PONTIAC internationaal congres
over het scheel-zien
mnn
Vijftien bewindslieden
ook lid van parlement
Dag der verpleging'
met (veel) grieven
geef een T i
UITZONDERLIJKE TOESTAND
Kabouters gesommeerd
klooster te verlaten
iet weer in Europa
Bijna een op de
drie mannen
rookt niet meer
een heel jaar
halve prijs
2 dagen gratis
in mei
VVD en CHU bijeen
WOENSDAG 12 MEI 1971
examen diploma examen ]yec/er/a71c/ l00pt niet voorop met ortlioptie'
fijn om te krijgen 1 1 1
fiin nm t.p Hrncfpn "W 7" yv lx-* /~iT I T~~W~I "■✓"fc
fijn om te krijgen
fijn om te dragen
voorjaren
en jaren en jaren..-
Pontiac Simpatico
Het solide Pontiac uurwerk geeft U
de juiste tijd en de datum.
Profect'us 105.-. Doublé 110.-
vwvvv'
Pontiac Simpatica
Modieus Pontiac dameshorloge met
doublé band. Zgn Breguet
wijzerplaat en wijzers 179.-
PONTIAC TIJD JUISTE TIJD
weer
max.
min.
neer
temp.
temp.
slag
gist.
gist.
msterdam
1 bew.
23
12
0
I. bew.
25
15
0
ankfort
onbew.
26
12
0
enève
regenbui
23
13
6
openhagen
onbew.
21
10
0
ocamo
17
12
3
onden
onbew.
24
11
0
uxemburg
onbew.
24
12
0
adrld
zw. bew.
24
13
0
ajorca
h. bew.
24
14
0
Inchen
onbew.
22
7
0
ce
zw. bew.
24
16
0.3
ïrljs
onbew.
11
0
mie
1. bew.
26
14
0
Zéïli
h. bew
23
11
1
Van onze redacteur wetenschappen
AMSTERDAM Een gezond mens bekijkt de wereld met twee
ogen die op hetzelfde punt gericht zijn. Dat is erg nuttig voor bij
voorbeeld. het beoordelen van afstanden, en daarom is het verheu
gend dat er voor mensen die hun ogen niet op één punt kunnen rich
ten. en dus scheel kijken, steeds meer mogelijkheden komen om dat
te verhelpen. Aan die mogelijkheden is het tweede internationale
orthoptische congres gewijd, dat gisteren in Amsterdam begon.
Het had geopend zullen worden
door staatssecretaris Kruisinga, maar
die had gisteren als (tijdelijk?) lid
van de christelijk-historische Twee
de-kamerfractie andere beslommerin
gen. Hij had de plaatsvervangend se
cretaris-generaal van zijn departe
ment dokter W. B. Gerritsen afge
vaardigd, die in zijn openingstoe
spraak de geschiedenis van de orth-
optie beschreef, waarin Nederland
geen gering aandeel heeft gehad. Al
in 1943 werd hier een syposium over
scheelzien gehouden, dat naar de
spreker meende misschien wel' het
eerste ter wereld was. Sinds vorig
jaar is een commissie bezig met orth-
optie tot een erkend en wettelijk ge
regeld para-medisch beroep te ma
ken.
Erkenning
O
Daarmee lopen we in ieder geval
niet voorop, bleek uit de toespraak
van congresvoorzitster mej. A. S. van
Paassen, want zij vertelde dat die er
kenning in veel landen al rond is. Zij
behandelde de geschiedenis van haar
beroep in meer details De oudste zin
nige ideeën dateren al uit 1722, toen
werd voorgesteld het gezichtsvermo
gen van het scheefkijkende oog van
de patiënt, dat vaak „lui" wordt, te
activeren door het andere oog af te
dekken. Dat lijkt nu een vanzelfspre
kende zaak, maar honderd of zelfs
vijftig jaar geleden werd het nog niet
algemeen toegepast.
De orthoptie begon in alle ernst
toen een Franse arts in 1875 oefenin
gen ontwierp om scheelzien op te
heffen. In 1930 werd in Engeland de
eerste opleiding voor orthoptistes ge
sticht, in 1956 kwam de eerste ia Ne
derland.
De orthoptiste doet eigenlijk het
werk waar de oogarts geen tijd voor
heeft, want de oefeningen waarmee
de oogstand wordt gecorrigeerd ver
eisen geduld en veel tact. Vooral ook
serie kleine prisma'tjes naast elkaar
aangebracht, die hetzelfde effect heb
ben zonder dat het dik, groot en
zwaar wordt.
Hetzelfde idee is ook voor lenzen
uitgewerkt, waarvan het bijgaande
plaatje een indruk geeft. In deze
dwarsdoorsnede blijkt hoe de wer
king van een dikke bolle lens (boven)
ook bereikt kan worden door een dun
plaatje (onder waarvan het oppervlak
op elk punt (ongeveer) dezelfde hel
ling heeft als het lensoppervlak. Van
voren bekeken vertoont zo'n press-on
lens ringen (of, in het geval van een
prisma, evenwijdige lijntjes) waar de
gebruiker snel aan went en die nau
welijks opvallen.
Vooral voor heel sterke lenzen, bij
ernstige oogafwijkingen dus, is dit
een prettiger alternatief voor erg dik
ke brilleglaze.i. De press-on lenzen,
die tot sterktes van dertig dioptrie
gemaakt worden, kosten ongeveer
twintig gulden per stuk. De techniek
is ongeveer een jaar oud.
De ploeg van DS'70 zat gisteren voor het eerst in de
banken van de Tweede Kamer. Vooraan de heer Pors.
Tweede rij: v.l.n.r. de heer Berger, mevrouw van Vee-
nendaal en de heer Drees jr. Derde rij: de heren Ver-
woert, Keuning en Schuitemaker. Vierde rij: de heer
Spaanderman. Naast hem de heer Te Pas van de
(eveneens nieuw optredende) Middenstandspartij.
Van een verslaggever
HENGELO Bijna één op de drie
mannen rookt niet meer. Ook het
aantal sigarettenrokers loopt belang
rijk terug. Het dalende gemiddelde is
vooral te danken aan jongeren, die er
kennelijk niet meer aan beginnen. De
cijfers zijn gisteravond bekend ge
maakt door dr. L. Meinsma op een
vergadering in Hengelo.
Uit een in maart gehouden onder
zoek van het Nipo blijkt dat 31 pro
cent van de mannen van 15 jaar en
ouder niet rookt (59 voor de vrou
wen). Uit een in 1966 gehouden soort
gelijk onderzoek waren die percenta
ges nog resp. 19 en 60.
In de totale tabaksconsumptie
neemt de sigaret een steeds kleinere
plaats in In de periode 1966 - 1971
daalde het percentage sigarettenro
kers van 33 tot 25
Press-on-lenzen, op het congres in
Amsterdam tentoongesteld
omdat als het goed is de patiënt in de
categorie jonge kinderen valt. Juist
bij vroegtijdige opsporing en behan
deling zijn de vooruitzichten op her
stel gunstig.
Een betrekkelijk nieuwe ontwikke
ling is de behandeling van onjuiste
oogstand ten gevolge van zenuwaf
wijkingen en ongevallen. Behalve
met de oogarts krijgt de orthoptiste
hierdoor met verschillende medische
specialisten te maken.
In de pauzes van het congres, dat
mers een tentoonstelling van appara Kort geding voor Arnhemse rechtbank
tuur bekijken. Voor onderzoek en be-
handeling zijn vaak ingewikkelde op
tische instrumenten nodig.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Vijftien (thans
demissionaire) ministers en
staatssecretarissen zijn lid van
het parlement geworden. Dat is
een uitzonderlijke toestand, daar
de grondwet uitdrukkelijk voor
schrijft dat een lid van het ka
binet geen lid van het parlement
kan zijn. Een kleine uitzondering
wordt gemaakt voor een demis
sionair kabinet, maar die uitzon
dering kan dan ook niet langer
dan drie maanden duren.
Press-on
Van een onzer verslaggeefsters)
AMSTERDAM Elk jaar op
2 mei wordt de dag van de ver-
ileging gevierd. Veel inhoud
leeft die dag niet, maar dit jaar
[rijpen zo'n 100 verpleegsters de
ans enkele grieven en wensen
aar voren te brengen.
Vandaag werd aan de poorten
an enkele tientallen ziekenhuizen
m krantje uitgereikt, dat de aan-
icht wil vestigen op de situatie in
ziekenhuizen die volgens het Ver-
egingskollektief wel enige verbete-
ng behoeft.
Het kollektief bestaat uit medische
udenten, kritische artsen, verpleeg-
ers en Dolle Mina's. Het werd twee
ar geleden opgericht en wil probe-
n de grote massa van verpleegsters
verplegers mondig te maken.
werkgroep
Geen revolutie, want die term is
een ziekenhuis taboe. Daarom
lemt de groep zich ook niet aktie-
(dat klinkt als een vloek), maar
irkgroep.
Wat staat er in het krantje, op wei-
punten richt zich het „werk" van
kollektief?
van de belangrijkste punten
1 de hiërarchie in het ziekenhuis",
ïrteilen de verpleegsters Marjet Bos
p). Joy Arps (39) en Aafkc van Es-
i (31). „Iedereen wil omhoog klim-
i in die hiërarchie: dat uit zich in
fe verlangen van „de zaal" af te ko-
n een functie te veroveren waar je
een nog maar hoeft te delegeren".
GODEN
n dan de positie van verpleegsters
i opzit hte van de artsen, die ge-
|>on goden .zijn. Verpleegsters wor-
1 wel betrokken bij besprekingen,
fear nooit bij de belangrijke dingen,
'ovijl zij toch het meest directe con-
met de patiënten hebben. Aan
I verhoudingen moet nodig wat
fanderd worden".
"Sen ander punt is het dienstrooster,
t worden lange werktijden gemaakt,
v er mede de oorzaak van zijn dat
een ontstellend tekort aan ver-
?sters is. Werktijden moeten ver
worden. verpleegsters moeten
)Praak in het rooster hebben Er
een duidelijke taakverdeling
!"ien, waardoor de situatie waarbij
«Ingen dingen moeten doen die ze
aankunnen, vermeden wordt,
i trekken nu gastarbeiders aan,
®jes uit het buitenland, maar dat
a slechte oplossing, zolang ze die
niet goed begeleiden"
heet hangijzer
begeleiding van leerlingen is
1 volgend heet hangijzer. „Ze wor-
n niet begeleid, hun persoonlijk le
ven valt weg. doordat ze intern moe
ten wonen. Leerlingen hebben geen
rechten, kunnen geen hobbies beoefe
nen, omdat het ziekenhuis hen nau
welijks vrijlaat".
Staatssecretaris Kruisinga, die op
de voorkant van het krantje via
vouw- en knipwerk in een soort zie
kenhuisbed komt te liggen, net met
zijn hoofd boven de lakens uit, heeft
een voorstel gedaan om tot een tucht
raad voor verplegend personeel te ko
men.
Dat wijst het Verplegingskollektief
af. Het moet een arbitragecommissie
worden, waar ook buitenstaanders,
patiënten in moeten zitten. Een
tuchtraad bergt het gevaar in zich
dat moeilijke zaken de doofpot in
gaan.
BETALING
„En dan tenslotte komt de betaling.
We willen dat absoluut niet als het
belangrijkste punt beschouwen, hoe
wel de betaling slecht is. Later willen
we over de salarissen praten".
Overigens staat de dag van de ver
pleging dit jaar in het teken van de
man in de verpleging.
(van de enkele reis)
Jaarkaart f50.-
voor echtparen f75-
3-Maandskaart f 20.-
voor echtparen f30.-
Vraag folder voor
volledige inlichtingen.
Koop uw
65+kaart nu
Veel aandacht trokken hier de
„Press-On" lenzen en prima's van de
Amerikaanse Optical Sciences Group
Inc. In de loop van de behandeling
van scheelzien is het soms nodig, het
beeld voor één of beide ogen tijdelijk
„recht te zetten" door voor het bril-
leglas een prisma aan te brengen.
Zo'n glazen wig is zwaar, log en on
ooglijk, maar de Amerikaanse groep
bereikt hetzelfde met een laagje plas
tic van een millimeter dik, dat op de
achterkant van het brilleglas wordt
vastgekleefd. In dat laagje is een hele
Van onze correspondent
ARNHEM De Nijmeegse ka
bouters. die eind maart in het
voormalig klooster van de Pa
ters Assumptionisten aan de So-
phiaweg in Nijmegen hun „alter
natieve universiteit" vestigden,
zijn gisteren tijdens een kort ge-
M. PETERS en Zn.
VERKRIJGBAAR BIJ:
HORLOGEMAKERS GOUDSMEDEN
KATENDRECHTSE LAGEDIJK 341a,
TELEFOON 27 09 99
Geen Prinsjesdag, maar wel uren
van zenuwen rond het Binnenhof.
De nieuwgekozen volksvertegen
woordigers, oude rotten in het par
lementaire spel en zelfverzekerde
nieuwkomers zijn begonnen aan een
taak. waar zij normaal vier jaar voor
hebben, maar die nu even ongewis is
als de zonneschijn, die onze dagen
zo eindeloos schijnt te belichten.
Den Haag was gisteren in het hart
een vreemd stukje filmdecor.
IJzeren dranghekken alom zon
der dringend publiek er achter. Stoe
ten blauwgebroekte politiemannen,
die om twaalf uur al wachten op
dat, wat hopelijk niet gebeuren zou.
De televisieploegen, die nog ge
wichtiger zijn dan de schrijvende
persmensen. En in een kring daar-
Binnenhok*
langs de voortglijdende bussen met
toeristen uit Duitsland, Zweden,
Zwitserland, waar voor de raampjes
alle hoofden draaiden naar het
vreemde spectakel, dat zelfs de gid
sen niet verklaren konden.
De Hagenaars trouwens ook lang
niet allemaal.
Verschrikt vroegen ze elkaar af,
wat er toch stond te gebeuren.
„De Koningin komt" wist één.
Maar een ander kwam met de nuch
tere werkelijkheid, dat er dan niet
zoveel hekken aan te pas komen.
„Er zal wel weer een vreemd
staatshoofd komen", probeerde een
ander.
Maar de vlagloosheid vim de dag
weerlegde dat.
Een man. die het wist, vertelde
wat er gaande was.
Algemene teleurstelling
Anders niet?
Neen anders niet. Ze gaan weer
vergaderen. Nou ja, nog geen wet
ten maken.
We zijn. wete het wel. regerings
loos, al draven en vergaderen de mi
nisters in het fnuikend tempo van
hun vorige vier jaren voort. Veer
tien volle dagen is er al gebroed en
gepraat door de politiekelingen hoe
het nu verder moet. Wie wat zal
worden.
De oude Tweede Kamer wist het
zo goed. Ze zouden het wel even
voor elkaar boksen. Formateur aan
wijzen, minister-president kant en
klaar op het Catshuis afleveren.
En nou valt dat allemaal wat te
gen. Wat de Koningin anders in en
kele dagen moet uitpluizen, daar
broeden de parlijbroeders nog over.
Ik geloof niet, dat ons Nederlandse
volk er de adem bij inhoudt.
Maar gisteren op en rond het Bin
nenhof, daar was het toch allemaal
even anders dan gewoon.
Och. opeens ontdekte ik het. Het
was niet de politieke spanning, het
zwaarwegend landsbelang, dat die
sfeer van machtig gebeuren opriep.
Het was heel gewoon, omdat het
carreé tussen poort en Ridderzaal,
Tweede Kamer en de Senaat, zo
blank en vrij, onbesmuikt door blik
van vehikels daar lag.
Wat onze parlementsleden ook
voor elkaar zullen boksen in de ko
mende periode, zo zuiver als de eer
ste uren zal het helaas niet meer
zijn, want in al hun ijver brengen
ze niet op. hun auto's op het Malie
veld te laten staan en binnenstad-
waarts te wandelen.
ding, dat diende voor de presi
dent van de Arnhemse recht
bank, mr. W. J. Borgerhoff Mul
der, gesommeerd dat kapitale
pand te verlaten.
De familie Beijnes uit Aerdenhout
zegt hun voormalig ouderlijk huis,
dat na het vertrek van de paters al
jaren leegstaat, te hebben verkocht
aan de Nijmegenaar ir. M. M. Rutgers
van der Loeff. De laatste heeft .zie
dend door de telefoon gezegd er niets
mee te maken te hebben", zoals ka
bouter-procureur mr. A. L. Pieper
gisteren zei.
Mr. Pieper vroeg niet ontvankelijk-
verklaring van de vordering omdat
één van de twee gedagvaarde kabou
ters voor een ander was aangezien en
de tweede slechts te boek stond als
sympatisant maar niet in het ex-
klooster woonde.
De naamsverwisseling in het eerste
geval was ontstaan doordat de familie
Beijnes in een kranteknipsel las over
een persconferentie, die kabouter
hoofdman Fred Ruijssenaars had ge
geven: in zijn plaats werd per onge
luk zijn jongere broer Frans gedag
vaard Aan de andere naam, die van
de Tilburgenaar Adriaan Spijkers,
kwam men doordat de laatste een te
legram opgaf bij de P TT. waarin de
familie Beijnes gevraagd werd te ko
men praten over huur of verkoop van
de villa. Op dat telegram is nooit ant
woord gekomen. „Terwijl de kabou
ters het pand best willen kopen. Ze
hebben ook geld", aldus mr. Pieper.
De nieuw beëdigde "bewindslieden-
Kamerleden" zullen dus binnenkort
moeten kiezen of delen.
Het Nederlandse parlementaire
stelsel is gebaseerd op het zogenaam
de dualisme. Dat wil zeggen dat het
kabinet volstrekt onafhankelijk staat
tegenover de beide Kamers. De de
missionaire bewindslieden die nu een
tijd met een dubbelfunktie tegemoet-
gaan kunnen er natuurlijk op gokken
dat ze in het nieuwe kabinet weer
minister of staatssecretaris worden.
Maar het zal als het nieuwe kabi
net tenminste meer dan drie maan
den op zich laat wachten straks
een moeilijke keus worden.
Thorheeke tegen
Reeds Thorbeeke was er fel op te
gen, dat een minister, parlementslid
werd. Een argument was, behalve dat
van het dualisme, hét gevaah dat
juist de stemmen van de kabinetsle
den in de toen veel kleinere Tweede
Kamer de doorslag zouden geven.
Het principe van apartheid kwam
pas in 1938 in de grondwet. In de
parlementaire praktijk van de vorige
eeuw en het begin van deze eeuw
kwam de combinatie van het minis
terschap en het kamerlidmaatschap
echter nauwelijks voor. Alleen minis
ter Goeman Borgesius bleef parle
mentslid. omdat hij een electorale te
genstander dwars wilde zitten en ook
minister J. D. Veegens (kabinet De
Meester) combineerde de functies.
In zo'n uitzonderingsperiode, dat
het dualisme niet functioneert (Niet
temin kan een demissionair kabinet
belangrijke beslissingen nemen in het
belang van het land. Denk aan de
zwevende gulden) beleven de Kamer
leden-bewindslieden sparj-ir-de tij
den. Zal het nieuwe kabinet in de
toegestane drie maanden in elkaar
getimmerd kunnen worden?
■jc Spannende tijd
„Geen verkoop'"
Volgens de kabouterpleiter is er
geen sprake van verkoop aan ir. Rut
gers van der Loeff omdat er binnen
kort een snelweg door het klooster
zou worden aangelegd. De familie
Beijnes procedeert over de koop met
de Nijmegenaar.
De Kabouters laten ondertussen het
klooster opknappen door nieuwe wa
terleiding en niéuwe vloeren aan te
leggen. „Men hoeft dus niet bang te
zijn dat het huis wordt uitgewoond"
Mr H. J F. M. Hüffer, die optrad
voor de familie Beijnes, vorderde dat
de kabouters verdwijnen. „Het zijn
geen kerels. Ze verstoppen zich. Maar
het gaat hier om een voorlopig koop-
kontrakt van 6'/t ton; dat is geen
peuleschil- Het was een stunt, dit al
les, maar het moet nu weT voorbij
zijn."
Hij bestreed overigens dat er in de
Nijmeegse bestemmingplannen spra
ke zou zijn van een weg dwars door
het klooster, hoogstens ervoor-
langs." Uitspraak volgende week
dinsdag.
De leden van het demissionaire ka-
binet-Drees, die in 1956 lid waren ge
worden van het parlement wetgn er
alles van. De kabinetsformatie duur
de dat jaar bijzonder lang. 2 Oktober
waren drie maanden voorbij. De mi
nisters en staatssecretarissen bedank
ten voor het kamerlidmaatschap, elf
dagen later zaten ze evenwel weer
veilig in het nieuwe kabinet. De
Tweede Kamer werd toen na het
aanvaarden van de tweede lezing van
de grondwetswijziging tot 150 leden
uitgebreid.
Minister Staf zag het in 1959 ook
wel zitten. Hij werd benoemd tot lid
van de Eerste Kamer, maar kon deze
benoeming niet aanvaarden vanwege
zijn ministerschap. Maar de bewinds
man zag het einde van de kabinet?
periode naderen en liet het onder
zoek van zijn geloofsbrieven uit stel
len tot hij minister af was.
Ir. Staf kon de Eerste Kamer bin
nenstappen niet gehinderd door zijn
ministerschap.
-fa Niet waterdicht
Geen combinatie van functies.
Maar de regel in de grondwet ter
handhaving van het dualisme is niet
waterdicht. De leden van het in 1963
aftredende kabinet-De Quay, die zich
in de kamer hadden laten kiezen,
hadden dat door. Zij wachtten ge
woon een maandje met'het inzenden
van hun geloofsbrieven en lieten zich
pas later beëdigen. Zo verlengden zij
kunstmatig de termijn van drie
maanden.
Dat was formeel juist, maar wel in
strijd met de geest van de grondwet.
Alleen mr Toxopeus. die minister
van binnenlandse zaken was en frac
tieleider van de WD werd dit toch
wat al te dol. Hij zond zijn geloofs
brieven sneller in. Alle ministers en
staatssecretarissen hebben zich trou
wens in die formatieperiode nog laten
beëdigen als Kamerlid, met uitzonde
ring van minister Luns
Veringa, Luns, De Jong. Polak en
Witteveen en de staatssecretarissen
Grosheide, Kruisinga, Van Son, Van
Veen en De Koster niet uitgehaald.
Alles was keurig voor elkaar en zij
wachten meer dan welke Nederlander
ook het verloop van de kabinetsfor
matie af.
Drie maanden hebben ze respijt om
te kiezen. Deze termijn is billijk hoe
groot het bezwaar ook kan zijn, dat
een demissionair maar toch regerend
kabinet, te sterk aan de Kamer is
gekoppeld. Een minister die aftreedt,
valt in een vacuüm. De ene dag staat
dé chauffeur met de grote auto voor
de deur en de andere dag is men
weer aangewezen op desnoods de
fiets. Dat is het nadeel van de poli
tiek.
Wachtgeld
De materiële verandering is niet zo
hard en plotseling, maar komt op de
lange duur toch wel stevig aan. De
wachtregeling komt er op neer, dat
de uitkering even lang duurt als men
minister is geweest met een minimum
van twee jaar en een maximum van
zes jaar. Het wachtgeld bedraagt het
eerste jaar tachtig procent. Na een
jaar is het 65 pet van de laatstgeno
ten wedden en na twee jaar is het
wachtgeld gezakt op het niveau van
50 pet.
De pensioenregeling is zo, dat de
afgetreden minister op zijn 65ste jaar
vijf pet krijgt van de laatst genoten
wedde voor .ieder jaar van zijn
periode.
Nog lang niet
Maar aan de toepassing van
deze regeling waren de bewinds
lieden gisteren nog lang niet toe.
De zwarte auto's met chauffeurs
voor de bewindslieden-Kamer
leden stonden gisteren nog gedul
dig te wachten op het Binnen
hof want na afloop van de
vergaderingen wachtten de de
partementen weer.
Keurig
Deze niet zo fraaie grap met de
geloofsbrieven hebben de ministers
Bakker, Nelissen, Roolvink, .Udink,
De 86-jarige schrijver Maurice De-
kobra heeft zijn 100ste boek uitge
geven "Un banco de deux milliards".
De Fransman, wiens boeken in 32 ta
len zijn vertaald, heeft ook veel voor
Franse dagbladen geschreven. Op de
foto: Dekobra met zijn nieuwste boek.
DEN HAAG De partijraad van
de VVD en de unieraad van de CHU
zullen zaterdagmiddag de politieke
toestand bespreken.
De partijraad van de WD doet dit
in een openbare vergadering in Hil
versum. De unieraad, het politiek ad
viescollege van de CHU, komt te Rot
terdam in besloten vergadering bij
een.