Jong Oranje overeind in chaos
Frontlinie faalt
in alle standen
Joegoslavië
aan leiding
Fadhronc
wisselt
te laat
)ie afgang is inderdaad voor-
jomen. Maar meer ook niet. De
^sentie van sterren als Cruijff
n Israel maakten de ploeg feite
nk al bij voorbaat kansloos.
)oor Gerrie Mühren en de jonge
jef Mulders in de ploeg te halen
jemonstreerde de bondscoach
iorige week al duidelijk, dat hij
e wedstrijd als een nuttige voor
bereiding op de eind volgend jaar
B starten kwalificatieduels voor
iet wereldkampioenschap be-
jchouwde.
I Zelfvertrouwen
De gehandicapte formatie heeft dan
jok geen moment in een overwinning
lp de Joegeslaven geloofd. Dat ge-
frek aan zelfvertrouwen, verder ge-
chaad door de angst voor de Oosteu-
ppeanen heeft tenslotte naar deze
normale" nederlaag geleid. Fadr-
lonc: „Als we ooit een kans tegen
Joegoslavië hebben gehad, dan was
let wel in deze wedstrijd. Maar wat
tunnen we zonder een Cruijff en een
ferae 1 op dit moment feitelijk berei
ken. Alleen dit resultaat". Fadrhonc
(rergat. dat ook dit elftal deze oppo
nent had kunnen verslaan. Als de
gok-van-de-aanval maar had
geëxcelleerd. En dat deed het beslist
Reportages
door Gerrit
den Ambtman
SPLIT Nederland is na de
nederlaag tegen Joegoslavië vrij
wel uitgeschakeld in de strijd in
groep zeven van het Europese
kampioenschap voor landenteams.
De stand in deze groep is nu:
1 Joegoslavië 3 2 1 0 5 5—1
2 Oost-Duitsland 2 2 0 0 4 60
3 Nederland 4 1 1 2 3 74
4 Luxemburg 3 0 0 3 0 013
In de strijd om het Europese
kampioenschap voor landenteams,
bestaande uit spelers tot 23 jaar
heeft Nederland de leiding. Oost-
Duitsland staat op de tweede
plaats. Relatief staan zij er ech
ter beter voor dan ons land.
De stand luidt:
Nederland 3 111
Oost-Duitsland 110 0
Joegoslavië 2 0 11
7—6
3—1
3—6
niet. Nederland speelde voortdurend
met vijf verdedigers. Met Suurbier,
Neeskens, Strik, Drost en opmerkelijk
genoeg, Van Hanegem, die de steeds
fel opkomende verdediger Antonije-
vic van landskampioen Rode Ster
Belgrado grandioos uitschakelde. De
defensieve plaats van Van Hanegem
vond zijn weerslag op de aanval. De
spelmaker was gebonden, waardoor
van de opbouw van - de aanvallen
vrijwel niets overbleef. Piet Keizer,
Eef Mulders en Henk Wery bleven in
de spits onbereikbare manschappen.
Vooral omdat Jansen (in de eerste
helft) en Mühren (gehele wedstrijd)
duidelijk beneden hun clubniveau
bleven. Nederland bofte dan ook, dat
het Joegoslavische middenveld zo
verbazend zwak speelde. Zegt coach
Vajudin Boskov: „Onze middelste lijn
toonde veel te weinig kracht, impro
visatie en organisatietalent. De voe
ding van de voorhoede was onvol
doende. Dat kwam vooral, omdat we
Holcer in deze linie misten. Ik heb
hem als laatste verdediger opgesteld,
omdat ik bang was voor Piet Keizer.
Daarom ook had ik Paunovic naar
het middenveld verplaatst. Die angst'
ierkovic (rechts) kopt in de richting van het Nederlandse doel. Hij wordt belaagd door Neeskens. Doelman Jan van Beveren heeft misgegrepen.
is nu ongegrond gebleken. Ik heb
nauwelijks een echt gevaarlijke actie
van Keizer gezien".
Frantisek Fadrhonc, die door het
wegvallen van steunpilaar Israel zijn
defensie moest wijzigen, heeft ten
slotte niet voor Aad Mansveld, maar
voor Pleun Strik gekozen. De Eindho-
venaar speelde op de voor hem
vreemde plaats van vrije verdediger.
Die nieuwe taak kostte Nederland het
eerste doelpunt. Nog geen tien minu
ten ,na het begin verzuimde hij een
hoge voorzet van Petkovic tijdig in
de mandekking terug te keren, waar
door Jerkovic op nog geen tien meter
van doelman Jan van Beveren kei
hard kon inkoppen. Fadrhonc: „Onze
handicap was groot. Ik heb om twee
redenen Strik en niet Mansveld als
vervanging van Israel gekozen. In de
eerste plaats vond ik de snelheid van
Pleun erg belangrijk. Hij is de speler,
die naar de zijlijn kan sprinten en
daar eventueel kan corrigeren. Vooral
tegen de Joegoslaven is zo een kracht
belangrijk. Die ploeg speelt tenslotte
in de aanval geheel op zijn vleugel
spelers, Dzajic met name. Ten tweede
heb ik uitvoerig met Jan van Beve
ren over de laatste man gesproken.
Tussen die doelman en die verdediger
moet nu eenmaal veel vertrouwen en
een goed samenspel zijn. Op verzoek
van Van Beveren heb ik toen voor
Strik gekozen. Natuurlijk, hij heeft
het vooral in de eerste twintig minu
ten heel moeilijk gehad. Dat is be
grijpelijk oo„ want de gehele defensie
moest door het gemis van Israel ge
reorganiseerd worden. Als Israel er
niet bij is, betekent dat automatisch
een verzwakking".
Terugval
De serieus gestarte Joegoslaven
opgejaagd door 30.000 fanatieke toe
schouwers vielen na die eerste
treffer (Boskov: „Dat doelpunt had
den we met Israel in de Nederlandse
ploeg nooit gemaakt") opmerkelijk
terug. Vooral op het middenveld.
Boskov hierover: „Misschien kwam
het doelpunt wel te vroeg voor ons.
Psychologisch was het echter erg be
langrijk, want we stonden onder een
enorme druk. We moesten deze wed
strijd per se winnen. We konden ons
op het middenspel minder overtui
gend spel veroorloven, omdat de te
genstander daar ook niet sterk bezet
bleek. De verdedigende- rol van Van
Hanegem heeft mij erg verbaasd. Ik
heb hem in de interland tegen
Luxemburg in Rotterdam in actie ge
zien en daar vond ik juist zijn opko
mende spel, zijn vloed van passes in
de diepte, zijn grootste kracht. Van
Hanegem vond ik echter ook nu weer
de beste Nederlandse speler". De Feij-
enoorder voetbalde een voortreffe
lijke wedstrijd. Als een soort loopjon-
SPLIT Toen Jan van de
Veen in de 57ste minuut van de
schrikbarende wedstrijd tussen
Jong Joegoslavië en Jong Oranje
(11) voor de zoveelste keer
een stomp in zijn gezicht kreeg,
appelleerde de talentrijke mid
denvelder van Sparta uiteraard
bij scheidsrechter Kouyias. De
Griek had niets van het incident
gezien. Zoals hij, pakweg, hon
derd grove overtredingen voor
die tijd al niet had opgemerkt.
De beslissing, die de arbiter na
deze bokspartij nam, bleek ken
merkend voor de onmacht die
hij voortdurend demonstreerde.
Kouyias, nu zonder meer kandidaat
voor d.e poedelprijs der internationale
scheidsrechterswereld, gaf na dat
incident een vrije trap in plaats van
een doelsehop aan Ned-erland, alleen
omdat Van de Veen met grandioos
akteertalent zijn verontwaardiging
kenbaar had gemaakt. Kouyias snap
te er niets van. Wat deze scheidsrech
ter zaterdagmiddag in het Joegosla
vische provinciestadje Mostar pres
teerde grensde aan het ongelooflijke.
Slechts een spel-er de Joegoslaaf
Vukotie kreeg van hem een
officiële waarschuwing. De Griek had
echter zonder meer vier, vijf spelers
van het veld kunnen en moeten stu
ren. Want deze wedstrijd had bitter
weinig met voetbal te maken.
Gerrie Mühren
Ordinair
duel met de Zuidslavitche verdediger Petkovic.
De tweede confrontatie tussen bei
de teams (vorig jaar won Nederland
in Eindhoven met 52) werd een or
dinaire gooi- er. smijtpartij, waaraan
de Nederlanders wonderwel geen
ernstige blessures over hefbben ge
houden. Bondstrainer Arie de Vroet,
verontwaardigd: „Wat ben ik blij, dat
we er heelhuids van af zijn gekomen.
iHier hadden zelfs doden kunnen val
len. Het was gewoon angstig als een
speler in de buurt van de bal kwam."
Jong Oranje heeft zich en dat is
wellicht toch nog het meest positieve
niet door dat brute geweld van de
Joegoslaven laten overrompelen. In
tegendeel zelfs. De formatie zette zich
voortdurend af tegen de Oosteuropese
speelwijze.
Een handvol jaren geleden nog zou
zo'n Nederlands elftal op deze manier
finaal van het veld gespeeld zijn ge
worden. De fysieke kracht, die het
gros van de spelers in internationale
bekerwedstrijden met hun clubs heeft
verzameld, bleek nu van vorstelijke
waarde te zijn. Ajacièd Ruud Krol
met name. uitblinker in de ploeg, de
monstreerde voortdurend feilloos zijn
grote incasseringsvermogen en ver
zuimde daarnaast niet even hard (of
harder zelfs) terug t» slaan. Krol
voetbalde voor deze omstandigheden
tenminste, uiterst efficiënt. Hoe groot
bleek toen ook het contrast tussen
hem en (bijvoorbeeld) de onervaren
debutant Theo de Jong. De NEC'er
moet zich zaterdag op het slagveld
van Mostar als een beginneling ge
voeld hebben. De Jong kreeg zelfs, in
de laatste minuut van de slijtageslag,
een uitstekende kans om zijn ploeg
naar de overwinning te tillen. In
vrije positie voor doelman Maric
schoof hij de bal echter naast. De
Jong had in een normale wedstrijd
die geweldige mogelijkheid vermoe
delijk niet gemist. Ir. dit duel was
niets normaal en bleek hij een gewil
lig slachtoffer van de Joegoslavische
bluf. De Jong („Ik heb nog nooit zo
hard als dit keer gespeeld") bleek
niet in staat zoals Krol, Schneider en
Boskamp om op de juiste manier van
zich af te bijten.
Scheidsrechter Kouyias (die ir. to
taal één jeugdinterland en twee on
beduidende Europa Cup wedstrijden
heeft geleid, maar de laatste twee
jaar niet buiten Griekenland is opge
treden) had zijn gezag al na nauwe
lijks vijf minuten volledig verkocht.
Zijn labiele rea kt ie op een stevige
overtreding van Topic tegen Van de
Veen (gevolgd door een klap van de
Nederlander) betekende het sein voor
de partij catch-as-catch-can die
daarna volgde. Kouyias (geassisteerd
door twee zeer zwakke Joegoslavische
grensrechters) verzuimde zowel Topic
als Van de Veer. afdoende aan te
pakken. Alles bleek daarna toege
staan. Van de Veen: „Als je probeerde
te voetballen dan had je al een klap
te pakken. Je kon niet normaal op
een speler afgaan, want dar. ging je
absoluut voor de bijl. De scheidsrech
ter heeft de hele wedstrijd met zijn
ogen dicht gelopen. We mogen onze
handen dichtknijpen'dat we er zo
van af gekomen zijn. Voor hetzelfde
geld breek je hier je'benen. „En
Ruud Geels: „De grensrechters rea
geerden ook nergens op. Die kerels
konden toch ook zien, dat de scheids
rechter er niets van kon. Maar zij
vonden alles best."
Doelpunt
Geels scoorde het doelpunt voor de
Nederlanders. In geheide buitenspel
positie overigens. Maar ook daarvoor
weigerde de Griekse arbiter te flui
ten. De Go Ahead spits schoof kort
voor rust uit een pass van De Jong
(doorgekopt door Hoekema) de bal
achter doelman Maric. De Vroet: „In
de rust heb ik er al op gehamerd, dat
we ondanks alles moesten proberen
echt voetbal te spelen, dat we rustig
moesten blijven. De Joegoslaven wil
len altijd iets uitlokken en als je op
die provokaties van hun reageert, ben
je absoluut verkocht."
De Joegoslaven bleven echter hard
nekkig weigeren van hun surplus aan
techniek te profiteren. Ze kwamen
dan ook niet verder dan één doel
punt. Na een aarzeling in de verdedi
ging (Dries Visser: „Ik dacht dat
Hans van de Pluym uit zijn doel zou
komen") kon de zeer talentvolle Laje-
vic zijn solo doeltreffend afronden.
De aktie was feitelijk het enige wer
kelijke voetbal dat Joegoslavië in de
wedstrijd liet zien. Voor het overige
concentreerden de Oosteuropeanen
zich op het lijf-aan-lijf gevecht met
de directe tegenstander Feijenoorder
Johan Boskamp: ..Ik heb in mijn
carrière toch al het een en ander
meegemaakt. Onder meer de wed
strijden tegen Estudiantes voor de
wereldbeker. Maar dit is het ergste
wat ik gezien heb. Er werd negentig-
minuten lang gestompt, getrapt, ge
spuwd en geslagen."
Jeugdinterlands zijn vaak erg
grimmige confrontaties, die steeds
meer op kweekscholen voor
hardiheid gaan lijken. En die niets
meer met de door de UEFA zo fana
tiek gepropageerde internationale
jeugdontmoetingen te maken hebben.
De fout 'van dit alles ligt bij de
UEFA zelf. Bij de commissie die de
scheidsrechters voor dergelijke wed
strijden aanstelt. Want de Europese
moetingen de tweede garnituur van
zijn international». lijst opdraven.
Scheidsrechters, die in eerder geleide
duels nauwelijks voldaan hadden en
een hernieuwde kans krijgen. Jeugd-
interlands waren jaren achtereen
prachtige „zoethoudertjes" voor dege
lijke scheidsrechters.
0 Ervaring
Ook de interland Oost-Duits
landNederland voor spelers
onder 23 jaar (in november in
Erfurt gespeeld) ontaardde in
een bikkelharde slijtageslag.
Ruud Krol: „het is maar goed,
dat bij deze wedstrijd geen be
stuursleden van onze clubs aan
wezig waren. Als ze dit hadden
gezien, zouden ze nooit een spe
ler meer voor een vertegenwoor
digend elftal afstaan. Ik ben in
ieder geval een ervaring rijker
geworden."
gen van de echte verdedigers verzette
hij naast het uitschakelen van An-
tonijevic ook bergen werk in en ach
ter de verdedigingslijn. Fadrhonc:
„Wim heeft goed gevoetbald. Todh
kon ik merken dat hij met zo een
aanvoerderschap meer beslommerin
gen om zich heen had. En dat ging
weer ten koste van zijn eigen spel.
Hij is misschien iets te voorbeeldig.
Zijn vrijheid was door dit aanvoer
derschap sterk beknot. Dat kon je
merken. Hij fvaagde zich niet aan so
lo's, speelde veel minder riskant ook
Van Hanegem, „spil" van het elftal,
had zijn opbouwende taak aan Wim
Jansen en Gerrie Mühren overgedra
gen. Een succes was het bepaald niet.
Want Wery, Eef Mulders en Piet Kei
zer bleven in de aanval tevergeefs
zoeken naar ruimte en mogelijkhe
den. De passes bleven vrijwel uit,
waardoor vooral Henk Wery zonder
doel bleef rennen. Fadrhonc: „Wery
moest de steeds krachtig opkomende
Stepanovic afstoppen. Daardoor kreeg
hij te weinig kans voor aanvallende
acties. Over Mulders ben ik zonder
meer voldaan. Aanvankelijk hadden
we afgesproken dat ik hem door
Klijnjan zou laten vervangen, maar
hij ging steeds beter draaien. Daarom
heb ik hem laten staan en uiteinde
lijk Drost voor Klijnjan opgeofferd".
Die late wijziging had een averechts
effect. De Nederlandse defensie kreeg
in de slotperiode nauwelijks tijd zich
te reorganiseren. Dragan Dzajic, aan
de bal van grote klasse (tot drie keer
toe manoeuvreerde hij met een glan
zende solo door de Nederlandse de
fensie) profiteerde hier gretig van.
Hij legde ten slotte aan voor het be
slissende schot, waarmee hij pas in
tweede instantie Jan van Beveren
passeerde. Boskov: „Dragan is een
weergaloos talent. Maar hij heeft in
deze wedstrijd alleen maar de laatste
tien minuten gevoetbald. Hij houdt
niet van een zwaar veld. Hij is een
mooi-weervoetballer".
Goede lest
Nederland heeft een unieke kans
laten liggen. Fadrhonc: ..Deze tegen
stander was te pakken. In de tweede
helft hadden we zeker 25 minuten het
initiatief volkomen in handen. Teen
hadden we de gelijkmaker moeten
maken. De wedstrijd zelfs ook kun
nen beslissen. Ik ben ervan overtuigd,
dat het gelukt was als we met Cruijff
en Israel hadden gespeeld. Nu hebben
jonge mensen ^Js Mühren en Mulder
hun kans gekregen. Ze hebben ge
toond. dat ze rijp worden voor dit
zware werk. Ze hebben een goede
test afgelegd".
Met een harde schuiver scoort Ruud
Oranje. De Zuidslavische, doelman Marits
SPLIT Geen bondscoach
is zo veranderlijk als Frantisek
Fadrhonc. Twijfels, drama's in
alle geledingen, hoop en wan
hoop hebben de afgelopen week
het gemoed van de enthousias
te 'coördinator' van het Neder
landse topvoetbal beheerst. Al
die spanningen lijken zich tij
dens een interland-wedstrijd
op een geheimzinnige manier
te ontladen. Zo ook gisteren in
het rustieke Joegoslavische
badstadje Split. Déze opmer
king van Wim van Hanegem,
bij afwezigheid van zijn club
genoot Rinus Israel slim tot
aanvoerder van het nationale
elftal gebombardeerd, is teke
nend: 'In de rust heb ik met
meneer Fadrhonc afgesproken,
dat tien minuten na de hervat
ting er een extra aanvaller in
de ploeg zou komen. Het werd
tien minuten voor afloop. Vraag
niet naar de reden, want die
weet ik niet'.
Frantisek Fadrhonc heeft zich
door zijn emoties laten leiden. Zo
als zo vaak, overigens. Tijdens de
thuiswedstrijd tegen de Oosteuro
peanen verzuimde hij Wietse Cou
perus een opdracht te geven, toen
hij in de tweede helft de gebles
seerde Klijnjan moest vervangen.
In het duel tegen Oost-Duitsland
in Dresden werd Fadrhonc pas kort
voor tijd tot vervanging van Van
Hanegem (door Wery) gedwongen,
toen de Rotterdamse middenvelder
kenbaar maakte, dat hij in ver
band met een blessure niet ver
der wilde spelen. En dat, terwijl de
tot Nederlander genaturaliseerde
Tsjech ook déór tegen een 10 ach
terstand aankeek en na het doel
punt van Peter Ducke wel risico's
moest nemen. Fadrhonc heeft daar
na veel kritiek gehoord op zijn
„niet ingrijpen". Voor de wedstrijd
in Split zei hij nog: „Dat zal me
niet meer overkomen. Al wissel ik
spelers niet graag. Vooral niet als
ze een optimale inzet en wilskracht
tonen." In het kleine, vervallen sta
dion van Hajduk Split staarden de
Nederlanders op de tribunes gister
middag verbijsterd weer naar de
dug-out. Fadrhonc greep wéér niet
in. Juist in de periode, dat het Ne
derlandse elftal vooral door de
op dat moment veel beter dan voor
rust draaiende Wim Jansen
steeds duidelijker het middenveld
kon gaan dirigeren en Oranje kans
kreeg de 10 achterstand weg te
werken. Fadrhonc reageerdee pas
tien minuten voor afloop. Te laat
uiteraard. Wéér liet hij zijn diep
gewortelde menselijke overwegin
gen prevaleren boven de zakelijk
heid, die zeker een bonds-coach niet
mag missen. Fadrhonc faalde voor
de tweede keer op dat punt.
0 Kansen
Pleun Strik: „Na de rust hadden
we zondeer meer een doelpunt
moeten maken. De kans was er. En
als die gelijkmaker er eenmaal is,
dan is de strijd weer volkomen
open. Wim van Hanegem: „De Joe
goslaven waren twee klassen min
der dan in Rotterdam. Daar hadden
we van moeten profiteren". Dat
Feijenoords spelmaker zich nauwe
lijks aan opbouwend werk heeft
kunnen overgeven kwam door de
gaten, die met name door de han
dige Jerkovic in de verdediging van
de Nederlanders geforceerd werden.
Van Hanegem: „Ik heb de eerste
drie minuten geprobeerd mijn nor
male taak te vervullen. Maar als ik
op die manier verder was gegaan
was ik vreselijk het schip in ge
gaan. Dat kon niet. Ik moest wel
achter blijven."
Geels het enige doelpunt voor Jong
staat op het verkeerde been.
SPLIT Toen Jan Klijnjan elf minuten voor het einde van
|e interland tegen Joegoslavië in Split het Nederlands elftal
Janvallend kwam versterken, was de Oranje-formatie feitelijk al
foor de strijd om het Europese kampioenschap uitgeschakeld.
)e Oosteuropeanen hadden op dat mament een 10 voorsprong,
bondscoach Frantisek Fadrhonc, die een overwinning nodig had
tm een kans op kwalificatie in de eindronde te behouden, nam
las het risico toen het al lang te laat was. De vervanging van
rerdediger Epi Drost door aanvaller Jan Klijnjan werkte zelfs
herechts. Dragan Dzajic, sportheld van Joegoslavië, tilde zijn
tloeg nog naar 20. Pijnlijker had hij het loon van de angst bij
Ie Nederlanders niet kunnen illustreren. Nederland is voor de
Leede keer door defensief voetbal van succes afgehouden. Even-
lis in de thuiswedstrijd in Rotterdam (11, op 1 oktober vorig
par) weigerde de ploeg het. enige wapen voor resultaat in een
ergelijk Europees toernooi ter hand te nemen: aanvallen.
Fadrhonc en zijn kostbare pupillen durfden niet.
De bondscoach erkende later dat hij bang wasi* geweest voor een
jafgang". „En ik ben blij, dat het dit niet is geworden".
