Autobiografie
IVO met rug tegen muur
door examendreiging
Drie
in
concerns domineren
autoproduktie EEG
krant van
formaat
OLKS WAGEN
Iv70
Twaalf cilinder
van Jaguar
door Sicco de Jong
Wegenbouw bij Breda
vertraagt verkeer
Britse Mini,
en Maxi
goedkoper
9
DONDERDAG 8 APRIl 1971
VW K 70: 90 paardekrachten of 75 voor wie normale benzine wenst.
tl Volkswagen, die meer aan een
i dan aan de andere VW-model-
doet denken, is de nieuwe K70. In
e lijnen berust dit nieuwe model
le oorspronkelijke K70. die door
'-constructeur Hans-Georg Wen-
•th werd ontworpen en twee jaar
den al geïntroduceerd zou wor-
Maar dat doet er nu niet zoveel
toe: de fameuze prof. Ferdinand
che rn'w'ero zijn ..kever" eerst
voor NSU en later voor Volkswa-
en die kever heeft het imago van
voor lange tijd bepaald
•or lange tijd, want Volkswagen
(t nu aan een wat universeler
10. zoals vooral uit de K70 blijkt
is niet meer zo, als ten tijde van
Nordhoff, dat elke nieuwe
swagen een verlengde kever met
»r achterin en luchf-neiing moest
Integendeel, de VW K70 heeft de
r voorin, vloeistofkoeling en
wielaandrijving. Wat.de overeen-
mei de andere auto's van het
imnliceert. dat de cardantunnel
En in dit opzicht doet de
re VW noch aan NSU, noch aan
VW 411 denken, maar aan Audi
~m st me
I t imn
reekt.
Het verschil in rijgedrag met de
Audi is nauwelijks merkbaar. De VW
K70 stuurt iets zwaarder bij inparke
ren, zwaarder dan van een wagen
met voorwielaandrijving thans ver
wacht mag worden, maar bij het rij
den vormt dit geen probleem. De
wegligging is perfect, de remmen en
het remmen met servo-bekrachli-
ging voldoen uitstekend. Het scha
kelen met de „pook" gaat, els de auto
nieuw is, nog wat stroef, maar op de
kwaliteiten valt verder nauwelijks
iets aan te merken.
Wij reden de 90 pk-versie er is
ook een 75 pk die goed is voor een
topsnelheid van 158 km. per uur en
die qua acceleratie bepaald aan de
verwachtingen beantwoordt. De trek
kracht is zowel in de lage als in de
hoge toerentallen ruimschoots aan
vaardbaar. De koude start is pro
bleemloos. Zowel bij de 90 pk- als 75
pk-uitvoering is de motor een 1605 cc
4-cilinder met bovenliggende nokken-
as; het verschil zit ip de compressie-
verhouding (de zuigerverplaatsing),
waardoor de 75 pk wel met normaal-
benzine gereden kan worden, terwijl
voor de 90 pk met dubbele carbura
teur super vereist is. Het prijsver
schil bedraagt, gezien de extra's niet
veel: ƒ700 tussen de minst en meest
goedkope versie.
De uitvoering van de VW K70L is
comolpet; de afwerking degelijk en
fraai. Ruitewissers met twee snelhe
den plus onderbreker; binnenverlich-
ting voor, achter en in de bagage
ruimte; elektrische achterruitverwar
ming (natuurlijk, zeggen we al haast).
een ventilatie en verwarming waarbij
een kever-rijder zich in de zevende
hemel zal voelen, ook prettiger stoe
len dan in de anderé VW's, en dan
ruimte en nog eens ruimte; voor, ach
ter en onder oe bagageklep. Die
ruimte wordt zeker één van de be
langrijkste koopmotieven. De wagen
is er ook op gebouwd: de wielbasis
bedraagt maar liefst 2,60 meter bij
een lengte van 4,42 meter.
Het comfort is alleszins acceptabel.
De véring, waaraan de fabriek nog
maar sinds kort veel aandacht be
steedt, is niet overdreven soepel,
maar ook niet te stug. Er werden,
naar het voorbeeld van de NSU veel
kosten gemaakt voor de achterascon
structie met zgn. reactie-armen. En
dat voor een voorwielaandrijver!
een redelijk
meter en
tenslotte ook
deze jongste
rijden zeker
in Duitsland
een geduchte
Geen hinderlijk geruis
korte d'-aaicirkel 11
een weids uitzicht zijn
nog eigenschappen van
VW, waarmee sportief
mogelijk is. Bij BMW
heeft men al gezegd er
concurrent in te zien.
In het kort: aantal cilinders: 4; ci
linderinhoud: 1605 cc: maximum ver
mogen: 90 DIN-pk: pk per 100 kg:
topsnelheid: 158 km. per uur; benzi
neverbruik: circa 1 op 8 a 1 op 9;
inhoud benzinetank: 2 liter; remmen:
schijfremmen voor en achter met ser-
vobekrachtiging; leeg gewicht: 1030
kg.: lengte: 4,42 meter: breedte: 1,69
meter: hoogte: 1,15 meter; prijs mcl.
BTW: 11.690,70 ,90 pk L, de duurste
versie dus).
Deze zomer zal de Jaguar-sportwa-
n E-type ook met 12-cilinder-motor
ixporteerd worden. In Engeland is
t model E al met zo'n V 12-motor
tgerustmet name omdat British
yland Motor Corporation Voerwacht
ermee veel succes in het voomaam-
e exportland voor Jaguar, de Ver'
ligde Staten, te zullen hebben. De
ir'ste VI2-Jaguar werd dan ook ge-
ond op de New York Motor Show.
oor de prijs in Nederland moet met
'n f35.000 gerekend worden.
Jaguar E-type: nu ook met 12-cilindermotor.
Kerkelijk jaar (2)
Met instemming heb ik het stuk van
de heer Taktor gelezen. Zo is Pasen
het oudste feest van de christelijke
kerk. Niettemin acht ik het overtol
lige luxe' wanneer we bedenken dat
het feest van de Opstanding reeds we
kelijks wordt gevierd. De zondag is er
immers op gebaseerd? Ht komt inder
daad meer aan op het vólgen van Je
zus, dan op een herdenking.
Overigens wordt volgens de brief aan
de Hebreeën, hoofdstuk 9 11/15, de
verlossing toegeschreven aan Jezus'
dood en bloedstorting, niet op zondag
voorgevallen of gestort. Zie ook Ef. 1 '7.
Er zitten hier en daar dus nog wel
knelpunten. Voor het overige zou ik
Jezus geen pacifist willen noemen,
maar dat is een ander onderwerp.
ROTTERDAM F. L. Stolk
De Jaguar E-type met 4,2 liter zes-
linder-motor blijft ongewijzigd. De
|2-uitvoering de enige auto, die
Nederland met een 12-cilinder-mo-
r leverbaar zal zijn heeft een
ïoud van 5,3 liter en een vermogen
n circa 300 pk. Dat impliceert een
jsnelheid van 210 km. per uur. Ook
limousine van Jaguar, de XJ 6, zal
n versie met deze V12-motor krij-
n.
De Place Concorde in Parijs zag
vandaag weer de aanvoer van
grote groepen toeristen, de foto
toestellen gereed voor het maken
van een aardig plaatje. Deze foto
is een onweerstaanbare uitnodigirig
voor de minnaars van april in
Parijs.
eindelijke zeggenschap over Citroën
berust naar de wens van de Fran
se regering nog altijd bij de ban
denfabriek Michelin.
Eigen aard en tempo van kind normgevend
In de Euromarkt bestaan nog
altijd 23 afzonderlijke autofabrie-
ken, waarvan er 15 zelfstandig
zijn. Maar de drie grootste daar
van domineren duidelijk. Samen
nam dit drietal vorig jaar 49 pro
cent van de 7,8 miljoen in de
EEG gebouwde personenauto's
voor zijn rekening. Worden ook
de dochterondernemingen mee
geteld, dan zijn Fiat, Volkswagen
en Renault bijeen zelfs goed voor
55 pet van de autofabricage in de
EEG. Met tal van andere auto-
fabrieken werkt dit drietal bo
vendien nog nauw samen.
Onder de grote fabrieken nemen
dan ook alleen de drie Amerikaanse
vestigingen in de EEG Opel (GM),
Ford-Keulen en Chrysler France
als concurrent een sterke positie in.
Geheel apart is de situatie van Mer
cedes-Benz. dat zich als concern
Daimler-Benz A.G. met de Euro
pese „grote drie" kan meten, doordat
dit veel vrachtwagens en alleen per
sonenauto's in de hoogste prijsklassen
maakt.
Euromarkt-landen
De Europese autoproduktie is voor
al snel gegroeid door de toenemende
motorisering in de Euromarkt-landen.
Daarbij is de Engelse produktie ach
tergebleven, doordat Engeland met
zijn produktie'het reeordjaar 1964
toen er bijna 1,9 miljoen auto's ge
maakt werden nooit meer heeft
overtroffen.
Vorig jaar werden in Engeland-nog
geen 1,7 miljoen personenauto's ver
vaardigd, terwijl de Duitse produktie
boven de 3.5 miljoen kwam, de Fran
se boven de 2,4 miljoen uitging en de
Italiaanse ruim 1,7 miljoen bedroeg.
De EEG is met in totaal 7,8 miljoen
auto's vorig jaar 's werelds grootste
autoproducent geweest: in de Ver
enigde Staten bleef de autoproduktie
door de staking bij General Motors
namelijk beperkt tot 6,6 miljoen per
sonenwagens.
Hoewel het merk Fiat vorig jaar
bovenaan kwam te staan in de Euro
pese autoproduktie, is het aantal door
het Volkswagen-concern gefabriceerde
personenauto's nog altijd het groot
ste: 1.669.100. Daarbij zijn dan niet de
bestelwagens en de produktie van
Volkswagen in Brazilië meegeteld,
want dan komt het totaal van VW op
2,2 miljoen.
In Duitsland bouwde VW 1.008.534
..kevertypen", ruim 330.000 andere
modellen en de eerste 13.000 exem
plaren van de K 70. Er kwamen
165.900 Audi's en 150.700 NSU's van
de band. Van de VW-produktie wa
ren ruim 20.000 VW-Porsches van het
model 914, dat VW en de kleine Por-
sche-fabriek samen ontwikkelden.
Voor de research werkt VW nauw
samen met Mercedes-Benz.
Voor de totale produktie van het
Fiat-concern tellen ook de Autobian-
chi's en Lancia's mee en eigenlijk ook
de modellen van Ferrari, want Fiat
heeft 50 oct. van het Ferrari-kapitaal
in handen. Verder werkt Fiat nauw
samen met Citroën, in welke Franse
fabriek het Italiaanse concern circa
27 pet. van de aandelen bezit
Op zijn beurt behoort de kleine
Italiaanse fabriek Maserati weer tot
Citroën. Fiat-Citroën vormt de
sterkste Europese groep, maar de uit-
Franse staat
De Régie Renault, waarvan de aan
delen grotendeels in nanden zijn van
de Franse staat de eerste werkne-
mersaandelen zijn onlangs tenaam-
gesteld werkt op technisch en pro-
duktietechnisch gebied nauw samen
met Peugeot en tevens met de kleine
sportwagenfabriek Alpine. Renault
heeft vorig jaar voor het eerst meer
dan één miljoen personenauto's ge
maakt en is samen met Peugeot goed
voor ruim twee derde van de Franse
autoproduktie en voor één -rijfde van
wat de EEG aan personenauto's
maakt.
De drie Amerikaanse dochteronder
nemingen komen samengaan ruim 23
pet. van die Europese produktie,
waardoor hun invloed in de EEG
aanzienlijk kleiner is dan in Enge
land. Daar hebben Ford, GM's fa
briek Vauxhall en Chrysler United
Kingdom samen zo'n 55 pet. aandeel
in de personenwagenfabricage.
Verder zijn er in de EEG nog ver
scheidene kleiner autofabrieken,
zoals de Duitse BMW, die tot de
Quandt-groep behoort, de Italiaanse
staatsonderneming Alfa Romeo en
het evenals Alfa Romeo te Milaan ge
vestigde bedrijf van Innocenti, dat
uitsluitend modellen van British Ley-
land in licentie bouwt.
DAF neemt met zijn Variomatic
een uitzonderlijke plaats in dit ge
zelschap in, aangezien deze fabriek
verder geen nauw verband met een
andere onderneming heeft dan de 25
pet. van het kapitaal, dat beheerd
wordt door de Staatsmijnen. Wel
koopt DAF voor het model 55 moto
ren van Renault.
Zeer klein zijn de autofabrieken
Matra, Alpine, Ferrari en Maserati,
die samenwerken met resp. Chrysler-
France, Renault, Fiat en Citroën, ter
wijl het Italiaanse duo Lamborghini
en Iso nog op eigen benen staat, ver
moedelijk wat wankel. Want ook de
constructeurs van exclusieve en dure
sportwagens blijken behoefte te ge
voelen aan een grote sterke broer in
de toch vrij kleine wereld van de
autoproduktie. Een wereld, waar men
alleen met grote series een goede
kans van slagen heeft.
DE AUTOPRODUKTIE IN DE EEG IN 1970
(alleen personenauto's)
1. Hat 1.418.000
2. Volkswagen 1.352.500
3. Renault 1.055.800
4. Opel (GM) 814.400
5. Ford-Keulen 611.900
6. Peurect 525 roo
7. Citroën 471.000
8. Chrysler-France 402.900
9. Audi-NSU fVW) 316.600
10. Mercedes-Benz 280.400
11. BMW 161.200
12. Alfa Romeo 108.000
13. Autoblanchl (Fiat) 95.500
14. DAF 71.000
15. Innocenti 50.600
16. Lancia (Fiat) 44.500
17. Porsche 14 000
18. Matra Sports 2.100
19. Alpine 1.000
20. Ferrari 950
21. Maserati (Citroën) 700
22. Lamborghini 400
23. Iso 150
totaal 7.799.800
Dit voorjaar zal de aansluiting van
de nieuwe autosnelweg Breda - Til
burg op de zuidelijke rondweg Breda,
die onderdeel vormt van de route
Gorkum - Antwerpen, gereedgemaakt
worden. In verband hiermee zullen
minder rijstroken voor het verkeer
beschikbaar zijn en kunnen, zolang
de werkzaamheden duren, vertragin
gen ontstaan.
De bocht in de route Gorkum -
Antwerpen, waar thans een snel
heidsmaximum van 70 km per uur
geldt, wordt vervangen door een on
gelijkvloerse kruising. Rijksweg 27,
die van Gorkum in zuidelijke richting
loopt wordt doorgetrokken om een
aansluiting te verkrijgen op nieuwe
Belgische snelwegen in de richting
Antwerpen. Rijksweg 27 zal dus de
nieuwe snelweg Breda - Tilburg
Rijksweg 58 moeten kruisen.
Deze maand is voor alle verkeer uit
de richtingen Gorkum en Tilburg
naar Breda overdag doch buiten
de spitsuren één rijstrook afgeslo
ten. Eind april gaat dit verkeer over
eqn aparte rijbaan met twee rijstro
ken. In mei zal ook voor het verkeer
van Breda naar Gorkum of Tilburg
één rijstrook afgesloten zijn, ook voor
overdag, buiten de spits. De wegver-
leggingen zullen als gewoonlijk dui
delijk gemarkeerd worden.
Van onze onderwysredactie
DEN HAAG „Op het mi
nisterie van onderwijs hebben ze
nog steeds niet door wat IVO is.
Een examen past niet bij deze
vorm van onderwijs", zegt drs.
A. van Son, voorzitter van de
vereniging van IVO-scholen.
IVO betekent Individueel Voort
gezet Onderwijs. Het bestaat
sinds de jaren dertig en „omvat"
25 scholen in ons land.
Een systeem dat redeneert en
werkt vanuit de eigen aard en het
eigen tempo van elk kind, en daarom
geen examen als momentopname
kent Nu door de mammoetwet dit
onderwijs is ondergebracht bij de
mavo, moeten IVO-scholen dit jaar
voor het eerst aan een examen mee
doen. Iets waartegen het IVO fel pro
testeert.
IVO werd ingesteld door drie scho
len waaronder de werkplaats: van
Kees Boeke, als protest tegen het
klassikale systeem. „Er is altijd een
slingerbeweging tussen individu en
gemeenschap. In de 18e eeuw waren
er gouverneurs, die voor erg indivi
dueel onderwijs zorgden.
Toen sloeg de slinger door naar
aandacht voor de gemeenschap, en zo
ontstond het klassikale systeem. En
in de 20e eeuw kwam er weer meer
aandacht voor het individu, omdat in
het klassikale systeem de betere leer
lingen tekort komen en de zwakkeren
door te weinig aandacht afvallen. Het
klassikale systeem is gericht op de
middelmaat", aldus drs Van Son.
Proeven
De IVO-scholen weTken met proe
ven. De kinderen kunnen aan taken
wrerken die een afgerond geheel vor
men en die door proeven gevolgd
worden. Er is een heel proevenstelsel
opgebouwd, dat tot twee soorten
IVO-diploma's leidt. Een licht diplo
ma en een zwaar diploma, waarmee
de leerlingen allerlei vormen van
vervolgonderwijs konden gaan vol
gen.
Voor de oorlog al probeerden de
IVO-scholen erkenning te krijgen
voor hun diploma naast dat var. de
mulo. Dat ging niet erg gemakkelijk,
maar slimheid (IVO vroeg per ver
volgopleiding erkenning en kreeg dat
ook) en doorzetting leidden ertoe dat
in 1968 de laatste erkenning, die tot
de kweekschool toegang gaf. afkwam.
Toen had de IVO een sluitend stelsel
van erkenningen rond en kwam dit
onderwijs in feite naast de mulo te
staan.
Nu door de mammoet door die ge
lijkstelling ook van het IVO een exa
men geëist wordt, komt de zaak er
heel anders voor te staan. Want een
rvO-leerling kon dan vroeger wel
hetzelfde gaan doen als een muloleer
ling, de opleiding verschilde aanzien
lijk.
,.Dit onderwijs wil een kind in zijn
hele ontwikkeling begeleiden, via ex-
pressielessen, volkdans, woord- en
gebaar-lessen het kind tot een zo vol
ledig mogelijke ontplooiing op sociaal,
lichamelijk en creatief terrein bren
gen. Dat is heel anders dan bij het
andere voortgezette onderwijs, al lijkt
de Montessorischool erop.
Examen
Maar Montessorischolen verlooche
nen eigenlijk hun ideeën door zich
aan een examen te onderwerpen Wij
zeggen altijd, dat IVO de verwezen
lijking is van de Montessori-ideeën in
het voortgezet onderwijs -Maria Mon-
tessori zei, dat je rustig moest wach
ten als een kind od een bepaald ogen
blik niet wilde. Het* zou wel in orde
komen als een kind in zijn eigen
tempo kon werken. Daar past een
examen niet bij".
Het proevènsysteem werkte jaren
lang goed De heer Van Son bena
drukt, dat er nooit klachten kwamen
van de kant van het vervolgonder
wijs, dat de kinderen zelfs een pré
hadden omdat ze geleerd hadden
zelfstandig te werken, en dat de IVO-
scholen zich nog steeds uitbreiden.
Het enige nadeel was, dat IVO-kin-
deren vrij moeilijk op andere vormen
van voortgezet onderwijs (lyceum,
gymnasium) konden aansluiten Er
werden speciale regelingen gemaakt
om toch een soort doorstroming te
verzekeren, maar het betekende voor
kinderen die duidelijk een intellec-
tuelere vorm van onderwijs konden
of wilden volgen, toch wel een ver
traging om dat via het IVO te doen.
Voor de kinderen zelf was zo'n
overgang ook moeiliik omdat de -/elf-
werkzaamheid niet altijd aan bod kon
komen bij de nieuwe school.
Bedreiging
En hoewel het IVO inspirerend op
de mammoetwet gewerkt heeft (de
keuzemogelijkheden, de differentia
tie) dreigt het nu toch onder te gaan
door die mammoet.
De mammoetwet betrok het IVO
bij de rest van het voortgezet onder
wijs, al had men tijdens de behande
ling van de wet in de Kamer wel oog
voor de speciale positie van het IVO.
Dat leidde tot twee wetsartikelen
waarin de Inrichting van het onder
wijs en de voorschriften voor eind
examens voor bepaalde scholen wat
vrijer gelaten werden. Ondanks die
ruimere wetsartikelen heeft men het
IVO nu toch verteld dat IVO-leerlin-
gen mee moeten doen met een exa
men en opgegeven moeten worden
voor het komende mavo-3-examen.
„We hebben staatssecretaris Gros
heide aangeboden om protocollen
naar de onderwijsinspecteur toe te
sturen. Als de inspecteur die proto
collen over de leerlingen en hun
werk afkeurt dan zou de staatssecre
taris de erkenning van de school,
kunnen intrekken. Maar daar voelde
Grosheide niet voor.
Hij stelde voor drie schriftelijke
toetsen af te nemen, één gewone en
dan nog twee herkansingstoetsen.
Maar daar hebben wij principieel be
zwaar tegen. Dit soort schriftelijke
toetsen op vaste tijden vinden we ni
vellerend, terwijl de vrijere IVO-
toetsen juist veel meer uit de kinde
ren haalt.
Een examen, daar werk je naar toe,
dat stoelt op de verouderde filosofie
van het verwerven van wijsheid Het
examen is wezensvreemd aan ons.
Maar we staan met de rug tegen de
muur. Doen we niet mee, dan krijeen
we de mavo-erkenning niet en dan
wordt het voor veel ouders dubieus of
ze hun kinderen nog wel naar het
IVO zullen sturen".
Toetsen
Met een dreigend examen in 't
vooruitzicht willen de IVO-scholen
nu een systeem waarbij ze zelf
schriftelijke opgaven maken, die dan
naar erkende toctsinstanties (het CI
TO bv) gestuurd worden waarna de
toetsen op de scholen uitgevoerd kun
nen worden. „Maar daar schi'nt
Grosheide ook niet voor te voelen.
Hij wil waarborgen, hij wil hei ni
veau van het onderwijs in de gaten
houden".
De IVO-scholen hebben de inrich
ting van het onderwijs in grote lijnen
wel volgens het oude patroon kunnen
redden, maar met het examen dre'gt
het nu mis te gaan Om dit jaar de
kinderen niet te duperen, zullen som
mige scholen voor een keer meedoen,
anderen willen hun eigen toetsen
aanbieden en de rest gaat gewoon
door.
De mammoetwet heeft nare gevol
gen voor het IVO. Vandaar ook dat
de mogelijkheden voor een midden
school extra aandachtig gevo'ed wor
den door het IVO. Dat onderwijs, dat
niet met klassen maar met niveaus
wil werken en dat een heel andere
didactische opzet vraagt zou voor het
IVO zeker een kader scheppen waar
binnen deze onderwijsvorm zou kun
nen functioneren
Maar zolang de middenschool nog
geen feit is, heeft het IVO te maken
met de mammoetwet. En heeft het
IVO, met de erkenning dat de over
heid terecht wel enige garanties wil,
te maken met een examendreiging,
die IVO-mensen zelf ..een corset noe
men dat het IVO geweld aan doet."
Hoewel British Leyland Nederland
aankondigt, dat de prijzen van de
pulairste Austin- en Morris-model-
i verlaagd zijn vanwege economi-
ïer assemblage in België en de ra-
nalisering van de verkooporganisa-
in Nederland, is de voornaamste
ien stellig de verzwakte concurren-
positie van deze Engelse auto's.
Op 1 januari had British Leyland
melijk de prijzen nog verhoogd,
tgeen ook op 1 november ge-
ïiedde. Daarmee waren de Engel-
i 'trouwens niet de enigen: er ont-
rnd algemeen een tendens tot prijs-
rhogingen voor de auto's.
Zo kostte de Mini 850 de Luxe in
Jvember en december ƒ5.488, in ja-
Iari, tebruari en maart 5.722,80 en
In april ƒ5.546,10. Hetgeen
zonder spijtig is voor de mensen,
deze winter zo'n Austin of Morris
•schaften: de weinige getrouwen
deze Engelse merken krijgen het
er hard te verduren.
De prijsverlaging geldt niet alleen
br de Mini, maar tevens voor de
f0/1300 ook wel aangeduid als
er en voor de Austin maxi. De
kost nu ƒ7.347,30; de maxi komt
\f 9.992,10.