ONTSLAG 400 MAN DREIGT
Swarttouw Schiedam op rand faillissement
m Panj* Voorshands geen
verlaging leeftijd Morf" ?<*Prek
passief kiesrecht Xinks blok
(OCTORAAL NIEUWE
STIJL IN VIER JAAR
Nieuwe order
mammoettanker
voor Verolrae
President naar
Oost-Pakistan
I
(jTta)
tirrweii*
Maartse buien
Auto onder trein:
2 doden
Wetsontwerp nog voor verkiezingen
Australische
premier stemt
zichzelf weg
Fel gevecht Verrassende uitslag in Kamer
o O J J confessionelen-
Miljoenen toeristen
dollars Vliegen
Nederland voorbij
0NDERZ ETTEGEL (f^SSS^ OF PLACE-MAT nu kunt u kiezen
I
LSD in koffie:
drie arrestaties
leiiwe
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Stantvastich Ss ghebleven
mijo hart m teghenspoet!"
Aluminium jaloezieën
30 KORTING
Vraag folders en kleuren bij:
BEKKERS ZONWERING
Buitenwatersloot 142, Delft.
01730 43756.
Tevens fabrikant van zonne
schermen en vouwdeuren.
ofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Postbus 76
Telefoon 31441
Abonnementsprijzen p.w. 1,41, p. m. ƒ6,05, p. kw. 18,10
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
De intuïtie is het alibi voor de
armen van geest.
JAN GRESHOFF
Ik heb gehoord dat er een tekort
aan verpleegsters is
kunt u mij gebruiken in de kinder
afdeling?
Een uit de poolstreken afkom
stige storing heeft het noorden
van de Noordzee bereikt en ver
oorzaakt daar veel wind en bui
en. Een rug van hoge luchtdruk,
die in onze omgeving lag, nam
snel in betekenis af.
In de nacht zorgde deze rug
voor uitgebreide opklaringen en
weinig wind, waardoor de tem
peraturen op veel plaatsen tot
enkele graden onder het vries
punt konden dalen.
De storing op de Noordzee trekt
vrij snel in zuidoostelijke rich
ting verder. Tijdens de passage
ervan, die voornamelijk in de
late avond en nacht zal plaats
vinden. moet in het binnenland
op sneeuwval gerekend worden.
derdag zal een volgende rug
hoge luchtdruk opnieuw voor
aringen zorgen, maar daar de
noordwestelijke winden aan-
erde lucht koud is, moet ook
op maartse buien worden gere
kend.
BAROMETERSTAND: heden 10
uur 76.4 cm. (1018 millibar). Stij
gend.
Zon en maan
11 maart: zon op 7.05, onder
18.36; maan op 18.15, onder 6.44;
12 maart V.M.
Hoog water
Hoog water, 11 maart: Rotter-
I dam le getij 4.28, 2e getij 17.00;
I Scheveningen 3.10-15.19; Vlissin-
J gen 1.42-14.06; Haringvliet a.d.
I Zeezijde 3.35-15.45.
Van een onzer verslaggevers
SCHIEDAM Voor het vol
tallige personeel 280 man
van het Schiedamse constructie
bedrijf Swarttouw, alsmede voor
120 ingeleende arbeiders, onder
wie zestig Joegoslaven, dreigt
ontslag. Het is niet zeker of er
vrijdag nog salaris uitbetaald zal
kunnen worden.
Het bedrijf heeft een schuld van
zeker 7,6 miljoen gulden. Swarttouw
is eigendom van de familie Engelbert,
die ook geld heeft geïnvesteerd in
steenfabrieken in Velp en Culemborg.
In hoeverre hier sprake is van liqui-
diteit9moeilijkheden, is niet duidelijk.
De problemen kwamen aan het licht,
toen het personeel eind februari werd
meegedeeld dat er voor hen geen
winstuitkering uitgetrokken kon wor
den, omdat er geen winst gemaakt
zou zijn.
De uitkering was tot en met vorig
jaar altijd negen procent geweest,
winst of geen winst. Op 26 februari
staakte het personeel van Swarttouw
uit protest tegen het niet" uitkeren
van de winstdeling een uur.
Op 3 maart spraken de vakbonden
met de directie van het bedrijf. Het
was een zuiver routinegesprëk, dat
allang van tevoren op de agenda
stond, aldus verklaarde dinsdagavond
een uiterst boze woordvoerder van de
Christelijke Metaalbedrijfsbond.
„Behalve over een ander belonings
systeem, dat zuiver een routinege-
sprek was, sneden wij ook het winst-
delingsprobleem aan. Toen werd ons
verteld, dat dit een moeilijke zaak
zou worden, omdat er door .verschil
lende oorzaken sprake zou zijn van
liquiditeitsproblemen. Hoe de zaken
er in feite voorstonden, bleek al di
rect de volgende dag", aldus de
woordvoerder. Eén der directeuren
van Swarttouw deelde de onderne
mingsraad mee, dat er geen geld
meer was. Grootste schuldeiser is
Hoogovens, die voor twee miljoen
gulden betrökken is bij deze zaak.
Hoogovens wil geen verder uitstel
van betaling en is inmiddels begon-
UTRECHT Op een beveiligde
overweg bij Vught is gisteravond te
gen half zeven een personenauto on
der de Intercity-trein van Heerlen
naar Zandvoort gekomen. De auto
bleef onder de trein steken. De twee
inzittenden waren op slag dood.
Het treinverkeer tussen Eindhoven-
Den Bosch kreeg aanzienlijke vertra
ging.
(Van onze onderwijsredactie)
DEN HAAG Minister Veringa
*al nog voor de Kamerverkiezingen
twee wetsontwerpen indienen bij de
kamer, één over de voorbereiding van
ie samenhang tussen het hoger be
roepsonderwijs en het wetenschappe
lijk onderwijs en één wetsontwerp,
dat betrekking heeft op de herstruc
turering van het wetenschappelijk
onderwijs.
Dit laatste wetsontwerp, dat geba
seerd is op de ideeën van de rege
ringscommissaris voor het weten
schappelijk onderwijs, prof. dr. K.
Van onze scheepvaartredactie
ROTTERDAM Vcrolme heeft op
nieuw een order ontvangen van de
Zim Israel Navigation Company voor
de bouw van een mammoettanker. De
225.000 tonner is het derde schip dat
Verolme voor de Israëlische staats-
redery bouwt. Het schip zal gebouwd
gorden op de Amsterdamse werf van
net Vcrolmc-concern.
De nieuwe order vertegenwoordigt
*cn waarde van 130 miljoen gulden,
'n totaal heeft het scheepsbouwcon-
Wrn nu negen mammoetschepen in
Portefeuille voor de Amsterdamse
J'erf en zes voor de werf op Rozen
burg.
Posthumus, bevat als belangrijkste
voorstellen: De cursusduur wordt bij
de wet geregeld; daarbij worden de
universitaire onderwijsprogramma's
in twee fasen gesplitst. Een fase van
een jaar tot het propedeutisch exa
men. Een fase van drie jaar tot het
doctoraal examen. In uitzonderings
gevallen kan bij academisch statuut
bepaald worden een van de twee fa
sen met een jaar uit te breiden. Naast
de cursusduur bestaat een inschrij
vingsduur, de tijd dat een student
kan zijn ingeschreven.
Een student kan voor elke fase een
jaar langer ingeschreven zijn, voor de
propedeutische fase dus twee jaar en
voor de doctoraal fase vier jaar. Als
iemand anders dan door persoonlijke
omstandigheden of overmacht de
maximale inschrijvingsduur over
schrijdt, verliest hij het recht om in
geschreven te staan.
Voorzover de ruimte dat toelaat
kan de student dan als toehoorder
proberen alsnog examen te doen. Hij
kan ook als extraneus proberen exa
mens te halen.
Twee
Er zijn twee examens: het prope
deutisch en het doctoraal. Het prope
deutisch examen heeft een selecte
rende functie en het doctoraal een
constaterende.
Na het doctoraal examen zullen er
in bepaalde vakken beroepsopleidin
gen volgen (arts en tandarts).
Een student kan na zijn doctoraal
assistentronderzoeker worden. Dat is
een betaalde functie die kan uitlopen
op een promotie of een research-aan-
tekening. De aanstellingstermijn zal
een tot drie jaar bedragen.
Iemand die afgestudeerd is, moet
altijd terug kunnen keren naar de
universiteit voor post-academiaal on
derwijs.
(voor vervolg zie pag. 2)
nen, 550 ton stalen platai, die aan het
bedrijf waren geleverd, terug te ha
len. Hierdoor is de produktie van
Swarttouw in gevaar gekomen. De
directeur wond er bepaald geen doek
jes om, maar vertelde het verbouwe
reerde personeel dat het bedrijf met
de rug tegen de muur stond, hetgeen
in feite neerkwam op aanvraag van
faillissement.
Onder het personeel, negentig
beambten, zestig monteurs en dertig
fabrieksarbeiders, ontstond paniek
toen verklaard werd dat er vrijdag
geen geld zou zijn, een mededeling,
die overigens later weer werd tegen
gesproken.
Swarttouw is een typisch voorbeeld
van een verkalkt bedrijf, waar elke
vorm van investering al jaren
vreemd was en waar zonder meer een
wanbeleid werd gevoerd, zo er sprake
is van enig beleid, aldus de CMB-
zegsman. Het is een muffe zaak met
als trieste bijzonderheid dat het per
soneel voor het overgrote deel lang
tot zeer lang bij het bedrijf werkt,
hetgeen voor een herplaatsing bijzon
dere problemen met zich meebrengt.
Koortsachtig
In directiekringen worje nu koorts
achtig gezocht naar een partner, die
bereid zal zijn, het bedrijf over te
nemen. Besprekingen met soortgelijke
ondernemingen in Japan, België en
Duitsland zouden volgens een mede
deling van de directie aan de gang
zijn. Gezien de financiële positie van
het bedrijf mag daar echter geen en
kele conclusie aan verbonden worden.
(voor vervolg zie pag. 5)
CANBERRA, Reuter, AP
Australië heeft vandaag onver
wacht een nieuwe premier ge
kregen. John Gorton werd als
zodanig vervangen door de
plaatsvervangend leider van de
liberale partij en minister van
buitenlandse zaken, William
McMahon.
De beslissing viel op een dra
matische partijbijeenkomst, belegd in
verband met een crisis binnen het
kabinet die eerder deze week tot
het aftreden leidde van de minister
van defensie, Malcolm Fraser. Gor
ton werd op de bijeenkomst gecon
fronteerd met een motie van wan
trouwen, waarover de stemmen
staakten: 3333. Hij verklaarde daar
uit af te leiden dat hij niet langer
de stuen van de partij genoot en
bracht zijn stem de enige die nog
resteerde tegen zichzelf uit. Ver
volgens werd McMahon gekozen tot
partijleider en daarmee automatisch
tot premier. Gorton (51) is nu plaats
vervangend partijleider geworden.
Hij was premier sinds 9 januari 1968,
toen hij Harold Holt opvolgde, die
bij het zwemmen in zee was ver
dwenen, vermoedelijk verdronken.
Het conflict tussen minister Fra
ser en premier Gorton betrof het
Vietnambeleid en de houding van de
minister tegenover het leger. Fraser
zou een onderzoek hebben gelast
door de geheime dienst naar het doen
en laten van het Australische troe
pencontingent in Vietnam, omdat hij
de rapporten van het leger niet ver
trouwde.
Op een persconferentie beloofde
McMahon later belangrijke wijzigin
gen in het regeringsbeleid. Hij
stelde een „nieuwe stijl" in het voor
uitzicht met grotere partijpartici
patie en meer voorlichting aan zo
wel de partij als publiek.
PARIJS Bij het Parijse Palais
des Sports hebben gisteravond felle
gevechten plaatsgevonden tussen
linkse betogers en een grote politie
macht.
Ongeveer 3000 betogers waren naar
de zaal opgetrokken waar een verga
dering van extreem rechtse beweging
„ordre nouveau" (nieuwe orde) werd
gehouden in het kader van de ver
kiezingscampagne voor de komende
gemeenteraadsverkiezingen.
De betogers, voorafgegaan door
rijen jonge mannen met helmen en
ijzeren stoven bekogelden de agen
ten en speciale oproerpolitie met ste
nen en molotov cocktails en gingen
daarna tot de aanval over.
73 agenten en een onbekend aantal
betogers werden gewond.
DACCA (AP, Reuter, UPI)
De Pakistaanse president Jachja
Khan zal binnenkort naar Oost-
Pakistan gaan om te voorkomen
dat de politieke onrust in dit
landsdeel uilloop op een afschei
ding en een mogelijke burger
oorlog.
Radio Pakistan heeft geen bijzon
derheden over het bliksembezoek be
kendgemaakt. Maar aangenomen
wordt dat Khan allereerst een ge
sprek wil met sjeik Moejiboer Rach-
man, de leider van de Oostpakistaan-
se Awami-partij, die een meerderheid
heeft in het parlement.
De actie van burgerlijke ongehoor
zaamheid, waartoe door sjeik Rach-
man was opgeroepen, lijkt een groot
succes te worden. In Oost-Pakistan,
dat ongeveer 1500 kilometer ten oos
ten van west-Pakistan ligt, waren
gisteren alle regeringsbureaus geslo
ten. De post werkte normaal. Maar de
banken waren slechts drie uur ge
opend.
Het verzet werd nog versterkt door
het besluit van president Khan om de
staat van beleg af te kondigen, nadat
in Oost-Pakistan hevige onlusten wa
ren uitgebroken door het uitstellen
van de bijeenkomst van het parle
ment.
(Zie ook elders deze krant)
de Kamer het debat over het
ultra-centrifugeproject afge
rond. Tegen het einde ontstond
nog enige verwarring, die
voor de voorzitterstafel bijeen
bracht (van links naar rechts)
Schmelzer (KVP), Scholten
(AR), freule Wttewaall van
Stoetwegen en Mellema (bei
den CHU).
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De Tweede
Kamer heeft gisteravond zeer
verrassend het initiatief-wets
ontwerp van de VVD-kamer-
leden Wiegel en Geurtsen voor
verlaging van de leeftijd om ge
kozen te mogen worden met 42-
39 stemmen verworpen terwijl
zy een gelijksoortig voorstel van
minister Beernink in januari
aannam.
Dit betekent dat de verlaging van
de leeftijd voor het passieve kiesrecht
tot 21 jaar of zelfs tot 18 jaar pas
over vier jaar voor de dan te houden
verkiezingen weer aan de orde kan
komen. De VVD-kamerleden dienden
eind verleden week een voorstel in
nadat de Eerste Kamer volkomen on
verwacht het wetsontwerp van mi
nister Beernink had verworpen. De
Eerste Kamer was het wel eens met
de verlaging zelf maar vond de for
mulering van het wetsontwerp voor
tweeërlei uitleg vatbaar.
De heren Wiegel en Geurtsen
hoopten door overhaast een nieuw en
anders geformuleerd wetsvoorstel in
te dienen de zaak er toch voor de
komende verkiezingen door te krijgen
zodat de na de verkiezingen nieilw
geformeerde Kamer zich in de tweede
lezing over deze grondwetswijziging
zou kunnen uitspreken.
Kritiek
Deze poging heeft nu in de Tweede
Kamer schipbreuk geleden, met name
omdat de nieuwe formulering bij vele
kamerleden nog ernstige kritiek op
riep. ARP. CHU en GPV vonden dit
merkwaardig gescharrel met de
grondwet, zoals de antirevolutionair
Aantjes het uitdrukte, in principe
verwerpelijk.
De socialist Van den Berglj diende
een amendement in om de tekst van
het nieuwe ontwerp weer te wijzigen
nadat indieners zelf hun tekst
van het nieuwe ontwerp weer hadden
gewijzigd. De liberaal Wiegel ver
klaarde echter het amendement van
Van den Bergh onaan%'aardbaar te
vinden en zei het wetsontwerp te zul
len intrekken als het amendement
zou worden aangenomen.
DEN HAAG Het gesprek tussen
de drie confessionele partijen en
PvdA, D'66 en PPR. zal morgen wor
den gehouden.
Zoals bekend lag het oorspronkelijk
in de bedoeling dat de besprekingen
gisteren zouden worden gevoerd,
maar eerder gemaakte afspraken
hebben dit onmogelijk gemaakt.
Het gesprek tussen de drie confes
sionele partijen en de WD zou van
daag gewoon doorgaan.
Niet genoeg
Bij de eerste hoofdelijke stemming
over het amendement bleken er niet
genoeg kamerleden aanwezig. Na een
schorsing van drie kwartier waarin
de verschillende fracties telefonisch
de afwezige kamerleden trachtten op
te roepen, bleek het vereiste aantal
wel aanwezig. Het amendement van
Van den Bergh werd toen met 38
voor en 43 tegen verworpen. Voor
stemden onder meer de PvdA, D'66,
PSP en enkele leden van de KVP-
fractie.
Na de verwerping van het amende
ment verklaarde de PvdA tegen het
initiatief-wetsontwerp te zullen stem
men, waardoor de tegenstanders in de
meerderheid kwamen. De heren Wie
gel en Geurtsen hadden toen zij hun
voorstel verleden week indienden
daarmee blijkbaar geen moment re
kening gehouden.
Met de Eerste Kamercommissie
voor grondwetswijzigingen was al af
gesproken dat zij het voorstel als het
gisteren door de Tweede Kamer was
aangenomen, gisteravond nog in be
handeling zou nemen. De Eerste Ka
mer zelf zou het dan vandaag op haar
agenda hebben.
De regering, die achter het initia
tief-voorstel stond en zelfs nog had
meegeholpen de goede formulerii. j te
bereiken, had al toegezegd de zaak zo
snel mogelijk te zullen afhandelen,
zodat de nieuwe wet op de laatst mo
gelijke datum, donderdag 11 maart,
afgekondigd had kunnen zijn.
wat u wilt hebben als u 'n nieuwe abonnee opgeeft!
Inzendtn aan Bureau van dit blad
0^
Ik geef op als nieuwe abonnee:
betaalt: per kwartaal per maand
all beloning voor mijn oktiviteit kies ik
1 ONDERZ ET-TEGEL
1 PLACE-MAT
Postzegel is niet nodig als
Nieuwe Leidse Courant
op de envelop schrijft:
antwoordnummer 267, Leiden
Van een onzer verslaggevers
SCHIPHOL De beperken
de voorwaarden die ingevolge
de Nederlandse luchtvaartpoli-
tiek aan met name buitenlandse
chartermaatschappijen worden
opgelegd, zijn er oorzaak van
dat Nederland jaarlijks miljoe
nen Amerikaanse toeristen-dol
lars aan zich voorbij ziet gaan.
Van een onzer verslaggevers
BOLSWARD De politie heeft
drie inwoners van Bolsward aange
houden, omdat ze in het bezit Waren
van tachtig tabletten LSD. Het zijn
de 23-jarige R.H.W., de 19-jarige E.
van H. en de 19-jarige R.K.A., allen
zonder beroep.
De zaak kwam aan het licht, toen
ze in een koffiebar bij de 19-jarige
A.V. een LSD-tablet in zijn koffie de
den. Er werd hem verteld, dat ze iets
in zijn koffie hadden gedaan, maar
dat geloofde hij niet. Toen de jongen
thuiskwam raakte hij echter volko
men over zijn toeren en werd zo
agressief, dat de dokter hem een kal
merend middel moest geven. Eenmaal
bij zijn positieven gekomen, kreeg hij
een vermoeden wat er was gebeurd
en even later kon de politie het drie
tal aanhouden.
Op dit ogenblik heeft nog slechts 6
pet. van alle Amerikanen een trip per
vliegtuig naar Europa ondernomen.
Er zouden tienduizenden Amerikanen
méér naar Nederland willen komen,
maar door het aan banden leggen van
het chartervervoer gaan deze nu naar
Zuidoost-Azië en het Verre Oosten.
Dit zei gisteren op Schiphol de di
recteur van 's werelds grootste char
termaatschappij in Amerika, Edward
J. Daly, op Schiphol. Namens zijn
maatschappij, World Airways Incor
porates, voerde de heer Daly gisteren
besprekingen op het ministerie van
verkeer en waterstaat waarbij het
ondermeer ging om een verruiming
van de charter-voorwaarden. Het be
zoek van de World Airways-delegatie
valt samen met nieuwe richtlijnen
ten aantien van het trans-Atlantische
chartervervoer die per 1 april in
Amerika van kracht worden.
Er zullen ondermeer minder strin
gente voorwaarden vereist zijn voor
het lidmaatschap van verenigingen
enz. die een charterreis willen en
tameren en de samenstelling van
groepen die in charterverband willen
reizen. Ook zal een ander prijsmini-
mum gaan gelden voor de
Ité-vluchten die in Nederland slechts
een bepaald procent van de IATA-ta-
rieven mogen bedragen.
De World Airways-delegatie heeft
er tijdens het gesprek gisteren op
aangedrongen de nieuwe richtlijnen
ook in Europa over te nemen. De
heer Daly en z'n gevolg zullen de ko
mende vier dagen nog elf andere
Europese landen bezoeken om over
het chartervervoer te praten.