat de
Amerikaanse troepen het eiland ver
laten. Dit heeft minister van bui
tenlandse zaken Ejnar Augustsson
gisteravond in een vraaggesprek voor
de Deense radio verklaard.
heeft gelegd, ontploft die tarieven
waarschijnlijk nog lager zullen wor
den):
ƒ803.- voor een retour van mini
maal 22 dagen en maximaal 45 dagen
buiten het hoogseizoen en 1004 in
het hoogseizoen voor individuele rei
zen. De enige voorwaarde is dat de
reis drie maanden van te voren moet
worden besproken en betaald en dat
tijdens de reis geen tussenstop mag
worden gemaakt.
876,- voor een retour in groeps
ité-verband (verzorgde reizen) voor
minimaal 14 tot maximaal 21 dagen
buiten het hoogseizoen en 1095 in
het hoogseizoen. De groep moet min-
tens 15 man groot zijn. De oude tarie
ven waren 1183,- en 1212,-.
ƒ767,- voor een ité-reis in het
winterseizoen met minimaal 10 perso
nen.
749,- voor een jongeren"-ticket
(12 tot 22 jaar) buiten het hoogseizoen
en 833,- in het hoogseizoen.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM/IJMUIDEN Ook
Nederland zit met een cyanide-pro-
bleem. Regelmatig worden door
Hoogovens hoeveelheden van dit ui
terst giftige spul op 600 meter uit de
kust in de Noordzee gedumpt. Hoog
ovens zelf liet gisteravond weten:
„Bij ons vormt de cyanide geen pro
bleem".
Cyanide is een arsenicumachtig
soort afval. In Duitsland is er sprake
van een cyanide-schandaal, sinds be
kend werd dat vaten met dit dodelijk
gif op afvalstortplaatsen verdwenen
en in stortvijvers. Het gif komt vrij
bij de staalindustrie. Volgens Hoog
ovens gaat het bij het bedrijf in
IJmuiden om „te verwaarlozen hoe
veelheden".
Met goedkeuring van Rijkswater
staat, die zo nu en dan keuringen
verricht, wordt de cyanide-afval 600
meter buiten de buitenhaven van
IJmuiden in zee gedumpt. Het hangt
van het produktieproces van Hoog
ovens af hoeveel cyanide er vrij
komt. Volgens een woordvoerder is
afvallozing „geen continue zaak!'. Wel
komen regelmatig hoeveelheden vrij
die met afvalwater in een schip 600
meter buiten de kust worden geloosd
