KABINET ZAL MOETEN BUIGEN Talloze bedrijven uur plat, staking niet overal maar Commentaar Overleg van Zes mislukt Debat in Kamer onder hoogspanning Argumenten fracties maken indruk Crisis om loonrem onwaarschijnlijk Vier branden gesticht in Alkmaar WERKGEVERS WILLEN NIET UITBETALEN Veerboot slaat om in Korea - 268 doden? NIEUWE REM OP BRITSE TOETREDING Jurer Het Kwartet (RITA) Rustig weer Zet punt achter Stichting Arbeid Vertragingen Bier en limonade worden duurder abonnementsprijzen *BER \i IGEN iitenlis iorten ergpUa 3nv«ir» hten de tlj 5» druk Mhin* Nieuwe Leidse Courant Dinsdag 15 december 1970 51sfe jaargang vooraanstaande prot. christelijke dagbladen - Directeur: F. Diemer Hoofdredacteur: Dr. E. Diemer CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING „Stantvastich is ghebleven mijn hert In teghenspoetl" loofdkantoor Leiden Steenstraat 37 Postbus 76 Telefoon 31441 Giro 58936 Abonnementsprijzen p.w. ƒ1,41, p. m. ƒ6,05, p. kw. ƒ18,10 Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur DEN HAAG Onder een ongekende politieke span ning is vanmiddag in de Tweede Kamer het debat be gonnen over de door de regering afgekondigde loon maatregel. Het zou van een meer toeschietelijke houding van het kabinet afhangen of een crisis kan worden af gewend. Vannacht ruim na half drie, toen de fractieleiders van de vier regeringspartijen het de partement van algemene zaken aan het Plein 1813 verlieten, lie ten zij weten alles in het werk te stellen om een kabinetscrisis te voorkomen. Overigens zeiden ze in hun gesprek met de ministers tot geen enkele con clusie te zyn gekomen. AR-fractieleider Biesheuvel ver- klaarde dat hij wel de indruk had j gekregen, dat de argumenten van de fractieleiders indruk hadden gemaakt op de ministers. Nog een poging De nachtelijke ontmoeting tussen de fractieleiders en de ministers moet ALKMAAR In Alkmaar is zo is de stellige overtuiging van de po litie algelopen nacht op vier plaatsen brand gesticht, nadat zater dagmorgen vroeg al op drie plaatsen onder verdachte omstandigheden branden hadden gewoed. Het vuur woedde vannacht in twee ver uit elkaar gelegen gedeelten van het complex van de firma Hoogen- straaten, op de eerste verdieping van het gebouw van de Kamer van Koop handel en in een auto op een par keerplaats van de Alkmaarse wasse rij. In verband met de branden zoekt de politie een jongeman met een donker uiterlijk. gezien worden als een krachtige po ging van de kant van de Tweede Kamer om het kabinet in ieder geval de loonmaatregel te laten wijzigen. Maar, zo werd verklaard, van ver andering in het standpunt van de regering is niets gebleken. Het gesprek, dat pas na midder nacht begon, was het einde van een lange en spannende dag. Nadat de bemiddelingspoging van KVP-voorzitter mr. Van der Stee, die twee dagen telefoneerde om de werk gevers en werknemers met inschake ling van „wijze mannen" aan één tafel te krijgen, was mislukt, werd gisteren omstreeks zes uur een eerste gesprek van een half uur ge houden tussen fractieleiders en een delegatie uit het kabinet. Om negen uur gisteravond kwamen de ministers weer bijeen op het de partement van algemene zaken. Mi nister Witteveen van financien was inmiddels uit Brussel overgekomen. Tijdens dit kabinetsberaad wachtten de fractieleiders, die ook hadden deel genomen aan het publiek-gesprek met de vakbondsleiders (zie elders deze krant) op een mogelijke nadere reactie van de kant van het kabinet Het telefoontje kwam om kwart over twaalf. Het zat moeilijk. Hierna begon het tweede beraad tussen re geringspartijen en kabinet, waaraan behalve dé fractieleiders ook deel namen dr. Goudzwaard (a.r.), mr. Rietkerk (lib.) en mr. Portheine (lib.). Het onderhoud duurde tot ruim twee uur. Nadat de ministers vertrok ken waren, praatten de Kamerleden nog een half uur na. Zij verklaarden na afloop, dat er een grote mate van eensgezindheid tussen hen bestond. Aanpassen Duidelyk was, dat men de regering had gevraagd de loonmaatregel aan te passen. Groot bezwaar bestaat tegen het verbod om na 1 januari de f 400 in de loontabellen te verwerken. Vooral dit onderdeel van de loon maatregel wordt als niet gerechtvaar digd gevoeld. Met name van de zijde van de ARP, gesteund door andere fractie leiders, zou zijn voorgesteld de 400 te verwerken bij het vernieuwen van de cao's. In geval van langlopende cao's zouden'de 400 direct in januari verwerkt moeten worden. i Het discussiepunt met de regering was vooral of dan weer aan de toe- j gestane loonstijging van drie procent tot 1 april en 2 procent extra tot 1 juli gesleuteld moest worden. Niet voor niets Vanmorgen om half elf kwamen de fracties, waarvan de regeringspartijen slaperige voorzitters hadden, bijeen om de standpunten voor de eerste ronde van het debat te bepalen. Van nacht bestond de indruk, dat er in dit debat veel mogelijk was. Vanavond zal de regering antwoorden. Van dit antwoord zal alles afhangen of mor gen bij de stemmingen de Tweede Kamer de nu voorgestelde loonmaat regel verwerpt. „Het is duidelijk", zei mr. Biesheuvel vannacht, „dat het niet voor niets zo laat is geworden". Of in geval van een crisis moet worden overgegaan tot Kamerontbin ding en vervroegde verkiezingen? Speculerend Den Haag achtte dit niet zo waarschijnlijk. Men blijft dan zitten met de loonmaatregel, die alle sociale onrust veroorzaakt, terwijl er minstens zes weken moeten passeren voor verkiezingen kunnen worden ge houden. Gewetens bezwaren De voorzitters van NW, NKV en CNV hebben zich gisteravond in Den Haag beraden over de looncrisis met de fractievoorzitters van de Tweede Kamer en financiële experts. Op de foto van links naar rechts: Mertens (NKV), Biesheuvel (ARP) Schmel- zer (KVP), Van Mierlo D'66) Kloos (NVV) en Lanser (CNV). Iemand die zich van schuld bewust is, meent dat alles wat er gesproken wordt over hem gaat. CATO „U kunt beter door liet raam naar binnen komen. Ik hel> de indeling veranderd." Zon en maan 16 december: zon op 8.42, onder 16.29; maan op 20.09, onder 11.29; 20 december L.K. Hoog water Hoog water, 16 december: Rot terdam le getij 6.53, 2e getij 19.26; Scheveningen 5.13 - 17.28; Vlissingen 3.58 - 16.19; Willem stad 7.42 - 20.00. DE BILT Boven onze om geving heerste vandaag een noordwestelijke stroming, die in stand werd gehouden door een depressie boven de Baltische lan den, die daar regen en sneeuw veroorzaakte en een rug van hoge druk, die zich van Frankrijk naar Engeland en Schotland uitstrekte. Vanuit de Noordzee werd enig zins onstabiele lucht aangevoerd, wat tot enkele buitjes aanleiding gaf. De rug van hoge druk ver plaatst zich het komend etmaal oostwaarts over Scandinavië en onze omgeving zodat de as van dit systeem morgen over ons land zal trekken. Er wordt droog weer verwacht met weinig wind en op de plaat sen waar het wolkendek breekt, minima rond het vriespunt. De middagtemperaturen zullen waar den bereiken van 5 tot 8 graden. Vooruitzichten voor donderdag: aantal uren zon: 1 tot 6; min. temp.: 0 tot 5 graden onder nor maal; max. temp.: van ongeveer normaal tot 4 graden onder nor maal; kans op een droge periode van minstens 12 uur 95 procent; kans op een geheel droog etmaal: 90 procent. (Van een onzer verslaggevers) UTRECHT Een uur lang heeft Nederland voor een groot deel „plat" gelegen. In tal van bedrijven werd gehoor gegeven aan de oproep van de vakbon den het w erk van 11 tot 12 uur neer te leggen. Het meest mas saal was de werkonderbreking in de bouw. Andere bedrijfstakken waarin het werk werd neergelegd, wa ren de landbouw, de voedings- en genotmiddelensector, de gra fische bedrijven, de horeca en de houtbewerking. De werkgevers hebben van hun organisaties het advies ge kregen, geen loon uit te betalen over het uur proteststaking. In verschillnde bedrijven heerste tot het laatste moment onzekerheid over de vraag of zou worden doorge werkt. Onder meer bij de omroepen was de toestand nogal verward: hoe wel de groepsraad van de AVRO zich KITAKYOESJOE Bij de Zuid- koreaanse oostkust is vanmorgen een Zuidkoreaanse veerboot- omgeslagen, die met 276 opvarenden op weg was van het eiland Tsjedjoe naar de ha venstad Poesan. Acht personen, onder wie drie vrou wen zijn gered, de overigen worden vermist. De veerboot, de Namyang- Ho. mat 362 ton. UTRECHT De tweede voorzitter van de Christelijke metaalbedrijfs- bond, de heer A. van der Meulen, zei vanmorgen op de bondsraad van zijn organisatie in Utrecht, dat het overleg in de Stichting van de Arbeid over de loonpolitiek beter kan worden beëindigd. De onmacht of de onwil van de partijen kan, aldus de heer Van der Meulen, beter blijken in bijeenkom sten van de SER en dan liefst met een zo groot mogelijke openheid, zo dat meelevende vakbondsleden zelf kunnen ervaren waar de schoen wringt achter de staking stelde, riep de per- soneelsraad van de omroep niet tot een algemene proteststaking op. De NCRV maakte vanmorgen bekend niet aan een actie deel te nemen. De vrouwenorganisaties van NW, CNV en NKV deden een beroep op alle vrouwen een kopersstaking te houden en van 11 tot 12 uur geen ge bruik te maken van het openbaar vervoer. De onderwijzersbonden hebben niet tot staking opgeroepen maar hun le den wel geadviseerd de leerlingen uit een te zetten wat de betekenis van het gerezen conflict is. In de grote warenhuizen was tot het laatste moment niet zeker of het per soneel aan de staking zou deelnemen. Wassaal was de werkonderbreking wel bij de Hoogovens, waar 22.000 maft een uur lang het werk neer legde. AMBTENAREN De christelijke bedrijfsbond voor de handel, het bank- en verzekeringswe zen, de administratieve kantoren en de vrije beroepen, HBV, ried zijn le den af te staken. Zulks in tegenstel ling tot de bij het NVV aangesloten zusterorganisatie Mercurius. De HBV heeft het CNV meegedeeld tot dit ad vies te zijn gekomen omdat de actie Vanmorgen was nog niet te overzien in hoeverre de vry al gemene uurslaking vandaag ook zou leiden tot vertraging in de vervaardiging en het vervoer van de dagbladen. Tekortkomingen in het aanzien van de krant en late bezorging moes'en evenwel worden verwacht. de indruk wekt tegen de regering te zijn ondernomen. Ook de Katholieke bond voor zank- en verzekeringsbedrijf, BVA, ver klaarde weinig voor acties te voelen. De bonden van overheidspersoneel (ambtenaren stonden sympathiek te genover de actie, maar mochten vol gens de wet niet tot staking oproepen. De categorale organisaties van over heidspersoneel adviseerde de leden aan hun bezwaren uiting te geven door in werktijd de Kamerdebatten over radio en tv te volgen. De Nederlandse vereniging van journalisten riep haar leden op soli dair te zijn met de vakcentrales. De afdelingen het Oosten en Friesland hebben deze oproep echter genegeerd. Drie Friese leden hebben uit protest tegen de oproep zelfs bedankt voor het lidmaatschap van de NVJ. Het bestuur van de Evangelische solidariteitspartij afsplitsing van radicalen uit de christelijke partijen heeft in een telegram aan het ka binet verklaard dat Nederland zich lijkt te bevinden in een der grootste arbeidsconflicten van na de bevrij ding. „Er is sprake van een vertrouwens- en gezagscrisis met name veroorzaakt door het ontbreken van economische democratie, waar het kabinet de draagwijdte en de gevolgen kennelijk niet wil inzien. De loonmaatregel is een rechtstreekse uitnodiging tot ver sterking van sociaal extremisme." WERKGEVERS De werkgeversverbonden hebben in middels laten weten de acties' af te keuren. Zy achten werkonderbreking een ontoelaatbaar middel om de de mocratische besluitvorming te be ïnvloeden. Bovendien wordt, aldus de verbonden, op deze wyze de inflatie geen stap nader tot een oplossing ge bracht. Over de bepalingen van de loon maatregel kan verschillend worden gedacht, aldus de verbonden, maar dit geldt ook voor de in november afge kondigde prijsmaatregel. Zy vinden dat democratisch genomen besluiten, ook indien deze bezwaren oproepen, moeten worden gerespecteerd. Het algemeen bestuur van de Ver eniging van dienstplichtige militairen heeft zich in een telegram aan de vakcentrales solidair verklaard. DEN HAAG De minister van economische zaken heeft toestemming verleend de prijzen van bier en fris dranken te verhogen. Bier zal per flesje vier a vijf cent duurder wor den, frisdranken zullen vier a zeven cent per fles al naar gelang de groot te, in prijs stijgen. De prijsverhoging Is noodzakelijk in verband met externe kostenstijgin gen en de verhoging van de btw. PER 1 JANUARI 1971 worden de van alle dagbladen VERHOOGD met goedkeuring van de minister. Voor ons blad worden deze als volgt: per week: 1,41 per maand: 6.05 per kwartaal: 18,10 Wie per bank betaalt gelieve de bank in te lichten. MET belangstelling hebben we kennis genomen van het behandel de ter openbare vergadering van de Tweede Kamer-defensiecommissie. Daar heeft de minister hetzelfde standpunt ingenomen als wij in onze krant hadden verdedigd. Hij zag geen reden tot wijziging van artikel 2 van de Wet Gewetensbezwaren Militaire Dienst. Artikel 2 moet dus volgens de minis ter blijven bepalen, dat ernstige ge wetensbezwaren in de zin van de wet zijn de onoverkomenlijke gewetens bezwaren tegen de vervulling van militaire dienst door hem wiens gods dienstige of zedelijke overtuiging deelneming aan elk oorlogsgeweld verbiedt. De Kamer moet nog beslissen over een motie, waarin de minister wordt uitgenodigd te komen met een wijzi ging van dit tweede artikel. Zou de bewindsman niet wijs doen de beslissing van de Kamer af te wach ten, voordat hij komt met een wets wijziging om de beroepsregeling op de Kroon te wijzigen? De minister had zich goed in de ma terie ingewerkt en was in de verdedi ging zeer op dreef. Dwars FRANKRIJK ligt weer behoorlijk dwars in de Europese gemeen schap. Zo zelfs, dat het alle part ners tegenover zich heeft. Opnieuw is duidelijk, dat het geen werkelijk gemeenschappelijk beleid wil. Te vens is het van plan Engelands toe treding tot de EEG zo onaantrek kelijk mogelijk te maken. Öok het Frankrijk zonder De Gaulle is niet bereid bevoegdheden uit handen te geven. Het wil het systeem van de eenstemmigheid handhaven en zo over een veto recht blijven beschikken. Grote be zwaren heeft het tevens tegen wer kelijke bevoegdheden (en niet al leen adviserende) voor het Europe se parlement. Wat de toetreding van Engeland be treft, wenst de Franse regering dit land niet tegemoet te komen on het hijzonder moeilijke punt ter finan ciering van de Gemeenschap. Frank rijk weigert een langere aanpas singsperiode dan vijf jaar toe (e staan. De andere vijf zijn bereid daar acht van te maken. Zij beroepen zich op de regeling die de EEG-landen voor zichzelf heb ben getroffen. Onder gunstiger om standigheden hadden zij in totaal óók acht jaar tijd om zich aan te passen. De vijf menen dat Engeland drie extra jaren gelegenheid moet krijgen om bij te spijkeren. Mogelijk is de houding van Frank rijk een reactie op de opvallende manier waarop Engeland eerder in handen te nemen. Parijs wil zich niet laten overrompelen. En als het een concessie doet, dan is het zeker dat het daar duur voor laat beta len. Op het eerste gezicht lijkt de nieuwe Franse weigering de geruchten te gen te spreken, als zouden Parijs en Londen buiten de andere EEG-lan den om aan het werk zijn om tot overeenstemming te komen over de Britse toetreding. Bij nader inzien kan echter ook het tegendeel het geval zijn. Het Franse verzet kan juist een te rechtwijzing aan het adres van En geland zijn, dat het niet meer moet proberen met slimmigheidjes zijn doel te bereiken. De regering in Londen staat nu weer met beide benen op de grond en weet, dat het te Parijs moet zijn om zaken te doen. Het is een publiek geheim, dat Frank rijk eerst nog met Engeland over eenstemming wil bereiken over belangrijke zaken als een gemeen schappelijke defensie. Het kan de Britten nog geruime tijd onder druk zetten, zonder dat er uitzicht is op een regeling die ook voor de ande re EEG-landen aanvaardbaar is. BRUSSEL Het gesprek van de zes EEG-landen over een besluit om op 1 januari van start te gaan met de monetaire en economische unie, is vol komen mislukt. Eerder bleek geen ak koord mogelyk over het gemeenschap pelijk standpunt van de Zes ten aan zien van de toetredingsonderhande lingen met Engeland. I De vergadering duurde gisteren van I 's ochtends tot diep in de nacht. Een i voorstel, de klok stil te zetten (het geen bij marathonzittingen wel meer gebeurt) haalde het niet. Dat hoefde ook niet, omdat op de Haagse top conferentie niet bindend werd voor geschreven, dat voor 1971 overeen stemming moest zijn bereikt. In beide gevallen vond Frankrijk de andere vijf EEG-landen tegenover zich. Minister Luns vertelde, dat de Fransen niet bereid zijn stappen te doen, die onontbeerlijk zijn voor een werkelijke monetaire en economische unie. De Vijf daarentegen blijven zeg gen, dat al in de beginfase van de unie overdracht van bevoegdheden van de staten en het geven van controlerende bevoegdheden aan het Europese par lement noodzakelijk zijn. Frankrijk weigert echter, het thans nog geldende unanimiteitsbeginsel (waarin het vetorecht is ingebouwd) prijs te geven. Wat de monetaire unie betreft hebben de Fransen in feite slechts belangstelling voor maatrege len, die de franc kunnen beschermen en blokvormig tegen de Amerikaanse dollar mogelijk maken. Wat Engeland betreft blijft Frank rijk bij zijn standpunt, dat de Britten slechts vijf jaar krijgen om tot een volledig aandeel in de financiering van de gemeenschap te komen. De an dere vijf EEG-landen willen Londen een extra uitloop van drie jaar geven, omdat de EEG zichzelf ook een pe riode van vijf plus drie jaar gaf.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1970 | | pagina 1