Nederland bezorgde Duitse
luchtmacht gevoelige klap
Vissers bezorgd
over vuil water
OAS LAAD GAF ZICH AIET ZO GAUW GEWOAAEA1
Politie bezet
--Wj
Chopin-recital van hoge kwaliteit
Eclatant succes voor
pianist Piet Veenstra
Plan voor bezetting
Den Haag „uitgelekt"
Luchtaanvallen
op N.-Vietnam
wi
ijk
an Reggio
TANDEMPAK
OM IN TE
WINKELEN
Studenten niet zo
huiverig voor pastorie
„Vrije Recreatie"
schrijft Kamer
DINSDAG 23 FEBRUARI 1
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De Nederland
se militaire luchtvaart en het
commando luchtverdediging wis
ten bij de inval van de Duitsers
op 10 mei 1940 van de ongeveer
930 Duitse toestellen er 328 uit
te schakelen. Een vandaag ver
schenen stafwerk over „De lucht
verdediging in de meidagen
1940" noemt dit aantal Duitse
verliezen in de vijfdaagse strijd
om ons land „onevenredig hoog".
Het stafwerk rekent uit dat in de
vijf oorlogsdagen boven Nederland
ruim 1 procent van het totale verlies
van 2694 Duitse vliegtuigen dat in
drie maanden in Noorwegen, Dene
marken, Nederland, België, Frankrijk
en Engeland werd geleden, in Neder
land is veroorzaakt.
„Niettegenstaande de overweldigen
de inzet van vliegtuigen, mensen en ma
teriaal hebben de luchtlandingsopera
ties de Duitsers niet het succes opge
leverd dat ze ervan hadden verwacht.
De luchtlandingen op de vliegvelden
Valkenburg, Ockenburg en Ypenburg
rondom Den Haag mislukten door
Nederlandse grond- en luchtafweer."
Die conclusie uit het stafwerk is
•en vorm van rechtzetting van „de
indruk die een eind 1970 in de VS en
in Groot-Britannië gepubliceerd
krijgshistorisch werk over de Duitse
luchtmacht in de tweede wereldoor
log achterliet, namelijk dat de Duit
sers onder bescherming der duister
nis, de drie voornaamste vliegvelden
bij Den Haag snel in bezit konden
nemen.
Verspreid
Uit het stafwerk blijkt verder dat
van de 9377 Duitsers die naar Den
Haag en omgeving zouden worden
aangevoerd, er slechts 3325 in de
buurt kwamen, maar dan ook nog
Een Duitse JU 52, neerge
schoten op de Rijksweg Rot
terdamDen Haag om vijf uur
's ochtends van de tiende mei
1940.
verspreid over veertien plaatsen en
vaak ver van hun doelen. Het gelukte
aan 1100 van dat aantal zich in de
omgeving van Den Haag te handha
ven. In totaal werden er 17.500 man
Duitse troelen door de lucht naar het
gebied rondom Den Haag en naar het
gebied Moerdijk-Rotterdam aange
voerd, doch slechts 10.500 man kwa
men er aan. Dat was voornamelijk
een gevolg van het feit dat er van de
430 beschikbare en ingezette troepen
transportvliegtuigen 220 werden uit
geschakeld, vooral door het optreden
van het Nederlandse commando
luchtverdediging.
Aan Duitse kant werden rondom
Den Haag en in het Rotterdam-Moer-
dijkgebied ongeveer 4000 man uitge
schakeld, waarbij 1600 die in Neder
landse krijgsgevangenschap raakten
en van wie er voor 14 mei 1940 nog
1200 naar Engeland konden worden
overgebracht. Van Duitse zijde is na
de oorlog opgemerkt dat het verlies
Een Duitse JU 52 werd op 10
mei 1940 om kwart voor zes
's ochtends in Den Haag neer
geschoten en stortte brandend
neer in de Theresiastraat. Men
vond in de wrakstukken de
Duitse orders tot verovering
van Den Haag en gevangenne
ming van Koningin en regering.
aan transportvliegtuigen en beman
ningen „nog jaren voelbaar was."
De Nederlandse verliezen in de
strijd tegen de valscherm- en lucht
landingstroepen bedroegen 4000 man,
onder wie ruim 400 krijgsgevangenen.
Nederland had overigens op 10 mei
1940 slechts 125 vliegtuigen gevechts-
gereed, terwijl zich daaronder nog een
groot deel verouderde en zeer verou
derde toestellen bevond.
Van dat aantal van 125 .gingen er
88 toestellen verloren. De Neder
landse militaire luchtvaart verloor
bovendien 75 man aan gesneuvelden,
de luchtdoelartïllerie 45, de zoeklicht-,
afdeling 6, het vrijwillig landstorm-
korps luchtwachtdienst 7 en de bewa
kingstroepen 58. In totaal dus 191
(luchtvaart) militairen die in de vijf-
strijd het leven lieten.
Radar
Het stafwerk „De luchtverdediging
in de meidagen 1940', waaraan kolo-
Van een onzer verslaggeefsters
DEN HAAG Nog geen twee uur
was de oorlog met Duitsland op 10
mei 1940 een feit, of de plannen der
Duitsers om Den Haag binnen de
kortst mogelijke tijd te bezetten wa
ren in handen van de Commandant
luchtverdediging in Den Haag. Dat
blijkt uit het tweede deel van het
stafwerk van kolonel Molenaar.
Om half zes 's morgens verscheen
op geringe hoogte boven het Haagse
Bezuidenhout een transportvliegtuig
der Duitsers. Het afweergeschut op
het VUC-terrein opende het vuur en
een ogenblik later scheerde het toe
stel brandend over de daken. Op het
Louise de Colignyplein kwam een
vleugel terecht, in de Tweede Adel-
heidstraat stortte het wrak neer. op
nauwelijks honderd meter afstand
van het bureau van de commandant
luchtverdediging.
De brandweer bluste snel het vuur.
zo snel dat binnen het kwartier nog
tal van bescheiden uit de brokstuk
ken gehaald konden worden. Onder
die papieren was een plan om door
verovering van Ypenburg. Valken
burg en Ockenburg zo snel mogelijk
Den Haag te bezetten en regering en
Koningin gevangen te kunnen ne
men. Met deze ^wetenschap is bij de
verdere maatregelen terdege rekening
gehouden.
Kolonel Molenaar onthult verder,
dat Rotterdam ternauwernood ont
snapt is aan een tweede bombarde
ment, enkele uren na het eerste, op
14 mei 1940. Waarom het eerste bom
bardement werd uitgevoerd, blijft bo
vendien een open vraag. Kort voor de
start van de bombardementsvlucht
werd namelijk het bevel ontvangen
de aanval niet uit te voeren, maar
een ..Ersatz-doel" te nemen, indien in
de Maasvlakte rode lichtseinen wer
den gegeven.
Deze rode seinen werden inderdaad
gegeven omdat de onderhandelingen
over de capitulatie gaande waren. De
rechterformatie van de bommenwer
pers verklaarde later echter géén
lichtseinen te hebben opgemerkt. De
commandant van de linkerformatie
zag ze wel en zwenkte af naar het
„Ersatz-doel".
Er wordt wel beweerd dat Goering
een geheime opdracht kan hebben ge
geven om het bombardement in elk
geval uit te voeren, maar dan blijft
de vraag waarom de linkervleugel
wèl afgezwenkt is.
Direct na dc landing van de Duitse
vliegtuigen op hun basis na het bom
bardement werd opdracht verstrekt
een tweede aanval uit te voeren, daar
Rotterdam kennelijk nog niet geval
len was. De verbinding met generaal
Student, die de onderhandelingen
voerde, was verbroken. De tweede
bombardementsvlucht is inderdaad
ondernomen, doch tijdens de vlucht
bereikte de commandant radiogra
fisch het bericht van de capitulatie
van de stad Rotterdam en werd het
bombardement afgelast.
ROTTERDAM Het mag een
unieke gebeurtenis worden genoemd
in ons stedelijk muziekleven wanneer
een Rotterdamse pianist in een boor
devolle Kleine Doelen een Chopin-re
cital geeft dat kwalitatief vergelijk
baar is met hetgeen grote ppianisten
van over de grens ons soms bieden.
Piet Veenstra heeft het gisteravond
voor een bijzonder enthousiast pu
bliek gegeven concert bewezen fysiek
zowel als psychisch geheel opgewas
sen te zijn tegen de hoge eisen die
het door hem gebrachte programma
stelt.
Voor de pauze hoorden wij het an
dante Spianato et Polonaise Brillante,
een zestal etudes waaronder de Sex
tenetude en de sonate met de treur
mars, terwijl de tweede helft van het
programma werd ingenomen door de
vierde Ballade, een aantal Mazurka's,
de e-moll Nocturne en het eerste
scherzo in b kl.
Het hoge muzikale gehalte van de
voordracht en de grote technische pa
raatheid van de pianist traden vrij
wel in ieder ten gehore gebracht
werk naar voren.
Piet Veenstra heeft een ook voor
onze tijd volkomen aanvaardbare in
stelling ten opzichte van het klavier
werk van de grote Pool. Gezond ro
mantisch, nergens neigend naar het
sentimentele, duidelijke cantilenen,
ook in de soms zo belangrijke secun
daire melodische curven, een voor
treffelijke ppbouw in de grotere con
cepties (sonate-polonaise en scherzo)
naar de verschillende dynamische
hoogtepunten en een opvallend uit
houdingsvermogen waren kenmer
kend voor zijn klaviervoordracht.
Wanneer een pianist na zulk een
SAIGON (AP) Een vloot van 50
Amerikaanse jachtbommenwerpers en
jagers heeft dit weekend zware aan
vallen uitgevoerd op lanceerinrich-
tingen voor luchtdoelraketten en op
stellingen van luchtdoelgeschut in
Noord-Vietnam, aldus heeft het Ame
rikaanse opperbevel vandaag bekend
gemaakt
nel buiten dienst F. J. Molenaar
sinds 1954 heeft gewerkt, meldt ook
dat Nederland bij de inval van de
Duitsers twee exemplaren van een
geavanceerd prototype radar had.
Geestelijke vader en constructeur
daarvan was onze landgenoot jhr. ir.
J. L. W. C. von Weiier, die lid was
van de commissie voor psychische
strijdmiddelen.
De luistertoestellen die in 1940 als
opsporingsmiddel dienden, hadden
toen weinig waarde meer. Het door
Von Weiier geconstrueerde apparaat
had een werkingsfeer van 15 km. Na
de inval zijn de twee geconstrueerde
toestellen naar Engeland overge
bracht.
Eerste exemplaar
Het stafwerk „De luchtverdediging
in de meidagen 1940" telt 1174 pagi
na's en kost ƒ90,-. Het is geprodu
ceerd door de inrichting tot het uitge
ven van boekwerken van het ministe
rie van defensie èn uitgegeven dooi
de staatsuitgeverij. Het eerste exem
plaar is aangeboden aan koningin Ju
liana.
Bij de samenstelling van de ge-
schiedbeschrijvkig uit de oorlogsda
gen zijn veel moeilijkheden onder
vonden doordat de archieven na de
capitulatie op bevel van de opperbe
velhebber van land- en zeemacht
vernietigd werden.
REGGIO Dl CALABRIA (Reuter)
Met groot machtsvertoon heeft de
politie dinsdag zonder verzet de ar
beiderswijk Sbarre in Reggio di Cala
bria bezet.
Om 6 uur in de ochtend trokken
5000 politiemannen en caribinieri, ge
steund door twintig gevechtswagens,
de laatste verzetshaard binnen, die
protesteert tegen de aanwijzing van
Catanzaro tot hoofdstad.
Een half uur voordat de politie ar
riveerde, was de elektriciteitsvoorzie
ning verbroken in Sbarre, waar de
inwoners zich geïsoleerd hadden ach
ter barricades van uitgebrande auto's
en gevelde bomen. De politie ging om
zichtig te werk en consolideerde haar
positie steeds alvorens op te rukken.
Zij passeerden eerst twee bruggen
zonder te stuiten op het bittere ver
zet, waarop zij gerekend had. Vorige
week was zij bij een poging de wijk
te bezetten, onthaald op een regen
van Molotovcocktails en andere pro
jectielen en op geweervuur. Dit keer
nam de commissaris van politie geen
risico. De politiemacht werd voorafge
gaan door gevechtswagens, die de
barricades omwierpen. Op de ramen
van de huizen werden de geweren ge
richt.
Later werd op ieder belangrijk
kruispunt een gevechtswagen gepos
teerd. Op andere straathoeken ston
den groepen van tien man politie en
carabinieri, zwaar bewapend met
traangasgranaten, in afwachting van
de reactie van de bewoners.
Tegen 9 uur meldde de politie, dat
het gebied gezuiverd was en dat de
weg naar het vliegveld weer open
was. Het gebied heeft men geheel on
der controle.
NEW YORK, (AP) De wervel
stormen, die zondagavond de Missis-
sippidelta hebben getroffen, hebben
aan 84 mensen het leven gekost, ter
wijl honderden personen dakloos
werden. De plaats Inverness in de
staat Mississippi werd bijna volledig
verwoest.
De wervelstormen volgens de
weerkundigen waren het er tussen
de 50 en 100 troffen het gebied.
Zondagavond en maandagmiddag wa
ren reddingsploegen nog bezig om
slachtoffers van de natuurramp van
onder het puin te halen.
Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de AVRO-Skymasters hield
de AVRO gisteren een informele ontvangst in de Hilversumse studio.
Directeur Overvest van het radiobedrijf overhandigde een Skymaster
Now-plaat aan hun leiderSander Sprong.
zwaar programma nog kans ziet tot
het geven van een drietal toegiften,
de e-moll wals, de Ecossaises en de
„Ruiterpolonaise" in As gr. en in
laatstgenoemd werk de beruchte oc-
tavenpassages voor de linkerhand tót
een machtige climax weet te bren
gen, waarbij het zuiver muzikale as
pect nergens verstek laat gaan, krijgt
men toch wel het gevoel dat er in ons
openbare muziekleven iets mis is
waar het gaat om het veelal negeren
van voortreffelijke Nederlandse solis
ten voor de abonnementsconcerten
van onze orkesten.
Hoe ook, deze avond is voor Piet
Veenstra ccn eclatant succes gewor
den. Het voltallige publiek dacht er
blijkbaar ook zo over, en bracht de
ocncertgevcr na afloop een ovationeel
applaus.
H. W. Wolvekamp
DEN HAAG De visserij is
met de allergrootste zorg ver
vuld over de milieuverontreini
ging.
Dr. H. A. H. Boelmans Kra
nenburg, voorzitter van het vis
serijschap, zei dit in de rede die
hij dinsdag hield in de eerste be
stuursvergadering van het schap
in 1971.
Berichten uit visserijkringen, zo
vertelde hij, wijzen erop dat de wa
terverontreiniging snel om zich heen
grijpt en dat in bepaalde gevallen de
invloed daarvan op groeisnelheid van
mosselen, op kwaliteit en smaak van
de vis duidelijk merkbaar is. Niets
wijst erop dat dit proces afneemt en
ook de optimistische verklaring van
de zijde van de minister van verkeer
en waterstaat is niet in staat, het
groeiend onbehagen in visserijkringen
weg te nemen.
Dr. Kranenburg beschouwde het in
werking treden in 1970 van de wet
verontreiniging oppervlaktewateren
wel als een s*ap vooruit, maar ver
wachtte niet dat do feitelijke omstan
digheden hierdoor snel zullen veran-
De Franse kleermaker Pepin vindt
de tandem het beste vervoermiddel
om mee uit winkelen te gaan. Hij
denkt dan ook in een behoefte te
voorzien met het tandem-pak dat op
de foto is te zien (bruine jersey, ha
ringgraat-motief). Het pak kan door
zowel mannelijke als vrouwelijke
fietsers worden gedragen.
deren. De Oosterschelde vervult naar
zijn mening een functie in het proces
van zuivering van de kustwateren,
doordat de stroom van vuil uit de
Westerschelde zich niet onmiddellijk
langs de kust naar het noorden kan
bewegen. Met de milieuverontreini
ging hangt zijns inziens onmiddellijk
samen de kwestie van het afsluiten
van de zeegaten, zoals de Ooster
schelde en de Waddenzee.
Overbevissing
Niet minder dan de waterverontrei
niging is de overbevissing een drei
ging voor de visserij, zo meende dr.
Kranenburg. De teruglopende vangs
ten van tong, inkomensbron bij uit
nemendheid voor de kleine zeevisse
rij, doet in visserskringen een toene
mende ongerustheid ontstaan.
Wat de haringvisserij betreft
heeft het Nederlandse vissersbedrijf
er met de meeste klem bij de over
heid op aangedrongen, alsnog drang
uit te oefenen op België en Frankrijk
\f\
opdat deze hun vissers door nationafv
regelingen de beperkingen oplegger,
die de Noordoost-atlantische visserijpe
commissie heeft aanbevolen en dibbt
andere Europese landen, waaronder
Nederland, wel hebben aanvaard. Did'e
beperkingen houden in het vrijwfe t
stopzetten van de haringvangsten iyer
de Noordzee in de maand mei 1971 engi
in de periode van 20 augustus tot e$io1
met 30 september. België en Franto-pt
rijk, zo deelde de heer Kranenburjui
mee, hebben om niet principiële red^ru
nen hun steun aan de aanbeveling
onthouden. i
Dr. Boelmans Kranenburg had dl
indruk, dat het sinds mei 1970 gel
dende verbod op de kuilvisserij r
het IJsselmeer veel verdergaand
consequenties heeft dan men zich vaj
overheidszijde bij het afkondigen e
van heeft gerealiseerd. Met name
die buiten het kuilseizoen op
Noordzee plachten te vissen, maa
geen schip bezitten dat het hele ja:
door, geschikt is voor zeevisserij, ee
schade geleden die de schadevergodl
ding vele malen overtreft.
KAMPEN Het is niet waar,
dat er grote huiver bij de theolo
gische studenten is om na hun
examen de pastorie in te gaan'.
Het komt wel voor, dat twee jaar
voor het kandidaatsexamen stu
denten beweren niet de pastorie
in te willen, maar een jaar later
zijn ze van standpunt veranderd.
De heer F. Kruithof, die de leiding
heeft van het bureau te Kampen, dat
bemiddelt bij het beroepingswerk in
de gereformeerde kerken, heeft dit
zaterdag meegedeeld op een bijeen
komst in Oosterwolde (Fr.) voor <Lj
noordelijke provincies. f
Er is geen sprake van, zei de hei,-
Kruithof, dat met name de noon
delijke provincines onaantrekkelij
zijn voor theologische kandidate!
Dat in een bepaalde streek het aantf
vakatures groot blijkt is meesifl
een samenloop van omstandigheden
In de gereformeerde kerken zijc
op het ogenblik 225 vakante predik
kantsplaatsen, tegen 233 verledér
jaar. Het aantal vakatures is iets vein
minderd, maar het beroepingsweïd
zal in de komende jaren met grol
moeilijkheden gepaard blijven gaajn
De vraag overtreft in sterke mafr
het aanbod. h
Van de 225 vakatures, die er thaiii
zijn betreft dit 32 predikantsplaatsgr
in Groningen, 36 in Friesland, 13 i
Drente, 19 in Overijssel, 29 in Get
derland, 15 in Utrecht, 23 in Noons
Holland, 40 in Zuid-Holland, 5
Zeeland, 10 in Noord-Brabant en Linj
burg, 2 in Duitsland en een in Bel&i
Van een verslaggever 1
UTRECHT Het bestuur van j
Stichting Vrije Recreatie heeft r
vaste Kamercommissie voor cultuu r
recreatie en maatschappelijk wei(
gevraagd om een openbare hoorzi
ting over het kamperen tegen een g(
ringe vergoeding bij boeren.
Het stichtingsbestuur schrijft
Kamercommissie, dat kampieren b
boerderijen voor velen een uitkom i
is. Het bestuur noemt de slecht g
huisvesten, die eèn 'een vakantie
de vrije natuur broodnodig hebbei
dodh voor wie de lasten van een zo
genaamde camping te zwaar zijn'.
Als tweede groep, die belang hee
bij het vrije kamperen noemt het b
stuur de rustzoekers. die de grol
kampieerterrein te lawaaierig vil
den.
