om
te knippen
Luns bevestigt zijn
aftreden als minister
WC;
Basken -tegen 6 doodstraf
geëist- komen in
opstand tegen krijgsraad
Huib Goudriaan
Nog meer
Ambonezen op
Binnenhof
EEG-personeel
in staking
Pension was
veilig
Garantie van
1,5 miljoen voor
Staelduynse Bos
Groninger blijkt
te ziin gewurgd
5=5 nieuwe leidse courant_
DONDERDAG 10 DECEMBER 1970
Ruth Breunis: Niet *o'n hol kerstfeest vieren
ROTTERDAM
Ze heeft een ongewone flair ora deuren te openen waar ande
ren ze nog niet eens zien. En wel voor de mensen, die altijd on
der ons zijn: voor hen die in een hoek worden getrapt. Voorjaar
1970 kreeg Ruth Breunis-Cohen, als bestuurslid, de moeilijke taak
haar vereniging meer bekendheid te geven, de publiciteit te zoe
ken.
j Nu, nog geen jaar later, heeft deze vereniging Amnesty In
ternational alle krante-pagina's gehaald. Het aantal leden steeg
van ongeveer 130 tot 2300: de kracht van de organisatie, die zich
overal ter wereld inzet voor politieke gevangenen, is meer toege
nomen dan de leiding een jaar geleden had durven hopen.
Vandaag is het de Dag van de Rechten van de Mens. Met het
oog daarop zei de onvermoeibaar lijkende mevrouw Breunis me
gisteren: „Laten we nu inderdaad eens proberen niet zo'n hol
kerstfeest te vieren. Laten we de vrijheid die we hier hebben, ge
bruiken om iets te doen voor mensen die dat niet hebben."
De algemene vergadering van
de Verenigde Naties stelde zich
op 10 december 1948 (zonder te
genstemmers) achter de Univer
sele Verklaring van de Rechten'
van de Mens. Hierin lezen we
dat: „Niemand onderworpen zal
worden aan folteringen noch
aan wrede, onmenselijke of
onterende behandeling of be
straffing; niémand onderwor-
pen zal worden aan willekeuri
ge arrestatie, detentie of ver
banning; een ieder het recht
heeft op vrijheid van mening en
meningsuiting, hetgeen de vrij
heid omvat zonder inmenging
een mening te koesteren en on
geacht grenzen inlichtingen en
denkbeelden op te mogen spo
ren, ze te ontvangen en door te
geven."
Nu, 22 jaar later, telt onze we
reld nog steeds een kwart miljoen po
litieke gevangenen die maar al te
vaak worden gemarteld, omdat ze
hun mening hebben geuit; wordt,
volgens de rapporten van Amnesty
International, in Brazilië (bij voor
beeld) zeepsop in menselijke licha
men geperst en krijgen gevangenen
de „koptelefoon" wat inhoudt dat zul
ke klappen op de oren worden ge
geven dat de trommelvliezen scheu
ren.
Steun Amnesty!
Ruth Breunis: „Met dit soort voor
beelden zouden we een tijdje door
kunnen gaan, het ene nog gruwelijker
en onmenselijker dan het andere. Het
verschrikkelijkste is misschien nog
wel dat dit gebeurt onder weten
schappelijke medische begeleiding,
die ervoor moet zorgen dat geen ge
vangene te vlug of te gemakkelijk zal
sterven en dat er geen verminkingen
ontstaan, die later als bewijsmate
riaal kunnen dienen."
Kunnen wij iets voor politieke ge
vangenen en slachtoffers van marte
lingen doen? Antwoord: Amnesty In
ternational steunen, wat zeer doel
treffend is. Ruth Breunis is nog niet
vergeten hoeveel geldelijke steun en
betuigingen van sympathie zij van
onze lezers kreeg na de publicatie
over Amnesty in deze rubriek in april
van dit jaar.
Daarom voor geïnteresseerden hier
onder nog een keer doel en werk
wijze van Amnesty De vereniging
heeft als doel bevrijding of verbete
ring van het lot van mensen die voor
politieke of godsdienstige overtuiging
worden vervolgd. Opgericht in Lon
den in 1961. telt Amnesty thans afde
lingen in 26 landen, met in totaal
10 ooo actieve medewerkers, die in
850 werkgroepen acties voeren voor
vrijlating of materiële steun.
Elke groep adopteert zoals Am
nesty dat noemt drie gevangenen,
waarvan de namen en andere gege
vens worden toegezonden door het
internationaal secretariaat in Londen
dat duizenden namen in de carto
theek heeft. Namen uit communisti
sche, westers gezinde en politiek on
gebonden landen: Amnesty wil poli
tiek neutraal zijn.
Kerst-kaartenactie
De groepen, in Nederland zijn er
24. dringen op vrijlating aan en stu
ren geld en bemoedigende brieven.
Ook worden zogenaamde kaarten
acties waarin om vrijlating wordt
gevraagd georganiseerd. Eens per
maand krijgen de deelnemers een
stencil met gegevens over gevangenen
van het secretariaat van Amnesty, en
adressen van voor de gevangenhou
ding verantwoordelijke autoriteiten,
naar wie de kaarten moeten worden
gestuurd.
In deze maand heeft de vereniging
een kerstkaartenactie op touw gezet.
Wij kunnen gevangenen met bij Am
nesty te kopen kerstkaarten grote
morele steun bieden. De prijs is 50
cent per stuk en er staan kerstgroe
ten in vele talen op. De kaarten kun
nen ook worden gebruikt om aan
vrienden of relaties te sturen, wat de
vereniging geldelijke steun geeft en
haar bekendheid vergroot.
Amnesty International houdt zich
deze laatste weken van 1970 ook in
tensief bezig met het sturen van geld
en pakjes naar enkele honderden ge
vangenen in Griekenland. Want, zoals
bekend, heeft Griekenland op 3 no
vember de overeenkomst met het Ro
de Kruis, dat de gevangenen onder
steunde, verbroken.
Amnesty International: „Als reden
is opgegeven dat de overeenkomst
niet meer nodig zou zijn omdat zich
nog maar 596 politieke gevangenen in
Griekenland zouden bevinden. Het
betekent dat de Griekse regering het
buitenland probeert te bedriegen, of
dat de administratie niet deugt. Het
onderzoekbureau van Amnesty Inter
national heeft 1851 politieke gevange
nen met naam en toenaam gere
gistreerd."
Geld op
Dit ligt in de lijn van een andere
verontrustende ontwikkeling: het on
derbrengen van gevangenen naar
kleine onherbergzame gevangenissen
op het platteland. Het Rode Kruis
vormde de enige band met buiten
voor deze gevangenen. Amnesty gaat
door lot hel eind van dit jaar pakjes
en geld naar deze mensen te verstu-
DEN HAAG De vier Ambonezen
die gisteren op het Binnenhof hun
hongerstaking voor een vrije Zuid
Molukken begonnen, kregen vannacht
gezelschap van nog een aantal Zuid-
molukse jongeren.
Om negen uur vanmorgen lagen ze
nog in hun slaapzak gewikkeld. Bur
gemeester Marijnen heeft besloten de
jongelui daar te laten zitten. Er
wordt geen vergunning gegeven om
dat het juridisch een moeilijke vraag
is of de actie van de jongelui een
optocht of een demonstratie betreft
Zolang het op het Binnenhof rustig
blijft, ziet de burgemeester geen re
den om in te grijpen.
fë Ruth Breunis-Cohen: vrijheid die ons een verplichting
oplegt
Foto Herbert Behrens
ren. Maar 1 januari 1971 is het geld
op. De gezinnen van de gevangenen
zullen dan uit hun huizen worden ge
zet, omdat ze de huur niet meer kun
nen betalen; de armoede, de honger
staat dan voor de deur.
Ook voor hulp aan hen kan Am
nesty met vermelding „voor /Grieken
land" op het girostrookjes, worden
gesteund.
Ruth Breunis-Cohen trekt er ook
op uit om lezingen te houden voor
studenten, verenigingen en
sociëteiten. In september hield ze de
eerste in het kader van een kerk
dienst in de rooms-katholieke kerk
„Het Steiger" van de orde der Domi
nicanen. „Ik sprak daar eerst 's za
terdagavonds, en toen 's zondags nog
vier keer, bij elke mis eenmaal."
Stralend: „En de collectie heeft 1000
gulden opgebracht! Nee, niet voor
mij, maar voor Amnesty."
Later hield ze haar lezing ook in de
Ned. Hervormde Bergkapel te Hille-
gersberg en voor een groot aantal
verenigingen. Daarnaast houdt ze ad
ministratie bij, maakt ze stencils,
schrijft ze stukjes over Amnestv voor
personeelsbladen, zet ze een archief
op poten en geeft ze voorlichting aan
persmensen en particulieren.
Waarom doe je dit allemaal? Ze
antwoordt: „Als je bewust naar de
televisie kijkt en de krant leest, sla je
op een gegeven moment met je vuist
op tafel: dan moet je iets doen Met
hopen op andere regimes komen we
er niet. we moeten nu aanpakken wat
in onze macht ligt. Trouwens, dit
werk moet gewoon gedaan worden."
Beroep
Ruth Breunis-Cohen, ook nog
huisvrouw en moeder van twee
kinderen, speelt het klaar „het
gewoon te doen". Misschien kun
nen we haar daarbij helpen.
In haar lezing zegt ze: „Ik doe
hierbij uit de grond van mijn
hart een beroep op uw christe
lijke naastenliefde; onze vrijheid,
onze welvaart zijn niet zomaar
privileges voor onszelf, geen be
loning voor geweldige presta
ties. U mag het toeval, stom ge
luk of goddelijke voorzienig
heid noemen dat u vrij bent, in
ieder geval legt deze vrijheid
ons, misschien vooral ons, een
verplichting op: de plicht voor
de ander een deur te openen, de
ander een sleutel te geven of al
leen maar een paar tralies weg
te knippen."
(Wie de vrqheid van me
ningsuiting lief is, ook bui
ten onze grenzen, kan kerst
kaarten bestellen bjj Am
nesty International, Prins
Hendriklaan 21, Amsterdam,
of geld storten op giro
454000 ten name van de pen
ningmeester. Inlichtingen
geeft mevrouw Breunis-Co
hen, Spoorsingel 72b, Rot
terdam, tel. 010-288235.)
Ir. Manusama heeft gisteravond
een bezoek gebracht aan vier
Zuidmolukkers, die op het Haag
se Binnenhof in hongerstaking
zijn gegaan.
Moties in Kamer over Duitse kwestie en China
„Ik keer niet terug in een volgend kabinet"
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG PvdA-Tweede
Kamerlid Dankert zei gistermid
dag in de Kamer: „Ik mag Luns
graag, maar ik heb liever een
andere minister van buitenland
se zaken".
De betreffende bewindsman rea
geerde laconiek van achter de rege
ringstafel: „Die wens zal in vervul
ling gaan". Daarmee bevestigde hij
nogmaals de geruchten dat hij in een
volgend kabinet niet zal terugkeren.
Moeilijk heeft hij het' tijdens zijn
laatste begrotingsbehandeling niet
gekregen. Zo was de Kamer het in
grote meerderheid eens met de minis
ter dat uit de ontwikkelingen rond
Berlijn het best valt af te leiden hoe
het staat met de verhouding tussen
Oost en West en met de mogelijkheid
van een Europese Veiligheidsconfe
rentie.
Warschaupact
Mr. Berkhouwer (lib.) vroeg zich af
hoe het Russische streven naar een
Veiligheidsconferentie te rijmen valt
met de steeds sterker wordende be
wapening van het Warschau-pact.
Of dat laatste waar is, betwijfelde
mr. Van der Stoel (soc.). Volgens hem
zijn de Warschau-pact-landen hele
maal niet sterker dan die van de NA
VO.
Hij kwam met een motie waarin
hij de regering vraagt zich in te zet
ten voor een aanpak van de Duitse
kwestie, het snel beginnen van ver
kennende besprekingen tussen Oost
en West over vermindering van de
militaire sterkte en de oprichting van
een permanent orgaan voor overleg
over de Europese veiligheid.
Het Kamerlid meende dat het ge
bied dat onder de NAVO valt, niet
moet worden uitgebreid. „Het betref
fende artikel in het verdrag zal niet
worden veranderd", liet minister
Luns bij één van zijn talrijke inter
rupties weten. Zo talrijk, dat de voor
zitter hem vroeg zich te beperken.
China
Mr. Van der Stoel kwam niet alleen
met een motie over de Oost-West
verhouding; samen met D',66 diende
hij ook nog een resolutie in waarin
hij minister Luns vroeg te bevorde
ren dat de vertegenwoordiger van
Formosa (Nationalistisch China) in de
Veiligheidsraad van de Verenigde
Naties plaats maakt voor Communis
tisch China. Formosa zou wel lid
kunnen blijven van de Algemene
Vergadering.
De reactie van minister Luns op de
motie was: „Uitvoering is vrijwel on
mogelijk omdat Formosa in de Veilig
heidsraad altijd haar veto uit kan
spreken".
Mr. Bos (chr. hist.) en dr. Geelker
ken (a.r.) zochten het in een andere
richting: zij denken aan het geza
menlijk toelaten van respectievelijk
China en Formosa, Noord- en Zuid
Vietnam, Noord- en Zuid-Korea en
Oost- en West-Duitsland.
De drie woordvoerders van de con
fessionele partijen vroegen of in de
volgende kabinetsperiode het bedrag
dat wordt uitgegeven aan ontwikke
lingshulp, wordt verdubbeld van 2900
miljoen tot 5800 miljoen, zoals ook in
het Urgentieprogramma van de drie
staat.
Over de scheidende minister Luns
zei de heer Geelkerken aan het slot
van zijn betoog: „De minister is vaak
in het Nabije Oosten geweest. Daar
moest hij zijn schoenen uittrekken
als hij een moskee betrad omdat de
grond heilig is. Ook in de Kamer
heeft hij dat vaak gedaan, zodat hij
kennelijk ook die grond als heilig be
schouwt. Wij zijn daar erkentelijk
voor".
Dc heer Dankert was minder en
thousiast. Volgens hem heeft Luns zijn
persoonlijkheidsshow nooit kunnen
verbinden met beleid, en visie. Op
zijn beleid heeft de Kamer nooit
een greep kunnen krijgen omdat het
ontbrak of onsamenhangend was, al
dus de PvdA-woordvoerder.
BURGOS Het fel omstreden
militaire proces in de Spaanse
stad Burgos tegen 16 Baskische
nationalisten is gistermiddag
voortijdig achter gesloten deuren
geëindigd, nadat de verdachten
in de rechtszaal in opstand waren
gekomen en hadden getracht de
leden van de krijgsraad aan te
vallen.
De zitting werd gesloten na het re
quisitoir van de aanklager, waarin hij
tegen zes der verdachten de doodstraf
eiste en in totaal 724 jaar gevangenis
straf vorderde. Volgens militaire
kringen zullen dr vjjf rechters over
twee of drie dagen vonnis wijzen.
Het tumult barstte los toen als
laatste verdachte Mario Onaindia
werd ondervraagd. Hij sprong plotse
ling op, hief zijn vuist en deed onder
de kreet „leve de vrije Baskische na
tie" een uitval naar de krijgsraad.
Marslied
Een politieman sprong op zijn nek
voor hij de tafel kon bereiken, terwijl
de andere verdachten nationalistische
leuzen en een marslied uit de burger
oorlog aanhieven. Een andere Bask
probeerde ook tevergeefs de krijgs
raad aan te vallen.
Na enige minuten was de orde her
steld en de zaal ontruimd. Dc ver
dachten werden geboeid weggevoerd
en pas na het requisitoir terugge
bracht voor de rechters. Toen de pre
sident van de krijgsraad vroeg of ze
nog iets te zeggen hadden, antwoord
den ze in de Baskische taal (verboden
in de rechtszaal) met nationalistische
leuzen.
De verdedigers, die na de ontrui
ming van de zaal hadden afgezien
van hun recht om getuigen op te roe
pen, weigerden ook na het requisitoir
hun standpunt uiteen te zetten. Zij
dienden de tekst van hun pleidooien
op schrift in, waarbij zij er tegen
protesteerden dat zij niet voldoende
mogelijkheden hadden gekregen om
de belangen van hun cliënten te be
hartigen.
BRUSSEL Nadat dinsdag het
gesprek tussen de EEG-ministers en
het EEG-personeel is afgesprongen, is
gisteren een algemene staking onder
het EEG-persaneel in Brussel en in
andere communautaire centra uitge
broken. Deze staking, zo is aangekon
digd. zal duren tot maandag.
Bekend is dat het personeel twee
zaken wil bereiken, namelijk institu
tionalisering van een dialoog met zijn
werkgever en in de tweede plaats een
aanpassing van de wedde.
Italië heeft intussen zijn ambassade
in Madrid opgedragen, de aandacht
van de Spaanse regering te vestigen
op de bezorgdheid die het proces bij
het Italiaanse volk heeft gewekt. Vol
gens officiële kringen in Rome hoopt
men dat de Spaanse regering op de
een of andere wijze ingrijpt.
De Westduitse regering zou na de
ontvoering van de Westduitse consul
Eugen Beihl door Baskische separa
tisten niet alleen met de Spaanse
autoriteiten, maar ook met de ont
voerders in contact staan, het contact
zou plaats hebben in het consulaat-
generaal in Bordeaux.
AMSTERDAM "Het pension aan
de Amstelstraat, waar zaterdag bij
een brand negen gastarbeiders om
het leven kwamen, voldeed voor het
grootste deel aan de brandveiligheids
eisen. Het is echter waarschijnlijk
dat niet alle voorzieningen, zoals de
brandbeveiligingsdeuren, zijn ge
bruikt". Aldus heeft burgemeester
Samkalden in de gemeenteraad ge
zegd.
Vandaag werd overlegd over de op
richting van een stichting, die zich
speciaal met de huisvesting van gast
arbeiders zal bezighouden.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Inditn de provin
ciale staten volgende week met een
nog door Gedeputeerde Staten in te
dienen voorstel akkoord gaan, zal de
provincie garant staan voor een be
drag van 1,5 miljoen voor de aan
koop van het Staelduynsebos.
De Rotterdamse golfclub heeft zoals
bekend een oplossing geëist voor 1
januari 1971 Wanneer de golfclub het
aanbod zal afslaan zal het bos vol
gend jaar veranderen in een golfter
rein.
Het voorstel is een laatste poging
om het in het afgelopen jaar fel om
streden bos voor de recreatie te be
houden. In ieder geval zal voor 31
december duidelijk moeten worden
wat er gaat gebeuren, want dan loopt
het contract af dat de golfclub heeft
gesloten met de eigenaresse van het
bos, de familie Van Rijckevorsel
De provincie zou graag zien dat de
golfclub een ander terrein accepteert,
dat kan worden aangelegd in de
groengorde rond de Rijnpoorthaven.
GRONINGEN De 52-jarige buf-
fetbediende J. J. Koning uit Gronin
gen, die in de nacht van dinsdag op
woensdag in de omgeving van Gro
ningen levenloos in een auto werd
aangetroffen, blijkt te zijn gewurgd.
Het slachtoffer is ook enkele keren
met een scherp voorwerp op het
hoofd geslagen. De politie heeft de
dader nog niet kunnen opsporen.
ASSEN De elf algemene zieken
huizen in Drente en Groningen gaan
samenwerken. Geprobeerd zal worden
de dienstverlening in de twee pro
vincies zo optimaal mogelijk te ma
ken.
Dit werd gisteren meegedeeld door
het bestuur van de nieuw gevormde
stichting „Samenwerking ziekenhui-,
zen Groningen en Drente". Binnen
kort zal een bureau voor deze stich
ting worden geopend.
Feestelijke gekleurde dikke kaars (middel
lijn 5 cm) voor wie een nieuwe abonnee op
geeft. Met kandelaar van sierlijk smeed
werk. Brandt minstens 40 uur. Ook leuk
om cadeau te geven.
Ik geef op als nieuwe abonnee:
ndres?
woonpl.
I betaling per
L*
kwartaal
maand
Mijn naam is:
adres:
woonpl:
Stuur mij de dikke kaars met kandelaar
als tegenprestatie
I
1
Postzegel is niet nodig als u op de envelop schrijft:
Nieuwe Leidse Courant, Antwoordnummer 267, Leiden.
