OVERLAST MEER
NIEUWE BAAN?
Pionier verpleging
wordt honderd jaar
NACO-rapport
is eerste stap
VIJFTIEN MILJOEN
PASSAGIERS IN 2000
DEEL RODENRIJS
ONBEWOONBAAR
ACO berekent
sterke groei
5°' luchthaven
S';
WETHOUDER POLAK:
ZUSTER MEYBOOM: ,,'T WAS EEN CHAOS"
„We laten ons niet voor het
blok zetten"
DINSDAG 9 MAART 1971
kA^D<YöBH
MET
lf den
%na;
U V
RS
jpei
•oep
van
Dik an een onzer verslaggevers)
i
OTTERDAM „Het passa-
sverkeer op de luchthaven
,re4terdam zich zal ontwikkelen
410.000 in 1969 via twee mil-
ja| i in 1980 naar 3,2 miljoen in
Het charterverkeer zal
in van veertig procent in
baar 55 procent in 1980 en
Voorwaarde is echter dat
vliegverkeer een voldoende
tenfee start- en landingsbaan
(gt." Dit is de eerste en voor
piste conclusie uit het rap-
dat de NV Naco (Neder-
ontwerpbureau voor
ithavens) in opdracht van de
leente Rotterdam heeft sa-
N,jgigesteld en dat maandag
:dibaar is gemaakt.
e opdracht aan het NACO was de
'ikkeling en een eventuele uit-
ling te bestuderen in samenhang
de de geluidshinder. Hierover is een
rapport samengesteld door de
oufi'isch Physische Dienst TNO-TH.
de door het NACO verstrekte ge
ns kwam TNO tot de conclusie
j. de geluidsbelasting door het hui-
de vliegtuigverkeer op de bestaande
mAi» slechts in beperkte mate aanlei-
r< geeft tot hinder. (Hierbij is- het
t iegen buiten beschouwing geila-
is
iwel het vliegtuigverkeer op de
ige baan (verlengd van 2200 (nu)
2500 of 2600 meter, als op een
die ten noorden van de Doenka-
op achthonderd meter afstand
de bestaande baan en evenwijdig
mee) zou worden aangelegd, zou
e periode van 1980 - 1985 ernstige
idshinder kunnen veroorzaken.
et verkeer echter op een onge-
achttien graden gedraaide baan
eens in de polder Schieveen ten
den van de Boenkade zal echter
e periode 1980 tot 1985 geen of
welijks hogere geluidshinder ge-
dan nu wordt veroorzaakt door
luidige commerciële luchtvaart op
isd estaande startbaan.
R1
Meze oplossing zou zelfs de geluids-
Z< Ier in Schiedam - Kethel
lei rschie geheel te niet doen en in
;eu ischenhoek en Bleiswijk een aan-
ibi kelijke verbetering te horen ge-
dia- Een. volgens het rapport, betrek-
an ik klein gebied in Rodenrijs (dus
d. Berkel) zou ten dele bij het
Ka'haventerrein moeten worden be
toen. Zo niet dan zouden speciale
1 tregelen moeten worden genomen
at daar de lawaaibelasting te
>t wordt.
olgens het NACO-rapport is dan
een nieulwe baan ten noorden
de Doenkade (en enigszins ge-
U£d te opzichte van de huidige
n) de enige mogelijkheid tot uit-
ding van de luchthaven Rotter-
Ito. Ook uit vliegtechnisch oogpunt
een baan met een iets gewijzigde
pe ting haalbaar zijn.
'olgens het NACO en TNO zou de
toende geluidshinder in 1985
Misch gelijk zijn aan die in 1980
gevolg van de ontwikkeling van
lidsarme motoren. Ook na 1985
Wachten de samenstellers van het
port geen of slechts geringe tocna-
van de geluidshinder in verband
een verdere ontwikkeling van de
oren en het gebruik van vliegtui-
die hun landing steiler uitvoeren
de huidige vliegtuigen.
SERI E
e bestaande baan zou verder
hts een functie houden Ier over
igging van de tijd nodig om de
Uwe baan te realiseren en als deze
5ed is. als reservebaan.
let NACO heeft berekend dat een
uitbreiding van de luchthaven tot
1980 berekend op het huidige prijspeil
op ƒ230.000.000 zal komen. Daarbij
zijn dan nog niet gerekend de kosten
van verwerving van gronden en de
kosten van voorbereiding en toezicht
op de uitvoering.
Wel zijn in het miljoenenbedrag
begrepen de tijdelijke maatregelen
die genomen moeten worden aan het
bestaande banenstelsel, de aanleg van
een nieuwe baan met aansluitende
taxibanen inclusief viadukten voor
160.000.000, uitbreiding van het plat
form, aanpassing van het bestaande
en bouw van een tweede stationsge
bouw, tijdelijke voorzieningen voor
het vrachtvervoer en voorzieningen
voor brandweer en aan wegen en
parkeerterreinen
Het NACO tekent bij het rapport
aan dat de ligging van de luchthaven
in het algemeen en van het stationsa-
reaal in het bijzonder zeer gunstig is
voor het maken van verdere aanslui
tingen op reeds bestaande en gepro-
jekteerd'e rijks- en provinciale wegen.
Ook doet zich de voor de hand lig
gende mogelijkheid voor een aanslui
ting op de zogenaamde Hofplein-
spoorweg aan te leggen. Er zouden
volgens de NACO slechts geringe
kosten nodig zijn om deze spoorlijn
geschikt te maken voor metro-exploi
tatie.
Omstreeks het jaar 2000 zou een
„volgroeide" luchthaven Rotterdam
ongeveer vijftien miljoen passagiers
kunnen verwerken en 1,5 miljoen ton
vracht.
SNELLER
Hel NACO verwacht zelfs een
groeipercentage van veertien procent
hetgeen sneller is dan de laatste ja
ren op Schiphol waar een percentage
van tien procent per jaar werd be
reikt. Voor Rotterdam wordt echter
tussen 1975 en-1985 ook een daling tot
tien procent verwacht.
Het NACO heeft voor de ontwik
keling van de luchthaven twee sche
ma's opgezet. Een tot 1985, de tweede
na 1985. De eerste houdt de aanleg
van de reeds genoemde baan in die
via viaducten de Hofpleinspoorweg
en de provinciale weg 20 zal moeten
kruisen en aanpassing van de taxiba
nen. Verder zal in dë interimperiode
de bestaande baan met twee- tot
vierhonderd meter moeten worden
verlengd. Bovendien moet, omdat de
vlakheid van dë huidige baan te
wensen overlaat een laag van acht
centimeter asfaltbeton worden aange
bracht.
Het bestaande stationsgebouw kan
door aanpassingen en een kleine uit
breiding voldoende capaciteit krijgen
voor de afhandeling van ongeveer
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM Wethouder
mr. H. C. G. L. Polak heeft tij
dens een persconferentie over
de nieuwe luchthavenplannen
van Rotterdam gezegd dat het
NACO-rapport een eerste Stap is.
Nog niet bekeken zijn de vragen
over de planologische gevolgen,
de vraag of het noodzakelijk is
dat er bij een stad een luchtha
ven ligt, de financiële conse
quenties e.d.
De heer Polak verwacht verwacht
dat nog voor de zomervakantie de
gemeenteraad een beslissing kan
nemen.
Volgens de heer Brouwer opent de
nieuwe gewijzigde ligging van de
baan „onverwacht gunstige perspec
tieven". De woningen in Rodenrijs,
dat nu als enige woongemeenschap
last krijgt van de nieuwe baan, zouden
volgens hem of aangekocht moeten
worden (voor sloop?) of bestand ge
maakt moeten worden tegen vlieg
tuiggeluid.
Volgens een woordvoerder van het
NACO is het absoluut mogelijk een
woning volledig geluiddicht te maken
en te voorzien van een airconditio
ning installatie. Dat is in Engeland
ook gebeurd. Alleen waren er daar
mensen die het geld liever voor ande
re zaken (auto, vakantie e.d.) ge
bruikten.
Over het raadsbesluit merkte de
heer Polak nog op dat afwijzing in
houdt dat Rotterdam zijn luchthaven
plannen voor het gebied noordelijk
van de Doenkade (polder Schieveen)
laat varen. Duidelijk werd ook dat
dan de luchthaven ten dode is opge
schreven. De grotere toestellen kun
nen bijna niet op de bestaande baan
landen Bovendien zouden zij zoveel
geluid maken dat er een vliegbeper-
king zou moeten worden ingesteld.
De heer Polak zei dat als de ge
plande tweede nationale luchthaven
werkelijk in de Delta komt, Rotter
dam geen haast zou hebben met eigen
plannen. Volgens hem is er veel over
leg tussen het rijk en de ontwerpers
Een uitbreiding van Zestienhoven
zou. volgens de heer Polak, zelfs be
taald kunnen worden uit de rente die
uitstel van de aanleg van een tweede
nationale luchthaven zou opbrengen
„Als die niet in de buurt komt zullen
we onze mogelijkheden in Den Haag
presenteren, Rotterdam wil betrokken
zijn bij de wereldluchtvaart".
Bovendien acht hij het belangrijk
in de omgeving van Rotterdam werk
gelegenheid voor vijftien- tot twin
tigduizend man hoger geschoold per
soneel te krijgen. Dat zou geleidelijk
kunnen gaan. Rotterdam is nu. vol
gens hem te eenzijdig ingesteld wat
het karakter van de arbeidsplaatsen
betreft.
1800.000 passagiers per jaar char
ter- en lijndiensten). Uiterlijk in 1980
zou dan een tweede stationsgebouw
nodig zijn dat in 1985 gereed moet
zijn om 1.400.000 passagiers (alleen in
lijnverkeer) te kunnen afhandelen.
Voor vrachtafhandeling zullen voorals
nog geen extra voorzieningen behoe
ven te worden genomen. De sport-
vliegerij zal dienen te verdwijnen en
aan de overige kleine luchtvaart zal
een plafond moeten worden gesteld.
MAXIMAAL
Een maximale ontwikkeling (dus na
1985) van de luchthaven gaat uit van
meer dan 100.000 vliegbewegingen in
het passagiersverkeer en van 15 000
van vrachtvliegtuigen. Voor het
vrachtvervoer wordt aangenomen dat
het in het jaar 2000 maximum 1.6
miljoen "ton zal bedragen. Het aantal
passagiers zou kunnen groeien tot
vijftien miljoen. Dit alles zal een Vol
tooiing van het taxibanenstelsel
noodzakelijk maken, het aanleggen
van „wachtruimten" aan begin en
eind van de landingbaan voor wach
tende vliegtuigen.
Dan zal er ook een stationsgebouw
met een front van 1650 meter moeten
komen. Dit is nodig om zestig procent
van de vliegtuigen in maximale spit
sen te kunnen opstellen, 75 procent
van de vliegtuigen tijdens de normale
spitsen en negentig procent van alle
vliegtuigopstellingen in het passa
giersverkeer.
Dan-dienen er nog zogenaamde sa
telliet-gebouwen op het platform te
komen met een totale frontbreedte
van 1200 meter voor wachtruimte ten
behoeve van passagiers, loopruimten
en enkele andere faciliteiten. Aan de
straatzijde van het stationsgebouw
moeten dan voorrijwegen op twee ni-
veau's komen met parkeergarages en
de mogelijkheid van aansluiting op
de metro
Voor het verwerken van 1,6 mil
joen ton vracht zal een gebouwen
complex van 20.000 tot 30.000 vier
kante meter nodig zijn. Er wordt
zelfs gedacht aan twee gebouwen met
een totale, oppervlakte van 40.000
vierkante meter. Dit vrachtcent.rum is
aan de oostzijde van het vliegveld ge
projecteerd. Het bestaande stations
gebouw zou geschikt gemaakt kunnen
worden voor allerlei functies die ver
band houden met de boordvoorzie-
ning van de vliegtuigen.
DEN HAAG „Weet je, 'k
heb het gevoel dat ik nu „oud"
moet gaan doen." Een stralend
jonge glimlach verlicht het ge
zicht van zuster Frederike Mey-
boom. Vrijdag 26 maart wordt
deze pionier op het verpleeg
kundig gebied honderd jaar.
„Ik kan het nauwelijks gelo
ven", zegt zij lachend, ,,'k voel
me helemaal niet zo oud." En met
deze woorden onderstreept zij
de gedachte van ongetwijfeld
iedereen, die haar voor het
eerst ontmoet.
Zelden zal men iemand meema
ken. die zo'n levensvreugde kent.
zo'n groot gevoel voor humor heeft
en zo'n belangstelling voor alles
rond zich. die gepaard gaat met een
niet te stuiten werklust, vechtlust
zelfs voor de opleiding van de ver
pleegster. „Er is veel gebeurd ten
doende", zo vertelt zij en in deze
doende'", zo verteld zij en in deze
woorden schuilt een waarschuwing
voor iedereen die zou denken dat de
verpleegsters „er zijn-'.
„Natuurlijk zijn we blij dat de
mensen op regeringsposten en in de
leidende sector meer begrip hebben
voor het beroep van de verpleeg
kundigen. Toch moeten zij nog meer
vertrouwen krijgen in de verpleeg
kundigen. De opleiding moet in een
rechte lijn gebeuren, zodat leerling-
verpleegsters zoals in alle andere
beroepen als leerlingen worden
beschouwd."
.,'t Is nu een tweeledige situatie,
een situatie die fouten in het leven
roept. Voor de ene helft zijn zij in
derdaad leerling zij krijgen lessen
voor de andere helft zijn zij
werkkracht. Een leerling moet alleen
leerling zijn, op scholen waar zij de
theorie leren, terwijl zij stage lopen
in verschillende inrichtingen voor de
praktijk."
Zuster Frederike Meyboom staat
nog steeds op de barricaden als het
om een gedegen opleiding voor de
verpleegsters gaat. Niet voor niets
■heeft zij de chaos, die er in het be
gin van deze eeuw in de ziekenhui
zen heerste, meegemaakt. Een tref
fend voorbeeld van hel verpleeg
sters-bestaan uit die tijd vinden we
in het boek dat zuster Meyboom
schreef: Grepen uit de geschiedenis
van zorgen en verzorgen een ver
pleegster vraagt na 48 uur te hebben
gewaakt bij een patiënt: „Is het
goed dat ik nu wat ga slapen, me
vrouw?" Mevrouw reageert ver
baasd: ..Ik dacht dat u een gediplo
meerd pleegzuster was".
Opleiding
Uit deze tijd stamt de noodzake
lijke oprichting van de Nederlandse
Bond van Ziekenverpleging, die tot
voornaamste doel had het opleiden
en examineren van verpleegsters te
regelen. Tot die tijd, en tot de op
richting van het Witte Kruis, was de
opleiding voorzover het die naam
althans verdiende in particuliere
handen.
Er waren ziekenhuizen die zelf
hun verpleegkrachten opleidden, dat
hing in grote mate van de directie
af, en hun eigen exameneisen had
den Het Wilhelmina Gasthuis. Bin
nen Gasthuis. Burgerziekenhuis en
Israëlitisch ziekenhuis in Amster
dam waren één van de eerstè eri in
het Wilhelmina Gasthuis ontving de
eerste beroepsverpleegster Anna
Reijnvaan haar diploma.
Deze situatie kan men zich in 1971
nauwelijks voorsitellen. Zeker is ech
ter dat de tegenwoordige Dolle Mi-
na's tot nog toe lang zoveel resulta
ten niet behalen als zuster Meyboom
en met haar anderen in haar
strijd voor de verpleegkundigen
heeft behaald.
Directrice
In eerste instantie bleef de oplei
ding beperkt. Jjlechts ziekenhuizen
met honderd of meer bedden en
28.000 verpleegdagen per jaar moch
ten verpleegsters opleiden. Het ge
vecht duurde voort en minstens drie
plaatsen in Nederland bewaren een
levendige herinnering aan zuster
Meyboom: Zutphen, waar zij direc
trice was van 1902 tot 1904; Dor
drecht, 1904 tot 1908 en Rotterdam
1908 tot 1926. Van deze drie steden
spant Dordrecht zeker de kroon als
het om wantoestanden in het zieken
huis (in 1904) gaat.
„Niemand had daar enig benul
van verpleging", zo vertelt zuster
Meyboom. „Ik was aangesteld door
burgemeester Zimmerman later
burgemeester van Rotterdam die
zei: „Ik wil weten wat u doet, maar
hoe u het doet, laat ik aan u over".
Het was er een chaos. Alles ging
met elkaar naar bed en ik ben be
gonnen met al d'ie meiden en knech
ten er uit te meopen. Daarop volg
den de leveranciers, die stalen als de
raven. Natuurlijk leverde dat niet
bepaald veel vrienden op en binnen
de kortst mogelijke tijd mocht ik na
schemerdonker niet meer op straat
en kreeg ik speciale politiebescher
ming."
Gebrek
..Het waren zware jaren, want
zelfs de geneesheer-directeur wilde
niet meewerken. Als we de ronde
deden langs de patiënten vertelde
hij alles of in hoog-latijn of in zulke
schandelijke bewoordingen, dat ik er
van overtuigd was dat hij me liever
diezelfde dag zag verdwiinen als een
dag later. Er was gebrek aan alles,
aan zindelijkheid, zedelijkheid en
hulpvaardigheid en het verbaast me
nog steeds dat ik in een ziekenhuis
als dit nog zoveel betrouwbare en
goed ontwikkelde sollicitanten
kreeg."
„In Rotterdam heerste een andere
chaos. Het gebouw het gemeente
ziekenhuis aan de Bergweg was
een verbouwd klooster, compleet
met de cellen voor religieuzen, 't
Was uitermate slecht gebouwd,
steeds waren er verzakkingen en er
moest steeds gerepareerd worden.
Dat dit ziekenhuis zo'n goede naam
heeft gekregen, was zeker te danken
aan de geneesheer-directeur, die
nooit een zaal in gebruik liet nemen
als er niet voldoende verpleegsters
waren."
Docente
Na Rotterdam volgde een periode
van reizen. Drie jaar lang maakte
zuster Meyboom studiereizen in Fin
land, Engeland. Frankrijk, Italië en
na haar terugkeer in Nederland gaf
zij tien jaar les door heel Nederland
als docente van de Volksuniversiteit.
De Tweede Wereldoorlog maakte
hieraan een eind. Over deze vijf jaar
zegt zuster Meyboom slechts in op
rechte bescheidenheid: ,,'k Heb me
zoveel mogelijk verdienstelijk ge
maakt".
Het doceren bleef zuster Meyboom
in haar greep houden en na de oor
log is zij twaalf jaar hoofd van de
Algemene Psychiatrische Voorlich
tingsdienst geweest, ,,'k Heb gepro
beerd de Nederlanders te leren dat
de mensen die toen (nog geen 25
jaar geleden) nog „krankzinnigen"
genoemd werden, niet afschuwwek
kend waren".
Hoe moeilijk het is om een geves
tigde negatieve houding van veel te
veel mensen te lijf te gaan, heeft
zuster Meyboom ondervonden. Tot
haar .negenentachtigste reisde zij in
weer en wind stad en land af om
met goede voorlichting deze vooroor
delen te bestrijden.
Zelfstandig
Nog slceds geeft zij les, onder an
deren aan dc Louise Legrandschool
in Den Haag en tot voor kort aan de
school van dc Vrije Universiteit in
Amstelveen. Nog steeds vecht zij
voor de verpleegkundigen. Geen
wonder dat juist dezo verpleegkun
digen haar naam willen geven aan
het nieuwe zusterhuis bij het Ge
meente-ziekenhuis dat in Dordrecht
wordt gebouwd. „De opleiding moet
wettelijk geregeld worden", zo be
sluit zij. „Het wordt nog steeds niet
gekwalificeerd als een zelfstandig
beroep en daar moeten we toch
héén".
Ch-senator Piket:
DEN HAAG „Het is onjuist de
confessionele partijen voor het blok
te zetten zoals door PvdA, D'66 en
PPR is gedaan met de eis van een
bindende afspraak voor een rege
ringsprogram en een ministersteam".
Dit zei mr. F. H. Piket, lid van de
Foto bovenaan. De lijnen rond
de nieuw geplande start- en
landingsbaan geven aan hoe de
geluidshinder de omgeving zal
treffen. Deze getallen geven
Kosten-eenhedenaan. Dat
heeft niets met geld te maken.
Kosten is de naam van een des
kundige die de geluidshinder
in getallen heeft weten vast
te leggen.
Binnen de lijn met 55 van
dergelijke eenheden is wonen
en leven gewoon niet mogelijk.
Tussen 55'en 45 kan, mits er
aan woningen het een en ander
wordt aangepast, de geluids
overlast aanvaardbaar zijn en
tussen 45 en 35 is de geluids
overlast in ieder geval toe
laatbaar. Duidelijk blijkt dat
van. 45 en hoger slechts een
deel van Rodenrijs wordt ge
troffen.
De andere kaart laat zien hoe
de eindfase van de luchthaven
Rotterdam wordt gedacht. Bo
venaan de nieuwe baan, daar
onder de bestaande baan en
tenslotte allerlei nieuwe ge
bouwen.
Eerste Kamer vbor de CHU, op een
politiek forum, georganiseerd door de
Vereniging voor Vrouwenbelangen.
Hij had de stellige overtuiging dat de
confessionele partijen zich niet in die
richting zouden laten duwen en niet
de uitspraak willen doen die het
PvdA-blok begeert.
Na de verkiezingen zullen de con
fessionele partijen uitmaken of ze
met de VVD of met het andere blok
in zee zullen gaan.
Mejuffrouw J. van Leeuwen (a.r.)
reageerde op deze uitspraak met eni
ge schrik. Zij stelde dat alles afhangt
van de uitkomst van het nu op han
den zijnde open gesprek. De stuur
groep wil niet bij voorbaat bindende
afspraken, maar misschien is dit na
het gesprek wel mogelijk.
De heer Van der Louw (soc.) achtte
het gesprek in elk geval nuttig omdat
de kiezer duidelijk wordt gemaakt
hoe de situatie is. PvdA, D'66 en PPR
zijn zelfs bereid de confessionele par
tijen ook na deze week nog enige da
gen respijt te geven.
