Spanning neemt enorm toe in Belfast Esperantisten eensgezind over kern geloofszaken Nieuwe regering in Marokko Strinclbergs Freule Julie eig dichtbij alles goed Porceleyne Fles ziet verbetering ff „Theater" opende seizoen Eerste complete cao voor de boekhandel Aartsbisdom waarschuwt tegen Willibrord-groep BFROEPmCSWERK Puzzelhoek Proefbrand om water olievrij te maken Een woord voor vandaag Schietpartijen eisen twee levens Het weer in Europa Goederentrein in W.-Duitsland ontspoord Leeuwen Het is toch wel erg, dat de direc teur van Ouwehands Dierenpark geen andere uitweg ziet dan de leeuwen dood te schieten. Dat zijn mensen die niet voor hun taak be rekend zijn. Als men een dierenpark heeft, moet men ook liefde voor het dier hebben. Ik weet zeker, dat de mensen, die met dit soort dieren werken, zoals in circussen, deze han delwijze volstrekt afkeuren. Met zachtheid en veel tact had dit incident een heel ander effect ge kregen. Hadden de dieren wel te eten ge had? Deze vraag werd ook gesteld door een radio-reporter, maar hij kreeg geen antwoord. Als de dieren honger hebben val len ze aan. De dieren zijn weer de dupe geworden van dit alles. Dat is het loon van dit kijkspel. Een vervolging en het afnemen van het dierenpark zou geen kwaad kunnen. Rotterdam. Mevrouw Van der Steen. Zuid-Afrika In de krant van dinsdag 3 augus tus stond: „De verdediger van de Afrikaanse deken Sidney Kentridge heeft verklaard, dat zijn cliënt in derdaad een groot aantal betalingen heeft gedaan ter leniging van de nood van mensen, die wegens hun politieke overtuiging zijn veroor deeld". Dit is onmogelijk. Evenmin als in Nederland kan in Zd.-Afrika iemand veroordeeld worden wegens een po litieke overtuiging. Wel is dit mo gelijk als hij propaganda maakt voor het communisme, want dit is inder daad niet toegelaten in Zd.-Afrika, evenmin als in Rusland propaganda voor anti-communisme is toegelaten. Den Haag. Dr. F. C Dominicus. Van een medewerker LONDEN Terwijl buiten op Trafalgar Square duizenden kleurlingen een geweldige de monstratie hielden tegen de En gelse immigratiewetten kwamen gisteren in de bekende kerk op het plein St. Martins-in-the Fields de protestants christelijke esperantisten bijeen voor de af sluiting van het Internationale Esperantocongres. Ruim achthonderd christenen uit veertig landen zongen tijdens deze dienst hun psalmen en andere liede ren in één taal, namelijk het espe ranto. DELFT Koninklijke Delftsch Aardewerkfabriek de Porcelejjne Fles heeft in 1970 een verlies geboekt van 48.461, zodat het dividend op nieuw moet worden gepasseerd. In 1969 werd nog een bescheiden winst bereikt van 61.392. Het bedrijf is bezig met een reorganisatie, waarvan de volledige doorwerking in 1972 wordt verwacht. Dit jaar zullen de resultaten ervan gedeeltelijk worden gerealiseerd. Het resultaat in de eer ste helft van 1971 was beter dan in de overeenkomstige periode van 1970, zo blijkt uit het jaarverslag. In 1970 is de kostenstijging groter geweest dan kon worden voorzien. De geconsolideerde geldomzet steeg in het verslagjaar met 18 pet. van 6.6 min. tot f 7.8 min. Van de omzet werd 26 pet. geëxporteerd naar alle werelddelen. Ds. H. van Achterberg uit Leiden preekte over het christelijke pessi misme bij Paulus en het modern op timisme bij Teilhard de Chardin. De afgelopen week heeft de Inter nationale Vereniging van Protes tantse Esperantisten haar 60-jarig bestaan geviérd tijdens een congres in een studentenseminarie bij Ox ford, waar ruim 2000 mensen bij eenwaren. 130 deelnemers uit 12 landen be spraken hier als hoofdthema de po- weggestuurd uit Puerto Rico Van een verslaggever PUERTO RICO Vier Nederland se rooms-katholieke priesters, allen leden van de orde der Dominicanen, hebben na een geschil met de Puerto- ricaanse bisschop Rafael Grovas op dracht gekregen hun plattelandsparo chies te verlaten. Zij zijn inmiddels vertrokken. Eén van de priesters, Pater Dam man, zei dat Grovas „geen enkele re den voor zijn besluit gaf. Evenmin heeft hij het volk een reden gegeven. Dit is het gevolg van een ideologisch geschil. Wij vertegenwoordigen de linkervleugel en de kerk in Puerto Rico helt gevaarlijk over naar de rechtervleugel." De vier priesters gingen vijf jaar geleden naar het berggebied bij Co- merio om daar verandering te bren gen in de maatschappelijke en eco nomische omstandigheden. De onge veer 700 inwoners van Comerio heb ben een protestbetoging gehouden te gen het besluit van de bisschop. Zij zouden voor 95 procent achter de priesters staan. Waarschijnlijk om uiting te geven aan de geringere waarde, die aan de mythe van het geloof wordt gehecht en om de diepe kloof kerk-wereld te overbruggen krijgen veel kerkgebouwen een steeds minder traditioneel „kerks" uiterlijk. In de Duitse stad Dinslaken moeten de studenten van de katholieke hogeschool het met dit bedehuis doen, waar een onrustige bouwmeester zich geheel in heeft uitgeleefd Misschien draagt het interieur meer tot de innerlijke vrede van de bezoekers bij. sitie van de Christelijke Kerk op de drempel van een nieuwe tijd. Er waren levendige discussies, na tuurlijk uitsluitend in Esperanto, tus sen leden van tientallen verschillen-' de kerken. Ondanks verschil in persoonlijke geloofsbelevenis en -opvattingen, werd er geen enkele wanklank ge hoord en was er een grote eensge zindheid in de hoofdzaken. Men kan de resultaten aldus sa menvatten: Houd de kern van ons Christelijk geloof steeds voor ogen, TVT lil wees ruimdenkend ten opzichte van lieclerlanase priesters anderen, werk zonodig mee aan ver nieuwing van godsdienstoefeningen als het maar gaat tot Gods eer, be vorder naar vermogen eendracht en samenwerking tussen Christelijke kerken, laat ieder Christen medewer ken op sociaal, maatschappelijk en zonodig op politiek gebied om te strijden voor eerlijkheid en recht Naast dit praktische werk was er ook tijd voor verstrooiing en excur sies. Veel werd gemeenschappelijk gezongen uit de pas door de bond uitgegeven Internationale Gezangen bundel „Adoru Kantante" (Prijs de Heer met gezang). Deze bundel be vat 260 kerkliederen uit een tiental landen. Op dit congres waren deelnemers uit Oostenrijk, Engeland, Tsjecho- slowakije, Frankrijk, Spanje, Honga rije, Ierland, Libanon, Nederlands uit onze stad. Zweden en Zwitser land. Van een verslaggever UTRECHT Op gezamenlijk ini tiatief van de directie van Standaard boekhandel NV en de samenwerken de organisaties van werknemers in de detailhandel is een cao tot stand ge komen, waarin ook de primaire ar beidsvoorwaarden zijn geregeld, ter wijl partimers in principe dezelfde rechten hebben als medewerkers in volledig dienstverband. Bovendien is voor de vaste medewerkers in volle dige dienst een premievrije pensioen regeling overeengekomen. Tot nu toe geldt voor de boekhan del slechts een landelijke cao met uitsluitend secundaire arbeidsvoor waarden. De per 1 juli a.s. geldende cao voor de Nederlandse vestigingen van Standaard boekhandel (circa 100 man personeel) is de eerste complete overeenkomst in de boekhandel. Van een verslaggever UTRECHT De St. Willibrordus- stichting (niet te verwarren met de Willibrord-vereniging, de belang rijkste oecumenische instelling van de r.k.-kerk) is van plan om met in gang van 15 augustus de Willibrord kerk in Utrecht te gaan gebruiken voor liturgische diensten en als mid delpunt van pastorale activiteiten. Dit is het aartsbisdom Utrecht be kend geworden uit publikaties. Noch met de pastores van het dekenaat U- trecht, noch met de aartsbisschop is hierover contact opgenomen. Boven dien is uit niets gebleken dat de Wil- librordus-stichting, gegroepeerd rond drs Winand Kotte, zich terecht be roept op een goedkeuring door de paus, aldus het secretariaat van het aartsbisdom. De pastorale en liturgi sche activiteiten van deze groepering vallen dan ook buiten verantwoorde lijkheid van de r.k.-kerk, aldus het aartsbisdom. GEREF. KERKEN Rectificatie: kand. Helmantel is nog niet officieel beroepen te Echten. GEREF. KERKEN (vrijgem.) Beroepen: te Hoogkerk S. Cnossen Alkmaar-Broek op Langedijk. De regeling voor vrijstelling van dienst als gewoon dienstplichtige voor leraren, zoals die werd vastgesteld in 1970, geldt blijkens een mededeling van de minister van defensie ook voor het schooljaar 1971/1972. ROERMOND Met toestemming en onder het wakend oog van rijks waterstaat zal de heer N. Voncken uit Beek op 13 augustus om elf uur een fikse oliebrand stichten op de Maas bij de sluis Linne. Het zal een proef brand worden om het procedé-Vonc- ken te testen. Met bundels brandende stro, gedrenkt in een oplossing van bepaalde, alleen Voncken bekende sa menstelling van chemicaliën, zal be proefd worden om met olie-verontrei nigd water weer zuiver te krijgen zonder schade toe te brengen aan flo ra en fauna. Prof. Karl Rahner legt ambt neer MUNSTER Wegens het bereiken van de leeftijd van 67 jaar zal Karl Rahner, hoogleraar in de dogmatische theologie te Munster in oktober zijn ambt neerleggen. Rahner blijft belast met een aantal nevenwerkzaamheden, die hij op zich genomen heeft, onder meer met het verzamelen van menin gen en uitlatingen over het boek van Kueng: „Onfeilbaarheid: een dogma?" Wat deed de verloren zoon, toen hij alles, wat hij van zijn vader meegekregen had, opgemaakt had? Hij zal zeker overwogen heb ben, naar zijn vader terug te gaan, maar hij deed het niet. „En hij trok er op uit en drong zich op aan een der burgers van het land en die zond hem naar het veld om zijn varkens te hoeden" (Lucas 15 15). Zo probeerde hij zich nog een tijd staande te houden, liever dan terug te keren naar zijn vader. Daarin is hij een beeld van ons. Als wij merken, dat het niet I goed met ons is, zoeken wij het niet rechtstreeks bij God en I Christus, maar proberen wij onszelf te helpen. We zoeken het in onze goede voornemensin een deugdzaam leven, trouwe kerk- V gang, grote offervaardigheid. Op zichzelf stuk voor stuk mooie r dingen, maar inderdaad dingen, die op zichzelf blijven. Troost, leven, zaligheid zijn niet in de middelen maar alleen in Christus te vinden. We lezen vandaag: Jesaja 110-20. BELFAST (Reuter, AP, UPI) De spanning in Noord-Ierland neemt zienderogen toe. Tijdens het meest gewelddadige weekein de, dat de Noordierse hoofdstad Belfast sinds maanden heeft be leefd, werd een Noordierse burger doodgeschoten, liepen vier Britse militairen schotwonden op en raakten zeker tien burgers gewond. De vonk schoot zaterdag m h< Noordierse kruitvat, toen Britse mili tairen in de wijk Springfield Road Belfast een 34-jarige vader van zes kinderen doodgeschoten. De man reed in een bestelwagen met knallende uitlaat langs een controlepost van Britse militairen. Toen de auto tot stilstand kwam bij een rood stoplicht openden Britse militairen het vuur de veronderstelling, dat zij vanuit dei auto werden beschoten. De bestuur der werd op slag gedood. De Britse militaire autoriteiten hebben de zaak in onderzoek genomen. Nadat de inwoners van de wijk eenl smal houten kruis hadden opgericht op de plaats, waar het 34-jarige slachtoffer dodelijk werd getroffen, ontstonden op verscheidene plaatsen verbitterde onlusten. Britse militairen werden bekogeld met stenen en dag brandbommen en zelfs onder vuui niet genomen door sluipschutters. Viei Britse militairen liepen niet ernstig* schotwonden op. R dag kk! Het Zoe ore: niet nog op I rich svijl TOlj H zal Sed. Barricaden Tijdens de onlusten, die bijna zoi der onderbreking het hele weekeindt voortduurden, richtten jongelui ookp brandende barricaden op. Verder vie len enkele honderden betogers een politiebureau aan. Militairen wisten de woedende Noordieren te verjagen door rubber-kogels af te vuren. Gisteren raakten vijf inwoners van Belfast gewond, toen een gascylindet ontplofte. De cylinder bevind zich in de kabine van een vrachtauto, die door betogers was gekaapt en in brand gestoken. Ook buiten Belfast kwam het tot gewelddadigheden. Zo werd in Larne, ten noorden van Bel fast een elektrische centrale door twee bomontploffingen ernstig be schadigd. In Londonderry werden aanslagen gepleegd op twee gebou wen. Hierbij vielen geen slachtoffers y. Bewoners van Belfast verzamelen zich verbitterd bij een houten kruis, dat de plaats aangeeft, waar- zaterdag een waarschijnlijk onschuldige vader van zes kinderen door Britse militairen werd doodgeschoten. floor R. N. DEGENS ARNHEM Voor een kleine honderd mensen, van wie vrij wel niemand de toegangsprijs van vijf gulden, of zelfs maar de CJP-riks, had betaald om bin nen te komen, opende de To neelgroep Theater vrijdagavond in het Theater aan de Rijn in Arnhem zijn toneelseizoen vroeg tijdig met Freule Julie van Strindberg. Dit veelgespeelde stuk van Strind berg is bij Theater ondergebracht in groep 2, dat wil zeggen bij „modern toneel, en in het algemeen dèt toneel- werk dat slechts in kleine ruimten tot maximale intensiteit van inzet en be leving kan komen". Vandaar deze (te) kleine speelruimte met de ongemak kelijke sporthal-tribune, waarop de eerste-rij-zitters het bloed-zweet- en tranenwerk van de acteurs in de schoot eeworpen krijgen. Tot bloedspatten komt het bij deze Strindberg niet. hoewel er genoeg moordlust en vernietigingsdrang in zit om een hele generatie naar haar einde te helpen; Freule Julie en haar knecht Jean geven meermalen duide lijk te kennen dat zij eikaars bloed wel kunnen drinken. Op een manier die, juist door de ijselijke vormelijk heid en het onwrikbare standsbe wustzijn waarmee en waarin zich dit alles afspeelt, nu misschien nog die per kerft dan in de tijd waarin het stuk ontstond (1887); omdat we nu het stadium van het gechoqueerd zijn wel te boven zijn, en des te duidelijk de geestelijke afgrond achter elk woord in de tekst zien. Een „echte Strindberg" dus, vol frustraties en maatschappijkritiek, en daardoor ten onrechte object van moderni sering. van experiment. In dit geval: het publiek zo dicht mogelijk op de huid zitten. Wat bij deze Strindberg. dacht ik. helemaal niet hoeft. Zo'n stuk heeft, letterlijk en figuurlijk, op een afstand gezien veel meer authen ticiteit. Het is bovendien vooral een stuk waarvan de tekst woord voor woord het belangrijkste is, al geef ik toe dat bijvoorbeeld het meesterlijke bedienden-manuaal waarmee Arthur Boni (als Jean) een glas bier serveert wel heel verhelderend de figuur ty peert die hij op dat moment moet zijn. Wie wil zien hoe goed Theater het in de regie van Jan Grossman alle- maal doet, met naast Arthur Boni een wat te nadrukkelijk geacteerde en niet voldoende uitgespeelde Freule van Fenneken F. Andreae. en een nog te veel ingekapselde keukenmeid Kristin van Margreet Blanken, in een naturalistisch keukendecor (Van Vla dimir Nyvlt) met een duidelijk func tionele trap als symbool van een uit weg naar de bevrijding, de verlossing uit deze verstikkende „driehoeksver houding". wie dit wil gaan zien kan daarvoor dfe hele maand augustus el ke vrijdag- en zaterdagavond terecht in Theater aan de Rijn in Arnhem. Waar op deze premièrevoorstellmg heel hartelijk door het publiek werd gereageerd, hoewel het geen koffie pauze was gegund; er wordt in een ruk doorgespeeld, en dat blijkt toch wel gunstig voor het op peil houden van de spanning. Kruiswoord-puzzel Horisontaal: 1. vlinder, 4. gebak. 8. boom. 10. muzieknoot, 12. kern, 15. or ganische verbinding. 17. aalgeer. 19. soort. 20. alvorens, 22. telwoord, 23. le vendig, 24. grondsoort, 26. kanton in Zwitserland, 27. vaarwel, 29. vuur gloed, 30. plant, 31. plaats in Gelder land, 33. pers. voornaamw. 37. stoom turbine (afk.), 38. muze van het min nedicht, 39. kleine huidooening. Verticaal: 1. balk, 2. spil van een wiel, 3. voegwoord, 5. slede, 6. Eerwaarde Heer (afk. Lat.), 7. gramschap, 9. vreemde munt, 11. wandversiering, 12. voorspel, 13. soepkom, 14. Leeftijd (Fr.), 16. halfgod. 18. plaats in Drente, 21. vroeger. 24. dun opgerold wafeltje, 25. teken in de dierenriem, 27 on heilaanbrengende godin, 28. keur, 32. familielid. 34. vreemde munt (afk.), 35. mount (afk.), 36xivier in Italië, 37. muzieknoot Oplossing vorige puzxel Hor.: 2. regie. 7. leges, 8. negen. 9. et ter, 10. gat. 12. Erp, 13. Ada. 15. oneer, 17. toren, 19. re, 20. de, 21. loens. 24. re net 26. ank. 27. tao, 29. ala, 30. telle, 32. geval, 33. delta, 34. stier. Vert: 1. Meran, 2. ree, 3. ester. 4. Inept. 5. eer, 6. Eeide, 10. gocla, 11. Te- rek. 13. arena, 14. Aneta, 16. een, 18. ode, 22. onkel, 23. stelt 24. Rolde, 25. elite, 28. al, 30. tas, 31. eer. RABAT (AP. Reuter) Ko ning Hassan II van Marokko heeft vrijdagavond een nieuwe interim-regering benoemd, on der leiding van de voormalige minister van financiën, Karaim Lamrani. Dit kabinet moet bin nen 18 maanden een programma uitvoeren, dat vergaande sociale en economische hervormingen tot doel heeft op het gebied van de justitie, de economie, de op voeding en het bestuur. Deze hervormingen moeten de moge lijke oorzaken van de mislukte staatsgreep van vorige maand elimineren. Lamrani heeft zich als zakenman en als minister van financiën in het vorige kabinet (dat 29 man telde) een reputatie van eerlijkheid verworven. Deze reputatie zal hij zeer hard nodig hebben om de massale corruptie bij de regering, het leger, de politie en het hele ambtenarenapparaat te lijf te gaan. Koning Hassan heeft de cor ruptie nu eindelijk zelf openlijk toe gegeven. toen hij de vorige regering naar huis stuurde en zijn ministers de schuld hiervoor gaf. Het nieuwe (vijftien man tellende) kabinet bevat evenals het oude kabi net geen vertegenwoordigers van de politieke partijen, die alle in de oppo sitie blijven. Kort voordat de nieuwe regering benoemd werd, gaven de twee belangrijkste politieke partijen de Istiqlal en de Nationale Unie vanVolkskrachten in een geza menlijk communiqué te kennen, dat zij geen aandeel aan de regering wil den hebben, zelfs indien dit hun ge vraagd werd. Ze zeiden, dat het land geen nieuwe regering nodig heeft, maar een nieuwe grondwet en vrije verkiezingen voor een nieuw parle ment. De huidige grondwet verzeker de volgens hen „de absolute macht" van de koning, terwijl de verkiezin gen van vorig jaar gemanipuleerd waren. De voormalige minister van bin nenlandse zaken, generaal Moham med Oufkir de „sterke man" van de koning, die na de mislukte staats greep van 10 juli de zuiveringen in het land leidde is in het nieuwe kabinet gepromoveerd tot minister van defensie, terwijl hij tegelijkertijd chef van de generale staf is. Zijn oude post wordt door zijn bescherme ling ingenomen, de voormalige mini ster van justitie, Ahmed Benbouchta. Oufkir kan, volgens waarnemers, via hem nauwe controle blijven uitoefe nen op het gehele polilie-apparaat. Zwarte Panters in VS vrijgesproken NEW ORLEANS (AFP) Twaalf Zwarte Panters, die beschuldigd wa ren van poging tot moord tijdens een schietpartij met de politie in septem ber vorig jaar, zijn vrijdagavond door de jury in New Orleans vrijgespro ken. De jury, bestaande uit 12 leden van wie 10 negers, had slechts een half uur nodig om tot eenstemmige uitspraak te komen. Het vuurgevecht brak los op 15 september, toen 150 gewapende poli tiemannen met pantserwagens stel lingen innamen bij het hoofdkwartier van de Zwarte Panters om arrestaties te verrichten, nadat twee verklikkers door Zwarte Panters waren afgeran seld. Volgens de akte van beschuldiging hadden de Panters het vuur geopend. Hun pleiters stelden dat de politie duidelijk „onderdrukking" van de be weging op het oog had en dat de Zwarte Panters uit wettige zelfverde diging hadden gehandeld. De toename van het geweld Noord-Ierland doet waarnemers het ergste vrezen voor donderdag, wan neer de protestanten hun traditionele „mars der leerjongens" zullen hou den. Een gebeuren, dat in het verle den vaak gepaard ging met grof ge weld. Deze mars wordt gehouden ter herdenking van het feit, dat op 12 augustus 1689 de katholieke troepen onder aanvoering van Jacobus-II na 105 dagen het beleg van Londonderry ophieven, omdat twaalf leerjongens tijdig de stadspoort hadden wet*-* te slu'ten. Voor ck' regermg in Londen vormt de aanstaande nerdemdng in iedc geval aanleid 'Ag nog eens tweedu- zend militairen naar Noord-Ierland te sturen, waarmee het totale Britse contingent op dertienduizend man is gekomen. Eén van de vier gewonde Britse militairen is vanmorgen vroeg in een ziekenhuis in Belfast overleden. HERFORD (AP) Nabij de stad Herford in Westfalen is gisteren een goederentrein ontspoord, zo heeft de politie meegedeeld. Er hebben zich bij dit ongeluk geen persoonlijke ongevallen voorgedaan. De politie zei, dat 18 van de 46 wagons van de trein uit de rails lie pen, waardoor erote materiële schade veroorzaakt werd. weer max. temp. min. temp. neer slag gist. gist. Amsterdam 19 12 0 Brussel zw.bew. 21 11 0 Frankfort l.bew. 26 9 0 Genève onbew. 25 11 0 Innsbruck zw.bew. 21 13 18 Kopenhagen regen 19 11 0.1 Locarno onbew. 28 15 0 Londen geh.bew. 21 15 0 Luxemburg onbew. 22 10 0 Madrid h.bew. 33 17 0 Majorca l.bew. 30 22 O MUnchen onbew. 21 11 19 Nice onbew. 29 20 0 Parijs l.bew. 22 11 0 Wenen h.bew. 24 16 3 ZUrlch mist 22 10 9 KWARTET I TROUW De Rotterdammer Nieuwe Haagse Courant Nieuwe Leidse Courant Di-rdts Dagblad Trouw Commissie van hoofdredactie .1 de Berg (voorzitter), H P Ester. G .1 Brinkman van Hofwegen tk b. Makt an a, m o ®P de daard 'oorbt mslot an, f?86 Noord 'olger wj di 0 994 Poeter

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1971 | | pagina 2