Britten moeten nog steeds
bij kaarslicht leven
Aantal landbouwbedrijven
over 15 jaar gehalveerd
Uitgaan in Nederland
betrekkelijk goedkoop
Ontvoerders bonden
Cross staven
dynamiet om
z'n
hoofd
HET ZIT SNOR
VOOR DE MAN
Onderwijs
onderweg
Rijn vervuilers
in beroep
In verstedelijkte westen van ons land
Praatpalen
voor meer
doeleinden
DONDERDAG 10 DECEMBER 1970
Elect riciteit sar beider» wijzen voorstel af
KLEEF De advocaat van de
Hamburgse reder Bernhold, die
maandag in het eerste Westduitse
Rijnvervuilingsproces tot acht maan
den gevangenisstraf voorwaardelijk
en boetes van in totaal 85.000 mark is
veroordeeld, heeft beroep tegen het
vonnis aangetekend.
Hij verklaarde dat het hoogge
rechtshof in Karlsruhe zich nu voor
de eerste maal met de bepalingen van
de waterhuishouding zal moeten gaan
bezighouden.
De advocaat vindt dat de rechtbank
in Kleef jegens Bernhold subjectief te
werk is gegaan.
LONDEN De leiders van
de ongeveer 125.000 werknemers
bij de Britse electriciteitsbedrij-
ven hebben gisteravond een
voorstel van minister Carr van
arbeid om hun looneisen aan een
onafhankelijke arbitragecom
missie voor te leggen van de
hand gewezen.
Het was de eerste maal dat de re
gering een initiatief nam in het ar
beidsconflict dat al drie dagen duurt.
Een actieleider zei dat men het
voorstel had afgewezen omdat een
arbitragecommissie meteen al beïn
vloed zal worden door hetgeen de
regering over de loonsituatie heeft
gezegd.
Volgens haar kunnen de lonen in
de genationaliseerde energiebedrijven
met niet meer dan twee pond sterling
per week worden verhoogd. De werk-
DEN HAAG Volgens het
Britse blad Financial Times is
het uitgaansleven in Nederland
betrekkelijk goedkoop.
Zij hebben, tegen dc achtergrond
van de voortdurende stijging van de
kosten van het levensonderhoud over
de gehele wereld, een overzicht hier
van gemaakt.
Voor vier personen kost een avond
je uit in Amsterdam volgens het blad
in totaal 59,50 dollar, wat overeen
komt met zo'n 210 gulden. Dit uitje
omvat een diner in een goed restau
rant, een bezoek aan een nachtclub
De inter city trein Maastricht-
Amsterdam botste gisteravond
om half zeven op een onbevei
ligde overweg in Heeze (onder
Eindhoven) tegen een vracht
auto. Treinmachinist J. Fonteijn
uit Eindhoven kwam om. Zwaar
gewond werden de chauffeur
van de wagen, J. van Gessel, en
zijn bijrijder, J. J. de Ruiter,
heiden uit Best. De locomotief
en één wagon ontspoorden. De
NS dachten vanmiddag het
baanvak Weert-Eindhoven weer
te kunnen gebruiken.
inclusief champagne en een
acht kilometer lange taxirit.
Dublin is iets goedkoper, daar kost
een soortgelijk avondje ongeveer 205
gulden. Veel duurder zijn Brussel^
Parijs en Rome. Voor een avondje uit
moet men daar respectievelijk 536,
466 en 367 gulden in de portefeuille
hebben.
Het blad heeft ook de kosten ver
geleken van een voedselpakket, in de
diverse hoofdsteden.
Voor een pakket van vlees, brood,
aardappelen, eieren, boter, suiker en
nog een aantal artikelen die op het
Europese huishoudlijstje niet zullen
ontbreken betaalt men in Amsterdam
zo'n 61 gulden.
Gaat een Nederlandse huisvrouw-
dezelfde boodschappen in Stockholm
halen, dan moet ze wel bijna twee
keer zoveel geld meenemen om deze
te kunnen betalen. Stockholm is dan
ook de duurste stad van Europa.
Onze zuiderburen zijn anders ook
niet de goedkoopste, daar betaalt men
voor hetzelfde pakket ongeveer 72
gulden
Goedkoper zijn Spanje. Portugal en
Joegoslavië. Het blad vermeldt niet of
het bij deze prijsvergelijkingen het
verschil in lonen heeft betrokken.
nemers eisen zes pond om hun week
loon op het gemiddelde van dertig
pond te brengen.
Voelbaar
De gevolgen van de langzaamaan-
actie worden steeds meer voelbaar.
Gisteren zat ongeveer eenderde van
alle Engelsen in het donker en menig
een zonder verwarming. Als vol
gende week 26.000 man technisch
personeel zich bij de actie aansluit,
zal de situatie nog benarder worden.
Verscheidene dagbladen voorspellen
het ingrijpen van de regering als een
zeer reële mogelijkheid. Zij zou dan
militairen kunnen inschakelen, doch
men ziet niet hoe dezen zonder hulp
van de arbeiders de electriciteitsbe-
drijven op gang kunnen houden.
In gehele districten van Londen
viel gisteren de stroom uit. Onder an
dere Fleet Street, waar veel kranten
zijn gevestigd, was hiervan het
slachtoffer.
Parlement
In het parlementsgebouw zaten de
volksvertegenwoordigers knus bijeen
in het licht van kaarsen die zij op
hun banken hadden gezet. De zaal
wachters liepen met ouderwetse stal
lantaarns rond, zodat men zich in een
parlementsvergadering in de vorige
eeuw waande.
Geen vers brood
op 2 januari
DEN HAAG Het nieuwe jaar zal
zonder het nuttigen van vers brood
moeten worden begonnen.
Na overleg hebben de bakkersbe
drijven geadviseerd op 2 januari
de dag tussen nieuwjaarsdag en zon
dag geen brood te bakken.
Met eet na deze feestdag toch wei
nig brood en het bakkerijpersoneel is
dan wel aan een extra vrije dag toe.
AMSTERDAM Over vijf
tien jaar zou in het westen van
het land nog plaats kunnen zijn
voor een kleine 44 procent van
het huidige aantal landbouwbe
drijven, de tuinbouw niet mee
gerekend.
Tot deze prognose kwam drs. D. H.
Franssens, planoloog van het Land
bouwschap, gisteren op de algemene
vergadering van de Hollandse maat
schappij van landbouw in Amster
dam.
Hij baseerde zijn berekening op
twee hoofdgegevens. Enerzijds zal in
die vjjftien jaar de agrarische be-
drijfsgrootte moeten verdubbelen, wil
men de opbrengsten gelijke tred doen
houden met de kostenstijgingen en
anderzijds zullen 52.500 hectaren
een achtste deel van de in het westen
aanwezige cultuurgrond ten behoe
ve van industrie, stedenbouw, recreatie
enz. aan de landbouw worden ont
trokken.
Verbetering
LONDEN De Britse diplo
maat James Cross heeft giste
ren tijdens een persconferentie
op uiterst koele wijze beschreven
wat hij heeft meegemaakt tij
dens de zestig dagen dat hij in
handen was van Canadese ex
tremisten en dat hij elk moment
voor zijn leven moest vrezen.
De 49-jarige handelsattaché ont
hulde dat zijn ontvoerders een
keertje foto's van hem hadden geno
men terwijl staven dynamiet om zijn
hoofd waren gebonden. Deze foto's
zijn overigens nooit gepubliceerd.
Het allerergste ogenblik was toen
hij twee weken na zijn gijzeling naar
de radio mocht luisteren en' over het
nieuws hoorde dat minister Laporte
door een andere afdeling van het Be
vrijdingsfront van Quebec was ver
moord.
.,De mensen die mij vasthielden,
wisten hier van af voordat het was
omgeroepen", vertelde hij met stellige
zekerheid. „Ik hoorde in dezelfde uit
zending dat mijn lijk was gevonden.
Mijn 'grootste zorg was dat mijn
vrouw het bericht zou horen. Ik ken
de mijn toestand, maar zij niet."
Zijn gehele gevangenschap had
Cross een kap moeten dragen. Na
verloop van tijd mocht hij die afzet
ten voor het kijken naar de tv en
werden ook zijn handboeien afge
daan.
„Ik heb aan ontsnappen gedacht,
maar wist dat ik dan zou worden
neergeschoten. Bovendien wist ik niet
waar ik was en welke kant ik op
moest om de woning te verlaten. Ik
besloot maar het gewoon uit te hou
den en zo mogelijk een etmaal langer
in leven te blijven", aldus Cross.
Onder bepaalde voorwaarden acht
hij in het verstedelijkte gebied een
ontwikkeling van de landbouw „tegen
de verdrukking in" mogelijk. Voor de
westelijke veenweidegebieden is ver
betering van de waterhuishouding en
van de agrarische ontsluiting urgent.
Daarmee kan men beter niet wachten
totdat voor deze gebieden ruilverka
velingsplannen klaar zijn.
Drs. Franssens verklaarde zich „tot
op zekere hoogte" voor uitbreiding
van het havengebied op de Maasvlak
te. Daarvan is namelijk geen gevaar
te duchten voor verdere verzilting
van het binnenland: van havenaanleg
in de Hoekse Waard wel.
De inkomenspositie van dc land
bouw in Noord- en Zuid-Holland zal
dit jaar belangrijk minder zijn dan in
1969, verwacht de heer W. H. Jas,
voorzitter van de maatschappij.
De weersomstandigheden maakten
dat het vee laat de weide inging en
dat de suikerbieten laat werden ge
zaaid. De bieten blijken nu in het
De coupé waarin ik terecht kwam
in de trein van Den Haag naar Gro
ningen glom van nieuwheid. Een
glanzende betimmering, ruime rek
ken langs de zijwand boven, zelfs de
ramen nog onbespat.
De wagen liep vol. Drie heren,
kennelijk vergadermoe, installeerden
zich paast en tegenover me. Ze zaten
nauwelijks toen de trein aantrok.
Een merkwaardig piep-bromgeluid
vulde de ruimte. Een der heren
veerde uit zijn wat luie houding om
hoog en riep: „muziek...!"
Een seconde later echter bleek het
alleen maar een ondefinieerbaar ge
roezemoes ergens anders in de trein
te zijn, dat vaag door de luidspreker
boven de verbindingsdeur drong.
De teleurstelling werd echter al
bij Voorburg goed gemaakt door een
amicale heer met N.S.-embleem, die
de kaartjesknippende conducteur
vergezelde en beladen was met pa
perassen. De muziekfantast toonde
zijn kaartje en de conducteur gaf de
begeleider een seintje. Die straalde
als een hengelaar, die de dobber ziet
bewegen. Beet....
„Mijneer gaat naar Groningen?".
Zou meneer dan willen meewerken
aan een enquête?" Het formulier lag
al op meneers schoot en meneer
vond het kennelijk leuk. Een ogen
blik later zaten we er gevieren aan
te werken. Het ging om het zïtge-
mak van de banken.
Of het hoofd goed rustte?
We klapten allemaal het achter
hoofd tegen de steun.
En zeiden: „Neen...."
Schoten toen wat onderuit in on
gegeneerde lighouding, .zochten met
de schedels rust, maar het lukte
niet...
De uitverkoren formulierinvuller
krabbelde wat op. Het moet, als hij
eerlijk is geWeest. vernietigend zijn
geworden.
Het volgend experiment scheen de
beenvrijheid te betreffen, want hij
Ziiicii
begon zijn, inderdaad nogal lange,
onderdanen in verschillende bochten
te wringen. Vervolgens Vj.vam het
armgemak aan de beurt. Elleboog op
de leuning, de hand op het fluweel,
de onderarm rustend. Het leek of we
gevieren kamergymnastiek beoefen
den.
„Zet er alstublieft bij", zo gaf ik,
mijn vrouwelijke inbreng, „dat het
op de hoekplaats zo lastig is zonder
zijwand. Geen vrouw weet waar ze
haar handtas moet laten in deze wa
gons."
De meneer controleerde het vra
genlijstje.
„Daar staat niks over..." zei hij en
liet de damestasjes genadeloos val
len.
De laatste vraag: „Hoe lang zou u
nog wel in deze trein kunnen zit
ten?"
We drukten ruggen, strekten be
nen, zochten nog aldoor naar hoofd
ontspanning en besloten gemeen
schappelijk, dat dit een onwijze
vraag was.
Men zit in een trein zolang als het
moet, niet korter, niet langer.
Je kunt er nu eenmaal niet uit
stappen en er achteraan gaan hollen.
En je rijdt geen meter verder dan
het eindstation.
De N.S.-méneer kwam het formu
lier ophalen met veel dank.
Toen hij weg was bleven we on
rustig draaien in kritisch voelen
naar ons welzitten. Het was gek,
maar dat lükte steeds minder.
Waar we aanvankelijk ons ont
spannen hadden neergezet, scheen
nu een dwangmatige ruimte te zijn,
waar we niet in pasten.
Het station Utrecht binnenrijdend
pakte ik mijn spullen en maakte me
vertrekvaardig. Ze zagen het met
ietwat jaloerse blikken aan. „Nog
twee uur..." zuchtte één, „alsmaar
weten dat je zit..."
Hun weergroet was wat mat toen
ik. als een ontslagen gevangene, de
vrijheid tegemoet ging...
AMSTERDAM De man met het
haarstukje is al geaccepteerd, de
kortgewiekte dienstplichtige zet in
het weekend een langlokkige pruik
op, maar het allernieuwste is dat de
man zich een martiaal voorkomen
kan geven door een snor op te plak
ken.
Een snor, die hem even heldhaftig
maakt als de roodgejaste leden van
het Britse Royal Regiment. De snor is
een uitvinding van Max Factor en is
verkrijgbaar in een luxe verpakking
compleet met plakmiddel en losweek-
vocht. Bovendien bevat de doos nog
een prachtige flacon Leather Cologne
for Men, zodat de man die de snor
koopt zijn ijdelheid kan camoufleren
en de verkoopster wijsmaken, dat hij
het edel vocht wenst en de snor op de
koop toeneemt....
Met de snor kan hij experimente
ren, want er kan een krul ingedraaid
worden of een hangende knevel van
gemaakt worden, desgewenst kan de
snor bijgeknipt worden in elk model.
Voor het vrouwelijk schoon is een
oplossing door Max Factor gevonden
voor het geknoei met eyeliners. Er is
nu een kokertje, waarin een ragfijn
penseeltje van sabelbont past, dat
automatisch met een beetje eyeliner
bevochtigd wordt, waardoor er net
genoeg is voor de twee gewenste
streepjes.
Het „gouden" kokertje sluit herme
tisch en het penseeltje is altijd klaar j
voor gebruik. Er wordt geen druppel I
verspild. Deze Linemaker de Luxe is
verkrijgbaar in zes tinten. De vulling
kan vernieuwd worden.
algemeen een lage suikeropbrengst te
geven en ook de opbrengsten van
granen zijn tegengevallen.
Ondanks de staking in de elek
triciteitscentrale gaat het leven
in Londen verder. De bezoekers
van een Londense pub drinken
hun biertje bij kaarslicht.
UTRECHT In de PTT-kabel. die
gebruikt zal worden voor het praat-
palensysteem, zijn ook adert, gereser
veerd voor andere doeleinden, onder
meer voor de gladheidsbcstrijding.
Daarom zal bij wijze van proef op
rijksweg 28 van Hoevelaken tot de
brug over de Vecht bij Zwolle op
afstanden van ongeveer tien kilome-
gladheidmelders worden geplaatst,
van verschillende makelij met daar
bij temperatuur- en vochtmeters om
de werking te kunnen vergelijken en
controleren.
Dit is gebleken uit enkele pre-ad-
viezen, die het uitgangspunt voor eer*
discussie vormde op de vandaag in
Utrecht gehouden algemene vergade
ring van de Vereniging Het Neder
landse Wegencongres.
Rijkswaterstaat streeft naar een
opzet van steunpunten voor de glad
heidsbestrijding langs de autosnelwe
gen, waarbij materiaal, uitrusting en
mensen optimaal kunnen worden in-
ge,zet. Voor een „probleemloze'*
autosnelweg is een onderlinge afstand
van 20 kilometer voor de steunpunten
voldoende, meende de heer H. Hoek
stra, secretaris van de commissie
gladheidsbestrijding.
Drs. J. van der Kolk, van het bu
reau verkeersveiligheid van Rijkswa
terstaat, stelde dat het aan de hand
van verkregen informaties mogelijk
zal zijn om via de kabel Kvaarschu-
wingstekens, die langs de weg staan
zoals knipperlichten en verdwijnbor-
den in te schakelen.
Het kabelnet kan dus voor drie
doeleinden gebruikt worden: praatpa
len, informatie en signalering. De be
nodigde energie hiervoor kan niet via
dit net. maar moet apart worden aan
gevoerd.
door Ton Elias
Bij 140 leerlingen van lts'en, ma
vo's en havo's is kortgeleden een
groeionderzoek begonnen dat uitgaat
van de Nijmeegse universiteit; om
precies te zijn: van de vakgroep an
tropologie van de afdeling anatomie,
embryologie en fysische antropologie
bij de medische faculteit.
Toen bij de behandeling van een
of ander onderwijsstuk in de kamer
mevrouw Schouwenaar van de WD
eens wees op de snelle groei van
kinderen in hun puberteit, keek men
wat vreemd op. In discussies over
het onderwijs worden kinderen ge
handicapt of ze zijn begaafd; ze blij
ven zitten of je laat ze doorstromen,
maar je ziet ze uit de papier- en
praatwinkel zelden levend tevoor
schijn komen als de harde groeiers
die ze zijn. Het blad „Nieuws" van
de katholieke universiteit vermeldt
nu interessante gegevens over de
meting van die groei.
Spurt
Er is twee keer een groeispurt. De
eerste ligt voor jongens en meisjes
rond de 6 a 7 jaar; de tweede voor
meisjes tussen 9 en 14 en voor jon
gens tussen 12 en 16. De groei kan
het best gemeten worden aan de on
derarmen, maar precies meten
niet eenvoudig. In Nijmegen is een
meetkop ontwikkeld die de pols
knobbel omschrijft; met het Griekse
woord voor beengewricht kwam men
tot de benaming „condylograaf". De
afstand tussen elleboog en pols kan
nu erg nauwkeurig gemeten worden
er wordt gesproken van een meet-
fout van niet meer dan 0,09 mm.
De groei wordt om de 21 dagen
gemeten. Men verwacht dan telkens
een 0,6 mm langere onderarm te
zien, tot in de groeispurt. In deze
fase zal de groei dubbel zo sterk
zijn. Opzettelijk worden leerlingen
van verschillende schooltypen geme
ten. Door dit onderzoek hoopt men
te kunnen bepalen wanneer iemand
in de groeispurt komt of zit; de top
snelheid van de groei zal worden
nagegaan, seizoeninvloeden, de in
vloeden van infectieziekten enz. Bij
voorbeeld voor dc dosering van me
dicijnen is het belangrijk te weten
op welke plaats van de groeicurve
een kind zit.
De condylograaf is het produkt
van een belangrijk stuk samenwer
king binnen de antropologie. De fy
sische antropologie houdt zich pri
mair bezig met het lichamelijke as
pect en de culturele antropologie
met het culturele. Beide takken van
wetenschap hebben elkaar nodig om
de evolutie van de mens te begrij
pen.
gegeven. Hij zet de vwo-havo-leer-
lingen apart en zwijgt over leerlin
gen van mavo en lager beroepson
derwijs. Zo wordt de middenschool
gedachte helemaal de das om ge
daan. Die onderschool zou men beter
„opzijschool" kunnen noemen, aldus
dit commentaar.
Is dat zo? Je kunt ook redeneren:
een middenschool is sociaal wense
lijk, maar ligt in ons land onder
wijskundig moeilijk. Laten pioniers
vooral gauw de kans krijgen de
middenschool uit te proberen, maar
men moet niet denken de constructie
van een school waarin alle leerlin
gen van lts tot en met gymnasium
bijeenblijven, op grote schaal met
een te kunnen afdwingen. Met een
onderschool gaan we in ieder geval
niet de verkeerde kant op dacht
ik. Maar ik wil de lezer niet onthou
den dat anderen de SG zien als een
man die de klok terugzet.
Twente
De Tweede-Kamerfracties van
WD en CHU zijn met het plan ko
men aanzetten de studie van het mi
lieubeheer te concentreren in een
speciale faculteit aan de TH Twente.
Er wordt nu op zeven plaatsen ver
snipperd aan milieuhygiëne gedaan;
het is beter op één plaats een goede
greep te krijgen op de gehele pro
blematiek.
CHU en VVD zijn ook bij de strijd
over de vestigingsplaats van de me
dische faculteit opgekomen voor
Twente. Hun nieuwe idee ziet er
niet slecht uit, maar op de perscon
ferentie over deze zaak overkwam
het mij dat ik even de ogen sloot en
me indacht dat er een paar Kamer
leden van andere fracties aan het
woord waren die een soortgelijk
pleidooi hielden, maar dan voor een
andere hogeschool zeg Wagenin-
gen of Delft. Zo'n gedachtenvlucht is
fataal.
Tegenover elk argument voor
Twente is namelijk een ander argu
ment voor een andere instelling te
plaatsen en soms kun je zelfs vol
staan met dezelfde argumenten. De
leek krijgt daarbij hetzelfde machte
loze gevoel als er ook was bij de
discussies die vooraf zijn gegaan aan
de vestiging van de TH in Eindho
ven, de TH in Enschede, de eventue
le TH in Noord-Holland en de me
dische faculteit in Maastricht: voor
legio plaatsen kan indrukwekkend
gepleit worden.
Onzii
En verder..
Twee weken terug stonden in deze
rubriek een paar regels over de sug
gestie van secretaris-generaal Van
Wolferen die in Zoetermeer de ge
dachte lanceerde dat men een te
groot wordende vwo-havo-school
zou moeten opdelen in een onder- en
bovenschool. Boven getekende uitte
het vermoeden dat dit een praktische
bijdragen zou kunnen zijn tot het
oplossen van de structuurproblemen
in het voortgezet- onderwijs. Er is
een streven naar versteviging van
de dwarsverbindingen tussen de
verschillende onderwijsvormen die
aansluiten op het basisonderwijs; of
als men dit te slap vindt uitge
drukt naar het on geselecteerd
bijeenhouden van de leerlingen in
de eerste iaren van het voortgezet
onderwiis. Waar dit op uit zal draai
en, weten we nog niet. maar een
onderschool zou een bruikbare aan
zet kunnen zijn voor omschakeling
op een nieuwe situatie.
Naast deze tekstuitleg is echter
ook een andere mogelijk. Een andere
krant meent dat de secretaris-gene
raal het denken over de onderwijs
structuur voor kinderen van 11 jaar
en oudgf een zwenking terug heeft
was er op dezelfde dag waarop
dit plan gepresenteerd werd, de
officiële publikatie van het McKin-
sey-rapport over de planning van
het wetenschappelijk onderwijs en
het hoger beroepsonderwijs. Over
dat dikke stuk valt nog heel wat te
zeggen, maar dit keer alleen een
simpele opmerking over toon en
sfeer.
Het rapport staat vol duidelijke
voorbeelden van hoe de dingen in de
universiteiten en hogescholen geor
ganiseerd en gezegd moeten worden.
Dat gaat zo: „We shall establish a
the new Office of planning to assist
administration and academic staff in
determining the future direction of
this university in a more thoughtful,
thorough, and systematic fashion.
We shall make special efforts to be
more effective and efficient in the
use of our administrative resources"
(enz. enz.)
Vergeleken met het advies van het
Amerikaanse organisatiebureau is
het CH-VVD-voorstel gewoon een
lachertje: er dient deugdelijk ge
pland te worden. Maar laten we el
kaar daarbij zondebekentenissen in
de stijl van „ik ben niet efficiënt
geweest" besparen. Het stuk van
McKinsey heeft hier en daar de na
vrante klank van de beterschapsbe
loften van zielige foutenmakers in
dictatoriaal geregeerde landen.
