van
Dordt vandaag geopend
Driehonderd ambtsdragers
in hervormde kerk contra
nieuwe belijdenisvragen
Afscheid van dr. P. Kunst
na vele jaren synodewerk
De niertjes geproefd
Kom over de brug II
mikt op 50 miljoen
Eigenlijke werk begint in september
Mindszenti niet
langer primaat
van Hongarije? Q0ref 0rmeer(Je SYHOdC
Kerk Peru: Nobelprijs
voor Camara
COM M ENT A AR
Openheid
Open brief van
predikant over
„Staphorst"
Reorganisatie geref.
sociaal werk
BEROEPINCSWERK
Puzzelhoek
Een ivoord voor vandaag
PARIJS (AP) Paus Paulus
Zesde heeft in beginsel overeenstem
ming met de Hongaarse communisti
sche autoriteiten bereikt over de ont
heffing van Josef kardinaal Minds
zenti uit zijn functie van r.k.-primaat
van Hongarije. Dit heeft het Franse
weekblad L'Express gemeld.
Mindszenti werd in 1949 door een
communistische rechtbank wegens
hoogverraad tot levenslange gevange
nisstraf veroordeeld. Tijdens de op
stand van 1956 vluchtte hij naar de
Amerikaanse ambassade in 'Boeda
pest, waar hij -sindsdien verblijf
houdt. Hij heeft een vrijgeleide uit
het land geweigerd en de Hongaarse
autoriteiten willen hem niet langer
erkennen als hoofd van de kerk in
Hongarije.
LIMA (EFE) Kardinaal Juan
Landazuri heeft namens de katholie
ke kerk van Peru de Braziliaanse
aartsbisschop Helder Camara voor
gedragen voor de Nobelprijs voor de
vrede. In een brief aan het
Nobelprijs-comité schrijft de kardi
naal, dat „bisschop Camara van zijn
leven en werk een voortdurende ver
dediging van de gerechtigheid, de
rechten van de mens en de solidari
teit tussen rijke en arme landen heeft
gemaakt".
Van onze kerkredactic
DORDRECHT Vanmorgen is in de Wilhelm in aker k de nieuwe generale synode van
tl,, gereformeerde kerken geopend. Deze synode wordt, zoals de gewoonte is in de gereformeerde
kerken, genoemd naar de plaats waar de openingszitting is: de Dordtse synode, ofdo sy
node van Dordrecht 1971/'72.
Om de twee jaar roept, conform de
regels, een kerk in een der particulie
re (dat is provinciale) synodes een ge
nerale synode bijeen en nu was Dor
drecht aan de beurt. De vorige maal,
dat de gereformeerde synode in Dor
drecht vergaderde, was in 1893. Deze
synode moest zich uitgebreid bezig
houden met regels voor de samen
smelting van de afgescheidenen en de
dolerenden, die het jaar daarvoor
landelijk een feit geworden was en
besprak onder meer een voorstel, om
de theologische hogeschool te Kam
pen op te heffen en te fuseren met de
theologische faculteit van de Vrije
Universiteit.
De tijd is overigens voorbij, dat al
le zittingen van de synode ook gehou
den worden in de plaats van de „roe
pende" kerk. Men vergadert alleen
vandaag in Dordrecht en straks acht
weken, tussen 20 september en 3
maart in het gerieflijke conferen
tieoord „De Blijde Werelt" te Lunte-
ren.
BIDSTOND
Gisteravond leidde in dezelfde Wil-
helminakerk ds. M. G. Ton uit Dor
drecht de traditionele bidstond voor
de synode. Dr. P. G. Kunst, de prae-
DORDRECHT Iii een onge
dwongen samenzijn in synodale
kring is gisteravond afscheid ge
nomen van dr. P. G. Kunst. In
verband met zijn naderend eme
ritaat is hij geen lid meer van de
nieuwe synode, die vandaag be
gonnen is.
Dr. Kunst heeft met name de laat
ste tien. vijftien jaar een zeer belang
rijk aandeel gehad in het algemeen
beleid van de gereformeerde kerken.
Vijf generale synodes zagen hem als
lid van hel moderamen. waarvan drie
als praeses.
Tevens treedt dr. Kunst af als
voorzitter van de raad van kerken in
Nederland, want statutair hebben in
het moderamen van deze raad men
sen zitting, die fci hun eigen kerk een
leidende positie innemen.
De rusttijd is voor de 64-jarige dr.
Kunst overigens bepaald nog niet
aangebroken. De conferentie van
Europese kerken, die vorige week te
Nyborg, Denemarken werd beëindigd,
koos hem in het presidium. Verder
KUNST
zal hij zich na zijn emeritaat speciaal
bezighouden met de reorganisatie van
het kerkelijk leven in Groot-Amster
dam.
De assessor van de vorige synode,
dr. C. Gilhuis, somde gisteravond en
kele hoogtepunten op uit het werk
van dr. Kunst: de totstandkoming
AMSTERDAM Ruim driehon
derd ambtsdragers in de hervormde
kerk (om precies te zijn: 331 ouder
lingen. diakenen en predikanten)
hebben aan de generale synode van
de hervormde kerk bericht dat zij de
door de voorjaarssynode aanvaarde
/.gn. alternatieve belijdenisvragen
niet zullen gebruiken. Zij vragen de
synode, deze vragen in te trekken.
De brief aan de synode luidt: „In
uw zitting van februari 1971 hebt u
de volgende alternatieve belijdenis
vragen aanvaard: (voor de ongedoop-
ten): „Verlangt u door de doop in de
gemeente van Christus te worden op
genomen?" en (voor de gedoopten):
.Wilt u ter bevestiging van uw doon.
waardoor u in vroeger jaren in de
gemeente van Christus werd opgeno
men, thans door uw ja-woord te ken
nen geven tot de gemeenschap der
kerk te behoren?'
Deze vragen zijn geen belijdenis
vragen. omdat de nieuwe lidmaten
door hier ja op te zeggen, hun ja tot
de kerk en niet tot Jezus Christus
richten. Aan de doop is in het geheel
niets te "bevestigen": wie de doop
aanvaart kan dat alleen maar doen
door zijn geloof te belijden in de
Heer. naar Wie de doop verwijst.
Het is ons duidelijk, dat de belij
denisvragen ook anders geformuleerd
kunnen worden: wij denken hierbij
in het bijzonder aan de vragen, zoals
die opgesteld zijn door de commissie
dienstboek van de raad voor de ere
dienst. Het is ons echter even duide
lijk, dat de zgn. alternatieve belijde
nisvragen het kerk-zijn van de Neder
landse hervormde Kerk aantasten
door de belijdenis van de christelijke
kerk eenvoudig te verzwijgen.
Daarom verklaren wij, diakenen,
ouderlingen en predikanten van de
Nederlandse Hervormde Kerk, dat
wij uw alternatieve belijdenisvragen
niet zullen gebruiken en wij verzoe
ken u deze vragen in te trekken".
van het evangelisatiecentrum te
Baarn, zijn aandeel in de psalmberij
ming, in de nieuwe interkerkelijke
gezangenbundel.
„Onder uw leiding hebben de gere
formeerde kerken zich aangesloten
bij de wereldraad van kerken op zo'n
wijze, dat hun identiteit niet ge
schaad is en zij ook niet uit elkaar
gevallen zijn."
„De laatste synode is voor u niet de
gemakkelijkste geweest. Er waren
momenten, dat de vlammen eruit
sloegen, zoals toen het ging over de
belijdenis en de binding daaraan, het
oorlogDvraagstuk, de eenheid van de
kerk en de nieuwere theologie. Het
moet u echter voldoening geven, dat
het herderlijk schrijven zo goed is
overgekomen in de gemeenten," aldus
dr. Gilhuis.
Hij had ook enkele geschenken.
Mevrouw Kunst benoemde hij tot
ridder in de orde van de kousenband
en onder grote hilariteit mocht de ac-
tuarius van de synode, ds. K. J.
Schaafsma, het ordeteken aan me
vrouw Kunst uitreiken.
Voor dr. Kunst was er voorts een
album met ikonen, en een kartonnen
boom symboliseerde de boom die
mettertijd in de tuin van de familie
Kunst geplant zal worden, bij de lig
stoel, die dr. Kunst vorig jaar al van
de synode gekregen had, toen hij ja
rig was.
Te laat
De oud-katholieke prof. M. Kok
sprak namens de raad van kerken dr.
Kunst toe. Hij begon met zich te ver
ontschuldigen, dat hij te laat was ge
komen. „De raad van kerken heeft nu
eenmaal de naam, dat zij altijd ach
teraan komt. Bovendien deed de rich
tingwijzer van onze auto het niet. Dat
komt er nu van, als wij dr. Kunst
niet meer zullen hebben, om de koers
aan te geven."
Een van de hardnekkigste fouten
van de mens is, dat hij één facet voor
de hele waarheid houdt. Maar dr.
Kunst heeft de raad van kerken ge
leid in de wetenschap, dat de waar
heid vele facetten heeft. Prof. Kok
bracht de dank van de raad over
voor „de elegante, correcte en vooral
humoristische wijze, waarop u ons
geleid hebt. Wij zullen dat node mis
sen."
Dr. Kunst tenslotte dankte zijn
vrouw en kinderen en voorts allen,
met wie hij in zijn ambtsperiode van
41 jaar had samengewerkt. Tenslotte
deed hij een appel op de synodeleden,
„zij die bezorgd zijn over de gang
van zaken en zij, wie de ontwikkeling
nog lang niet hard genoeg gaat"':
„mensen, wij komen er alleen maar.
als wij het samen doen: hand in hand
en in gebed."
Het enige dat alle goede bedoelingen van de nu
afgelopen kabinetsperiode hebben opgeleverd op
het gebied van de staatkundige vernieuwing, is de
motie-Kolfschoten geweest, die een Tweede-
Kamerdebat over het voordragen van een for
mateur aan de Koningin mogelijk heeft gemaakt.
Het was een aardig idee. zij het dat de praktische
betekenis ervan aan de beperkte kant is. Maar een
kleinigheid is in elk geval beter dan helemaal
niets, hebben destijds velen gedacht, blij met dit
proefje dat kon worden uitgespeeld tegen diegenen
die de regeringspartijen zouden verwijten dat zij
het hadden laten afweten.
Helaas zal zelfs van die kleine genoegdoening
wel niets kunnen overblijven, nu het er naar uit
ziet dat de Kamer vandaag zal moeten besluiten
dat geen formateur kan worden voorgedragen en
dat daarom het debat dat woensdag zou worden
gehouden niet veel zin zal hebben. Het hete
rogene gezelschap van de vijf fractieleiders dat
in eerste aanleg probeert een regeringssamenwer
king te bereiken, schijnt daarmee precies zoveel
moeite te hebben als iedereen had kunnen voor
spellen die de betrokken partijprogramma's en de
tijdens de verkiezingscampagne bereden stokpaar
den kent. In deze omstandigheden zal een forma
teur die zonder verdere omwegen aan het werk
gaat, vrijwel zeker mislukken. Zijn weg zal als
er al een weg is eerst door een informateur met
programmatische afspraken moeten worden gepla
veid. En aangezien de informateur waarschijnlijk
straks geen regeringsverantwoordelijkheid zal dra
gen, is het weinig zinvol over zijn voordracht in
het openbaar te gaan debatteren.
Geen ..aangewezen formateur" dus en waar
schijnlijk evenmin een debat. De tegenstanders
van de motie-Kolfschoten zij een binnenpretje
hierover gaarne gegund. Voor de overigen is het
wel een beetje een afgang. De gevolgen daarvan
voor de beeldvorming van de politiek kunnen
alleen nog maar worden verzacht door in het
vervolg van deze formatiegeschiedenis een maxi
male openheid te betrachten, ook inzake de „ver
kennende besprekingen" die vorige week zijn
gevoerd. De maximale openheid was tenslotte bij
het indienen van de motie-Kolfschoten van alle
denkbare bedoelingen nog de meest serieuze. En
niets hoeft de politieke leiders te verhinderen
daaraan recht te doen. met of zonder openbare
gedachtenwisseling in de Tweede Kamer.
ses van de vorige synode hield een
korte preek over Lucas 12:48b: „Van
een ieder, wie veel gegeven is. zal
veel geëist worden, en aan wie veel is
toevertrouwd, van hem zal des te
meer worden gevraagd."
God legt zijn werk in onze handen.
Wij moeten het Hem weer terugge
ven, aldus dr. Kunst. Ook in al het
synodilwerk moet daarvan Iets her
kenbaar blijven: dat het een terugge
ven is van geleend goed.
Tot de synodeleden zei dr. Kunst:
God legt het werk voor zijn kerk
voor een deel in uw hand. Zult u er
met zijn gaven voor zorgen, dat er
iets zichtbaar wordt van zijn konink
rijk? Dat er in kerkelijk Nederland
iets gebeurt, waarvan Christus zegt:
dat is mijn werk?
De synode stond vandaag voor dc
taak. een opvolger tc benoemen voor
de Kamper hoogleraar dr. W. D. Jon
ker. die na drie jaar terugkeert naar
Zuid-Afrika. Ook zou vandaag de
werkwijze van de synode aan dc orde
komen.
Vast staat in ieder geval, dat de
synodeleden, verdeeld over een aantal
commissies, behoorlijk wat huiswerk
mee zullen krijgen, om in september
goed voorbereid en met pre-adviezen
op zak de afhandeling van een om
vangrijk agendum te beginnen.
Zo zal het oorlogsvraagstuk op
nieuw ter sprake komen aan de hand
van een rapport, waarin de resultaten
verwerkt zijn van besprekingen
hierover in de plaatselijke kerken.
Weer zullen bezwaren tegen nieuwere
theologische opvattingen de zorg en
Van een onzer verslaggevers
STAPHORST „Is vaccinatie van
onze kinderen tegen polio verboden?"
is de titel van een open brief, de
vrijgemaakte gereformeerde predi
kant J. Geersing te Rouveen (ge
meente Staphorst) heeft geschreven
in verband met de recente polio-ex
plosie te Staphorst.
Hij betoogt daarin dat tegenstan
ders van vaccinatie zicii ten onrechte
beroepen op de tekst: „Zij die gezond
zijn hebben geen geneesheer nodig..."
(Mattheus 9 vers 12). Want, aldus ds.
Geersing. uit het verband blijkt dat
Jezus het hier heeft over mensen die
menen dat zij Hem niet nodig heb
ben, zij gaan hun gang maar, doch zij
die ziek zijn, dat is: zich zondig we
ten, hebben de Geneesheer nodig.
Ds. Geersing besluit met te zeggen
dat men God de Vader voor alles
moet danken, ook voor het serum van
Sabin. Deze open brief is bij de Stap
horster drukkerij gedrukt en aan
verscheidene kerkeraden gestuurd.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Op een nog nader
vast te stellen datum zal de Dr J. C.
de Moor-stichting, het provinciaal
samenwerkingsorgaan voor de soci
ale dienstverlening op gereformeer
de grondslag in Utrecht, worden op
geheven.
De particuliere synode van de gere
formeerde kerken in Utrecht heeft
daartoe besloten, gezien de ingrijpen
de ontwikkeling die zich de laatste
jaren op het terrein van de maat
schappelijke dienstverlening heeft
voorgedaan. De functie van de Dr. De
Moorstichting als provinciaal ser
vice-orgaan van gereformeerde sig
natuur, die de stichting meer dan vijf
tien jaar heeft vervuld, is reeds voor
een groot deel afgestoten naar de
Stichting Gemeenschappelijk Instituut
voor sociale dienstverlening in de pro
vincie Utrecht.
De particuliere synode Utrecht van
de gereformeerde kerken heeft ook
haar goedkeuring gehecht aan de
plannen tot oprichting van een Ge
reformeerd Centrum voor samen
levingsopbouw in de provincie U-
trecht. Het bestuur van deze nieuwe
organisatie zal gevormd worden door
deputaten voor diaconale arbeid,
evangelisatie, recreatie en zending.
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Zetten-Andelst en te
Houten: B. Haverkamp te Nijkerker-
veen; te Schagen: H. E. K. Vegter te
Surhuisterveen. Bedankt: voor Mont-
foort: A. J. Wijnmaalen te Maartens
dijk.
GEREF. KERKEN
Beroepen: te Enkhuizen: L. Zwaan
te Zaamslag.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen: te Zuidhorn: A. G. Ver
steeg te Stadskanaal: te Vlaardingen
(buit. verb.); H. Smit te Den Helder.
CHR. GEREF. KERKEN.
Beroepen te Apeldoorn-Zuid, I. de
r Bruyne te Rotterdam.
de aandacht der synode vragen. De
befaamde 200.000 dollar van de we
reldraad zal bediscussieerd worden
en aangaande de binnenlandse oecu
mene komt de vraag naar voren naar
samenwerking in het plaatselijke
pastoraat met hervormden: kan dat,
een kleine hervormde gemeente en
een kleine gereformeerde kerk in een
bepaalde plaats laten bewerken door
één (hervormde of gereformeerde)
predikant?
Invul-puzzel
Vul horizontaal in
1 afgeschoten hokje, 2 muziekinstru
ment, 3 doorweekt, 4 zangstem, 5 opstan
deling. 6 kant van een stroom, 7 bereide
dierenhuid, 8 priem, 9 heethoofd, 10
paard.
Bij juiste oplossing vormen de beginlet
ters de naam van een beroep.
Oplossing vorige puzzel
Hor.
Vert.
1
lgaligaan
2 ageren
3
3Lenin
4
4 iris
5 Gen
6 An
7
7 nakroost
8
12t.k.
9
11 per
1(1
lONero
11
9 Pedro
12
8terras
Paulus ziet niet alleen het Licht van de hemel. Hij hoort ook een
..Saul, Saul wat vervolgt gij Mij!"Het zijn wonderlijke woorden
roept in verbazing uit „Wie zijt gij, Heer?" Al in dat woord „y
voelen we dat hij onder de indruk is. Hij gebruikt de uitdrukking
het Oude Testament gebruikt wordt voor God. Maar hij kende Godl
zo goed? Hij meende precies te weten wat God vroeg. Maar
God ineens een groot vraagteken.
De troost is dat Jezus Christus Zich in deze woorden identificeert
ons, met Zijn gemeente. Wie ons pijn doet, doet Hem pijn. Wie
vervolgt, vervolgt Hem.
Waarom vervolgt gij Mij?" hoort Paulus vragen. Maar hij vervo
toch alleen maar die gehate sekte, die zijn bijbel zo raar uitlegde? Cl
tus laat hem zien wat hij in werkelijkheid doet.
Christus gaat voor ons staan. De pijlen op ons afgeschoten raken
Daarom behoeven we ons niet te verdedigen. We mogen de verded\\ 1
aan Hem overlaten.
WelezenvandaagHandelingen517—33.
(Van een onzer verslaggevers)
BAARN Nu ook de Neder
landse kerkprovincie van de
r.-k. kerk deelneemt, heeft Kom
over de brug II zijn streefbedrag
bepaald op 50 miljoen.
De week van 1015 december 1972 is
tot actieweek gekozen. Sinds kardi
naal Alfrink namens de rooms-katho-
lieke kerk de uitnodiging aanvaardde
om aan de actie deel te nemen (dat
gebeurde op 8 februari j.l.) zijn er
ook rooms-katholieke bestuursleden
in de stichting die belast is met de
actievoering. Het presidium van het
stichtingsbestuur wordt nu gevormd
door de doopsgezinde predikant ds R.
de Zeeuw, voorzitter, de geref. predi
kant ds. G. van Andel, en pater drs.
C. J. Hoogendoorn.
De vorige keer gingen er in de ac
tieweek 130.000 vrijwilligers op huis
bezoek. Deze keer hoopt men er
250.000 op de been te krijgen met na
me door medewerking die verscheide
ne vrouwenorganisaties al hebben
toegezegd.
Ds. P. J. Mackaay, secretaris bin
nenland van de hervormde raad voor
de zending, die opnieuw benoemd is
in het actiecomité heeft megedeeld
dat de organisatoren rekenen op een
gemiddelde gift van 1 pet. van het
jaarsalaris. Het zal misschien volgens
hem tot een zekere versobering in de
decembermaand moeten leiden maar
dat kan naar hij zei alleen maar bij
dragen tot een juistere herdenking
van het kerstgebeuren.
Het is nog niet bekend of er ook
een deel van de opbrengst naar het
nieuwe, maar nog steeds noodlijdei
fonds voor ontwikkeling van de
reldraad van Kerken zal won
overgemaakt. Maar die zaak is 7
gens ds. Mackaay nog helemaal
De projectenlijst moet nog samen
steld worden. Meer nog dan bij
vorige actie hoopt men programn
te kunnen bieden die „investeren
mensen" in de derde wereld. Een
lemmering voor de medefinancier r
door de regering van dergelijke p
gramma's is dat deze strikt genon f
slechts kan gelden voor kapitaals
vesteringen, zoals gebouwen, schol
ziekenhuizen e.d. Men streeft dan
naar vernieuwing van de tot nu
geldende regels voor de medefin
ciering.
Ook een heroriëntering in de
dische zending van ziekenhuizen
peperdure medische uitrusting
door de kerken in ontwikkelii
landen steeds moeili
geëxploiteerd kunnen worden)
beweeglijke en meer gespreide
zondheidszorg vraagt een ruimen
geling van de medefinanciering.
LONDEN Engelands min
van buitenlandse zaken, s
Douglas-Home, heeft gisteren de
trompet gestoken over minister
Aan het jaarlijkse diner van he
nootschap Engeland Nederlan
sir Alex dat Engeland bijzonder v
danken heeft aan minister Luns.
wij tot de Europese gemeenschap
len toetreden, zal dit niet voor
gering deel te danken zijn aan
humoristische koppigheid en ma
ge voorspraak." Minister Luns is
gens sir Alec, een groot dienaar
zijn land en Europa geweest.
In TIJD EN TAAK. onaf
hankelijk blad voor evangelie en
socialisme, is drs. H. G. Battjes
doende met Sjaloom. Hij betoogt
dat jaloom uit de redactionele
geloofsbelijdenis in het maart
nummer van het blad Sjaloom
voor hem uit de bus komt als
een gezelschap met duidelijk
anti-parlementaire trekjes. We
laten dat betoog verder nu
schieten en geven hier het slot
door van het artikel van de
heer Battjes.
..Doorgaans verschaft Sjaloom het
publiek allerlei aardige informatie
over riet en biet. koffie. Portugal,
aktiemodellen "voor vredesgroepen
en dergelijke. Daarnaast voert men
aktie tegen volkstelling, registratie
nummers. voorstellen van de com
missie Mulder. Deze affaires worden
dan behandeld vanuit een 'kenne
lijke geestesgesteldheid van mania
kaal sektarisme. De niertjes worden
geproefd, tegenstanders verketterd
en zondige huizen gemeden. iHet
moet vooral zuiver blijven. Ik moet
daarbij onvermijdelijk denken aan
de wereld-mijding van de wederdo
pers. Lijkt Odijk niet een beetje op
Munster?
Berkhof zegt in zijn Geschiedenis
der Kerk (waarin ook Sjaloom mis
schien ooit nog eens een plaatsje
krijgt) van de Dopers of Dwepers
het volgende (ik pik er een paar ka
rakteriseringen Uit):
„Al het eigene dezer Dopers is
daartoe te herleiden dat ze een ge
meente zonder vlek of rimpel wilden
vormen. Vanzelf konden de gelovi
gen die daaraan beantwoordden
slechts een kleine groep zijn in deze
boze wereld. De zedeleer der berg
rede maakte Dopers afkerig van de
staat en wat daarmee samenhangt:
eed, ambt en oorlog. Ze wilden stille,
van de wereld afgekeerde gemeen
schappen van 'geheiligden vormen.
Binnen hun eigen kring gingen ze
door strenge tucht de verwereldlij
king tegen. Maar daardoor werd ook
het farizeïsme gevorderd. De bedoe
ling was loffelijk, maar het middel
verkeerd."
Ook A. Kuyper zegt er het zijne
van, zij het een tikkeltje minder
vriendelijk; hij verwijt de Dopers
vooral inconsequentie:
„Zij (de Dopers) verkeerden name
lijk in de dwaling alsof de wereld
alleen buiten hun huis, en niet even
zeer in hun eigen woning was, Ja
alsof ze die niet in hun eigen per
soon met zich omdroegen. Ze heetten
de wereld te mijden, maar maakten
in eigen kring goede sier."
Wij weten hoe het de Dopers is
vergaan; zij maakten zich meester
van de stad Munster (Odijk) en
brachten hun revolutionaire toe
komstverwachting tot gelding door
het invoeren van een „communisti
sche gemeenschapsvorm". Na het
verscheiden van aanvoerder 'Jan
Matt hijs volgde de wever Knipper-
dolling hem op. Is de opvolging van
Piet Reckman al geregeld? Ik kan
me Jan Diekerhof best voorstellen
als Knipperdolling de tweede!
Maar we moeten eerlijk citeren.
Berkhof vertelt ook dat de Dopers
vanwege hun revolutionaire ideeën
en om hun afkeer van het staatsle
ven zowel door Roomsen als Her
vormden werden vervolgd. Ik zou
het daarom betreuren als Sjaloom,
behalve door Rechts, ook door Links
zou worden vervolgd!"
Avondmaal
In Hervormd Nederland komt dr
C. P. van Andel in zijn tweede arti
kel over de vraag: mogen kinderen
meedoen aan het avondmaal? tot
een conclusie:
„Terecht was de synode in 1962
bezorgd omdat vele jongeren de ze
gen van het avondmaal moeten mis
sen en wennen aan een kerkelijk le
ven zonder deelneming aan de heili
ge maaltijd, Er is daarom m.i. geen
enkel bezwaar tegen, er zijn zelfs
vele motieven voor, verlaging van de
leeftijd waarop kinderen zouden
kunnen worden toegelaten tot de
deelneming aan het heilig avond
maal, al dan niet tezamen met hun
ouders. Mits men de onderlinge rela
tie doopbelijdenavondmaal be
waart!
Geloven en belijden zijn niet pri
mair een zaak van leeftijd, van in
tellectuele groei, van emotionele vol
wassenheid. Waarom zouden wij het
geloof van een kind minder serieus
nemen dan dat van een volwasse
ne?
Als de kerk tot de beslissing zou
komen ook kinderen in de gelegen
heid te stellen op een aan het kind
zijn aangepaste wijze belijdenis te
doen. heeft dit natuurlijk allerlei
consequenties die stuk voor stuk
goed doordacht moeten worden. Al
lereerst zal de catechese anders die
nen te functioneren en wellicht meer
gericht moeten worden op de ere
dienst. die op zijn beurt weer meer
op de jongeren ingesteld dient te
zijn. Ook de ouders ontvangen een
nieuwe verantwoordelijkheid, als
mogelijkheid wordt geschapen i
het gezin kan deelnemen aan
avondmaal. Zij zullen op hun m
nier hebben deel te nemen aan
catechese, zoals de joodse huisvat
het deed. die op de sederavond
verhaal van Gods bevrijding v<
telde (vertelt). M.a.w. de erediei
zal aansluiting moeten vinden bij
huisdienst.
Men zal ook de rechten van.
actief en passief stemrecht nat
moeten regelen. Vooralsnog kan
mij geen ouderling-kerkvoogd
dertien jaar voorstellen.
Maar al deze problemen zijn
cundair vergeleken bij de gr<
geestelijke winst als ons gemeente
ven van binnenuit zou kunnen w<E
den vernieuwd door de gezinnen
een tot nu toe onbekende manier
de eredienst te betrekken.
Nogmaals: wij houden vast aan
onderlinge verbondenheid van dcx1
belijdenis en avondmaal, terwijl
beide eerste ook in een andere vo i
orde kunnen voorkomen."
Kerkbladen 3
In Militai Christi, het blad
Kerk en Vrede, zeven kritische vi
gen over „de" tweehonderdduizf
dollar van de wereldraad van
ken, gesteld door dr. H. J. Acht
huls, drs. L. Kisjes en Hebe Kö
brugge (beide laatsten hebben eeri
in deze krant hun bedenkingen
gen de veelbesproken gift van
wereldraad aan bevrijdingsbewegi r
gen geuit). Prof. dr. J. de Gr
iieeft dit korte naschrift:
„Gelukkig heeft de wereldra
van kerken in Addis Abeba beslot
om een grondige studie te wijl
aan geweldloze bevrijdingsstrijd
men .zal daarbij ook mensen betr
ken, die daarin ervaring hebben,
zou nog een achtste punt willen
voegen aan de bovenstaande zei
Men hoort in toenemende mate d
de woordvoerders van de were
raad zeggen, dat de geweldloze m
delen zijn uitgeput of dat de
voor geweldloze strijd (die Van
Heuvel als blank liberalisme afd<
voorbij is. Maar ik heb het idee,
met uitzondering van Blake
niemand van de leiders van de
reldraad ook maar enige ervat
heeft van geweldloze direkte
Wat zou het uitvoerend c«
van de wereldraad van kerken
ken van een protesttocht naar Lis
bon, als de NAVO daar vergat"
Dat zou meer dan 200.000 do
waard zijn en helemaal geweldl
en tegen het racisme."