PROTEST TEGEN MOSKOU
MAXI
Europa trekt z'n
winterjas aan
MANTEL
SPECIALIST
Ijsgang gaat
scheepvaart
Doodstraf voor Basken
wellicht gewijzigd
Commentaar
MANTELS
Het Kwartet
Joden streng gestraft
Nieuwe processen?
de
specialist
in
e is
uiteraard de
voor eisen
van ontvoerders
DOOR VRIJLATING DUITSE CONSUL
BOMAANVAL
Crita)
Minder koud
TAXI
KERKHOF»
ieuwe JLeidse CowanU
Maandag 28 december 1970 51ste jaargang
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
Directeur: F. Diemer
Hoofdredacteur: Dr. E. Diemer
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
oofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Postbus 76
Telefoon 31441
Abonnementsprijzen p.w. 1,41, p. m. ƒ6,05, p. kw. 18,10
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
Aandacht afgeleid van snode Israëlische daden*
De felle reacties tegen de vonnissen van Leningrad, zijn voor het Russische persbuerau
Tass aanleiding geweest de Israëlische regering te beschuldigen van pogingen de aandacht van de
wereld af te leiden van de „snode daden van het Israëlische militaire bestel".
MOSKOU In de gehele wereld is een storm van protest op
gestoken tegen de strenge vonnissen, die een rechtbank in Lenin
grad na een geheim proces heeft geveld over negen Russische Jo
den en twee Moskovieten wegen een poging tot vliegtuigkaping.
De verontwaardiging wordt op
sommige plaatsen echter over
stemd door onrust over berich
ten dat nieuwe processen tegen
Joodse burgers in de Sowjetunie
op handen zijn.
In diverse steden werden in het
lange Kerstweekend massale betogin
gen gehouden tegen de uitspraken van
de Leningradse rechtbank, die twee
Joden tot de doodstraf veroordeelde
en negen anderen, onder wie twee
totaal 101 jaar
«s»" tui**#'
niet-Joden, tot in
werkkamp.
De nieuwe rechtszaak in Leningrad
begint volgens wel ingelichte kringen
op 6 januari. Negen Joden, kennelijk
ook beschuldigd van (medeplichtig
heid aan) vliegtuigkaping, zouden
moeten terechtstaan. Verder zouden in
Riga en Kitsjnef proeessen tegen Jo
den in voorbereiding zijn.
Uit dezelfde brort is vernomen dat
afgelopen zomer in diverse Russische
steden Jodèn zijn gearresteerd. De
meesten van hen zouden academici
zijn, die al één of meermalen aan de
autoriteiten hebben gevraagd naar
Israël te mogen emigreren.
Het Russische persbureau Tass heeft
de kritiek op de vonnissen van de
hand gewezen als „opnieuw een uit
barsting van anti-Sowjet-hysteric".
Deze reactie van Tass wyst erop dat
het in beroep gaan door de verdedi
ging, die dat volgens niet-officiële be
richten reeds zou hebben gedaan, wei
nig zal uithalen.
Nederland
Onder de protesten van diverse re
geringen behoort er ook een van het
Nederlandse kabinet. Onze ambassa
deur in Moskou is opgedragen op
een door hem te bepalen plaats en
tijdstip de in ons land levende ver
ontrusting tot uitdrukking te bren
gen.
Enkele tientallen leiders en afge
vaardigden van Joodse gemeenten en
instellingen hielden donderdagmiddag
voor de Russische ambassade in Den
Haag een demonstratie. Het Neder
lands Palestina Comité en de PvdA
zijn andere organisaties die in reso
luties protest hebben aangetekend
tegen het proces.
Namens 23 Nederlandse predikan
ten heeft de Amsterdamse studenten
predikant ds. A. A. Spijkerboer een
protestbrief aan de Russische ambas
sade gezonden. De tijd ontbrak om op
ruimere schaal adhesiebetuigingen te
verzamelen.
Strafpleiter
De bekende Amerikaanse strafplei
ter Meivin Belli heeft de Sowjetauto-
riteiten gevraagd als waarnemer het
tweede proces in Leningrad tegen de
joden te mogen bijwonen. Belli, die
veel in Rusland heeft rondgereisd, is
in het verleden onder meer als ver
dediger opgetreden van Jack Ruby die
in 1964 ter dood werd veroordeeld
wegens moord op Lee Harvey Oswald,'
de vermoedelijke moordenaar van
president John F. Kennedy.
Het idee voor zijn reis is uitgegaan
van Joodse leiders, die via een inza
melingsactie miljoenen guldens bij
een hopen te brengen. Een deel van
de opbrengst zou moeten worden
gebruikt voor de instelling van een
„internationaal hof van laatste appèl".
Dit hof zou waarnemers moeten
zenden naar processen tegen Joden en
leden van andere minderheidsgroe
pen en namens laatstgenoemden een
beroep moeten doen op de wereld
opinie.
(voor vervolg zie pag. 5)
*DEN' HAAG Op het IJsselmeer
en de kanalen in het noorden van het
land zal het ijs spoedig de scheep
vaart gaan hinderen. Het ijs op deze
wateren neemt vrij snel toe.
Zondagmiddag meldde rijkswater
staat op het IJsselmeer een begin van
ijs vorming, vooral in het westelijk
gedeelte tussen Hoorn, Marken en
Amsterdam. Voor Hoorn en Den
Oever moest toen al met hinder reke
ning worden gehouden. De oostelijke
oever van het IJsselmeer was zondag
vrijwel nog ijsvrij.
In het Gooi- en het Eemmeer be
vond zich zondag ook reeds vrij veel
ijs, dat voor kleine schepen hinder
opleverde.
Op de kanalen in Friesland bevond
zich zondag in het algemeen middel
zwaar vast ijs van 4 tot 6 cm.
In het Winschoterdiep en de Hoo-
geveense vaart tussen Meppel en
Hoogeveen was scheepvaart nog re
delijk mogelijk, terwijl zich tussen de
sluizen 4 en 6 van de Zuidwillems
vaart licht ijs bevond. De kanalen in
Drenthe waren reeds moeilijk be
vaarbaar.
De winter heeft kennelijk veel
schaatspret in petto. Op de met
ijs bedekte grachten en vaarten
is het een pittoresk tafereel, met
al het romantisch gekrioel onder
een idyllisch bruggetje. Dit
Dit sprookjesachtig decor wordt
nog mooier als we de dieren niet
vergeten en hun af en toe wat
winterproviand toestoppen
64 Brazilianen vrij
Regering zwicht
RIO DE JANEIRO De Brazi
liaanse regering heeft aangekondigd
bereid te zijn 64 politieke gevangenen
vrij te laten in ruil voor de ontvoerde
Zwitserse ambassadeur Bucher. De
regering houdt echter vast aan haar
afwijzing van de vrijlating van 13 ge
vangenen en heeft de verzetsbewe
ging gevraagd deze dertien namen
door andere te vervangen.
De dertien nieuwe namen moeten
voldoen aan de voorwaarden, die de
regering voor vrijlating heeft gesteld.
Deze houden in, dat geen mensen zul
len worden vrijgelaten, die zijn ver
oordeeld of beschuldigd van moord of
deelneming aan andere ontvoeringen.
Het ministerie van defensie gaf ook
verklaringen af van drie gevangenen
op de lijst, die liever in de gevan
genis wilden blijven.
BURGOS Met de vrijlating
van de ontvoerde Westduitse
consul Eugen Beihl schijnen de
militaire rechters in Burgos nu
ook aan de onzekerheid over de
vonnissen tegen de zestien Bas-
kische nationalisten snel een
eind te willen maken. De verde
digers in het proces zijn laat in
de middag in het militaire
hoofdkwartier bijeengeroepen
om de vonnissen te vernemen.
Hoewel hiervan officieel niets is
bekendgemaakt, schijnt het ongewoon
lange uitblijven van de vonnissen in
direct verband te staan met de vrijla
ting van de consul. Welingelichte
kringen in Burgos zeiden gisteren,
dat de vonnissen hierdoor mogelijk
zijn gewijzigd. Zij meenden dit te
kunnen opmaken uit het feit dat lui
tenant-kolonel Horta, de rechter van
Instructie, aanvankelijk gisteren al de
vonnissen zou bekendmaken, maar
iit plotseling uitstelde tot vandaag.
Zoals bekend, is tegen zes van de zes
tien Basken de doodstraf geëist.
Voor consul Beihl heeft het proces
een verrassend goede afloop gehad,
temeer omdat de ontvoerders, allen
leden van de Baskische separatisten
beweging ETA, afgelopen woensdag
nog nieuwe eisen hadden gesteld. Een
van die eisen was, dat geen dood
straffen zouden worden uitgesproken.
De vrijlating van Beihl op eerste
Kerstdag werd door de ontvoerders
gemotiveerd als een gebaar, waarmee
de ETA de hele wereld wil tonen, dat
zij geen „onverantwoordelijke en
bloeddorstige bende" is. Beihl zou al
leen zijn ontvoerd om de terecht
staande Basken te redden en de we
reld opmerkzaam te maken op de
Baskische zaak.
Waar Beihl sinds zijn ontvoering op
1 december gevangen is gehouden, is
niet bekend. Vlak voor zijn vrijlating
„ergens op Spaans grondgebied" reed
hij met zijn ontvoerders een half uur
of een uur in een auto voordat hij
aan twee Duitse verslaggevers werd
overgegeven.
Twee man van een Duitse tv-studio
in Parijs stelden zich vrijwillig als
gijzelaars ter beschikking van de
ETA totdat Beihl zou zijn aangeko
men „in Zwitserland, België, of West-
Duitsland". Ze zijn later inderdaad
weer vrijgelaten.
Beihl is zaterdag weer teruggegaan
naar zijn standplaats San Sebastian
na eerst in Wiesbaden een persconfe
rentie te hebben gehouden. Hij zei
goed behandeld te zijn. Hij had de
tijd moeten doden in een klein don
ker vertrek en was viermaal naar een
andere plaats overgebracht.
BEIROET Volgens het bevrij
dingsfront van Erithrea heeft de E-
thiopische luchtmacht op eerste
Kerstdag een luchtaanval uitgevoerd
op de stad Keren in Erithrea. Er zo»u-
den 500 mensen om het leven zijn
gekomen.
De aanval zou een antwoord zijn
geweest op de operaties van de revo
lutionaire strijdkrachten.
Leer uw tong te zeggen: ik
weet het niet. TALMUD
„Ik heb u toch gewaarschuwd, toen
u me opdroeg mijn zakken leeg te
maken".
I HIT WEER
DE BILT De laaitste dagen
bevonden wij ons aan de zuid
flank van een rug van hoge druk,
die zich over Zuid-Scandinavië
naar het zeegebied tussen IJs
land en Schotland uitstrekte. In
de met oostelijke winden aan
gevoerde lucht vroor het over
dag licht en 's nachts in het al
gemeen matig. Dergelijke tem
peraturen werden ook in de ons
omringende landen waargeno
men.
Intussen is een depressie door
de straat van Gibraltar over de
Middellandse Zee naar het noord
oosten getrokken. Vtrwacht
wordt dat dit over Beieren naar
het oosten zal afzwenken, terwijl
een nieuw lagedrukgebied, dat
vanmorgen ten zuidwesten van
Spanje lag, waarschijnlijk de
koers van zijn voorganger zal
volgen. Door deze ontwikkelin
gen krimpt de wind iets naar
noordoost tot noord, waardoor
vanuit de Noordzee wat sneeuw-
buitjes landinwaarts kunnen
drijven.
Vooruitzichten voor woensdag:
Aantal uren zon: 0 to>t 3, Min.
temp.: 2 of meer graden onder
normaal: max. temp.: 4 of meer
graden onder normaal; kans op
een droge periode van minstens
12 uur: 60 procent: kans*op een
geheel droog etmaal 30 procent.
Zon cn maan
29 december: zon op 8.48, onder
16.36; maan op 10.05, onder 17.37.
Hoog water
Hoog water, 29 december: Rot
terdam le getij 5.23, 2e getij
17.39; Scheveningen 3.31 - 15.47;
Vlissingen 2.09 - 14.32; Willem
stad 6.01 - 18.18.
LONDEN Sneeuw, vorst en
een ijzige wind hebben van de
Kerstmis in Europa een van de
koudste van deze eeuw ge
maakt. In Engeland viel tot ze
ven centimeter sneeuw, waar
door het verkeer werd ont
wricht. Uit andere delen van
Europa kwamen soortgelijke be
richten.
De kinderen in Barcelona kon
den voor het eerst sinds acht jaar
weer sneeuwballen gooien. De
sneeuwgrens is sinds jaren aan de
Middellandse Zee niet zo ver naar
het zuiden verschoven. Zelfs de Et-
na en de bergen van Mallorca dra
gen nu witte toppen.
In de Italiaanse steden Turijn, Mi
laan en Genua veroorzaakte de
sneeuwval een groot aantal ver
keersongelukken. Enkele vliegvelden
werden gesloten.
In ons land werd hier en daar
strenge vorst gemeld. Bij Leeuwar
den lag de sneeuw hoger dan 14
centimeter, op de meeste andere
plaatsen viel niet meer dan 3 tot 6
centimeter sneeuw. De gladheid
bracht de automobilisten hier en
daar in moeilijkheden. (Zie ook el
ders in deze krant).
Het ziet ernaar uit dat het de ko
mende dagen blijft winteren. De
oostelijke wind neemt nog toe. Van
uit de Middellandse Zee trekt een
depressie met harde wind, regen en
sneeuw noordwaarts.
De kansen op winterweer op lan
gere termyn worden vergroot door
een nieuw hogedrukgebied boven
Oost-Groenland. Het is niet uitge
sloten dat er in januari en februari
perioden met meer strenge kou zul
len komen.
Gebruiks-
bepalingen
EERTIJDS hebben wij er op gewezen
dat een gemeenteraad gebruiksbe-
palingen in verband met dc be
stemming van grond en gebouwen
slechts mag vaststellen bij een be
stemmingsplan volgens artikel 10
van de Wet op de Ruimtelijke Or
dening.
Het verheugt ons, dat de Kroon bij
een vernietigingsbesluit van een
bepaling in de algemene politiever
ordening van de gemeente Etten en
Leur hetzelfde standpunt heeft in
genomen.
Maar tal van gemeenten hebben nog
gcbruiksbepalingen in dc bouwver
ordening of algemene politieveror
dening, welke bescherming van de
bestemming beogen.
Deze bestaan dus in strijd met de wet;
de wijze van totstandkoming van
deze gebruiksbepalingen is dus
fout. Maar dat niet alleen; deze
foutieve bepalingen verbieden veel
al elk gebruik in strijd met de be
stemming behoudens vrijstelling
van burgemeester cn wethouders.
Zij houden dan niet de voorge
schreven norm van de wet in, dat
de voorschriften slechts om drin
gende redenen een beperking van
het meest doelmatig gebruik mogen
inhouden.
Wij achten het onjuist, dat tal van
colleges van burgemeester en wet
houders deze foute bepalingen han
teren en juridisch niet onderlegde
burgers hiervan de dupe worden.
Strijdig
VOLGENS artikel 208 van de Grond
wet wordt het bijzonder algemeen
vormend lager onderwijs dat aan
de bij de wet te stellen voorwaar
den voldoet naar dezelfde maatstaf
als het openbaar onderwijs uit de
openbare kas bekostigd. Deze bepa
ling houdt in de zgn. financiële gc-
- lijkstelling.
Welke subsidievoorwaarden mag de
wet nu stellen? Alleen dezulke,
welke de deugdelijkheid van het
geheel uit de openbare kas bekos
tigd bijzonder onderwijs even af
doende waarborgen als het open
baar onderwijs.
Bij die regeling van voorwaarden
moet, aldus de Grondwet, met na
me de vrijheid van het bijzonder
onderwijs betreffende de aanstel
ling van de onderwijzers
geëerbiedigd worden.
Tal van bijzondere scholen hebben in
de akte van aanstelling van een on
derwijzeres staan, dat zij bij huwe
lijk ontslagen wordt. Nu stelt de
minister voor, in de subsidievoor
waarden een verbod op te nemen
om een onderwijzeres bij huwelijk
te ontslaan.
Zodanig verbod heeft echter niets te
maken met de deugdelijkheid van
het onderwijs en mag dus niet als
voorwaarde van subsidie worden
gesteld. De Kamer zal de minister
wel op onjuistheid van zijn voorstel
wijzen.
In dit verband onthouden wij ons van
een oordeel over de ontslagbepaling
zelf.
NARMSTRAAT1A LEIDEN
vraagt chauffeurs
Ongeveer 1000 taxichauffeurs uit
Rotterdam, Den Haag, Amster
dam en Utrecht hebben zaterdag
morgen Tweede Kerstdag
hun Rotterdamse collega de laat
ste eer bewezen door acher de
lijkwagen aan naar het crema
torium in Rotterdam-Zuid te rij
den. De rouwstoet had een leng
te van ongeveer 6 kilometer.
Tijdens de indrukwekkende
plechtigheid was er in Rotterdam
alleen voor spoedgevallen een
taxi te krijgen. Het onderzoek
naar de dood van chauffeur J.
Dijksman heeft een nieuwe ar
restatie opgeleverd.
