,aat handkar Mij ven!
I
Legerauto's dringend
aan vernieuwing toe
Zeemleer erg populair
in nieuwe zomermode
Detector op Schiphol
registreert alle
metalen voorwerpen
Luns: voorbereiding
conferentie was
demagogisch
Witte veen wil
verlies door
fout Kamer
goedmaken
VOORZORG TEGEN KAPERS
9
WOENSDAG 71 FEBRUARI 1971
Amsterdammers riehten stichting op
AMSTERDAM
..Handcartblue:
Even
Hans t Manneke (links) en John Earl achter de handkar van
de stichting:.
M De Engelse liedjeszanger Paul Valentine componeerde gistermiddag
^iter zong hij: ..Pushing my handcart in old Amsterdam"
9
f Valentine is aangestoken door het enthousiasme van de Amsterdamse beeldhouwer Hans "t Man
netje. die een Stichting tot Behoud van de Handkar heeft opgericht. En Valentines vriend, de
whilder Jonh Earp uit Brighton, staat zelfs aan de wieg van een Britse pro-handkarren-vereni-
ng, de ..Brighton Handcart Foundation".
Hans 't Mannetje wil de hand-
irren niet uit het stadsbeeld
ten verdwijnen. Samen met de
•stuursleden van de stichting in
richting mimespeler Wil
ioor en steenhouwer Robert
irtzema legt hij in de oude
nagoge aan de Nieuwe Uilen-
irgerstraat waar hij hoofd-
edelijke monumenten restau-
ert uit, wat het doel van
stichting is
't Mannetje: „Ik ben al een
ar met het idee bezig, dat vorm
■eeg na een gesprek met mijn
m die een schildersbedrijf had
Hillegom. Bij hem stond een
mderd jaar oude handkar,
jen bleek dat de bollenboeren
in Hillegom vroeger allemaal
indkarren hadden, die sierlijk
aren beschilderd; zelfs met ge-
illigrafeerde letters."
Huib Goudriaan
gezeten. Toch reed ik rustig want
iedereen is doodsbang voor de lak op
zijn auto."
Wil Spoor ziet wel een „stuk stads-
bescherming" in de handkar. „De
handkar maakt een hoop lawaai maar
altijd minder dan de rest vari het
verkeer."
Een oude handkar kost op het
ogenblik ongeveer 100 en een nieuwe
1200 tot 1600 gulden. Voor restauratie
heeft de stichting iemand gevonden,
de enige in Amsterdam, die het ma
ken van handkarren nog geheel be
heerst: de 65-jarige E. van Marken.
Aankoop en restauratie hoopt de
stichting te betalen van het geld dat
binnenkomt van donateurs. Het -eer
ste werk van de stichting zal bestaan
uit het aanwerven van donateurs. Ter
bevordering hiervan wordt een bro
chure uitgegeven met verhaaltjes van
gebruikers van handkarren. Voor het
museum zal een plaats worden ge
zocht in de Lange Straat of de Kerk
straat.
„Anpikketeur"
Inmiddels heeft Hans 't Mannetje
tevergeefs gezocht naar literatuur
over handkarren. Wel heeft hij zelf
een begrip ontdekt als de „anpikke-
teur": „Een man die de kar over de
brug trok met een anpikketeurshaak-
je en een touw
In de oprichtingsvergadering wist
men niet tot een omschrijving van de
handkar te komen. Uit de notulen:
„De vergadering heeft moeite met het
definiëren van kruiwagens, honde
karren en kinderwagens. Besloten
wordt de discussie in een volgende
vergadering voort te zetten."
In de statuten is het doel van de
stichting als volgt vastgesteld: „Het
doel der stichting is het verzamelen,
conserveren en tentoonstellen van
historisch belangrijke handkarren en
toebehoren en het stimuleren van het
gebruik daarvan." We lezen ook dat
het doen van wetenschappelijk histo
risch onderzoek, het publiceren van
studies, het bijeenbrengen van docu
mentatiemateriaal en een prentenka
binet eveneens tot de doelstellingen
behoort.
Ander soort
De Engelse vereniging, de Brighton
Handcart Foundation, wil zich base
ren op de statuten van de Neder
landse stichting. Initiatiefnemer John
Earp krijgt overigens te maken met
een ander soort handkarren. „In
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Functionaris
sen uit de praktijk van de Ko
ninklijke Landmacht hebben met
gemengde gevoelens kennisgeno
men van óe berichten over het
vrachtwagenpark van het leger.
Dat er nieuwe auto's komen wordt
algemeen en van harte toegejuicht,
maar de mdedeling dat waarschijn
lijk pas over enkele jaren een proef
model op de weg komt, zodat het nu
rijdende materieel „normaal zijn tijd
kan uitdienen", is bij verscheidene
onderdelen als ongelukkig beoordeeld.
Daar overheerst de mening dat de
vrachtauto's hun ..normale tijd" al et
telijke jaren hebben overschreden
Die mening kan men illustreren mei
overbelaste monteurs en een schrik
barend hoog percentage van het
voertuigenpark dat desondanks als
„niet inzetbaar" te boek staat. Als de
aanschaf van nieuwe auto's wordt
uitgesteld, zo meent men in militaire
kringen, dan heeft dat alleen te ma
ken met de hoogte van het defensie
budget. niet met de tijd die nodig zou
zijn om een proefmodel te ontwikke
len.
Dat de nieuwe vrachtwagens voor-
ruitverwarming en een cabinekache!
krijgen is voor de berijders van de
huidige auto's belangwekkend
nieuws. Verscheidene troepencom
mandanten hanteren nu nog het
voorschrift dat bij operationele ritten,
weer of geen weer, de zijraampjes
van de cabine open moeten. Als argu
ment daarvoor geldt dat beslagen ra
men het uitzicht naar buiten (en dus
het waarnemen van de vijand) zou
den verhinderen
In de kou
Minder hardop wordt toegegeven
dat open ramen in de kou ook helpen
de chauffeur wakker te houden. Die
beschikt namelijk nu al over een fors
uitgevallen cabinekachel in de vorm
van een warme motorkap.
De mededeling ten slotte dat mili
taire colonnes voortaan zeventig kilo
meter per uur mogen rijden, heeft in
welingelichte kringen de vraag ge
wekt hoe vaak dat met de soms twin
tig jaar oude wagens te realiseren zal
zijn. Uit ervaringen buiten colonne-
verband, waarbij deze snelheid al
langer was toegestaan, blijkt duide
lijk dat het aantal storingen onder
weg hierdoor nog toeneemt.
Op zomerse dagen is het niet onge
bruikelijk dat vrachtwagens die lan
gere tijd zeventig rijden, op gezette
tijden even langs de kant van de weg
moeten afkoelen om oververhitting
van de motor te voorkomen.
DEN HAAG Minister Luns
vindt, dat het Nederlands Komité
voor Internationaal Jongerenwerk
zich bij de voorbereiding voor een
de-kolonisatie-cor.ferentie heeft
schuldig gemaakt aan demagogie en
aan het verspreiden van eenzijdige en
misleidende informatie onder de
schooljeugd.
Het comité had het ministerie va*n
buitenlandse zaken verzocht om een
bijdrage ter bestrijding van de kosten
van de conferentie Er werd tiendui
zend gulden gegeven, maar die wil
het ministerie nu terug hebben. Mi
nister Luns heeft >n antwoord op
vragen van de Kamerleden Dankert
en Wierenga (beiden PvdA) geschre
ven, dat gebleken was, dat op de con
ferentie die in maart zal worden ge
houden. de problemen niet op even
wichtige wijze zullen worden bena
derd.
Dit was vooral to* uitdrukking ge
komen. aldus de minister, in het aan
scholieren beschikbaar gestelde docu-
mentatie-materiaal. Daarin wordt de
regering ervan beschuldigd tegen de
letter en de geest van de JVN-verkla-
ring over dekolonisatie te hebben ge
handeld, onder meer in haar beleid
jegens Suriname en de Antillen
Het CNV
Ernstig protesteer ik tegen uw wel
willende reactie op de zgn. positieve
ontevredenheid van de heer Lanser
van het CNV In deze tijd van wel
vaart en weelde zoekt de vakbeweging
zich staande te houden en populair te
maken door het zaaien van ontevre
denheid en zelfs door op te ruien tot
staking.
De christelijke pers zou de geeste
lijke achtergronden van dit soort agi
tatie moeten onderkennen én signale
ren én bestrijden. Dat zou een „evan
gelisch kritische" opstelling van de
christelijke pers zijn.
Den Haag Dr. A. E. Schouten
Schoonhoven
Als de heren uit Schoonhoven in de
belangstelling willen komen en ook
eens een actie willen voeren, laten ze
zich dan inzetten voor betere huisves
ting voor de Turken.
Jammer voor de mensen uit Schoon
hoven heb ik veel met hen te maken
bij het grondwerk. Eén woord is vol
doende: Beschamend. Ook Turken
werken bij ons en het zijn geen heilige
boontjes. Maar nog nimmer hebben ze
in het openbaar vrouwen of meisjes
lastiggevallen en dat kan ik van eerst-
genoemden niet zeggen.
Bent u wel eens met een groepje
Nederlanders in bijv. een bouwkeet
geweest? Sex en pornografie is sche
ring en inslag. Schoonhovenaren. let
op uw zaak en bega geen rassendiscri
minatie van de eerste soort.
Den Haag F. Lodemaivn
Belgisch-Nederlands
overleg over havens
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Op 8 maart zullen
elgische en Nederlandse ministers,
e staatssecretaris van verkeer en
aterstaat en havenbeheerders uit
ederland en België in Middelburg
verleggen om te komen tot een ge-
leenschappelijk beleid in de twee
inden op het gebied van zeehaven-
■intwikkeiing.
Aan het overleg zullen deelnemen
ninister Bakker, staatssecretaris De
leyzer, de Belgische minister van
Apenbare werken De Saeger en zijn
[ollega van verkeerswezen Bertrar.d,
havenbeheerders van Amsterdam,
Rotterdam, havenschap Delfzijl, ha
renschap Vlissingen-Oost, Antwer-
|en, Gent. Oostende en Zeebrugge.
be burgemeester van Bergen op
toom. drs. L J. M. van de Laar. zal
Ie kleinere Nederlandse havens ver
tegenwoordigen. Ook zullen de voor-
aitter van dp commissie zeehaven-
iverleg, ir. S. A. Posthumus, zijn Bel-
jische collega prof. F. Collin en de
lecretaris-generaal van de Benelux
baron dr. C. D. A. van Lynden, de
besprekingen bijwonen.
j elk ambacht
Hij werd verliefd op handkarren en
ïtdekte dat er voor het verschijnen
an de auto voor elk ambacht wel
>n daarbij passende handkar be-
ond.
„Er was een bakkerskar, een gla-
nwasserskar. een haringkar en een
lurkar. De melkboer en de petro-
umman, ieder had zijn eigen wa
in; dit ging zelfs zover dat er nu
indkarren zijn die niet kunnen wor-
in thuisgebracht omdat het erbij
issende beroep niet meer bestaat."
[Een groep Amsterdammers, warm
emaakt door Hans, besloot de hand-
arren niet de weg van de oude am-
[ichten te laten gaan. De akte van
brichting van de stichting passeert 5
(aart de notaris. Robert Hartzema:
stichting is eigenlijk in het leven
eroepen voor de ene handkar die we
I hebben."
[Het is de bedoeling, eigenaars van
arren te stimuleren deze te behou-
en zonodig te laten restaureren.
_k>k zal de stichting karren uit het
®ële land aankopen en in een mu-
pm bijeenbrengen. Wil Spoor: „Ik
■eloof dat ons potentiële bezit aan
handkarren heel groot is; ik heb er
bveel gezien die we willen hebben."
Jfeen protest
De afgelopen maanden heeft Hans
Pj Mannetje (secretaris van de stich-
jng) een groot aantal verschillende
handkarren gefotografeerd,
lijn er nog veel te achterhalen? „Ja,
:t vervelende is dat de meeste onder
llerlei troep en in achtertuintjes
«•scholen staan. Maar we gaan
eral zoeken, ook buiten Amster-
j Kan de stichting ook worden be-
phouwd als een protest tegen de auto
de binnenstad? Robert Hartzema:
dat niet, hoewel we hebben
iastgesteld dat automobilisten doods-
png zijn van een handkar. Ik heb
toeterende auto's achter me
Brighton hebben we vis- en afvalkar-
ren met remmen erop." Hans 't Man
netje licht toe: „Ze hebben daar heu
vels; zo heeft elk land waarschijnlijk
een eigen type handkar. Daarom
komt ér ook een buitenlandse afde
ling in ons museum."
Het stichtingsbestuur, dat voor
weinig terugdeinst als het erop
aan komt de handkar populair te
maken, heeft ook een concours
op het programma staan. Elk
jaar op 25 juli de feestdag van
de heilige Christoffel, de schuts
patroon van de reizigers moet
er langs de Amstel een wedstrijd
in hardlopen achter handkarren
worden gehouden of een parade
achter opgepoetste karren.
Alle donateurs kunnen hier
aan meedoen. Bestuurslid Wil
Spoor zal ook wel van de partij
zijn. Hij herinnert zich glunde
rend: „Als jongen stond ik waan
zinnig veel bij de bruggen om te
helpen duwen".
(Wyers staat er achter)
Wel wat aan de dure kant
Vriendelijk verzoek
om niet zelf het abonnements
geld te gireren, maar de
acceptgirokaart af te wachten,
en uitsluitend daarmee te
betalen.
Twee zeemleren jurkjes (a ken. hebben geraffineerde de-
f. 249) uit de nieuwe zomer- colleté's, hier en daar voor de
collectie van Barbara. De jur- degelijkheid met een strikje of
een lintje versierd.
DEN HAAG In de Tweede Ka
mer is gisteren dr. I. N. Th. Diepen
horst beëdigd als lid. Hij volgt in de
fractie van de CHU dr. H. A. Schu
ring op. Mr. Diepenhorst komt niet
voor op de kandidatenlijst van de
CHU voor de komende verkiezingen.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Minister Witteveen
heeft bij de Tweede Kamer het voor
stel ingediend voor wijziging van de
inkomsten- en loonbelasting om het
budgettair verlies goed te maken, dat
door een verkeerde beslissing van de
Tweede Kamer was ontstaan. In de
nacht van Scholten stemde de Kamer
in een zeer lang belastingdebat fout,
waardoor miljoenen voor de schatkist
verloren gingen. Het voorstel van mi
nister Witteveen is nu de aftrek voor
reiskosten voor de eerste 10 kilometer
op ten hoogste 50 te stellen. De rest
van de tabel wordt hieraan aange
past. Door deze wijziging zal het ver
lies praktisch zijn gedekt, aldus mi
nister Witteveen.
Roemeens-
Nederlands gesprek
in Boekarest
Van onze parlementaire redactie
DEN (HAAG In Boekarest zal de
Roemeense regering van 1 tot 4 maart
met een Nederlandse delegatie be
sprekingen voeren 'over de bilaterale
betrekkingen tussen beide landen,
over de Europese veiligheid en over
de positiebepaling van Nederland ten
opzichte van het Warschaupact.
Van een onzer verslaggeefsters
AMSTERDAM Gewone
gele zeemleder: tot nu toe alleen
maar het materiaal om ramen
mee te zemen, wordt deze zomer
enorm populair als kleding-
materiaal. Er komen jurkjes,
broekpakken, hot-pants. short
pakjes en nog vele andere kle
dingstukken van dit nieuwe,
soepele materiaal, dat helaas wel
aan de dure kant is.
Hoe aardig die nieuwe zeemleer
mode is was gisteren duidelijk te
constateren bij het zien van de zo
mercollectie van Barbara, de ex-
mannequin die sedert enige tijd een
bontique in de Amsterdamse Vijzel
straat heeft, waar ze. zoals de naam
van haar zaak al doet vermoeden in
de winter voornamelijk bont verkoopt
en in de zomer suède. Zij heeft in
haar nieuwe collectie een serie ver
schrikkelijk leuke zeemleer-modellen:
short-pakjes met kleine battledress-
jasjes, midi-jurken met zeer geraffi
neerde decolletés en gaucho-pakken
met mouwloze hesjes.
T iveede huid
Zoals gezegd: de prijs van deze
zeemleer-modellen valt nogal tegen.
Voor een jurkje: 250 gulden, voor een
short-pakje: 295 gulden, een gaucho-
broeJc 249 gulden cn dan is het nog
maar afwachten hoe het zeemleer
zich houdt.
Want iedereeen kan nu wel vrolijk
verzekeren, dat dit nieuwe materiaal
aanvoelt „als een tweede huid" en
dat het zo gemakkelijk te reinigen is.
maar een zeemleer, die gebruikt
wordt om de ramen te zemen hoeft er
natuurlijk niet zo netjes uit te zien
als een jurk van 250 gulden.
Bovendien blijft het een vraag, hoe
het materiaal aanvoelt, wanneer je er
toevallig mee in een fikse regenbui
terecht komt. Maar leuk om te zien is
het zeker.
Ook nieuw in de
suède-zomercollectie van Barbara
zijn de jurken en mouwloze jassen
(chassubles) met applicaties in vrolij
ke, contrasterende tinten en de pak
ken in de zogenaamde camoufage-
stijl, die eruit zien als de camouflage
pakken, die de militairen tijdens
veldoefeningen dragen om zo min
mogelijk op te vallen tussen gras en
bomen.
Wat betreft de mantels in de nieu
we zomer-collectie: deze zijn allemaal
van midi-lengte, sierlijk gegarneerd
met stiksels of applicaties, maar ook
allemaal weer aan de (heel) dure
kant. Prijzen van 550 en 650 gulden
zijn hier geen uitzondering.
Nieuice kleuren
Jurken zijn er in deze collectie wel,
maar het merendeel van de modellen
wordt toch gevormd door een of an
dere combinatie met een broek erbij:
een lange pantalon met een chas-
suble, een short-pakje met battle-
dress-jasje, een gaucho met jasje of
hes. De jurken, die er zijn, zijn
meestal mouwloos en met een midi-
roklengte.
Nieuwe kleuren in de suède-mode
zijn deze zomer: steenrood, oud-rose,
lila, mosterd, mandarijn, bordeaux
rood en terra.De meest geziene kleur
blijft evenwel de naturel tint.
SCHIPHOL Op Schiphol is bij
wijze van proef een magnetodetector
geplaatst in de A-pier. Het apparaat
dat bedoeld is om eventueel het fouil
leren van passagiers te vereenvoudi
gen. kan zo fijn worden afgesteld
dat het zelfs reageert op nestels van
schoenveters.
Passagiers die het nieuwe apparaat
passeren alvorens aan boord van de
vliegtuigen te gaan, moeten dan ook
eerst alle metalen voorwerpen die ze
eventueel bij zich hebben aan de ba
lie afgeven.
Vervolgens passeren ze het appa
raat, bestaande uit een poortje waar
in lampjes de aanwezigheid van me
talen registreren. Als ze eenmaal ge
passeerd zijn brengt een lid van het
bewakingskorps de afgegeven meta
len voorwerpen naar de avio-brug,
waar de passagier zijn eigendommen
weer in ontvangst kan nemen.
Als een passageir het detectieve-ap-
paraat passeert, en er gloeien toch
nog lampjes aan, volgt alsnog ee.i
fouillering. De magneto-detector kost
f 22.000 en is reeds in gebruik op
vliegvelden bij Londen. Hamburg.
Milaan en in het Midden-Oosten.
Schiphol heeft- het 'apparaat ter be
schikking gesteld aan de dienst lucht
vaart van het korps rijkspolitie. Dit
korps is verantwoordelijk voor de
beveiliging van de luchthaven en de
vliegtuigen. Men hoopt dat het appa
raat een betrouwbare hulp zal zijn
om potentiële kapers op het spoor te
komen.