HOE KON TOBIAS VAN
ZEEWIER RIJK WORDEN
Wedergeboorte van de Bijbel vernieuwt
Spaanse theologie
FILOSOOF ONTMOET HET EVANGELII
1
Maak iets voor Moederdag
Ruzie in de keuken
Vanavond te zien
id te horen
PROGRAMMA'S
Zendag Ie zie
Zondag te her
ZATERDAG 1 MEI 1971
1
Door Coby Mos
(Vervolg)
Toen Tobias het haventje
binnenvoer, zag hij zijn twee
zoons op de kade staan. Hoe
wel zij bemerkten dat hun
oude vader uitgeput was van
kou en vermoeidheid en dat
zijn handen bloedden, staken
ze geen hand uit om te helpen.
De oudste vroeg: „Hé ouwe,
waar is je hemd?" „Had je het
soms zo warm?", spotte de
jongste.
Tobias keek zijn zoons aan en
vertelde het hele verhaal. Toen
hij uitverteld was, barstten de
jongens In een schaterlach uit.
„Domme, ouwe man", zei de
een, „een bosje zeewier voor
een hemd. Je had die zeermeer-
man moeten vangen en verko
pen. We waren meteen uit de
zorgen geweest; Maar nee, onze
vader ruilt zijn hemd voor een
bosje zeewier". En weer volgde
er een lachsalvo.
Tobias dacht over de woorden
van zijn zoon na. Nee, hij had
die gewonde zeemeerman niet
gevangen kunnen nemen. Hij
keek om zich heen en toen hij
zag dat alles klaar was, ging hij
naar huis. Helaas was het in
zijn huisje niet al te geriefelijk.
Het laatste tfcetje geld dat hij
nog had, hadden zijn zoons op
gemaakt met drinken
Plotseling dacht Tobias aan
het zeewier. Hij liep het huis
uit en begon het stukje grond
erachter te bewerken. Zijn
zoons kwamen kijken wat hij
aan het doen was. Toen ze za
gen dat hij het zeewier aan het
planten was, begonnen ze weer
te grinniken. Tobias trok er
zich echter niets van aanen
ging ijverig verder. Elke dag
gaf hij het zeewier water.
Op een goede dag kwam hij
bij het zeewier en zag hij iets
blinken. Het bleken twee gou
den munten te zijn die aan het
wier hingen. Zijn zoons, die bij
de opgewonden kreten van To
bias naar buiten snelden, wil
den de munten dadelijk afpluk
ken Maar zodra ;zij de munten
aanraakten kwamen hun han
den onder de zweren en blaren.
Tobias kon ze echter gewoon
aanpakken en plukken.
Toen de zoons dat zagen, wer
den ze verschrikkelijk kwaad.
Ze besloten met hun bootje de
zee op te gaan om de zeemeer
man te gaan zoeken en hem ook
zeewier af te dwingen. Ze zijn
nooit teruggekomen.
De mensen in het dorp vertel
den dat de zeemeerman hen ge
straft had. En Tol/ias werd rijk,
toant elke dag zaten er twee
gouden munten aan hef zeewier.
Hij hoefde nu niet meer bang te
zijn voor geldzorgen. Tobias
vergat echter nooit de armen in
liet dorp en zo leefde hij nog
lange tijd tevreden in zijn huis
je.
(Slot)
JARIGEN
Van harte gefeliciteerd
met jullie verjaardag.
Veel plezier!
4 mei: Jaap v. d. Bent, Jullana-
straat 4, Bleiswi|k. 12 jaar, Peter
Evers, Zeezwaluwstraat 108, Sche-
veningen, 9 |aar, Hans v. Leeuwen.
Tou8salntstraat 55, Alphen ad
Rijn, 11 Jaar, Marja v. Rijn, Lange
Kruisweg 51, Maasdijk, 11 iaar en
Alie Terlouw, B 8,t Bleskensgraaf,
12 jaar.
5 mei: Nine de Jong. Gorin-
chemeestraat 78. Meerkerk. 9 jaar.
8 mei: Irma de Mots, Meijenha-
ge 422, Rotterdam-23, 10 jaar.
10 mei: Netty v. d. Wel. Maas
dijk 20. 'e-Gravenzande, 11 jaar.
Puzzeloplossing
De vier namen zijn: matroos -
arm Toos; parkiet - ark Piet;
balans - bal Ans; kanarie -
kan Arie.
Prijswinnaars
De prijswinnaars van deze
week zijn: Marjan Backer in 's-
Gravenzande en Yvonne Vcth
in Capelle a.d. IJssel.
Meisjes en jongens, 't is gauw
moederdag, volgende week zon
dag al. Misschien willen jullie
nog iets leuks voor je moeder
maken? Wat zouden jullie den
ken van een ketting van schel
pen of een beschilderde fles,
waar ze bijvoorbeeld bloemen
in kan zetten of als wattenpot
kan gebruiken?
Een schelpenketting maak je
zo. Het mooiste zijn kleine witte
schelpjes, iets verschillend van
grootte. De grootste hou je dan
voor het midden. Je prikt met
een stevige naald voorzichtig ln
elke schelp een gaatje. Een
sterke nylondraad heb je nodig
om ze er afzonderliik aan te
knopen, een klein eindje van el
kaar af. Met een klein slotje is
de ketting klaar.
Voor het beschilderen van een
fles neem je bijv. een stopfles,
die heeft een leuk model. Je
maakt 'm eerst heel goed
schoon. Met glasverf. die je ze
ker in een verfzaak kunt kopen,
schilder je nu, om maar iets te
noemen, om en om rode en
blauwe vierkantjes. De boven
rand laat je vrij en je hebt zo
een heel mooie fles gekregen,
waarmee moeder zeker in haar
schik zal zijn.
REN ATA v.d. MEIDEN stuurde
dit leuke versje.
Kaatje Ketel in de keuken
kijtt rnet een lepel aan het rek.
„Kijk dat nare spook daar han
gen.
met haar lange dunne nek".
Doortje Dweil ligt in de goot
steen
e zegt tot een bosje prei:
„Hoor die twee eens ruzie ma
ken.
ivas Dien. de meid, er toch
maaibij".
Kijk de lepel eens boos kijken.
o daar springt ze van het rek
boven op die nare Kaatje,
en.... nu is de ketel lek.
Als Dien de meid naar binnen
gaat.
is heel de keuken uitgepraat.
Meisjes en jongens,
deze week weer eens
een kruiswoordpuzzel.
Je weet wel, de pijltjes
bij de afbeeldingen wij
zen aan hoe je de na
men moet invuller, ,'t
Is niet zo'n moeilijke
puzzel, jullie hebben 'm
vast gauw klaar.
De oplossing insturen
vóór dinsdag 4 mei.
Dag meisjes en jongens
Het Is weer tijd voor ons babbel-
tje. Een plezierige dag gehad giste
ren? Nog in optochten meegelopen
of met school bij het stadhuis ge
zongen? Velen van jullie zouden
ook meedoen in een lampionop
tocht. Dat is altijd erg leuk. 't Valt
alleen niet mee om je kaarsje aan
te houden hè? Als het waait en
dat doet het nogal eens wil het
gauw uitgaan en doordat je het
dan weer moet proberen aan te
krijgen is het soms moeilijk de
groep bij te houden.
Jammer dat het défilé op Soest-
dljk dit keer niet doorging. Maar
de Koningin en de Prins hadden nu
natuurlijk geen zin in feestvieren.
In welk kostuum heb ii| in de
optocht meegelopen Marion Ver
heul? Je zusie was zeker wel mooi
als bruidje. Lida en Bram den Haan
mocht jij ook mee In de lampion
optocht. Bram? Zouden de kalfjes
het buiten nog niet te koud vinden?
Peter en Aleid Boerman leuk
dat jullie meègedaan hebbefl, Mar
tin de Zoete leeft hfet andere
vooeltje nog?
Jeanet de Jong Ja, tante Chris
heeft het bloemencorso ook wel
eens gezien. Mooi hè. Wat ver
schrikkelijk veel bloemen worden
er daarvoor gebruikt. Corrie Smo
kers je jurk mooi geworden?
Nely Hagen nou, dat zal wel
een qezelliqe schoolavond zijn ge
weest. Nog een prijs gewonnen
met de fietsrally gisteren? Wat
moet je altijd goed opletten.
Henk Verveer heb je al
schelpen? Jenny Kweekei weer
beter? Marja in 't Veld jij hebt
al haast schoolreisje, 't Zal best
een qezelliqe dag worden. Hans
van Duyn typ jij de brieven
zelf? Dan kan je het goed hoor.
Tonnie de Jong jij hebt nu een
fl|ne hut om In te spelen met je
vrienden.
Jeanette de Rover nog rid
ders tegengekomen In het kasteel?
LIesbeth van Berkel gelukkig
dat je toch nog mee kon doen met
de wandeltocht. Denise Snijders
mooi postpapier was het waar
je óp schreef. Je hebt een goeie
veriaardag gehad, hè?
Rob Bokhorst heb |e nog
meer kranten opgehaald? Donder
dag ook vrij geweest? Jan Haitsma
dat was een leuke dag met de
Dadvlnderlj. Thea van Duyvenbode,
Heleentje en Nelly Terlouw stuur
den tekeningetjes, Jij tekent graag,
Is 't niet Nelly? Nina de Jong
jullie oaan met vakantie naar Dren
te. Je hebt er natuurlijk al veel zin
in.
Meis es en jongens, ik ben weer
aan het slot gekomen van mijn
brief. Ik wens jullie een fijne zon
dag. een plezierig schoolgaan en
de jariqen v?n deze week een ge
zellige dag. Tot de volgende keer.
Hartelijke groeten van
TANTE CHRIS
„De wedergeboorte van de Bij
bel biedt ons heerlijke verrassin
gen" dat fs een prachtige uit
spraak. Het verrassende evenwel
is, dat hij te lezen staat in een
boek van een Spaanse katholieke
theoloog. Prof. José Maria
Gonzlez Ruiz, nieuwtestamenticus
aan het seminarie van Malaga,- en
aan de universiteit van Salamanca,
schreef een boek dat gns In zijn
aanpak en inhoud herinnert aan de
baanbrekende geschriften van de
|onge Luther. Eenzelfde vreugde,
die Luthers vroege geschriften
kenmerkte, komt de lezer ook te
gemoet uit Rulz' „Het Christendom
is geen humanisme".
Het zijn kanttekeningen bij
een theologie van de wereld en
met de Bijbel in de hand treedt
deze Spanjaard zowel zijn eigen
kerk als onze moderne wereld
tegemoet. Voor geen gaat hij uit
de weg.
Wat zijn kerk betreft, is zijn
bpek een felle aanval op het
systeem; wat de wereld betreft
gaat hij een dialoog met het
Marxisme aan. Op beide fronten
vraagt hij nauwgezet, wat de
Bijbel te zeggen heeft.
Zijn exegese is werkelijk ver
rassend. Uitgaande van de
plaats van de mens in de we
reld, zoals deze ons in Genesis
2:19 getekend is, waar aan de
mens de opdracht wordt gege
ven elk levend wezen een
'naam' te geven, d.w.z. te heer
sen en zorg te dragen voor het
leven op aarde, (m.a.w. cul
tuur-scheppend te zijn),
toont hij met een woord van de
Franse filosoof Paul Ricoeur
aan, dat Prometheus door het
christendom niet veroordeeld
wordt:
Anders dan de Griekse wijs
heid veroordeelt het christen
dom Prometheus niet: voor de
Grieken is de 'zonde van Pro
metheus' dat hij het vuur gesto
len heeft, het vuur van de tech
niek en van de kunsten, het
vuur van de kennis en van het
benmstzijn; de 'zonde van
Adam' is niet de zonde uan
Prometheus; zijn ongehoor
zaamheid bestaat hiet hierin dat
hij een technisch en wijs man
is. maar in het feit dat hij in
zijn menselijk avontuur de le
vende band met het goddelijke
verbroken heeft: daarovï is de
eerste vorm van deze zonde de
misdaad van Kain, de zonde te
gen de broeder en niet de zonde
tegen het bestaan als dier en
zonder geschiedenis".
Deze visie heeft vérgaande
gevolgen. Hij maakt de mens
mondig. Hoewel Ruiz niet laat
blijken Bonhoeffer zelf gelezen
te .hebben, is de problematiek
van deze „mondigheidstheoloog"
1 ook de zijne. En niet alleen de
problematiek maar ook de aan
pak. Evenals Bonhoeffer is Ruiz
een door de Bijbel gegrepene.
Hij is niet alleen van zijn
vak, maar ook vanuit zijn we
zen een exegeet. Men moet van
Ruiz dan ook geen systematis-
sche uiteenzetting verwachten.
Zijn boek draagt als ondertitel
dat het 'apuntes' zijn bij een
theologie van de wereld. Mijn
bezwaar tegen de Nederlandse
titelvertaling (overigens een
goede vertaling van dit indruk
wekkende boek door J. A. Ja
cobs) is dat hier gesproken
wordt van een 'schets'. Dat is
nog veel te systematisch ge
dacht.
Ruiz' beschouwingen dragen
veelmeer het karakter van
kanttekeningen. Zoek bij hem
geen systematiek, laat staan
dogmatiek. Lees hem zoals men
Luther en Kohlbrugge leest: ka-
leidoscopische flitsen van Bij
bels licht op God en mens en
wereld in hun onderlinge ver
houdingen. En als altijd, waar
de Bijbel in het geding is: ver
rassend.
Uiteraard heeft prof. Ruiz nog
last van zijn scholastiek, syste
matisch verleden. Hij is vaak
nog niet los van metafysieke
termen als transcendent, reli
gieus, mystiek, spiritualiteit,
moraal etc. Maar men dient de
ze termen met een nieuwe in
houd te vullen, die telkens dui
delijk voor zichzelf spreekt.
Zijn boek is ingedeeld in drie
delen en men zou inderdaad
denken met een systematische
uiteenzetting te doen te hebben
Bij nader, toezien blijkt zo'n in
deling nog een atavisme van
'vroeger'. Men kan het boek
heerlijk kris kras door elkaar
lezen en waar men het opslaat
is het interessant en baanbre
kend.
Om u enige indruk te gsven
van de veelheid van onderwer
pen: in het eerste deel (de God
Christendom
is geen
humanisme
van Abraham, Isaak en Jakob)
wordt o.m. aangegeven dat het
'heilige' naar Bijbelse visie niets
magisch meer aan zich heeft;
dat de God van de Bijbel geen
'immanente' verklaring is van
het raadsel van de mens (geen
filosofische werkhypothese,
geen 'begrip' waarmee de spe
culatieve mens kan opereren,
enz.); dat God een God van Ge-,
nade is,v'd.w.z. een 'belangeloze'
God, die zich aan de mens
openbaart als een gave; dat God
geen rivaal is van de schep
pende mens; dat de Genade de
natuur niet vervangt, maar als
een onverwachte rijke gave als
van 'buiten' inkomt en vreugde
geeft en vrede.
Het tweede deel houdt zich
bezig met de verantwoordelijk
heid van de 'religieuze' mens
(d.i. de mens die van Genade
weet) voor de geschiedenis. De
'mystiek' van de Bijbel (d.i. de
boodschap der Genade) is niet
een mystiek van de vlucht (we
reldonthouding. ascese, 'christe
lijkheid' van dit of dat) maar
een mystiek van het engage
ment (het Woord voor de we
reld). Prachtig is hier het ge
sprek ipet de marxisten opge
nomen.
Het derde deel tekent de
Kerk, volk Gods in de wereld.
De Kerk is een teken der Gena
de, geroepen om in de wereld
een 'sacrament der geschiedenis'
te zijn. Vandaar het missiewerk,
want overal dient deze bood
schap verkondigd te wcfrden.
Hierin behandelt prof. Ruiz de
theologie van de wereld zoals
deze in Vaticanum II behandeld
is. Het is wellicht het meest
'systematische' hoofdstuk van
het boek, maar ook hier blijft
de exegeet niet buiten staan.
De titel van het boek: Het
christendom is geen humanisme,
krijgt hier zijn verklaring.
Als het christendom een 'huma
nisme' was, zou de kerk een in
termenselijke aangelegenheid
zijn, een instituut om een nieu
we, en andere, concurrerend
ethiek te verwerkelijken. D
zou tekort doen aan de mondig
heid van de mens. De mens 'va
góede wil' heeft zijn ethie
reeds, heeft reeds zijn indruk
wekkende geschiedenis in cu
tuur, samenleving en technie
Een geschiedenis die voluit dcx
de Kerk gerespecteerd dient
worden.
Maar de boodschap der Ker
is die van de Genade; het is ee
eschatoliserende boodschap,
de Opstanding verkondigt. Jui
omdat er een Verrijzenis
heeft de menselijke geschied<
nis an und für Sich zin. Jui
omdat er een Hemel is, kan h
christendom de aarde zo trou
zijn, zoals Paulus dit zo vaak
zijn brieven heeft uiteengez<
De katholieke Spaanse the<
loog Gonzalez Ruiz heeft
voortreffelijk in zijn exege
van verschillende brieven v,
Paulus (met name de Rom<
nenbrief) duidelijk gemaakt.
Een heerlijk, moedgevei
boek. Wanhoop toch niet aan
toekomst van het christendo
Zelfs vanuit het katholie
Spanje komt God verrassei
bewijzen, dat Hij zijn Woo
niet ledig laat voorbijgaai
Zelfs in spleten en holen v i
een steenachtige plaats
kiemt het Zand.
EJ/. GROL
Prof. Jo9è Maria Gonzale9 Ru1
Hot chrlatendom Is gsen humanisn:
VertallnQ J. A. Jacobs. Ultfl. H
lissen, Bllthoven. 214 blz.
14,90.
Denken is het handwerk van de
filosoof. Geen van de moderne
denkers is daarvan zo overtuigd
als de Franse filosoof Paul Ri
coeur, hoogleraar aan de universi
teit van Nanterre. Hij weet echter,
en daarvan is heel zijn oeuvre
doortrokken dat dit denken een
menselijk denken is, gebed in de
menselijke traditie, voortgekomen
vanuit de oertijd van het menselijk
bestaan .gebaseerd op de mythen
van het nimmer achterhaalbare ver
leden, geleid door de menselijke
droom, verwoord in menselijke taal
en taal is naar zijn uitspraak:
essentieel symbolisch.
Het is voor de filosoof niet
mogelijk een tabula rasa te ma
ken, zoals Descartes en Spinoza
nastreefden, een zuiver denken
ontdaan van alle vooronderstel
lingen. Dat zou geen „mense
lijk" denken zijn, maar het
denken van een Creator, die Al
les vanuit het Niets tot aan
schijn riep. Dat loopt in het
beste geval uit op een eenzijdig,
louter logisch depkengébor-
neerd en steriel, zonder hef 'le
venwekkende contact met de
ervaring, de werkelijkheid, de
verbondenheid met het verle
den, de meelevendheid met de
medemens. Het wordt een den
ken in het ledige.
Vanuit wat hij aantreft,
denkt de filosoof. Paul Ricoeur
heeft dit op een indrukwek
kende wijze neergelegd in zijn
uit 1960 daterende standaard
werk „La Symbolique du Mal",
waarvan thans bij Lemniscaat
te Rotterdam een Nederlandse
vertaling van J. A. Meijers in
twee. delen verscheen onder de
titel: Symbolen van het kwaad.
Dit boek is in feite een twee
de deel van een veel groter
werk onder de titel: Philosophie
de la Volonté. Het eerste deel
uit deze reeks verscheen reeds
in 1950 onder de titel: Le volon
taire et l'involontaire. Het twee
de bestaat uit: L'homme fail-
lible en het reeds genoemde La
symbolique du Mal. Een derde
deel is in voorbereiding, dat de
filosofie van de fout behandelt.
De uitgever is van mening,
dat La symbolique du mal een
zo op zichzelfstaand merk is,
dat het gevoeglijk op zichzelf-
staand kan worden uitgegeven.
En dat is ook zo, want in de
symbolen Van het kwaad be-*
- handelt Paul Ricoeur het kwaad
in het menselijk leven in zijn
vele facetten.
Direct de eerste zin van het
eerste deel voert midden in de
zaak: „Hoe komen we van de
mogelijkheid van het mense
lijke kwaad tot zijn werkelijk
heid?"
Als willend wezen kan de
mens zondigen, dat is zijn
grootheid; als gevallen schepsel
doet hij het, dat is zijn ellen
de.
Ricoeur toont met prachtig
gekozen voorbeelden aan, dat
Paul Ricoeur
over symbolen
van hef kwaad
dit voor de Westelijke cultuur
(de Grieks-Joodse) de levens
vraag is geweest. Het kwaad,
en dat is uiteindelijk de con
clusie, wordt ondergaan als
een macht, een gevangenschap.
Het tast enerzijds de mens in -«el ,,goed geslapen, .slecht
zijn vrijheid wel niét aah; zijn worden';'.
De Servo Arvitrio schreef;
slaafse wil. Onder dit teken v
enerzijds de vrijheid en ande t
zijds het slaaf-zijn gaat
mens zijn gang door de geschi
denis. De vrije telkens in lege
spraak tqj zichzelf, der Mens
im Widerspruch.
In het tweede deel behand i
Ricoeur de 'mythen' van het'l
gin en het einde. Vanaf de o<
tijd heeft de mens nagedai
over de vraag hoe komt
mens tot zo'n slaafse wil,
anderzijds de keerzijde 1
komt hij er vanaf.
Hier gaan Grieken en Joc
uiteen. De Grieken hebben
de filosofische analyse van h
mythen voortdurend opgebo
tegen een boosaardige God,
de mens in deze tragische st
had gebracht. Zij hebben v
wegen gezocht, maar het a
woord altijd trachten te vine
in een zijn van mens en wer< j
Het Jodendom evenwel zet
mens in zijn beslissen en hi
delen centraal. Hij is een sch
-.■PHWl r' zijn
wil ïs blijvend, maar ander
zijds bezwijkt de mens voor de
verleiding van het van buiten
af komende kwaad.
Luther heeft deze paradoxale
oersituatie eminent weergege
ven, toen hij tegen Erasmus zijn
Smidie Verholen en de veedieven van Texas
43: Juist op dat ogenblik kwam smidje Verholen weer bij zijn
positieven en hij greep bekommerd naar zyn arme hoofd, dat
verschrikkelijk bansde. "Waar b ben ik...?" mompelde hij,
doch in zijn zenuwen vergat hij Engels te spreken. Harry D. trok
dus onmiddellijk een levensgroot schietijzer en richtte dat tril
lend op de smid. "Haha!" zei hij bars. "Een vreehide taal, hè?
Ben jy misschien een spion van achter het ijzeren gordijn? In
dat geval heb je lelijk pech gehad, want wie tegen Harry D. Flat-
foot aanloopt, die is er gloeiend bij! Vooruit, mee naar he: bu
reau!" Smidje Verholen kon niets anders doen dan de plichts
getrouwe Harry volgen en het duurde niet lang of ze Vvaren
aangekomen bij het politiebureau. "Asjeblieft, commissaris! Ik
heb een spion gevangen van achter het ijzeren gordijn! Hij
spreekt een volkomen onverstaanbare taal!" "Wa wa wat
zeg je me n nou!" riep de commissaris uit en vloog nerveus
overeind. "Een spion van achter het ijzeren gordijn? Maar dat is
verschrikkelijk! Daar kunnen internationale spanningen uit
ontstaan! Vooruit, kerel! Laat me je paspoort zien!" Ver
moeid tastte de smid in zijn binnenzak, maar helaas, Platvink
Jantje en Franse Sjarl hadden hem alles ontstolen en daarom
vond hij niets"Zie je wel!" riep Harry D. Flatfoot
uit. "Meneer heeft geen paspoort! Allicht niet! Meneer is een
gehéime agent en dèèrom heeft hij geen paspoort! Als ie een
paspoort had, was-ie immers niet geheim meer!" "Mijn com
pliment, waarde Flatfoot!" prees de commissaris. "Ik geloof 4
dat je gelijk hebt en dat we een goede vangst gedaan hebben!
Ik zal onmiddellijk de Binnenlandse Veiligheidsdienst en Bui
tenlandse zaken opbellen!" "En dan stoppen we deze spion
zeker zo lang in de bak?" veronderstelde Harry D. Flatfoot.
Smidje Verholen vond het al lang best, want hij had een ver
schrikkelijke hoofdpijn en was bly, dat hij nu de gelegenheid
kreeg in een bed wat uit te rusten. Hij zou dan later wel ver
der zien
Het is in dit deel, dat Rico
zich speciaal bezighoudt
een begripsbepaling van
mythe. Hij wil wel ontmytht
giseren. maar niet ont-myth
ren. Voor het kritisch denjj
houdt de logos van de my I
geen stand en kan geen
gangspunt meer zijn voor
doctrine (voor een gnosis,
fysica, een metafysica); maar
mythe houdt wel zijn symb(
waarde, en dat moet het den
laten staan. Dat is zelfs zijn
geven uitgangspunt, want
taal. zegt Ricoeur, is essent
symbolisch. Denkende over
symbolen van het kwaad j
de filosoof hermeneutisch
werk: hij geeft een uitleg
de filosofische samenhang
betekenis van de mythe.
Op waarlijk indrukwekke
wijze tekent hij het Griekst
Joodse denken en stelt de g
betekenis van Paulus in
licht, die ons de verborgenh(
van het Evangelie heeft
klaard.
Zijn boek vat Ricoeur sa
onder de titel: „Het svm
geeft te denken". Denken
dat is het wat de filosoo
doen. heeft als hü het Evan;
Gods ontmoet. Zijn taak is
„uitgaande van een cultuur
bepaalde syrrtbolen onti
heeft en geen andere, te tri
ten door nadenken en spec |<f
tie, de rationaliteit van dat
dament te ontdekken". t
Van deze taak heeft Paul
oorur zich in zijn boek op n
■•'ijke wijze gekweten.
EV. GR
Paul Ricoeur: Symbolen va
kwaad. Deel 1: smet/zondo/«cl
held; deel 2: de 'mythen' v
begin en einde. Ned. vert.
Meijers. Ultg. Lemniscaat,
dam. Prijs per doel j 13,50.
NEDERLAND I AVRO
7.05 uur Poets: verborgen camera
8.21 uur Mountiesshow 70 71
9.15 uur Een avond met Burt Bacharach, sho
programma
10.05 uur Weekendfilm.
NEDERLAND II VARA
7.05 uur Arnle
7.30 uur Koning Klant
8.21 uur Een boterham met tevredenheid film
9.20 uur Euroshuw '71. amusement:programma
10.20 uur De fluisterende rots, portret van J.
Broeksz.
HILVERSUM I KRO
7.00 uur Finale KRO-muzlekfeest 1970 71
7.30 uur Springplank, Jonge artiesten
8.00 uur Verzo hplatenp: -mn.u
10.00 uur Kritisch programma Cursief
10.40 uur Goal, muzik.t.d .-por? pre imma
HILVERSUM II VARA
7.35 uur De Scala 1918—1926
8.05 uur Nederlandse chansons
8.30 uur Land. gezwollen door geseling, hoorspel
9.15 uur Radio Filharmonisch orkest
10.45 uur Driester
11.15 uur Piggelmee.
RADIO VANAVOND
Hilversum I 402 ra. KRO 18.30
Nieuws 18 41 Actualiteiten.
10.00 Echo-Flnale-KRO-Muzlek-
feest 1070/1971 19,30 (S) De
Springplank: Jonge artiesten
20.no vcrzoekplatenprogramma.
22 00 (S) Kurslef: een program
ma dat schuin tegen de tünsen
aankijkt 22-25 AvondRe!*d
22 20 Nieuws. 22.40 (SJ <?oal...l
een muzikaal sportprogramma
met commentaren en reporta
ges 23.55-24.00 Nieuws.
NOS: 23.20-23.25 (K) Journaal
NEDERLAND II NOS:
18 45 (Ki De Fabeltjeskrant.
STER: 18.50 (K) Reclame. NOS:
18.55 (Ki Journaal STER: 19 00
Hilversum II 298
18.00 Nieuws. 18.11 Actualitei
ten. 18.20 Lieve Tante Truus:
levensproblomen van luiste
raars. 19 03 Rebelse liedjes van
altijd en overal. 19.30 Nieuws.
19 85 De Scala 1918-1926
ning Klant. STER: 19 55 <K)
Reclame NOS: 20 oo (K> Jour
naal STER: 29.15 (K) Reclame.
VARA: 20.20 <K) Een boterham
met tevredenheid, film over
mensen ln grote bedrijven.
2120 <K) Euroshow '71: amuse
mentsprogramma 22.20 (K)
Portret bij het afscheid van J.
VARA e Broeksz als voorzitter van
de VARA NOS: 23.10-23.15 (K)
Journaal.
BELGIE - nederlands 18 00
Kleur: Fabeltjeskrant 18.05
Kh.'ur: D.F O Jeugdfeullleton
20 t*5 (Ei Nederlandse cha-vms 18 55 Klc-ur: professor Bal-
met orkestbegeleiding. 20 33 <S: tazar, ukcnfllm. 19 05 Door-
Land. gezwollen -toor geseling.iancl verkeer. 19 35 Hier
hoorspel 21.15 cS) Radlophll- spreekt men Nederlands Zoek-
ti monlsch Orkest 22.30j en cultureel nieuws.
Nieuws. 22 40 Mededelingen ,o Mededelingen. 19 45
22.t". Driester: ,-xuieeI pru- Nieuws. 2010 Amusementspro
gramma. 2 15 (S) Piggelmee •- --
Interviews en lichte muziek.
23 55-24 00 NteuWS
TELEVISIE VANAVOND
grarnma vanuit Mechelen. 20;10
Echo 21 40 De ParIJse Commu
ne (1871). historische documen
taire 22 25 Kleur: De dief van
Washington. tv-serle. 23.15
NEDERLAND I- 18 45 <K< MeUWRAmr, vr)nriPN
r>e Fabeltjeskrant. STER: 13 5" RADIO MORGEN
(K) Reclame. NOS: 18 55 <K) Hilversum I. 402 m. KRO:
Journaal. too Nieuws 8.10 Het levende
NEDERLAND I NOS 18 45 v oord. 8.15 S) Badlnerle:
(K» De Fabeltjeskrant. STER: ,eke muziek (gri. 9.00
11150 (KI Reclame NOS: 18.55 Nieuws en waterstanden. 9.15
(Ki Journaal STER: 19 00 (K) j l.uudete: klassieke- en oude
Reclame AVRO: 19 05 Poets:1wijde muziek. 10.Q0 Eucha-
verborgen camera STER: 19.851 n uicvterlng. 1100 Nieuws U 02
<K) Reclame. NOS: 20 00 (K) I (S) Promenade-orkest 11.55
Journaal STER: 20.15 (K) Re- Icdedelirgen. NCRV: 12 00
clnme AVRO 20 21 (Kt Moun- Kerkorgelconcert 12 40 Tusscn-
tles-show TOrtl 21.15 Een bolde: actuele kroniek. 13.00
avond met Burt Bacharach. Nieuws. 13.10 (S) Psalmen,
showprogramrra 22 05 (K) Vier, Nieuwe berijmingen -oude
Mms rond het thema Liefde, i zettingen 13.30 (S) Vocaal en-
semble 13.55 Visioen en visie,
literair programma. NOS: 14.15
(S) Concertgebouworkest. (In
de pauze: ongev. 14.50-15.15
Adempauze: kunst, kitsch, cul
tuur en sport ln het kort).
16 15 De sociale ontwikkeling
In China, gastcollege. CVK:
17 00 Gereformeerde kerk
dienst. 18.00 De kerk ln de
krant. IKOR: 18.30 Gesprek
van mens tot mens. 18.45 Kerk
veraf en dichtbij. 18.58 Wilde
Gonzen. NCRV: 19.00 Nieuws.
19 07 (S) Muslca Soera (opn).
18 45 WIJ zijn de vaders, le
zing 20.00 (S) Klassieke ka
mermuziek. 20.35 (S) Geeste
lijke lledren (opn) KRO: 21.00
(S) Licht gevarieerd platenpro
gramma 22.00 Kruispunt: ma
gazine 22.25 Overweging. 22.30
Nieuws. 22.40 De zingende
kerk. 23.00 Audio: muzikale in
formatie voor kenners en lief
hebbers. 23,55-24.00 NleUWS.
Hilversum n 298 m. VARA:
8 00 Nieuws. 8.10 Voor het plat
teland. 817 Weer of geen
weer. (9 00 Sportmededelln-
gen.) 9.45 Humanistisch Ver
bond. IKOR: 10 00 Onderweg:
van de hak op de tak. 10 30
Oud-Katholieke Hoogmis. 11.25
Wilde ganzen. 1130 Reaktlcf.
een programma na kerktijd.
AVRO: 12 00 (S) Muzikaal ont
haal. 13 00 Nieuws. 13,10 De
toestand .ln de wereld, lezing.
13 19 Radiojournaal. 13.35 Del
ta: een Informatieve show.
NOS: 14.30 Voor de buiten
landse werknemers VARA:
17.00 (S) Populaire Muziekshow
door het Vara Dansorkest met
solisten. 17.50 Nieuws. NOS:
18 05 Mededelingen 1810 <S)
Metro's Concert Music. VARA:
18 30 Edwin-solo NOS: 18.50
Journallstenforum. VPRO:
19 30 Nieuws. 19.35 kerkorgel
concert. 20.00 Gezondheldszore
bulten de ziekenhuismuren,
klankbeeld. AVRO: 20.30 (S)
Verzoekplatenprogramma. 22.30
Nieuws. 22.40 Mededelingen.
22.45 Radiojournaal. 22.55 (Sj
Licht platenprogramma. 23.55 -
24.00 Nieuws,
Hilversum III. 240 in. AVRO:
9.00 Nieuws, n 02 Licht platen-
programma. 10 00 Nieuws 10.02
Juist op zondag. 11.00 Nieuws.
11.02 Muziek Mozaïek. VARA:
12.00 Nieuws. 12.02 Verzoekpla
tenprogramma. 13.00 Nieuws.
13 02 NAB: Nederlandse Ar
tiesten Revue. NOS: 14 00
Nieuws. 14 02-18.00 Lichte mu
ziek. en sport. (15.00, 10.00 en
17.00 Nieuws.)
TELEVISIE MORGEN
NEDERLAND I— NOS: 15.00
Journ. 15.02 Weekjournaal
met titels voor slechthorenden
15.22 Verkeerslef 15.26 (K) Walt
Disney's wonderlijke wereld.
TV-serle voor de Jeugd 1815
(K) Die goede Oude Tijd:
"ariété-promamma uit Lon
den. 16.55 Toto-uitslagen
17.00-17.30 Biljarten: rep van
het Europ. Kampioenschap
71/2 te Heerlen. TELEAC: 18.20
- 18.50 EHBO - les 13 NOS
18 55 fK) De Fabeltjeskrant
IKOR/CVK/RKK 19 00 (K) BiJ-
belvertelllng voor kinderen.
EKOR/CVK 19 05 (K) Werken
op zondag, TV-scric. NCRV:
19.30 Russtche film over de
planeet mars NOS 20 20 (K)
Journaal. NCRV 20.25 (K) De
kleine waarheid. TV-feullle-
ton. 21.20 (K) Herkent U deze
melodie? muzikale quiz. 22.20
Dagsluiting. Morele Henbewa-
penlng: 22.25 (I<) Het gezin:
bouwsteen van een nieuwe
maatschappij, gesprek. NOS:
22 37 (K) Journ.
NEDERLAND H N06:
18.56 <K) De fabeltjeskrant
19 CO (K) Journaal. 19.05 De
Vrijbuiters, TV-feuilleton voor
de Jeugd. 19.30 Studio Sport I
20.2o (K) Panoramlek: achter-
grondlnf. over gebeurtenissen
In binnen- en buitenland 20.45
Dubbeldekkers, TV-serle. 21.10
Studio Sport II 21.35 (K) Vi
deo: terugblik op 14 dagen ak-
tlvltelt van televisie en andere
publiciteitsmedia. 22.15 (K)
Journaal.
RADIO MAANDAG
Hilversum I, 402 m. KRO:
7,00 Nieuws. 7.11 Het levende
woord. 7.16 (9) Badlnerle:
klassieke muziek (er.) (7.30
Nieuws: 7,32-7.40 Actualiteiten;
8.00-8.10 Nieuws). 8.25 Overwe
ging. 8.50 Nieuws. 8.32 Voor de
hulsvrouw <9.00-9.10 Gymnas
tiek voor de hulsvrouw). 10 00
(S) Klassiek planoconcert (gr).
NOS: 10.15 De komende week
ln het Nederlandse muziekle
ven. KRO: 11.00 Nieuws. 11.05
Voor de zieken. 11.30 Bejaar
den programma, 11.56 Medede
lingen NCRV: 12.00 Los-Vast:
gevarieerd programma (12.21
Voor boer en tuinder; 12.26
Mededelingen tbv land en
tuinbouw; 12 30 Nieuws: 12.41
Hier en Nu: actualiteiten: 12.58
Rebus). 14.05 Schoolradio. 14.30
(S) Viool en plano. 15.00 Her
vormde mlddagdlenst. NOS
15.30 Zoeklicht op Nederland:
reportages en commentaren
(16.00-16 02 Nieuws). 17.20 Over
heidsvoorlichting. NCRV: 1730
NCRV en Bloc: actueel pro
gramma met muzikale Illustra
tie. 18.19 Zendtijd politieke
Partijen.
Hilversum II, 298 m. VARA:
7.00 Nieuws en ochtendgym
nastiek 7.20 Spitsuur Amster
dam: liche grammofoonmuziek
en reportaces (7.33-7.30 Van de
voorpagina). VPRO: 7.54 Deze
dag. VARA: 8.00 Nieuws 8.U
Actualiteiten. 8.22 Spitsuur
Amsterdam (vervolg). 9.10 Ver
zoekplatenprogramma voor de
kinderen (9.35-9.40 Waterstan
den). 10.00 (S) Platenprogram
ma voor de hulsvrouw. NOS:
11.00 Nieuws. 11.03 (S) Reperto
rium: Radlophilharmonisch
Orkest met solist VPRO: 12 00
VPRO-maandag: klassieke mu
ziek. met tussen 12.00 en 14.30
uur ANP-nieuws en Informatie
over muziek. 14.30 Schoolradio.
NOS: 14.50 Creativiteit, lezing.
15.20 (S) Eurollght: orkest van
de O.R.T.F. en Radio Dansor
kest van de B.R.T 16,00
Nieuws AVRO: 16.03 Muziek
uit Suriname en de Neder
landse Antillen. 16.30 Mlkadoo:
kinderprogramma. 17.30 (S)
Draaiorgelmuzlek (gr). 17 40
Overheidsvoorlichting. 17.55
Mededelingen.
Hllvermm III 240 m- NCRV:
9 00 Nieuws. 9.03 Popstation
(10.00 Nieuws) TROS: 11.00
Nieuws. 11,03 Suzle Cream
Cheese. 12 00 Nieuws 12.03
Laatste pootoppers. KRO: 13.00
Nieuws. 13 03-18.00 Popmixture
(14 00 15 00 16.00 17 00 Nieuws).
TELEVISIE MAANDAG
Nederland I: NOS/NOT:
10.45-12.00 School-tv
NEDERLAND I NCRV
7.05 uur (CVK/IKOR) Werken op zondag, tv-seij^
7.30 uur Russische film over de planeet Mars
8.25 uur De kleine waarheid, deel 12
9.20 uur Herkent u deze melodie? muzikale qui;
NEDERLAND II NOS
7.05 uur De vrijbuiters
7.30 en 9.10 uur Studio Sport
8.20 uur Panoramiek
8.45 uur Dubbeldekkers
9.35 uur Video.
HILVERSUM I NCRV en KRCt,
5.00 uur (CVK) Gereformeerde kerkdienst
Amersfoort L
7.07 uur Musica Sacra
7.45 uur Wij zijn de vaders, lezing
8.00 uur Klassieke kamermuziek
8.35 uur Geestelijke liederen
10.00 uur Discussierubriek Kruispunt
11.00 uur Audio, muziekinformatie.
HILVERSUM II VPRO en AVRO
7.35 uur Orgelbespeling door Albert de Klerk
8.00 uur Gezondheidszorg buiten de ziekenhuism
klankbeeld
8.30 uur Klassiek Verzoekplatenprogramma
10.55 uur Voor de nacht uit, platenprogramma.