Twee Apollo's naar maan,
Mariners naar Mars
Allende vordert
ook kolenmijnen
ARREST
DEZE
WEEK
Bijzondere combinatie
op Nieuwjaarsconcert
TV-commentaar
Jaarwisseling op tv
speels en luchtig
Steekpartij
op Libanese
boot
TIENTALLEN
BASKEN IN
Vaticaan wil
kernstopverdrag
tekenen
Gezegd
Pluimveehouders
willen hogere
eier prijs
Kolonel Nijman
chef-secretaris
Leger des Heils
Drie vliegongelukken
Het Loo
museum
krant van
formaat
Nasa maakt plannen voor dit jaar bekend
ZATERDAG 7 JANUARI 1971
WASHINGTON Het Ame
rikaanse bureau voor de lucht
en ruimtevaart (Nasa) heeft het
officiële programma bekendge
maakt voor de ruimtereizen van
dit jaar. Hoogtepunten zijn twee
bemande reizen naar de maan
met de Apollo's 14 en 15 en het
zenden van twee onbemande
Mariner-satellieten naar Mars.
Voor het eerst zal worden getracht
deze onbemande ruimteschepen in
een baan rond de rode planeet te
brengen op ongeveer 1600 km hoogte.
De satellieten worden met tv-came-
ra's en andere observatie-instrumen
ten uitgerust. Daarmee moet ongeveer
70 procent van het oppervlak van
Mars worden verkend.
De Mariners worden in mei van
Kaap Kennedy gelanceerd. In novem
ber zal worden geprobeerd ze in een
baan om Mars te brengen.
Volgende maand of maart zal een
Interplanetair waarnemingsplatform
de ruimte in worden gezonden en in
april wil de Nasa een satelliet voor
de verzameling van gegevens over de
zon lanceren.
Wat betreft het bemande deel van
de projecten: de Apollo 14 met She-
pard, Roosa en Mitchell aan boord,
moet 31 januari van start gaan. Op 25
juli volgt de Apollo 15 met als astro
nauten Scott, Worden en Irwin. Zij
zullen een met kleuren-tv uitgerust
maanvoertuig meenemen voor een
tocht door de noordelijke maanvlakte,
in de omgeving van de Apenijnen.
Op luchtvaartgebied gaat de Nasa
dit jaar uitgebreide proeven nemen
met een nieuw soort vleugel, de zgn.
superkritische vleugel. Doel van deze
vleugel is de kruissnelheid te verho
gen van vliegtuigen, die juist onder
de geluidssnelheid blijven, en ver
mindering van het gewicht te berei
ken van toestellen met een middel
matige snelheid.
MAASLUIS Enkele Maasslulse atle
ten hebben successen geboekt op de Duin-
digt-cross ln Wassenaar. Agaath van Tlelen
liep op de 1500 m. dames op naar de twee
de prtaats en passeerde na de landskam
pioene Anneke de Lange de finish ln 6
minuten 8.6 seconden, ellen Campo zorgde
bij de C-meisjes voor een derde plaats met
3 min. 33.8 sec. Hans van den Heuvel ein
digde bij de 7 km voor senioren op een
fraaie 15de plaats. Tweede werd hier Jo
han Kijne uit Vlaardlngen.
President Nixon ondertekende op
de valreep van hel oude jaar de
belangrijke ivet op de luchtvervui
ling. Op de achtergrond wordt ge
applaudisseerd door William D.
Ruckelhaus (links), president van
het nieuwe bureau voor de milieu
bescherming, en Russel E. Train,
voorzitter van de raad ter verbete
ring van het milieu.
VATICAANSTAD Het Vaticaan
heeft gisteren bekend gemaakt, dat
zij het verdrag zal ondertekenen voor
de non-proliferatie van kernwapens
om haar morele steun te geven aan
de principes waarop het internatio
nale verdrag is gebaseerd.
De datum van de bekendmaking
1 januari werd gekozen, omdat
paus Paulus VI deze dag als wereld-
vrededag heeft uitgeroepen.
HET NIEUWS van een hele week
kan ervaring van jaren met deze
rubriek heeft het ons geleerd
met een dosis goede wil en soms
een beetje duwen, worden samen
gevat in driekwart kolom. Nu we
twéé weken hebben te overspan
nen, blijft er ondanks alle feestda
gen toch veel te noteren over.
Om te beginnen Spanje, Rusland,
Griekenland. Bolivia, Polen het
is niet bepaald de democratie die
de laatste dagen van 1970 de toon
aangeeft. Maar de dictators van
Moskou en Madrid moeten dan toch
het hoofd buigen voor de felle pro
testen die in eigen land, maar voor
al daarbuiten, gerezen zijn tegen de
zware vonnissen resp. tegen be
weerde vliegtuigkapers en Bas-
kische vrijheidsstrijders uitgespro
ken. Het hooggerechtshof in Mos
kou wijzigt twee doodvonnissen, in
Leningrad tegen jonge joden ge
veld. in vijftien jaar Siberië. Gene
ralissimo Franco verleent de zes ter
dood veroordeelde jonge Basken
gratie, waardoor ze in totaal enkele
eeuwen gevangenisstraf over
houden.
Bolivia laat de Franse communis
tische journalist Debray vrij. In
Polen luwt de storm, nadat de hele
politieke top, Gomoelka voorop, is
vervangen en de R.K. Kerk wat
meer armslag heeft gekregen. Grie
kenland gaat ook het nieuwe jaar
zonder parlement in.
Verder in het buitenland: Chili
naast de Amerikaanse konermljnen.
De jodenmoordenaar Stangl krijgt
levenslang. In het Nabije Oosten
neemt de snanning toe: Egyptes
president Sadat roept op tot pa
raatheid, Israël wil het vredesover
leg hervatten, en gewaagt meteen
van de modernste wapens waarover
het beschikt.
Intussen valt er sneeuw in Euro
pa wat de tienduizenden win-
tersportgasten welkom is. maaT el
ders met gcmencder gevoelens
wordt ontvangen. De vorst brengt
behalve wat ongemak vooral
vreugde voor de vakantievierende
schooljeugd.
Zo glijden we het ene decennium
uit. het andere in (immers, de jaren
zeventig mogen dan een jaar oud
•""i'n. het nieuwe decennium begint
toch op 1 januari 1971, zeggen de
rekenmeesters onder ons). De post
heeft weer schoonschip gemaakt.
Het departement van verkeer en
waterstaat heeft' een stoutmoedige
toekomstprojectie voor 2000 gepu
bliceerd. De Tweede Kamer wil ho
ger soldij, maar Den Toom is tegen.
De Eerste Kametr aanvaardt de be
lastingvoorstellen en de hogere
loongrens voor het ziekenfonds.
Rotterdam krijgt een nieuwe bis
schop in de persoon van de jonge,
conservatieve, Haagse kapelaan dr.
A. J. Simonis. De Rotterdamse
taxichauffeurs zijn in beroering
door de moord op een van hun col
lega's. Op Oudejaarsdag wordt
meer vuurwerk afgeschoten dan
ooit tevoren.
De bevolking is dit jaar met 1,2
procent gegroeid tot 13,1 miljoen
(onder wie naar schatting zo'n 9300
miljonairs, maar enfin...) en hoe die
13 miljoen hun natje en droogje en
nóg het pen en ander krjjgen, is
een hele zorg. De welvaart is groot
(autoverkopen 25 pet. hoger dan in
1969), maar de bezorgdheid groeit
met de dag. Het tekort op de beta
lingsbalans is al meer dan een mil
jard groot. Dr. Jelle Zijlstra ziet in
1971 de bom wel barsten tenzij
het vuur nog wordt getemperd.
De prijzen zullen in 1971 6 pet.
stijgen». Benzine is weer 2,7 cent
duurder geworden, maar (mede
door de wijzigingen in de BTW) er
gaat natuurlijk nog veel méér ver
anderen. Er kan zelfs het een en
ander goedkoper worden, buitens
huis eten bijvoorbeeld.
Simpialux gaat failliet (ontslag
voor 180 man), Gerzon gaat meer
filialen sluiten (ontslag voor 400
man). Er is bezorgdheid over de
ontwikkeling bij de KLM. Kluwer
neemt Nijhoff over. Hoogovens
komt in 1971 tot een fusie met
Hoesch.
De koelhuizen stromen vol eieren,
nu Duitsland de onze niet meer af
neemt. Het gesprek over de bouw-
cao loopt vast, een bron voor nieu
we onrust.
Staatssecretaris Kruisinga, ongc-
twijfcldd een van onze actiefste poli
tici. ziet de fosfaten nog niet uit de
wasmiddelen verdwijnen en vindt
dat De Klok alleen maar de klok
terugzet.
Zo slepen we van alles uit 1970
het nieuwe jaar mee in: de inflatie
en de dictatuur en de milieuveront
reiniging en de verkeersonveilig
heid. En de welvaart en do voor
spoed en de vrijheid niet te verge
ten.
Het zou net iets voor Nederland
zijn om voorop te lopen bij het ont
wikkelen van luchthavens in zee.
Een mooi nationaal project na vol
tooiing van de Deltawerken. (Prins
Claus)
ROTTERDAM Het gebrui
kelijke concert bij de aanvang
van het nieuwe jaar, gistermid
dag in de Laurenskerk, werd
verzorgd door een unieke com
binatie van twee trompetten,
bespeeld door Frans Vreugden-
hil en Peter Masseurs, leden van
het Philharmonisch orkest, en
Johann Th. Lemckert, organist
der kerk. Ondanks de barre win
terse omstandigheden waren er
vrij veel toehoorders, die het
gebodene met intense aandacht
volgden.
Afgezien van Franck's „Prélude,
fugue et variation" voor orgel was
het programma geheel aan de barok
gewijd. Organist Lemckert bewees
zijn grote dispositie voor het instru
ment met een feilloze en muzikantes-
ke interpretatie van de aantrekke
lijke variatiereeks „Ach wie nichtig,
ach wie flüchtig" van Georg Böhm,
waarmee het concert werd ingezet.
Samen met de attent begeleidende
organist brachten de goed op elkaar
ingespeelde trompettisten een klank
vol Adagio en een levendig humoris
tisch getint Allegro van Giuseppe
Tartini. Vooral in dit laatste deel le
verden de heren Vreugdenhil en
Masseurs een fraai staal van hun
kunnen met ook in dynamisch opzicht
schitterend verzorgd spel.
Na de beheerst en doorzichtig ge
speelde voornoemde compositie van
Franck, waren de trompettisten an
dermaal te bewonderen in het spiri
tuele concert voor twee trompetten
en orgel mooi sfeervol bespeeld
door Lemckert van Vivaldi. De
knappe dialoogstijl, die de „rode
priester" in dit werk tot uiting liet
komen, werd bijzonder goed door de
begaafdé instrumentalisten getroffen.
Nadat de organist twee toepasse
lijke koralen van Bach „Das alte
Jahr vergangen ist" en „Wachet auf
ruft uns die Stimme" op heldere
en stijlvolle wijze had vertokt, traden
de trompettisten nog eenmaal en wel
solistisch op in een reeks van zes
dansstukken van Joseph Bodin de
Boismortier. Enkele vlekjes deden
hierbij nauwelijks of geen afbreuk
aan een gunstige totaalindruk van di
verterend musiceren.
Johann Th. Lemckert besloot het
concert, dat blijkens het hartelijke
applaus na afloop kennelijk in de
smaak was gevallen, met een impo
sante reproductie van Bach's immer
weer pakkende Toccata en fuga in d,
waarin alleen enkele ontstemmingen
van het instrument aan de dag tra
den.
Het eerstvolgende Laurensconcert,
maandag 18 januari a.s., zal worden
verzorgd door Jet Dubbeldam, orga-
niste van de Duitse Kerk.
P.V.
BURGOS De Spaanse politie
heeft de afgelopen dagen enkele tien
tallen arrestaties verricht in de Bas-
kische provincies.
In het industriestadje Sesao di Bil
bao gingen ruim 50 Basken de cel in
in verband met de grootscheepse sta
kingen, die eerder deze week zijn ge
houden. De stakingen waren ook na
de gratieverlening door Franco voort
gezet uit protest tegen het vasthouden
van enkele stakingsleiders door de
politie.
De politie van Bilbao heeft vijf
mannen gearresteerd, die hebben ge
tracht een tv-station in Barbarena op
te blazen tijdens de toespraak van
Franco. Bij het vuurgevecht zou een
politieman ernstig gewond zijn. Het
tv-station bleef onbeschadigd. De ge
arresteerden zouden lid zijn van de
Carlistische beweging, waarvan prins
Carel Hugo van Bourbon-Parma,
echtgenoot van prinses Irene, de lei
der is.
AMSTERDAM Kolonel L. Nij- 1
man is benoemd tot chef-secretaris
van het Leger des Heils >i Nederland.
De benoeming gaat 25 februari in.
Kolonel Nijman is thans bevelvoe
rend officier van het Leger des Heils
in België.
De functie van chef-secretaris is in
een territorie de hoogste na die van
de commandant.
Kolonel Nijiman ls 63 jaar. Hij
kreeg grote bekendheid als tolk van
Billy Graham 'bij diens campagnes in
Nederland. Ook verleden jaar trad hij
op als tolk bij Grahams Euro
'70-campagne.
Hij heeft in Nederland onderschel
den functies in het Leger des Heils
bekleed, laatstelijk die van territo
riaal jeugdsecretaris. Voor België was
hij bevelvoerend officier in de Fhilip-
pijnen.
De huidige chef-secretaris kolonel
Ph. D. van Dalen zal vanaf 25 fe
bruari tot zijn officiële pensionering
in juni bijzondere dienst ondernemen.
ALGIERS Een Algerijns twee
motorig vliegtuig met 31 mensen aan
boord wordt sinds oudejaarsnacht bo
ven de Middellandse Zee vermist. Het
maakte een chartervlucht van Alge
rije naar Menorca.
Onder de passagiers zouden zich 23
spelers en bestuursleden van de Al
gerijnse voetbalclub Asal bevinden.
In Oost-Pakistan is, 250 km ten
noordoosten van Daca, een Fokker
Friendship van Pakistan Interna
tional Airlines met 30 passagiers en
vijf bemanningsleden aan boord
neergestort Er waren zeven doden en
20 gewonden.
Een Egyptisch lijntoestel is maan
dag op het vliegveld van Tripoli neer
gestort. Men vreest de dood van de
26 inzittenden.
Dominee David Mann uit Marsfield in de Amerikaanse staat Ohio heeft
besloten een nier af te staan aan zijn zeven maanden oude zoon Mark. Voor
zover bekend, wordt het de eerste transplantatie tussen een vader en zijn zoon.
fHAMPAGNE, kaviaarhapjes en
kaarsen flatteerden royaal de in
formele interviews die AVRO-mede-
werkers gisteravond een aantal mi
nisters tijdens een ongedwongen
schijnende nieuwjaarsparty afnamen.
Er werd quasi-gemoedelijk gepraat,
waarbij premier De Jong zich liet
verleiden te zeggen dat hij nog geen
verhuizer heeft besteld, maar wel
rekening houdt met de mogelijkheid
dat hij naar zijn eigen mooie woning
zal terugkeren.
Minister Udink verwierp met kracht
de veronderstelling dat hij voor de
camera's niet zichzelf zou zijn. Hij
vind het generatieconflict niet zo
scherp gesteld, maar meent dat in het
algemeen de onverdraagzaamheid toe
neemt. Dat bemoeilijkt het gesprek.
Hij neemt 't het blad Sjaloom kwalijk,
dat dit hem schijnheilig heeft ge
noemd.
Uit deze antwoorden blijkt, hoe „on
gedwongen en speels" er werd ge
vraagd. Zo ook erkende minister
Roolvink lachend dat hij zondagsar-
ZEIST De Nederlandse organi
satie van pluimveehouders (NOP)
vindt de prijs, die de minister heeft
vastgesteld voor eieren, die in koel
huis worden opgeslagen, veel te laag.
Zij zegt dit in een telegram aan de
minister.
De organisatie vraagt de minister
de prijs zo vast te stellen, dat deze
voor de eierproducenten tenminste
gelijk is aan de producentenprijs in
België, het andere land met een tra
ditionele eierexport naar Duitsland.
AMSTERDAM Paleis Het Loo is
met ingang van gisteren rijksmuseum
geworden. Prinses Margriet en haar
man zullen voorlopig nog in een van
twee gewonden geëist.
Met de leiding van de reorganisatie
is Ton Koot belast, slotvoogd van het
Muiderslot.
Gedurende de reorganisatiewerk
zaamheden is het paleis nog niet voor
het publiek te bezichtigen. Wel zal
voor mei een tentoonstelling worden
voorbereid in de stallen van het pa
leis.
Hel winterse ueer bracht velen op
de schaats ook tijdens de 40 kilo
meter toertocht rond Uithoorn, waar
het schaatsen tussen de kassen dit
stemmige plaatje opleverde.
SCHIEDAM Een steekpartij aan
boord van de Libanese tanker Golden
Jubilee, die bij Tankèrcleaning in
Schiedam ligt, heeft gistermiddag
twee gewonen geëist.
Om half twee kregen de 23-jarige
B.M. en de 28-jarige A.P. ruzie.
Eerstgenoemde pakte een mes en stak
A.P. in de rug en de buik. B.M. liet
zich ook niet onbetuigd, want voordat
hij neerstortte sloeg hij zijn collega
buiten westen.
Het' tweetal werd naar het Ge
meenteziekenhuis vervoerd, waar de
verwondingen nogal bleken mee te
vallen. B.M. kon ter plaatse worden
verbonden en Jwerd per keraide post
naar zijn boot terug gebracht. A.P.
moest met lichte verwondingen ln het
ziekenhuis blijven.
SANTIAGO President
Salvador Allende van Chili heeft
aangekondigd, dat zijn regering
de belangrijkste kolenmijnen van
het land gaat nationaliseren. Met
de directie van de grootste mijn,
Lota Schwager, eigendom van
een Chileense maatschappij,
is al een overeenkomst gesloten
voor de overdracht.
Dc mijn, die 15000 mensen in dienst
heeft, heeft een dagproduktie van
3800 ton en levert daarmee meer dan
de helft van de nationale produktie.
Eerder kondigde Allende al de na
tionalisering aan van alle particuliere
banken en van de Amerikaanse ko
permijnen.
Ook op het gebied van landhervor
mingen treft Allende drastische
maatregelen. Tot nu toe zijn al
528.000 hectare land van een particu
liere veeteeltonderneming onteigend.
Eerder werden twee andere lande
rijen, die samen 200.000 hectare be
slaan, door de staat gevorderd.
beid had verricht toen de ruiten van
zijn huis met lippenstift beklad wa
ren: „We hebben ze maar even
schoongemaakt". Erg blij ls hij met de
manier waarop zijn vrouw meeleeft.
Minister Veringa blijft de studen
tenproblemen begrijpen, ook omdat
zijn vijf kinderen hem jong houden.
Hij liet zich in het gesprek niet van
gen voor een uitspraak over zijn kans
op een premierschap.
Trots vertelde minister Den Toom
van het feit dat bezorgde mensen hem
wel kleine bedragen toezenden voor
de defensie. En over de Belgische
prijs die hij kreeg als succesvolste
minister, na zijn stichting van het
Europese fonds.
Tenslotte was minister Luns gewil-^
lig slachtoffer. Hij zei nog eens open
lijk dat hij wel populair is bij de
massa, maar niet bij links en de in
tellectuelen. Het wegvallen van alle
taboes vind hij geen winst. De kamer
debatten worden steeds moeilijker,
maar toch gaat hij straks zonder spijt
of wrok weg: een politicus moet
scherpe aan vallen kunnen pareren.
Luns betreurt de intolerantie, maar
gelooft in het Nederlandse volk en zal
altijd palstaan voor zijn land.
Dat hij 's avonds thuis anders is
dan in groot gezelschap, geeft hij grif
toe: „Zonder enig acteertalent kun je
geen politicus zijn". Daarvan gaf hij
een ogenblik later weer blijk door bij
Seth Gaaikema in de zaal waarderend
glimlachend een kritisch liedje voor
zichzelf te incasseren.
Muziek
Dat was de tv-entree voor de
nieuwjaarsavond, 's Morgens kon men
weer oprecht genieten van het tradi
tionele Weense nieuwjaarsconcert,
een stuk vreugde op de triestige win
terochtend.
De KRO bood 's avonds de spotten
de musical „De Kleine Parade", die
het voor de camera's niet minder
deed dan in het theater; ook Willem
Duys had erg veel muziek en zang
in zijn Vuist, alsmede traditiegetrouw
naïeve gesprekjes. We zagen o.a. Abe
Lenstra, Lenny Kuhr, Frida Boccara
en Marco Bakker, die met het hele
Haagse Kerkkoor The Holy City zong.
De VPRO blijft de omroep met de
verrassingen. Op deze oudejaarsavond
geen gepicknick met popjeugd en zelfs
geen actuele problemen, maar een
platvloers lolprogramma op de slap-
sticktoer, met een gespeelde smartlap
(niet al te slecht), gooien met room
taarten (hetgeen iets uit de hand liep),
een dolle zeskamptruc en een gewel
dige confettioestand tot slot.
Soms kijk je toch je ogen uit bü
de VPRO-vondsten. Maar een studio
vol mensen had enorm veel plezier
en een heleboel kijkers vast ook wel.
De TROS had zijn Heintje-show.
Heintje blijkt behalve goud in de
keel ook een goed geheugen te heb
ben, want hij had zijn presentatie
woord voor woord uit het hoofd ge
leerd. En dat het dan een school
feestje lijkt, ligt aan zijn leeftijd. In
elk geval was het. de gevierde Lex
Goudsmit niet te min, om een aller
aardigst duet met Heintje te zingen.
Hij kende de conference bovendien
lang niet zo goed uit het hoofd als
de Limburgse nachtegaal zelf, maar
vertederend en hartbrekend was het
wel, die twee zo vertrouwelijk naast
elkaar.
Aan het eind van de Jos Brink
show zorgden Anita Kerr en haar
groep voor een mooi tv-jaareinde.
Dat had de TROS prima verzorgd.
Directeur sprak nog een kort woord
en het sierde hem, dat hij daarin niet
om nieuwe TROS-leden vroeg.
De KRO-radio ging het nieuwe jaar
in met anderhalf uur luchtige vraag
gesprekken met medewerkers aan
de eigen omroep. Een leuk idee, maar
het stond allemaal wel op de band.
Al te veel mag men in de nieuw
jaarsnacht ook niet vergen.
