Officier eist
f 7000 tegen
wonderdokteres
Tachtig procent
vóór abortus
Wapens voor Zuid-Afrika
tegen „rode gevaar"
Kamer komt op
voor middenstand
Jannie hield minnaar met
,gifen slaag'' vast
Noorden blijft
het zorgenkind
voor de Kamer
Onder bepaalde omstandigheden
Onderwijzers in
Paramaribo
weer in staking
Nederlandse
dankbaarheid
jegens Brandt
Rolls Royce
lijdt verlies
9
DONDERDAG 12 NOVEMBER 1970
(Van ofize parlementsredactie)
DEN HAAG (Het Noorden blijft
zorgenkind van alle fracties. Dat
bleek gisteren weer eens tijdens de
begrotingsbehandeling van economi
sche zaken in de Tweede Kamer.
Volgens ARP en CHU is de zaak
wel wat in beweging gekomen, maar
bij de ARP blijft toch een gevoel van
bezorgdheid overheersen. Daarom ko
men zij binnenkort met een 'nota
waarin een nationale strategie voor
het noorden is uitgestippeld.
De heer Kikkert (c.h.) drong aan op
_>n Raad voor de Arbeidsmarkt in
het noorden en stelde dat, als de in-
vesteringspremieregeling naar bene
den gewijzigd kan worden, dat ook
naar boven moet kunnen. PvdA en
ARP vinden »dat een deel van de
aardgaswinsten gebruikt kunnen
worden voor regionale ontwikkeling.
De heer Nederhorst (PvdA): „Op
het ogenblik houden we uitverkoop
van onze nationale hulpbron: het
aardgas".
Zeeland
Ook i Zeeland wordt nog als pro
bleemgebied beschouwd. De heer
Goudzwaard (A.R.) ging akkoord met
de opschorting van de regionale faci
liteiten voor Zeeland op voorwaarde
dat er een goed zeehavenbeleid komt
en dat de opschorting verdwijnt als
blijkt dat het gebied zich zelfstandig
niet kan onwikkelen.
Ook de heer Nederhorst was het
wel eens met de opschorting maar
kwam met een motie een uitzonde
ring te maken voor de middelgrote
industrieën met een hoogwaardig ka
rakter. Die zouden wel financiële fa
ciliteiten moeten krijgen omdat die
sector in Zeeland ondervertegenwoor
digd is.
LAGOS De Nigeriaanse regering
wil in de komende vier jaar meer
dan tien miljard gulden uitgeven
voor de economische ontwikkeling
van het land. Generaal Gowon heeft
dit gisteren meegedeeld in een radio
uitzending.
ZEVENBERGEN Er is geen
enkele dokter in Nederland die
rheuma kan verhelpen. Ik wel.
Die doktoren kan ik niet anders
noemen dan een verschrikking,
of stommeling. Daarom zal nie
mand mij verbieden, met dit
werk door te gaan. Ik sta hier
voor het belang van duizenden
mensen en de rechter zal mq
geen werk verbieden, waarin
God naast me staat.
Deze woorden slingerde gisteren
Standaardbuitens wonderdokteres
mevrouw E. P-C (50) naar de officier
van justitie bij het kantongerecht in
Zevenbergen, die eerder tegen haar
een geldboete van zeven maal dui
zend gulden vorderde wegens het on
bevoegd uitoefenen van de genees
kunde. Van dat geëiste bedrag is 2800
gulden voorwaardelijk met een proef
tijd van twee jaar.
Officier, mr. F. Vaillant, eiste van
verdachte dat zij vandaag nog met
haar behandelingen stopt. „Als u wilt
doorgaan, omdat u bijzondere krach
ten hebt, stelt u zich dan in verbin
ding met een artsengroep", kreeg de
wonderdokteres te horen.
Mr. Vaillant baseerde zijn eis op
verklaringen van zeven getuigen en
op bevindingen van een staatscom
missie die stelde dat niet-artsen die
zich gaan bemoeien met zieke men
sen, onwettig handelen. Ze moeten
echter pas strafbaar zijn, wanneer
het handelen gevaar, of lichamelijk
dan wel geestelijk schade inhoudt,
meent de commissie.
Dit is volgens de officier gebeurd.
„Verdachte heeft er maar uitzichtloos
op los getimmerd en haar therapie is
niet meer dan een hardhandige be
handeling", zei de officier.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG - Ruim tachtig
procent van de Nederlandse be
volking keurt abortus provoca-
tus onder bepaalde omstandig
heden goed. Dit bljjkt uit een
in opdracht van de NVSH geno
men steekproef.
Een tweede belangwekkend resul
taat van deze steekproef is, dat drie
kwart van de bevolking voor .egali-
sering van de abortus is. Voorts blijkt,
dat de vrouwen een zeer snelle
ontwikkeling hebben meegemaakt in
het denken; ze verschillen niet meer
in 'liberale' houding van de man.
Bijna de helft van de ondervraag
den vond, dat de vrouw baas in
eigen buik moet kunnen zijn. Deze
opmerkelijke resultaten worden door
de NVSH in de strijd geworpen voor
de legalisering van de abortus pro-
vocatus.
Gistermidag noemde een woord
voerder van de NVSH het getal 10.000
voor het geschatte aantal hulpver
leningen bij abortus per jaar. De be
hoefte aan abortus zou tussen de
20.000 en 60.000 liggen.
Verwijzingen
De hulpverleningen gelden voor
alle instanties, waaronder de NVSH.
Belangrijk bestanddeel van de hulp
verlening door de NVSH. vormt het
aantal van 25 door verwijzingen per
week naar de Engelse (Londense)
klinieken. Overigens is de behande
ling daar voor een Nederlandse
vrouw een keiharde commerciële
zaak geworden, iets dat door de
NVSH moest worden toegegeven.
Men heeft nu voorlopig een prijs van
120 Engelse ponden bedongen (ex
clusief de reis), maar dat kan morgen
al weer anders zijn.
1 Nogmaals benadrukte de NVSH dat
legalisatie van de abortus uiterst gun
stig is tegen het aantal gevallen,
waarbij zich min of meer ernstige
complicaties kunnen voordoen. On
derzoekingen hebben uilgewezen, dat
het sterftecijfer bij een gelegaliseerde
PARAMARIBO Leerkrachten
aangesloten bij de federatie van on
derwijzers en leraren in Suriname
hebben gisteren in Paramaribo op
nieuw het werk neergelegd. Zij eisen
uitbetaling van salarissen over de
stakingsperiode van tien dagen aan
de leraren die vorige maand in sta
king gingen. Ook willen zij uitbeta
ling van salarissen aan onderwijzers
die uit symphatie met de lerarensta-
king het werk voor één dag hebben
neergelegd.
Het ministerie van onderwijs en
volksontwikkeling heeft de stakers
opgeroepen de werkzaamheden te
hervatten. Anders zullen binnen de
Wettelijke grenzen maatregelen tegen
hun worden genomen.
9 BELFAST De komende da-
Sen zullen 1000 man Britse troepen
uit Noord-Ierland worden terugge
trokken. Hierdoor wordt de Britse
troepensterkte in Ulster op 6000 man
lebracht.
abortus voor een bevalling gelijk is
aan abortus.
Niet representatief
De onlangs geuite noodkreet van
de Rotterdamse gynaecologen werd
bestreden met de opmerking, dat het
pakket gevallen waarbij zich volgens
deze artsen veel complicaties voor
doen, uiteraard geen representatieve
groep is voor de gelegaliseerde abor
tus. „Men krijgt alleen maar de ge
compliceerde gevallen", meent men.
Op zaterdag 21 november zal in het
RAI-congrescentrum in Amsterdam
een studiedag worden gehouden over
de Engelse abortus, waar tal van
deskundigen hun visie zullen geven.
Dat mevrouw P-C tot de groep ma
lafide genezers behoort, meende de
officier ook te kunnen constateren uit
de puur zakelijke manier waarop zij
volgens hem te werk ging. Voor een
behandeling vroeg zij honderd guldfcn
'veelal van mensen, die het moeilijk
kunnen betalen en soms hun laatste
cent voor hun genezing op tafel leg
gen. Mr. Vaillant vond het overigens
vreemd dat toen mevrouw P-C de
eerste keer door de politie werd ge
hoord, zij daarna ineens de
„patiënten" behandelde op vrijwillige
basis.
Raadsman mr. A. de Kok uit Breda
plaatste enkele losse kanttekeningen
die moesten staven, dat de genees
kunde van zijn cliënte bonafide is.
Hij zei dat uit de cijfers blijkt, dat 50
procent van de „patiënten" is gene
zen. Overigens vond mr. De Kok de
wet op de uitoefening van de genees
kunde, die uit 1865 dateerde, verou
derd.
Morele schade
„De genezingen van mevrouw P-C
hebben sommige mensen baat ge
bracht en daarom gaat het juist. Ook
de apostel Petrus deed aan handop
legging. Mr. De Kok besloot zijn plei
dooi tot vrijspraak dan wel ontslag
van rechtsvervolging met de opmer
king, dat er ook mensen zijn, die rei
zen naar Lourdes maken, daar ook
geen genezing vinden, maar wel de
kracht krijgen, hun ziekte te dragen.
„Zo moet het ook worden gezien, als
de officier spreekt van morele schade
bij zieke mensen. Helpt een behande
ling van mijn cliënte niet, dan hou
den de mensen er toch minstens het
vertrouwen aan over, dat er echt
voor hen iets wordt gedaan", aldus
mr. De Kok.
Het laatste woord was aan me
vrouw P-C die daarop fel van leer
trok tegen de officier. „Als u een vent
bent, leest u dit hardop voor", beet
zij hem toe, terwijl zij hem een boek
met dankbrieven van „patiënten"
voorhield. Uitspraak volgende week
woensdag.
DEN HAAG Ruim dertig voor
aanstaande Nederlanders, overwe
gend uit universitaire en kerkelijke
kring, hebben de Westduitse bonds
kanselier Brandt en minister Scheel
een brief geschreven waarin zij hun
dankbaarheid uitspreken voor de
nieuwe „Ostpolitlk".
Het initiatief voor deze actie is ge
nomen door dr. H. M. de Lange, di
recteur van het interuniversitair in
stituut tot onderzoek van normen en
waarden te Rotterdam.
Hij acht deze politiek belangrijk
omdat West-Duitsland, dat in Oost-
Europa jarenlang als op wraak belust
is afgeschilderd, duidelijk laat blijken
dat het op verzoening uit is, en ook
omdat zij voor Nederland van grote
betekenis is.
Tot de mede-ondertekenaars beho
ren de ere-voorzitter van de Wereld
raad van Kerken W. A. Visser 't
Hooft, de burgemeester van Rotter-
Abortus (3)
De reactie van de Rotterdamse
vrouwenartsen (gynaecologen)
moedgevend. De woorden van dokter
Pannekoek liegen er niet om: „Stime-
zo-kliniek wordt een bende". De ze
nuwarts Van Schaik heeft gemakkelijk
praten. "Hij verricht geen abortieve
handelingen, hij behoeft geen mense
lijk leven in nuce te vernietigen. De
gynaecologen weten waarover zij spre
ken. Zij moeten het doen. Wat dr.
Pannekoek stelt: Stimezo-kliniek
wordt een bende, is geen voorspelling
meer, want het abortus-vraagstuk ver
keert al in een stadium, dat het een
bende is! Jan en alleman, onder wie
de „dolle mina's", hebben zich, soms
op een onkiese wijze (denk aan de dol
le mina's en hun kinderen-demonstra
tie in Amsterdam, waar geschreeuwd
werd om legale abortus de meege
sleepte kinderen zijn aan een voortij
dige dood ontsnap*op het abortus
vraagstuk geworpen.
Wanneer deze dolle mina's „baas in
eigen buik" willen blijven, laat hen
dan ook geen beroep doen op de sa
menleving om alle mogelijke „eigen
baas-problemen" via bijstands-wet of
ziekenfondsuitkeringen betaald te
krijgen.
Zolang echter de overheid zich
verantwoordelijk weet voor de geeste
lijke volksgezondheid en niet alleen
maar voor allerlei sociale maatregelen
goed genoeg is zal zij het voor het
zeggen hebben, wat wel en wat niet
het wei-zijn van de mens bevordert
Wordt het welzijn van de mens met
de abortus-verruiming gediend? Stel
lig niet. Dit heeft niets te maken met
het bevolkingsvraagstuk of slechts
indirect maar alles met een geper
verteerde (verwrongen) seksualiteit.
Het vraagstuk ligt niet bij al of niet
vruchtafdrijving, maar bij het licht
vaardig omspringen van de ene mens
met de ander. De aanval moet eerder
ingezet worden. Wie abortus voorstaat
en vraagt, weigert verantwoordelijk
heid'te dragen voor een aangegane re
latie. En daar wringt de schoen. Men
begint zo'n relatie als een vluchtig
avontuur, wil met vuur spelen, maar...
geen brand veroorzaken.
Hier is sprake van schuld van de
betrokkenen en van de hele samenle
ving, die de seksualiteit tot een con
sumptie-artikel heeft gemaakt. Er is A
gezegd en met de abortus wil men ook
B zeggen. Er wordt echter vergeten,
dat het menszijn verantwoordelijkheid
met zich mee brengt.
De Stimezo-leiding treedt deze ver
antwoordelijkheid met voeten en de
gradeert de mens tot een biologisch
ding. Het abortus-vraagstuk heeft met
menselijke nood te maken wie zal
dat ontkennen? maar die nood lost
men niet op door de hoogste vrucht
van de medemenselijkheid te vernieti
gen. Wie vanuit het christelijk denken
zulks verdedigt, is nog niet aan het
bijbels A.B.C. toe.
Hulde voor de Rotterdamse gynaeco
logen!
Jntphaas da J. van der Hoek
dam W. Thomassen en oud-burge
meester Van Walsum, de Eerste-Ka-
merleden prof. Albeda en prof. De
Gaay Fortman, de hoofdredacteur
van Trouw dr. Bruins Slot, de Gro
ningse hoogleraren Delfgauw en
Bouwman, hoogleraren van de vrije
universiteit te Amsterdam o.w. prof.
Verkuijl, de directeuren van kerk en
wereld 'dr. Van Leeuwen en dr. Van
Veen en de voorzitter van de synode
van Gereformeerde Kerken in Neder
land, dr. Kunst.
oslippigheid" vormt bewijs
(Door Zettie Leeuwenburgh)
DORDRECHT De officier
van justitie van de rechtbank in
Dordrecht, mr. J. P. van der
Meulen heeft woensdag acht
maanden gevangenisstraf met
aftrek van het voorarrest geëist
tegen de 33-jarige inpakster
Jannie R. Eén maand voor een
amateuristische poging haar
Turkse minnaar te vergiftigen
met slaaptabletten en zeven
maanden voor een poging tot
doodslag, subsidiair zware mis
handeling.
Een groot deel van deze
tragikomedie is op de zitting van
vorige week vrijdag reeds behandeld,
de zaak werd toen aangehouden om
dat twee getuigen, het echtpaar De J.f
niet waren komen opdagen in ver
band met „plotselinge ziekte" van
mevrouw De J.
Jannie, gescheiden en drie kinderen
zocht naarstig naar een nieuwe
vader voor haar kroost en wie zou
daar meer voor in aanmerking komen
dan haar Turkse vriend Mülkremin
Acicksös, met wie zij al geruime tijd
in pais en vreê leefde. Het voortdu
rend praten over trouwen bezorgde
Mülkremin echter hoofdpijn en het
trieste gevolg voor Jannie was dat hij
steeds minder bij haar bleef.
Jannie, zinnend op middelen om
hem „vast" te houden, verstopte op
de avond van de „moordaanslag"
11 mei zelfs zijn schoenen, vooral
omdat zij van „vriendin" Annie had
gehoord dat Mülkremin naar Duits
land wilde vertrekken. Vooruitlopend
op een huwelijk had Jannie echter
het idee dat slechts de dood hen
scheiden kon en uitte dit ook ten
overstaan van anderen.
Een loslippigheid die weliswaar
niet door alle betrokkenen serieus
werd genomen, maar die haar nu
toch noodlottig zou kunnen worden.
In eerste instantie is daar Henk, die
ook wel eens iets wilde, en daarom
aandachtig luisterde naar Jannies
plan om Mülkremin te verdoven met
slaaptabletten, hem met een auto
die hij zou leveren naar een kuil
te vervoeren waar hij met benzine
zou worden overgoten en verbrand.
Ook vriendin Annie werd in ver
trouwen genomen, die eigenlijk een
beetje jaloers op Jannie was, omdat
Mülkremin zij het niet van harte
nog steeds kwam, terwijl haar
Turk het hazepad al had gekozen.
Henk speelde het spelletje volgens
zijn zeggen mee omdat hij in een
goed blaadje wilde komen bij Jannie,
Annie daarentegen kon op het laatste
moment haar mond niet houden.
„GIFMENGSTER"
Jannie, ln het volste vertrouwen
dat haar vriendin haar niet zou ver
raden, vertelde haar dat zij de mid
dag voor de aanslag dertig slaapta
bletten had gekregen van haar huls
arts omdat zij zo slecht sliep en dat
zij die door de yoghurt van
Mülkremin wilde mengen. Het men
gen van „gevaarlijke" stoffen was
haar niet geheel vreemd, zoals de of
ficier memoreerde, want haar eerste
huwelijk had zij in 1965 proberen te
beëindigen door een cake te bakken
waarin arsenicum zat.
Wat Jannie echter niet wist, is het
feit dat uit het laboratorisch onder
zoek Is komen vast te staan, dat zes
tig tabletten van het bewuste slaap
middel nog niet schadelijk zijn. Bo
vendien, zo verklaarde zij, had zij
maar drie tabletten door de yoghurt
gedaan. De overige zevenentwintig
spoelde zij weg, omdat ze bang werd.
Mülkremin vond de yoghurt echter
niet zo smakelijk en weigerde er
meer dan drie happen van te nemen.
Jaonie om te bewijzen dat er niets
met het voedsel aan de bind was
zette het bord in de ijskast. De vol
gende dag wilde Mülkremin, die van
die paar happen knap ziek was ge
worden en via de minnaar van Annie
op de hoogte was gebracht, met het
bord naar de politie.
Een fikse klap met een stalen staaf
op zijn hoofd verijdelde dit voorne
men echter. Het gevolg van de klap
was dat Jannie zich ook voor een po
ging tot doodslag moest verantwoor
den.
Een poging die de officier graag
opzettelijk wilde noemen omdat Jan
nie tegenover de zieke mevrouw
De J. eens had verklaard Mülkremin
liever dood te willen steken, dan dat
zij hem aan een ander gunde.
Geen wonder dat juist deze getuige
én haar man voor de bewijsvoering
bijzonder belangrijk waren. Ook
woensdag kostte het echter veel
moeite hen naar de rechtbank t!e
krijgen, zij kwamen ruim een
uur te laat een feit waarvoor zij
binnenkort voor de kantonrechter
zullen moeten verschijnen. Meneer
De J. had bovendien van Henk het
een en ander vernomen over de „do
delijke" plannen, een verhaal dat hij
echter niet geloofde.
Ook al het feit dat Henk op de
zitting verklaarde een briefje van
Jannie te hebben gekregen met de
vraag waarom hij „gisteravond" niet
was gekomen omdat het plan dan ze
ker was gelukt Jannie ontkent dit
natuurlijk maar het rapport van een
handschriftdeskundige is positief-
brengt de officier tot de stellige over
tuiging dat zij haar minnaar met de
tabletten om zeep heeft willen bren
gen. De klap met de stalen staaf ziet
mr. Van der Meulen ook zeker niet
als noodweer en hij acht bewezen
dat Jannie hem zeker op het bewuste
moment heeft willen doden.
VRIJSPRAAK
Jannies raadsman, mr. J. Zuil, be
twijfelt de deugdelijkheid van de
staaf --- die „slechts" 750 gram weegt.
Daarnaast trekt hij de waarde van de
diverse getuigenissen sterk in twijfel:
„Dichtsels en verdichtsels liggen vlak
bij elkaar in de buurt en hoe verder
je er vanaf komt te staan, hoe sterker
de verhalen worden".
Hij vraagt dan ook voor het eerste
ten laste gelegde poging tot moord
ontslag van rechtsvervolging en
voor het tweede poging doodslag
vrijspraak. De rechtbank doet 20
november uitspraak.
Het laatste Britse type, dat Zuid-Afrika kon kopen was het Buccaneer-jachtvliegtuig.
Strategische zeeroute wordt bedreigd
(Van onze luchtvaartmedewerker)
Engeland gaat zijn wapen
leveranties aan Zuid-Afrika ge
deeltelijk hervatten. Het is in
teressant te weten over welke
wapens het gaat en waarom.
Willen de Britten soms, door de
overeenkomst van Simonstown voor
de gemeenschappelijke verdediging
van de scheepvaartroute rond Kaap
de Goede Hoop, weer vaste voet op
Afrikaanse bodem krijgen? Nu de
Britten in ruil voor de leveranties een
militaire basis in Simonstown zullen
krijgen, is dit niet zo'n kwaadaardige
gedachtengang.
Men moet echter niet vergeten dat
Engeland door zijn geografische lig
ging, vooral de scheepvaart moet be
schermen. Speciaal in tijd van oor
log Is dit van essentieel belang, aan
gezien Engeland door een aanvoers-
blokkade ten onder zou kunnen gaan.
Levenslijn
Zuid-Afrika bekleedt op velerlei
terrein een sleutelpositie. Het is de
draaischijf voor de luchtverbindin-
gen op de lange afstand. Daarnaast
staan er nog andere economische, so
ciologische en strategische belangen
op het spel, die men niet moet on
derschatten.
Vooral nu de handelsbetrekkingen
met de Oosterse landen hechter en
belangrijker worden, is de Kaap
route voor de scheepvaart een le
venslijn geworden. Regelmatig ver
schijnen er berichten over toenemen
de Sowjet activiteiten in het Middel
landse Zeegebied. Echter, de Russi
sche maritieme expansie strekt zijn
tentakels ook en steeds sterker rond
Afrika uit Een situatie die strategisch
gezien een bedreiging vormt voor het
westen.
Na de sluiting van het Suezkanaal
is Kaap de Goede Hoop als half-
wegstation weer bijzonder belang
rijk geworden en zal dat in de toe
komst blijven. Mocht het Suezkanaal
ooit weer open gaan, dan is dat toch
niet breed genoeg voor de inmiddels
gebouwde supertankers. Andere mo
gelijkheden om van Oost naar West
tc komen, zijn ook' niet aanbevelens
waardig. Het Panamakanaal is ook te
klein en te kwetsbaar en de scheeps-
weg rond Zuid-Amerika is te lang
en te wisselvallig.
Ergo zijn de rond Afrika patrouil
lerende rode vlooteenheden een be
dreiging van een strategische ver
bindingszone. Men wil nu de Afri
kaanse zeeroutes beschermen door
onderzeebootverkenning over lange
afstand. Een ontwikkeling die de hui
dige Britse regering zich realiseert.
Vandaar dat de wapenleveranties be
stemd zijn om dit duikbootgevaar te
keren.
Leveranties
De wapenleveranties waar de Zuid-
Afrikaanse regering om verzocht heeft
omvatten een Mark 7-fregat, waar
van er al meer in gebruik zijn, een
volgorder voor de Wasp-duikbootbe-
strijdingshelikopters, de levering van
een twintigtal Nimrod 80 tons zware
straalvliegtuigen, de eerste geheel
door straalmotoren aangedreven ver-
kennings/aanvalsvliegtuigen. Verder
een aantal snelle patrouilleboten.
Daarnaast wil men de Franse Daph
ne vervangen door twee of drie duik
boten van de Oberon-klasse. Ten slot
te wenst men nog projektielen te ko
pen van het type Red Top en voor de
marine de Brits/Noorse Penguin of de
Frans/Britse Exocet.
Zoals de zaken er thans voor staan,
zullen de gevraagde projektielen voor
lopig wel niet door Engeland worden
geleverd en is men daarvoor aange
wezen op Franse inkopen. De in-
troduktie van Franse wapens is niet
nieuw, want toen de Britse Labour-
regering om principiële redenen ver
dere wapenleveranties weigerde, wer
den er orders in Frankrijk geplaatst,
zoals drie soorten helikopters, 40 Mi-
rages en 9 Transall-transportmachi-
nes.
De Britten zijn evenwel historische
vliegtuigleveranciers van de vijftig
jaar oude „Lugmag". Bij de oprich
ting kreeg men als „Imperial Gift"
ruim honderd Britse vliegtuigen en
tot aan de tweede wereldoorlog bleef
de Britse vliegtuigindustrie dé leve
rancier van dit soort materiaal.
In de oorlog bleven de historische
banden gehandhaafd, doordat vele
Zuidafrikaanse vliegers bij Engelse
squadrons dienden. Bij de naoorlogse
opbouw verkreeg men opnieuw Britse
steun, terwijl ook de eerste straal
jagers van hen afkomstig waren.
In beperkte mate werd vliegtuig
materieel uit Canada en de V.S. be
trokken, maar op een gegeven mo
ment struikelde Zuid-Afrika over
zijn apartheidspolitiek. Het laatste
Britse type dat men kon aankopen
was het Buccaneer-jachtvliegtuig,
waarvan er zestien arriveerden. Hoe
wel men een optie had op nog veer
tien van deze straaljagers, weigerde
Engeland deze nog te leveren. Een
maatregel die de toch al bloedarme
Britse vliegtuigindustrie betreurde.
Embargo
Frankrijk maakte van de gelegen
heid gebruik en leverde straaljagers,
helikopters en transportvliegtuigen.
Inmiddels kregen ook 'de Fransen
bedenkingen en toen de verouderde
Shackleton verkenningstoestellen ver
vangen moesten worden, bleek al
gauw dat de levering van de mo
dernere Franse Atlantic uitgesloten
moest worden geacht.
Mogelijk is ook van invloed ge- I
weest de Zuid-Afrikaanse hulp aan -
Israël (nadat Frankrijk een wapen
embargo daarvoor had uitgevaardigd)
waardoor Israël via een omweg
toch aan de benodigde reserve-on-
der delen zou kunnen komen.
Inmiddels was men al wel begon- v-
nen met het in licentie vervaardigen V
van straaltrainers, maar de bouw van
een groot verkenningsvliegtuig was
en js voorlopig in Zuid-Afrika nog
niet mogelijk. Intussen had de Brit
se Labour-regering plaats moeten
maken voor de conservatieve. Zij
meent dat het communisme ook in dit
deel van de wereld opdringt en dat
het noodzakelijk is de Russische greep
om Afrika te verlich ten, door de leve
ring van onderzeebootbestrijdingsma-
terieel en de vestiging van een eigen
verkenningsbasis.
(van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Het midden-
en kleinbedrijf heeft gisteren tij
dens de begrotingsbehandeling
van economische zaken in de
Tweede Kamer veel aandacht
gekregen. Alle grote partijen
zijn bezorgd over de ontwikke
ling in die sector waarin een
kwart van onze beroepsbevol
king werkzaam is.
De heer H. de Mooy (ar) drong aan
op een staatssecretaris voor de mid
denstand met voldoende invloed op
het beleid en op uitbreiding van de
consulentendienst, waar de midden
stander met zijn moeilijkheden en
problemen aan kan kloppen.
Hij kwam met een motie, die ook
werd ondertekend door mr. F. Port-
heine (lib) en mr. W. Scholten (ch),
om kleine ondernemers die minder
verdienen dan het minimuminkomen
en die ouder zijn dan 65 jaar finan
cieel te helpen als ze hun bedrijfje
willen sluiten. Zij zouden volgens de
motie een uitkering moeten krijgen
van ten hoogste vijfduizend gulden.
De heer A. J. W. .Krosse (kath) wil
de een constructief belastingbeleid en
een snellere standpuntbepaling van
het kabinet als het 'gaat om deze
groep. Hij informeerde naar de moge
lijkheden van nieuwe bedrijfsvormen.
De heer Scholten ging daar iets
dieper op in en vroeg de bewinds
lieden of het „franchise-systeem"
wettelijk geregeld zou kunnen wor
den. Hij herinnerde eraan dat de
nieuwe eigenaar van De Gruyter, de
SHV, al plannen heeft om haarfi-
liaalhouders eigenaar van de zaak te
maken.
De heer Portheine wees in ieder
geval voor zijn fractie de beschuldi
ging van de hand dat er', te weinig
aandacht wordt besteed aan de mid
denstanders. Volgens hem moeten die
zo solidair mogelijk zijn om het hoofd
te kunnen bieden aan pressiegroepen.
Ook de fusies werden door vrijwel
alle fracties ter sprake gebracht Drs.
G. M. Nederhorst (soc) wil de fusie
code vervangen door een fusiewet om
de nadelige en schadelijke gevolgen
van het samenvoegen van bedrijven
uit te bannen. Volgens hem 'deelt
KVP-plannenmaker Steenkamp die
opvatting en hij daagde deze zaak uit
te spreken.
Ook dr. B. Goudzwaard (ar) herin
nerde aan die schadelijke gevolgen en
vroeg, evenals vorig jaar, om een col
lege van onderzoek. Met dat onder
zoek was de heer Scholten het wel
min of meer eens, maar hij bena
drukte dat er dan ook en vooral ge
zocht moet worden naar de voordelen
van bepaalde fusies.
Hij noemde de fusies een middel
om onze economische structuur te
versterken en ze moeten daarom ge
stimuleerd worden. De minister zou
eens aan de SER moeten vragen, hoe
dat het beste kan
De WD is tegen een wettelijke re
geling van het fusiebeleid omdat geb
leken is dat men zich, op een paar
uitzonderingen na, aan de fusiecode
heeft gehouden. Daarom is er geen
reden die te vervangen door een wet.
Enkele fracties hadden vragen over
het consumentenbeleid. Drs. D. F. van
der Mei (ch): „Wanneer komt het
wetsontwerp over de agressieve ver
koopmethoden?", „wat vindt de mi
nister van wettelijke voorzieningen
tegen misleidende reclame?" en
„wanneer worden verdere veilighei-
deisen ingevoerd voor huishoudelijke
apparaten?"
De heer Krosse wil de graag weten
wat de scheuring in de consumente
norganisaties voor gevolgen heeft
voor de subsidie en wat de staatsse
cretaris vindt van televisiezendtijd
voor het Consumenten Contact Or
gaan. De heer Portheine was ver
baasd dat het CCO meer subsidie
krijgt. Hij is daar tegen.
LONDEN Rolls Royce verwacht
dit jaar een verlies van 48 miljoen
pond sterling te lijden, zo heeft het
bestuur gisteren aan de aandeelhou
ders laten weten. Er komt geen inte
rimdividend.
Verleden jaar werd drie pence per
aandeel uitgekeerd. D.e president van
de maatschappij, sir Denning Pear
son, is vervangen door lord Coles,
vroeger president van Unilever. Het
verlies is in hoofdzaak te wijten aan
de stijging van de kosten voor de
produktie van de vliegtuigmotor RB
211-22 die voor de Amerikaanse
Lockheed Tristar is bestemd, een ma
chine voor korte afstanden die 350
zitplaatsen krijgt. De ontwikkeling
van deze motor gaat vermoedelijk 135
miljoen pond sterling kosten.
Minister van luchtvaart Frederick
Corfield zei in het lagerhuis dat de
Britse regering van plan is samen
met de bankiers van Rolls Royce éen
regeling te treffen om de extra kos
ten te financieren. De regering heeft
al hulp verleend voor de ontwikke
ling van de motor eh met de 42 mil
joen pond die nu beschikbaar wordt
gesteld zal de Britse staat 89 miljoen
pond aan het project hebben
bijgedragen.