De Oude Maas biedt
een uniek stuk
Randstad^reereatie
Belangstelling voor
emigratie het sterkst
in de grote steden
ir het bad houden
lerleden houden
lier aan belofte
Theo Wi llems
roos en kikkerdril
"J
%n krakers niet
Meldkamer Rijnmond:
meer lawaaiklachten
Haring voor
Koningin
werd gekeurd
Niek Noorlander (57) is
precies 25 jaar molenaar
Ambtsjubileum
eefvheger moet jjren dwalen in Rhoonse grienden
[Handing maken
IT-AMMERS Omstreeks
ur is maandagmiddag de
leger Jan Noordam uit Delft
nieuwe, nog niet in gebruik
portterrein in Groot-Ammers
wongen geland. Noordam was
•en tevoren bij Arnhem van
jveld Teriet opgestegen.
root-Ammers moest hij zijn
eëindigen omdat er geen ter
eer aanwezig was. Na circa
uur rondgecirkeld te hebben,
Noordam het bijzonder
gtlegen veld in Groot-Am-
liegtuig. dat eigendom is van
Se Studenten Aeroclub, werd
or enkele leden van deze club
D opgehaald. Hiervoor werr
Jtuig geheel gedemonteerd.
HAAG Is premier De Jong
iens zijn toezegging van 19
eestand te doen, dat „de re
let stellige voornemen heeft,
n rapport van de commissie-
haar bezit is, zo mogelijk
ld een standpunt te bepalen
odige beslissingen te nemen
ngig te maken"?
Taag hebben de socialistische
(amerleden Roethof en Vro-
minister-president De Jong,
Klompé (crm) en minister
(economische zaken) inge-
5 willen ook weten of de re-
Irenals de commissie-Rooij
|t het principieel de plicht is
Iverheid, een zo goed moge-
isacommunicatie in verschei-
__ie helpen bevorderen.
HEERJANSDAM „We zit
ten er voor vijfenzestig pet met
onze centen in. Mag je dan en
thousiast zijn als je ziet dat je je
centen niet verslingert? Trou
wens, helemaal nog afgezien van
die centen, het is gewoon een
verdraaid fijn gebied wat we hier
hebben, en dat vind ik dan niet
eens als wethouder, maar gewoon
als burger Van der Pols!"
Wethouder Van der Pols, onder
meer belast met de recreatie-porte
feuille van de Maasstad, heeft er echt
eens een dagje-uit van gemaakt toen
het algemeen bestuur van het recrea
tieschap De Oude Maas gisteren een
excursie organiseerde door het gelijk
namige recreatiegebied-in-wording.
Mochten de meters film die hij on
derweg heeft verschoten niet van een
dermate professionele kwaliteit zijn
dat ze geschikt zijn voor vertoning op
gemeentelijk niveau, dan kunnen ze
altijd nog wel een zaterdagavondje
thuis prettig vullen.
ENTHOUSIAST
Niet ten onrechte is wethouder Van
der Pols trouwens enthousiast over
wat hij gisteren te zien heeft gekre
gen, en met hem de burgemeesters
van de overige deelnemende gemeen
ten Barendrecht, Heerjansdam,
Poortugaal, Rhoon en Zwijndrecht
naast de heer Den Engelsman als
vertegenwoordiger van de tweede
partij, de provincie. Het is inderdaad
een bijzonder fraai en aantrekkelijk
stuk recreatiegebied dat daar langs
de oever van de Oude Maas langzaam
maar zeker gestalte begint te krijgen.
Het plan Oude Maas is een van de
drie gebieden die al in de vijftiger
jaren werden aangewezen om in
eerste instantie te voorzien in het te
kort dat ook toen de Rotterdamse
agglomeratie al had aan recreatiege
bieden. De beide andere plannen zijn
het recreatiegebied Brielse Maas en
dat van de Rotte Meren. Het eerste is
inmiddels zo goed als klaar, terwijl
aan de Rotte Meren hard wordt ge
werkt.
Het plan Oude Maas maakt deel uit
van het zogenaamde „Groene Sterge-
bied Maas- en Develland" waarvan
sprake is in de nota van het provin
ciaal bestuur van Zuid-Holland
„Vrije Uren in de vrije natuur".
Op basis van de Wet Gemeenschap
pelijke Regelingen is het recreatie
schap Oude Maas belast met de voor
bereiding en uitvoering van het gehe
le plan. De baten en lasten zijn voor
het overgrote deel, 65 pet, voor Rot
terdam, voor 20 pet voor de provincie
en voor 15 pet voor de overige deel
nemende gemeenten. Niet ten onrech
te heeft dus de heer Van der Pols
iedere stap die 'hij heeft gezet in zijn
wethouderlij ke geheugen gegrift.
600 HA.
Het hele ongeveer 600 hectare om
vattende recreatieplan is zo opgezet.
dat op een aantal plaatsen concentra
tiepunten komen voor de recreatie,
plaatsen die onderling worden ver
bonden door een groene strook langs
de rivier. In deze strook zijn fiets-,
wandel- en waar mogelijk ook ruiter
paden gepland.
Daarnaast worden terreinen die om
hun flora of fauna interessant zijn, zo
beheerd dat juist die aspecten niet
verloren zullen gaan, ook al worden
de gebieden dan ook voor recreatie
opengesteld. Een goed voorbeeld
daarvan vormen de Rhoonse grien
den, die gisteren in ganzenpas door
het gezelschap ziijn doorkrui;*, met
wethouder Van der Pols met zijn al
tijd parate filmcamera aan kop. „On
begrijpelijk." vindt de heer Van der
Pols, „dat zo'n prachtig en toch
eigenlijk uniek gebied nog maar door
zo weinig mensen is ontdekt!"
Behalve de normale voorzieningen
die nu eenmaal alle recreatieterrei
nen hebben, zoals speel- en ligwei-
den, beplantingen, paden, parkeerter
reinen, banken, concumptiegelegenhe-
den, zijn hier in het plan Oude Maas
nog enkele specifieke voorzieningen
getroffen als een jachthaven, een bij
zonder fraaie zelfs, een caravanter
rein en een openluchtzwembad dat
enkele weken geleden officieel is ge
opend. Ontworpen zijn nog een twee
de jachthaven, een terrein voor toe
ristische kampeerders en een manege.
PROBLEMEN
Het hele plan moet naar de huidige
maatstaven ongeveer 22 miljoen gul
den gaan kosten. Tegen 1980 moet het
helemaal klaar zijn. Op het ogenblik
is ongeveer een derde deel gereed.
Problemen zullen er echter ongetwij
feld nog gaan rijzen over de bestem
ming van de Veerplaat. Dit gebied
grenst onmiddellijk aan het Buiten
land, een uniek en ruig stukje recrea
tiegebied dat nu door Zwijndrecht
wordt bedreigd dat de Veerplaat wil
reserveren voor de uitbreiding van
zijn industrieterrein. Zolang geen be
slissing is gevallen over de definitieve
bestemming van deze Veerplaat kan
het recreatieschap geen vastomlijnde
plannen maken voor de aangrenzende
buitendijkse poldergebieden.
Ril
ing.
ijd
sdaf
t) INXVELD-G1ESSEN-
Wie heeft de krakers
^tuiembad zondag dwars
"Uitten door grote lioe-
86W kroos, kikkerdril en
wenlntei1 *n diepe basin
Lissf ui keiaar te deponeren?
lag houdt velen bezig,
^volgen van deze daad
|T|<7 bleken te zijndat
i maandag gesloten
^Q|>rde?i en waarschijnlijk
sdagmiddag weer opeit
n A
colf"
ioude
bassin met 500 m3 water
_erst worden, een scha
af aï f 200,-. Bovendien bestaat
wet It de watertemperatuur in
ngvdbad voorlopig verre van
icht" zal zijn. De Duikelaar be
ning verwarmingsinstallaties.
ding»t redelijke weer van de
lpr<ren was de temperatuur
ieen?cmwa*er gestegen tot on-
vii graden. Het verse leiding-
rt niet hoger dan 13 - 15
'"net hangt helemaal van de
Eindigheden af, in welk
rïe' verbetering in zal komen.
U^1 wie er met het kroos aan
geweest, valt moeilijk te
len. De politie zal uiter-
"Onderzoek instellen. Bad-
1J bj! Waal heeft de laag kroos
rs kéen 'n ^et bad aange-
p hij daar om 10.30 uur ter
t om enkele gebruikelijke
r V(Jden te verrichten. Zater-
DER%n 19 uur was er nog geen
leze vegetatie te bekennen.
Ik is 's avonds in het don-
__Jos uit een naburige sloot
p geschept.
in die zondag tot het kra-
fhoorden hebben niet al te
Idervonden van deze han-
>chwarz kwam aan wal
sliertjes van waterplanten
|i en het Tweede Kamerlid
^kijn collega Pronk mocht
.fien omdat hij pas is in-
Ad enig kroos in de ring-
Jat het zwemmen een meer
demonstratief dan recreatief karakter
droeg, trok men zich er niet al te veel
van aan.
Het comité is na afloop met lakens
bezig geweest om de oppervlakte zo
veel mogelijk te reinigen. Helemaal
schoon kreeg men het bad uiteraard
niet.
Na overleg met de directeur van
gemeentewerken heeft de badmeester
maandagmorgen besloten om het bas
sin te laten leeglopen en van schoon
water te voorzien. De waterplanten
vormen een kleverige en glibberige
moeilijk te vangen substantie. De
wanden waren glibberig geworden en
het water had een hoog vetgehalte
gekregen, aldus de bevindingen van
de heer De Waal. De verversing nam
meer dan een dag in beslag. Het bad
moest helemaal schoongeschrobd
worden met een geconcentreerd reini
gingsmiddel.
De weersomstandigheden waren
maandag niet van dien aard, dat een
run op De Duikelaar werd onderno
men. Het gevolg van de sluiting was
echter wel, dat driehonderd lesklan-
ten naar huis gestuurd moeten wor
den en hetzelfde was dinsdag het ge
val.
Onder normale omstandigheden
blijven de bassins het hele seizoen
gevuld, waarthj dan regelmatig voor
doorstroming wordt gezorgd. De
kroos-affaire veroorzaakt meer narig
heid dan de kraakactiviteiten zelf,
want hoewel het zondag uitermate
druk is geweest was nergens schade
aangebracht. Het personeel werd al
leen geconfronteerd met een ontstel
lende hoeveelheid peuken en ander
afval.
Bij de voorgaande, ongeorganiseer
de, acties was een schutting in elkaar
getrapt, waarvoor inmiddels een
nieuwe is verrezen en op een andere
zondag heeft men een trui van de
badmeester in de vlaggestok gehesen,
en een nacht laten hangen hetgeen de
kwaliteit van dit kledingstuk uite
raard niet ten goede is gekomen.
Zondag was er geen sprake van
dergelijke baldadigheden. De eomite-
leden zijn na afloop nog met de poli
tie het bad rondgeweest, om vast te
stellen dat men dit in ongeschonden
staat achterliet. Men had toen niet de
indruk, dat het achtergebleven kroos
nog zoveel narigheid zou veroorzaken.
HAASTRECHT Vijfentwintig
jaar is de heer N. (Niek) Noorlander
nu molenaar op de enige baliemolen,
die ons land nog bezit. Het zilveren
jubileum is niet ongemerkt voorbij
gegaan en in zijn hart is de 57-jarige
molenaar Noorlander daar blij om,
hoewel, als het aan hem had gelegen,
het jubileum ongemerkt voorbij was
gegaan. Dat vond zijn familie toch te
gortig en daarom vond de heer Noor
lander tot grote verrassing op zijn
jubileumdag de wieken van de nog
enige balie-watermolen in ons land,
halverwege Gouda en Haastrecht, in
feeststand, gepavoiseerd, driekleur in
top.
Er was nog een reden voor dit
feestgedruis. De aloude stellingmolen
van 1862 is toegerust met een 40 pk-
motor, die bij windstilte het werk van
de wieken heeft overgenomen. Deze
werd op de jubileumdag officieel
in gebruik genomen.
Windstilte komt nu vaker voor dan
vroeger. De molen is letterlijk het
windrecht ontnomen door het statio
van de Electriciteitsmaatschappij
Zuid-Holland aan de westzijde en
hoge flats in het noorden (Ooster
wei). Het energiebedrijf heeft der
halve (het meeste) geld op tafel ge
legd om de motor te kunnen bekos
tigen.
Terug naar de jubilaris, 57 jaar,
32 jaar getrouwd, en vader van vier
zoons en vier dochters, stammend uit
een molenaarsgeslacht. Zijn groot
vader en vader beoefende ook dit
langzamerhand uitstervende ambacht.
Behalve Niek Noorlander zijn ook
twee broers regelmatig tussen de
wieken te vinden. Cor op één van de
wereldbekende molens te Kinderdijk
en Jan in Bonrepas te Vlist, onder de
rook van Schoonhoven.
In Vlist is ook Niek Noorlander
geboren, in de molen aan de Westzij
de, nu buiten werking. Vijf jaar
draaide Niek Noorlander in Vlist de
beroemde wipwatermolen De Bach-
tenaar. Een kwart eeuw geleden
kwam hij naar de Haastrechtse mo
len.
Het (water)molenvak, dat ook zijn
broers trouw bleven, is boeiend
ook uitstervend al worden er nog
ROTTERDAM In de tweede
helft van de maand mei kwamen bij
de Centrale Meld- en Regelkamer
van het openbaar lichaam Rijnmond
789 klachten binnen, waarvan ?r 340
betrekking hadden op lawaai. De la
waaiklachten waren verdeeld over
215 „vliegtuiglawaai", 66 „Gulf-la-
waai", 29 „industrielawaai", 27 „alge
meen lawaai" en 3 „verkeerslawaai".
In de eerste vijf maanden van 1971
kwamen in totaal 8212 klachten bin
nen tegen 3475 in dezelfde periode.
VLAARDINGEN Maandag
middag is in Vlaardingen uit een
lading, afkomstig van de VL 34
Anita, scjipper L. van der Harst,
aangebracht door de jager VL 105
Elizabeth, schipper C. Roeleveld
(beide schepen van de rederij
kwakkelstein) door controleurs
van de Nederlandse haringcon
trole de haring gekeurd die za]
worden aangeboden aan de Ko
ningin. Deze Hollandse nieuwe is
van uitstekende kwaliteit en is
gevangen op 58 graden N B.
De uitgesorteerde haring wordt
thans ingevroren en zal daarna in
de traditionele oranjegeverde
vaatjes worden gepakt. De haring
zal waarschijnlijk in de loop van
deze week aan de Koningin kun
nen worden aangeboden door een
Vlaardingse deputatie.
visserijberichtten vlaardingen
vlaardingen 8 juni.
Aanvoer Noordzee: VI 105. 88: VI 34. 90:
VI 73. 50: VI 142. 58: VI 112. 86; VI 7. 20: VI
13J. 63.
Prijzen: kleine maatjes ƒ350—ƒ401: kleine
maatjes ƒ160—ƒ207; grote maatjes
291 232.
Prijzen: kleine maatjes ƒ321—ƒ.730: grote
maatjes ƒ229—ƒ241; makreel ƒ61: grote
maatjes zout ƒ181—ƒ200; kleine maajtes
zout 160.
Van een onzer verslaggevers
DELFT Er bestaat nog altijd een redelijke belangstelling voor
emigratie, al is het aantal Nederlandse emigranten de laatste jaren
teruggelopen van zo'n 11.000 tot circa 7.000 per jaar. Opmerkelijk is
dat de belangstelling voor emigratie uit de agrarische sector vrijwel
nihil is, maar dat het zwaartepunt in het westen van ons land ligt:
'Amsterdam en Rotterdam zijn wat de belangstelling voor emigratie
betreft onze drukste kantoren', zegt de heer P. C. Elffrich, voorzitter
van de Christelijke Emigratie Centrale (CEC).
wel opleidingen gegeven maar
biedt uiteraard geen volledig belegde
boterham. En daarom is de Noor
lander tevens timmerman van de ou
de stijl, werkzaam als restaurateur
van molens.
De twee befaamde molens De Rode
Leeuw en 't Slot te Gouda heeft hij
onder handen gehad. Hij wacht nu
op verdere plannen om deze twee
bouwsels weer in oude luister te
herstellen.
Rond de molens wordt in Neder
land ongal wat valse romantiek ge
weven. Hoe ervaart nu iemand die
vanaf zijn wieg de wieken heeft
horen slaan het leven in de nogal
onpraktische, klein uitgevallen ka
mers, optrekje?
"Dat moet je aan mijn vrouw wa
gen, die moet er dagelijks wonen." De
reactie van die kant is zoals te ver
wachten van de Noorlanders, die ve
len kennen als hartelijke, joviale,
goedlachse mensen. Ze zouden met
niemand willen ruilen.
De oorzaken van de getaande be
langstelling ziet hij in hoofdzaak in
de vrij algemene welvaart in Neder
land, de goede sociale voorzieningen,
de omscholingsmogelijkheden en het
feit dat de emigratielanden bij de
toelating nogal kritisch zijn geworden
en in feite alleen maar belangstelling
hebben voor vakbekwame emigran
ten. De opvallende belangstelling
voor emigratie in Amsterdam en Rot
terdam .ziet de hr. Elfferich in nau
we samenhang met het leefmüieu,
de Richt, de ruimte en de woonsitua
tie in de grote steden.
Dat leefmilieu, u hebt onlangs ge
zegd dat emigratie past in de strijd
voor een goed leefmilieu.
„Mijn bedoeling was de mensen
hierover aan het denken te zetten. Ik
ben ervan overtuigd dat we dit as
pect in ons beleid op langere termijn
moeten gaan betrekken. In Nederland
is de degradatie van het leefmilieu
aanwezig en daar moeten en kunnen
we iets aan doen. Wat dat betreft sta
ik achter Goudzwaard, wanneer die
het heeft over bevolkingsspreiding in
nationaal en mondiaal verband".
Wat verstaat u onder leefmilieu?
„Na de oorlog is er in ons land veel
gebeurd, maar zo langzamerhand be-
DIRKSLAND Hel gemeentebe
stuur van Dirksland biedt op 19 juni,
volgende week zatordag, burgemees
ter II. Bos een receptie aan in het
verenigingsgebouw De Schakel te
Dirksland, ter gelegenheid van zijn
12'/i-jarig ambtsjubileum in Dirks
land.
Het gemeentebestuur meent er goed
aan te doen de bevolking en vooral
de verenigingen, gelegenheid te geven
het gezin Bos te feliciteren. Iedereen
zal om 16.00 uur van harte welkom
zijn.
ginnen we toch te maken te krijgen
met allerlei gevolgen van het feit dat
we de techniek en de economie heb
ben bevorderd en wat weinig aan
dacht om het niet sterker te stel
len hebben geschonken aan de ge
volgen daarvan. Dan komt het woord
milieu aan de orde, waarbij u niet
alleen moet denken aan lucht, water
en bodem, maar ook aan auto's enz".
U zou in dit kader de emigratie
willen stimuleren?
„Stimuleren in de zin van het sterk
bevorderen, niet. Maar ik vind wel
dat de overheid en de maatschappe
lijke organisaties op dit gebied het
milieu-aspect, zeker op de wat lange
re termijn bezien, toch bepaald niet
mogen verwaarlozen. Dit is trouwens
niet zo'n nieuw aspect. Er zijn in de
loop van de jaren al heel wat mensen
weggegaan, omdat het hier te vol en
te druk was geworden naar hun me
ning".
Is het wel verstandig het emipra-
tiebeleid voort te zetten, gezien het
tekort aan mensen in ons land; we
moeten zelfs arbeidsrachten uit het
buitenland aantrekken.
„Dat zie ik op langere termijn niet
als een bezwaar. Ik dacht dat de mo
gelijkheid voor emigreren open rnoet
blijven, al zou het alleen al zijn om
elke Nederlander de vrijheid te geven
zelf tte beslissen wat hij in zijn leven
wil gaan doen en waar hij dat wil
gaan doen. Bovendien, als je de „emi
gratiedeur" zou afgrendelen en je zou
over een jaar of vijf misschien moe
ten zeggen was die deur maar weer
open, dan is het de vraag of die deur
dan nog wel open gaat. De relatie
met de emigratielanden kun je niet
afsluiten zonder schade. Overigens,
gastarbeiders komen hier overwegend
od plaatsen, waar de Nederlanders
niets meer voor voelen „Dat is trou
wens een heel moeilijk punt, want
deze mensen komen hier om wat geld
te verdienen en daarna weer terug te
gaan In wezen wordt daardoor in ons
land niets opgelost".
Waar komt het geld van emigratie
landen vandaan6
„De overheid schept het klimaat
door te zorgen dat de organisaties op
dit gebied hun werk kunnen doen.
Daartoe staat jaarlijks een bedrag op
de begroting van sociale zaken. De
overheid geeft bovendien iedere Ne
derlander bii emigratie, een financiële
tegemoetkoming iri de kosten van de
reis en het verhuizen, zodat het nooit
een belemmering hoeft te zijn. Wij
als CEC krijgen per jaar ruim 100,000
gulden via de begroting van sociale
zaken, terwijl wij voorts financiële
steun ontvangen van particulieren en
organisaties als het CNV. de land
bouw-, middenstands- en werkge
versorganisaties.
Ontvangt u ook financiële steun
uit de emigratielanden?
„Nee. bepaald niet De ambassades
van de grote emigratielanden hebben
hier een eigen emigratie-attaché, die
de hele voorbereiding verzor
gen. zoals inenting. Deze landen ad
verteren wel. in de brochures van de
errfigratie-centrales, waarbij de vraag
zich met name richt op gekwalifi
ceerde mensen in technische beroe
pen. Soms worden ook verpleegsters
gevraagd en ook wel eens academici.
Daarnaast krijgen wij wel eens aan
vragen van particuliere bedrijven uit
het buitenland".
Welke zijn de belangrijkste emi
gratielanden?
„Dat zijn Canada, Australië en
Zuid-Afrika, waarbii het opvalt dat
de terugloop van de laatste jaren
voor Zuid-Afrika relatief het minst is
geweest".
Dat is opmerkelijk, gezien de publi
caties over de apartheid.
In de voorlichting die wij geven,
wordt heel duidelijk gewezen op het
apartheidsprobleem. Dat neemt niet
weg dat dit toch een aantal mensen
niet afschrikt. Zij gaan en voelen zich
thuis. Typisch is dat, in algemene zin
gesproken, het de Nederlandse emi
granten zijn, die zich het meest erge
ren aan de wijze waarop soms in Ne
derland op het apartheidsprobleem
wat niet zo'n simpele zaak is
wordt gereageerd. Men moet niet
vergeten dat de blanke Zuid-Afrika
nen bepaald niet over alles hetzelfde
denken, en het kan alleen maar guns
tig werken, als daar mensen zich
gaan vestigen, die op zichzelf het
land goed gezind zijn, maar het
denkproces mee helpen beïnvloeden.
Ik deel de mening van prof. dr. Ver-
kuyl niet omdat hij deze aspecten
verwaarloost. Wel deel ik zijn visie
dat de dialoog met dat land openge
houden moet worden, want anders
bereik je een averechts effect. Ik wil
niet zeggen dat ik over het apart-
heidsbeleid sta te juichen, maar ik
heb er, toen ik er een maand was,
veel gevoel voor gekregen, dat het
een heel moeilijke kwestie is".
Op welke wijze geeft u voorlich
ting?
„Je moet over emigratie een zo dui
delijk en objectief mogelijke voor
lichting geven. De praktijk, leert ech
ter dat een groot aantal mensen in
lichtingen komt .^inwinnen", dat ech
ter al lang besloten heeft te gaan. Ze
gaan toch, wat je ook zou zeggen.
Maar we zeggen wel eens: „doet u er
wel verstandig aan om te gaan". Met
name in gevallen waarin man en
vrouw het met elkaar niet eens zijn,
of de taal van het nieuwe land niet
kennen Alle aanvragen worden van
geval tot geval bezien. Overigens,
mensen die erover denken te gaan
emigreren m oeten zélf beslisesn in
eigen verantwoordelijkheid. Emigre
ren is, ook nu nog niet, een eenvoudi
ge zaak Belangrijk is niet of iemand
diploma's heeft, maar wat hij is".
Zijn dat de besten onder ons?
„Onderzoekingen onder de emi
granten (sinds de oorlog zijn bijna
een half miljoen Nederlanders geëmi
greerd) hebben uitgewezen dat het
een fabeltje is, dat de beste mensen
zijn weggegaan. Het is gewoon een
doorsnee van de Nederlandse bevol
king".
•DINSDAG 8 JUNI 1971
