'roefdraaiende jumbo's een
nferno voor omwonenden
Cholera in India
stabiliseert zich
Akkoord Moskou-Cairo
koloniale slavernij
in een nieuwe versie
Kosmonauten dragen
overmaatse bretels
P^redietgarantie redding
Dmtract Lockheed/Rolls
9
Maanwagenvan
Russen werkt
nog steeds
inally nuchter
t r faillissement
in Lockheed
Okinawa
wordt weer
Japans
Rinus Wehrmann op
23 juni voor hoog
militair gerechtshof
7
DONDERDAG 10 JUNI 1971
n een onzer verslaggevers)
kARLEMMERMEER Het
eentebestuur van de Haar-
nermeer zal een aanvrage
de KLM voor een hinderwet-
unning voor de nieuwe
>hol-Hangar Jan Dellaertaf-
en. Jumbo-jets die op een
iaal platform voor deze han-
regelmatig staan proef te
ien, veroorzaken een gewel-
geluidsoverlast voor de be
ers van zestig huizen aan de
pholdijk, die nog geen hon-
meter van de nieuwe han-
ifliggen.
KLM meent dat voor het plat-
geen vergunning nodig is. De
srte Haarlemmermeer stelt zich
op het standpunt dat alleen
inderwetvergunning kan worden
en voor de hangar met het plat-
Vragen
da
'Ai
el aan de minister van Verkeer
sterstaat als aan Gedeputeerde
van Noord-Holland zijn vra-
esteld over de proefdraaiende
>'s. Het KVP-kamerlid ir. P. A.
melissen vraagt minister Bak-
korte termijn de geluidshinder
lerken en ir. J. IJff vraagt GS
directie van Schiphol aan te
n op proefdraaien op een afge-
ilaats van het vliegveld.
ens de KLM is die laatste mo-
ïeid waarschijnlijk niet aanwe-
dat de motoren zo'n geweldige
ontwikkelen dat ze alleen op
il aangelegde platforms kunnen
iaien. Volgens de Schipholdi-
is de huidige ligging van de
plus platform „om bedrijfs-
'ie redenen" de enig mogelij-
nieuwe hangar die speciaal
gebouwd voor het onderhoud
Jumbo's, ligt op nauwelijks
d meter van de huizen aan de
oldijk. Tijdens de afgelopen
Pinksterdagen moesten de
:rs gedurende het proefdraaien
nen en deuren sluiten „en ook
is het nog een hel", aldus een
jtn.
EEUWl|de bewoners niet eerder tegen
tuatie protesteerden is te ver
uit het feit dat de luchthaven
lol deze huizen enige jaren ge-
>Pkocht. De laatste huurverho-
P jerd door eigenaresse Schiphol
echter niet aan de bewoners van de
Schipholdijk doorberekend.
Op initiatief van burgemeester
Dijkmeester van de Haarlemmermeer
kwam enige tijd geleden een gesprek
op gang tussen de bewoners en de
Schipholdirectie. Een woordvoerder
van de gemeente: „Deze mensen wil
len daar graag blijven wonen en ze
beseffen ook best dat ze daar altijd
wel enige hinder van de luchthaven
zullen ondervinden. Maar de laatste
tijd werd die hinder gewoon te gek."
Hinderivet
In een brief aan de KLM wees de
gemeente er op dat nog steeds geen
aanvrage voor een hinderwetvergun
ning voor de nieuwe hangar was ont
vangen.
Vorige week vrijdag reageerde de
KLM-directie wat geschrokken door
alsnog zo'n aanvrage in te dienen
maar alleen voor de hangar.
De gemeente had toen in een ge
sprek met de KLM al laten weten dat
de aanvraag zich ook zou moeten uit
strekken tot het platform dat volgens
de gemeente immers gerekend moest
worden tot het werkterrein van de
nieuwe hangar. Op die manier zou
het proefdraaien dan ook aan de re
gels van de hinderwet moeten vol
doen.
Niet ontvankelijk?
De KLM bleef het met deze ziens
wijze echter oneens. B. en W. van de
Haarlemmermeer zullen de aanvraag
van de KLM nu waarschijnlijk niet
ontvankelijk verklaren. Voor de KLM
is tegen deze beslissing beroep bij de
Kroon mogelijk.
Een woordvoerder van de KLM
wees er gisteren op dat het proef
draaien van de Jumbo's volgens de
regels van de Rijksluchtvaartdienst
verplicht is. „Aan de ene kant staan
de belangen van de bewoners, aan de
andere kant de belangen van een vei
lig luchtverkeer", aldus deze woord
voerder.
Op dit moment wordt langs het
platform een zogenaamd stuwscherm
gebouwd dat de drukstralen van de
motoren moet afbuigen. Het scherm
van zwaar beton komt waarschijnlijk
rond 20 juni klaar.
Met speciaal aangeschafte appara
tuur zal de gemeente Haarlemmer
meer zowel de geluidsoverlast voor
als na de ingebruikneming van dit
scherm meten. Bij een recente proef
werd een kracht van 85 decibel ge
meten. De Haarlemmermeer hoopt in
een goed overleg met bewoners,
Schiphol en de KLM een oplossing
voor het probleem te vinden.
„Maar of een oplossing op de
ze plaats technisch mogelijk is,
moeten we maar afwachten", al
dus een zegsman van de gemeen-
te.
Benoemingen: Met Ingang van 1 lull is
benoemd tot burgemeester van Brouwers
haven de heer A P. Schouwenaar te Ka-
pelle. De heer Schouwenaar (47), is wet
houder van Kapelle. HU is hervormd en
lid van de P.v.d.A. Met Ingang van 16 lull
is benoemd tot burgemeester van Tte-
tjerksteradeel de heer H. W. K. ridder
Huyssen van Kattendljke met toekenning
van gelijktijdig eervol ontslag als burge
meester van Vrlezenveen. De heer Huyssen
van Kattendljke (51) is sinds I94fi burge
meester van vriezenveen. Hij ls hervormd
en lid van de CHU.
Israëlische premier Golda Meir:
fJHINGTON (Reuter) Het contract tussen Lockheed Air-
n Rolls Royce moet op 8 augustus worden beëindigd, tenzij
nerikaanse Congres ermee akkoord gaat dat Lockheed ^n
Itgarantie van 250 miljoen krijgt. Dit heeft de minister van
iën, John Connally, verklaard tegenover de commissie voor
pkwezen van de Amerikaanse Senaat. Rolls-Royce bouwt, zo-
end, de motoren voor de Lockheed L-1011 Tristar, een vlieg
er middelgrote afstanden.
jongste overeenkomst tussen
maatschappijen, gesloten na-
Britse onderneming failliet
lan, is bepaald dat het con-
8 augustus wordt beëindigd,
Amerikaanse regering zich
itelt voor een krediet van
Ijoen dat financiële instel-
i de Verenigde Staten Loc-
om Uilen verstrekken. Het congres
I augustus op reces. Sommige
slen. S
de senaatscommissie zeiden
jfelen of voor die tijd een
iver het regeringsvoorstel kan
{enomen.
oordvoerder zei dat de com-
>t nu toe geen kopie van het
tussen Lockeed en Rolls-
^^jeeft kunnen bemachtigen.,
^^^ïeeft de commissie gegevens
t, waaruit blijkt dat de fa-
p minste 195 tot 205 Tristars
rkopen om geen verlies op
It te lijden.
zei dat de Amerikaanse
niet van plan is verantwoor-
voor de bedrijfsvoering bij
pWlfJte aanvaarden, als het con-
kredietgarantie verschaft.
Connally weigert zijn steun aan een
amendement op het wetsontwerp
waarin de volledige vervanging van
de bedrijfsleiding van Lockeed wordt
voorgesteld als het regeringsvoorstel
wordt aanvaard.
De minister wilde niet garanderen
dat de aanvullende financiële midde
len Lockeed zullen kunnen redden.
Wel zal het gevraagde bedrag vol
doende zijn om 220 Tristars te bou
wen en de leningen terug te betalen.
Op deze manier wordt de werkgele
genheid bij Lockeed voor enige jaren
gewaarborgd.
MOSKOU (UPI, Reuter)
Overmaatse bretels zijn het Rus
sische antwoord op het ont
breken van de zwaartekracht in
ruimtestations. Dat bleek toen
gisteren overste Dobrowolski, de
commandant van de Saljoet zijn
werkkleding aan de televisie
kijkers toonde.
In gewichtloze toestand wordt een
flink aantal spieren niet of nauwe
lijks meer gebruikt, en als dat meer
dan een paar dagen duurt levert dat
ongewenste veranderingen op. Daar
om doen ruimtevaarders onderweg
altijd flink aan gymnastiek, maar de
nu getoonde Russische oplossing
maakt eigenlijk van elke beweging
gymnastiek voor hele spiergroepen.
Van boven ziet hun vinding er uit als
gewone bretels, maar de veerkracht
van het elastiek die aanzienlijk gro
ter zal zijn dan wat door sommige
mensen gebruikt wordt om hun pan
talon op zijn plaats te houden) wordt
via een soort rijbroek tot onder de
voeten overgebracht.
De voeten van de kosmonauten
worden dus voortdurend in de rich
ting van de schouders getrokken, en
dat komt in wezen op hetzelfde neer
als wanneer (op aarde) het bovenli
chaam van een staande man met zijn
gewicht op de voeten drukt. Het komt
er dus op neer dat elke kosmonaut
zijn „eigen" zwaartekracht in de
vorm van uitgerekt elastiek mee
krijgt. Over de werking was overste
Dobrowolski enthousiast, en hij vroeg
zijn verbindingsmensen op aarde, de
ontwerpers te bedanken.
De baan die de Saljoet beschrijft is
gisteren opnieuw twintig kilometer
omhooggebracht. Daardoor wordt het
De eerste stewardessen gekleed
in hot pants zijn deze week de
lucht in gegaan. Skyways Inter
national is de eerste Britse (en I
waarschijnlijk 's werelds eerste)
luchtvaartmaatschappij die haar
stewardessen heeft uitgerust met
een hot pants-uniform. De foto
laat stewardess Penny Weiham
zien in het nieuwe pakje, dat
werd ontworpen door een Lon-
dense couturier.
toch wel vrij waarschijnlijk dat de
Russen verwachten, hun eerste ruim
testation nog geruime tijd te gebrui
ken. Daarop wijst ook het rustige
tempo waarin de werkzaamheden aan
boord kennelijk zijn gepland. Giste
ren hielden de drie mannen zich
hoofdzakelijk bezig met het juist af
stellen van de vele apparaten.
De Amerikaanse reacties op het in
bedrijf stellen van het Russische
ruimtestation zijn opmerkelijk rustig,
zowel bij de NASA als in parlemen
taire kringen. Een vooraanstaand lid
van de commissie voor ruimtevaart,
de democratische afgevaardigde Olin
E. Teague, zei dat de ontwikkeling
niet onverwacht was. „Ik heb niets
dan complimenten voor ze. Het is een
grote prestatie. Het laat zien hoe ver
we op sommige gebieden, op de Rus
sen achterliggen."
Die achterstand bedroeg volgens
hem drie tot vier jaar. Als de huidige
plannen doorgaan zal over twee jaar
het Amerikaanse station Skylab wor
den gelanceerd, waarin drie astro
nauten vier weken zouden moeten
werken.
MOSKOU (UPI) Na zijn zo
veelste maannacht is het achtwielige
maanonderzoekkarretje Loenochod
weer opgewarmd en heeft een tocht
van een halve kilometer door ruw
terrein gemaakt. Het landschap
werd in twee panoramafoto's van
goede kwaliteit vereeuwigd. Alle ap
paratuur werkt normaal. Deze me
dedeling van Tass komt als een lich
te verrassing, nadat commentaren bij
de vorige werkperiode van de Loeno
chod aangaven dat het wagentje het
einde van zijn levensduur naderde.
Het werkt nu al sinds half novem
ber vorig jaar.
JERUZALEM Ds Israëlische
premier Golda Meir heeft het
onlangs gesloten akkoord tussen
Cairo en Moskou „koloniale
slavernij in een nieuwe versie
en een gevaar voor de vrede"
genoemd.
In een politieke verklaring voor het
parlement riep mevrouw Meir giste
ren de VS op haar land onverwijld
nieuwe wapens in het bijzonder
vliegtuigen te leveren om het door
Russische wapenleveranties aan
Egypte verstoorde machtsevenwicht
te herstellen.
„Israël verwacht een blijvend be
grip voor de noodzaak van wapenle
veranties door de Amerikaanse rege
ring voor zijn defensie in het bij
zonder in de lucht en hoopt dat
aan zijn verzoeken'zonder uitstel ge
volg zal worden gegeven, aldus de
premier.
In een uitweiding over artikel 8
van het Russisch-Egyptische akkoord,
zei mevrouw Meir dat Egypte nu
voor zeer lange tijd een satelliet van
Moskou is geworden. Artikel 8 han
delt over de militaire samenzwering
tussen beide landen. Volgens me
vrouw Meir is het akkoord niet alleen
gesloten voor het verlenen van mili-
INGTON (UPI) Als de
I vliegtuigfabrieken geen
staat gegarandeerde lening
miljoen gulden te krijgen,
innen veertig dagen failliet,
e minister John B. Connally
congrescommissie. En dat
enen dat de zich herstellen-
Ikaanse economie opnieuw
lige klap krijgt. Het bedrijf
jaaromzet van 7 miljard
zijn 60.000 werknemers bij
iinders van de minister en
rntwerp, onder aanvoering
or Proxmire (die ook de
dubbel leep bracht), gaven toe dat
en een zonder steun zou ondergaan
ichlorc egen zich af of dat lnder-
ïappeli. Erg ^as gr zou ^an nog
l&fS luchtbusfabrikant in Ame-
'l0 Jlijven (McDonnell Douglas
>C 10), en in de DC 10 zitten
lse motoren (van General
ierwij 1 Lockheeds luchtbus
Ce motoren krijgt, daarmee
intie btffelend Brits bedrijf op de
CALCUTTA (AP, Reuter,
UPI) De Westbengaalse auto
riteiten beginnen de cholera-
epidemie in de kampen van
Oostpakistaanse vluchtelingen
enigszins onder controle te krij
gen. Dit heeft Sainal Abedin
Said, de minister van volksge
zondheid van deze Indiase deel
staat gisteren meegedeeld.
Volgens de minister beginnen de
grootscheepse inentingen en de om
vangrijke medische bijstand uit het
buitenland hun eerste resultaten af te
werpen
Volgens Michael Blackman. een
van de leidende figuren van de Britse
liefdadigheidsorganisatie Oxfam. is
„de cholera-toestand vermoedelijk
gestabiliteerd". Blackman bevindt
zich in het Indiase grensgebied met
Oost-Pa kistan.
Hij heeft voorts gemeld dat hij be
richt heeft ontvangen geen artsen en
verpleegsters naar het rampgebied te
sturen, tenzij de Indiase regering
daarom vraagt. „India heeft voldoen
de artsen en verplegend personeel en
kan dé toestand aan mits de nodige
medicamenten binnenkomen".
Volgens Blackman dient nu de
hoogste prioriteit bij het geven van
de hulp te worden gegeven aan on
derdak voor de vluchtelingen. Het
sturen van niet gevraagde hulpgoede
ren veroorzaakt overbelasting van de
vliegvelden In het rampgebied, zo is
meegedeeld. Er zijn vooral hard
300 000 tenten nodig.
Frank Kelogg, die de Amerikaanse
vluchtelingenhulp in India coördi
neert. heeft bericht dat er in het In
diase grensgebied, waar de Oostpa
kistaanse vluchtelingen verblijven
momenteel geen ernstig voedseltekort
is. Volgens Kelogg is ook het aantal
van 8000 doden, tengevolge van de
cholera overdreven. Volgens hem ligt
het aantal dichter bij de 3000, het
aantal dat is opgegeven door de
WHO. de Wereldgezondheidsorganisa
tie. Tienduizend Oostpakistani's zou
den met cholera op bed liggen.
Volgens de Amerikaanse coördina
tor is de wereldvoorraad anti-chole-
ra-vaccin bezig in hard tempo op te
raken door de cholera-epidemie. Uit
Calcutta is gemeld dat niet genoeg
anti-cholera-vaccin binnenkomt. De
cholera heeft de buitenwijken van de
stad bereikt. Gevreesd wordt dat als
de cholera zieh in de stad nestelt het
moeilijk zal zijn de zaak onder con
trole te houden. Calcutta, dat als ge
meente 7,5 miljoen inwoners telt, zou
zo wordt gevreesd een laaiende
haard van cholera kunnen worden,
als de epidemie goed op gang zou
komen.
India en de Sowjet-Unie hebben in
een gezamenlijke verklaring aange
drongen op maatregelen de toevloed
van vluchtelingen uit Oost-Pakistan
naar India stop te zetten. De verkla
ring kwam na een bezoek van de In
diase minister van buitenlandse za
ken, Swaran Singh, aan Moskou,
waar hij overleg heeft gevoerd met
premier Kosygin. Singh is gisteren
naar Bonn doorgereisd.
taire hulp, maar is het verdrag een
onderdeel van de Russische politiek,
die van Egypte de voornaamste basis
wil maken voor verdere penetratie in
Afrika en het gebied van de Indische
Oceaan. Het vormt ook een bedrei
ging voor Zuid-Europa, aldus premier
Meir.
Egypte zal het verdrag met Moskou
gaan gebruiken als afschrikkingsmid
del tegen Israël en voor het uitoefe
nen van politieke druk op het Wes
ten, zo vervolgde zij.
Premier Meir heeft verklaard dat
het standpunt van haar regering over
het heropenen van het Suezkanaal
nog steeds hetzelfde is, als uiteenge
zet voor William Rogers de Ameri
kaanse minister van buitenlandse za
ken. Dat hield in: een regeling over
het Suezkanaal zal een afzonderlijke
regeling moeten zijn, die helemaal
losstaat van de besprekingen met
VN-bemiddelaar Jarring of het ge
sprek van de Grote Vier in New
York.
Uitgangspunten
Binnen het kader van zo'n afzon
derlijke regeling zou Israël een be
paalde terugtrekking uit het gebied
van het Suezkanaal kunnen overwe
gen, waarbij de volgende uitgangs
punten in acht zouden moeten wor
den genomen:
1) de vijandelijkheden mogen niet
hervat worden;
2) Egypte belast zich met het weer
in goede staat brengen van het Ka
naal voor het scheepvaartverkeer;
3) geen enkele strijdmacht noch
Egypte, noch die van een andere mo
gendheid mag het Kanaal overste
ken en zich installeren op de oostelij
ke oever;
4) aan schepen van alle nationali
teiten zal vrije doorvaart moeten
worden verleend, ook aan de Israëli
sche en aan schepen met voor Israël
bestemde ladingen;
5) er zal een doeltreffend controle
stelsel worden ingediend voor de na
leving van de regeling;
6) het terugtrekken van de Israëli
sche strijdkrachten uit het gebied
van het Kanaal moet niet gezien wor
den als een fase die zal leiden tot
andere terugtrekkingen, voordat een
vredesverdrag wordt gesloten;
8) de nieuwe linie, waarop de Israë
lische troepen worden teruggetrok
ken, dienen niet als een permanente
grens te worden beschouwd;
9) deze permanente grens dient te
worden vastgelegd in een vredesver
drag tussen Israël en Egypte. De Is
raëlische strijdkrachten zullen zich
na een totstandkomen van zo'n vre
desverdrag achter deze grens terug
trekken.
Israël is bereid de besprekingen
onder leiding van VN-bemiddelaar
Jarring te hervatten. Geen enkele be
slissing van belang over een eventue
le terugtrekking van troepen zal ge
nomen worden zonder voorafgaande
raadpleging van het Israëlische par
lement, aldus premier Meir, wier ver
klaring met overweldigende meerder
heid in het parlement is goedgekeurd.
Sadat
De Egyptische president Sadat
heeft gisteren in een rede het Egypti
sche leger opgeroepen zich gereed te
houden om voor het einde van dit
jaar ten strijde te trekken.
Amerika heeft Israël verweten dat
het in do bezette arabische gebieden
activiteit bedrijft die in strijd is met
de Geneefse conventie van 1949.
De woordvoerder van het departe
ment van buitenlandse zaken in Was
hington, Charles Bray, zei dat de
economische hulp die Amerika aan
Israël verleent, niet bedoeld is voor
de uitvoering van werken in het be
zette gebied.
De vierde conventie van GenèMe
van 1949, aldus de woordvoerder, ver
biedt een bezettend land zijn bevol
king over te brengen naar het bezette
gebied. Dat betekent dat er in Jeru
zalem geen woningen mogen worden
gebouwd met het doel de vestiging
van Israëliërs in bezet gebied te ver
gemakkelijken.
Ook de bouw van een fabriek in
bezet Syrisch gebied achtte de
woordvoerder onjuist.
Behalve kredieten voor de aankoop
van oorlogsmateriaal, die in 1970 een
half miljard dollar bedroegen, ver
strekt Amerika Israël economische
hulp, die vorig jaar 51 miljoen dollar
bedroeg en dit jaar 73 miljoen zal
worden.
Voor het huis van bewaring in
Haarlem, waar de Amerikaan Ralph
Waver thans verblijft hebben jonge
ren gedemonstreerd. Ralph Waver
wacht op mogelijke uitlevering aan
de Verenigde Staten wegens desertie.
PARIJS (Reuter, UPI, AP) Ame
rika en Japan zullen op 17 juni een
akkoord tekenen, waarbij het eiland
Okinawa aan Japan wordt teruggege
ven. In november had president
Nixon gezegd, dat het eiland in 1972
zou worden teruggegeven. Het werd
in de Tweede Wereldoorlog na zeer
zware gevechten op Japan veroverd.
Naar verwacht wordt staat In het
akkoórd. dat alle kernwapens van het
eiland worden verwijderd, dat het
militaire vliegveld Naha geheel zal
worden ingericht voor de burger
luchtvaart en dat Japan voor de ba
ses die het overneemt zal betalen. Er
wordt een bedrag van 320 miljoen
dollar genoemd.
De Amerikaanse minister van de
fensie, Laird, brengt deze maand nog
een bezoek aan het Verre Oosten, o.a.
aan Japan. Dit land speelt een be
langrijke militaire rol in het gebied
van de Stille oceaan, vooral als Ame
rika zich eruit gaat terugtrekken.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG HILVERSUM De
Haagse dienstplichtige soldaat Rinus
Wehrmann zal op woensdag 23 juni
om tien uur 's morgens in hoger be
roep terecht staan voor het hoog mi
litair gerechtshof in Den Haag. Zoals
bekend heeft de krijgsraad ln Den
Haag hem wegens het niet opvolgen
van het dienstbevel om zijn haar te
laten knippen veroordeeld tot een ge
vangenisstraf van twee jaar. De va
der van Rinus zal bij de behandeling
van de zaak voor het hoog militair
gerechtshof als getuige worden opge
roepen. De president van het ge
rechtshof heeft de zaak speciale voor
rang gegeven.
In de VARA-radiorubriek „Dit is
het begin" van zaterdag a.s. zal een
rechtstreeks verslag worden gegeven
van een demonstratie in Den Haag
ten gunste van Rinus Wehrmann. De
betoging wordt op het Malieveld ge
houden. De demonstranten willen
vervolgens naar de woning van mini
ster Den Toom om hem daar een pe
titie aan te bieden. Eenmaal terug op
het Malieveld zullen verscheidene
Kamerleden de demonstranten toe
spreken.
Onderdeel van de protestactie
voor Rinus Wehrmann vormde
ook het verzamelen van haar
lokken van militairen, die deze
operatie maar al te graag door
meisjes in kappersjasjes en uit
gerust met kappersscharen he
ten verrichten. In plastic zakjes
gaat al dat haar naar Defensie.
