Historische das
Navo wil wapenvrije zone
in centrum van Europa
Noodtoestand in
Baskenland
MUZÏeK
Jaar loon bij
fusie-ontslag
Invasie uitgevoerd
door Portugezen
Ouders
dreigen
kinderen
van school
te halen
Weer celstraf
voor krakers
KNIL-militair
voor doodslag
3 jaar cel in
Jongen poogde
schoonmaakster
te wurgen
Lesauto moet
bord hebben
Nixon: 'ergste van
inflatie voorbij
Ruzie om bal j
leidde tot
doodslag
KNVB GELASTTE
ALLE VOETBAL
VOOR VANDAAG
GEHEEL AF
ZATERDAG 5 DECEMBER 1970
Pastoor Kerkhof uit Almelo is door Skanevik tot
„Sportvisser van het Jaar" uitgeroepen, omdat hij
deze zomer een 11 pond zware pollak ving in het naar
dit Noorse stadje genoemde fjord. Gisteravond nam, hij
in Amsterdam de titel en de daarbij behorende trofee
in ontvangst van hoteldirecteur Guddal en diens vrouw.
Verleidelijk aanbotl aan Moskou
BRUSSEL De. vijftien
Navo-lidstaten hebben gisteren
besloten pas aan een Europese
veiligheidsconferentie te gaan
denken als Moskou heeft meege
werkt aan het tot stand komen
van een akkoord over Berlijn.
De ministers van buitenlandse
zaken hebben hier echter een
verleidelijk politiek aanbod aan
verbonden: een plan voor een
wapenvrije zone in het centrum
van Europa, waar de grote oor
logen van de 19de en 20ste eeuw
hun oorsprong vonden.
Op het jaarlijkse overleg trokken
de ministers verder de volgende con
clusies:
De Navo-landen zijn vastbesloten
hun militaire waakzaamheid te hand
haven, terwijl het streven naar een
verzoening tussen oost en west wordt
voortgezet.
Door de Westduitse overeenkoms
ten met Moskou en Polen is vooruit
gang geboekt in de richting van wer
kelijke veiligheid in Europa, maar er
moet op dit gebied nog een hoop ge
daan worden.
Hoewel de Russen hun druk op
West-Europa verminderen, heeft het
uitbouwen van de militaire macht
van Rusland in de Middellandse Zee
een punt bereikt waarop tegenmaat
regelen dringend nodig zijn.
Meest geprezen man aan het eind
i van het Navo-beraad was gisteren de
Nederlandse defensie-minister Den
Huren
Het beleid van minister Schut komt
mijns inziens hierop neer dat de huren
van de slechtste woningen waarin de
laagst betaalden gehuisvest zijn, met
twaalf procent omhoog gaan, zonder
dat daar enige verplichting voor de
huiseigenaren tegenover staat.
Hoe moet de kiezer in deze omstan
digheden de juiste man op de juiste
plaats krijgen als onze goedbedoelde
raadslieden dat niet kunnen? We lezen
over astronomischj bedragen voor al
lerlei doeleinden, maar wij, die in
oude wijken wonen, komen er maar
bekaaid af.
Zouden ze ons ook nog een gelukkig
nieuwjaar wensen?
ROTTERDAM
A. R. Luyendijk-
v. d. Leeuw.
Belastingen (2)
De heer Kraus heeft op cynische
wijze zijn bewondering uitgesproken
over de goocheltoeren van minister
Witteveen. Ik ben het als agrariër ge
heel met de heer Kraus eens.
Wij zitten voor zware lasten en bo
vendien kunnen wij van alle prijsver
hogingen en de btw die we moeten
betalen, geen cent doorberekenen. We
moeten afwachten wat de produkten
op de veiling zullen opbrengen. En
m^ar werken van zonsopgang tot zons
ondergang.
De olieprijzen zijn schrikbarend ge
stegen, zoals iedereen bekend kan zijn.
De regering heeft steun toegezegd in
de vorm van een fooitje. Er komen
echter geen reacties van stooktuinders.
In andere bedrijfstakken wordt het
werk neergelegd wanneer men denkt
te weinig te verdienen, maar de agra
rische sector heeft dat nog niet ge
daan. Dat buit de regering uit. Laat de
agrariërs maar dorsen, om het met een I
variant op een bekend gezegde uit te I
drukken
De fiscus zal het niet laten als er j
nog een cent van fruittelers, veehou- j
ders en tuinders in de wacht kan wor- I
den gesleept. Het geld dat aan de ont
wikkelingslanden wordt gegeven kan
men beter beschikbaar stellen voor de
genoemde sectoren. Anders wordt Ne
derland zelf noodlijdend.
LICHTENVOORDE De ouders van
de leerlingen van de St. Ludgerus-
school voor buitengewoon onderwijs
in Lichtenvoorde hebben het school
bestuur gedreigd met een schoolsta
king van een dag als dit bestuur niet
bereid is hun eisen in te willigen. Zij
willen dat de St. Ludgerusstichting,
die thans de school bestuurt, direct
wordt vervangen door een vereniging
met rechtspersoonlijkheid, waarvan
iedereen lid kan worden. Voorts eisen
zij de terugkeer van het schoolhoofd
A. van Tongeren, die enige tijd gele
den werd ontslagen. De ouders ver
wijten 't bestuur in dezen eigenmach
tig optreden. Het ultimatum loopt
dinsdagmiddag 12 uur af. Zijn de ei
sen dan niet ingewilligd, dan houden
de ouders de kinderen woensdag thuis.
AMSTERDAM De Amsterdamse
politierechter mr G .H. Nomes heeft
gisteren opnieuw enkele van de 74
jongelui, die op bevrijdingsdag het
lege Amro-Bank-pand in Amsterdam
kraakten, tot gevangenisstraffen ver
oordeeld.
De straffen variërden van 10 dagen,
waarvan 7 voorwaardelijk tot twee
weken, waarvan een week voorwaar
delijk.
Toom. Van alle delegaties heeft hij
gelukwensen in ontvangst moeten ne
men voor het feit dat hij erin ge
slaagd is de Europese Navo-landen
ertoe te bewegen in totaal 3.5 miljard
gulden meer voor de gezamenlijke
defensie uit te geven in een periode
van vijf jaar.
Commentaar van minister Luns, die
als opvolger van secretaris-generaal
Brosio wordt genoemd: „Den Toom
zou een hele goede secretaris-gene
raal zijn."
Actieprogram CBAT:
(Van onze soc- econ. redactie)
UTRECHT Aan de sociale zeker
heidswetgeving dient met spoed een
voorziening te worden toegevoegd
voor werknemers, die ontslagen wor
den b(j concentraties, fusies, ophef
fing, overname en onteigening van
bedrijven.
Dit wordt gezegd in een aktiepro-
gram, dat vrijdag unaniem aanvaard
is door de tweedaagse algemene ver--
gadering van de Christelijke bond van
werknemers in de agrarische bedrijfs
takken en de tabakverwerkende in
dustrie.
In het aktieprogram wordt daar
bij gesproken van de volgende mini
ma: a. volledige inkomensgarantie
van tenminste een jaar; b. volledig
behoud van verkregen pensioenrech
ten; c. onverminderde voortzetting
van de pensioenopbouw voor werk
nemers van 60 jaar en ouder en/of
vervroegde pensionering op hetzelfde
bedrag dat verkregen zou zijn bij het
bereiken van de normale pensioenge
rechtigde leeftijd; d. winsten, ont
staan door overdracht van een onder
neming, moeten voor een deel ten
goede komen aan de betrokken werk
nemers; e. vergoeding van noodza
kelijke verhuis- en inrichtingskosten
en f. bij onteigening van bedrijven
moeten voor de agrarische werkne
mers rechten worden vastgelegd, die
vergelijkbaar zijn met die voor eige
naren en pachters.
Andere punten uit het aktiepro
gram zijn: het splitsen van loonsver
hogingen in twee delen, nl. een voor
iedereen gelijk bedrag ter hoogte van
de stijging van de kosten van levens
onderhoud en een percentage voor
verbeteringen^ die daar bovenuit ko
men; spoedig inhalen van de achter
stand in beloning van agrarische
wernemers bij de werknemers in de
industrie en verbetering van de af
vloeiingsregeling.
Het hoofdbestuur van de CBAT
kreeg machtiging de fusiebesprekin
gen met een vijftal andere bonden
van het CNV voort te zetten. De
nieuwe bond, zo werd meegedeeld,
zal bijna 102.000 leden omvatten van
alle 239.000 bij het CNV aangeslotenen.
Een paar jaar geleden zei men
in de KVP, ARP en CHU tegen
elkaar: zou het nu zo moeilijk
zijn om als drie christelijke par
tijen met eenzelfde grondslag
het eens te worden over één
programma? Die vraag was met
een uitdaging. Het antwoord
was: Laten we het proberen. De
deskundigen, politici en pro
grammeurs zijn aan het werk
gegaan.
De geschiedenis kennen we: de
ijverige Achttien, die veel vergader
den en commissies aan het werk
zetten.
De rapporten kwamen er uit. Dit
politieke geploeg werd door de om
standers met stijgende interesse en
toenemende verbazing gevolgd. Ook
dat was dus nog mogelijk.
Ruim een jaar geleden was dit
rapporten-werk gereed. De Acht
tien trokken zich terug in hun eigen
partijen. Om te ontdekken, zo ze het
nog niet wisten, dat de nodige reac
ties (waarderend en afkeurend) wa
ren ontstaan op al die gesprekken
over de partijmuren heen.
Zo moest weer orde worden ge
steld op de eigen zaken. Trouwens,
de tijd was aangebroken hard te
werken in de eigen partij. Want er
moesten programma's worden ge
maakt voor de komende verkiezin
gen en de volgende regeringsperiode.
Uil-daging
Om dit spannend verhaal over een
politieke ontwikkeling niet te lang te
maken: de drie vergaten elkaar niet.
Nog altijd was daar die uitdaging.
Toen de eigen programma's ongeveer
klaar waren, bleek plotseling een
stuurgroep uit de drie partijen aan
het werk te zijn.
Er werd snel gekoerst en dat éne
programma kwam op papier te staan.
Maar je kon niet zeggen, dat de
partijen het met dit werkstuk eens
waren.
Een KVP-partijraad vond veel te
weinig terug van het eigen Steen-
kamp-programma en produceerde
een motie bij wijze van verlanglijst.
Het Convent van de ARP deed het
zelfde en ook de Unieraad had zo
zijn wensen.
De stuurgroep zwoegde weer ver
der en wendde het roer in de ver
schillende gevraagde richtingen. Re
sultaat een nieuw aangevuld en op
een aantal punten concreter gemaakt
gemeenschappelijk programma.
De besturen van de partijen heb
ben het donderdag ontvangen. Uit de
begeleidende brief blijkt, dat men
het niet op alle punten eens is over
de bestuurlijke vernieuwing en de
democratisering. En tijdens een ge
sprek met de drie partijvoorzitters
kwam naar voren, dat alles nog niet
was uitgepraat. Over de defensie
inspanning bestaat bijvoorbeeld
evenmin overeenstemming.
Maar ARP-voorzitter Veerman zei,
dat men het nu voor 99 pet eens was.
Waarmee hij onderstreepte, dat het
gelukt was. Dat het éne programma
er was.
De partijvoorzitters hebben het
concept van de stuurgroep donder
dag in de fraktiekamer van de KVP
in het gebouw van de Tweede Ka
mer als een document van eenheid
tegenover de pers op tafel gelegd.
Uniek
Volgende week zaterdag zullen de
KVP-partijraad, het Convent van de
ARP en de Unieraad van de CHU,
naar het zich laat aanzien, aanvaar
den. De partij vergaderingen zijn in
verschillende plaatsen bijeen, zodat
er geen happening van gemaakt kan
worden
De CHU-voorzitter, prof. Van
Hulst, sprak donderdag weer over
een historische dag. Hij zei: „Wat
hier gebeurt is een uniek feit in de
oolitieke geschiedenis. Drie partijen
komen met één program. Ik geloof
niet, dat de Unieraad nog met be-
'angrijke wijzigingen zal komen".
KVP-voorzitter Van der Stee:
,,Nou, bij ons kan nog best een ge
weldige discussie losbranden."
Voorzitter Veerman van de ARP
zweeg maar over dit onderwerp. Het
convent jvan zijn partij staat ook nog
voor de opdracht het zaterdag eens
te worden over het defensiebeleid.
Zekerheid
Wordt het zaterdag een historische
dag? Zou deze voorspelling te ge-
waagd zijn? Op het concept is in eer
ste instantie weer gereserveerd ge
reageerd. Geen wonder, want het is
duidelijk, dat het om een stuk gaat,
dat politiek steeds zwaarder gaat
wegen.
Het is bestemd voor het regerings
program voor de komende periode.
De drie partijen voelen zich zeker
van hun zaak. Zij zeggen een groot
aandeel te hebben geleverd in de
politieke duidelijkheid en in deze
warrige tijd grotere zekerheid te bie
den. Dat zullen we straks horen tij
dens de verkiezingscampagnes. De
drie lijsttrekkers zullen met dit ge
zamenlijk programma op zak zeker
drie keer ook gezamenlijk optreden.
Ze zouden zich op veel aanspre
kende punten kunnen beroepen.
De programmapunten voor de de
mocratisering van de onderneming
zullen aanspreken (geen belangrijke
beslissingen buiten de ondernemings
raad om) en, om nog iets te noemen,
het principe van de openbaarheid
van overheidsdocumenten moet wet
telijk worden vastgelegd.
En uitvoeren
Het is duidelijk, een kabinet met
dit program als achtergrond krijgt
het razend druk. En de oppositie zou
al reuze nuttig zijn wanneer ze er
ijverig achteraan zit, dat al die pro
grammapunten inderdaad worden
uitgevoerd zodat de chr. partijen de
kiezers niet maar wat wijs hebben
gemaakt.
Zaterdag zullen de drie christe
lijke partijen de palen plaatsen. Prof.
Van Hulst heeft gelijk. Het wordt
historisch.
Ook al zou de hele zaak nog knap-
oen. Dan zal de jammerlijkheid van
ons politiek bedrijf in de geschiede
nisboeken komen te staan.
Om dat fiasco te voorkomen na
men de drie christelijke partijen ja
ren geleden vooral die uitdaging aan.
MADRID/BURGOS De
Spaanse regering heeft gisteren
besloten voor drie maanden de
noodtoestand af te kondigen in
de Baskische provincie Guipuz-
cos. Het besluit viel nadat op
nieuw massale stakingen waren
uitgebroken uit protest tegen
het proces in Burgos:70.000 men
sen in de Baskische provincies
legden gisteren het werk neer.
De politie van San Sebastian heeft
inmiddels verklaard over enige ..goe
de aanwijzingen;; te beschikken in
verband met de ontvoering van de
Westduitse consul Beihl. Een van die
aanwijzingen leverde de tweede auto,
waarmee hij werd ontvoerd. De eer
ste werd al eerder gevonden. De poli
tie kamt nu alle huizen uit in het
stadsdeel, waar de auto werd achter
gelaten.
Volgens een Baskische hulporgani
satie verkeert de consul in goede ge
zondheid
In San Sebastian betoogden een
groot aantal studenten, die leuzen
riepen en het verkeer stopzetten. In
de plaatselijke kathedraal hebben ze
ven mensen, onder wie twee pries
ters, zichzelf ingesloten „uit protest
tegen het geweld". Ook in Madrid is
tegen het proces geprotesteerd Boven
Baskenland circuleren helikopters,
die kennelijk ten doel hebben demon
straties te signaleren.
Intussen hebben de verdedigers van
de zestien Basken, die in Burgos voor
het hoog militair gerechtshof terecht
staan gisteren geprotesteerd omdat zij
VN-rapport over Guinee
onvoldoende faciliteiten krijgen om
hun cliënten te verdedigen. Zij
schrijven in een telegram, dat dep
-resident hen voortdurend buiten de
orde verklaart wanneer z:j protest
aantekenen tegen de procedure. De
president heeft de verdediging al ge
dreigd met maatregelen wegens „mi
nachting" van het hof als zij hun
bezwaren blijven indienen.
ARNHEM De 44-jarige oud
KNIL-militair I.B., afkomstig van de
Kei-eilanden, maar thans wonend in
Zevcnaar, is gisteren wegens doodslag
door de Arnhemse rechtbank conform
de eis tot drie jaar celstraf veroor
deeld. B. had op 18 augustus van dit
jaar na een ruzie een andere oud-
KNIL-militair, J. M. Elwuar, dood
geschoten. De ruzie was ontstaan na
dat E.,de vrouw van B. had beledigd.
De veroordeelde heeft tevoren nooit
aanleiding tot moeilijkheden gegeven
onder de Keiëzen, in tegendeel: hij
speelde steeds een verzoenende rol.
woonwagenbewoner J.A.V. Uit Doe-
tinchem heeft de officier van justitie
bij de rechtbank in Arnhem gisteren
HOOGEVEEN Naar eerst nu be
kend is geworden, heeft een ongeveer
18-jarige jongen in Hoogeveen don
derdagavond een poging tot wurg-
moord gedaan op de 29-jarige school-
schoonmaakster mevrouw A. Nieboer.
Zij was alleen in een kleuterschool
toen zij in de gang door de indringer
werd vastgegrepen.
Tot tweemaal toe probeerde deze
haar een touw om de hals te werpen,
maar beide keren slaagde mevrouw
Nieboer erin om weg te duiken. Zij
wist aan de knaap te ontkomen door
een flatgebouw binnen te vluchten.
De jongen, die nog spoorloos is,
ging er vandoor met een handtasje
met 50 gulden.
De politie zoekt verband tussen de
ze wurgpoging en de vele gevallen
van tassenroverij in Hoogeveen de
laatste tijd.
DEN HAAG Autorijden onder
toezicht zal binnenkort alleen toeges-
staan zijn als de auto een speciaal
on
derscheidingsteken heeft. Dit teken
moet aan andere weggebruikers dui
delijk maken, dat de auto wordt be
stuurd door een leerling. Minister
Bakker (verkeer en waterstaat), die
de beslissing over het invoeren van
het onderscheidingsteken nam, zal
ook bevorderen, dat wordt voorge
schreven, dat ae instructeur een rem
pedaal, cotkoppelingspedaal en een
binnen- en buitenspiegel tot zijn be
schikking heeft.
WASHINGTON President
Nixon heeft gisteren aangekon
digd twee maatregelen te zullen
nemen ter verhoging van de
olieproduktie en ter verlaging
van de consumentenprijs van
benzine en brandstof voor
straalvliegtuigen.
Hij heeft de minister van binnen
landse zaken opdracht gegeven de
vergunningen voor exploitatie van
olievelden voor de kust, die federaal
bezit zijn. volledig in handen te ne
men. Momenteel wordt de winning
van olie in deze velden vaak'aan be
perkingen gebonden door de regering
van de staten, die aan de betrokken
kust grenzen. Voorts zal meer ruwe
olie uit Canada mbgen worden inge
voerd.
Nixon verwacht daarmee de stij
ging van olie- en benzineprijzen in te
tomen.
Volgens de president is het ergste
van de inflatie in Amerika nu voor
bij. ..Maar voor het afremmen van de
prijsstijgingen hebben we wel een
prijs moeten beta'en; de werkloos
heidscijfers laten dat zien".
Kritiek leverde Nixon op de hoogte
In het Australische Brisbane is
mevrouw Beatrice Webber erin
geslaagd een mini-hondje te
fokken ..speciaal bestemd voor
klein behuisde flatbewoners".
Het dier. een Silky terrier op
verkleinde schaal, wordt niet
hoger dan 8 centimeter en kan
gemakkelijk in een damestas
worden meegenomen.
VOORSCHOTEN
J. P. Segaar
NEW YORK De invasie in
Guinee, vorige maand, is uitge
voerd door Portugese strijd
krachten in samenwerking met
afgescheiden Guinese elementen
van buiten het land. Dit is de
conclusie van een speciale VN-
missie, die in Guinee een onder
zoek heeft ingesteld.
De strijdmacht zou ongeveer 400
man groot zijn geweest.
Volgens de commissie waren de
schepen, die bij de inval werden ge
bruikt, overwegend door blanke Por
tugese militairen onder bevel van
blanke Portugese militairen onder be
vel van blanke Portugese officieren
bemand. De meesten van hen kwa
men uit Portugees Guinee.
De VN-missie baseert haar con
clusie op „ontvangen inlichtingen en
waarnemingen" in Guinee. De mili
tairen, die in twee schepen waren
aangevoerd, droegen uniformen, die
leken op die van het leger van de
republiek Guinee.
Na de landing waren de invallers
opgedeeld in kleinere groepen. Som
migen gingen naar strategische pun
ten in Conakry, waaronder legerkam
pen, het vliegveld en de elektriciteits
centrale Bij de bezetting van een
kamp werden politieke gevangener
en gevangen genomen Portugezen be
vrijd.
Volgens de commissie was het doe'
van de actie omverwerping van de
regering.
In officiële kringen in Lissabu
heeft het rapport geen verwonderin-
gewekt. Men wijst er daar op. da
een aantal leden van de commissie a
voor het vertrek naar Conakry stel
ling tegen Portugal had genomen.
Men wacht zonder illusies de bij
eenkomst af van de Organisatie voor
Afrikaanse Eenheid, waar over het
rapport zal worden gesproken.
van de loonstijgingen in de Ameri
kaanse bouw. „Wanneer de lonen in
de bouw ruim het dubbele zijn van
het nationale gemiddelde in de indu
strie, op een moment, dat veel bouw
vakkers zonder werk zijn, dan is er
iets volkomen fout in het onderhan
delingsproces van die bedrijfstak."
ASSEN Burenruzie over een bal
van de kinderen heeft tot gevolg ge
had, dat tegen de 48-jarige bankwer
ker A.H.N. uit Nieuw Weerdinge in
Drente gisteren wegens doodslag een
jaar celstraf werd geëist door de offi
cier van justitie bij de Asser recht
bank.
De man was op 6 juli kwaad met
een mes zijn huis uitgestormd om
naar hij zei zijn vrouw te bescher
men, die door buren was lastig geval
len. nadat zij zich met het hinderlijk
ballen van buurkinderen had be
moeid.
Een van de buren was op hem af
gestormd met een stok, waarop N.
een oud baggermes greep en hem
twee steken toebracht, waarvan een
dodelijk bleek.
Hoewel verdachte verklaarde uit
noodweer te hebben gehandeld, vond
de officier dit niet bewezen. De
raadsman vond, dat geen doodslag al
leen zware mishandeling, was bewe
zen.
Uitspraak op 18 december.
DEN HAAG De KNVB heeft gis
termiddag besloten alle voor van
daag in het zaterdag-amateurvoet-
bal vastgestelde wedstrijden af te ge
lasten in verband met de slechte ge
steldheid van de terreinen. Die maat
regel gold zowel voor het kleine
competitieprogramma, als alle beker
wedstrijden alsmede de programma's
van de onderafdelingen.
Vanmorgen bleek weer eens ander
maal dat de KNVB met een derge
lijke beslissing veel te voorbarig is
geweest. Aangezien het gisteravond
en vannacht niet meer heeft gere
gend, zieken vanmorgen talloze vel
den uitstekend bruikbaar. Op het
bondsbureau wordt nog maar al te
vaak vergeten, zo klaagden vanmor
gen clubbestuurders, dat de kwali
teit van de velden heel wat beter is
dan in de vijftiger jaren. De draina
ge is hier en daar zo goed, dat, wan
neer het na langdurige regenval vyf
uur voor de wedstrijd droog wordt,
er zonder een enkel bezwaar kan
worden gespeeld.
