PERZISCHE GOLF:
Brederode's gezocht
l"ri'
-B.iHél f
lieuw probleemgebied in Nabije Oosten
door
Link van Bruggen
door ROLF HOEKSTRA
10
nl 1 -
jt
Y 4* wbfyt*
A 'i Cs <P >-'•
ZATWDAO 14 JANUARI 1971
-
!S*d** Oh*
X- Hlh'I I-
T>*~.
*4
TEHERAN Waarschijnlijk nog dit jaar ver-
.ken de Britten uit het gebied rond de Perzische
ilf. Overigens is het beter gewoon van Golf te
reken, want in Saoedi-Arabië en Koeweit heet
Perzische Golf de Arabische Golf. Als een vreem-
ing. in die landen over de Perzische Golf spreekt,
lakt hij een slechte beurt en kijkt men hem met
fronste wenkbrauwen aan.
Engelsen hebben nog
10 man aan troepen in het
gebied staan. Ze zijn voor-
elijk gelegerd in de sjeik-
men Bahrein en Sjarjah,
straks hun totale zelfstan-
eid zullen krijgen,
invankelijk lag het in de
»eling van de huidige con-
atieve Britse regering de
lenmacht in het Golfgebied
mdhaven. Uit bezuinigings
wegingen besloot Londen
ir tot een ombuiging van
jeleid. Men volgt thans de
ssing. die jaren geleden'ge
in werd door het toenma-
socialistische kabinet, wat
zeggen dat het Engelse
ltsvertoon in de 1500 kilo-
r lange Golf zo goed als
el wordt afgebroken.
1971 zal de Union Jack al-
nog wapperen van de
eenheden, die het Golfge-
incidenteel zullen bezoe-
Het aanlopen van een ha
door een Britse oorlogsbo-
zal echter afhankelijk zijn
de vergunning, die door de
i&ken autoriteiten wordt
i«i.
t merkwaardige van het
trekken van de Britse
en uit het Golfgebied is
leen van de aangrenzande
er om heeft gevraagd,
nu het eenmaal zover is,
In de betreffende hoofdste-
van de nodige vreugde
en gesproken, die zich o.a
uitin een krachtige taal naar
buiten.'
Uit de mond van de Iraanse
minister van buitenlandse za
ken Zahedi tekende ik op dat
Teheran de Golf, die daar na
tuurlijk Perzische Golf heet, als
een gebied ziet waar geen
vreemde mogendheid nog langer
iets te maken heeft. „De Golf",
zo zei hij, „behoort aan alle sta
ten. die er over een kustlijn be
schikken. Met z'n allen zijn we
mans genoeg om 'eventuele in
dringers naar buiten te wer
ken".
Als de Britten hun troepen
macht uit Bahrein en Sjarjah
terugtrekken, ontstaat er een si
tuatie, die de hele wereld inte
resseert, en die in de Oost-
West-verhoudingen zeker een
voorname rol zal gaan spelen
In de landen, die aan de Golf
grenzen, constateert men keer
op keer dat de buitenlandse po
litiek niet wordt beheerst door
het conflict tussen Israël en de
Arabische staten Iran bij
voorbeeld telt ongestoord leven
de Joodse gemeenschappen, ter
wijl het een groot aantal
Israëliërs als landbouwdeskun
digen heeft aangetrokken
maar door de toekomst van de
territoriale en ex-territoriale
wateren, die tezamen van vitaal
belang zijn voor het in stand
houden van de aan- en afvoer-
lijnen.
De grote vraag wordt of het
'-ZEEROVERS?
SAO EDI-
ARABIË
f GR01E ARABISCHE WOESTIJN
O Amerikaanse basis
Britse ba%sis
Petroleumbronnen
Pijpleidingen
vacuum, dat in de krachtsver
houdingen valt terwijl de
Engelsen uit de Golf verdwij
nen, wordt het machtsvertoon
van de Russen in de Indische
Oceaan groter en groter <^oor
een federatie van Arabische
sjeikdommen kan worden opge
vuld, met hulp uiteraard van
Iran, Kuweit en Saoedi-Arabië.
Duidelijk is dat het om een
opvoering van de strijdkrachten
gaat. En even duidelijk is
voorts dat Amerika. Engeland,
Frankrijk, Italië, maar ook Ne
derland belanghebbenden zijn.
Het gebied rond de Golf ont
leent tenslotte zijn strategische
betekenis aan de olie. die daar
gevonden wordt (in de bodem
van Saoedi-Arabië zou zich een
kwart van de totale wereld
voorraad bevinden(. Niet alleen
VA N OM A Ni
de grootmachten zijn daarbij
geïnteresseerd maar tevens de
wijdvertakte olieconsortiums,
waarin de BPM en de Shell
een niet onaanzienlijke plaats
bekleden.
In Teheran wil men er nog
nauwelijks openlijk voor uitko
men dat de slagkracht van de
Iraanse strijdkrachten in ver
sneld tempo moet worden opge
voerd. Het Is echter een publiek
geheim dat Iran, dat nog geen
kernwapens heeft, sinds korte
tijd hoge prioriteit verleent aan
zijn bewapening, met name aan
de versterking van zijn lucht
macht.
In Washington werd het licht
al op groen gezet. De Verenigde
Staten hebben Iran althans
„warme steun" toegezegd. Wat
dit zeggen wil, kan wel bevroed
worden. De geschiedenis heeft
geleerd dat „warme steun" aan
een staat, die zich vanwege zijn
landsgrenzen met Rusland nau
welijks neutraal kan opstellen,
gemakkelijk gematerialiseerd
kan worden door wapenhulp en
zelfs een wapenstroom.
Nu is de verdeeldheid in het
gebied rond de Golf tenminste
net zo groot als die in de Ara
bische wereld als gevolg van
vaak eeuwenoude vetes, welke
tussen de staten en staatjes be
staan. De Britten zijn er welis
waar op uit van de Arabische
sjeikdommen Bahrein, Qatar en
de zeven miniatuur Verdrags
staten (Aboe Dhabi, Doebar,
Sjarjah, Ras el Khaima, Foejai-
rah, Akman en Umm-el-Qai-
wein) een federatie te smeden,
maar in deze contreien zelf
heeft men hier weinig verwach
tingen van.
Bahrein bijvoorbeeld, dat een
bijna vijf keer zo grote bevol
king heeft als alle andere sjeik
dommen tezamen, eist een nu
meriek, evenredige vertegen
woordiging. in het voorgestelde
federale orgaan. Krijgt het dit
niet. dan behoudt het zijn onaf
hankelijkheid en vraagt, even
als trouwens Qatar, zelfstandig
het lidmaatschap van de Ver
enigde Naties aan.
Als bouwstenen voor een fe
deratie blijven eigenlijk alleen
maar zeven kleine sjeikdommen
over. die zich eventueel staat
kundig kunnen verbinden met
Ook in Oman hebben ongeregelde troepen het de Britse legerafdelingen vaak moeilijk gemaakt.
het sultanaat Oman (vroeger
Muscaat en Oman), dat na de
staatsgreep van vorig jaar hard
aan het hervormen en moderni
seren is.
Een ander probleem is dat de
grootste Golfstaat, Iran, territo
riale eisen meent te kunnen
stellen aan de sjeikdommen
Sjarjah en Ras el Khaima. 't
Gaat om drie eilanden: Aboe
Moesa, dat tegenover de Iraanse
BIJLAGE VAN
HET KWARTET
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
marinebasis Bandar Abbas ligt,
en de twee Tumb-ellanden, die
van strategisch belang zfjn voor
de scheepvaartroute door de
Golf.
Teheran wil beide sjeikdom
men aanzienlijke economische
hulp verlenen, als deze bereid
zijn de drie eilanden af te
staan. Tegelijkertijd wordt er al
met de wapens gekletterd de
tot nog toe gevoerde onderhan
delingen zijn op niets uitgelo
pen want de Perzen verkla
ren keer op keer dat ze het be
twiste grondgebied desnoods
met geweld zullen bezetten.
In de kop van de Golf, in het
deltagebied van de Eufraat en
de Tigris, spitsen zich de ge
schillen toe. die enerzijds tussen
Irak en Iran bestaan en ander
zijds tussen Irak en Koeweit.
Vooral in Teheran wordt steeds
opnieuw duidelijk dat de Per
zen op gespannen voet met
Bagdad leven en dat ze de
Baathpartij daar ^rvan beschul
digen het regime van de Sjah
omver te willen werpen.
Een doorn in het vlees was
het bezoek, dat een Russisch
smaldeel de vorige week aan de
Iraakse haven Om Kwasr
bracht. Dat smaldeel moest de
hele Golf doorvaren om daar,
ter gelegenheid van het vijftig
jarig bestaan van het Iraakse
leger, aart een vlootschouw deel
te nemen. En dat terwijl Iran
geen vreemde invloeden in de
Golf wenst en binnen zijn gren
zen elke communistische of als
communistisch gedoodverfde
aktiviteit verbiedt.
Saoedi-Arabië tenslotte heeft
nog een dispuut met het sjeik-
dom Aboe Dhabi over het bezit
van de oase Boeraimi. De ruzie
hierover laait telkens heftie op.
Alle tot nog toe ondernomen
verzoeningspogingen zijn ge
strand op de onwil der betrok
ken partijen ook maar de ge
ringste concessie te doen.
Veel zaken dus, die dringend
een politieke oplossing behoe
ven, en die de rust in het Golf
gebied voorlopig wel illusoir
zullen maken.
Jrbrand Bredero
hebben eerst de telefoonboeken
plaatsen in Nederland doorge-
td. Daarna zijn ze aan de postche-
girodienst begonnen. Dat was
liet genoeg, want ze willen alle,
dan ook alle Bredero's van de we
ilebben. Niet alleen alle Bredero's
J leven, maar ook alle Van Bredero's,
k, Van Brederode's enzovoort die
*leefd hebben. Eigenlijk, als dat zou
zouden ze dolgraag ook alles
willen weten van de Bredero's die nog
's zullen leven. Het snuffelen in talloze
telefoonboeken leverde heel wat namen
op. Maar niet iedereen heeft telefoon.
Vandaar het grasduinen onder de namen
van de giro. En zo kwam men er achter
dat, om maar iets te noemen, ook de
vrouw van Ajax-trainer Michels een echte
Brederode is.
Een dergelijke ontdekking geeft de heren C
f
tW
("7) .v
*>ige authentieke stukje schrift van de befaamde dichter-toneelschrijver Gerbrand Adriaenszn
..Dat ghij niet wilt dat u geschiet En doet dat an een ander niet". Onder zijn naam. ge-
l Garbrant A. Brederode. staat zijn gevleugelde woordt: ,,'t Kan verkeeren
van Brederode uit Rijswijk, K. Leyns en J. T. van
der Ham (beiden uit Amsterdam) voldoening. Je
hebt eer van je werk, maar het is niet genoeg.
Want hoeveel Bredero's blijven niet verborgen?
Van Brederode, Leyns en Van der Ham hebben
zich daarom tot taak gesteld iedere Brederode,
rechtgeaard of niet, aan de vergetelheid te ont
rukken.
Ze praten over hun verzameling Bredero's ais
een postzegelverzamelaar over z'n kleurige col
lectie frankeerzegels. En net als die postzegel
verzamelaars willen ze hun serie Bredero's com
pleet hebben. Een moeilijke opgave, zeker. Maar
Van Brederode. Leyns en Van der Ham blijven
glimlachen, want ze hebben plezier in het maken
van hun puzzel die nooit afkomt.
Ze zouden het zelfs vervelend vinden als alle
3tukjes gevonden waren en passend In elkaor
gelegd. Het zou het einde van hun hobby ge
nealogie betekenen. Dat zou hen verdriet doen
De heer Van Brederode: „Je komt er nooit klaar
mee en dat is juist het interessante van onze
hobby".
Hoe hebben deze drie mannen elkaar gevon
den? „Op een bepaald moment ontdekten we
dat we met z'n drieën naar hetzelfde zochten.
Voor de heer Van Brederode is dat duidelijk,
maar ook de heer Van der Ham noteerde Brede-
rodes als afstammeling van deze familie.
En weet je wat het grappige is? Ik ben ook
een Brederode van moeders kant. maar nnn
moeder was 'n zus van de oudovergrootvader
van de heer C. van Brederode". De heer Leyns
zegt het met de nodige trots. Een trots, die
moeilijk te begrijpen Is voor mij die al de kluts
kwijtraakt wanneer iemand het heeft over de
tante van de broer van z'n oom.
Men besloot verder samen te werken, stichtte
de werkgroep Brederode met als doel het ma
ken van een wetenschappelijk verantwoorde stu
die over het geslacht Brederode. Over de adel
lijke leden van deze familie is voldoende be
kend. Het adellijke geslacht stierf in 1679 uit
met de dood van de ongehuwde Wolphard.
Wolphard werd als laatste adellijke Van Bre
derode ten grave gedragen met z'n wapenschild,
opdat niemand daarop aanspraak zou maken.
Alle daarna levende en nog levende Van Bre-
derodes zijn bastaarden", zegt de heer Van Bre
derode. „Vroeger wa» „bastaard" een eretitel.
De drie Bredero-speurders; v.l.n.r. de heren J. T. van der Ham, K. Leyns en C. van Brederode
Zo wordt in oude stukken wel gesproken over
„mijn geliefde zoon bastaard Jan van dinges tot
dinges"
Maar het gemene bloed kroop waar het niet
gaan kon. De nazaten van de adellijke Bredsro-
des, die het gewillig oog hadden laten vallen op
een of meer knappe boerendochters, deze naza
ten riepen zich al spoedig tot adel uit. Onzin,
zegt Van Brederode. Er loopt geen adellijke
Brederode meer rond.
De heren Van Brederode, Leyns en Van der
Ham besteden bijna al hun vrije tijd aan het
napluizen van geslachtsregisters. Uren en uren
neuzen ze in allerlei stoffige archieven, op zoek
naar ontbrekende schakels. Tot 1811 kan men
zonder moeite teruggaan, want toen werd de
burgerlijke stand door Napoleon ingesteld.
Daarvoor wordt het moeilijker. De genealogen
moeten zich behelpen met vaak onvolledige
doop-, trouw- en begrafenisregisters van de ker
ken, die uitkomst kunnen bieden tot omstreeks
het jaar 1600. De beeldenstorm heeft namelijk
ook de kerkelijke archieven niet- ontzien.
Wie z'n geslachtsregister nog-verder wil re
construeren, moet gebruik maken van bronnen
als gerechtelijke en notariële archieven. Als die
geen uitkomst bieden, dan kan men graven in
de archieven van polder- en waterschappen, in
belasting- en poorterregisters.
Het is natuurlijk verleidelijk als je. na soms
maanden zoeken, een naam tegenkomt die zo
mooi past in de grote puzzel. Maar de werk
groep Brederode zegt zich hieraan niet te be
zondigen. De heer Leyns vouwt met een ernstig
gezicht een metersgroot vel papier open.
Daarop staan alle gevonden namen netjes in
getekend. Een stukje huisvlijt van klasse. De
namen, waarvan men zeker is. zijn met zwart
geschreven. De namen, waarover men nog in
onzekerheid verkeert, staan in het rood. Soms
kan, na lang zoeken, zo'n rode naam in zwart
worden veranderd. „Maar", zegt de heer Leyns
met verheffing van stem, „het ft nog nooit ge
beurd dat zo'n zwarte naam weer in een rooie
moest worden veranderd"
Bij dat naspeuren kom*je rare dingen tegen
De heer Van Brederode vertelt: „Zo is een
Brederode met den koorde gestraft tot de dood
erop volgt, omdat ie een paar schapen had
gestolen. Het vonnis luidde verder, dat het lijk
buiten moest worden tentoongesteld, totdat het
door de vraatzucht van vogels en de Inwerking
van de lucht geheel verteerd was.
De arme moest z'n executie zelf betalen, maar
omdat hij geen geld had werd hij gratis opge
hangen. Een andere Brederode werd wegens
moord op 'n Italiaanse zeeman veroordeeld. HIJ
moest levend geradbraakt worden, maar omdat
men deze straf iets te wreed vond, werd het
vonnis zodanig veranderd dat hij eerst mocht
worden gewurgd.
Zijn kameraad, die hem had opgehitst da
moord te plegen, werd met 'n strop om de hals
gegeseld, gebrandmerkt met een gloeiend
zwaard, veroordeeld tot zes jaar tuchthuis en
vervolgens verbannen". De heer Van Brederode
laat met gepaste trots de kopieën van de von-
nissen zien: de sierletters zijn er niet minder
mooi om.
Het zal jaren duren, voordat de werkgroep
Brederode een zo compleet mogelijke genealo»
gie van alle niet-adellijke Brederode's voor pu
blicatie gereed heeft. De telefoonboeken hebben
al heel wat namen opgeleverd. De Brederodes
krijgen een vragenlijst thuisgestuurd met het
verzoek die ingevuld terug te sturen. De moei
lijkheid is echter, dat lang niet iedereen op de
hoogte ia van bijvoorbeeld de geboorte- en
sterfdatum van de voorouders.
De heer Leyns: „Het is opvallend hoe weinig
de mensen weten over hun voorouders. Sommi
gen weten niet eens waar en wanneer da
ouders geboren zijn. De grootouders leveren
nog meer problemen op en van de ouders van
de grootouders weet men nagenoeg niets".
Maar dat is het ergste niet, want dat zoekt da
werkgroep wel uit. Het ergste wat de werkgroep
kan overkomen 16 een Brederode. die zoek blijft.
En daarom wordt een dringend beroep gedaan
op al degenen, die de naam Brederode dragen
of die belangstelling hebben of gegevens zou
den kunnen verschaffen, zich te wenden tot het
secretariaat van de werkgroep: J. T. v. d. Ham,
Egstraat 35. Amsterdam. Opdat geen Brederode
verloren gaat.
