BIJTENDE CULTUURKRITIEK IN
„TWEE ZUSTERS" VAN VIDAL
CUUAMOLKr
KKUSSEMUSSEN
ZATERDAG 31 JULI 1971
Vanavond te zien
NEDERLAND I VARA
19.05 uur (AVRO) Intern. Nederlandse tenniskampioen
schappen
20.21 uur Zomaar een zomeravond
21.50 uur Corwin. tv-film
NEDERLAND II EO en NCRV
19.05 uur Flitsen van diverse jeugdkampen
19.25 uur Leid vriendelijk Licht, film
20.21 uur De samenzwering, film
Vanavond te horen
HILVERSUM I KRO
19.00 uur Musicerende dilettanten: koorzang
19.30 uur Troubadour, luisterliedjes
20.00 uur Verzoekpiatenprogramma
22.00 uur Operetteklanken
22.40 uur Goal. muzikaal sportprogramma
HILVERSUM II VARA
19.35 uur Het Kervelgerecht, hoorspel
20.30 uur Koningin Elisabeth Concours 1971
22.45 uur Driester, actueel programma
23.15 uur Licht muziekprogramma
serie This is the life. STER:
19.55 fK> Reclame XOS: 20.00
IK) Journaal. STER: 20.15 <K>
Reclame. NCRV* 20.21 (K) De
Samenzwering, film uit de
reeks Worldpremlère. '1.50
Hier en Nu: actualiteltenru
brlek. 22.t5 Avondshilting. 22.20
(K) Journaal.
België-Nederlands. 18.53 (K)
De Fabeltjeskrant. 19.00 (K)
Groenendaal. poppenlilmserle
(7). 19 14 Tienerklanken. 19.43
Mededelingen. 19 45 Nieuws.
20.10 Zoeklicht. 20.15 (K) Snoep
niet van de madeliefjes, feuil
leton (25). 20 40 (K> De Gulden
Zeezwaluw van Knokke OV),
gevarieerd programma. 21.15
(K) Apollo 15: Gedeelte van de
eerste maanwandellng. 22 00
Echo 22.30 (K) Mannlx, polltle-
feulllcton (83). 23.20 Nieuws.
RADIO MORGEN
Hilversum 1 402 m: KRO 8 00
Nieuws 8.10 Het levende woord
8.15 (S) Badlnerle: klassieke
muziek (gr) 9 00 Nieuws en
waterstanden 9.15 (S) Laudate:
klassieke gewijde muziek (gr)
10.00 Eucharistieviering 11.00
Nieuws 11.02 (S) Amusements
muziek 11.55 Mededelingen
NCRV 12.00 (S) Kerkorgelcon
cert: klassieke muziek (gr)
12.40 Actuele kroniek 12.36 Re
portage Apollo 15 13.00 Nieuws
13.10 (S> Klassieke en moderne
kamermuziek (opn) 13.55 Lite
rair programma NOS 14.15 (S)
Semi-klassleke en moderne
muziek topn) (ln de pauze:
Adempauze) 16j15 Let the peo
ples sirvg: Internationale ko
ren-wedstrijd CVK 17.00 Gere
formeerde kerkdienst (vrij-
gem 18 00 Schriftnoten IKOR
18.30 Muziek 18.45 Kerk veraf
en dichtbij 18 58 Wilde Ganzen
NCRV 19.00 Nieuws 19 07
(S)Muslca Sacra: klassieke ge
wijde muziek (gr) 19.50 (S)
Wiener Barookensemble: klas
sieke muziek (gr) KRO 20.30
(S) Uit de lucht gegrepen. Mu
zikaal programma 22.Co Maga
zine met achtergrondinforma
tie over kerk en samenleving
22.25 Overweging. 22 30 Nieuws
22.40 De zingende kerk: mu
ziek In de liturgie. 23.00 Ver
zoekprogramma.
Hilversum 2 298 m: VARA
8.00 Nieuws 8.10 Voor hel plat
teland. Aansluitend: Postdui
ven-berichten 8.17 Gevarieerd
programma (9.00 Sportmedede-
ïlDgen) 9.45 Humanistisch Ver
bond IKOR 10.00 Onderweg:
Van de hak op de tak de kerk
door 10.30 Evangel Isch-Luther-
se kerkdienst. 11.25 Wilde Gan
zen. 11.30 Reaktlef. een pro
gramma na kerktijd. AVRO
12.00 (S) Bonte muzikale show
13.00 Nieuws 13.10 De toestand
ln de wereld, lezing. 13.19 Ra
diojournaal 13.35 Trefpunt: De
diskussle-rubrlek voor aktuele
zaken 14.00 Country and wes
tern programma NOS 14.30
Voor de buitenlandse werkne
mers. VARA 17.00 (S) Licht or
kest en solisten 17.55 Medede
lingen 18.00 Nieuws 18.15 Caba
retprogramma 18.40 (S) Elek
tronisch orgelspel 19.00 Zin en
tegenzin: discussie over een
aktueel onderwerp VPRO 19.30
Nieuws 19.35 (S) Radio Kamer
orkest en solist: klassieke
muziek 20 00 De toekomst var.
de omroepzuilen. gesprekken
AVRO 20.30 (S) Verzoekplaten-
programma 2Ï30 Nieuws 72.40
Mededelingen 22.45 Radiojour
naal 22.55 (S) Licht platenpro-
gramma. 23 35-24.00 Nieuws.
Hilversum 3 240 m: AVRO
9.00 Nieuws 9.02 Drrruit...: pla-
tenprogramma 10.00 Nieuws
10.02 Juist op zondag 11.00
Nieuws 11.02 Muziek Mozaïek
VARA 12.00 Nieuws 12.02 Met
vriendelijke groeten: verzoek
piatenprogramma 13.00 Nieuws
13.02 NAR: Nederlandse Ar
tiesten Revue. NOS
Nieuws 14.02-18.00 Langs de
lijn: sport en mu-zlek '(15.00,
16.00 en 17.00 Nieuws).
TELEVIEIE MORGEN
NEDERLAND I
KRO/RKK: 11.00-12.00 Eucha
ristieviering. AVRO: 12.00-14.0C
(K) Sportpanorama: interna
tionale Nederlandse Tennis
kampioenschappen te Hilver
sum. NOS: 15.30 journaal. 15.32
Weekjournaal - met titels voor
slechthorenden. 15.52 Verkeers
informatie. 15.55 (K) De Verre
kijker - internationaal jeugd
journaal. 16 05 (K) Avontuur ln
Regenboogland, Tv-serte voor
de jeugd. 16.30 Sport: Reporta
ge van de Nationale Zwem-
kampiocnschappen te Den
Haag. 17 00-18.00 (K) Apollo-15
Samenvatting van de tweede
maanwandellng. 18.55 (K) Pip
en Zip. IKOR/CVK/RKK19.00
(K) BIJbelvertelMng voor kin
deren. CVK/IKOR: 19.06 (K)
Krista Yerem Nu. documentai
re film over verschillende
godsdiensten in Afrika. AV
RO: 19 30 (X) Tarzan, TV-sene
voor de jeugd. NOS: 20.20 (K>
Journaal. AVRO: 20.25 (K) De
Biecht (Die Belchte), gefilmd
TV-spei. 21.55 (K) Vrouwen por-
tret: Belle van Zuylen. NOS:
22.20 - 22.25 (K) Journaal.
NEDERLAND II
NOS: 18.55 (K) Pip en Zip.
19.00 (K) Journaal. 19.05 Florls,
TV-serie voor de jeugd. 19.35
Studio Sport I. 20.25 (K) De
schipper van de Plcardle. Tv-
serie. 21.15 Studio Sport II.
21.40 (K) De Onvergetelljken:
Gesprekken met kunstenaars
Vanavond gesprek met Ir. S.
van Ravensteljn (archltekt).
22.30 - 22.35 (K) Journaal.
BELGIë-NBDERLANDS
12.30-13.00 Kleur: Apollo 15.
14.30 Internationaal landbouw-
magazlne. 15.00 Afwisselend:
Atletiek: ApoLlo 15. Kleur:
Sklppy. jeugdfeullleton. (17):
Welkom in kindercircus San-
telli - jeugddocumentaire: La
chen met Laurel en Hardy.
18.55 Kleur: De Fabeltjeskrant.
19 00 Kleur: Apollo 15: 19.30
Kleur: Fabels van de la Font
aine, tekenfilmreeks: (6). 19.45
Nieuws. 20.00 Sportweekend.
20.15 Kleur: De onsterfelijke,
tv-feuillefon (15). 21.05 Kleur
Een walsdroom, operette van
Oscar Strauss. 32 50 Nieuws.
22.55 Sportweekend.
RADTO MORGEN
Hilversum I 402 m
KRO: 7.00 Nieuws 7.11 Het
levende woord 7 16 (S) Badlne
rle: klassieke en moderne mu
ziek (gr). (7.30 Nieuws; 7.32-7.40
Actualiteiten). 8.00 Nieuws. 8.11
Voor de kinderen 8.25 Overwe
ging 8.30 Nieuws 8.32 Voor de
huisvrouw (9 00-9.10 Gymna
stiek voor de huisvrouw) 10.00
(S) Klassieke kamermuziek
NOS: 10.15 De komende week
ln het Nederlandse muziekle
ven KRO: 11.00 Nieuws 11.03
Voor de zieken 11.30 Bejaar
denprogramma 11.55 Medede
lingen NCRV: 12.00 Los-Vast:
gevarieerd programma (12.21
Voor boer en tuinder: 12.26
Mededelingen tb.v. land- en
tulnibouw; 12.30 Nieuws 12.41
Hier en Nu 12.58 Rebus) 14.05
Schoolradio 14.30 (S) Modern
strijkkwartet (opn). 15.00 Gere
formeerde middagdienst NOS:
I.30 Zoeklicht op Nederland:
reportages en commentaren
(16-00-16.02 Nieuws) 17 20 Over
heidsvoorlichting NCRV: 17.30 J
NCRV en Bloe: actueel pro- I
ranuna.
Hilversum II 298 m.
VARA: 7.00 Nieuws 7.11 Och-
tendgymnastiek 7.20 (S) Spits
uur Amsterdam (7.33-7 38 Van
de voorpagina) VPRO: 7.54 De
ze dag VARA: 8.00 Nieuws 8.11
Actualiteiten 8.23. Spitsuur
Amsterdam (vervolgT 9 10 (S)
Verzoekpiatenprogramma voor
de hulsvrouw (9 35-9.40 Water
standen) 10 00 (S) Programma
voor de hulsvrouw NOS: 11.00
Nieuws 11.03 (S) Repertorium
Omroeporkest: seml-klassleke
en moderne muziek. VPRO:
12.15 VPRO-Maandag: klasste
en moderne muziek met
tussen 12 15 en 14.50 uur ANP-
nleuws en informatie over
muziek. NOS: 14 50 Macht en
gezag ln de samenleving, dis
cussie 15.20 (S) NOS Jazz -
Burojazz AVRO: 16.00 Nieuws
16.03 Kindershow 17.00 (S) ..O":
Jeugdprogramma 17.55 Medede
lingen.
Hilversum III 240 m.
NCRV 9 00 Nieuws 9 03 Pop
station (10.00 Nieuws) TROS:
II.00 Nieuws 11.03 Suzle Cream
Cheese, Inclusief de nationale
tlp-tlen 12.00 Nieuws 12.03 Jam
on Radio KRO: 13.00-18.00
KRO-op-Drie: Pop-mixture.
(Ieder heel uur nieuws).
Zondag te zie
NEDERLAND 1 AVRO
19 30 uur Tarzan
20.25 uur De biecht, tv-spel
21.55 uur Vrouwenportret: Belle van Zuylen
NEDERLAND 2 NOS
19.05 uur Floris, tv-serle
19.35 uur Studio sport
20.25 uur De schipper van de Picardle (8)
21.15 uur Studio sport
21.40 uur De onvergetelljken-. gesprek met een kunstentrj.
Zondag te hore
HILVERSUM I NCRV en KRO
19.07 uur Musica Sacra
19.50 uur Werken van Karl von Dittesdorf
20.30 uur Uit de lucht gegrepen
22.00 uur Kruispunt: magazine
23.00 uur Klassiek verzoekpiatenprogramma
HILVERSUM II VPRO en AVRO
19.35 uur Radio kamerorkest
20.00 uur De toekomst van de omroepzuilen
20.30 uur Klassiek verzoekpiatenprogramma
22.55 uur Licht platenprogramma
Op een lage dakgoot zaten,
twee mussen knus te praten.
Ze zagen samen niet de kat,
die trek in een lekker hapje
had
en 't mussenpaar hield in de
gaten.
Op een lage dakgoot zaten,
twee mussen knus te praten.
Toen sloeg een deur hard dicht,
de mussen blogen uit het ge
zicht
en de kat moest het hierbij la
ten.
natuur is, gemaakt naar Gods
elvenbeeld, meester over alles
wat hij overziet, nu op het punt
te beginnen met de exploratie
van de ruimte nee, niet ex
ploratie, „verovering" is het
woord dat de pers gebruikt en
eindelijk heeft de pers daarmee
eens een keer volkomen gelijk.
Oorlog is onze natuurlijke staat,
met elkaar, met onze omgéving,
met de ruimte, met andere
werelden waar formidabele we
zens leven wat anders?
die we moeten uitroeien".
Het is niet moeilijk, verschei
dene citaten van gelijke strek
king te geven.
Voor Vidal is de mens een
wezen dat gekenmerkt wordt
door de hartstocht voor 'over
heersing. De mens is een zelf-
aanbidder, die zijn identiteit
niet wil opgeven voor de enige
vijand die de macht heeft hem
volledig te vernietigen: de dood.
Vidal's boek geeft niet een in-
Puzzeloplossing
Vlam Lam V; Kaas
kas A; Balk bal K;
Maan man A; Band
bad N; Teen een T;
Stier ster IPeen pen
E. Het woord is VAKANTIE.
Van deze puzzel, meisjes
en jongens, moeten jul
lie de letters die in de
cirkel staan en welke in
de namen van de af
beeldingen voorkomen,
wegschrappen. Heb je
dat gedaan dan zul je
zien dat er een paar
overblijven. Deze vor
men een nieuw woord.
Welk woord? Het is een
lekkernij, dat mag ik je
wel verklappen.
De oplossing insturen
voor dinsdag 3 augxis-
tus.
Deze tekening is van Marja In 't
Veld. Ze schreef er bij: Dit Is de
nieuwe mode. De maxirok met
bloes, de lange broek met wijde
pijpen, moderne laarzen en de pon
cho.
„Arm apenras dat zó graag nooit wil
sterven, dat het leven zelf voortdurend be
dorven wordt door een passie voor myste
rie, voor het afdalen in de een of andere
geheime kelder waar eindelek alles ver
klaard wordt; met als prjjs voor deze we
tenschap (en voortleving) slechts een klein
offer aan de keldergod: het afstand doen
van de rede en de rituele aderlating." Deze
ontboezeming staat te lezen op pagina 140
van „Twee zusters" een roman van Gore
Vidal, in welk boek de auteur zich bezig
houdt met twee zaken: de wereld van
auteurs, filmers, acteurs en actrices, afge
dankte vorsten en louche rijkaards ener
zijds en het verlangen naar onsterfelijk
heid anderzijds.
Smidje Verholen en de veedieven van Texas
119: We hebben het natuurlijk allemaal al begrepen. Het edele
rijdier van smidje Verholen had met zijn hoeven enkele van die
kistjes stuk getrapt en... nèt wat de smid gedacht had, de in
houd van die kistjes bestond uit de welbekende pakjes Bliksla
gers Beenderopbouwende Krachtsoep! De oude Ezechiël had
natuurlijk ook wel gemerkt, dat er iets niet in orde was met zijn
kar. Het oude vehikeltje kraakte wel erg, maar zo verschrikke
lijk als nu had het nog nóóit gekraakt. Ezechiël zette dus als
een haas zijn vrachtwagentje stil en begaf zich naar de achter
steven om te controleren wat daar aan de hand was. Toen hij het
zag, barstte hy los in zo'n daverende woede, dat men wel het
ergste voor dat oude mannetje moest vrezen. „Ho, ho! Kalm
aan, asjeblieft! Je zult nog een hartverlamming krijgen, Ezechiël»"
suste smidje Verholen. „Niks hoho en niks kalm aan en niks
harde verlamming!" gilde Ezechiël. „Daar heb je het nou al! Als
je die onnozele groentjes op een paard zet, dan maken ze de
grootste ongelukken! Wat doen jullie hier in de Far West!? Blijf
toch waar je thuis hoort! En wat doen jullie op een paard!?
Neem liever een poppewagen en een eendje aan een touwtje! Dat
staat jullie beter. Daar kunnen jullie geen ongelukken mee ma
ken. Een ander de boel vernielen, dat is alles wat jullie kun
nen! Maar als je maar zorgt, dat die kistjes heel komen en dat
de inhoud er weer wordt in gedaan! Ik wil geen schade lijden
door zo'n sufferd als jij bent! Ik zal je een hamer en spijkers
geven uit mijn gereedschapsbak en dan ga je maar netjes aan
het repareren! Ik had naar me broer motten luisteren! Die heb
een winkeltje en die zegt altijd...." „Ja, ja ik weet al lang, dat
die broer van jou een winkeltje heeft", viel de.smid hem in de
rede. „Geef me de spijkers maar aan, dan ga ik de zaak dicht
timmeren." Toen de pruttelende Ezechiël naar zijn gereed
schapsbak liep om de spijkers en de hamer te halen, liet de smid
snel een paar van die pakjes soep in zijn zak glijden. „Zie zo",
lachte hij tevreden. „Dat plan van my is goed gelukt!" Even
tjes later was de mopperende Ezechiël al terug met spijkers en
hamer en nu begon smidje Verholen met een vrolijk gezichï de
kistjes te repareren. Doch Ezechiëls gelaat laat duidelijk zien,
dat hij niet veel vertrouwen heeft in de timmermanskunst van
de smid.
Jacqueline Onassis en haar zuster prinses Lee Radziwill
In Vidals boek „twee gevierde avonturiersters" genoemd.
na
tegrale cultuurkritiek. Ovfcrd
armoede van velen, over
gerechtigheid die ten
van de niet-welgestelden I
ven wordt, is niets te
Maar dat behoeft ook ni<jn
de visie van Vidal, een
mistische visie, zou ieder Ij.
eenmaal tot welstand geka
naar macht gaan haken, yat
geeft in feite geen cultuij» w
tiek, maar kritiek op de sier
Dat die kritiek allerminsfen:
pervlakkig is, bewijst watt a'
lezen staat op pagina 12Jn d
Er is niet alleen kritiek, 4dn
ook inzicht. Daar staat dferif
lezen (en voor mij zijn dati
waardevolle notities):
„Ik denk aan de laatste:
dat ik Erika zag. Het was
na de mei-gebeurtenissen, I
de Franse pers graag zegt I.
doelt op de onverwachte
stand van de studenten
de algemene verveling van
leven."
Zomaar, argeloos bijna,
te lezen, dat de studenten
in opstand kwamen tege
brek aan inspraak, sleclit
methoden of achtergeb
wetenschappelijk inzicht,
tegen hun verveling.
Men kan dat vertalen
gebrek aan wezenlijk p(
tief. Het leven is doodge!
Er is geen heilsverwaï
meer, geen ideaal. Het laai
verveling.
Hier wordt gewezen
merkwaardigheid, dat bij]
standen of relletjes de a
ding door autoriteiten won
nomen als oorzaak. De
ligt veel dieper dan de ai
ding, of die nu relletjes ii
Haag van buurtbewonei
studenten in Parijs betrei
mens heeft geen werkelij'
zicht meer. Hij is doodgelj
Wat een geweldige .kans
een werkelijk radicaal chri
dom.
Helaas, wij kennen wel
naamde radicale christem
de politiek, maar wij ki
geen radicale christenen.
Ook een filosofie van de
vindt men niet in het boek
dal doorlicht een dunne
venlaag van de Westerse nif
schappij: de zeer weinigen
door schoonheid, geld, talen
macht zich kunnen doen geFbl
in een vertwijfelde poging lar
de dood te overwinnen door
faam, waarbij zij dan toeg
aan een ongebreidelde gei
drift, die tot velerlei schanf"
den leidt.
Hij heeft een hard
barmhartig boek geschreven
doet denken aan bijtende
smettingsmiddelen: pijnlijk ,a
heilzaam Bij Meulenhoff 1/1
Amsterdam. Vertaling van
Koning. Oorspronkelijke
„Two Sisters". Prijs 13,50.
Jarigen
Van hart® gefeliciteerd met jullie
verjaardagll»
3 aug. Jan v d. Broek, Polstraat
45, Wijk en Aalburg, 11 jaar. 4 aug.
Coby v.d. Berg, Talmaweg 64, Ba-
rendrecht, 11 jaar. 7 aug. Marjan
den Hartigh, Kesperweg 196, Rid
derkerk. 12 jaar. Tonnie de Jong,
Nleuwendijk 17. Noordeloos, 8 jaar.
Edith Leijdens. Marijkeiaan 14. Me
lissant. jaar. 8 aug. Froukje Brou
wer. Frankenslag 167. Den Haag,
10 jaar, Nelleke den Toom, Gilden-
weg 99, Gorinchem, 10 Jaar, 9 aug.
Jenny Kraaijeveld, P. C Hooftlaan
76, SHedrecht, 13 jaar. Corine v.d.
Soot, Wilheiminastraat 39, Berkel,
8 jaar.
Ha, dat gaat lekker! 't Is jammer dat je zo gauw weer beneden
bent. Maar met groot enthousiasme klimmen ze de trap weer op om
nog 's te gaan en nog 's.
Het boek zit een beetje moei
lijk in elkaar. Het bestaat uit
drie vervlochten bestanddelen:
het eigenlijke verhaal van de
ik-figuur. Gore Vidal, een dag
boek van een vriend, ene Eric,
en een filmscript, geschreven
door die Eric.
De getekende wereld is zoiets
als een Sodom en Gomorrha:
incest, homofilie, buitenechtelij
ke verhoudingen, laster en ach
terklap, dat alles vindt men in
het boek. Geen wonder dat de
„Herald Tribune" van het boek
geschreven heeft dat het de pas
afsnijdt voor verdere excursies
op dit gebied.
Het boek is maar ten dele fic
tion. verzinsel. Vele bekende
personen worden erin genoemd;
van hen worden stuitende han
delingen verteld. Nu zijn we de
laatste tijd wel wat gewend op
dit gebied. Dat de roman niet al
lereerst afkeer inboezemt, is toe
te schrijven aan de zakelijke,
niet literair aandoende stijl. En
dan vooral ook toe te schrijven
aan de bijtende kritiek, gele
verd op de mens als zodanig.
Het in de roman opgenomen
filmscript heeft in de Verenigde
Staten een schandaal veroor
zaakt, daar het in verhullende
vorm het een en ander uit de
doeken doet over „twee gevier
de avonturiersters", zoals het
boek ze noemt: de gezusters
Bouvier: Jacqueline Kennedy
Onassis en de zogenaamde prin
ses Lee Radziwill.
Al lezende waadt men in een
mesthoop van morele verrotting
rond.
Vidal kan 't weten; hij is be
kend met vele beroemdheden
van onze tijd en daarenboven
heeft hij als gevolg van bepaal
de huwelijken en scheidingen,
een halfzuster gemeen met de
zusjes Bouvier. Hij klapt uit de
school en dat op een intelligente
wijze.
Bezie het boek niet als een
aanklacht: de „ik" is geen haar
beter dan de rest. Maar wel
Hikt het geschreven te zijn uit
zucht tot openbaren van wat
door weinigen gekend wordt, en
uit walging.
Je klaagt een mesthoop niet
aan, je zegt ervan dat hij stinkt.
heeft gekregen in het volstrekt
mysterieuze karakter van het
leven. Wat is eindigheid? Wat is
oneindigheid? Wat komt er na
de dood?
Hij wijst erop, dat de mens
de dood tracht te verschalken
door zich in de historie een
naam te verwerven. Niet voor
niets speelt Herostratus, de man
die de tempel van Diana te Efe-
7.e in brand stak, een grote rol
in het filmscript. Zich faam
verwerven zit bij verscheidene
van de in het boek optredende
figuren voor.
Niet ontkend kan worden dat
het een bijtende cultuurkritiek
bevat. Auteurs als Vidal hebben
weliswaar geen oog voor het
feit, dat een deel der mensheid
oprechte pogingen doet. het le
ven te reinigen van ongerech
tigheid, maar daarmee is de
kritiek nog niet ontzenuwd. In
tegendeel zelfs.
Een wel wat lang citaat kan
mijn bewering ondersteunen.
Het geciteerde is te vinden op de
pagina's 121 en 122. Na eerst ge
zegd te hebben dat de mens po
gingen in het werk stelt om in
het heelal in te dringen en daar
vermoedelijk alle andere le
vensvormen dan die der aarde
te vernietigen, vervolgt hij:
„Het is onmogelijk ons ras
anders te bezien dan met ont
steltenis. Toch scheppen de
stam-vereerders die de meerder
heid der mensheid vormen, be
hagen in onze roofzucht: zo heb
ben we het geklaard! Van oer-
slijk tot de sterren hebben we
alles gedood wat ons in de weg
stond, met inbegrip van elkaar.
Allerlei dwepers hebben ge
tracht onze aarde te verzachten
of althans te verbloemen, maar
het verzachten heeft geen uit
werking gehad terwijl de ver
bloeming nooit in staat is ge
weest het oog van de schrande-
ren lang te misleiden. Ik ver
moed dat dit de reden is waar
om de monsterlijke zelfverheer
lijking waar ons ras zich aan
overgeeft zo meedogenloos en
onuitroeibaar is. Iedere dag
wordt ons gezegd dat de mens
het volmaaktste werk van de
Hallo meisjes er> jongen®,
Als jullie dit lezen, is tante Chris
een heel eind van jullie vandaan.
Helemaal in Canada. Ja, dat is ver
weg hè. Daar ga Ik een paar we
ken vakantie houden, dus zullen
jullie me een poosje moeten mis
sen. Maar de puzzel komt elke
week In de krant, met een verhaal
tje en een van jullie eigen tekenin
getjes of versjes erbij. Je stuurt de
oplossing maar op de gewone tijd
in. Als ik terug ben. zullen we
gauw bekijken wie een prijs heb
ben gewonnen en gaan we weer
gezellig met eikaar een praatje ma
ken. Tot zolang geduld.
Dank je wel voor jullie wensen
voor een prettige vakantie. Er kwa
men, toen ik dit schreef, alweer
leuke brieven binnen, die Ik jam
mer genoeg niet meer kan beant-
woorten. Maar ik lees ze straks
nog 'a goed door hoor, reken daar
maar op.
Meisjes en jongens, Ik groet Jul
lie hartelijk en els je binnenkort
naar school moet, veel sterkte en
qoede moed om te beginnen. Dagl
tante Chris
De kritiek op de mens, waar
over straks nog meer, is tevens
zelfkritiek.
Dat Vidal er niet voor terug
schrikt, grote namen te noemen,
bewijst bijvoorbeeld wat hij
van de gevierde Franse schrij-
van Marcel Proust vertelt. Deze
had voor een zekere Said een
bordeel voor homofielen ge
kocht Proust mocht daar door
een gaatje in de muur de man
nen tijdens hun verblijf in de
kamers gadeslaan. De auteur
vertelt tevens van een bezoek
(hij is zelf bi-sexueel) aan dat
bordeel.
De vraag kan gesteld worden
of de auteur misschien geschre
ven heeft uit zucht tot zich on
derscheiden.
Dat is zeer wel mogelijk. Wat
is namelijk het geval? Hij
krijgt het dagboek en het film-
door
J. van Doorne
script van Eric in handen. Eric
heeft een verhouding met zijn
zuster gehad en die zuster is
een poosje vriendin geweest van
de „ik". Deze „ik" komt in het
dagboek voor. Hij vindt zich al
lezend in het dagboek terug,
maar hij is er geen grootse fi
guur in. Hoe 't zij, er is iets
van zure wraak te vinden in de
commentaren op het dagboek.
„Twee zusters" houdt zicb
wel degelijk bezig met de mo
tieven die zovele bekende figu
ren brengen lot hun opzienba
rende daden.
Dat maakt voor mij de waar
de van het boek uit. Vidal con
stateert tot zijn genoegen dat de
oude godsdiensten aan hun on
dergang zijn toegekomen. Hun
plaats wordt ingenomen dooi
allerhand bijgeloof of mystiek,
spiritisme, geloof in zielsverhui
zing en wat dies meer zij. De
mens is zijn zekerheden kwijt,
maar hij kan niet zonder. En
dat temeer, daar hij inzicht
