)ctrooiraad in EEG-verband
veel moeite en geld
Ie speelleerklassee
wordt liet kied
individueel benaderd
Lach is kroon op ons werk
GEDING INTERNIST
ZIEKENFONDSRAAD
PLANNEN VOOR EUROPESE ORGANISATIE
t
Massa's
spreeuwen
voorboden
van de lente
eest je
voor
kon. stallen
Selectie van
stewardessen
met computers
7
DINSDAG 9 FEBRUARI 1971
SN HAAG Je zou de Oc-
raad de super ideeënbus
ons land kunnen noemen,
rijksinstelling heeft tot
het op aanvraag verlenen
octrooi op een bepaalde uit
ing. Dit betekent dat het ge
lieerde produkt gedurende
tig jaar niet mag worden
maakt. Het geeft degene
wie het octrooi is verleend
een soort monopoliepositie
lat heeft zo z'n financiële
delen.
de wet is dat allemaal nauw-
g geregeld. Deze octrooiwet
rt van 7 november 1910 en be-
derhalve zestig jaar. Alle aan-
g om eens wat dieper op de
ematiek in te gaan met mr. E.
Weel, ondervoorzitter van de Oc-
aad. Inmiddels zijn er om pre-
te zijn 429.790 octrooien aange-
;d. Jaarlijks ontvangt de octrooi-
zo'n 20.000 aanvragen om oc-
Daarvan zijn er echter maar
veer 2500 van Nederlandse
ders gezegd: Er worden in ons
jaarlijks 2500 erkende uitvindin-
gedaan. De overige aanvragen
ffen buitenlandse vindingen,
in ons land octrooi wordt
t iagd. Een octrooi immers geldt
itsluitend in het land, waar het
end is.
laatste geeft een flinke hoe-
ieid papieren rompslomp. Als een
•landse industrie ervan verzekerd
ijn, dat de door hem uitgevonden
aliteit niet door een buitenlandse
fetrie zomaar wordt nagemaakt,
[dient in alle landen, waar hij
•urrentie kan vrezen, afzonderlijk
te worden aangevraagd.
E.E.G.-verband heeft men
«e plannen. De bedoeling is
bij te komen tot één Europese
piraad, die octrooi verleent voor
aangesloten landen, waaronder
jS.E.G.-landen. Dat spaart een
jtijd en moeite en dus geld.
Internationaal
t Internationale Octrooi Insti-
Edat bestaat sinds 1949 en in het
uw van de Octrooiraad aan het
efem Witsenplein in Den Haag, is
Sfïgd, kan in zekere opzichten
van de Europese oc-
genoemd worden. Dit insti-
verricht voor de aangesloten
(Nederland, België, Luxera
Frankrijk. Engeland, Zwitser-
iten Monaco) het onderzoek, dat
is om de stand van de techniek
van eën octrooiaanvrage
ijmen.
Internationale Octrooi Instituut
t aan de bestaande documentatie
Je Octrooiraad. Intussen zijn het
uut en de Octrooiraad uit hun
I jge behuizing gegroeid. Er moes-
il verschillende gebouwen elders
jkken worden. Over een kleine
i jaar hoopt men echter uit de
jtenood verlost te zijn door het
kken van een splinternieuw ge-
Dat op het ogenblik in de Plas-
[older te Rijswijk wordt opge
ien.
me gaat nu het aanvragen van
in z'n werk? In de eerste
Is moet zo'n aanvraag voorzien
ban een korte aanduiding van de
bpding. Vervolgens dient meer
ejerig ingegaan te worden op de
e<| van de techniek op het gebied
rfle vinding ter illustratie van de
lenis ervan. Ter verduidelijking
vdeventueel een tekening bij ge
nii worden. Belangrijk is ook, dat
ejeld wordt welke literatuur op
vjedoelde gebied bestaat. Tenslotte
het geheel samengevat worden.
be aanvraag kan persoonlijk in-
nd worden bij de Octrooiraad,
Wtoe van tien uur 's morgens tot
uur 's middags geopend is. Daar
ijls meerdere personen, bedrij-
'pf industrieën tegelijk aan de
Jikkeling van een bepaalde vin-
Jwerken, is het tijdstip van het
"hen van de aanvraag' van groot
g. Daarom krijgt de aanvraag
tijdstempel, zelfs op de minuut
keurig.
Brievenbus
irom heeft de Octrooiraad ook
brievenbus. Sommige aan-
hebben soms zoveel haast,
indien ze buiten de ope-
ren met hun aanvrage komen
let willen wachten tot de vol-
maar hun aanvrage in de
ihbus deponeren, die het tijdstip
izorging registreert. Na.het in-
van de aanvraag gebeurt er
[totdat de aanvrager verzoekt om
igenaamd vooronderzoek.
vooronderzoek dient om glo-
jvast te stellen wat er op het
ld van de uitvinding bekend is.
Als uit dat vooronderzoek blijkt,
dat er een redelijke kans is op verle
ning van octrooi, dan dient de aan
vrager een verzoek in tot beslissing
omtrent de verlening. Dit laatste
moet binnen zeven jaar na de indie
ning geschieden, anders vervalt de
aanvrage. Achttien maanden na de
indiening wordt de aanvraag „ter vi
sie gelegd", zodat alle belangstel
lenden kennis kunnen nemen van de
vinding. Dat is vaak van belang .voor
derden, die met dezelfde vinding be
zig zijn en niet op de hoogte zijn dat
een ander 'hun al voor is geweest.
Het ter visie leggen moet niet on
derschat worden. Aan sommige vin
dingen gaat langdurige en kostbare
research vooraf. Degene, die het snel
ste is met het octrooi, plukt daarvan
de vruchten. Zou een ander, die met
hetzelfde bezig is, niet weten dat de
aanvraag van de een al loopt, dan
zou die ander geld en tijd spenderen
aan onnodige research.
Openbaar
Is de aanvraag verder behandeld
en de Octrooiraad is van oordeel, dat
er octrooi verleend kan worden, dan
volgt openbaarmaking van de aan
vrage. Zo'n openbaarmaking ge
schiedt in het tijdschrift „De
Industriële Eigendom" door aankon
diging en verspreiding in druk van
de aanvrage in de vorm waarin de
Octrooiraad bereid is octrooi te verle-
Men heeft het recht tegen de oc
trooiverlening „in oppositie" te ko
men binnen een termijn van vier
maanden. Komt er binnen die termijn
geen oppositie, dan wordt het octrooi
automatisch verleend.
gemaakt worden. Staat er echter op
een bepaald produkt „octrooi aange
vraagd", dan weet de concurrentie
wat een ander van plan is. Na het ter
visie leggen kan het namaken vari
het produkt waarvoor octrooi is aan
gevraagd, verplichten tot het betalen
van een redelijke vergoeding.
bepaald gebied.
Verreweg de meeste octrooiaanvra
gen komen van de industrie. Die is
doorgaans het beste geïnformeerd
over de stand van de techniek op een
Echt spectaculaire vindingen wor
den niet al te dikwijls gedaan, al
thans in de ogen van niet-ingewijden.
Hef octrooiaanvragen door particulie
ren komt betrekkelijk weinig voor en
is dikwijls ook zinloos als men geen
bedrijf of industrie achter zich heeft,
Particulieren waardoor men de garantie heeft, dat
die vinding ook in de praktijk wordt
toegepast.
Oppositie
Bij oppositie wordt de opposant ge
confronteerd met de aanvrager ter
zitting van een afdeling van de Oc
trooiraad, bestaande uit drie leden.
De afdeling toetst de wederzijdse
standpunten en beslist daarna of het
octrooi al dan niet verleend wordt. Is
een van beide partijen het niet eens
met de beslissing, dan kan beroep
worden aangetekend. Dit beroep
wordt behandeld door een afdeling
van Beroep, bestaande uit drie leden
van de Octrooiraad. De procedure bij
de Octrooiraad is hiermee afgelopen.
Indien het octrooi uiteindelijk is ver
leend, is het echter nog wel mogelijk
een nietigheidsprocedure aanhangig
te maken bij de Arrondissements
rechtbank.
De uitdrukking „octrooi aange
vraagd" houdt in feite niet veel in.
Het geldt meer als waarschuwing
voor derden. In beginsel mag iets na-
DEN HAAG De laatste da
gen cirkelen tienduizenden spreeu
wen tegen het donker worden
over de steden. Het aanschouwen
van dit spectaculaire vogelgebeu-
ren hoeft echter geen angstige
voorgevoelens los te slaan bij een
opmerkzame voorbijganger. De
massale cirkelvlucht wijst niet op
een naderende weersverslechte-
ring en is geen levend geworden
fictie uit Hitchcocks spookfilm
„The Birds", waarin een Ameri
kaans stadje op fatale wijze door
een zwerm vogels belegerd werd.
„Samenscholende spreeuwen is
een normaal natuurverschijnsel
in de maanden januari en fe
bruari", zegt vogeldeskundige de
heer H. van Dongen, die in de
cember met de Dr. Abraham
Schierprijs werd onderscheiden
voor zijn vogelstudies in Meyen-
dell. „Met matige vorst komen
spreeuwen tegen het vallen van
de avondschemering bij elkaar cn
vliegen gezamenlijk nog zo'n drie
kwartier rond voor ze neerstrij
ken in een rietveld of bos. De
enige hinder voor de mens kan
de verdichte hoeveelheid uit
werpselen zijn. Een rietveld kan
er wel eens de dupe van worden.
Overdag verspreiden de vogels
zich weer om voedsel te zoeken.
Deze slaapvluchten, zoals ze ge
noemd worden, zijn typische
voorlenteverschijnselen, die op
houden zodra de spreeuw een
nieuwe partner gevonden heeft,
waarmee hij in het broedseizoen
echtelijk leeft."
In 1969 werd minder dan één pro
cent van het aantal octrooien aan
particulieren verleend. Particulieren,
die een bepaalde uitvinding hebben
gedaan, doen er verstandig aan een
bedrijf of industrie voor hun vinding
te interesseren. Het is wel aan te be
velen dat zij eerst het octrooi aanvra
gen om zich ervan te verzekeren dat
men bij een eventuele verlening van
het octrooi ook de vruchten ervan
plukt. Is een industrie geïnteresseerd,
dan is het gebruikelijk dat deze aan
de particulier een bepaald (soms fors)
bedrag betaalt voor het octrooi.
Kostbaar
De industrieën zijn zeer gebrand op
octrooien, omdat daarmee de kosten
van research terugverdiend kunnen
worden. Vaak echter komt men niet
verder dan het aanvragen van oc
trooi, omdat men de toepassing te
kostbaar of nog te onvolmaakt vindt.
Een voorbeeld hiervan is de zoge
naamde heteluchtmotor. In 1950
kwam Philips daarmee. Uit de litera
tuur* bleek, dat er omstreeks 1870 ook
al een heteluchtmotor was gecon
strueerd, die nimmer is toegepast.
Ook de heteluchtmotor van Philips
werd tot heden niet in produktie ge
nomen.
Een ander voorbeeld is de ritsslui
ting. Die dateert uit 1890. Hij werd
voor het eerst met succes toegepast
op Amerikaanse legerkleding tijdens
de Eerste Wereldoorlog. Na de Eerste
Wereldoorlog zag je de rits pas om-
stréeks 1925 op burgerkleding.
Geschiedenis
Nu we toch met jaartallen bezig
zijnIn de zeventiende en acht
tiende eeuw kende men al een soort
octrooien. Die werden echter weer af
geschaft in 1795. In 1917 volgde er
weer een octrooiwetje, dat in 1869
buiten werking werd gesteld. De libe
rale gedachten vierden toen hoogtij
en men gaf de voorkeur aan de vrije
concurrentie. Voor ons land waren
octrooien toen nog niet zo urgent,
omdat onze industrie nog in de kin
derschoenen stond. Maar het duurde
toch nog 27 jaar eer dat in Nederland
de octrooiwet tot stand kwam. In an
dere meer geïndustrialiseerde landen
had men toen al octrooiwetten.
DELFT De speelleerklas wordt langzamerhand een begrip op
scholen voor basisonderwijs. Reeds jaren geleden tobden onderwij
zers èn kleuterleidsters met de overgang van de kinderen van de
kleuterschool naar de lagere school. Naarstig werd naar oplossin
gen gezocht. Aanvankelijk probeerde men op de kleuterschool reeds
wat stof van de lagere school te behandelen; een proefneming die
geheel mislukte. Een andere opzet was noodzakelijk: de leerstofdie
zich de kinderen in de eerste klas van de lagere school eigen moe
ten maken, werden op een speelsere manier gebracht. Het idee liep
uit op een weldoordacht systeem: de speelleerklas.
In Delft maakt deze nieuwe Eén school in Delft is reeds volle
manier van onderwijs steeds meer
opgang. School na school vraagt bij
de gemeente een krediet aan voor de
aankoop van de „specl-lccrspellc-
tjes" en alles wat daarbij hoort.
Van een ministeriële verplichting
om op het systeem over te gaan i9
nog geen sprake, al wordt één en
ander wel geadviseerd.
CURSUS
In maart zal het Christelijk Peda
gogisch Studiecentrum in Delft met
een cursus voor onderwijzers, onder
wijzeressen en hoofden van school
starten. In 10 lessen van twee uur
zullen alle facetten van het speel-
leersysteem belicht worden. Dertien
hoofden van christelijke lagere scho
len hebben tot nu toe ingeschreven
en een groter aantal onderwijzeres
sen, dat uiteindelijk met het systeem
zal moeten gaan werken.
dig geïnstalleerd met een speelleer
klas: de RembrandtschooL De Elout
van Soeterwoudeschool aan de
Phoenixstraat heeft bij de gemeente
een aanvraag lopen, voor een speel1-
leerklassysteem.
Het hoofd van deze school, de heer
J. L. van der Zwart, is verheugd
over de invoering van de speelleer
klas. „Bij ons op school zijn we
langzaam naar de speelleerklas toe
gegroeid", zegt hij. „Eigenlijk had
den we al een speelleerklas, spelle
tjes waren er altijd om mee te leren,
maar ze zijn nu beter. We kunnen
niet opeens iets heel anders gaan
doen, we moeten er langzaam naar
toe groeien". De speelleerklas zal op
de Van Soeterwoudeschool dan ook
niet direct in zijn geheel op de kin
deren worden „losgelaten". „Of we
ooit honderd procent speelleerklas
DEN HAAG De internist dr. K.
Brouwer zal op donderdag 11 februari
aan de president van de Haagse
rechtbank voorleggen het conflict dat
tussen hem en de Haagse Zieken
fondsraad, het overkoepelend orgaan
van de Haagse ziekenfondsen tot een
uitbarsting is gekomen.
Bij de Octrooiraad en het In-
stitut International des Brevets
kjjkt men verlangend uit naar het
moment dat dit nieuwe gebouw
aan de Burgemeester Elsenlaan in
Rijswijk kan worden betrokken.
Het wordt het hoogste kantoorge
bouw in de Haagse agglomeratie
en telt vijfentwintig verdiepin
gen. Het tachtig meter hoge kan
toorgebouw biedt plaats aan ruim
tweeduizend werknemers.
[jN HAAG De personeelsvere-
g van het koninklijk staldepar-
viert binnenkort het veertig-
bestaan.
erdag 15 mei zal in het koets
van de koninklijke stallen aan
ogewal een receptie worden ge
zien, gevolgd door een feestavond
ut kantine van de nieuwe kantoor-
t in het kazernecomplex aan de
Alkemadelaan. De gehele ko-
ijke familie is uitgenodigd de
iumviering bij te wonen.
DEN HAAG Weinig men
sen zullen kranteberichten over
moord, mishandeling, aanran
ding, beroving, diefstal, vernie
ling en verkrachting zó spellen
als de vier bestuursleden van de
Stichting Medeleven Gedupeer
den Misdrijf. Bijna vier jaar
reeds tracht deze landelijke
organisatie het leed te verzachten
van personen die ongewild bij
een misdaad betrokken worden.
Veel mensen die kort na het ge
beurde in de vergetelheid raken, ter
wijl hun minder plezierige ervaring
de krantenpagina's vulde. Zodra het
bestuur van de Stichting onderling
heeft uitgemaakt of inderdaad on
schuldige mensen het slachtoffer zijn
geworden van een misdrijf, dan komt
een van de bestuursleden met atten
ties of materiële hulp op de proppen
en probeert hiermee de persoon in
kwestie een blijk van meeleven te
schenken.
En soort particuliere sociale
dienst, die gerund wordt door mensen
die behept zijn met een overgrote do
sis menslievendheid. De stichting
kwam van de grond in maart 1967,
toen Den Haag in opschudding kwam
nadat een jongeman met een mes de
ogen van een meisje bewerkt had.
Maar nog steeds zija er trieste geval
len, waarbij het slachtoffer op de
tweede plaats wordt gemanoeuvreerd,
terwijl het feitelijk toch om hem
draait.
Leest men bij de stichting nu een
of ander politiebericht, waar bijvoor
beeld van een brutale diefstal sprake
is, dan belt waarnemend secretaris P.
A. van Noothoorn (67), zelf oud-in
specteur bij de rijksrecherche, de po
litie op om meer achtergrondinfor
matie en de naam van de gedupeerde.
Een treffend voorbeeld is het oude
vrouwtje dat een paar honderd
gulden heeft gespaard om haar
geëmigreerde zoon. die overkomt, een
zo'n fijn mogelijk tijd te bezorgen.
Kort voor zijn komst wordt er bij
de vrouw ingebroken en het luttele
bedrag gestolen. Het vrouwtje doet
aangifte, de krant neemt het bericht
op en dc stichting krijgt het onder
ogen. De volgende dag heeft het
vrouwtje al haar geld terug. In zo'n
geval is het slachtoffer niet gebaat
bij een kleine attentie of wat vrien
delijke woorden.
Alternatief
Aangezien de kas van de Stichting
op donaties en vaste giften van leden
teert, spreekt het voor zich dat het
onmogelijk is om de boer die 70.000
gulden mist schadeloos te stellen. Aan
honderd gulden heeft hij niets, maar
ook duizend gulden zal hem weinig
zeggen. In dat geval biedt geld geen
uitkomst. Een alternatieve gift wordt
wel uitgedacht in het bestuur en
overhandigd.
De heer Van Noothoorn: „ja, we
pluizen zo heel wat kranten uit. Je
merkt al gauw aan de berichten of
het „iets voor ons is." Een ruzie in
een cafeetje en al dat geduvel laat
ons koud. Daar gaan we niet op in.
Het is vreselijk jammer dat nog niet-
iedereen ons kent. De politie wel.
Laatst belde me een rechercheur op,
die een tragisch iets onder handen
had. Wij erop at en de man in kwes
tie weer heel wat gelukkiger ge
maakt."
„Neem nu die taxichauffeur, die
door een wurgpoging op hem drie
weken niet op de taxi kon zitten. Die
man mist al zijn fooien en noem
maar op. Zijn gezin raakt hierdoor in
het slop cn wij schieten te hulp. De
zaak gered. Maar er zitten soms ook
zeer moeilijke gevallen tussen.
Meisjes die verkracht worden. Hoe
vang je daar de eerste klap op. Bo
vendien is het al een paar keer ge
bleken dat sommige meisjes simu
leerden. Wat moet je dan? Daarom is
het contact met de politie voor ons
van groot belang."
„Het aantal mensen dat wij jaar
lijks bezoeken neemt toe De misdaad
trouwens ook. Maar kom je bij de
slachtoffers thuis dan snappen ze bij
na niet dat de wereld ook nog andere
goede mensen kent. Dat is hartver
warmend. Die lach op hel gezicht van
de getroffene is de kroon op ons
werk."
Nood aan de man
In 1968 kreeg de Stichting 43 geval
len te verwerken, in 1969 tachtig, ter
wijl vorig jaar de 96 werd bereikt. De
initiatiefnemer tot het oprichten van
een dergelijke instantie is de Hage
naar ir. H. 't Hart, thans voorzitter.
Hij is 71 jaar en reist zo regelmatig
toch nog kris kras door Nederland om
mensen te bezoeken, die benadeeld
werden of mishandeling opliepen
Zoals de pomphouder die in het zie
kenhuis bijkwam en kennis maakte
met de Stichting.
„Het moet voor ons feitelijk vast
staan dat de nood aan de man is. Dan
grijpen we in", vertelt hij op het huls
adres van de heer Van Noothoorn
aan de Haagse Juliana van Stolberg-
laan 430. „Wij kijken achter de be
richten in de kranten. Dat vergt
speurwerk, tijd, geld en moeite. Maar
dat is tenslotte het doel van de Stich
ting.
Het gekke is eigenlijk dat we in die
vier jaar toch meer opgebouwd heb
ben dan we zelf gedacht hadden. Ons
gironummer 75.50.00 wordt al beter
bekend. De ene keer komt er een gift
binnen van een personeelsvereniging,
van een pastoor uit Limburg, dan
veer anonieme figuren noem maar op
en we hebben 700 vaste donateurs. In
Engeland is het werk dat wij hier
doen wettelijk geregeld.
In de Tweede Kamer heeft men het
er ook al over gehad. Ze mogen ons
wel subsidie geven, hetgeen ons meer
armslag geeft, maar de stichting moet
bliiven in handen van particulieren.
Veronderstel dat het Rijk daar een
speciale dienst voor in het leven moet
roepen. Bij deze zaken is iets van
daag gebeurd, morgen moeten we al
op de stoep staan om te laten blijken,
dat er ook nog anderen zijn, die mee
leven. Zo kan vlug het rijk niet
werken."
Dr. Brouwer kreeg van de Zieken
fondsraad te horen dat de raad per 1
januari geen prijs meer stelde op zijn
medewerking. Ongeveer gelijktijdig
zegde het ziekenhuis De Volharding
de samenwerking met dr. Brouwer op
per 1 juli en schorste hem per 1 ja
nuari.
Kern van het conflict is, zoals al
eerder gemeld, het voorschrijven van
een bepaald geneesmiddel, Rovamy-
cine. Dr. Brouwer noemt zich de ver
moedelijk enige arts ter wereld, die
op grond van een 20-jarig onderzoek
tot de conclusie is gekomen dat een
aantal hart- en vaatziekten berusten
op een bepaalde infectieziekte, toxo
plasmose. Daarvoor schrijft hij het
geneesmiddel Rovamycine voor.
Hij noemt het geneesmiddel ook
van groot belang voor vrouwen, bij
wie zich als gevolg van het gebruik
van de pil complicaties als trombose
hebben voorgedaan, en voorts voor
patiënten met oog-toxoplasmose.
Dr. Brouwer moest op 31 december
van he$ vorig Jaar zjjn klinische pa
tiënten uit het ziekenhuis De Volhar
ding ontslaan, omdat hem na die dag
de toegang tot het ziekenhuis was
ontzegd. Het betrof elf patiënten. Dr.
Brouwer is met name over dit ont
slag zeer verontwaardigd.
Elf patiënten zijn de dupe gewor
den van het feit dat een ziekenhuis
beheerd wordt door een ziekenfonds
en een directeur heeft, die geen me
dicus is.
De heer J. H. van der Hoeven, di
recteur van het ziekenhuis toonde
zich desgevraagd bereid commentaar
op het ontslag van dr. Brouwer te
geven. „Het was voor ons niet moge
lijk om langer met dr. Brouwer sa
men te werken. Er zijn ernstige be
zwaren tegen dr. Brouwer, van col
lega's van hem en van de commissie
van toezicht. Er is ook een klacht te
gen hem ingediend bij de districts-
raad van het Medische Tuchtcollege.
Wij hebben de indruk dat dr. Brou
wer met het bewuste geneesmiddel
een kunstmatige praktijk in stand
hield. Er werden mensen opgenomen
die niet in 't ziekenhuis hoorden. Dat
was ook de klacht die wij van contro
lerende artsen kregen. Het genees
middel werd voorgeschreven voor een
ziekte die niet in het laboratorium
is vastgesteld.
De mensen werd de ziekte ge
woon aangepraat. Nadat dr. Brou
wer op 31 december zijn patiënten uit
ons ziekenhuis had ontslagen, is er
eerst nog een controlerend arts bij
deze mensen geweest. Enkele patiën
ten zijn daarop in het ziekenhuis ge
bleven. De rest kon gewoon naar
huis."
bereiken weet ik nog niet", zegt de
heer Van der Zwart, die van oordeel
is dat dit van vele omstandigheden
af kan hangen, zoals de grootte van
de klas en het niveau.
Vier van zijn kinderen zijn ook
het onderwijs ingegaan. Twee doch
ters werken nu met een speelleer
klas. De heer van der Zwart is van
mening dat het opeeileersysteem wèl
prettiger is voor het kind dan het
oude, maar dat „ondanks speel en
spel er töch bij alles geleerd moet
worden aan de fundamentele kennis,
die men voor de qcholen die na het
basisonderwijs komen, nodig heeft."
Voor de onderwijzers en onderwij
zeressen die met het systeem gaan
werken wordt het niet eenvoudiger.
„Alles wat nieuw is vraagt intens
werk", zegt de heer Van der Zwart,
en vooral bij het onderwijs. „We
moeten aansluiten bij wat we heb
ben, het onderwijs moet immers
dóór blijven lopen, misschien bren
gen we anders onberekenbare scha
de toe aan een groep kinderen, die
net in de overgang zitten".
In de speelleerklas wordt het voor
de kinderen prettig toeven. Voor
heen zaten zij in grote groepen, lan
ge rijen bankjes, allemaal naar het
zwarte schoolbord te kijken wat de
„juf" opschreef.
PRETTIG
Nu kunnen zij veel van deze
dingen leren van de letter- en
cijferspelletjes. Het in koor roe
pen van de tafel van vier en met
z'n allen hardop spellen: s-c-h-o-
o-l, behoort met de speelleerklas
goeddeels tot het verleden, waar
in het kind meer individueel
wordt benaderd. Meestal wordt
in groepjes gewerkt, met liefst
een niet te groot verschil van
tempo. „Het onderwijs wordt zo
meer aangepast aan het kind,
maar de verschillen mogen niet
té groot zijn" zegt de heer Van
der Zwart. „Rivaliteit moet niet
opgewekt worden, want wat dat
betreft zijn kinderen keihard".
De Elout van Soeterwoude
school, waar het systeem nu voor
ongeveer de helft is ingevoerd,
zal volgend jaar nog meer aan
het speelleersysteem kunnen
gaan doen. In de eerste klas kun
nen de kinderen nu spelend le
ren. Het spelende element is be
langrijk. De nadruk zal echter
blijven, waar die altijd geweest
is: bij het leren.
DEN HAAG De computer wordt
nu ook gebruikt voor de selectie van
stewardessen. Woensdag zal men dit
hulpmiddel hanteren, in het Neder
lands congresgebouw waar 370 voor
geselecteerde vrouwen tezamen ko
men om te solliciteren naar het blijk
baar nog steeds> bekoorlijke baantje
in de lucht. Van dit aantal kan de
chartermaatschappij die de adverten
ties plaatste en in totaal 1589 reacties
ontving er slechts 107 gebruiken,
's Morgens om half negen begiht men
met het verwerken van de gegevens;
's middags horen de meisjes of de
maatschappij iets in hen ziet.
Toch zal er ook nog een persoonlijk
contact zijn, zij het weliswaar van
enkele minuten. Dat, aangevuld met
het antwoord van de computer, zal
beslissend zijn. De uitverkoren ste
wardessen die overigens uit het hele
land naar Den Haag komen, zullen
alleen ingezet worden op de vluchten
tijdens het komende zomerseizoen.
