SCHREENER LEVERT AAN ISRAËL
HELIKOPTERS
President Sadat noemt
Hoessein een beul
■A*cdiet aan GKU
Stella Maris nu
naar Pan-Ocean
Chartermaatschappij doorbreekt Frans embargo
5
MET VIJF MILJOEN
DEEL BEHOUDEN
Zes doden bij
ongeval op
Zeelandweg
Het Kwartet
jn-CAO: beperkte
"ompensatie voor
hogere prijzen
sprek over Berlijn
1 boomolie sfeer
GKU-directeur
wist niets
van ontslag
Conflict met Israël dit jaar beslist
Liberiaanse
president
overleden
Nieuwe revaluatie
Duitse mark?
Buien en zon
ÏÏeewe Leidis e Courant
■kantoor Leiden
Steenstraat 37
Postbus 76
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
Telefoon 31441 Giro 58936
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
Abonnementsprijs p. w. 1,63, p. m. 6,95, p. kw. 20,65
Zaterdag 24 juli 1971 52ste jaargang
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
Van onze Haagse redactie
HAAG De luchtvaarttechnische handelmaatschappij
einer en Co in Den Haag levert al enkele jaren gevechtshelikop-
aan Israël. De toestellen worden vervaardigd door de Franse
gtuigfabriek Sud-Aviation in Parijs. Deze fabriek mag niet zelf
Israël leveren, omdat in Frankrijk een wapenembargo voor Is-
van kracht is.
ex-employé van Schreiner
dit gisteren meegedeeld. Hij
om principiële redenen ontslag
hij van de wapenleveranties op
Dogte kwam. Binnen het bedrijf
i slechts weinigen van de leve
ns aan Israël af.
TRANSPORTEN
her Verschoor, lid van de di
van Schreiner ontkende de wa-
veranties. Wel liet hij doorsche-
dat Frankrijk zelf, ondanks
wapenembargo helikopters aan
levert.
transporten worden volgens on-
Barva gsman door Müller en Co ver-
240cl- De verantwoordelijke expedi-
op Schiphol ontkende noch be
vestigde dit. Hij zei: „Ik zeg liever
niets, omdat het hier om activiteiten
gaat die niemand wat aangaan."
Onze zegsman kwam de leveranties
aan Israël op het spoor toen onder
zijn verantwoordelijkheid de admi
nistratie van Schreiner en Co werd
geautomatiseerd. Hij kreeg toen stuk
ken onder ogen waaruit de leveran
ties aan Israël duidelijk bleken.
Hiermee zou dan het raadsel zijn
opgelost hoe Israël kan beschikken
over een uitgebreide vloot gevechts
helikopters van het type Alouette 2
en 3 die door de Franse fabriek Sud-
Aviation worden vervaardigd. De toe
stellen worden voornamelijk ingezet
voor grondgevechten, als ondersteu
ning van dé artillerie. De helikopters
zijn uitgerust met mitrailleurs en ra
ketten.
ILEi egering verleent
ieken
p de
erbii
0 bec
katur
144.
Van onze verslaggevers
SN HAAG De met slui-
bedreigde Groninger Kle-
Unie (1.050 man perso-
kan gedeeltelijk blijven
tbestaan. De regering be-
gisteren om 5 miljoen
iet beschikbaar te stel-
om Müller, een tak van
Unie, opnieuw levensvat-
N HAAG In de nieuwe cao
de mijnindustrie is een beperkte
eringsclausule opgenomen. Daar-
aat, dat de prijsstijgingen tot 6
is vnt normaal met loonstijgingen
npenseerd mogen worden, maar
ie stijgingen boven die grens
Dir s voor de helft mogen worden
ig jnpenseerd.
niewe cao loopt hiermee voor-
i de plannen van de regering om
het georganiseerde bedrijfsleven
spreken, dat stijgingen in de
van levensonderhoud slechts
iltelijk met aanvullende loonstij-
n mogen worden opgevangen.
mijn-cao geldt voor 25.000
nemers en loopt van 21 april
tot april '73. Het is voor het
5TIN dat voor deze bedrijfstak een
larige cao wordt afgesloten.
RLI.JN (DPA) De ambassa-
i van de V.SEngeland. Frank
en de Sowjet-Unie hebben gis-
hun 25ste bijeenkomst over de
tie-Berlijn gehouden. De volgen-
jeenkomst, de vierde binnen een
i id. is vastgesteld op 30 juli.
1 afloop van het gèsprek, dat
eIneenhnlf uur duurde, toonden
ier ambassadeurs zich optimis-
over de vooruitgang bij de be-
ingen. De Amerikaanse ambas-
ir, Kenneth Rush, zei optimis-
te zHn en te menen, dat er goe-
irderingen worden geboekt, boe-
tok nog veel problemen onopge-
L blijven. Ook de Britse en de
ambassadeur toonden zich te-
baar te maken. De bedrijven van
Grol kunnen als verloren wor
den beschouwd met uitzonde
ring van de vestiging in Nieuwe-
schans, waarvoor nog naar een
gegadigde wordt gezocht.
Met het behoud van Müller is al
thans de werkgelegenheid voor 450
man in Groningen en Drachten veilig
gesteld. Het overige personeel kan,
naar wordt verwacht, grotendeels
worden overgenomen door de confec-
tie-industrie in Groningen.
Een nieuwe arbeidsplaats voor het
grote aantal vrouwen dat de GKU in
dienst had, zal weinig moeilijkheden
opleveren. De regering verwacht dat
uiteindelijk slechts enkele tientallen
de dupe zullen worden van de slui
ting.
Rapporten
iplon f
te L
,enbi
Het besluit om Müller een nieuwe
kans te geven baseerde de regering
op een drietal rapporten die over de
GKU zijn uitgebracht. Het eerste
rapport was van het Engelse efficien
cy-bureau Urwick, het tweede van de
Nationale Investerings Bank en het
derde een in de afgelopen dagen op
voorstel van minister Langman
(economische zaken) uitgebracht rap
port. Alle drie rapporten gaan ervan
uit dat er voor de Grol-vestigingen
weinig of geen perspectieven zijn,
met uitzondering van de Grol-vesti-
ging in Nieuweschans.
Non-actief
c-n
Dit modern, goed-geoutilleerde be
drijf zou nog mogelijkheden kunnen
bieden. Het personeel van dit bedrijf
is daarom niet ontslagen maar tijde
lijk op non-actief gesteld. Minister
Boersma (sociale zaken) tekende hier
bij aan dat deze regeling inhoudt dat
het personeel 80 pet. van het laatst
verdiende loon krijgt doorbetaald.
Deze zogenaamde nul-urenregeling
is genomen om de vestiging een
adempauze te gunnen. De werkne
mers zijn wel ingeschreven op een
arbeidsbureau maar er wordt niet
voor hen bemiddeld aldus de heer
Boersma. De verwachting is dat ie
mand uit de textielwereld het bedrijf
wil overnemen.
Minister Langman zei nog, dat de
Groninger Kleding Unie wel op een
bijzonder laat tijdstip een aanvraag
heeft ingediend om in aanmerking te
kunnen komen voor een kredietverle
ning in het kader van de bijzondere
financieringsregeling van de over-
Schreiner en Co is al sinds jaren
importeur van Sud-Aviation voor de
Benelux. De handelmaatschappij le
vert als zodanig ook aan de Neder
landse luchtmacht. Volgens onze
zegsman worden de helikopters in
onderdelen in grote kisten op Schip
hol aangevoerd.
De kisten, die soms ook straalmoto
ren bevatten voor de Israëlische
luchtmacht, verdwijnen daarna in
een loods die goed bewaakt wordt.
Daarin worden zij klaargemaakt voor
Israël.
Onze zegsman zegt verder dat de
omzetten van Schreiner en Co als ge
volg van deze praktijken de laatste
jaren enorm zijn gestegen. Hij heeft
vermoedens dat Schreiner destijds
ook een rol heeft gespeeld bij het
conflict met Nigeria en Biafra, een
land waar de maatschappij ook een
vestiging heeft. Ook de Engelse vlieg
tuigfabriek CSA zou met Schreiner
zaken doen. Gegevens hierover heeft
hij niet.
MIDDELBURG Zes mensen ver
loren gistermiddag het leven bij een
verkeersongeval op de Zeelandweg
bij Souburg tussen Middelburg en
Vlissingen. Het ongeval ontstond bij
een inhaalmanoeuvre, waarschijnlijk
doordat één van de twee daarbij be
trokken auto'S een klapband kreeg.
Gisteravond was uit de ravage nog
niet op te maken of de inhalende
auto of de auto, die werd ingehaald
een klapband kreeg. Vast staat, dat
de auto's met een hevige klap botsten
op het moment, dat ze naast elkaar
waren. Volgens ooggetuigen reden
beide wagens zeker 100 kilometer per
uur.
In de ene auto zat het echtpaar C.
Vermeer-Aarts uit Maastricht en zijn
2 kinderen Rodrique (2 jaar) en
Chantal (4 jaar). Van hen heeft alleen
mevrouw Vermeer het ongeval over
leefd. In de andere auto zaten W. van
de Velde uit Souburg, met zijn 7-jari-
ge zoon David en mevrouw Van Has-
sent-Van de Velde en haar 12-jarige
zoon Leendert uit Werkendam. Al
leen mevrouw Van Hassent werd le
vend uit het autowrak gehaald, maar
haar toestand werd zeer ernstig ge
noemd. De beide gewonden zijn opge
nomen in een ziekenhuis in Vlissin
gen.
(Van een onzer
verslaggevers)
GRONINGEN Minister
Langman (economische zaken)
heeft verklaard dat er een nieu
we directeur voor de GKU wordt
aangesteld. De enige nog overge
bleven directeur van de GKU, de
heer G. G. Cohen, zei ons gister
avond nog van niets te weten.
„Ik had wel gehoord dat er een
duidelijke versterking van de top
zou komen, maar verder weet ik
van niets", aldus de heer Cohen.
Volgens minister Langman zal
„de huidige directie dit weekend
ontslag nemen". Er is volgens
hem al een nieuwe directeur be
reid gevonden, maar hij wilde
niet zeggen wie. Hij zei dat de
aanstelling van een nieuwe direc
teur het verstrekken van het kre
diet had vergemakkelijkt.
De heer Cohen is de enige nog
werkende directeur. Van de vijf
directeuren die er na de fusie
van Grol en Muller in 1969 wa
ren, waren eri n mei nog twee
overgebleven. De tweede man, de
heer H. E. Grol werd op non-ac
tief gezet. De overgebleven man,
de heer Cohen, zegt nu dat de
tief gezet. De overgebleven man,
de heer Cohen, zegt nu dat de
moeilijkheden grotendeels zijn
voortgekomen uit het feit dat er
vijf directeuren waren. Gebrek
aan daadkracht verhinderde een
duidelijk beleid
heid. Op het moment van de aanvra
ge beschikte de Kleding Unie name
lijk niet meer over een positief eigen
vermogen. Het bedrijf leefde zoge
zegd van zijn verliezen, aldus de heer
Langman.
De vakbonden en de gemeentebe
sturen van Nieuweschans en Gronin
gen zijn verheugd over de door de
regering aangekondigde maatregelen
voor de GKU.
Op glorieuze wijze heeft Nij
megen met hartverwarmend
applaus en een overweldigende
overvloed aan bloemen de hel
den wandelaars van de Vier
daagse ingehaald. Van jong tot
oud, van heinde en ver, heeft
men de vierdaagse wandelrouters
volbracht. Natuurlijk waren er
uitvallers en soms was men wat
bezorgd over de conditie van
vooral de jongeren, maar het was
een groot wandelfeest geweest,
deze 55ste Vierdaagse. Op de foto
een groep Israëliërs
CAIRO, AMMAN (AP, Reu
ter, AFP, UPI) President
Anwar Sadat van Egypte heeft
gisteren in een radio-toespraak
een bijzonder scherpe aanval op
koning Hoessein van Jordanië
LONDEN (AP, AFP) President
Tubman van de Westafrikaanse staat
Liberia is gisteren op 75-jarige leef
tijd in een kliniek in Londen overle
den. De president, die zijn land de
laatste 28 jaar onafgebroken heeft
beheersd, kwam op 4 juli naar Lon
den met bronchitis. Gisteren werd
hij plotseling in een Londens zieken
huis opgenomen voor een prostaat
operatie. Nadat complicaties optra
den, overleed hij.
Tubman, die in 1944 aan de macht
kwam is in 1951. 1955, 1959 en 1963
steeds herkozen tot president. Bij de
verkiezingen van 1967 was er zelfs
geen enkele oppositie.
Tubman regeerde dus met absoluut
gezag over Liberia, de in 1847 als on
afhankelijke staat erkende neger-re
publiek. Hijzelf werd in Liberia ge
boren, maar zijn vader kwam als
slaaf vanuit Amerika naar het land.
De nieuwe president is William r.
Tolbert die tot nu toe het vice-presi-
dentschap bekleedde. Hij is vrijdag
avond nog als zodanig in Londen beë
digd Volgens een woordvoerder van
de Liberiaanse ambassade in Londen
heeft de nieuw* president als eerste
daad al alle feetelijkheden ter vie
ring van onafhankelijkheidsdag gean
nuleerd Liberia zou maandag onaf
hankelijkheidsdag vieren.
gericht, die hg ouder meer „een
beul" noemde.
Bovendien heeft hij beloofd, dat er
dit jaar nog een einde zal komen aan
„de toestand van geen vrede en geen
oorlog. Hoe groot de offers ook mogen
zijn, de beslissing zal nog in 1971'
worden genomen". Bovendien «leed
Sadat een scherpe aanval op de VS.
.Hoessein is de beul van het Pales
tijnse verzet. Hij zal zwaar voor zijn
misdaden moeten boeten en hij zal de
vergelding nooit kunnen ontlopen".
Aldus Sadat in zijn toespraak ter
opening van het congres van de Ara
bische Socialistische Unie, de enige
partij van Egypte. Zijn rede was ge
wijd aan het feit. dat 19 jaar geleden
de revolutie in Egypte tegen het be
wind van koning Faroek plaatsvond.
Sadats ongewoon bittere uitval te
gen Hoessein was gericht op het feit,
dat deze de Palestijnse commando
beweging tracht te liquideren. De ko
ning had hem, zo vertelde hij, giste
ren in een schrijven nog verzekerd,
dat hij nog steeds bereid was om de
verzoenings-akkoorden van Cairo en
Amman tussen Jordanië en de Pale-
stijnen te honoreren.
„Maar hij is trots op het feit, dat
hij 2900 verzetsmensen in zijn gevan
genissen heeft, terwijl de overigen
naar Israël vluchten". Sadat zei, dat
hij geen woord geloofde, dat Hoessein
de vroegere akkoorden in acht wilde
nemen.
In de scherpste persoonlijke aanval
op de Jordaanse monarch, sinds hij
aan de macht kwam, zei Sadat:
„Hoessein kan niet groter zijn dan
zijn maat. Zelfs al heeft hij de VS
van Amerika achter zich, dan zal hij
toch nog zijn eigen grootte behou
den".
Sadat riep op om een einde te ma
ken aan de situatie, dat het „oostelij
ke front tegen Israël" in volslagen
desintegratie verkeert. „Het oostelijk
front inclusief Jordanië en Irak
heeft in de oorlog van '67 niet ge
functioneerd.
Wal de oorlog met Israël betreft,
deze zou eind 1971 beslist zijn. Zo
nodig ten koste van één miljoen do-
BONN (AP) Bondskanselier
Brandt heeft op een persconferentie
gewag gemaakt van de mogelijkheid
dat de Duitse mark zou kunnen wor
den opgewaardeerd als aan de huidi
ge „zwevende periode" een eind is
gekomen. Ofschoon velen in het land
het zouden waarderen als naar de
oude pariteit werd teruggekeerd,
moet worden afgewacht en bezien of
de toestand het toelaat dat dit ge
beurt, of dat het aanbeveling verdient
op pariteit te veranderen.
den en gewonden aan Egyptische zij
de.
Egypte zou zich niet in andermans
aangelegenheden mengen, „maar als
iemand zich in onze zaken zou men
gen, dan zullen onze tanden zeer
scherp zijn. Onze tanden waren in
derdaad al zeer scherp in de Soedan".
Sadat beschuldigde de VS, dat deze
speciaal voor Israël geheime wapens
ontwikkelen en vervaardigen en bo
vendien koning Hoessein van Jorda
nië steunen.
Hassanan Heikal. hoofdredacteur
van het Egyptische Al Ahram neeft
in zijn wekelijkse column xoning
Hoessein ervan beschuldigd, dat deze
een aparte vrede met Israël nastreeft.
In Jordanië is de militaire rechter
hand van Yasser Arafat. Aboe Ali
Iyad, gedood. Hij was de laatste mili
taire leider van de Palestijnse com
mando's in Jordanië.
Wie altijd het laatste woord wil
hebben, heeft zelden het ver
standigste.
JEAN DE BOISSON
Wat vind je ervan om eerst
te oefenen op mijn lekke
band?
91*1 wwmWm^
Aan de droogteperiode van ju-
lis is een einde gekomen. In de
nacht passerde een onweerssto
ring met op de meeste plaatsen
in het westen tussen de 15 en 22
millimeter regen, Vlissingen 41
millimeter. Het weekeinde blijft
onstabiel met zonnige perioden,
maar ook een buienkans. De aan
gevoerde lucht is vrij warm met
temperaturen boven de 20 gra
den.
Plaatselijk buien, maar ook
zonnige perioden. Overwegend
matige wind uit zuid tot zuid
west. Minimum temperaturen om
streeks 14, maxima morgen rond
22 graden.
Barometerstand: heden IÖ uur
75.2 cm (1002 millibar), dalend.
Zon en maan
25 juli zon op 4.50, onder 20.42;
maan op 8.16, onder 21.42; 30 juili
E.K.
26 juli zon op 4.51, onder 20.40;
maan op 9.27, onder 21.53; 30 juli
E.K.
Hoog water
Hoog water. 25 juli: Rotterdam
le getrij 6.38, 2e getij 18.39; Sche-
veningen 4.50-17.14; Vlissingen
3.48-16.05; Haringvliet a. d. Zee
zijde 5.22-17.45.
Hoog water, 26 juli: Rotterdam
le getij 7.11, 2e getij 19.09; Sche-
veningen 5.21-17.43; Vlissingen
4,22-16.37; Haringvliet a. d. Zee
zijde 5.56-18.17.
INTERIEURVERZORGING
C R 'JNSBURG
HEER NEUS IN1
PASSENDE OMGEVING
Van een onzer verslaggevers
HENGELO/ROTTERDAM
Het met chemische afvalstoffen
geladen tankschip Stella Maris'
wordt in de loop van de nacht
Vandaag in ZO:
Jelte Rep: Amerikaanse leger in
Duitsland slecht in vorm.
-K- i. Sloothaak: Schiermonnikooi
vreest groter militair lawaai.
Mevrouw A. C. Muller-ldzerda:
Ficusproblemen.
-)t- Dialoog: Zit niet in wanhoop op
dood te wachten.
Ger Kruis: Schilders van Indone
sië gaan wel met hun tijd mee.
■K- Dick Ringlever: Fluoride in keu
kenzout biedt geen deugdelijke
oplossing..
Prof. dr. H. M. Kuitert: Angst
voor de vrede.
-#■ Mr. G. van Vorden: Niet piekeren
maar puzzelen.
-H- Ber Huising: Solzjenitsyn geen
toneelschrijver.
Dr. C. Rijnsdorp: Gemeente, Is
raël en de volken.
Ton van der Hammen: Luther bij
pastoor Janning in de kerk.
Steef Lobenstein: Mysteries rond
fraude van Donald Crowhurst.
-X- Herm. Steggerda: En Jimmy trok
ter regenboog.
van zondag op maandag in Rot
terdam verwacht. Naar woord
voerders in de Rotterdamse ha
ven melden, zal het schip af
meren bij het tankeropslagbedrijf
Pan-Ocean in het Botlekgebied
tegenover de nieuwe vinyl-chlo-
ridefabriek van het Akzo-con-
cern.
De giftige afval in het ruim van de
Stella Maris zal worden opgeslagen in
tanks op het terrein van Pan-Ocean.
Volgende week ;zal de eigenaresse van.
de Stella Maris, Tanker Transport
Services in Rotterdam, met de direc
tie van Akzo Zout Chemie in Hengelo
gaan praten over de financiële afre
kening van de dooltocht over de
Noordzee door de tanker.
Volgens een woordvoerder van Ak
zo is er geen sprake van een finan
cieel probleem. Het miljoenenconcern
Akzo zal geen problemen maken over
de kosten.
DANK
Intussen heeft de Engelse ondermi
nister van buitenlandse zaken, An
thony Royle, tegen de Nederlandse
zaakgelastigde in Londen zijn dank
betuigd voor „de prompte medewer
king" van de Nederlandse regering in
de zaak Stella Maris. Het verzoek aan
de Akzo om de afval niet in de At
lantische oceaan te dumpen is af
komstig van de nieuwe minister van
buitenlandse zaken Schmelzer.