Hervormden kunnen slechts
van één kerkgewoon' lid zijn
KERNï
MINI-PREDIKANT' Puzzelhoe/
WORDT KAMERHEER
VAN DE KONINGIN
Werkgevers houden
gedachte over
klassestrijd in stand"
GASTLIDMAATSCHAP WORDT UITGEBREID
n
HVD in centrale
vormingswerk
Geen protestmars
tegen gift
van Koningin
Ramsey is tegen
racismefonds
Wereldraad
BEROEPINGSWERK
Een woord voor vandaag
Ontwikkeling van
arme landen nog
niet bevredigend
CHRISTELIJK
ZIEKENHUIS
IN TANZANIA
Gematigde leider
Braziliaanse
bisschoppen
CNV-voorzitter Lanser:
12000m2 woorüdeeën
(toekomst) keuken
het Jweede' huis
SiC tuincentrum
win een prijs met tafeldekken
vele noviteiten
OONOEROAG 18 FEBRUARI 1971
(Van onze kerkredactie)
DRIEBERGEN
kerk
Hervormden mogen maar van één
„gewoon" lid zijn. De hervormde synode heeft tenminste een voor
stel om een bijzonder lidmaatschap te creëren, waarbij iemand van
meer dan één kerk (bijzonder lid) kan zijn, met 24 tegen 21 stemmen
verworpen. Een minder vérgaand voorstel (van ds. F. H. Landsman)
Om het gastlidmaatschap in de Hervormde Kerk uit te breiden,
werd aangenomen: leden van andere kerken kunnen voortaan gast-
lid zqn in de hervormde kerk, ook al is er in hun woonplaats een
gemeente van hun eigen kerk.
Steeds meer mensen willen lid wor
den van meer dan één kerk. Niet
alleen gemengd gehuwden uiten deze
wens. Het zijn met name ook jonge
ren, voor wie de kerkelijke geschei
denheid elke betekenis heeft verloren.
Om aan deze wens tegemoet te ko
men. had de hervormde raad voor het
verband met andere kerken aan de
synode het voorstel tot het bijzonder
lidmaatschap gedaan. Aan dit bijzon
dere lidmaatschap zouden precies de
zelfde rechten en plichten verbonden
zijn als aan het gewone lidmaatschap.
Het woordje bijzonder moest alleen
maar onderstrepen dat het inderdaad
om een bijzondere situatie ging. De
«ynode vond dit te ingrijpend.
Alle begrip
vertelde dat in de grote steden thans
zestig procent gemengd trouwt Meer
dan vroeger blijken de gemengd ge
huwden in beide kerken volwaardig
mee te willen leven. Minder waarde
ring hadden vele synodeleden voor de
groep Utrechtse studenten, die lid
willen worden van alle zeven kerken,
die samenwerken in het studentenpas
toraat
In het verzoek vande Utrechtse
studenten horen we, aldus de nota, van
de raad voor het verband met andere
kerken een appèl op de kerk om te
breken met de bestaande structuur.
Hun verzoek is een vraag om ruimte,
opdat zij experimenteel en vooral ge
richt op de daadwerkelijke beleving
van het christenzijn op een geheel
nieuwe manier kerks kunnen zijn. De
meeste synodeleden vreesden van dit
bijzonder lidmaatschap grote prakti
sche moeilijkheden. Ir. P. J. Baauw te
Velp zag al een gereformeerd ouder
ling praeses van de hervormde synode
worden. Ds. mr. C. B. Posthumus
Meijjes te Amsterdam zou zeker een
inleidende gesprek, een soort cateche
se nodig vinden voor deze bijzondere
leden, opdat ze weten in wat voor
kerk ze komen en meteen ambtsdra
ger kunnen worden. Ir. Baauw vond
dat je aan de verantwoordelijkheid
voor één kerk de handen al vol had.
Hij vreesde ook dat deze mogelijkheid
van bijzondere lidmaten de éénwor
ding der kerken zou afremmen.
Pricipiële bezwaren ontwikkelde ds.
F. J. Goethals uit Geldermalsen. „Kun
nen we het gesprek tussen de kerken,
waar het gaat om de waarheidsvraag
nog wel voeren, als we door bijzonde
re lidmaatschappen toe te staan al
hebben gezegd, dat verschillen er ei
genlijk niet toe doen?,, Ds. L. G. Zwa
nenburg uit Huizen achtte het zonder
De synode had overigens alle begrip
voor de problematiek van de gemengd
gehuwde. Dr. C. P. van Andel Azn.
(Van onze kerkredactie)
DRIEBERGEN De landelijke
commissie Hervormde Vrouwen
Dienst (H.V.D.) gaat samen met de
Centrale voor vormingswerk vanwege
de hervormde kerk. Deze integratie is
noodzakelijk in het kader van de be
zuinigingsmaatregelen van deze kerk.
Het moderamen van de hervomrde
synode heeft de H.V.D. Laten weten
dat het geen kans ziet om een op
volgster te benoemen voor mej. dr.
W. Timmermans, de secretaresse van
de H.V.D., die in juli de pensioenge
rechtigde leeftijd bereikt. Toch zei dr.
Timmermans gisteren ter synode, dat
ze wel degelijk positieve kanten in
deze ontwikkeling ziet. (Het streven
van de H V.D. is immers steeds gericht
geweest op volledige integratie van
man en vrouw in de kerk. Het is de
•bedoeling dat de H.V.D. ook na de
Integratie een eigen gezicht blijft be
houden. -De provinciale en plaatse
lijke H.VJD.-commissies blijven ge
woon op de oude voet doorwerken. In
de centrale-nieuwe-stijl zal naast de
vorming ook de toerusting tot allerlei
taken in de gemeente de nodige aan
dacht krijgen. Het is dus niet zo dat
het dienstbestoon, naast de vorming
vanouds een van de pijlers van de
H.VJ3., door deze integratie uit het
oog verdwijnt. Ook is er contact met
de werkgroep-Steyn, waarin gerefor
meerde organisaties en synodale or
ganen zoeken naar pooling van mate
riaal voor toerusting en kadertrai
ning.
Een verbreding van de centrale tot
een hervormd-gereformeerd orgaan is
niet uitgesloten.
Israël
Egypte is bereid Israëls bestaansrecht als een
souvereine Joodse staat te erkennerl, op voorwaar
de dat deze staat in de toekomst de immigratie van
Joden uit het buitenland zal beperken. Deze con
cessie is door de Egyptische afgevaardigde bij de
VN aan een Amerikaanse krant meegedeeld.
Het is duidelijk, dat Israël dit aanbod nimmer zal
kunnen accepteren. Israëls oprichting was er juist
op gebaseerd dat dit het land was van de Joden en
dat de Joden waar zij zich ook mogen bevinden
een volk zijn. De meest fundamentele wet van
Israël, de „wet op de terugkeer", die Joodse immi
granten onmiddellijk en onvoorwaardelijk het Isra
ëlische staatsburgerschap verleent, is op dit prin
cipe gegrond.
Zelfs tijdens de ergste economische crises werd
immigratie van Joden aangemoedigd, ook al kon
het land deze toevloed nauwelijks verwerken. De
zionistische organisaties en de staat Israël hebben
bij herhaling voor de uitreisvergunning van. Joden
uit de communistische landen „hoofdgeld" moeten
betalen, d.w.z. honderden dollars per persoon. Dit
ondanks het feit, dat deze „hoofden" voor de eco
nomie of landsverdediging waardeloos waren, om
dat het ouden van dagen betrof of ernstig zieken.
Sinds de jaren dertig hebben de Arabieren
regelmatig de beperking of de totale afschaffing
van Joodse immigratie naar Palestina geëist. De
Identiteit'
Bij het afscheid van de heer Borstlap van het
CNV heeft de heer Lanser duidelijke woorden
gesoroken over de identiteit van de christelijke
vakbeweging. Zijn woorden moet men mede zien
tegen de achtergrond van de besprekingen die
aan de gang zijn over een mogelijke federatieve
sa-ienwerking tussen de drie grote vakcentrales.
Daarbij is het moeilijke punt, dat samenwerking
in federatief verband de eigen identiteit voor de
achterban nog ondoorzichtiger kan maken als bij
de huidige samenwerkingsvormen al het geval is.
De heer Lanser stelde, dat het CNV geen rede
nen ziet zijn identiteit prijs te geven. Het verbond
wil bij al zijn arbeid en bezieling blijven zoeken
bij het licht van het evangelie. Dit betekent dat
toekomstige federatieve samenwerkingsvormen
zodanig gestructureerd dienen te zijn, dat de eigen
identiteit duidelijk zichtbaar blijft.
meer onmogelijk dat een hervormde
die zijn belijdenis serieus neemt tege
lijk lid kan zijn van de rooms-katho-
lieke kerk. De visie van beide kerken
op het heilswerk van Christus spreekt
elkaar precies tegen. Andere synode
leden, zoals Ph. Cornelder te Rotter
dam en ds. J. C. H. Jörg te Apeldoorn,
vroeg aan de synode om het lid wil
len worden van zeven kerken tegelijk
maar even als een lachertje buiten
beschouwing te laten.
Buitenbeentje
De heer J. J. Brörens uit Voorburg,
sprekend namens de hervormde
jeugdraad, zei dat het deze jongeren
er niet om ging een buitenbeentje te
zijn. Hun vraag komt voort uit een
hartstochtelijk verlangen naar de een
heid van de kerk. Bigamie is bij de
wet verboden, zei prof. dr. P. J.
Roscam Abbing uit Groningen, maar
hij kende geen kerkordelijke bepaling
die verbiedt van twee kerken tegelijk
lid te zijn. Wel dacht hij dat het
fysiek onmogelijk was. Prof. dr. A. J.
Bronkhorst uit Utrecht hield tenslotte
een indrukwekkend betoog ten gunste
van het bijzondere lidmaatschap. De
meest barre heiden, die ergens in de
JOHANNESBURG De Nederlan
ders in Zuid-Afrika zullen geen pro
testmars naar de Nederlandse ambas
sade in Pretoria houden om uiting te
geven aan hun ongenoegen over de
gift van koningin Juliana 'aan het
fonds van de Wereldraad van kerken
ter bastrijding van racisme. Fritz
Bourquin, directeur van de „Dietse
immigrasie stigting", heeft meege
deeld dat het plan daartoe is opgege
ven. (Het protest zal worden overgela
ten aan de afzonderlijke Nederlandse
gemeenschappen, waarbij de gift vol
gens Bourquin veel -ontstemming
heeft gewekt.
achttiende eeuw een voorvader in de
hervormde kerk heeft, willen we erbij
laten, maar als er iemand is die door
zijn situatie, huwelijk of anderszins
zich in wil zetten voor onze kerk,
zonder dat hij de banden met zijn
eigen kerk wil opgeven, dan vinden
we dat opeens confessioneel onmoge
lijk. Ik kan mij het verzet tegen dit
voorstel goed begrijpen, zei prof.
Bronkhorst. Mijn eigen oude her
vormde Adam voelt er ook niets voor,
maar als we geloven dat de oecume
nische beweging het grote werk van
de Geest in de twintigste eeuw is, dan
is het een zaak van geloofsgehoor
zaamheid om deze in wezen maar heel
kleine stap te gaan, zei hij. De synode
wilde deze stap ook wel gaan, zij het
dan met de verandering van het bij
zonder lidmaatschap in het gastlid-
maatschap-zonder-kiesrecht Het is de
bedoeling dat het principebesluit
eerst ter kennisneming en beoorde
ling wordt gezonden aan de kerken
die lid zijn van de raad van kerken
in Nederland.
LONDEN De aartsbisschop van
Canterbury heeft de schenkingen van
de Wereldraad van Kerken aan Afri
kaanse bevrijdingsbewegingen ver
oordeeld omdat deze „emotionele oor
logvoering" in de hand zouden weer-
kem
Dr. Michael Ramsey, de geestelijke
leider van de Anglrcaanse Kerk, heeft
op de openingszitting van de alge
mene synode van zijn kerk verklaard
dat de schenkingen van de wereld
raad er slechts op gericht waren om
blank racisme te bestrijden.
Waarom, zo vroeg dr. Ramsey,
moeten deze symbolische schenkingen
uit naam van een groot gedeelte van
het wereldchristendom beperkt blij
ven tot de bestrijding van het blanke
racisme. Dit geeft slechts een eenzij
dige indruk van dit probleem.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Molenaarsgraaf: kand.
P. Molenaar te Lunteren; te Maarssen
(wijkgem. 1): D. J. Cuperus te Aalst
(GLd.).
GEREF. KERKEN
Beroepen te Velp: P. Wijbenga te
Vijfhuizen.
GEREF. KERKEN (vrljgem.)
Beroepen te Harderwijk: J. Bomhof
te Bergentheim.
DOOPSGEZ. BROEDERSCH.
Aangenomen naar Holwerd, c.a.:
prop. H. Th. Ament te Vlieland.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te Hoogeveen: A. v. d.
Veer te Nieuwe Pekela.
Britse regering heeft in haar Witboek van 1939 aan
deze Arabische druk toegegeven, juist op het ogen
blik dat miljoenen Joden in Europa in doodsnood
waren en niet in andere landen werden toegelaten.
Op grond van al deze historische en emotionele
overwegingen staat Israëls afwijzing al van tevo
ren vast. Afgezien daarvan zal geen enkele souve
reine staat het dulden, dat zijn immigratiepolitiek
door buitenlandse mogendheden gecontroleerd
wordt.
Niettemin is het Egyptische voorstel interes
sant, als het tenminste ook in de Egyptische pers
vermeld wordt. Dan zou men er nl. de betekenis
aan kunnen hechten, dat de Egyptische regering
haar bevolking geleidelijk erop voorbereidt, dat
een erkenning van Israël op den duur onvermijde
lijk is. Indien Zayyats „concessie" echter niet door
de Egyptische massamedia vermeld wordt, kan men
het voorstel slechts zien als een nieuwe zet in de
propaganda-oorlog, die Cairo sinds december in
verhevigde mate tegen Israël voert.
Twee jaar geleden heeft de minister van bui
tenlandse zaken, Mahmoed Riad, zich ook al eens
in Kopenhagen vergist. Hij sprak toen over het feit,
dat Israël bestaat. Teruggekeerd in Cairo slikte hij
deze woorden onmiddellijk in. De pers zo zei
hij had hem verkeerd begrepen of verkeerd ge
citeerd.
Terecht heeft de heer Lanser er voor gepleit bij
de veel hardere confrontatie methoden, die zich in
de samenleving aftekenen, toch primair voorrang
te blijven geven aan de christelijke sociale gedach
ten van overleg en samenwerking. Daarmee wordt
een beleidslijn doorgetrokken die het CNV al
vanaf de oprichting in zijn vaandel heeft geschre
ven. Maar het CNV heeft ook al van het begin af
aan gesteld, dat het zich altijd en in elke samen
levingsstructuur kritisch zal opstellen bij het zoe
ken naar recht en gerechtigheid.
Dat is dan de houding van positieve ontevreden
heid. Men kan ook zeggen evangelisch kritisch.
Zo'n houding is nooit negatief. Evangelisch-kriti-
sche gedachten uitgedragen in de samenleving,
zullen ook nooit ledig wederkeren. Daarom is het
bewaren van deze eigen identiteit altijd verant
woord.
Vriendelijk verzoek
om niet zelf het abonnements
geld te gireren, maar de
acceptgirokaart af te wachten,
en uitsluitend daarmee te
betalen.
MANILLA De Boliviaanse schil
der Benjamin Mendoza heeft buiten
de rechtzaal een bijbel in brand ge
stoken nadat hij had gehoord, dat de
rechter niet 'bereid was hem van
rechtsvervolging te ontslaan. Mendo
za moet zich verantwoorden wegens
een poging tot moord op Paus Paulus.
Zijn verdediger had 'voorgesteld
Mendoza van rechtsvervolging te
ontslaan omdat de officier van justi
tie er niet in geslaagd is te bewijzen,
dat de 35-jarige kunstenaar het voor
nemen heeft gehad de paus dood te
steken.
Rechter Bautista wees het verzoek
af, maar stond de verdediger een uit
stel van de behandeling tot 26 fe
bruari toe.
y LEK
„Want Maria heeft het goede deel uitgekozendat van haai
zal worden weggenomen" (Lucas 10:42).
Twee zusters: Martha en Maria. Het verhaal leert, dat M
een en al bedrijvigheid is. Als de Here haar woning betreedt
ze maar één zorfe: een goede gastvrouw te zijn.
.Maar nu Maria. Zij zet zich neer aan de voeten des HerMf
luistert naar Zijn woord. En intussen laat zij Martha haar
gaan. Het steekt Martha. Misschien heeft zij in het
haar mond nog gehouden, maar ten slotte wordt het haar te
Here, vindt Gij dat allemaal maar goed, zeg tegen mijn zustei
zij mij een handje helpt!
Helemaal onbegrijpelijk is die uitval niet. Waarom zij zich u
ven en Maria maar niets- doen
Dan zegt de Here dat merkwaardige woord: Maria heeft het
de deel uitgekozenEen woord om eens even in dat jachtige
van vandaag 'de dag aandacht aan te schenken. We hollen
door, we hebben voor niets tijd, zelfs niet om te-luisteren naai
Jezus ons heeft te zeggen.
We lezen vandaag: Exodus 14 vers 9 tot 18.
DEN HAAG De ontwikkeling
van de arme landen verloopt nog niet
bevredigend. Minister Udink (ontwik
kelingssamenwerking) zei dit dinsdag
in een rede in ZagTeb tijdens zijn
bezoek aan Zuid-Slavië.
Het standpunt van de minister
stoelt op het feit dat de beruchte
kloof tussen arme en rijke landen in
de afgelopen tien jaar eerder ver
breed dan versmald is.
Hij zei verder dat de EEG haar
werkzaamheden op het terrein van de
ontwikkelingshulp aanzienlijk zoU
moeten uitbreiden. Wat vooral ont
breekt is een eigen, afgerond, cohe
rent beleid, wat als een ernstige te
kortkoming is te beschouwen, aldus
minister Udink.
Het Kwartet
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Durdts Dagblad
Trouw
Commissie van hoofdredactie:
J. de Berg (voorzitter),
H. P. Ester, G. J. Brinkman,
J. van Hofwegen.
Van een onzer verslaggevers
ST. NICOLASGA De pre
dikant van twee mini hervormde
gemeenten in Friesland, Wolsum
en Westhem, is benoemd tot ka
merheer in buitengewone dienst
van de Koningin.
Jhr. ds. Van Eysinga (47) is daar
mee de eerste predikant, die deze op
merkelijke sinecure aan het hof van
de koningin op zich neemt. Hoe het
allemaal gekomen is en wat hij pre
cies moet doen weet 'hij nog niet
Evenmin weet hij wie hem heeft
voorgedragen. De enig mogelijke
band die gelegd kan worden, loopt
over zijn vader: wijlen prof. W. J. M.
van K'/singa bij wie koningin Juliana
indertijd in Leiden staats- en volken
recht studeerde.
Overigens legt ds. Van Eysinga er
wel de nadruk op dat hij slechts
part-time predikant is. In beide ge
meenten heeft hij niet meer dan 45
adressen. Zijn voornaamste werk
vindt hij in het beheer van het fami
lie-landgoed in St. Nicolaasga waar
hij ook woont; 25 km van Wolsum en
Westhem. Bij het landgoed hoort o.a.
150 ha bos en een stuk water, dat
echter als bezit niets betekent omdat
het niets oplevert als niet de dominee
zich zou inspannen om op het land
goed een aantal recreatie-objecten
van de grond te krijgen.
De taak van de kamerheer in bui
tengewone dienst is om de koningin
als zij de provincie Friesland officieel
bezoekt, te vergezellen. Als de konin
gin een stad of fabriek bezoekt is zij
wel de gast van de burgemeester of
de directeur, maar zij vindt het dan
MOSJI In aanwezigheid van
president Julius Nyerere zal eind de
ze maand het christelijk ziekenhuis
„De Barmhartige Samaritaan" aan de
voet van de Kilimandzjaro officieel in
gebruik worden genomen.
Het begint met een capaciteit van
320 bedden, die tc zijner tijd verdub
beld zal worden. Verder kunnen per
dag 1200 ambulante patiënten behan
deld worden. Aan het ziekenhuis is
ook een verpleegstersopleiding ver
bonden.
De stichtingskosten bedragen 21
miljoen. Hiervan hebben de Lutherse
kerken in Duitsland en Zweden rond
18 miljoen voor hun rekening geno
men. De regering van Tanzania zal
een groot deel van de uitgaven be
kostigen.
Het ziekenhuis is eigendom van een
stichting, die geleid wordt door een
zevenmansbestuur: vier vertegen
woordigers van de Tanzanische ker
ken en drie van de regering.
ook prettig iemand in haar gevolg te
hebben die de plaatselijke situatie
kent en haar daar over kan inlichten
(en Friestalig is).
„Ik ^eek er wel even van op toen
ik het verzoek kreeg, maar' ik vind
het een hele eer. Ik ben ook wel blij
om dat eigenaardige instituut van de
monarchie, of zeg maar het Huis van
Oranje, van dienst te kunnen zijn",
aldus de nieuwe kamerheer.
BELO HORIZONTE De 171 Bra
ziliaanse bisschoppen hebben bis
schop Lorschneider van Santo Angelo
tot hun voorzitter gekozen.
Hij volgt kardinaal Rossi op, een
zeer conservatief man, die vorig jaar
weggepromoveerd werd naar een ho
ge positie in het Vaticaan.
Lorschneider geldt als een gema
tigd man. Hij is 46 jaar. Hij heeft
aangekondigd, dat hij zich zal richten
naar de verklaring van Medelijn. In
deze verklaring hebben de Latijns-
amerikaanse bisschoppen zich ver
plicht tot een actieve rol in sociale
aangelegenheden.
all
Kruiswoord-puzzel
Horizontaal: 2. losgeraakte draad,
rimpel, 8. gebladerte, 9. zeker kaartsp^lli
10. eikenschors, 12. telwoord, 13. plaa fcl
in Gelderland, 15. lans, 17. water
België, 19. voorzetsel, 20. maanstand, 2
plaats in Friesland, 24. kortschrift, 5
knopje op een priktol, 27. Europeaan. n
gevangenis, 30. wapen, 32. kolfhame ter
33. spelleiding, 34. weversklos.
Verticaal: 1. bende. 2. Europeaan,
bouwland, 4. soort rendier, 5. loteri
briefje, 6. plaats in Drente. 10. plaats
Duitsland, 11. ketting, 13. plaats
Drente, 14. dwaling, 16. telwoord, 1 m<
loot, 22. Myth, figuur. 23. afhangend git i
deelte, 24. inhoudsmaat, 25. begrip,
landbouwwerktuig, 30. eettafel, 3jj h
troefkaart ,V(
Oplossing vorige puzzel
Hor.: 1. Ase, 5. keg, 8. plataan, inu
smak, 12. Rome, 14. tor, 15. enk, 17. seini<
18. ketel, 20. stoer, 21. roest, 22. adder, 2j qj
erf, 26. eel, 27. Ans, 29. Edom, 3L ergiu;
32. negende, 33. adé, 34. ent
Vert: 2. spar, 3. elk, 4. stunt, 5. kar,
Enos, 7. ast, 9. ren, 11. mosterd, 13. mes*"e;
sing, 15. Eerde, 16. kerel, 18. Kea, 19. lo»r\
23. degen, 24. eek, 25. fond, 27. aren, 2( d
sok, 30. mee, 31. Ede. be
iel
UTRECHT „Door het verzet
van werkgevers en anderen tegen
volledige democratisering van de
onderneming worden opvat
tingen over belangenstrijd en
klassetegenstellingen in stand
gehouden." Dit zei de voorzitter
van het CNV, de heer J. Lanser,
gisteren in Utrecht op een ver
gadering van de Maatschappij
voor Nijverheid en Handel.
De heer Lanser zei dat belangente
genstellingen en klassenstrijd ook be
vorderd worden door de houding van
de werkgevers ten aanzien van het
geven van financiële bijdragen aan
vakbondsactiviteiten. „Het is in strijd
met het wezen van de onderneming
om werkgeversorganisaties door de
onderneming te laten financieren en
die middelen aan de werknemersor
ganisaties te onthouden. Zoals de si
tuatie nu is betalen de werknemers
19tlm28febraari ahoyTial r'dam-zuid
5de internationale beurs voor woninginrichting
dag.: 11-17 uur/19-22.30 uur*zond.12-18 uur
in feite mee aan de werkgeversoiL
nisaties", aldus de heer Lanser.
Hij gaf met zijn rede ook een al
woord aan de werkgeversvoorzitL
drs. S. C. Bakkenist, die vorige vvf
een harde strijd over de financier'
van de vakbondsaktiviteiten door
onderneming voorspelde.
De heer Lanser zei dat de betn
kelijk lage organisatiegraad vanr
werknemers voor een belangrijk
moet worden toegeschreven aan
hoge contributies die zij uit e!
zak moeten betalen. De contri
ties voor de werkgeversorganisa
komen uit de onderneming. Hoe h
die zijn is niet eens bekend.
De heer Lanser wilde niet ple
voor financiering van alle activite
van de vakbeweging. Maar, zei
als men wil meewerken aan een p
tiever beeld van de onderneming
hier een van de mogelijkheden.
De CNV-voorzitter, die de onden.
ming ziet als een samenwerkings'
band van mensen, zei dat de on<
neming niet mag worden gezien
een vijand van de werknemer,
gedachte als zou dat wel het g<
zijn valt te verklaren uit de ondei
schikte plaats die de werknemer
het werknemersbelang is toegek
terwijl een overmatig accent wi
gelegd op grotere produktie, hoj
omzet en betere rentabiliteit. De
derneming moet volgens hem zo v
den georganiseerd, dat de werkne
wordt uitgedaagd, zijn mondigheit
verantwoordelijkheid waar te ma!
De particuliere ondernemingsgel
ze produktie ziet de heer Lanser
middel niet als doel. „Als er een b
middel is en dat is op het ogen
geloof ik niet het geval verd
dat de voorkeur."
In hoeverre de particuliere on<
neming ook in de toekomst een I
drage kan leveren aan de groei
welvaart en welzijn, hangt in st<
mate af van de houding van
werkgevers tegenover een ver<
democratisering en vermenselijl
van het produktieproces.
De heer Lanser meent dat de g
ondernemingen in ieder geval
particuliere karakter niet geheel
len kunnen behouden. De m
schappij zal meer bij de ontwikke
van deze ondernemingen ma
worden betrokken naarmate hun
vloed op de nationale economie ei
de gehele samenleving groter w<
