er de moed ie duizenden varkens geslacht
Uiteenlopende straffen
geëist in zaak-Wyers
Biesheuveldagen" in Zuid-Holland
Gouden huisslachter De Jong
viert een zeldzaam jubileum
UITGEBREIDE VERKIEZINGSTOERNEE'S
en km
kunsthars vulpasta
Snel rijden vaak
"$iiet te betrappen
uitgebreid
NÉdANJC'
Extraatje99 aanvulling lage loon
DONDERDAG 25 MAART 1971
yoor wie er nog aan mocht
vijfelendat het voorjaar echt
begonnen is deze foto het
■Authentieke bewijs: de lamme-
'jes springen weer door de wei.
al blijft het regenen en
vergeet deze foto niet
let op de andere hartver-
'\parniende tekenen: de merel,
i u's morgens vanaf Tiet hoog-
|te puntje van het dak wakker
jringt, de zwellende knoppen van
hazelaar en de door de
tc ht buitelende kieviten, die
enige weken zijn terugge
keerd uit het warme zuiden.
bent dus gewaarschuwd: de
mte is echt begonnen.
ELFT Onderzoekingen hebben
ewezen, dat verhoging van poli-
oezicht van weinig invloed is op
verkeersveiligheid. Bij een miljoen
ingen van de snelheid van auto's
;ebleken, dat de kans om betrapt
'cworden op te snel rijden één op
^K) is. Bij andere overtredingen is
1 op 30.000.
E. Asmussen, directeur van de
hting wetenschappelijk onderzoek
ceersveiligheid, zei dit in Delft op
lustrum-congres van de Electro-
inische Vereeniging.
Asmussen, die de integratie van
tronische hulpmiddelen in het
keer besprak, was van oordeel, dat
I imatische voertuigbeheersing door
A del van elektrische tractie grote
rdelen biedt, die kostenbesparend
Zoals inkrimping van het dure
tieapparaat en besparing van de
nbare verlichting.
-. ovendien komen zeer grote grond-
ervlakten vrij voor consumptie,
in het jaar 2.000 de veiligheids
zijn ingevoerd, dan zal het ver-
'o0 r in dat jaar volgens ir. Asmussen
5 30 5 doden eisen
WILLEMSTAD Het slui-
zenconiplex Volkerak te Willem
stad zal een belangrijke uitbrei
ding ondergaan. Deze zomer kan
de aanbesteding worden ver
wacht van een schutsluis voor de
duwvaart, een inlaatsluis en mo
gelijk een jachtensluis, een en
ander in gewapend beton. Over
do te waken sluizen zal een over
brugging worden gebouwd in
voorgespannen beton. De direc
tie „Sluizen en Stuwen" van
Rijkswaterstaat te Utrecht is
met de uitvoering belast.
Bij de twee aanwezige sluizen voor
de scheepvaart zal nu een derde sluis
worden gebouwd, die wordt aange
duid als duwvaartsluis met een nut
tige lengte van 320 m en een breed
te van 24 meter, voorzien van twee
sluishoofden. De afmetingen zijn ge
lijk aan de twee andere sluizen.
De jachtensluis, ook met twee sluis
hoofden, krijgt een nuttige lengte
van 142 m en een breedte van 16 me
ter.
De inlaatsluis wordt ongeveer 22,50
m lang en krijgt vier openingen van
34 meter, welke ieder afzonderlijk
door een stalen schuif kunnen wer
den afgesloten. De sluizen worden
gebouwd in twee bouwputten, die
reeds aanwezig zijn.
De te maken overbruggingen zul
len bestaan uit totaal 12 overspan
ningen van 38 m met .een breedte
van gemiddeld 53 meter.
HEI- EN BOE1COP „Ik
slachtte in de winter soms méér
dan tweehonderd varkens,
koeien en schapen. Nu worden er
nog zo'n veertig tot vijftig dieren
thuis geslacht", zegt de heer
Gerrit de Jong (75) uit Hei- en
Boeicop, een dorpje in het hart
van de Alblasserwaard, die zijn
gouden jubileum als huisslachter
viert.
Een tweede man in ons land,
die kan bogen op zoveel slacht-
ervaring, is nauwelijks te vinden.
„Ik heb dieren geslacht, die méér
dan zeshonderd pond wogen",
zegt huisslachter De Jong, die
nauwelijks over iets anders wil
praten dan over zijn werk, waar
aan hij zovele jaren verknocht
is geweest.
„Vroeger slachtte men alleen in no
vember en december. Dan deed men
het vlees in het zout. Nu met de diep
vries gaat het anders en slacht men
het hele jaar door" zegt de heer
De Jong.
Wie gedacht had in deze bejaarde
huisslachter een gevoelloos mens aan
te treffen, heeft het mis! „Het is ge
woon een vak en de dieren voelen'
niets."
Die houding komt ook tot uiting bij
één van zijn eerste slachtingen. „Ik
was tóen écht bang. Ik kwam eens
bij een boer in Vianen die een goede
bekende van mij was en een koe wil
de laten slachten. Ik durfde gewoon
niet. Toch heb ik het na lang aan
dringen gedaan. Later wilde een
veearts weten, wie de koe geslacht
had. Die kan er wat van, zei hij. Nou
op dat compliment ben ik heel erg
trots geweest. En zo begon het eigen
lijk allemaal."
Slachtpartij
De heer De Jong kan met smaak
vertellen van de slachterijen van
vroeger.
„Het was vroeger altijd een beetje
feest op de boerderij, wanneer het
varken, dat het gehele jaar met ijver
en toewijding opgefokt was, geslacht
zou worden. Zelfs de kinderen, ook
uit de wijde omgeving van de andere
boerderijen, verdrongen zich dan om
het gemeste varken.
Het hoogtepunt kwam pas, wanneer
na het slachten de blaas vrijkwam.
Deze blaas werd dan opgeblazen en
te drogen gelegd. Daarna werd hij,
als een soort ritueel, aan de kinderen
overgedragen. Deze maakten er dan
een dankbaar gebruik van en doopten
hem om als voetbal. Vroeger was het
immers een zeer arme tijd en zo'n
voetbal vormde dan de enige luxe en
het enige speelgoed."
Boerderij
De heer De Jong volgde bij het
slachtritueel een vaste procedure.
Wanneer het varken met een schiet-
masker geschoten is, draagt de boerin
kokend water aan om dit over het
dode varken heen te gieten.
Dan volgt het tweede onderdeel na
melijk het onmiddellijk afkrabben
van het haar van de huid. Dit ge
beurt met een speciaal schrapertje.
Wanneer dan eindelijk al het haar
verwijderd is, 'hetgeen nogal een in
spannend en omvangrijk werk is,
gaat het dier, zoals men in een vak
jargon pleegt te zeggen tegen de lad
der op.
Op die manier wordt het dode dier
buiten tegen de schuur geplaatst. De
volgende procedure is het opensnij
den van het varken en de inhoud in
speciale bakken opvangen. De heer
De Jong laat het dier in die situatie
nog geruime tijd buiten staan, alvo
rens het tot gehakte stukken geredu
ceerd wordt.
Andere tijd
„Er is heel wat veranderd in deze
tijd. Tegenwoordig gaat het dier na
eerder omschreven procedure de
diepvries in", zo vertelt de gouden
huisslachter, die ter gelegenheid van
zijn jubileumdag een pas geslacht
varken tegen de schuur optrekt.
Overigens is zijn naam een begrip
in en rond Hei en Boeicop, Zijder-
veld, Everdingen, Schoonrewoerd.
Lexmond en Vianen. De verande
rende tijd is ook Hei en Boeicop niet
voorbij gegaan. Veel wat vroeger to
taal anders gebeurde, wordt nu op
andere, maar ook betere manieren
gedaan. Ook bij het slachten is veel
veranderd. Gebeurde vroeger .het
slachten thuis in de winter, nu men
de beschikking hééft over diepvries-
kisten, kan men het gehele jaar tot
slachten overgaan.
"Even een feestdronk" zegt
de boerinnadat het feestvar
ken over de ladder tegen de
schuur is gespannen. Rechts
op de achtergrond jubilaris
Gerrit de Jong (75), die in de
afgelopen vijftig jaar als huis
slachter duizenden varkens ge
slacht heeft.
Voor een deel is de ceremonie bij
het huisslachten dezelfde gebleven.
Nog steeds worden de bewoners van
de boerderij bij het slachten betrok
ken. Terwijl in de stal de slachting
wordt gehouden, brengt de boerin
emmers water aan de kook voor het
schrappen van de haren van het var-
kep.
.Vijftig jaar slachten is een héle
tijd" zegt de heer De Jong.
Dat valt niet te ontkennen en het
zou veel moeite kosten om in deze
geautomatiseerde tijd met zijn gecul
tiveerde slachthuizen nog een échte
huisslachter te vinden.
Wat slecht te repareren lijkt
lukt met PORION, de in Zwitserland
ontwikkelde universele kunsthars
VUL/STOP/PLAMUUR-MASSA.
Gebruiksg-ereed, geen verlies van
resten, onbeperkt houdbaar. On
misbaar bij elk klusje. Hecht op al
les; op hout, steen, beton, metaal,
tegels, glas, noem maar op, en zowel
op droge als vochtige ondergrond.
Onschadelijk voorde handen. Krimpt
niet, zet niet uit, scheurt niet.
ROTTERDAM Zestien ver
dachten in de „zaak Wyer's",
voormalige werknemers en he
lers, hebben woensdag straffen
variërend van een fikse geldboe
te tot enkele weken gevangenis
straf tegen zich horen eisen.
Tegen één verdachte werd een
celstraf van zes maanden, waar
van drie voorwaardelijk geëist.
Niet voor niets memoreerde de offi
cier van justitie, mr. H. R. G. Feber,
in zjjn „algemeen" requisitoir dat vrij
wel alle verdachten een blanco straf
register hebben. Daarnaast zoekt hij
ook een zekere mate van „schuld" bij
de maatschappij: „De mensen waar
aan de werknemers hun goederen le
verden, waren vaak kleine stoffeer
ders, die met moeite het hoofd boven
water konden houden na de invoering
van de BTW. Dankzij de criminele
voedingsbodem die was geschapen
door de grote ontevredenheid onder
de werknemers, werd al gauw juist
door deze stoffeerders een „extraatje"
aangeboden, dat ondershands werd
verrekend."
Gisteren is het proces begonnen te
gen 23 werknemers van J. P. Wyers
Industrie en Handelsonderneming. Zij
JiOTTERDAM De lijsttrek-
van de ARP, mr. Barend
ij sheuvel laat geen middel on-
iroefd om zich aan zijn kie-
s te presenteren. Een van de
derdelen van de verkiezings-
i'g npagne omvat het bezoek van
- gehele fractie aan de verschil
de provincies. Ook de provin-
Zuid-Holland krijgt daarbij
>wA beurt.
o gaat vrijdag de fractie op be-
c in de kamerkieskring Dordrecht,
deze dag krijgen de AR-politici
tu 'oerig voorlichting over de ver-
eidene problemen, die in het ge-
1 d aan de orde zijn. Het is de be
ling, dat de fractie in kennis
wordt gesteld van alle facetten in de
regio.
Op verschillende plaatsen worden
gespreksbijeenkomsten gehouden om
de bevolking in de gelegenheid te
stellen wensen, suggesties of bezwa
ren over de ontwikkeling van de
streek en de te voeren landelijke po
litiek kenbaar te maken.
Als eerste is vrijdag aan de beurt
de Hoeksche Waard. In de kantine
van het bedrijf van Koen Visser in
Oud Beyerland zal van ongeveer
kwart over tien tot half twaalf een
gespreksbijeenkomst worden gehou
den, waarbij de gehele fractie aanwe
zig zal zijn.
In de middaguren is het gezelschap
te vinden op Voome-Putten. In het
verenigingsgebouw van Zuidland
wordt dan van ongeveer twee uur tot
half vier een dergelijke bijeenkomst
gehouden.
Vlaardingen sluit de rij Daar
wordt in de Tritonzaal van het Delta
hotel van kwart over vier tot half zes
een samenkomst gehouden, waar al
lerlei groeperingen en instanties in
het Waterweggebied worden ver
wacht.
Ook wordt nog een bezoek gebracht
aan de werf van De Groot en Van
Vliet in Ridderkerk en aan een tuin-
dersbedrijf, dat in verband met uit
breiding moet verdwijnen.
In de avonduren spreekt mr. Bies
heuvel in Kunstmin in Dordrecht,
aanvang acht uur.
Ongeveer tegelijkertijd houdt een
deel van de fractie weer een ge
spreksbijeenkomst in de kantine van
de C.C.W.S. in Honselersdijk, bedoeld
voor het gehele Westland.
Een ander deel is dan aanwezig op
een soortgelijke bijeenkomst in Gies-
sendam -Hardinxveld in de gerefor
meerde kerk aan de Stationsstraat.
Rijn en Gouwe
Op donderdag 1 april gaat de frac
tie naar het land van Rijn en Gouwe.
Het vervoer door dit gebied gaat in
hoofdzaak met een dubbeldeksbus.
Om negen uur al wordt gestart in
Gouda. Op het programma staan be
zoeken aan de kaasmarkt en aan het
nieuwe ziekenhuis. In de loop van de
morgen komen Boskoop en Waddinx-
veen aan de beurt, waar ondermeer
een tocht wordt gemaakt door nieuwe
woonwijken.
Ook het dienstverleningscentrum
„Anne Frank" in Waddinxveen en de
kwekerij Jan Spek in Boskoop wor
den met een bezoek vereerd.
Op deze kwekerij krijgt een oranje
rode roos een nieuwe naam: Barend
Biesheuvel. Na een discussie met stu
denten in de sociëteit Minerva" gaat
de „verkiezingstrein" verder naar
Alphen aan de Rijn.
Tn deze gemeente worden bezocht
enkele bedrijven, waarbij gelegenheid
is tot een gesprek met werknemers.
Terwijl mr. Biesheuvel de bejaarden-
soos bezoekt, trekt de karavaan via
het centrum naar Ridderveld.
Tenslotte vermeldt het programma
een verkiezingsbijeenkomst in de bo
venzaal van Avifauna, des avonds om
8 uur. Mr. B. W. Biesheuvel en dr. C.
Boertien zullen daar het woord voe
ren.
moesten terecht staan, verdacht van
verduistering en diefstal van een
groot aantal goederen.
In feite is het een in en in trieste
kwestie; mensen die overgaan tot een
misdrijf, diefstal en verduistering,
omdat hun lonen zo laag zijn. Gemid
deld verdiende een ongeveer 40-jarige
man zo'n zeshonderd bruto per
maand. Enkelen lagen nog onder dit
bedrag, anderen er iets boven. De
meesten van hen zijn echter ge
trouwd.
De bedrijfsleider van Wyers' ter
zitting aanwezig en naarstig aanteke
ningen makend zegt hierop: „Onze
lonen liggen gemiddeld 15 procent
boven de CAO en bovendien keren
wij een winstdeling van twee pro
cent uit."
Op de vraag hoe een dergelijke
omvangrijke fraude zo lang kan du
ren, antwoordt hij; „Bij onze inkopen
houden wij rekening met verlies. Op
een rol stof bijvoorbeeld verliezen wij
vijf procent aan „versnijden". Trou
wens over zo'n aantal jaren merk je
diefstal niet, zeker niet als de contro
leurs niet deugen."
Een wat zwak klinkend verweer,
als men bedenkt dat de schade voor
Wyer's in de tonnen loopt. De zwarte
opbrengst voor de werknemers en
hun helers bedroeg ƒ60.000. Directe
controle van directie-zijde zóu een
dergelijke fraude toch sneller aan het
licht moeten brengen.
Zwijggeld
„De sfeer onder de werknemers on
derling was goed", zegt mr. Feber in
zijn requisitoir. „In deze vertrouwe
lijk sfeer werd in eerste instantie wat
meer afgemeten voor eigen gebruik,
later werd op deze manier ook aan de
goede clientèle geleverd." Bijna on
merkbaar werden steeds meer werk
nemers in deze „club" opgenomen.
Het begon met een fooitje voor het
„niet verraden" en ging over in daad
werkelijk meedoen.
Niet voor niets merkt één van de
raadslieden op: „Je kan hier niet
meer spreken van een handelsonder
neming in woninginrichtingsgoederen,
het is meer een commune in huishou
delijke artikelen geworden." Bijna al
le gelederen van het bedrijf waren in
deze „commune" ^vertegenwoordigd:
In emmertjes van 1 kg f 8.55, 2 kg
115.30, 5 kg f29.95, bij dhz-, verf-,
ijzerwinkels. Waar niet, bel of stuur
briefkaart aan producent:
FIJNZAND EXPLOITATIE MIJ N.V,
Amsterdam Singel 462, 020-242591.
magazijnbedienden, verkopers, chauf
feurs, vertegenwoordigers, en expedi
tiebedienden. Enkelen van hen waren
gepromoveerd tot chef, wat echter
geen geldelijke vooruitgang inhield.
Promotie was er overigens nauwe
lijks in het bedrijf. Het lage salaris
ging hooguit omhoog met de CAO. De
manipulaties met de goederen bete
kende voor de meesten een kringloop
waar zij niet meer uit konden, behal
ve door het nemen van ontslag.
Hulp
„Ik wilde er wel mee ophouden",
vertelt een 40-jarige magazijnbedien
de. „maar kon niet. Ik ben protestant,
gelovig en zou diaken worden. Ik
wist dat ik verkeerd deed en heb
toen God gebeden dat hij me zou hel
pen. Dit (de terechtzitting) zie ik als
de redding."
Een 48-jarige receptionist: Ik heb
wel eens gezegd dat het niet kon,
maar ik kreeg geld, durfde niets te
zeggen. Bovendien, je kon eens een
bloemetje voor je vrouw meenemen
of iets extra's voor de kinderen."
Keer op keer blijkt de uiteindelijke
oorzaak het lage salaris te zijn.
Om dit aan te vullen werd ook
steeds naar nieuwe afnemers uitgeke
ken. De kleine stoffeerders die veel
last van concurrentie hadden, wilden
graag zwart kopen. Op deze manier
werkte de „fraude-crikel" drie lange
jaren.
