Een miljoen Nederlanders
verpozen zich in Delta
Verbetering van tuinbouw
dank zij Fins ,It 400'
Als uw zoontje niet thuis
hij verdronken
dan
is
ANGSTIG AVONTUUR NA CRUE MEDEDELING
Rond magische jaar tweeduizend
Koffie-actie
op
»1 bevrijdingsdag
'tpïl-Naaldwijker in
heflerika benoemd
Sot hoogleraar
_I
Dr. Couwenberg:
confessionelen
conservatief
Zoete liedjes van
muzikale playboy
9 9-
IS,
99
Heroine in Vietnam
WERSHAVEN Rond het magische jaartal tweedui- vArn»mr 7 aansluit op de dam door
tv j 1 1 i 1 i wershavense Gat. Een dan
DINSDAG 4 MEI 1971
BROUWERSHAVEN Rond het magische jaartal tweedui
zend zullen één miljoen Nederlanders per zomerse day verpozing
zoeken in het centrale deltagebied!
En al mag dan dit jaartal nog ver achter de horizon verborgen
zijn, dat neemt niet weg dat de voortekenen van een immense
invasie van recreanten al zichtbaar worden. Een zeer belangrijke
nijlpaal tot de ontsluiting van een nieuw stuk natuurgebied werd.
we reeds meldden, zaterdag bereikt, toen de afsluiting van het
Brouwershavense Gat een feit werd. De naam van dit stuk recre
atiegebied: het Grevelingenbekken. Het karwei gaat honderdvijftig
iljoen kosten!
Verkeer en Waterstaat verwacht,
dat dit terrein tussen de eilanden
Goeree-Overflakkee in het noorden
en Schouwen-Duiveland in het zuiden
in de toekomst op een normale zomer
se dag verpozing en rust zal schen
ken aan 250.000 bezoekers, verdeeld
in 150.000 dagrecreanten en 100.000
weekeind- en vakantierecreanten.
Harmonisch
Het Grevelingenbekken gaat straks
een bijzonder belangrijke rol spelen
in de naar recreatiemogelijkheden
hunkerende mens van de twintigste
eeuw. Weliswaar zullen de slikken en
gorzen hieraan moeten worden aan
gepast en de wijde ruimten van het
bekken zo harmonisch mogelijk en^
met behoud van het natuurlijke ka-'
rakter een nieuwe indeling krijgen.
Een ruimte ook, die de gelegenheid
schept om bungalow- en kampeerter
reinen, jachthavens, plassen voor
de watersport, eilandjes en rust- en
broedplaatsen voor trekkende vogels
aan te leggen.
Ook zullen er gronden voor agra
rische doeleinden moeten komen. En
verder ook kan het Grevelingenbek
ken, zowel buiten als binnen de dam,
zich ontwikkelen tot een interessant
natuurgebied. Ook in de waterhuis
houding van Nederland speelt het
bekken een niet onbelangrijke rol.
Periode
Men schat, dat de eerste fase van
de herindeling en de inrichting van
het bekken ongeveer tien tot vijftien
jaar zal duren. Dit veelomvattende en
tijdvergende karwei gaat zo'n slor
dige honderdvijftig miljoen gulden
kosten. De toeristen, die straks bij
duizenden zullen komen, zullen voor
namelijk langs de Dammemveg en de
Zeeuwseweg komen. De Dammenweg,
die in een aantal fasen wordt uitge
voerd, zal naar verwachting in 1978
Walcheren hebben bereikt. Daarmee
zullen dan de aantrekkelijke kustge
bieden van Goeree en Schouwen met
die van Voorne en Walcheren zijn
verbonden. Een kuststrook met een
lengte van meer dan 90 km. is dan
van de randstad uit sneller en ge
makkelijker bereikbaar dan voor
heen.
Ook de watersport vormt een be
langrijke aangelegenheid. De sluis bij
Bruinissse staat reeds direct ter be
schikking van de watersporters. Maar
het Grevelingenbekken zal straks nog
meer grote nieuwe mogelijkheden
aan de watersport bieden. Het meer
beschutte gebied in het noordwesten
bijvoorbeeld leent zich uitstekend
vooij watersport met kleine boten,
<erwij] het meer open water in het
westelijk deel en het centrum ge
schikt is voor grotere vaartuigen. Het
is niet uitgesloten, dat de aanleg van
een spaarbekken in het oostelijke
deel van het Grevelingenbekken aan
deze uitgestrekte watervlakte het ta
melijk onherbergzame karakter zal
ontnemen. Ook hier zouden dan voor
de watersport kleinere aantrekkelijke
mogelijkheden ontstaan. Ook zal de
watersport in het bekken gediend
zijn met het wegbaggeren van enkele
ondiepten.
aansluit op de dam door het Brou-
wershavense Gat. Een dam overigens,
die in de recreatie een belangrijke rol
speelt. Uiteraard door de verbinding,
die hiermee tussen Goeree en Schou
wen ontstaat, maar ook door de mo
gelijkheid aan de dam een strand en
parkeerstroken te bcheppen. Binnen
de Brouwersdam ontstaat een strand
met een breedte van ca. 300 meter.
Speelvijvers
ROTTERDAM Woensdag
middag start met het aanbieden
van een „afscheid skoffieboon"
fan minister Udïnk met als motto
Ifioontje komt om z'n loontje"
:ctie koffie-actie, die in heel Ne
derland wordt gehouden, maar
vaarvan het centrum is gevestigd
')ij de werkgroep „Denken en
id )oen" in Rotterdam. Een van de
t ieel nauw bij deze actie betrok-
Ven organisaties is Sjaloom Odijk
m de centrale figuur van deze
'Vtctie is de van de televisie-recla-
Ine zo bekende Juan Valdez, de
offieplanter uit Colombia. En
a^ief opzet is Bevrijdingsdag ge-
lozen als uitgangspunt.
In Schiedam wordt een staml-
eld onthuld van deze Cólom-
anse koffieplanter.
|Juan Valdez is een schepping
■in een aantal koffie-verko-
ei%rs. De werkgroep Denken en
vindt, dat het glundere ge-
Slcht waarmee Juan Valdez zijn
\ffie plukt en klaarmaakt hele-
laai niet overeenkomt met de
erkelijkheid
Denken den Doen stelt, dat de
Iffie voornamelijk wordt ver-
oo*uiüd in arme landen en vooral
irdt berbruikt in rijke landen
dat de weg van producent
dc 9ebruilcer !uia de wereld-
ndel loopt, welke handel vooral
rr>ri kapitalistische zin wordt gere
bedoeling van de koffie-ac-
b is dan ook duidelijk partij
?zen voor de arme landen, voor
Jn bevrijding van diktatoriale
anjimes en voor de verlossing uit
armoe.
enken en doen stelt, dat er nu
|ed aan de koffie zit.
actie bestaat daaruit, dal
g "kr die mee wil werken bij
phjer pak koffie, dat hij koopi
va kwartje betaalt in een spe
ll potje als „vrijwillige belas-
Die kwartjes worden op-
r 3laard en dan naar de werk-
istaCp gestuurd: Postbus 9019,
terdam.
e werkgroep stuurt dat geld
E^ier naar de bevrijdingsbewe-
in de koffielanden.
da)
Vooral in het westelijk deel van het
bekken komen hier kansen! Dit ook
in verband met de hygiënische kwali
teit van het water. Het bekken wordt
in de toekomst gevoed met Rijnwater,
maar de deltawateren beschikken
over een aanzienlijk zelfreinigend
vermogen. Daarbij komt nog, dat in
de toekomst de kwaliteit van het
Rijnwater verbeterd zal worden. En
als het mogelijk blijkt, heeft men de
beschikking over nog meer aanvul
lende middelen om de kwaliteit van
het water eventueel te verbeteren.
Verpozing
De recreatieve voorzieningen zullen
in het algemeen aan de randen'van
het bekken een plaats moeten krij
gen. Echter kan de inrichting van de
ze oevers niet los worden gezien van
de aanpassing en inrichting van het
centrale eilanden gebied in het Greve
lingenbekken. De plaat de Hompel
voet bijvoorbeeld zal door zijn ligging
een recreatieve funktie krijgen als lo
gische aanvulling op de projecten aan
de kust. Andere platen, zoals de
Veermansplaat, zullen geheel als na
tuurgebied beschouwd kunnen wor
den. De aandacht van de bezoeker zal
zich al vrij spoedig richten op na
tuur- en landschap rond de Punt van
Goeree. Ditzelfde geldt ook voor het
deel van Schouwen en Duiveland, dat
Een aantal speelvijvers kan de gro
te oppervlakte van dit strand breken.
Ook de Kabbelaarsbank zal snel voor
recreatie gereed moeten worden ge
maakt. Zo denkt men om op ondiep
ten rond de bank eilandjes aan te
leggen, terwijl tevens wordt gedacht
aan bosaanplant en kampeerterrein.
De tamelijk diepe werkhaven op deze
bank kan na voltooiing van de dam
als jachthaven ingericht worden.
Positief
Plannen en wensen rond de inrich
ting van het Grevelingenbekken zijn
verzameld in een rapport „De inrich
ting van het Grevelingenbekken". Dit
rapport werd samengesteld door de
commissie Inrichting Deltawateren,
waarin vertegenwoordigers van het
rijk en de provincie zitting hadden.
Dit rapport is inmiddels behandeld
door de betrokken provincies en ge
meenten. Hun commentaar op het
plan was in het algemeen genomen
zeer positief. Overigens is het hele
plan niet meer dan een schets. Dat
wil zeggen, dat er ruimte open ge
houden is voor afwijkingen, wanneer
dit nodig mocht zijn.
Al met al wordt er zeer intensief
gewerkt aan de recreatiemogelijkhe
den van morgen! Want de behoefte
daaraan groeit met de dag. Een mil
joen Nederlanders kunnen straks te
recht in een ontsloten recreatiegebied,
dat zijn weerga in ons land nog niet
kent.
in
'SUÏELEY. California (ANP)
*ïi7ersiteit van Californië te Ber-
Bg _\ecft in samenwerking met de
32r^ndse regering een leerstoel in
u •ierlan^se taal, letterkunde en
bun ingesteld. Met ingang van
s eiwe cursusjaar, dat In septem-
zal het nu mogelijk zijn
liddlledige studie Nederlands te
idertot en met de te vergelijken
ndse graad van doctorandus.
De H in de bedoeling van de uni-
)p <j in de zeer naaste toekomst
erkdnoties mogelijk te maken,
.diversiteit, die het grootste ge-
3n de kosten van de leerstoel
rtir rekening zal nemen, heeft
aoni,Nederlandse regering toezeg-
eenjregen dat deze de helft van
d*r Tis van de hoogleraar, die de
gaat bezetten, zal betalen,
ede^rlandse leerstoel is onderge-
de Duitse faculteit van de
stacfeit. Tot hoogleraar is be-
-r. Johan fleter Snapper, een
genaturaliseerd Ne-
seert. Dr. Snapper werd in 1935
econwijk geboren als zoon van de
ie au van het gemeentelijk ar-
ool bau. Na emigratie van de he-
vê in 1949 kreeg hij zijn uni-
>rd opleiding in Amerika, waar
»ndel66 aan de universiteit van
te Los Angeles promo veer-
litse letterkunde van de 18e
"*t als bijvak Nederlandse
V.rtpper werd kort na zijn pro-
I agleraar aan de universiteit
te Berkeley in de 18e
rVfuhse literatuur en Neder-
«sohjl en letterkunde. Onder zijn
steeg het aantal studenten
a telljs van 9 tot 124.
van Ber-
alit al ongeveer 80.000 boe-
gedeA Nederlands. Engels en an-
jaarl op het gebied van de Ne-
katt« letterkunde, taal, geschie-
jaict >sofie, theologie, geografie,
elafdeling moderne Ned^r-
ieren> atuur- waarvoor dr, Snap-
iar benoeming in 1966 ruim
liar (80.000 gulden) voor
de h^P®11 uitgaf, wordt als de
•iendfht in de Verenisde -Staten
neme'
Jachthavens
Ongetwijfeld zal een toenemende
aktiviteit van watersporters gevolgen
hebben voor de jachthavenaccommo
datie. Zo zullen bestaande havens en
haventjes moeten worden aangepast
en verder zullen er nieuwe jachtha
vens bij moeten komen.
Neem nou het haventje van Oud
dorp eens! Het haventje zal welis
waar als aanloophaven voor de be
roepsvaart gehandhaafd blijven, maar
kan daarnaast worden aangepast als
aanloophaven voor de watersport en
rondvaartboten. Er is nog wat! Jacht
havens maken echter ook andere
voorzieningen noodzakelijk, zoals op
de watersport gerichte kampeerter
reinen, botenbouw en de berging van
boten. Bij al deze mogelijkheden zal
men trachten te voorkomen, dat de
oevers van het bekken door min of
meer permanente woonboten en voor
bewoning geschikte grote jachten zul
len worden ontsierd. Ook zullen snel
le motorboten en de beoefening van
het waterskiën in sommige delen van
het bekken aan beperkingen moeten
worden gebonden. Overigens is de to
tale ruimte zo groot, dat deze laatste
sporten gemakkelijk weer elders aan
bod kunnen komen.
Zwemmen
Ook voor zwemmers en baders zija
er straks talrijke mogelijkheden.
•s-GRAVENZANDE St 400"
een begrip worden voor de Neder
landse bloemen- en groentetelers.
Deze aanduiding staat ivoor het Fin
se Spagnummosveen, een mos, dat
grote verbetering voor de tuinbouw
kan gaan betekenen.
De firma Brinkman NV, die het
mos naar Nederland brengt, heeft
voor 56 kwekers uit het Westland,
Aalsmeer en Roelofarendsveen een
reis georganiseerd naar Finland,
waar zij met eigen ogen de ontwik
keling van deze nieuwe grond kon
den aanschouwen.
Toen het potgrondbedrijf DEGA,
een dochteronderneming van Brink
man NV op zoek was naar grond
van hoogwaardige kwaliteit, kwam
men in contact met. de firma Sato-
turve Oy uit Hyryld in Finland, die
de supervisie heeft over de gehele
ontwikkeling en de uitvoer van het
Spagnummos. In het laboratorium
en in de 20.000 m2 kassen in Hyryld,
een plaatsje bij Helsinki, worden in
tensieve proeben genomen met „St
400". Het proefbedrijf beschikt bo
vendien over een tiental glastuin
bouwbedrijven. Reeds een aantal ja
ren is men in Finland afgestapt van
teelt op gewone grond. Men gebruikt
„St 400" en met veel succes. Ook in
Finland worden komkommers, toma
ten, anjers, rozen, gerbera's en fre
sia's geteelt.
Naar Amerika en Japan worden al
enige tijd enorme hoeveelheden „St
400" geëxporteerd. Toch is het mos
hier in Nederland niet geheel onbe
kend. Het wordt al gebruikt voor
structuurverbetering, potplanten
teelt en als basis in teeltsubstraat.
Ook potgronden worden met „St
400 verbeterd. Regelmatig komen in
Maassluis schepen aan met 14.000
balen Spagnummos.
De algemene ervaring was, dat dit
mos voor de Nederlandse tuinbouw
van groot belang kan zijn. De omzet
van „St 400" wordt groter en onder
de naam ST-press en St-Mix bereikt
men met deze potgrond steeds betere
resultaten.
Op de foto: Het proefbedrijf
land.
in Fin-
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Om dc teleurstel
lende verkiezingsuitslag van de KVP
te bespreken wil het Democratisch
Centrum Nederland op korte termijn
een vergadering van de partijraad.
Het is nu weer duidelijk gebleken,
zegt dr. S. W. Couwenberg, die voor
zitter is van het Democratisch Cen
trum. dat er geen enkele wervings
kracht is litgegaan van de samen
werking tussen de KVP, ARP en
CHU.
Het bezwaar van dr. Couwenberg
is, dat de confessionele partijen maar
blijven mikken op de traditioneel ge
bonden mensen. Ze manoeuvreren
zich in een conservatieve hoek. De
confessionele partijen, zo betoogt de
voorzitter van het Democratisch Cen
trum, drijven op het behoudend deel
van de bevolking. En dat deel wordt
steeds kleiner.
Dr. Couwenberg ontkent, dat hij
een deconfessionalisering van de par
tijen wil. De politici van de confessio
nele partijen, zegt het lid van de
KNP, blijven onder de maat. De KVP
moet een nieuwe koers volgen.
Dr. Couwenberg vindt de vorm van
de tegenwoordige samenwerking tus
sen KVP, ARP en CHU alleen maar
reactionair. Ze heeft niet meer in
houd dan de coalitie voor de oorlog.
Odeaal van het Democratisch Cen
trum is dan ook een nieuwe alge
meen-christelijke volkspartij van
vooruitstrevende signatuur.
Commando: Generaal-majoor H. J. Ame-
link heeft in de Koning Willem III-kazerne
in Apeldoorn het commando over het wa
pen der Koninklijke Marechaussee over
gedragen aan brigade-generaal N. Meijer.
ROTTERDAM Het Duitse zangi
dool Udo Jürgens is nog net voor
Moederdag naar de Lage Landen ge
komen om zijn muzikale playboy
kunsten op zijn trouwe publiek
jong en oud uit te spelen. In De
Doelen waar hij maandagavond voor
ROTTERDAM Nog hele
maal beduusd en nog niet be
seffend wat er allemaal gebeurd
is zit de Rotterdamse mevrouw
M. R. Schalk, wonende aan de
Mathenesserdijk in Rotterdam
voor zich uit te staren. De ge
beurtenissen van maandagmid
dag zal zij niet gauw vergeten.
Naast haar zit haar achtjarige
zoon Freddy slaperig tegen zijn
moeder aangevleid. Moeder en
zoon zijn weer verenigd na een
angstig avontuur.
Mevrouw Schalk vertelt dat er te
gen een uur of half zes werd gebeld.
„Ik deed de deur open en hoorde be
neden stemmen. „Er stonden twee
oude dames voor de deur en een an
hen riep naar boven of mijn zoon
Freddy thuis was. Ik antwoordde dat
hij op straat speelde waarop het
mens antwoordde dat hij dan ver
dronken was bij de Mathcnesserbrug.
Letterlijk riep ze: „Is uw zoon thuis"
en na mijn antwoord „oh, dan Is hij
verdronken" waarop ze de deur
dichttrok en wegliep, vertelt me
vrouw Schalk.
Versuft van angst liep mevrouw
Schalk zo hard ze kon naar de Mat-
henesserbrug waar zij de verkeersa
gent waarschuwde. Deze klom uit
zijn hokje, ongeveer 25 meter van de
plaats af waar haar zoon verdronken
zou zijn, en liep met haar mee naar
de waterkant. Daarvoor had hij de
brandweer gebeld en politieassistentie
gevraagd. Binnen enkele minuten
waren alle gewaarschuwde instanties
ter plaatse en bogon het dreggen.
Mevrouw Schalk zat overmand
door verdriet in een politieauto ter
wijl een agent haar probeerde te
troosten. De emoties waren haar te
machtig geworden en de tranen lie
pen over haar wangen. Voor haar
stond het vast, na de crue mededeling
van de twee bejaarde dames, dat
haar zoon verdronken was. „Ik kon
de gedachte maar niet van mij af
zetten, zegt zij, terwijl zij haar zoon
aankijkt, dat ik hem 's morgens, toen
hij fikkie aan het stoken was in de
woonkamer geen standje had moeten
geven terwijl hij dat toch echt wel
verdiend had."
Niemand twijfelde aan het woord
van de twee dames die op een bankje
aan de waterkant hadden gezeten en
die volgens hun zeggen Freddy had
den zien verdrinken. De verkeersa
gent liep wel vertwijfeld over straat
terwijl hij zich afvroeg waarom de
twee dames hem niet ineens hadden
gewaarschuwd, alvorens de ongeveer
een kwartier durende tocht naar de
woning van mevrouw Schalk te be
ginnen. Mogelijk zou daarmee Freddy
gered kunnen zijn.
De brandweer die nog steeds aan
het dreggen was haalde een kinder
fietsje boven water. De honderden
toeschouwers op de kade keken in
spanning toe. Een paar meter verder
zat de moeder in de politiewagen te
wachten op het resultaat van het
dreggen. En toen gebeurde voor haar
het wonder. Ineens stond haar zoon
voor haar neus. lachend en gezond..
Freddy was op het gehuil van de
sirenes van de brandweerwagens af
gekomen en dacht dat er een woon
boot in brand stond. Terwijl de
brandweer aan het dreggen was,
stond hij langs de waterkant toe te
zien, niet beseffend dat het om hem
ging. Hij had geen zin meer gehad
om met zijn vriendjes te spelen en
was weggegaan. De oude dame had
daaruit de conclusie getrokken dat
hij verdronken was. Van Freddv kan
je alles verwachten, zegt zijn moeder,
twee weken geleden kwam een
vriendje waarschuwen dat hij over
de kop geslagen was met zijn race
fiets, en dat hij met zijn oogjes dicht
op straat lag. Haar zoon, die gister
middag voor zoveel consternatie ge
zorgd heeft, lacht.
WASHINGTON (AP) News and
World Report berichtte gisteren dat
de juridische afdeling van het Ame
rikaanse opperbevel in Saigon ervan
overtuigd is dat hoge Zuid-Vietname-
se regeringsfunctionarissen betrokken
zijn bij de handel in heroïne, waar
van het gebruik onder Amerikaanse
soldaten in Vietnam tot epidemische
proporties is gestegen.
een halfvolle zaal optrad, werd Udo,
wiens grote schlager „Deine Einsam-
keit" de hele dag in de ether is, ent
housiast toegeklapt. Ook deden zich
ouderwetse taferelen voor want toen
de slanke, in perfect gesneden cos-
tuum geklede zanger, zijn lied over
de rode rozen inzette, boden enkele
jeugdige bewonderaarsters hem kleu
rige bloemen aan. Dit verschijnsel is
een vast onderdeel op zijn toernee
door de gehele wereld geworden. On
danks dat Udo op het zoete, wiegende
genre mikt met liedjes over liefdes,
loftuitingen op de natuur, waarbij
zon en maan een onafscheidelijk duo
vormen, moet worden onderstreept
dat hij vocaal en vooral showtech-
nisch een meester in zijn vak is.
Juist de wat onbeholpen bewegingen
en opmerkingen, die overigens geraf
fineerd getimed zijn, doen hem sym
pathiek voorkomen. „Spiel, Zigan" en
„Matador" die op de plaat zijn gezet,
waren nummers die uitblonken,
waarbij hij zich ook een instru
mentaal virtuoos toonde.
Zeker de helft van de gezongen lie
deren bracht een schok van herken
ning teweeg bij het publiek dat de
teksten zacht meeneuriede en inci
denteel met ritmisch handgeklap be
geleidde. Zijn protestlied „Lieb' Va-
terland", waarover vooral oudere
Duitsers woedend zijn, ontbrak uiter
aard niet op het repertoire, waarbij
ik me heb afgevraagd of Udo wel de
juiste man is om deze tekst vocaal te
vertolken. Thema is het welvarende,
protserige Duitsland met zijn bank
en verzekeringspaleizen. Wat zal de
jeugd hierin voor toekomst hebben?
Zijn eigen compositie „Jenny"
waarmee hii in 1960 de persprijs op
het Songfestival in Knokke won, zong
hij wat vaak en ongeïnspireerd, waar
mee eens te meer is bewezen dat een
artiest gemakkelijk op routine terug
valt. De muzikale begeleiding was
uitstekend, wat met name geldt voor
de organist. Udo. Oostenrijker van
geboorte en vader van twee kinderen,
treedt woensdagavond 5 mei in het
Haagse Congresgebouw op,
