LIJDEN VERLIES
VAN 142 MILJOEN
1
Formateur Biesheuvel nu
vlak voor eindstreep
reen ochtendgym
door stakende
radiomensen
maum
Onthuller Ellsberg
op borgtocht vrij
2 moderne theeglazen
Het Kwartet
n Amerika 35
L_doodstraffen
ietig verklaard
inator Case
leschuldigt
^Pentagon
v Ate h t ver vu ilin g
New York:
L0.000 doden
per jaar
PcicSan
HOUTRUST
Hoge raad Italië:
scht schei dings wet
is grondwettig
Contouren kabinet zichtbaar
iümiüH
(RITA)
Hit WEER
Militair gebruik
ontwikkelingsgeld
door Pakistan
Nèt op tijd voor de zomer:
I
bona
I
I
ienwe Leidse Comranrt
Dinsdag 29 juni 1971 —52ste jaargang
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
dkantoor Leiden
Steenstraat 37
Telefoon 31441
Abonnementsprijs p. w. 1,63, p. m. 6,95, p. kw. 20,65
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
p onze economische redactie
TRECHT De Nederlandse Spoorwegen hebben over 1970 een
Bies van 142 miljoen gulden geboekt. In 1968 en 1969 werden ver-
Jen gemaakt van 80 miljoen gulden.
ongunstige resultaten werden voornamelijk veroorzaakt door
ontbreken van een meerjarenplan voor het openbaar vervoer,
j de directie in een beschouwing over de jaarcijfers.
RlGON Communistische ka-
Kiers hebben vandaag de grote
lvietnamese munitie-opslagplaats
ui Nhon beschoten en grote hoe-
Iheden artilleriegranaten en an-
I munitie tot ontploffing gebracht.
was dit jaar de vijfde maal,
"de enorme opslagplaats bescho-
werd. Volgens berichten uit Qui
425 km ten noordoosten van
ontplofte acht uur na het
i van de beschieting nog steeds
Ijitie. Vpl£jens de eerste berichten
men twee personen om het le-
Enkele huizen bij de opslag-
werden in de as gelegd.
Een beetje bitter merkt de directie
op dat er wel een rijkswegenplan be
staat dat voorziet in de behoeften
tot het jaar 2000, maar dat er voor de
spoorwegen en het andere openbaar
vervoer op dit punt ongeveer alles
ontbreekt.
Niet de Nederlandse Spoorwegen
zelf (met hun opdracht winst te ma
ken) dienen de aard en de omvang
van het openbaar vervoer vast te
stellen. De overheid moet het verzor
gingsniveau van het openbaar vervoer
bepalen. Daarbij dient niet het be
drijfseconomisch rendement, maar
veeleer het sociaal-economisch ren
dement het richtsnoer te zijn, aldus de
directie.
ytlLVERSUM Vandaag was
delijk in alle huiskamers te
>*ken, dat sommige radiomen-
omdat zij hun wensen bij de
S en de Wereldomroep niet
KsHINGTON (Reuter, AP)
Amerikaanse hooggerechtshof
t gisteren de doodstraffen van 35
^en nietig verklaard Onder de
brdeelden bevindt zich Richard
it, die tot de elektrische stoel
veroordeeld wegens moord op
Iverpleegsters in Chicago in 1966.
elke straffen de 35 nu moeten
3en opgelegd, zal door lagere
tbanken moeten worden uitge-
kt. Het hooggerechtshof zal aan-
nde herfst beslissen of de dood-
f een wrede en onbruikbare straf
fe strijdig is met de grondwet,
ASHINGTON De republikeinse
Hor Clifford Case heeft gisteren
leaucraten van het Pentagon" (het
Isterie van defensie) er van be-
■■■ldigd dat zij een rapport van bur-
^^fcleerden hebben herschreven.
^Hin melding wordt gemaakt van
PBre mogelijkheden om de verschil,
lussen ondergrondse kernproeven
fhrdbevingen te constateren,
jj publiceerde brieven van zes
nologen die zeiden het oneens te
met de nieuwe versie die hun be-
èfngen bagatelliseert.
I senator verklaarde bezorgd te
'over demogelijkheid dat de „ma-
latie" een weerslag zal vinden bij
^^merikaanse presentatie van het
^Heem op de ontwapeningsconfe-
^He die dinsdag in Genève begint.
conferentie zal de ontdekking
j ondergrondse kernontploffingen
jQI verwachting ter sprake komen.
[J low jet-unie is tegen inspectie ter
mT'
1 YLANTIC CITY Jaarlijks over-
j~ in New dork 10.000 mensen als
Li 'b van luchtverontreiniging. Dit
twaalf procent van het aantal
sen dat in die periode in de stad
t
t blijkt uit een onderzoek dat
van het medisch instituut „Al-
Einstein" in de afgelopen zes
hebben uitgevoerd.
ingewilligd zien akties zijn be
gonnen.
Even na zeven uur, tijdens de uit
zonding van de radionieuwsdienst,
wisten collega's en vakbondsbestuur
ders de dienstdoende technicus er
toe te bewegen, het werk neer te
leggen.
Gevolg: de zender Hilversurp 2
ging uit de lucht en onder meer een
deel van de nieuwsuitzending en de
ochtendgymnastiek kwamen te ver
vallen.
De AVRO heeft direct daarna nood
maatregelen getroffen en vanuit de
eigen studio het programma op ge-
improviseerde wijze voortgezet. Voor
half acht kwamen alle aangekondig-
digde programma-onderdelen te ver
vallen.
Plaatjes
In het geheel van het openbaar
vervoer is de taak van de overheid
een heel andere geworden, aldus de
NS-directie: de overheid moet thans
de taken en doelstellingen van het
openbaar vervoer vaststellen en af
leiden uit de maatschappelijke belan
gen.
Dat betekent dat er noodzakelijke,
maar niet-winstgevende diensten ver
richt moeten worden waarvoor de
ondernemingen op hun beurt aange
wezen zullen zijn op vergoedingen
van de overheid. Deze vergoedingen
zullen hun plaats moeten krijgen op
het prioriteitenlijstje van de over
heid, aldus samengevat het betoog
van de NS-directie.
De toenemende betekenis van ver
keer en vervoer voor welvaart en
welzijn en de omvang en gecompli
ceerdheid van de vraagstukken van
verkeer en vervoer maken het drin
gend gewenst op korte termijn te on
derzoeken of het bestuurlijk kader
aan de gewijzigde omstandigheden kan
worden aangepast en ingedeeld naar
de vervoerfuncties: stadsgewestelijk,
regionaal, nationaal en internatio
naal. Die aanpassing zou de samen
hang en het optimaal functioneren
van het geheel moeten waarborgen,
aldus de N.S.-directie.
Ook zonder verbeteringen van be
tekenis in het verzorgingsniveau zul
len de komende jaren grote bedragen
nodig zijn, ter dekking van verliezen
voor niet-renderende diensten.
Daarnaast zullen investeringen voor
uitbreidingen (met name voor nieuwe
railverbindingen en emplacementen)
in de randstad aanzienlijke bedragen
vergen.
Eerder heeft mr. M. G. de Bruin, de
president-directeur van de NS, al
eens berekend dat de komende vier
jaar een bedrag van 4 tot 5 miljard
uit de nationale middelen moet wor
den gereserveerd voor het openbaar
vervoer, (zie ook elders deze krant)
Dr. Daniel Ellsberg (rechts), de
40-jarige geleerde, die de gehei
me Vietnam-documenten aan de
New York Times heeft gegeven,
werd gisteren op borgtocht vrij
gelaten, nadat hij zich ter be
schikking van de justitie in
Boston had gesteld. Terwijl hij
bij het verlaten van het Kantoor
van de officier van justitie wordt
toegejuicht door supporters
houdt hij beschermend zijn arm
om zijn vrouw Patricia.
TONG TONG
29 juni t/m 3 juli
kunxnljverhel
v».o. Max Wo
Cr.me
I 135 stands, Indlscl
centrum, tropische tuin,
modeshow» en topartlsten
ski. Sandra en Andres, Ben
t de Milleri
,Y DEN HAAG
BOSTON (Reuter, AP) De
40-jarige dr. Daniel. Ellsberg, die
de geheime Vietnam-studie van
het Pentagon aan de New York
Times heeft gegeven, heeft zich
gisteren ter beschikking gesteld
Een medewerker van radio-jour
naal van de AVRO gaf enige uitleg,
waarna het programma tot half acht
met grammofoonplaten zonder ver
dere aankondiging werd voortgezet.
Om half acht was deze eerste aktie
beëindigd en werd het programma op
Hilversum 2 normaal voortgezet.
De leden van de landelijke be
drijfsgroep radio en televisie van de
algemene bond Mercurius (NVV)
hebben maandagavond besloten tot
acties over te gaan omdat de om-
roepleiding (NOS en Wereldomroep)
niet tegemoet wilden komen aan
enkele principiële wensen. Mercurius
wenst een betere regeling van de
zogenaamde schnabbel- en inter
viewartikel in de cao, een extra va
kantiedag voor het lager gesalarieerd
personeel, een betere regeling voor
de „arbeidsonaangename" tijden, een
hogere uitkering ineens en een an
dere arbeidstijdenregeling voor de
radiotechnici.
Vuurwerk ontploft:
13 doden in Mexico
PUEBLA Dertien personen zijn
om het leven gekomen doordat vuur
werk in een school te San Pablo
Actipan bij Puebla door een over
springende vonk ontplofte. Door het
ongeluk werden verder 12 personen
gewond. Hetvuurwerk lag in een der
schoollokalen opgeslagen voor een
vandaag te houden feest.
ROME (AP) Het Italiaanse con
stitutionele gerechtshof heeft bepaald
dat de nieuwe echtscheidingswet van
1 december 1970 grondwettig is.
Deze uitspraak is gedaan nadat te
genstanders van de wèt haar een
schending hadden genoemd van arti
kel 7 van de Italiaanse grondwet,
waarin de betrekkingen tussen kerk
en staat op grond van het Concordaat
van 1929 worden geregeld. Eerder
had het Hof al bepaald, dat het Con
cordaat geen wetten kan belemmeren,
die door het parlement zijn aageno-
men.
(Zie ook elders dit blad)
Bij het schudden van de kaarten heeft formateur Biesheuvel drie ministersposten in elk geval al vastgelegd. Het
zijn mr. R. J. Nelissen die de portefeuille van financiën zou gaan beheren, drs. W. K. N. Schmelzer di ebuiten-
landse zaken krijgt, en mr. W. J. Geertsema binnenlandse zaken. Dit alles uiteraard onder voorbehoud dat de heer
Biesheuvel op korte termijn slaagt, waarbij hij zelf premier wordt, v.l.n.r. de heren Nelissen, Schmelzer en Geert-
sema.
van de justitie in Boston. Hij
werd echter tegen een borgtocht
van 50.000 dollar weer vrijgela
ten.
Er was een aanhoudingsbevel tegen
hem uitgevaardigd wegens het ille
gaal bezit van geheime papieren die
hij heeft laten publiceren en zijn
weigering ze terug te geven. Ellsberg,
die destijds als medewerker van een
particulier Amerikaans adviesbureau
aan de opstelling van het rapport
heeft meegewerkt, is tegenwoordig
verbonden aan de wetenschappelijke
staf van het befaamde Massachusetts
Institute of Technology. Hij heeft
zich de afgelopen twee weken ver
borgen gehouden, terwijl agenten van
de FBI zonder succes naar hem zoch
ten. Gistermorgen om tien uur gaf de
jonge geleerde zichzelf aan, zoals za
terdag al door zijn advocaten was be
loofd
Op de vraag of hij de documenten
aan de pers had gegeven, zei Ellsberg
tegenover verslaggevers: „Ik heb de
papieren van het Pentagon aan de
commissie van buitenlandse zaken
van de senaat gegeven en aan het
volk via de Amerikaanse pers". Ells
berg verklaarde arm in arm met zijn
vrouw voor die honderdvijftig perso
nen. die zich bij het bureau van de
officier van justitie in Boston hadden
verzameld om hem toe te juichen, dat
hij „bereid is om alle gevolgen te
dragen". Hij liet verder weten, dat
hij slechts kon betreuren, dat hij de
gegevens niet eerder aan het Ameri
kaanse publiek beschikbaar had ge
steld".
Het Amerikaanse hooggerechtshof
heeft gisteren geen uitspraak gedaan
in de zaak van de uitgelekte docu
menten van het Pentagon. Het hof,
dat gisteren op zomerreces zou gaan
tot in de herfst, heeft besloten in zit
ting te blijven. De regering wil, dat
het hof de New York Times en de
Washington Post verbiedt gedeelten
uit de Pentagondocumenten te publi
ceren. Zaterdag heeft het hoogge
rechtshof een eerste zitting gewijd
aan de zaak. Zolang het hof geen be
slissing heeft genomen, blijft het
voorlopige publikatie-verbod van
kracht.
Wie de eindjes aan elkaar wil
knopen, moet voortdurend in
touw zijn.
ALEXANDER POLA
Ellen, en jij zou me vertellen hoe ik
recht op en rustig in het zadel zou
moeten zitten.
Over onze omgeving heeft zich
de afgelopen 24 uur een rug van
hoge luchtdruk opgebouwd. Dit is
vandaag duidelijk aan het weer te
merken, maar de temperaturen
bleven nog aan de lage kant. In
middels beginnen op de oceaan
geleidelijk grote hoeveelheden
warme lucht in de richting van
West Europa te stromen. Deze
ontwikkeling wordt teweegge
bracht door een naar IJsland
trekkende depressie, terwijl een
hogedrukgebied bij de Azoren
nog in betekenis toeneemt. De
warme lucht wordt voorafgegaan
door een warmtefront. waarvan
de bewolking woensdag zich mo
gelijk over een deel van het land
zal gaan uitbreiden.
Strandweer
Morgen droog en iets warmer
met een zwakke zuidwesten
wind. Temperatuur ongeveer 18
graden, zeewater 15 graden.
Vooruitzichten: Nog niet ge
heel bestendig maar wel een iets
aangenamere temperatuur en
ovewegend droog.
Barometerstand heden 10 uur
76,2 cm (1015 millibar) stügend.
Zon en maan
30 juni zon op 4.23, onder 21.04;
maan op 12.52, onder 23.56, Eerste
Kwartier.
Hoog water
Hoog water, 30 juni' Rotterdam
le getij 939, 2e getij 21.38; Scl e-
veningen 7.45-20.10; Vlissingen
5.51-19.17; Haringvlie a. d. Zee
zijde 8.21-20.-.5.
DEN HAAG Het Eerste-Kamer-
lid Van Wijk (PSP) heeft minister
Luns (buitenl. zaken) en de met ont
wikkelingswerk belaste minister
Udink gevraagd of zij kunnen zeggen
hoelang Pakistan de als ontwikke
lingshulp verkregen gelden al voor
militaire doeleinden heeft gebruikt.
De heer Van Wijk wil van de be
windslieden nauwkeurige inlichtingen
over de concrete voorwaarden die
gesteld zijn voor het eventueel her
vatten van de ontwikkelingshulp.
Het Kamerlid vraagt een en ander
naar aanleiding van het besluit van
het. internationaal consortium van de
wereldbank tot opschorting van hulp
aan Pakistan omdat dit land de ont
wikkelingshulp militair zou gebrui
ken.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Kabinetsfor
mateur mr. B. W. Biesheuvel
heeft gisteren, na in het afgelo
pen weekeinde ijverig gepuzzeld
te hebben, duidelijke vorderin
gen gemaakt met de formatie. De
stemming in Den Haag was van
morgen gematigd optimistisch,
zodat het niet uitgesloten werd
geacht dat er aan het eind van
deze week een nieuw kabinet zal
zijn.
Een belangrijke stap vooruit was
dat de vijf partijen het in grote lij
nen eens zijn geworden over de be
zetting van de sociaal-economische
driehoek: financiën, economische za
ken en sociale zaken. Zeker is dat de
KVP-er mr. R. J. Nelissen minister
van financiën wordt. De WD zorgt
voor de minister van economische za
ken. Kandidaten zijn de huidige de
missionaire staatssecretaris voor lAii-
tenlandse zaken de heer De Koster en
prof. dr. C. van Oort, die dr. Drees
(DS'70) is opgevolgd als thesaurier-
generaal. Minister van sociale zaken
wordt vermoedelijk mr. C. van Veen
(CHU), thans demissionair staatsse
cretaris van binnenlandse zaken.
Hoofdbrekens
Vooral de bezetting van de post
van sociale zaken heeft nogal wat
hoofdbrekens gekost. Toen duidelijk
werd. dat de KVP van het minister
schap van financiën een breekpunt
zou maken, schoten er voor de CHU
en VVD twee posten over, namelijk
economische zaken en sociale zaken.
Het lijkt erg onwaarschijnlijk dat een
WD-er sociale zaken zal gaan bezet
ten, dus claimde deze partij economi
sche zaken, een post die ook bij de
CHU (Udink) hoog genoteerd stond.
Om toch zitting te kunnen nemen in
de sociaal-economische driehoek rest
te voor deze partij sociale zaken,
waarvoor mr. Van Veen werd ge
noemd.
In sommige partijen schijnt men
zijn kandidatuur nogal als licht aan
te merken. Helemaal rond is de
kwestie dus nog niet. In deze opstel
ling zou drs. Udink in aanmerking
komen voor verkeer en waterstaat.
Laatste hindernis
Vanmorgen hebben de fracties de
laatste belangrijke ontwikkelingen
van de formatie besproken. Gister
middag voerde mr. Biesheuvel een
belangrijk gesprek met KVP-fractie-
leider Veringa en telefoneerde hij
frekwent met. de andere fractielei
ders. Ook belde de formatéur met pa
leis Soestdijk.
Vanmorgen leverde ir. Franke zijn
rapport over de taakverdeling tussen
economische zaken en buitenlandse
zaken in. Over dit rapport en andere
beleidsvraagstukken vergaderen van
avond om acht uur de vijf fractie
voorzitters gezamenlijk. Het gaat er
daarbij om of reeds tijdens de infor
matieperiode bepaalde belangrijke
beslissingen moeten worden genomen
of daarna.
Met de instemming in grote lijnen
over de bezetting van de sociaal-
economische driehoek zijn de contou
ren voor een nieuw kabinet duidelijk
zichtbaar geworden. Vijf posten staan
nu in ieder geval onder het voor
behoud dat de formateur slaagt
wel vast. Deze zijn: mr. B.W. Bies
heuvel, minister-president; mr. R. J.
Nelissen, financiën; drs. W. K. N.
Schmelzer, buitenlandse zaken; mr.
W.J. Geertsema, binnenlandse zaken
en waarschijnlijk voor sociale zaken
mr. C. van Veen.
Verdere bezetting
Uitgaande van deze bezetting acht
men in Den Haag de volgende verde
re verdeling van de portefeuilles
waarschijnlijk: KVP: financiën, erm,
justitie, onderwijs, landbouw en bui
tenlandse zaken. VVD: binnenlandse
zaken, economische zaken en moge
lijk volksgezondheid en milieubeheer.
ARP: minister-president, ontwikke
lingshulp en defensie. CHU: verkeer
en waterstaat en sociale zaken. DS'70:
volkshuisvesting en wetenschapsbe
leid.
Voor de bezetting van deze minis
tersposten worden een groot aantal
namen genoemd. Zo zou voor onder
wijs in aanmerking komen prof Van
Agt uit Nijmegen, voor erm het ka
merlid prof. De Vreeze, voor onder
wijs de Nijmeegse hoogleraar prof.
Kremer (psycholoog) en voor land
bouw de huidige minister Lardinois.
Voor de post van defensie lijkt de
huidige staatssecretaris van marine
de heer A. van Es (ARP) het meest
voor de hand te liggen.
De kritiek die tijdens het kabinet-
De Jong op dit ministerie is geleverd
maakt echter ook een kandidaat als
het huidige AR-kamerlid Boertien
waarschijnlijk. Verkeer en waterstaat
zal worden bezet door drs. Udink,
volkshuisvesting door dr. Drees jr. en
wetenschapsbeleid door jhr. mr De
Brauw. Het gaat hier om een voorlo
pige lijst.
De moeilijkheid bij een kabinets
formatie is vooral dat wanneer een
belangrijke ministerspost voor een
partij niet doorgaat, er een aardver
schuiving optreedt. Bij de onderhan
delingen hecht formateur Biesheuvel
dan ook sterk aan zijn eigen zelfstan
digheid om zonodig knopen te kunnen -
doorhakken.
(voor ieder die een nieuwe abonnee opgeeft)
Met houders in 4 hippe kleuren:
oranje - paars - groen - geel
leuk op de camping, of een fijn
zomeravondfeestje
Ik geef op als
nieuweabonnee:
naam
straat:
olaats:
bataait: O.par kwartaal par maand
I Alsbeloningvoormijnaktiviteit
Als beloni ng voor mijn aktiviteit
ontvang ik 2 theeglazen.
De nieuwe abonnee krijgt onze
'krant veertien dagen gratis.
Postzegel is niet nodig als u op de envelop schrijft:
Nieuwe Leidse Courant antwoordnummer 267, Leiden
