Voor 11 centVelosques
Verkiezingen of dictatuur a la Brazilië
he Sanh belaagd
door leger Hanoi
Koningin
Jogjase
en prins op
gala-avond
Frankrijk frustreert
toetreding Engeland
Joelen in Ruslancl:
Geen antisemitisme
Aanval in Senaat
op Rogers
VS
Spannende strijd om
SST in VS-senaat
Twee doden
in Brussel
'IXON: INVASIE SUCCES
Paul Determijer
overleden
Tsjoe sprak twee
hoge Russen
„Communistisch
complot" in
Guatemala
Tupamaros lieten
procureur vrij
Argentinië voor de keus:
door
Ferry Versteeg
WOENSDAG 24 MAART 1971
SAIGON (UPI. AP. Reuter. AFP.
PA) Terwijl de resten van het
uidvietnamese invasieleger met de
locd der wanhoop vechtend, zich een
tg uit Laos banen in de richting
in de Amerikaanse basis Khe Sanh
het noordwesten van Zuid-Viet-
n. vraagt men zich in militaire
ingen af, wat er met dit steunpunt
lat gebeuren, nu de Noordvietname-
n het bijzonder dicht zijn genaderd.
Juichende Zuidvietnamese troepen,
102 tanks en gevechtswagens, be
ukten gisteren de betrekkelijke vei-
gheid van Khe Sanh, nadat zij drie
agen lang vechtend uit Laos waren
ruggetrokken langs Route 9. Maar
*n zij Zuid-Vietnam binnenkwa
len, waren Noordvietnamese troepen
bezig zich in te graven, nadat zij
sterochtend een verrassende aanval
dden uitgevoerd.
De door 40 Noordvietnamese „sabo-
ige-specialisten" uitgevoerde aanval
ras de eerste, sinds de Zuidvietna-
lezen op 8 februari Laos binnentrok-
en. Zij werden teruggeslagen, nadat
de buitenste verdedigingslinies
aren binnengedrongen. Twintig
anvallers sneuvelden; één saboteur
erd gevangen genomen. Aan Ameri-
aanse zijde vielen twee doden en
ijf gewonden. Zes helikopters wer
en vernietigd.
De pantserkolonne, die zich uiterst
loeizaam uit Laos heeft teruggetrok-
en, werd achtervolgd door 40 Noord-
ietnamese tanks. Zij werd van tal-
ijke hinderlagen uit aangevallen,
an de twee Zuidvietnamese lucht-
andingsbataljons, die zij vervoerde,
in zes wéken tijd minder dan 1000
nan overgebleven.
Bij het 'begin van de invasie trok-
en bijna 200 tanks en gevechtswa-
ens Laos binnen. Aangenomen
rordt, dat ongeveer de helft is ver-
lield door Noordvietnamese mijnen
n granaten, of door de Zuidvietna-
lezen zelf werden vernietigd, voor-
lat zij ze moesten achterlaten.
Er zijn nu nog twee bases in Laos,
ie door Zuidvietnamezen worden be
land. Het zijn Dong Da op 11 km. en
long Ha op 3 km. van de grens. Op
LOENEN In Loenen is op 78-ja-
ge leeftijd de bekende kunstenaar
'aul Deteirmijer overleden. Hij werd
t> 21 juni in Amsterdam geboren en
ludeerde aan de Rijksacademie voor
leeldende Kunsten te Amsterdam,
tan 1925 tot 1931 werkte hij in Italië,
raar hij sterk werd beïnvloed door
et werk van de vroeg-Toscaanse
childers van voor de Renaissance.
Reeds in 1916 kreeg zijn werk in-
irnationale waardering door de toe-
enning van de Prix de Rome. Naast
guratieve decoraties o.a. voor de
eehnische school te Rotterdam, ging
ijn belangstelling uit naar werk op
et gebied van de religie. De teraar-
ebestelling heeft in alle stilte plaats-
evonden op de algemene begraaf-
laats te Bussum.
deze steunpunten zijn nog ongeveer
5.000 man van de meer dan 20.000, die
zes weken geleden Laos binnentrok
ken.
Verwacht wordt, dat de terugtocht
uiterlijk morgen zal zijn voltooid. De
Zuidvietnamezen moeten proberen, te
voet terug te keren. Het is thans niet
langer mogelijk helikopters in te zet
ten.
Van Formosa wordt gemeld, „dat
China meer dan 20.000 militairen
heeft laten deelnemen aan de strijd
in zuidelijk Laos". Hiertoe zou beslo
ten zijn na de val van het belangrijke
knooppunt Sepone. In de afgelopen
maand zouden meer dan10.000 Chi
nezen Laos zijn binnengetrokken,
waardoor het toaal op 20.000 zou zijn
gekomen. De berichten hierover zijn
uit Hongkong afkomstig.
WASHINGTON (UPI. AP. Reuter)
President Nixon meent dat de in
vasie van Zuidvietnamese troepen in
Laos zoveel succes heeft opgeleverd,
dat het terugtrekken van Amerikaan
se troepen kan worden voortgezet,
zonder de achterblijvers in gevaar te
brengen.
In een televisiegesprek, dat een uur
duurde, zei de president, dat als het
resultaat van de operaties uiteindelijk
kan worden beoordeeld over een
jaar of zo dit gezien zal tvorden als
een succes. Hij zal volgende maand
een nieuw schema voor het terug
trekken van Amerikaanse troepen
bekend maken. De aantallen zullen
eerder groter dan kleiner worden.
Van onze kunstredactie
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Als er nog enige
hoop wil blijven bestaan op toe
treding van Engeland tot de EEG,
zal op de ministersvergadering
in elk geval een akkoord moeten
worden bereikt tussen de zes
van de EEG over de kwestie van
de boterexport uit Nieuw Zee
land naar Engeland en de suiker
leveringen van de ontwikkelings
landen.
Dit heeft staatssecretaris De Koster
gisteren gezegd. Frankrijk, is tot geen
enkele concessie bereid, en dit. naar
het oordeel van de heer De Koster
ten onrechte, omdat de toenemende
consumptie in de landen van de ge
meenschap een redelijke import uit
Nieuw Zeeland en de ■ontwikkelings
landen rechtvaardigt Daar staat te
genover. dat wanneer Engeland niet
tot de EEG toetreedt er ook geen
marktvergroting voor de zes is.
De onderhandelingen duren nu
reeds van juni 1970 af en vorderen
slechts in slakkegang terwijl op de
hoofdpunten, namelijk de politieke
considerans van het verdrag van Ro-
MOSKOU (UPI, DPA, AP) In de
rote synagoge van Moskou is giste-
een bijeenkomst gehouden van
abbijncn en vooraanstaande Joden
it 60 gemeenten in de SOwjet-Unie.
lit alle delen van het land waren de
fgevaardigden gekomen, ook uit het
nodse utonome gebied Birobidzjan
het Verre Oosten, om verklaringen
an trouw aan de Sowjet-Unie af te
en van afschuw over het zio-
ismc.
Uitsluitend genodigden, waaronder
eaefcrediteerde Westerse journalis-
mochten naar binnen. Joden uit
foskou. die niet waren uitgenodigd,
laar niettemin hun synagoge wilden
•eden om te bidden, werden te
engehouden.
Toch was Michail Zand (43 jaar)
rin geslaagd de' synagoge birmen te
omen. hij was nl. in het bezit van
en Sowjet-journalistenkaart. De ge-
eime politie arresteerde hem, nadat
ij met Westerse journalisten namens
en groep van dertig joden uit Mos-
ou had gesproken en hun verteld
ad. dat de sprekers leugens verkon-
igden. Een groep Joden voor de sy-
agoge, die niet naar binnen moch-
0 en. zei eveneens tegen verslaggevers
lat wat binnen gezegd werd, bepaald
"et op de waarheid berustte.
De sprekers ontkenden met klem
lat er in de Sowjet-Unie sprake is
an „een Joodse kwestie", of van dis-
riminatie tegen de Joden. Ze noem
en de huidige campagne, die in
imerika door de zionisten gevoerd
rordt. ..schaamteloos".
Opperrabbijn Levin van Moskou,
oorzitter van de bijeenkomst, die
loor de Sowjet-televisie gefilmd
Werd. zei dat ..internationale zionis-
ische kringen" een golf van laster
over de Sowjet-Unie verspreiden".
Mie berichten over antisemitisme in
Sowjet-Unie waren verzonnen.
Het vaderland van de Sowjet-Joden
was de Sowjet-Unie. In dezelfde zin
lieten zich de andere sprekers uit.
!en aantal van hen liet zich in scher-
bewoordingen uit over „de
Israëlische agressie in het Midden-
Oosten".
Eenzelfde houding werd in Londen
'P een persconferentie aangenomen
loor een aantal Sowjet-officieren, die
3, behoorden tot een groep zangers uit
jCiew. Vier van hen zijn Joden. Toen
een journalist aan één van hen vroeg
'een kapitein), hoe hij zich zou voelen
als hij in Egypte voor de Sow jet
troepen daar optrad, voor diegenen
du§ die tegen zijn mede-Joden voch
ten. antwoordde hij: „In Egypte zijn
wij tussen onze bondgenoten".
Het Russische partijblad Prawda
heeft de extremistische Jewish De
fense League ervan beschuldigd „een
nieuwe stormachtige zionistische sab
bath" afgelopen zondag in Washing
ton te hebben georganiseerd. Ze zou
den de deuren van Sowjetdiplomaten
hebben ingetrapt, kleine kinderen
hebben bedreigd, obsceniteiten op
muren hebben geschreven en telefo
nische bedreigingen hebben geuit. Dit
zou allemaal zijn gebeurt tijdens een
protestdemonstratie van Amerikaan
se Joden, die een weg blokkeerden,
die naar de Russische ambassade
leidt. Ongeveer 500 deelnemers, die
midden op de weg bleven zitten, wer
den toen door de politie gearresteerd.
Zij zullen een boete krijgen.
me en alle gesloten overeenkomsten,
Engeland volkomen instemt
Nu de vijf van de EEG het eens
zijn dreigt nog steeds het veto van
Frankrijk, zoals dat ook in '63 en '67
de deur voor Engeland dichtgegooid
heeft. Mislukking nu betekent afstel
voor een onbepaald aantal jaren.
Naast het economische gevaar dat
dreigt is erop het ogenblik ook een
malaise in het Europese denken. Het
idealisme nodig voor de Europese
eenwording heeft behoefte aan een
nieuwe stimulans. In Engeland, waar
men het Brussels gehakketak niet be
grijpt. zal die stimulans nauwelijks
nog te bereiken zijn, zelfs niet wan
neer Enigeland uiteindelijk toch toe
treedt.
De Nederlandse regering, aldus de
staatssecretaris, is er nog steeds van
overtuigd, dat de politieke wil in
Frankrijk er wel is, maar vraagt zich
af waarom alles dan zo moeizaam
moet gaan. Het nieuwe struikelblok,
door Frankrijk op de weg geschoven
door de vragen over de reserverol die
het pond sterling speelt, heeft naar
de mening van de Nederlandse rege
ring niets te maken met de toetre
ding
Dit is een kwestie, die na de toetre
ding bekeken kan worden. De huidige
economische toestand van Engeland
mag geen rol spelen en in ieder eeval
past een soepel beleid voor de toetre
ding. Frankrijk zelf kampte in 1958
met ernstige moeilijkheden en heeft
tot twee keer toe moeten devalueren.
MOSKOU (UPI. AFP, Reuter)
Premier Tsjoe En-lai van China heeft
zondag een gesprek gevoerd met de
twee hoogste Soviet-diplomaten in
Peking, zo heeft het Russische pers
bureau TASS gisteren meegedeeld.
Tsjoe sprak met Wasili Tolstikow.
de Sowjet-ambassadeur in Peking, en
Leonid Iljitsjow, de onderminister van
buitenlandse zaken, die delegatielei
der is bij de grensbesprekingen met
China. Ook de Chinese delegatieleider
was bij het gesprek aanwezig. TASS
wilde over het gesprek alleen meede
len dat kwesties van wederzijds be
lang waren besproken.
GUATEMALA (AFP) De rege
ring van Guatemala heeft de ontdek
king bekend gemaakt van „een sa
menzwering. die ten doel had om
haar ten val te brengen en een com
munistisch bewind in het land te ves
tigen".
De regering heeft aangekondigd,
dat de komende weken „onrustig en
foiogelijk bloedig zullen zijn". In de
afgelopen maanden zijn in het land
op last van de regering vele honder
den mensen vermoord, die van linkse
sympathiën verdacht werden.
DEN HAAG De banden tussen
het Nederlandse koninklijk huis en
het sultanaat van Jogjakarta zijn oud
en hecht en het is vanzelfsprekend
dat koningin Juliana en prins Bcrn-
hard donderdag 1 april de galavoor
stelling zullen bijwonen in het Con
gresgebouw in Den Haag. waarmee
de Koninklijke Javaanse Hofdansers
van het sultanaat van Jogjakarta hun
toernee door Europa zullen beginnen.
De koninklijke belangstelling is te
meer vanzelfsprekend, daar prins
Surjobrongto en prins Puger, de bei
de broers van de sultan en ook de
oudste dochter van de sultan deel
uitmaken van het ensemble en ook
zelf volgens traditie zullen op
treden.
De prinses van Jogjakarta danst
een zes minuten durende solo, een
golèk, die knielend wordt uitgevoerd.
Belangwekkend is, dat het repertoi
re een beksan golèk bevat, „strijd
van de reuzenvogels", die, even
zeer volgens traditie een schepping
is van de tegenwoordige sultan en dat
het besluit met de lawung, een
krijgsdans, gemaakt in de achttiende
eeuw door sultan Hamengku Bewono
I.
Deze persoonlijke medewerking
van de eigen leden van de vorstelijke
familie van Jogjakarta geeft aan, dat
dit ensemble nimmer de bedoeling
heeft gehad in publiek op te treden
Dit ensemble moeten we dan ook
zien als een eigen, particuliere lief
hebberij van de sultan van Jogjakar
ta, dat een enkele maal per jaar op
trad bij heel bijzondere gelegenheden
en dat nog nooit buiten de kraton
het paleiscomplex van Jogjakarta
is geweest. Verleden jaar heeft het
slechts éénmaal gedanst: op 4 juli ter
gelegenheid van de verjaardag van
de sultan.
Dat het nu niet alleen buiten de
kraton komt maar zelfs zoiets tegen
alle traditie indruisend gaat doen als
een buitenlandse tournee heeft te
maken met het nieuwe gezicht dat
Indonesië, waarvan het sultanaat
Jogjakarta deel uitmaakt, aan de we
reld en vooral aan het westen wil
tonen.
Tot nu toe hebben alleen enkele
bevoorrechten hoge ambtenaren
of Indonesië bezoekende ambassa
deurs of andere zeer hoog geplaatsten
op persoonlijke uitnodiging van de
sultan van Jogjakarta dit ensemble
aan het werk kunnen zien
Het programma is met veel bestu
deren en overleg zodanig bekort
het volledige programma duurt een
hele nacht! dat aan de tradities zo
min mogelijk afbreuk werd gedaan.
De Bedojo, een vrouwendans uit
het begin van de zeventiende eeuw,
duurt bijvoorbeeld een uur. Die is te
ruggebracht tot twintig minuten. Het
programma opent er mee. Ook de La-
woeng, waarmee het programma be
sluit, is van drie kwartier tot twintig
minuten teruggebracht. Deze dans
heeft een ceremoniële betekenis: als
de sultan zelf niet aanwezig is. moet
deze worden gegeven, omdat met de
ze dans de sultan zelf wordt verte
genwoordigd.
Het ensemble geeft elf voorstellin
gen en drie matinees in Den Haag.
Na voorstellingen in Haarlem,
Utrecht, Drachten. Tilburg en Maas
tricht komt het begin mei in Rotter
dam. Wanneer het zal optreden in
Amsterdam moet nog worden vastge
steld.
MONTEVIDEO (Reuter) Guerril
lastrijders van de Uruguayaanse Tu-
pamaro-beweging hebben gisteravond
procureur-generaal Guido Bern?' Oribe
vrijgelaten, twee weken nadat ze hem
ontvoerden voor „een kort babbeltje".
De 58-jarige Oribe werd door zijn
ontvoerders in een buitenwijk van
Montevideo afgezet, waarna de politie
hem ophaalde. Hij verkeert in goede
gezondheid.
Oribe werd op 10 maart uit zijn
woning ontvoerd. De Tupamaros lieten
weten dat de procureur-generaal door
een „volkstribunaal" ondervraagd
werd over „ernstige onregelmatig
heden bij het justitie-apparaat". Oribe
werd ervan verdacht dat hij de ruim
200 Tupamaros die in Uruguayaanse
gevangenissen zitten, door militaire
in plaats van civiele rechtbanken
wilde laten berechten.
De Tupamaros houden nu nog één
man"gevangen: de Britse ambassadeur
Geoffrey Jackson, die op 8 januari
werd ontvoerd.
WASHINGTON (UPI) De stem
ming in de Amerikaanse Senaat van
avond over de gelden voor het super-
sone verkeersvliegtuig SST zal bij
zonder spannend worden. Volgens een
informele opiniepeiling die United
Press International gisteren onder de
senatoren hield zouden de stemmen
staken. Men noteerde 48 voor- en 48
tegenstanders, twee senatoren gaven
nog geen mening en twee zijn er
waarschijnlijk ook vanavond nog
ziek.
Het Huis van afgevaardigden heeft
het SST-budget vorige Kveek, na
uitvoerige campagnes voor en tegen
in de wandelgangen, met kleine
meerderheid vérworpen.
Bij een soortgelijke beslissing eind
vorig jaar (de SST wordt vanwege de
politieke moeilijkheden per drie
maanden gefinancierd) stemde de Se
naat tegen en het Hui? van afgevaar
digden voor. Een gemengde com
missie ontwierp toen een compromis,
waardoor de SST-bouwers met min
der geld dan gevraagd was toch kon
der. doorgaan.
Als de stemmen vanavond inder
daad staken wordt het voorstel aan
genomen. want in dat geval brengt de
voorzitter van de Senaat de beslis
sende stem uit. En dat is ambtshalve
vice-president Spiro T Agnew. die
het voorstel zal steunen. De twee se
natoren wier mening nog niet békend
is zijn de voormalige vice-president
Hubert H. Humphrey (waarschijnlijk
voor, zeggen de koffiedikkijkers), en
Joseph M. Montoya (waarschijnlijk
tegen).
WASHINGTON (UPI, AP,
Reuter) Twee Amerikaanse
Senatoren, de Republikein Javits
van New York en de Democraat
Henry Jackson uit Washington
hebben gisteren in de Senaat
de Amérikaanse minister van
buitenlandse zaken, Rogers, fel
aangevallen, vanwege diens eis
dat Israël zich op de bestandslij
nen van 1967 terugtrekt en voor
zijn toekomstige veiligheid op de
garanties va nde supermogend-
heden moet rekenen.
Vooral Jackson trok fel van leer.
Hij noemde de terugdringing van
Israël naar de vroegere bestandlijnen
„uitrst kortzichtig en gevaarlijk"
„Naar mijn mening vraagt de regering
om rampen, door een plan te overwe
gen, waardoor in feite de militaire
aanwezigheid van Rusland in Egypte
gewettigd zou worden", aldus Jack-
sqn. „We moeten trachten de Russen
uit het Midden-Oosten weg te krijgen
en geen plannen maken om hen daar
permanent te laten legeren".
Beide Senatoren wezen het betoog
van Rogers af dat in de moderne we
reld een politieke regeling en niet- de
aardrijkskunde de sleutel tot stabili
teit is. Volgens Javits waren daar
entegen juist de ideeën van Rogers
gebaseerd op „verouderde begrippen
van de legalistische 19e eeuwse diplo
matie en hangen ze als los zand aan
elkaar". Hij voorspelde dat als de Ro-
gersformule die een internationale
vredesmacht met Sowjet- en Ameri
kaanse troepen in het Midden-Oosten
voorziet, mislukt, Amerikaanse en
Russische strijdkrachten dan onmid
dellijk met elkaar in gevecht zullen
raken.
Uit Israël wordt bericht, dat pre
mier Golda Meir heeft toegegeven
aan de eis van Rogers, dat Israël eer.
ruwe „vredeskaart" moet produceren,
wil het overleg in New York niet
voorgoed afgebroken worden. Goida
Meir heeft gisteren met de Ameri
kaanse ambassadeur in Israël gecon
fereerd en hem waarschijnlijk toen
een schets gegeven welke uiteinde
lijke grenzen Israël zich voorstelt.
Bloed en offers
Terwijl de Egyptische regering op
het binnenlandse vlak nu steeds veei-
vuldiger de bevolking oproept om
„bloed en offers voor de bevrijding
van de bezette gebieden te brengen
en de expansionistische arrogantie
machtspolitiek van Israël te beltrij
den", wordt op het buitenland-poli
tieke vlak even grote nadruk gelegc.
op de vredesbereidheid van Egypte.
De minister van buitenlandse zaken,
Riad, zal naar Frankrijk en Italië rei
zen, omdat zo zeggen diplomatieke
bronnen in Cairo, de regering ervan
overtuigd is, dat West-Europa meteen
in belang volgt op de VS, wat betreft
de mogelijkheden omf Israël politiek
te isoleren en druk op dat land uit te
oefenen.
Uit een niet ondertekend artikel in
de Osservatore Romano blijkt, dat
het Vatikaan woedend is over het
streven van Israël de stad Jeruzalem
onder zijn beheer te houden. Het blad
spreekt van een Israëlisch streven om
het Arabische gedeelte van de stad
van zijn soevereiniteit te onteigenen"
en verwijt Israël geen gehoor te ge
ven aan een desbetreffende VN-reso-
lutie. Benadrukt wordt, dat het Vati
kaan sinds jaar en dag voorstandster
is van een internationale regeling
voor Jeruzalem en het onder toezicht
stellen van de stad van een interna
tionale commissie, teneinde de rech
ten van de minderheden (christenen
en moslims) en het bijzondere karak
ter van Jeruzalem veilig te stellen.
(Vervolg van pagina 1)
Op de Antwerpse straat werden
brandweerlieden, bezig met het blus
sen van een auto, zelfs bekogeld met
levende kippen. Vooral etalages,
waarin reclame gemaakt werd voor
margarine, trof de woede van de
betogers.
Ook de leuzen, die meegevoerd
werden, waren pittig. Een kleinp
bloemlezing: 'Hitier roeide de joden
uit, Mansholt de boeren', 'Urineren
kost drie frank, een pint melk vier',
'De melk kookt over ons geduld ook',
'Mansholt moet zich bezinnen, dit
zijn de laatste slavinnen' (gedragen
door boerenvrouwen), 'Mansholt kan
verrekken, het is gedaan met trekken'
en 'De boer melkt de koe, de minis
ter melkt de boer'.
Eis van de boeren: aanpassing van
landbouwprijzen aan de kostenstij
gingen en nauwkeurige toezeggingen
op sociaal en structureel gebied van
dé landbouw in de EEG.
Maandag waren de EEG-ministers
van landbouw er niet in geslaagd
overeenstemming te bereiken over
de prijsverhogingen van landbouw-
produkten en maatregelen ter mo
dernisering van de landbouw. Voor
al het laatste punt is een bron van
onenigheid tussen de Europese
Commissie en Italië enerzijds en de
vijf andere EEG-landen anderzijds.
Het voorstel van de Europese
Commissie houdt in dat de sane
ring van de Europese landbouw,
waar nodig, voor 75 procent uit de
EEG-kas wordt gefinancierd.
220 cent voor 20 geurige,
pittige, fijne Med in
Wie geeft er nog zo veel f
voorzoweinig?Velasques! V J
President-generaal Roberto
Levingston van Argentinië .de
„onbekende soldaat", die pas ne
gen maanden geleden door de Ar
gentijnse legerleiders aan de
macht werd geholpen, is afgezet.
Hij is daarmee de negende pre
sident in dit turbulente land, die
sinds 1930 door een militaire in
greep naar huis wordt gestuurd.
De directe aanleiding was „de
ongehoorzaamheid" van de man,
die in Argentinië feitelijk de
grootste macht bezit: opperbevel
hebber. van het leger generaal
Alejandro Lanusse. Deze weiger
de op bevel van Levingston een
Mnd te maken aan de felle on-
histen in de provincie Cordoba.
Volgens goed ingelichte bronnen in
Buenos Aires was de onwilligheid
van generaal Lanusse niet terug te
voeren op gevoelens van sympathie
met de stakende en strijdende indus
trie-arbeiders van Cordoba, maar
wenste hij Levingston slechts te pro
voceren om hem vervolgens te kun
nen afzetten. Wat ook gebeurde, want
Levingston "ontsloeg" de machtige
Lanusse, waardoor deze op zijn beun
in staat was Levingston naar huis te
sturen.
Roberto Levingston werd vorig jaar
juni door de Argentijnse legerleiders
als onbekend militair attaché uil
Washington gehaald en tot de onver
wachte opvolger van de recalcitrante
en daarom afgezette president Onga-
nia benoemd. Dit op voorwaarde dat
hij zich met grote regelmaat op de
hoogte zou stellen van de militaire,
inzichten en zijn politiek daarnaar
zou richten. Levingstons status als
onbekend militair die door een com
promis binnen de verdeelde strijd
krachten aan bod kwam, bood voor-
en ngdelen. Een nadeel was, dat hij
geen duidelijk mandaat van de
strijdkrachten had ontvangen, maar
Levingston wist eveneens dat de ver
deeldheid binnen de strijdkrachten
en de vage toekomstbeelden van de
militairen hem tot voordeel kon
strekken.
Toen hij in Buerios Aires het Casa
Rosada-paleis betrok, werd hij gecon-
fonteerd met het faillissement van
de liberale economische politiek zoals
die vanaf 1966 door president Onga-
nia en zijn invloedrijke minister van
economische zaken Krieger Vasena
was gevoerd. Zij waren er van over
tuigd dat de eeuwige plaag van de
Argentijnse economie de inflatie
ten grondslag lag aan de chronische
economische stagnatie en dat
Argentinië'! eenige hoop lag in een
vrije toegang van het buitenlandse
bedrijfsleven en een straf streven
naar monetaire stabiliteit.
Met deze krachtige anti-inflatoire
politiek wist Ongania de inflatie in
derdaad enige tijd te beteugelen.
Maar de kosten waren hoog: een ern
stige koopkrachtvermindering van de
meerderheid van de bevolking en een
economische recessie die leidde tot
talrijke fabriekssluitingen en faillis
sementen. Maar toen Ongania zich in
1969 na de bloedige onlusten in Cor
doba gedwongen zag tot afkondiging
van een zeer bescheiden loonronde,
laaide de inflatie weer ouderwets op
President Levingston besloot daar
om tot een belangrijke koerswijzi
ging. Hij kondigde een grootscheeps
vijfjarenplan voor de „Argentinise-
ring van de economie" aan en ver
trouwde in het kader van dit nobele
streven vorig jaar oktober de jeugdi
ge Aldo Ferrer 's lands economische
zaken toe. De "expansionist" Ferrer
voelde hoegenaamd niets voor het
economische stabiliteitsprogramma
van Ongania. Economische expansie,
zo meende hij, Is een voorwaarde
voor stabiliteit en niet andersom. Met
een grootscheeps programma van
overheidsinvesteringen, een zekere
herverdeling van het nationale inko
men om nieuwe koopkracht te schep
pen en een sterke bevordering en be
scherming van het Argentijnse be
drijfsleven wilde hij de economische
groei stimuleren en daardoor de in
flatie beteugelen.
Het op zichzelf niet slechte plan-
Ferrer werd In Argentinië zeer slecht
ontvangen. De ondernemers vreesden
nog meer inflatie en weigerden te in
vesteren; de vakbonden hielden de
boot af, omdat de beloofde herverde
ling van het nationale inkomen bij
lange na niet opwoog tegen de gevol
gen van de galopperende inflatie; en
de reactie van het zich bedreigd voe
lende buitenlandse bedrijfsleven was
niet minder vijandig.
In dit spervuur van linkse en
rechtse kritiek gingen de nationalis
tisch economische plannen van Ferrer
en Livingston ter ziele. De prijzen, die
in 1969 acht procent waren gestegen,
sprongen alleen al in januari en fe
bruari van dit jaar met tien procent
omhoog; de nationale produktie daal
de, terwijl de belangrijke vlees-ex
portindustrie in een onvervalste crisis
verzeild raakte. Toen Levingston bo
vendien contacten aanknoopte met
burgerpolitici van peronistische en ra
dicale signatuur was voor de militaire
leiding de maat vol en beëindigde een
geweldloze coup zijn kortstondige
presidentschap.
Over de toekomstideeën van de
drie huidige leiders, Lanusse (leger)-
Gnavi (marine) en Rey (luchtmacht)
is nog weinig bekend. Dat de .natio
nalistisch georiënteerde ontwikke
lingsstrategie van Ferrer wordt afge
kapt lijkt wel zeker. Vooral oudere
officieren voelen meer voor een harde
lijn a la Brazilië. Maar Argentinië is
geen Brazilië, het onder peronistische
invloed staande vakbondswezen is
sterk ontwikkeld en de peronisten en
radicalen, die samen tweederde van
het Argentijnse electoraat vertegen
woordigen, hebben zich min of meer
verenigd in hun strijd tegen de poli
tiserende militairen.
Veel jongere officieren menen ech
ter dat een militaire terugtocht naar
de kazernes en algemene verkiezin
gen de enige oplossing zijn. Maar
dit wekt bij velen weer het angst
beeld van een linkse massa-beweging,
die via de stembus de macht zal grij
pen. De ontkroping van dit dilemma
is voor de toekomst van'Latijns Ame
rika van nauwelijks te onderschatten
belang.
