metaal niet
Ameri haa ns
verbiedt
Mirages
Parijs
,uit te lenen"
SGP: na Schmelzer was
het vier jaar nacht
Zwitser
Franse
leverde Israël
Mirageplannen
De doordrukker.
T
WEU-landen niet
over
kwestie-Berlijn
zL
11
Shoch Powell praat
n Den Haag over
ingeland en EEG
Piet Nak geeft
11 Israëlisch
v' ereteken terug
Sierra Leone roept
zich uit tot
republiek
Istizin
%y hekelt
^president
regering
land
en
Chili en het -
socialistisch
experiment
Het weer in Europa
Russen lieten
elf Chinezen
verdrinken
iDINSBAO 20 AjPRIL 1971
•ARIJS (Reuter. UPI) De Franse
en (gering heeft gisteren herhaald, dat
19( de leveranties van Miragc-vlieg-
jen aan Lybië zal blokkeren, in-
n haar gebleken is dat deze vlieg-
n ter beschikking van andere
:n worden gesteld.
'J)e woordvoerder van het Franse
'v( ïisterie van buitenlandse zaken,
n dit heeft meegedeeld, sprak naar
q ileiding van de nieuw op te richten
erg eratie tussen Lybië, Egypte
>tis<
ƒ1
^est
chl
ig
I ]evlon ontkent
mlp van China
aan rebellen
:st OLOMBO (Reuter, AP, UPI)
regering van Ceylon heeft giste-
met kracht ontkend, dat China
'tokken zou zijn bij de opstanden,
i twee weken geleden zijn begon-
on(i. De buitenlandse berichten zijn
a^r lkomen onjuist", zo heeft het mi-
erie van buitenlandse zaken ver-
ard. Zij waren de wereld ingezon-
door lieden, die trachtten „de
de betrekkingen tussen Colombo
fYji 'eking te verstoren".
ie regering van Ceylon heeft giste-
bekend gemaakt dat de rebellen
enkele delen van het eiland be-
rsen en hun aanvallen op de be-
ting hebben opgevoerd. Zij ver
den contact met de strijdkrachten.
imiddels roept de regering nog
ds vrijwilligers op voor het leger,
•een erop wijst dat de autoriteiten
rbereid willen zijn op meer moei-
ïeden. Een correspondent van het
ibureau Associated Press isi uitge-
en door de regering, die niet inge-
ten was met zijn verslaggeving
de opstand.
,er< lb.
v.oe
m:
t
Syrië. Verschillende Franse ochtend
bladen hadden gisterochtend op een
embargo aangedrongen van de 112
Franse Mirage-toestellen. die in 1970
aan Lybië werden verkocht.
De Lybische leider, kolonel Moeam-
mar Khaddaffi. heeft al enige tijd ge
leden verklaard, dat Lybië niet 400
miljoen dollar heeft uitgegeven voor
gevechtsvliegtuigen om deze als een
show-objekt ten toon te stellen. De
toestellen waren zo betoogde de
Lybische leider bedoeld om tegen
het imperialisme en het zionisme te
strijden.
Volgens een aantal Gaullisten is
het echter hoogst onwaarschijnlijk,
dat Frankrijk zijn speciale betrekkin
gen met een Arabisch land zal ver
breken, zeker niet nu de relaties met
Algerije zo gespannen zijn. Vandaar,
dat het maximum dat van Parijs te
verwachten is, het opheffen van de
boycot is van de vijftig door Israël
gekochte en reeds betaalde Mirage-
straaljagers.
De vliegtuig-leveranties aan Lybië
waaronder 80 straalbommenwer-
pers zouden in ieder geval door
gang vinden.
(Van een onzer verslaggevers)
KLAASWAAL Op een tafel liggen zo'n twintig zwarte hoeden,
omgekeerd, met de handschoenen erin. De bijbehorende mannen,
merendeels in donkere pakken gestoken, zitten zwijgend in de lang
werpige kille zaal, die aan een gymnastieklokaal doet denken.
De aanvoerder van het Amerikaanse tafeltennis-team, Jack Howard, toont
één van de souvenirs, die hij bij het historische bezoek aan China heeft ge
nomen: het rode boekje van Mao Tsetoeng.
(Van een verslaggever)
•ker SN HAAG Enoch Powell, de
se conservatieve politicus, die een
ent tegenstander is van de toetre-
van Engeland tot'de EEG,, houdt
f mei -een lezing in Den Haag. 's
.ds zal hij in het Koninklijk In-
lut voor Ingenieurs voor leden
!nint het genootschap voor internatio-
zaken een voordracht houden
yrif het onderwerp „Gedachten over
tie eland en de EEG",
en t
St Van onze Haagse redactie
HAAG De bekende oud-
ïtsstrijder Piet Nak zal vandaag
ïoge Israëlische onderscheiding,
lij in 1966 ontving voor zijn hulp
de joden in de oorlog, terug ge-
aan de Israëlische ambassadeur,
kondigde dit gisteren in Den
aan.
heer Nak heeft zijn besluit ge-
m omdat hij het volstrekt oneens
et de behandeling van de Pales-
n door Israël. De medaille werd
uitgereikt door de Israëlische
ting ter nagedachtenis van mar-
en en helden „Yad-Vashem".
Israëlische ambassadeur in Ne-
nd, Shimson Arad, zal donder-
21 Nederlanders die zich in de
ook voor de joden hebben in-
met dezelfde medaille onder
den.
mde
idsr
dit
lerin
hun
3en
toe
chi
oudi
LAUSANNE (AFP, DPA, Reuter,
AP, UPI) Voor het Zwitserse hoog
gerechtshof in Lausanne is gisteren
het spionageproces begonnen tegen de
44-jarige Zwitserse ingenieur Alfred
Frauenknecht. Deze vroegere procu
reur van de machinefabriek Sulzer
Ag. in Winterthur wordt ervan be
schuldigd na de juni-borlog van 1967
aan Israël meer dan 100.000 construc
tie-plannen en -tekeningen van het
Franse gevechtsvliegtuig Mirage-3 te
hebben geleverd. Het gaat om de
grootste spionage geschiedenis in
Zwitserland sindi£ dë tweede wereld
oorlog.
Behalve Alfred Freuenknecht staat
ook zijn neef, Josef Frauenknecht te
recht. Deze zou een vrachtauto heb
ben gecharterd voor het wegbrengen
van de kisten met documentatie-ma-
teriaal.
Israël, kon de plannen voor de mo
toren van het zgn. Atar-vliegtuig zeer
goed gebruiken om zijn beschadigde
Mirage-vliegtuigen te repareren en
nieuwe Mirages te bouwen. Het land
bevond zich in een,zeer moeilijke si
tuatie. nadat generaal de Gaulle het
embargo had uitgesproken over Fran
se vliegtuig-leveranties.
FREETOWN (Reuter) Premier
Siaka Stevens van de Westafrikaanse
slaat Sierra Leone heeft gisteren de
republiek uitgeroepen. Tevoren had
het parlement de nieuwe republikein
se grondwet met 53 stemmen voor en
10 tegen aangenomen. De voormalige
Britse kolonie Sierra Leone kreeg in
1961 de onafhankelijkheid. Het land
bleef deel uitmaken van het Geme-
nebest.
Volgens de maandag aangenomen
wet wordt de gouverneur-generaal
van Sierra Leone de nieuwe presi
dent. Dr. Stevens blijft premier. Vol
gens parlementaire kringen komt
woensdag echter een amendement in
behandeling, dat voorziet in de be
noeming van Stevens tot president.
Volgens de Zwitserse aanklager dr.
Walder, heeft Alfred Frauenknecht
ongeveer tweeduizend tekeningen van
motoren-onderdélen en bijna 100.000
pagina's inzake de constructie van
deze motoren aan de Israëli's ver
strekt. Daarvoor heeft hij van de
Israëli's 200.000 dollar gekregen.
Frauenknecht gaf toe, dat hij Israël
de plannen verkocht had, maar hij
ontkende de beschuldiging van eco
nomische spionage en schending van
de militaire geheimen.
RISICOPREMIE
De betaling van 200.000 dollar was
volgens Frauenknecht overeengeko
men zonder dat deze enig verband
hield met de werkelijke waarde van
de blauwdrukken. „Als ik tien mil
joen dollar had gevraagd, hadden de
Israëli's die ook gegeven." Het geld
was uitsluitend een soort risico-pre
mie geweest, in geval hij zijn baan
mocht verliezen.
In het komplot waren voorts be
trokken de Israëlische kolonel Sjo-
ham, lid van de directie van de
Israëlische vliegtuigfabrieken en lui
tenant-kolonel Simon, behorend tot
de Israëlische inkoop-commissie in
Parijs. Kolonel Kain, ondertussen be
vorderd tot brigade-generaal, is se
cretaris van de Israëlische veilig
heidsdienst.
Dertien dagen na de arrestatie van
Frauenknecht op 23 september 1969
werd de Israëlische militaire attaché
in Bern door de Zwitserse regering
uitgewezen, op beschuldiging van mi
litaire'spionage.
Van een, bij hen vergeleken, vrij
jonge man, al zal hij in de veertig
zijn, horen de bijeengedrevenen dat
ze in 'ernstvolle tijden' leven, 'in een
tijd waarin met God en gebod geen
rekening meer wordt gc-houden'.
Spreker verwijst naar het schrift
gedeelte dat hij zojuist heeft voor
gedragen, dat handelt over koning
Achab, een „lijstaanvoerder", die de
strijd aanbond met de door de profeet
Elia gepersonifieerde tegenpartij".
Voor en tegen
Ook nu, horen de aanwezigen, zijn
er „eigenlijk maar twee partijen":
een partij vóór en een partij tegen
God. Recht op de mannen af, legt de
inleider ze onmiddellijk daarop aeze
vraag voor „Waar zijn de Elia's van
onze dagen?" Een retorische vraag,
want in de rest van zijn betoog laat
hij er geen twijfel over bestaan c-at
ze te vinden zijn in de SGP, de partij
waarvan hij hoopt dat ze na de ver
kiezingen met vier in plaats van drie
zetels in de Tweede Kamer zal te
rugkeren.
Deze woorden leiden de lijstaan
voerder van de SGP, het Tweede-Ka
merlid ds. H. G. Abma uit Gouda :n.
De opvolger van ir. C. N. van Dis.
Het kabinet-De Jong, zegt hij: „Is
gekomen na de nacht van Schmelzer
en sindsdien is het eigenlijk voort
durend nacht geweest".
Hiermee is ds. Abma waar hij we
zen wil: de zedelijkheidswetgeving
van het nog zittende kabinet, die hij
als een „werk van de nacht" karak
teriseert. Alle grieven somt hij op: de
gelijkstelling van de belofte met de
eed, de wijziging van de huwelijks
wetgeving, de liberale houding jegens
homofilie, pornografie en abortus.
Onder De Jong en de zijnen, houdt
ds. Abma zijn gehoor voor, is volle
dig gekozen voor de nieuwe moraal".
Wie nog wat wil vragen, kan dat
in de pauze doen, via bloknootvelle-
tjes. De vragen worden beantwoord
door een eigentijds forum, waarin
naast ds. Abma drie mede-Kamer
kandidaten zitting hebben. Een van
hen is de zoon van Abma's voorgan
ger, het Rotterdamse gemeenteraads
lid C. N. van Dis jr.
Als professioneel rekenaar krijgt de
jonge van Dis de financieel-econo-
mische vraagstukken voorgelegd. Zo
mag hij zeggen hoe de SGP de infla
tie, „waarover de andere partijen het
steeds hebben", te lijf denkt te gaan.
Die opwinding van de andere par
tijen, zo mag uit de woorden van
Van Dis worden afgeleid, is volstrekt
misplaatst. Dat hele probleem, stelt
hij de vragensteller gerust, is zo een
voudig als wat: we moeten gewoon
een beetje harder werken, een beetje
minder uitgeven en een beetje meer
sparen. Dat geldt ook voor de over
heid, die haar subsidiebeleid wel eens
mag herzien". Daarmee, zegt hij, „is
de vraag wel een beetje aardig be
antwoord".
Fluoridering
Van Dis beantwoord een vraag over
de fluoridering van het drinkwater.
Hij wijst het af, mede omdat hij er
gens heeft gelezen dat fluor („een
zwaar vergiftigde stof") de hersen
functies van de mensen zo kan aan-
tasten dat deze bepaalde opgedragen
handelingen gaan verrichten. „Ik zeg
niet dat het zo is", zegt hij voorzich
tig, „maar dat werd in dat artikel ge
suggereerd".
Een van de mannen wil weten
waarom er geen vrouwen in de zaal
zijn. Kamerkandidaat B. Stolk wijst
hem terecht. „God heeft", onthult
Stolk, „twee geslachten geschapen,
die wel gelijkwaardig, maar niet ge
lijk zijn. Degenen die zo ijveren voor
vrouwenemancipatie en de Dolle
Mina's begaan dezelfde oerzonde als
Adam in het paradijs."
Dat zijn harde woorden, zoals de
SGP-ers ze bij voorkeur laten vallen.
Aan het slot van de bijeenkomst,
als er ook nog mondelinge vragen
worden gesteld, rijst een krasse be
jaarde op om zijn lijstaanvoerder be
rispend toe te spreken.
Op een schriftelijke vraag heeft ds.
Abma geantwoord dat hij eventueel
wel regeringsverantwoordelijkheid
zou willen dragen. De vragensteller
zegt. door dat antwoord niet bevre
digd te zijn, omdat zijn voorman daar
mee „gans buiten het goddelijke
woord, mitsdien niet principieel heeft
gesproken. Kersten en Zandt, houdt
hij Abma voor, moesten van rege
ringsverantwoordelijkheid niets we
ten. Bestraffend de vinger heffend,
vermaant hij zijn herder: „Keer af
van dwalingen uws weegs". De her
der hoort de Filippica met gebogen
hoofd aan.
weer
max.
min.
neer
temp.
temp.
slag
gist.
gist.
Amsterdam
zw.bew
14
8
0
Brussel
zw.bew.
17
7
0
Frankfort
l.bew.
22
6
0
Genève
zw.bew.
20
11
0
Innsbruck
l.bew.
22
3
0
Kopenhagen zw.bew.
14
7
0
Locarno
I.bew.
19
-1
0
Londen
mist
15
5
0
Luxemburg
onbew.
20
7
0
Madrid
h.bew.
23
9
0
Majorca
21
11
0
München
19
8
0
Nice
I.bew;
19
12
0
Parijs
l.bew.
20
2
0
Rome
onbew.
19
10
0
Wenen
onbew.
20
7
0
ZUricb
regenbui
20
9
0.1
Als de stoelgang meer 'n moeilijke zit wordt, helpt hij pijlsnel.
De doordrukker van Istizin. Laxerende tabletten in doordrukstrip.
Handig. Verstandig. Tabletten met 'n beschermend laagje.
Aktief op de plaats waar 'n beetje hulp dringend nodig is.
Istizin tabletten.
Gewoon de beste oplossing.
gever
1^°r\lGON (AP, Reuter) Ngoejen Cao Ky, de Agnew van Zuid-Vietnam,
tv 8'steren fors uitgehaald tegen zijn president, zyn regering en zyn land.
^ed)resident noemde hij „ontrouw", de regering „corrupt" en het land „een
e« boot bedekt met stinkverf". Zijn toespraak wordt gezien als een inlci-
op zyn kandidatuur voor de presidentsverkiezingen.
ülgens Ky doen zich in zijn land veel onrechtvaardigheden voor, waardoor
militaire overwinningen op de communisten zonder betekenis werden,
^t we een middel aan het voorbereiden waren, waarop de communisten
De corruptie in het land was on-
Jgevecht zouden kunnen hervatten"
'eerc1baar, „omdat er voor alles en in alle lagen van het regeringsapparaat
toptarieven bestonden".
Ciale rechtvaardigheid kon alleen bereikt worden, als „de president en
ften diens vrouw, de vice-president en diens vrouw, de premier en diens
voor w en vice-premier en diens vrouw niet konden worden gekocht". Ky
e met de officiële bewering over een overwinning in Laos, sprak van een
"we klasse oorlogsprofiteurs en zei dat het volk alle vertrouwen in de
Ing had verloren.
door Ferry Versteeg
Honderd kilometer ten zuiden
van Santiago ligt aan de voet
van het wilde Andesgebergte het
stadje Rancagua. Weinig meer
dan een uit zijn krachten ge
groeid dorp. Maar startplaats
van een dieseltrein, die ons in
twee uur, door een steeds woes
ter landschap en langs onpret
tige diepe ravijnen, naar de
grootste ondergrondse kopermijn
ter wereld brengt: El Teniente,
op bijne drieduizend meter hoog
te, te midden van kale bergke
tens met bestofte sneeuwresten.
Bovengronds een indrukwekkend
complex van fabrieken, raffina
derijen, opslagplaatsen en flats,
waar de ongeveer tienduizend
mensen wonen, die direct of in
direct bij deze gigantische onder
neming zijn betrokken.
Het geheel wordt overschaduwd
door een reusachtige grijs-bruine
berg, die bijna helemaal uit kopererts
bestaat en van binnenuit wordt aan
gevreten door een ingewikkeld stelsel
van tunnels en gangen met een totale
lengte van 950 kilometer! El Teniente
is een zogenaamde "omgekeerde
mijn", waar men van onder naar bo
ven werkt. Grote ertsblokken worden
losgeboord en storten via speciale
schachten enkele honderden meters
naar beneden, waar het verbrijzelde
mineraal via lopende banden de
verwerkingsmachinerieën indraait.
Een deel wordt ter plaatse geraffi
neerd, de rest gaat in halfverwerkte
staat naar het buitenland. El Tenien
te wordt op het ogenblik uitgebreid
en men hoopt de produktie in twee
jaar op te voeren van 200.000 naar
280.000 ton. Chili produceert in totaal
720.000 ton per jaar en is daarmee
na de Verenigde Staten, Rusland en
Zambia 's werelds vierde koperpro
ducent. Maar Chili heeft grote plan
nen en wil in 1975 de topproducent
van de wereld worden met een jaar-
produktie van anderhalf miljoen ton.
Machtspositie
De El Teniente-mijn was tot voor
kort geheel eigendom van het Ameri
kaanse Kennecott-concern, dat samen
met een ander Amerikaans mam-
moetbedrijf Anaconda tachtig
procent van de Chileense koperpro-
duktie voor z'n rekening nam. Ana
conda exploiteert onder meer de
grootste bovengrondse kopermijn van
de wereld Chuquicamata in dc
noordelijke Atacama-woestijn. De
enorme machtspositie van deze Ame
rikaanse bedrijven en de daarmee sa
menhangende Chileense economische
afhankelijkheid worden nog versterkt
door het feit, dat het koper niet min
der dan tachtig procent van de Chi
leense exportverdiensten verzorgt.
Van 1965 tot 1970 hield Chili aan de
koperwinning jaarlijks 130 miljoen
gulden over. Geen gering bedrag.
Maar over dezelfde periode bedroeg
de gecombineerde nettowinst van
Anaconda en Kennecott niet minder
dan 410 miljoen gulden per jaar, wat
voor het ontwikkelingsland Chili,
waar een derde van de bevolking in
1968 nog geen drie gulden per dag
verdiende, bijvoorbeeld genoeg zou
zijn om een kwart miljoen Chilenen
anderhalf jaar geheel te onderhouden
of om 2,5 miljoen Chilenen tien jaar
lang schoeisel te garanderen.
Nu wordt vaak opgemerkt, dat de
Amerikanen recht op hun winst heb
ben. omdat ze uiteindelijk hun kennis
en organisatietalent in deze zaak heb
ben gestoken. Maar deze argumenta
tie valt wel erg schraal uit in het
licht van de volgende schattingen, die
ook door de christen-democraten
worden onderschreven en vorige
maand nog eens werden herhaald
door de nieuwe minister van mijn
bouw, Orlando Cantuarias: In het be
gin van deze eeuw investeerden de
Amerikanen voor dertien miljoen
gulden aan eigen kapitaal in de Chi
leense koperwinning, terwijl alle la
tere uitbreidingen uit de winsten
werden gefinancierd; daarnaast be
haalden Anaconda en Kennecott, zelf
en via dochterondernemingen, de
laatste zestig jaar in Chili een totale
nettowinst van 39,9 miljard gulden,
terwijl het totale volksvermogen van
Chili in z'n vierhonderd jarig be
staan opgebouwd op 38,8 miljard
gulden wordt geschat.
T ussenoplossing
De vorige christen-democratische
president Eduardo Frei zag wel in,
dat dit geen ideale toestand was.
Toch weigerde hij tot totale nationa
lisatie over te gaan, omdat Chili naar
zijn inzicht niet tegelijk kon vechten
tegen de onderontwikkeling en de
Verenigde Staten. Hij kwam daarom
met een tussenoplossing.
Chili kocht 51 procent van de aan
delen van de Amerikaanse bedrijven
od met de bedoeling tezijnertijd de
rest aan te trekken. Anaconda en
Kennecott verplichtten zich daarbij
een deel van de schadevergoeding te
herinvesteren. Het Franse dagblad Le
Monde meldde twee jaar geleden, dat
men in Newyorkse zakenkringen
niet erg verontrust was over de ge
volgen van deze "nationalisering op
lange termijn". Terecht, want beide
maatschappijen ontvingen wat min
der geld per ton koper, maar konden
tegelijkertijd zoveel tonnen meer del-
door Ferry Versteeg
ven. dat hun winst nog steeg. In Chili
stak bovendien een storm van kritiek
op, toen uitlekte, dat de schadever
goeding tussen de 2,5 en 3,5 miljard
gulden zou komen te liggen. Het is
daarom geen wonder, dat vorig jaar
alle presidentskandidaten met in
begrip van de rechtse Jorge Alessan-
dri een totale nationalisering van
het koper in hun programma's had
den opgenomen.
President Salvador Allende kon
digde eind vorig jaar de nationalisa
tie al aan en kreeg daarvoor toestem
ming van het Congres. De president
gaf geen exacte gegevens over de
mate van schadeloosstelling, maar dat
Anaconda en Kennecott minder zul
len krijgen dan Frei hen destijds in
bet vooruitzicht stelde, lijkt wel ze
ker. Allende zei ook: "In 1969 behaal
de Anaconda in de hele wereld een
winst van 99 miljoen dollar. Daarvan
kwam 79 miljoen of 80 procent uit
Chili. Toch heeft dege maatschappij
maar 16 procent van z'n investerin
gen in Chili geconcentreerd Ver
draaid, het is een hele beste zaak
voor Anaconda om z'n geld in Chili te
steken".
Dr. Cremante
In El Teniente spraken wij met dr.
Franco Cremante, een Italiaanse ex
pert op het terrein van de kopermar-
keting, die door de Verenigde Naties
enige tijd is uitgeleend aan Chili. „De
koperwinning is een extreem winst
gevende zaak", zo verzekerde hij. „De
Amerikanen hebben hun geld er al
vele keren uitgehaald. Daarom heb
ben de Chilenen groot gelijk, dat ze
de zaak nu overnemen. Het zijn en
blijven tenslotte hun mineralen". Dr
Cremante is er van overtuigd, dat de
Chilenen h"1 technisch ze'f aankun
nen. „In El Teniente werken nog
maar vijf Amerikanen en in Chuqui
camata vijfentwintig. De enkele
Amerikaan, die nodig blijft, kan ge
makkelijk door de regering worden
gecontracteerd".
De regering hoopt na volledige na
tionalisering zeker driehonderd mil
joen gulden per jaar extra te ontvan
gen. Geld, dat Allende dringend no
dig heeft om z'n sociale projecten te
kunnen financieren. Vorige maand
ontstond in Chili grote opschudding
na berichten over een produktieda-
ling in sommige kopermijnen als ge-
Volg van sabotage, maar Allende ver
zekerde later, dat dit probleem is op
gelost.
Verder zal veel afhangen van het
verloop van de koperprijs. Dat deze
vorig jaar van 70 naar 48 dollarcent
per pond duikelde, wordt in Chili
vaak toegeschreven aan een Ameri
kaanse wraakoefening. Dr. Cremante
wil wel geloven in tegenwerking van
de Amerikanen, maar waarschuwt te
gen overschatting van deze acties.
„Chili verkoopt maar een zesde van
z'n koper aan de Verenigde Staten,
terwijl ruim vierzesde naar West-
Europa gaat en de prijs van deze
Europese afzet op de Londense me
taalmarkt voornamelijk wordt be
paald door uiteenlopende factoren als
vraag en aanbod, de prijs van twee
dehands metaal en acties van beurs
mensen en aandeelhouders". Daarom
is volgens deze Italiaanse expert niets
zo onvoorspelbaar als de koperprijs.
Inmiddels heeft Chili ook het
grootste deel van de koperverkoop,
die via Anaconda liep, aan zich ge
trokken Een eigen verkooporganisa
tie wordt opgebouwd en werkt al in
Europa en Japan.
Vorige maand sloot Chili zelfs bui
ten de Londense markt om een con
tract met de Chinezen voor koperle
veranties. Iets wat in Londen blijk
baar slecht is gevallen, want enkele
weken geleden verklaarde Max Nolff,
directeur van het Chileense staatsko-
perbedrijf: „Er is een georganiseerde
actie op de metaalmarkt van Londen
om de prijs van het rode metaal laag
te houden en er wordt druk uitgeoe
fend om de nieuwe Chileense ver
kooporganisatie in het buitenland te
saboteren".
Dit is het vierde artikel in deze
serie. De vorige artikelen werden
gepubliceerd op 11, 14 en 18 april.
Minister Luns op de WEU-confe-
rentie in gesprek met de Engelsman
Rippon.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De ministers van
buitenlandse zaken van de West
Europese Unie (de zes EEG-landen
plus Engeland) waren gisteren op hun
kwartaalbijeenkomst, die ditmaal
rond een klein bloemperkje in de
Ridderzaal werd gehouden, niet opti
mistisch over de kwestie Berlijn. Het
uitblijven van een akkoord der grote
vier (Amerika. Frankrijk, Engeland
en do Sowjet Unie) verontrustte met
name Engeland, terwijl de bondsrer
publiek het vertrouwen wil behouden
op een uiteindelijke overeenstem
ming.
Unaniem was men het erover eens,
dat een pan-Europese conferentie pas
zin heeft, wanneer Berlijn geregeld.
is.
Minister Luns kon de conferentie
genoten de positieve ervaringen van
de Nederlandse reizende ambassa
deur, Vivegeno, mededelen. De alge
mene indruk is. dat de Oosteuropese
landen prijs stellen op ontspanning
tussen Oost en West. Ten aanzien van
Zuid-Oost Azië bezien de zeven lan
den kritisch de „ping-pong" politiek
tussen China en Amerika. Frankrijk
loonde waardering voor president
Nixon's houding. De overige landen
meenden dat de toenadering van Chi
na gebaseerd is op de wens de inter
nationale betrekkingen te verstevigen
maar geen indicatie voor toegeeflijk
heid is.
De toestand in het Midden-Oosten
stemde allen tot pessimisme. Men
achtte de kans op vrede, die enige
weken geleden redelijk scheen, nu
geweken. Enig winstpunt is, dat
Egypte op dit ogenblik geen militaire
acties wenst.
HONGKONG (Reuter) Het Chi
nese persbureau Nieuw-China heeft
een Russisch schip verantwoordelijk
gesteld voor een 'ernstig scheepsonge-
luk' op 31 maart jl., waarbij elf Chi
nese vissers om het leven kwamen en
elf werden gewond.
Het bericht van het Russische pers
bureau Tass wordt door Nieuw-China
'louter een verdraaiing van de feiten'
genoemd. Het Chinese ministerie van
buitenlandse zaken heeft zondag een
nota gezonden naar de Sowjet-am-
bassade in Peking, waarin veront
waardiging werd uitgesproken over
'het ernstige scheepsongeluk dat door
de Russische partij werd veroor
zaakt.' Volgens de Chinese nota heeft
het Russische schip, de Ernst Thael-
mann, de internationale reglementen
ter voorkoming van aanvaringen op
zee overtreden, toen het op 60 mijl
ten zuidwesten van het eiland Nainan
in botsing kwam met het Chinese
vaartuig. Volgens Nieuw China is het
evenmin waar, dat zoals Tass had
gemeld het Chinese schip zonder
lichten voer.
Het Chinese ministerie van buiten
landse zaken heeft van de Sowjet-
Unie schadevergoeding geëist en de
verzekering dat 'dergelijke incidenten
in de toekomst achterwege blijven.'
Afgezien van de aanvaring zelf,
beschuldigen de Chinezen de Russen
ervan dat deze 'niet de noodzakelijke
reddingsmaatregelen hebben geno
men'. Van de 45 Chinese vissers op de
gezonken boot, kwamen er 34 aan
boord van het Sowjet-schip, nadat ze
meer dan drie uur in het water had
den doorgebracht en elkaar hadden
bijgestaan om in leven te blijven.'
