>mar s nieuw •chooltype niet neer te stuiten VS willen pauze vijf maanden van Italië vreest zware voor toerisme klap Noord-Ierland wacht spannende dagen bmprehensive schools in Engeland Regering afwijzend tegen Zuidafrikaans Ipener dan de ammar school bestuur Namibië Arabische kringen: Stakingen en geweldplegingen Amerika geeft Griekenland veel wapens Het weer in Europa 9 ZATERDAG 10 JULI 1971 zijn mensen die serieus beweren dat China's culturele revolutie het hele Engelse onderwijs- ïem geïnfecteerd heeft. Een van de aanwijzingen in die richting is voor hen de reorganisatie het voortgezet onderwijs volgens het principe van de 'comprehensive school'. Met lede ogen zij hoe linkse profeten van de sociale gelijkheid in het onderwijs de eeuwenoude gram- school belagen als het bolwerk van de heersende klasse. rode waan van de dag is dat .1- tot 15- 18-jarigen naar een lezelfde 'comprehensive school' sn onder het mom van gelijke De verschillen tussen de bril- grammar school leerling (de lasiast) en de niet al te snuggere n van de technische school wor- iaar dan bedekt met de mantel Hao's wijsheid. meeste tegenstanders van de irehensive school' (enigszins ver baar met de in Nederland op staande middenschool) zullen juchterder tegen de zaak aankij- Maar dat neemt niet weg dat groepen zich ernstig zorgen ma- iver het peil van het onderwijs, ijn maar nauwelijks gerustge- door de daden van de vorig jaar e macht gekomen conservatieve ng. heeft namelijk wel haar ver- isbelofte gestand gedaan en het door de socialistische regering ten besluit tot invoering van de rehensive school' ingetrokken, in de praktijk is daardoor wei- eranderd. Die praktijk is dat in ïeste plaatsen 'comprehensive Is* ontstaan, zij het dat gram- schools ongemoeid gelaten wor ds ze niet mee willen doen. dat laatste is niets nieuws, ik Labour wilde de grammar liet verbieden ('over mijn lijk', ild Wilson). Je kunt hoogstens lat er een eind gekomen is zachte aandrang vanuit Lon- "comprehensive schools' te ïn. Maar overal waar de reor- etie nog niet voltooid is zijn er weer andere pressiegroepen die n om 'comprehensive schools', gebeurt zelfs dat honderden -j rs op straat demonstreren voor ping van de 'comprehensive is de 'comprehensive school' in land steeds verder opgerukt en mars van dit nieuwe schooltype ;t meer te stuiten. Maar daarmee strijd nog niet beslecht. Want er wel vele 'comprehensive schools', deze verdienen die naam in de e gevallen maar zeer tendele. wenste intelligentie-groep wordt altijd afgeroomd door de gram- schools die de van linkerzijde (blazen storm overleefd hebben, ndien maken verreweg de mees- imprehensive schools' zich schul- an 'streaming', wat betekent dat erlingen al gauw naar begaafd geselecteerd en over verschil- groepen verdeeld worden, lotte is het verfoeide "11-plus- en' aan het eind van de lagere (het selectiecriterium voor de nar school) in naam wel afge- maar daar zijn andere, niet selectieve tests voor in de gekomen. Zo woedt de strijd Westelijk is leerzaam kennis te nemen leze discussie Er wordt in Euro- si geschermd met het voorbeeld Zweden waar het voortgezet on- Ijs inderdaad drastisch her- 4 is. Maar het kan zijn nut heb- x>k eens in westelijke richting te n. Engeland heeft meer met ons sn dan Scandinavië. Het onder- er zo mogelijk nog meer gede- aliseerd dan bij ons (in Londen men vaak niet eens wat er alle- door de lokale onderwijsautori- wordt bedisseld); er is een aan- ik percentage onafhankelijke mdere) scholen; evenals in Ne- 4 nd ontbreekt een centrale in- B, die de onderwijsvernieuwing lieert; en de bereidheid om ge lde tradities prijs te geven voor iuze experimenten is niet groter 'Ij ons. debat tussen de voorstanders •electievrij voortgezet onderwijs 'verdedigers van de oude gram- school traditie krijgt door dit al les een bijzondere levendigheid. Ik moet toegeven dat ik de argumenten die betrekking hebben op het peil van het onderwijs moeilijk naar waarde kan schatten. Er zijn weten schappelijke onderzoeken gedaan naar het effect van selectievrije me thoden en de uitkomst daarvan is be moedigend. Maar de tegenpartij trekt deze rapporten in twijfel en houdt vol dat deze goede resultaten alleen gelden voor de comprehensieve para- depaardjes. Of het peil van het on derwijs (wC dat dan ook is) al dan niet zal zakken door invoering van een werkelijk comprehensief systeem (dat is een systeem zonder streming in de laagste klassen) laat ik daarom in het midden. Ik heb in Londen één grammar- school en drie 'comprehensive schools' bezocht. De eerste was Archbishop Tenison's Grammar School. De kamer van headmaster T. C. Sumner adem de helemaal de sfeer van de traditie. De school heeft wel niet meer die standing die ze eens gehad heeft, maar iets van de oude glorie is wel gespaard gebleven. Het embleem uit de selectie voor de grammar school 1685. De leergierige gezichten die bo ven de niet altijd even goed passende uniformen van de eersteklassertjes uitsteken. De net niet te langharige hoofden van de zesdeklassers die uit verkoren zijn om als 'prefect' een bij drage te leveren aan de discipline van de jongerejaars. Het formidabele gedenkbord dat luitenant-kolonel Te- nison enkele jaren geleden heeft la ten beitelen om zijn verdiensten in het geheugen van alle leerlingen te griffen. De niet geheel in onbruik ge raakte lijfstraf. De uitspraak van di recteur Sumner dat een goede school gekenmerkt wordt door .een acade mische standaard', 'discipline' en 'pastorale zorg" (dat laatste niet in uitsluitend religieuze zin op te vat ten). Kleurlingen Vijf minuten lopen van deze gram- mar school voor jongens staat Vaux- hall Manor Comprehensive School voor meisjes. Dat is wel even wat anders. Bij het binnenkomen van de school valt je plotseling op dat je op Tenison's Grammar nauwelijks kleur lingen gezien hebt. Hier vormen ze een belangrijke groep. En dat lijkt ook voor de hand te liggen want in deze buurt wonen erg veel immigran ten. Directrice E. M. Hoyles kan me geen makkelijke fauteuil aanbieden. Het meubilair van haar kamer kan de vergelijking met de inrichting van de kamer van haar collega Sumner in geen enkel opzicht doorstaan. Zij praat met een ietwat bezorgde stem. Na een half uurtje bekent ze dat ze eigenlijk geen tijd heeft om te praten. Er is die dag een lerarensta- king, waaraan wel niet massaal wordt deelgenomen, maar er zijn toch heel wat klassen zonder leraar. In het hoofdgebouw is plaats voor 730 leerlingen. In drie andere gebou wen zitten bij elkaar nog eens een dikke vierhonderd leerlingen. Het zijn allemaal hopeloos verouderde bouwwerken. De academische standaard van de grammar school mag hier uiteraard niet worden aangelegd, al gaat jaar lijks een klein aantal meisjes naar de universiteit. Dertig procent van alle leerlingen gaat door naar de „sixth form" (dat is de hoogste afdeling). Er zijn verschillende kinderen, zegt me juffrouw Hoyles, die met geen moge lijkheid een plaats op een grammar school gekregen zouden hebben, maar die hier opbloeien en later met goede resultaten naar universiteiten en aca demies vertrekken. T oelatingsbeleid Het toelatingsbeleid is volkomen vrij. Per jaar worden 240 nieuwe leerlingen aangenomen en als er te veel aanmeldingen zijn gaan de kin deren die in de buurt wonen voor. De leerlingen worden niet verdeeld over streams. Er wordt zoveel mogelijk ge werkt in kleinere groepen of indivi dueel. Klassikaal onderwijs wordt tot een minimum beperkt. Wanneer mej. |LPAST (Reuter) De Britse troepen in Noord-Ierland zijn gisteren weer *rkt met het oog op de wrok die bij het rooms-katholieke bevolkingsdeel over de twee jonge mannen die donderdag ten offer vielen aan Brits fcrvuur. 'spanning die daarna met name in de stad Londonderry is ontstaan valt jn met een van de grootste manifestaties die nu al enkele jaren een sterk 'sief karakter dragen de viering van de protestantse overwinning in de jan de Boyne in 1690. De traditionele protestantse feestelijkheden begin zit weekeinde en zullen hun climax vinden op maandag met luidruchtige «ten in de gehele provincie. k jaar hebben de autoriteiten de protestanten ertoe bewogen enkele van mtiekste plaatsen langs de rooms-katholieke wijken te mijden. Om de ^-katholieken ver van de optochten te houden zijn 500 extra Britse man- »55? overgevlogen waarmee het troepenbestand in Noord-Ierland al boven •i-OOO is gestegen. Hoyles zover met haar uitleg gevor derd is wordt ze gebeld: zij kan niet langer gemist worden. In East End zijn de sociale omstan digheden stellig niet beter dan in Vauxhall. Toch maakt de nieuwe To wer Hamlets School voor meisjes een wat fleuriger indruk dan Vauxhall's Manor. Dat ligt niet alleen aan het moderne gebouw. Ook in andere op zichten lijkt deze school meer tegen wicht te bieden aan de weinig roos kleurige situatie waarin gewerkt moet worden. De directrice, een ge trouwde vrouw die iedere ochtend om zes uur opstaat om eerst haar huis te beredderen en vervolgens een uur te reizen om op tijd op school te zijn, vertelt zonder wanhoop, eerder met een zekere trots dat op haar school niet minder nationaliteiten vertegen woordigd zijn dan op het pinkster feest in Jeruzalem. Om in die windstreek te beginnen: vanouds is dit de jodenwijk van Lon den geweest, vlakbij de stad, maar wel buiten de poort. Later kwamen de Ieren, uit hun land verdreven door de aardappelziekte. Sindsdien hebben zich talloze andere nationaliteiten ge vestigd: Chinezen (vaak de beste leerlingen), Brits Guyanezen, Indiërs en ^Pakistani, Ghanezen en Marokka nen, Grieken en Hongaren: bijna alle rassen en godsdiensten zijn vertegen woordigd op Tower Hamlets school. Toch wordt ook in dit bonte gezel schap elke dag de wettelijk verplich te christelijke ochtendwijding gehou den. Alleen de Jehova-getuigen blij ven weg. Afgeroomd Mevrouw Tarvis vertelt dat haar school ontstaan is uit vier secondary modern schools (vergelijkbaar met onze havo-mavo). De drie grammar schools in de omgeving deden niet aan de fusie mee. Daardoor werden de intellectueel hoogste begaafden af geroomd, maar mevrouw Tarvis schijnt zich daar niet erg druk om te maken. Misschien red. neert zij een beetje als haar collega Robin Davis die geschreven heeft: we vinden het toch ook niet erg dat de melk wordt afgeroomd en we selecteren toch ook top-sporters? Bovendien weet ze uit ervaring dat toch altijd onvolkomen blijft: er zijn nog altijd genoeg meisjes die via de „comprehensive school" naar de uni versiteit gaan. Vorig jaar gingen er drie leerlingen naar de universiteit en zeven naar een pedagogische aca demie. De Tower Hamlets staat trou wens op zeer vriendschappelijke voet met de grammar schools in de om trek: het gebeurt bijvoorbeeld dat meisjes van Tower Hamlets bepaalde vakken op een van de grammar schools volgen. Mevrouw Jarvis heeft aanvankelijk geprobeerd alle leerlingen zoveel mo gelijk bij elkaar te houden in hetero gene groepen. Daarvan is ze toch te ruggekomen De eerste drie iaar wor den wel zo algemeen mogelijk gehou den, maar de leerlingen worden wel ingedeeld in niveaugroepen. De keu zemogelijkheden zijn wel erg groot: van koken en gezondheidszorg tot wis- en natuurkunde. Er wordt erg veel aan kunstzinnig onderwijs gedaan. Voor achterblijvers zijn er remedial teachers, immigran ten-kinderen krijgen extra taallessen, en er wordt naar gestreefd zoveel mogelijk leerlingen na het einde van Aardrijkskundeles op een „comprehensive-school". Van onze Haagse redactie DEN HAAG De Nederlandse re gering keurt het bestuur van Zuid- Afrika over het nabuurland Namibië niet alleen af, maar is ook stellig van plan hiertegen stappen te onderne men. Oud-minister Luns (buitenlandse zaken) heeft dit kort voor zijn aftre den meegedeeld in antwoord op vra gen van het Kamerlid Wierenga (PvdA). De heer Wierenga stelde zijn vra gen toen bleek dat de Zuidafrikaanse regering de uitspraak van het inter nationaal gerechtshof, dat haar be stuur over Namibië onwettig is, naast zich neerlegde. Volgens mr. Luns is de Nederlandse regering stellig voor nemens te doen blijken van haar af keurende opvattingen, overigens met inachtneming van haar verplichting tot tenuitvoerlegging van een even tueel door de veiligheidsraad aan te nemen bindend besluit". De Scandinavische landen en enke le Afro-aziatische landen zouden van plan zijn de zaak aanhangig te ma ken in de algemene vergadering van de Verenigde Naties. Benoemingen: Benoemd tot gewoon hoogleraar in de technische en industriële vormgeving aan de T.H. Delft: E A H Truljen. Benoemd tot raadsheer In de hoge raad: prof. mr CH J Enschee, hoogleraar aan de universiteit van Amsterdam. Prof. Enschede krijgt zitting in de strafkamer. 6 12 berUn R 2775 de leerplicht (15 jaar) op school te houdén. Een andere school met eveneens zo'n duizend leerlingen is Brooke House. Aanvankelijk een technische school (in Engeland een uitzondering), later omgezet tot comprehensive, en nu op weg naar een volledig selec- tievrij-systeem. Directeur D. R. Fel- senteen heeft namelijk geconstateerd dat je in het huidige systeem aan de huidskleur van de leerlingen bijna kon afkijken of ze in de hoogste of laagste „stream" zaten. Hij is ervan overtuigd dat die inde ling niet klopt, zelfs al zou je alleen naar de intelligentie van de leerlin gen kijken. Daarom wil hij nu af van de indeling in aparte vakjes en streeft hij naar een flexibel systeem waarin overigens wel rekening ge houden wordt met aanleg en interes se. De intellectueel hoog begaafden worden daardoor zeker niet tekort gedaan, zegt de heer Felsenteen, en de jongens die vroeger per definitie in de laagste stream zaten krijgen nu weer de kans om te bewijzen dat ze ook wat kunnen. Weerstand Eigenlijk is het wonderlijk dat de gedachte van de comprehensive school in Engeland nog op betrekke lijk veel weerstand is gestuit. Het Engelse onderwijs legt namelijk veel minder eenzijdig de nadruk op de in tellectuele vorming dan bijvoorbeeld het Nederlandse. De praktische vak ken nemen een veel belangrijker plaats in (je kunt op de middelbare school ook examen doen in een vak als koken). Het sociale element is op school veel sterker ontwikkeld. Er wordt meer aan sport gedaan, er zijn gezamenlijke warme maaltijden, de school stelt een eer in een goede „pastorale" zorg, en vooral de organi satie van de school In „houses" (een indeling die dwars door de leeftijden heenloopt) legt sterke nadruk op het sociale leven. Aan de andere kant is het verzet tegen de comprehensive school wel te begrijpen vanuit het Engelse systeem. De grammar schools en vooral de kostscholen zijn altijd kaderscholen van de toekomstige elite geweest. De generaals, de bisschoppen, de minis ters en de parlementsleden worden nog altijd voor het merendeel uit de gelederen van de public schools gere- cruteerd. Bijna alle ministers hebben in Oxford of Cambridge gestudeerd. Het mag waar zijn dat iedereen een plaats kan krijgen op een grammar school, en dat de elite van de maat schappij dus „open" is. Maar de on dervertegenwoordiging van arbei derskinderen op de grammar schools blijft toch een scherpe aanklacht te gen het bestaande onderwijssysteem. Wanneer de comprehensive school dat euvel zou kunnen overwinnen is al veel gewonnen BEIROET. TEL AVIV, CAIRO (UPI, Reuter, AP, AFP) De Amerikaanse regering heeft die van Egypte een adempauze van vijf maanden gevraagd om een interimregeling ter heropening van het Suezkanaal uit te wer ken, zo verluidt in Arabische di plomatieke kringen in Beiroet. De suggesties, die Amerika Egypte deze week gedaan heeft zijn bedoeld als discussiepunten en niet om aan vaard of verworpen te worden. Vol gens genoemde kringen is Amerika van oordeel, dat een akkoord vooral wordt geblokkeerd door de Egypti sche eis. dat gedeeltelijke terugtrek king binnen een half jaar gevolgd ROME (Reuter) In Rome neemt de vrees toe, dat de zomer- stakingen in Italië de vervuilde stranden en de toeneming van het geweld een zware klap zullen toebrengen aan het toerisme en een ernstige verstoring zullen gaan vormen voor de betalingsbalans. Het is bekend dat vele toeristen al hun besproken vakanties hebben ge annuleerd voornamelijk wegens de nu al drie maanden durende ar beidsonrust en de voortgezette staking in het hotelwezen, die veel ongemak heeft veroorzaakt voor buitenlandse reizigers. De serie stakingen is gisteren weer uitgebreid met een werkstop bij het centraal station in de hoofdstad de derde in de laatste weken en met aankondigingen van vakbondsautori teiten, dat in andere sectoren nog meer acties kunnen worden verwacht. Het gezaghebbende blad II Messagero schreef vrijdag: „De onzekere politie ke situatie heeft het élite-tourisme dit jaar al naar rustiger landen ge bracht zoals Spanje, Joegoslavië en Griekenland. Vervuilde stranden, ho telstakingen en de verstoring van het spoorwegverkeer in Rofne tasten ook de andere vormen van toerisme aan." Het blad uit de waarschuwing dat het toerisme, vorig jaar bracht het bijna 5,8 miljard gulden in het Ita liaanse laatje, 'de sleutel is voor onze betalingsbalans'. De 160.000 man hotelpersoneel in Italië beginnen maandag voor de der de keer in drie weken een driedaagse nationlae staking. Minister van ar beid Carlo Caltin was vrijdag koorts achtig bezig het geschil over betaling en werktijden op te lossen. Het ziet er echter niet naar uit dat hij daarin zal slagen. Een 24-uurs-nat tonale spoorwegsta king is aangekondigd voor 19 en 20 juli, de volledige nietmedische staf van de Italiaanse ziekenhuizen en privé-klinieken legt op 20 juli het werk neer en het personeel van insti tuten en weeshuizen, die onder be heer staan van de door de staat ge steunde organisatie voor kinderzorg voert volgende week een stakingsac tie van zes dagen. De staking op het centraal station in Rome. die door een front van uiterst linkse en uiterst rechtse militanten wordt gleeid, bleek zeer effektief te zijn. De geografie van Italië, met Rome als centrum van 's lands spoorwegnet, maakt van het station de sleutelverbinding tussen het noorden en het zuiden van het land. Geweld Van de vliegbases Soesterberq is gistermiddag een vliegtuig van de koninklijke luchtmacht, geladen met 2700 kilo peniciline en vitaminepreparaten, naar Karachi vertrokken. De goederen, die ter beschikking gesteld wa ren door „Terre des Hommes" zijn bestemd voor de Oostpakistaanse vluchtelingen. Een ander probleem dat in toeristi sche en politieke kringen bezorgdheid oproept is de grote toeneming van het geweld. Men denkt hierbij maar aan een recente serie gewapende bank overvallen met bandieten, die niet te rugdeinzen snel te schieten, ontvoe ringen, moorden en gewelddadige in cidenten bij voetbalwedstrijden en songfestivals in de open lucht. De cnid-christendemocratische pre mier Giovanni Leone riep onlangs in een Milanees dagblad op voor strak kere wetsbepalingen inzake illegaal wapenbezit en handel in verdovende middelen. Hij zei dat de recente af schaffing van levenslange gevange nisstraffen, weliswaar correct, maar op het moment 'inopportuun' was. ATHENE (Reuter) Een invloed rijke regeringsgezinde krant in A- thene, Estia, heeft gistren een refe rendum bepleit over de vraag of men koning Constantijn op de troon moet laten terugkeren. Het blad deed diit naar aanleiding van de ontmoeting, die de vorst don derdag in Rome had met de Ameri kaanse ambassadeur in Griekenland. Henry Tasca. Deze heeft mogelyk aan Konstantijn gevraagd, wat diens voorwaarden voor een spoedige te rugkeer zijn. moet worden door een complete te rugtocht van de Israëlische troepen. Ook zou Washington het niet rede lijk vinden, dat Egyptische troepen onmiddellijk zouden overgaan tot be zetting van de door Israël te ontrui men gebieden. Wel staat Amerika achter de Egyptische opvatting, dat Israël zijn troepen tot op ongeveer 140 km van het Suezkanaal moet te rugtrekken. Zoals bekend vindt Israël dat 16 km. voldoende is. De diplomatieke zegslieden in Bei roet beschouwen de Amerikaanse suggesties als een „manoeuvre om te voorkomen, dat de kwestie aan de Verenigde Naties wordt voorgelegd. Intussen heeft premier Golda Meir van Israël de rakctaanval op een voorstad van Tel Aviv aangegrepen om te illustreren, waarom Israël om „veilige grenzen" vraagt. Als het het gebied op de westelijke oever van de Jordaan afstaat zoals de resolutie van dc Veiligheidsraad eist zou Arabisch geschut Tel Aviv kunnen bereiken. Mevrouw Meir zei „een bezoeker uit het buitenland" te hebben ge vraagd of hij het niet vreemd vindt, dat de grenzen waarachter Israël zich zou moeten terugtrekken, door een internationale strijdmacht bewaakt moeten worden. „Welk soort vrede zal dat zijn. U hebt in Europa ook veel oorlogen ge kend en vredesverdragen getekend. Maar daar heeft men toch ook geen troepen langs de grenzen gestatio neerd? aldus mevrouw Meir, die deze vraag blijkbaar had gesteld aan Wal ter Scheel, de Westduitse minister van buitenlandse zaken. Scheel zelf vertelde op een pers conferentie, dat zijn land streeft naar evenwichtige betrekkingen met alle landen, met Inbegrip van de Arabi sche staten. Ook de banden met Frankrijk (dat anti-Israëlisch gezind is) zijn niet in tegenspraak met de Westduitse goede betrekkingen met Israël. WASHINGTON )AP) In het lo pende belastingjaar zal de Griekse militaire regering voor 117 miljoen dollar aan militaire hulp ontvangen van de Verenigde Staten, zo is in Washington bekend gemaakt. De cij fers over de militaire hulp aan ver schillende landen werden gepubli ceerd, nadat senator William Proxmi- re had gedreigd ze te zullen publice ren, tenzij de regering zou aantonen waarom zij geheim moesten worden gehouden. In het verleden zijn deze cijfers nooit openbaar gemaakt. Het over zicht van de militaire hulpverlening laat zien hoe Washington in het be lastingjaar dat op 1 juli is begonnen 2,3 miljard dollar aan militaire bij stand, kredieten voor wapenaankoop en surplus legergoederen wil verde len. Griekenland, dat na de staatsgreep van april 1967 geen militaire hulp meer kreeg uit de Verenigde Staten, is in septemter van het vorig jaar door president Nixon weer in genode aangenomen. weer max. min. neer- temp. temp. slag gist. gist. Amsterdam 1. bew .70 17 q Brussel geh. bew. 30 16 0 Frankfort onbew. 31 16 0 Geneve onbew. 30 14 o Innsbruck onbew. 31 13 o Kopenhagen onbew. 31 13 o Londen geh. bew. 29 17 o Luxemburg 1. bew. 31 19 o Madrid onbew. 33 13 o Majorca onbew. 30 16 o München Nice Parijs Rome Wenen ZUrlch onbew. onbew. onbew. onbew. onbew onbew.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1971 | | pagina 9