„Wij eten verziekt vlees"
Reeuwijkse Plassen
worden bedreigd
Excelsior houdt ADO niet tegen
Studie milieubeheer aan
TH Twente concentreren
DR. SALTET IS VERONTRUST
OVER LAWAAI SPEEDBOTEN
Mevrouw Van Oosten: De dieren worden misbruikt
Weinig getuigen
in proces tegen
35 Ambonezen
7
VRIJDAG A DECEMBER 1970
Mevrouw Van Oosten: hoe komt ons vlees tot' stand?
UTRECHT
„Weet u wel wat u eet? We hebben bet nu wel met z'n allen
over de vervuiling van water, bodem en lucht gehad, maar over
het bederf van ons voedsel wordt niet gepraat!" Deze aanklacht
slingerde mevrouw M. van Oosten-Poortman uit Raalte veront
waardigd voor de voeten van de aanwezigen op het vorige week
maandag in Scheveningen gehouden Nationaal Appèy van het
Comité Natuurbeschermingsjaar 1970.
In een gesprek met haar in Utrecht vertelt ze me er van over
tuigd te zijn, dat niet alleen bespoten aardappels, groenten en
fruit onze voeding (letterlijk) verzieken, maar ook de wijze van
fokken van het slachtvee. „Er komen steeds meer kwalen, de
ziekenhuizen zijn overvol ondanks de huidige stand van de
medische wetenschap. Zou dat alles ook niet te wijten zijn aan
onze onnatuurlijke voeding?"
Huib Goudriaan
Mevrouw Van Oosten is oud
verpleegster en verzamelt al 15
jaar jeiten over verkeerd voed
sel, verkeerde medicijnen en het
daarmee verhand houdende mis
bruik van het dier (bijv. vivi
sectie). „In 1955 kwam ik in
Raalte wonen, en toen ben ik
gaan ontdekken in wat voor
walgelijke toestanden dieren
worden gefokt."
Ze heeft plakboeken vol knip
sels, die wel duidelijk maken
dat de mens de natuur zoveel
geweld aandoet, dat het vandaag
of morgen goed mis moet gaan.
Dor haar activiteiten tegen het
misbruik van dier en plant
kreeg ze een kring van vrienden
en kennissen die achter haar
staan.
Sadistisch
Namens duizenden Nederlanders
heeft ze daarvoor verantwoordelijke
organisaties en autoriteiten stencils
toegestuurd, waarin we lezen: „Ons
voedsel wordt via de Volksgezondheid
gekeurd, maar weet men wat er
wordt gegeten en hoe het tot stand
komt? Het vlees is alleen nog eetbaar
en smakelijk te maken met kruiden.
Vlees en vis zijn smakeloos zonder
ingrediënten. Waarom? Omdat alle
vet te mesten dieren „uitgebalan
ceerd" eten krijgen. Deze dieren wor
den van hun prilste jeugd nodeloos
gekweld, tot de verlossende dood een
einde maakt aan de sadistisch uitge
dachte mestmethoden".
Fel verzet mevrouw Van Oosten
zich tegen het nemen van proeven op
dieren, het ziek maken van dieren en
daarna beproeven van medicamenten,
ten bate van de medische weten
schap. Ze meent dat hiermee vivi
sectie niet alleen de zedelijke wet
ten met voeten worden getreden,
maar bovendien de vooruitgang op
medisch gebied wordt belemmerd.
Geneesmiddelen of geneesmethoden
gebaseerd op kunstmatig opgewekte
ziekten bij proefdieren, die dus niet
zoals bij de mens „spontaan" zijn
ontstaan, moeten onbetrouwbaar zijn.
„En de dieren lijden zo verschrikke
lijk hieronder! Wie eenmaal de ogen
van zo'n dier heeft gezien, zal dat
nooit vergeten. Een dier kan er niet
over praten zoals de mens, lijdt met
zijn hele wezen, is één en al pijn".
Voor Kamercommissie
Namens 26.000 Nederlanders diende
mevrouw Van Oosten 15 augustus jl.
een verzoek in bij de Tweede Kamer
om er bij de regering op aan te drin
gen de onnodige vivisectie te verbie
den. In de brief werd opgemerkt:
„Spreek eerlijk uit dat u het
geëxperimenteer met dier en mens
beu bent. Spreek uit dat u het voed
sel, gekeurd op deze wijze, schadelijk
voor de gezondheid vindt".
„De klok kan niet worden terugge
zet, maar wij behoeven door de we
tenschap niet te worden leeggezogen,
door nog meer laboratoria, nog meer
proeven op levende dieren, die uitein
delijk tot niets hebben geleid, gezien
de blunders die dagelijks kunnen
worden begaan en de gemiddelde
leeftijd, die daalt".
Op 16 september kreeg mevrouw
Van Oosten de gelegenheid in een
hoorzitting van de Kamercommissie
voor volksgezondheid haar grieven
namens de 26.000 Nederlanders te
uiten. Heeft ze sindsdien iets ge
hoord? „Nee, je mag in Nederland al
les zeggen, maar de autoriteiten lap
pen het wel aan hun laars. Wij gewo
ne Nederlanders komen niet meer
aan bod".
Verachtelijke methoden
Mevrouw Van Oosten kan huive
ringwekkende voorbeelden geven van
wantoestanden in fokkerijen. Erger
lijke fokmethoden, waarbij dieren als
verachtelijke winstobjecten worden
behandeld
De feiten:
Kalveren leven in nauwe hokjes
waarin ze bijna dag en nacht staan
omdat ze nauwelijks kunnert liggen.
Ze krijgen nooit zon, nooit frisse
lucht en alleen melkpoeder te drin
ken. Dit alles omdat de dieren bloed
armoede dienen te krijgen om het
blanke vlees te leveren, dat de con
sument verlangt.
Mevrouw Van Oosten: „Kalfsvlees
is goed voor zieken, wordt ons ge
leerd. Gelooft u dat bloedarm, ver
ziekt vlees voedingswaarde heeft? De
Dierenbescherming maakte zich vroe
ger druk over één kistkalf bij een
boer, nu staan soms 80 kalfjes bij een
boer in bloedarmoede op hun dood te
wachten".
Varkens worden tegenwoordig na
wekenlange opsluiting, zonder bewe
gingsvrijheid, in de veewagens gedre
ven. Hun bloed gaat hierdoor uit
angst zo snel stromen, dat zij bij dui
zenden sterven voordat ze in het
slachthuis belanden. Biggen worden
als ze een paar dagen oud zijn met
een scheermesje op de schoot van de
eigenaar of knecht gecastreerd. Er
zijn varkens zonder staart omdat ze
die van elkaar afbijten door tekorten
in de voeding of uit verveling.
Als kuikens vijf dagen oud zijn,
wordt de snavel afgebrand, omdat ze
elkaar anders doodpikken in de te
kleine ruimte. Hel kuiken moet in ze
ven weken rijp zijn voor de slacht,
daarom krijgt het diverse injecties,
ook stimulerende middelen in het
eten, om tijdig vet genoeg te zijn
voor diepvrieskip.
Er zijn kippengevangenissen,
waar duizenden hennen in een
schuur staan zonder ooit daglicht te
zien. Deze kippen bevinden zich in
legbatterijen, stalen kooien die in
vier rijen naast elkaar staan. Elke
kooi is 38 cm breed en 45 cm diep.
Hierin leven drie leghennen, die zich
niet kunnen omdraaien zonder elkaar
te hinderen, zich niet kunnen bewe
gen en dus maar staan op staaldraad
zonder een sprietje hooi of stro.
Oorzaak ziekten?
Per jaar worden in Nederland
50.000 runderen ziek gemaakt om de
benodigde hoeveelheid mond- en
klauwzeer smetstof te krijgen voor de
bereiding van een vaccin tegen deze
ziekte. Op het hoogtepunt van de
ziekte, die zeer pijnlijk is, wordt het
proefdier geslacht. En: het vlees
wordt weer voor consumptie vrijge
geven, nadat het door chemische om
zettingen van smetstof is bevrijd.
Mevrouw van Oosten is ook ver
ontrust over het voedsel dat slacht
dieren eten. Koppen, poten, veren en
darmen van geslachte dieren, maar
ook van zieke dieren (snuffelziekte,
pest, mond- en klauwzeer) worden
vermaald tot diermeel. Dit eten de
dieren, die ons tot voedsel dienen.
Ze gelooft dat radio-actieve bestra
ling, opjagen van de groeiprocessen,
toedienen van hormoonpreparaten en
tal van injecties tegen besmettelijke
ziekten, het vlees dat bij de slager
ligt steriel maakt. De voedingswaarde
moet hier wel onder lijden. „Ieder
weldenkend mens moet zich toch af
vragen of hieruit geen ziekten onder
de consument kunnen ontstaan".
Trouwens, waar blijven de
rechten van het dier? „Hoe kun
nen fokkers en zij die verant
woordelijk zijn voor vivisectie
naar christelijke beginselen le
ven, terwijl zij weten dat ook het
dier door Dezelfde is geschapen
als wij mensen? Nee, ik ben niet
tegen het eten van vlees, maar
wel tegen misbruik van het dier,
misbruik van de plant, van de
bodem, van de lucht en- van het
water."
Mevrouw Van Oosten laat me
foto's zien. „Hier ziet u honden
met kapotgeslagen poten en ver
brijzelde geslachtsdelen: men
wil weten wat de reacties zijn".
Om misselijk van te worden.
(Correspondentie-adres van
mevrouw M. van Oosten-
Poortman is: Hogeweg la,
Raalte. Tel. 05720—1598)
REEUWIJK „De motor
bootverenigingen willen zelf
een plafond stellen wat het
aantal vergunningen voor
motorboten betreft. En dat
terwijl er een groeiende be
hoefte is aan zo'n vergun
ning. Ze zijn zelf discrimine
rend ten opzichte van lief
hebbers van het snel varen,
die nog geen vergunning
hebben. Kennelijk zijn ze
bang hun bevoorrechte posi
tie te verliezen als ze enige
solidariteit tonen met hun
mede-snelheidsmaniakken".
Dit antwoord gaf dr. J. F. Sal-
tet (50) op myn opmerking dat
het zo eenvoud.ig is minderheids
groepen te discrimineren. Dr.
Saltet, die al ongeveer dertig jaar
aan de 's Gravenbroekse Plas in
Reeuwijk woont, is zichtbaar
verontrust, verontrust als arts en
als vader, die bang is dat zijn
kinderen straks in een onleefbaar
milieu moeten wonen.
„In dertig jaar heb ik gezien
hoeveel vernield is aan de flora
en de fauna in Nederland. En dat
was helemaal niet nodig. Het is
technisch mogelijk de natuur
schoon te houden. Als we maar
willen en beseffen dat een econo
misch voordeel, als we nu niets
doen, kan omslaan in een econo
misch nadeel. Men neemt het een
medicus niet kwalijk als hij er
niet in slaagt kanker te genezen,
maar wel als hij faalt in het ge
nepen van een eenvoudige long
ontsteking. Met het milieube
heer is het net zo", meent dr.
Saltet.
De Idealistische dokter vindt
het een beetje querulanterig een
protestactie te beginnen. Maar
deze zaak ligt hem dermate na
aan het hart dat hij zijn stem
wel moest verheffen.
Broedplaats
De eerste keer deed hij dat in
1965. Toen schreef hij een brief
aan het gemeentebestuur waarin
hij van zijn verontrusting blijk
gaf voor het voortbestaan van' de
Reeuwijkse Plassen als broed
plaats voor de vogels. Hij wees
toen al het lawaai, dat de speed
boten produceren, als de grote
boosdoener aan. Tot zijn verba
zing werd kort daarop (in 1968)
een motorbootclub in Reeuwijk
opgericht „Op de één of andere
manier slaagde deze vereniging
erin meer vergunningen voor
speedboten bij het gemeentebe
stuur log te krijgen", aldus dr.
Saltet.
Zijn activiteiten namen rechte
venredig toe met het aantal
speedboten. Hij vond een aantal
medestanders in de Hengelsport
vereniging Gouda (150 leden), de
vereniging Zomers Buiten, een
Goudse recreatievereniging, die
beschikt over een stuk grond met
steigertjes aan de plas Klein Elf
hoeven (350 leden) en de groep
van de stille armen, een door dr.
Saltet zelf in het leven geroepen
vereniging die bestaat uit de be
woners van het plassengebied.
Namens deze verenigingen voerde
hij het woord op de hearing voor
watersportorganisaties op 10 no
vember over de toekomst van de
recreatie op de Reeuwijkse Plas
sen.
Tijdens de tweede hearing op
25 november hoorde dr. Saltet
veel gelijkgezinden. Van de zes
tien woordvoerders keerden zich
toen veertien mensen tegen de
motorboten op de plas. „Een dui
delijker vingerwijzing voor het
gemeentebestuur bestaat niet.
Bovendien ben ik nog benaderd
door 24 mensen, die net zo ver
ontrust zijn als ik ben."
In de nabije toekomst is dr.
Saltet van plan de mensen op
merkzaam te maken op het la
waai van speedboten en de me
dische en psychische schade, die
dat met zich meebrengt.
Misdaad
Hij noemde het symptoom om
bewust lawaai te produceren een
misdaad met voorbedachte rade.
„Hotels die aan drukke straten
liggen worden minder vaak be
zocht. De agressie van de speed-
bootvaarders is duidelijk. Het is
jammer dat het gevaar van ge
luidshinder niet in cijfers is uit
te d.rukken. Het gemeentebestuur
en de polltic tellen alleen maar
de geregistreerde, officiële klach
ten. Daarom bagatelliseren zij de
zaak."
Dr. Saltet is van plan aan Pro
vinciale Staten te verzoeken het
vaarverbod voor speedboten, dat
nu alleen voor de plassen Klein
Elfhoeven en Ravensberg bestaat,
uit te breiden tot alle plassen in
Reeuwijk.
„Het behoort tot de oerbescha
ving dat de mensen elkaar niet
hinderen. Het is te gek dat enke
le tientallen speedboten de over
ige waterrecreanten kunnen ter
roriseren. Om dat te verhinderen
moeten we scheidingen gaan aan
brengen. We hockeyen toch ook
niet op de openbare weg. Ik ben
een enthousiast bergbeklimmer.
Om die sport te beoefenen moet
ik een lange reis maken. Een
liefhebber van waterskiën of snel
varen moet ook maar wat meer
moeite doen om zijn favoriete
sport te beoefenen en naar een
geschikte plas reizen als het IJs-
selmeer of de Zeeuwse binnen
wateren."
Milieubeheer
Met graagte citeert dr. Saltet
drs. R. Hueting, die in het boekje
„Wat is de natuur ons waard?"
uiteenzette hoe de ruimte door
lawaai wordt beperkt. „We heb
ben een plaats nodig waar je je
kan terugtrekken. Daarvoor moe
ten we vechten. Eigenlijk hebben
we een ministerie voor milieube
heer nodig. Dit ministerie kan
dan ten strijde trekken tegen de
grootste bedreiging van deze tijd,
de aantasting van het milieu. Het
leger en het ministerie van de
fensie zijn oude, traditionele in
stellingen, die hiervoor best kun
nen wijken. Als het land verziekt
wordt, is het niet waard zoveel
geld ni defensie te stoppen."
Ter illustratie wijst hij nog op
de situatie in het Sneekermeer.
„Op dit negenhonderd hectare
grote meer is het snel varen ver
boden. De Reeuwijkse Plassen
zijn samen ook ongeveer negen
honderd hectare. Bovendien ma
ken de vele eilandjes de situatie
onoverzichtelijk en dus gevaar
lijk. Maar het zal wel duren tot
dat een ernstig ongeluk is ge
beurd voordat een verbod van
kracht wordt", denkt dr. Saltet
Desondanks blijft hij optimis
tisch. „In 1956 vond iedereen ook
doodnormaal dat het werd verbo
den harder dan vijftig kilometer
per uur in de stad te rijden". We
zullen in de nabije toekomst nog
wel meer horen van deze arts, die
zich niet alleen inzet voor de zie
ken.
STEEF LOBENSTEIJN
CIIIT en WD willen versnippering tegengaan
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG De rechtbank heeft
de volgorde van behandeling gere
geld in de strafzaak tegen de 35 Am
bonezen die op 31 augustus de ambts
woning van de Indonesische ambas
sadeur in Wassenaar hebben bezet.
Maandag 14 december zullen te
rechtstaan Paul C. T. en J. C. U., die
zich schuldig zouden hebben gemaakt
aan uitlokking vgn de bezetting.
Dinsdag moet Hendrik J. H. zich ver
antwoorden voor het lossen van het
dodelijk schot op hoofdagent Moole-
naar.
Alle drie komen ze uit Capelle aan
den IJssel. Ook de meesten van de
overige verdachten, die daarna te
recht moeten staan, komen uit deze
plaats.
Er zijn, behalve betreffende het
doodschieten van de agent, vrijwel
geen getuigen gedagvaard.
(Van onze onderwijsredacteur)
DEN HAAG De Tweede-
Kamerfracties van VVD en CHU
willen aan de Technische Hoge
school Twente een faculteit voor
milieubeheer toegevoegd zien.
Het onderwijs op het gebied van
de milieuhygiëne is tot nu in ons
land erg versnipperd. In En
schede kan men tot een nieuwe
aanpak komen, wat staatssecre
taris Kruisinga (Volksgezond
heid zou toejuichen. Ook minis
ter Veringa (Onderwijs) zou hier
positief tegenover staan.
In een toelichting op hun nieuwe
plan verklaarden de liberaal Van
Dijk en de christelijk-historischen
Schuring en Tilanus gisteren dat zij
sterk getroffen zijn door mededelin
gen van minister Veringa waaruit
blijkt dat op zeven plaatsen tegelijk
„Iets" aan onderwijs en onderzoek
van milieuhygiëne wordt gedaan.
Positief
Verschillende aspecten komen aan
de orde bij de universiteiten en ho
gescholen in Amsterdam, Delft en
ROTTERDAM De eredi
visie kent komend weekeinde
weinig spectaculaire toppers.
Vrijwel alle titelkandidaten
kunnen op hun sloffen twee
punten rijker worden. Alhoewel
hun tegenstanders dan niet on
derschat dienen te worden. Daar
komt nog bij dat (degradatie)-
katten in nood rare sprongen
plegen te maken.
Neem ADO - Excelsior. Op pa
pier een makkelijke triomf voor de
Jezek-elf. Immers ADO voert de
ranglijst aan. terwijl Excelsior
slechts AZ '67 nog lager geklas
seerd weet. Toch moet ADO oppas
sen voor de Rotterdammers. Zeker
nu de terugkomst van trainer Bob
Janse Excelsior een mentale opkik
ker heeft gegeven. Daarvan getuigt
de ruime 30 overwinning op
MVV van zondag j.l.
Toch moet ADO op Zuiderpark
zijn plaats aan de top van de rang
lijst vast kunnen houden. De Hage
naars komen in hun sterkste op
stelling binnen de lijnen. Ook Ex
celsior kent geen blessures. Dat be
tekent dat ook Thijs Libregts weer
van de partij zal zijn.
Feijenoord krijgt het wel heel
makkelijk. Tenminste daar ziet het
naar uit. want hei bezoekende NAC
is vooral in uitwedstrijden geen
knip voor de neus waard. Daar
komt nog bij dat Feijenoords-pres-
tatiecurve in stijgende lijn is. zodat
de Happel-elf stellig de winst in de
Kuip zal houden. Met welke cij
fers? Wellicht ligt eenzelfde score
als enkele jaren geleden tegen de
Bredase formatie binnen het be
reik: 100.
Ook Sparta kan op twee winst
punten rekenen. Indien MVV ten
minste niet onderschat wordt. Maar
die fout zullen de Kessler-boys
stellig niet maken. Sparta komt on
gewijzigd in het veld. Dus nog
steeds zonder Charley Bosveld, die
nog steeds conditie te kort komt.
Relatief de zwaarste wedstrijd
moet PSV spelen. De Linder-for-
matie moet het opnemen tegen Go
Ahead. Een tegenstander die in het
verleden altijd moeilijk te overwin
nen bleek voor PSV. De vorm van
beide ploegen in ogenschouw geno
men is PSV echter veruit favoriet.
Dat is Ajax tegen Haarlem ook.
De Amsterdammers zullen zich
stellig niet laten verrassen. Inte
gendeel. Slechts overwinningen
kunnen de kampioenskansen van
de pupillen van Rinus Michels
handhaven. Verlies zou Ajax kans
loos maken.
Ook Twente krijgt het niet al te
moeilijk. De Rijvers-formatie moet
het in Nijmegen opnemen tegen
NEC. Geen gemakkelijke opgave,
maar zeker niet al te moeilijk. De
vorm van Twente staat borg voor
twee winstpunten.
Interressant kan het duel tussen
Utrecht en Holland Sport worden.
Twee ploegen die buiten degrada
tie-gevaar zijn en ook niet meer in
aanmerking komen voor een toppo
sitie. Alle ingrediënten voor een
„open" wedstrijd zijn dus aanwezig.
De betere ploeg, in dit geval
Utrecht zal wel aan het langste
eind trékken.
Verder wint DWS in het Olym
pisch Stadion van Telstar en kan
hékkesluiter AZ'67 op eigen veld
mogelijk Volendam een punt af
handig maken. Wanneer het debac
le tegen Ajax tenminste niet door
werkt op het spel van de Alkmaar-
ders.
In de eerste divisie kan DFC
weer iets stijgen op de ranglijst. De
formatie van Piet de Visser moet
het opnemen tegen Helmond Sport.
Het moet hier minstens een pun
tenverdeling uit kunnen slepen.
Zelfs een zege moet tot de moge
lijkheden behoren. Datzelfde kan
niet gezegd worden van SW. De
Schiedammers, die nog steeds met
een enorm gebrek aan schotvaar
digheid kampen.'kotnen in de wei
tegen Willem II. Een gelijkspel
lijkt het hoogst haalbare.
Kansje.
Een trapje lager zijn aller ogen
gericht op Hermes DVS. De Schie
dammers hebben zich knap tussen
de topploegen gevoegd. Die positie
moet de Castenmiller-formatie
kunnen continueren. Zeker nu
NO AD op bezoek komt. Fortuna
Vlaardingen vecht voor zijn laatste
kansje. De Vlaardingers krijgen het
echter weer niet gemakkelijk. Im
mers Roda JC is geen katje om
zonder handschoenen aan te pak
ken....
ROB HARTOG
Eindhoven, Enschede, Leiden, Rot
terdam (medische faculteit) en Wage-
ningen maar nergens is het onder
wijs voldoende geïntegreerd in welke
studierichting dan ook. Een facul
teit voor milieuhygiëne zou erg goed
passen in de ontwikkelingsplannen
van de jongste TH. De hogeschool
zelf staat ook positief tegenover het
voorstel, dat is neergelegd in een be
knopte nota aan de regering.
Het stuk onderscheidt drie reeksen
problemen: de verontreiniging van
bodem, water en lucht, mee veroor
zaakt door de groeiende moeilijkhe
den van de afvalverwerking; de in
richting van onze schaarse ruimte
voor agrarische doeleinden, bebou
wing en ontspanning en de daarmee
samenhangende bestuurlijke proble-
De THT ziet men als zeer geschikt
voor bijzondere wetenschappelijke
aanpak van deze veelzijdige proble
matiek. Het Grondslagenplan van de
ze hogeschool spreekt van het schep
pen van een universiteit die zich
richt op complexe probleemgebieden
die voor de toekomstige ontwikke
ling van de samenleving van beteke
nis zijn.
Ook wil men interdisciplinair on
derzoek en onderwijs bevorderen
op terreinen waar onafhankelijke we
tenschapsrichtingen elkaar raken en
het aanzien geven aan nieuwe takken
der wetenschap. Verder wordt als
pluspunt genoemd: het samenspel van
de Groningse universiteit met de
Twentse ziekenhuizen.
Kosten
Over de kosten van de milieu-fa
culteit merken de Kamerleden op dat
concentratie in ieder geval voorde
liger is dan „allerlei wilde studie
richtingen als kankergezwellen te la
ten doorgroeien".
Voor de planning van het weten
schappelijk onderwijs is vorige week
een commissie-De Moor geïnstalleerd.
VVD en CHU vinden het echter niet
noodzakelijk met het uitspreken van
een voorkeur voor één bepaalde in
stelling als centrum voor de studie
van het milieubeheer te wachten tot
deze commissie haar inzichten over
de gewenste ontwikkeling van het
wetenschappelijk onderwijs geformu
leerd heeft.
