Wrevel bij islam over invloed
christenen in Indonesië
VIJFTIG JAAR CJVF
Aantal studenten
binnen 10 jaar
420 procent meer
l
„Raad van bijstand'
in plaats kerkeraad
l
Evolutiegedachte niet
met stelligheid op
chr. school poneren
Een woord voor vandaag
GEZONDERE VERHOUDINGEN MOGELIJK
LUTHERSE SUGGESTIE
Geen tolerantie
maar begrip
Zuidafrikaai
promoveert
aan VU
BEROEPINGSWERK
Dr. Van Aalderen
lector aan VU
m
TRIANGEL gaat
zich vernieuwen
Bezorgdheid bij Haagse kerkeraai
Snelle verlichtinif
van pijn in spiere
en gewrichten
WOENSDAG 28 OKTOBER 1
Hel is een wat wonderlijk verhaal van A mos. schapenfokker van be
roep en afkomstig uit Tekóa, levend in de dagen van Uzzia, koning
van Juda en Jerobeam. koning van Israël. Zomaar, zonder enige
aanleiding naar het schijnt, wordt de man van achter de schapen
gehaald. Met een duidelijke opdracht van God: „Profeteer tegen
Mijn volk IsraëlNu. dat dóet Amos dan ook! Wie het allemaal
leest staat perplex over de vlammende woorden, die deze ongeletter
de man („ik ben geen profeet en ik ben geen profetenzoonmaar
veehouder en kweker van moerbeivijgen") midden in het volk slin
gert. Hij noemt staaltjes van goddeloosheid, die bijna ondenkbaar
zijn en al volgt dan aan het eind van zijn optreden en verzekering,
dat „de vervallen hut van David weer zal worden opgericht", voorlo
pig heeft het volk Israël meer dan genoeg aan zijn oordeelbood-
schap. Of het verhaal nog actueel is? U moet het boek Amos zelf
maar eens lezen. Het wonderlijke van dit soort boeken is altijd
weer, dat u, na er kennis van genomen te hebben, niet zegt: het is
volmaakt verleden tijd en zon onheilsprediking is alleen maar een
misschien interessant historisch document. Op lal van punten her
kennen wij onszelf in de mannen en de vrouwen van het volk Israël.
En al maken wij ons dan niet schuldig aan wat deze mensen wordt
verweten, de vormen zijn bijkomstig: onze opvattingen en handelin
gen zijn écht niet veel beter!
We lezen vandaag: Johannes 5 vers 1 tot 18.
(Van onze kerkredactie)
ARNHEM De structuur van
de gemeente met zijn kerkeraad
is verouderd. Behoefte is er
aan een „raad van bijstand" of
een „parochieraad", die zo ge
nuanceerd mogelijk uit de leden
van de gemeente is samenge
steld. Deze raad zou een advise
rende functie moeten hebben.
Daarnaast zullen er zeker enkele
functionarissen nodig blijven, die de
gemeente „besturen". Zij hebben een
administratieve functie.
Aldus een van de stellingen, die aan
de orde zullen komen, als de synode
van de Evan gelisch-Lutherse Kerk
zich zaterdag 7 november in Amster
dam gaat beraden op „de toekomstige
koers van de kerk".
De Groningse predikant dr. C. J.
Munter heeft ten behoeve van dit be
raad zes stellingen geformuleerd. De
ze stellingen worden nog vóór de
synode besproken in het predikanten-
convent Ze zijn eveneens voorgelegd
aan de Bond Maarten Luther, de
Lutherse vrouwenbond en de Luther
se jeugdbond.
De synodale commissie hoopt, dat
de reacties van deze instanties haar
in staat zullen stellen nog meer toe
gespitste stellingen te formuleren, die
eveneens ter synode ter sprake zullen
komen.
Voorts heeft de synodale commis
sie een enquête betreffende de toe
komstige koers van de kerk onder de
kerkeraden gehouden.
Slinkend
.iffet is evident dat de Evangelisch-
Lutherse Kerk in ons land een slin
kende kerk is. gezien de statistische
gegevens", aldus luidt de eerste stel
ling van dr. Munter.
Hij voegt daar onmiddelijk aan toe,
dat dit statistische aspect niet uitslui
tend de visie op de toekomst van de
kerk mag bepalen. De confessie van
Augsburg (het belangrijkste lutherse
belijdenisgeschrift; red.) zegt, dat de
kerk daar is, waar mensen samenko
men om het evangelie te horen en het
avondmaal te vieren.
Dr. Munter constateert in deze de
finitie een ont-institutionalisering in
grote stijl en bovendien een modern
functioneel kerkbegrip, waarmee te
werken valt. De toekomst van de kerk
zijn de kleine groepen, waar ieder
„lid" zijn opdracht en taak heeft.
De oecumenische samenwerking kan
volgens dr. Munter slechts plaatselijk
zijn, omdat daar slechts kan worden
uitgemaakt op welke wijze deze mo
gelijk is. Hij ziet in het ideaal van
één Evangelische Kerk het gevaar, dat
zij toch weer een „grote kerk" wordt
met alle institutionele gevolgen van
dien.
Genuanceerd
De verkondiging van het evangelie
eist in onze tijd een grote genuan
ceerdheid. Het sluit dan ook in: geven
van informatie (theologisch), het stel
len van kritische geloofsvragen, kri
tische begeleiding van de tijd waarin
wij leven. Daarbij moet nadrukkelijk
gesteld worden, dat het evangelie, de
bijbelse boodschap, niet alleen is be
doeld als gericht op een persoonlijk
heil, maar een belofte inhoudt van
een nieuwe aarde en een nieuwe
hemel.
Dc eredienst zal door haar vorm,
liederen en gebeden (viering) zowel
het persoonlijk geloofsbeleven inspi
reren, als het visioen van de nieuwe
aarde levend houden. Een nuancering
van de liturgische vorm is zeer ge
wenst.
Een commandogroep van de ex
treem-linkse organisatie „Tupamaros"
heeft gisternacht een overval ge
pleegd op de zendinstallatie vaci een
Britse telegraafmaatschappij in Mon
tevideo De installatie werd groten
deels vernietigd.
(Van onze kerkredactie)
DJAKARTA Worden
christenen in Indonesië het vol
gende slachtoffer na de staats
greep van 1965? Ze spalen een
belangrijke rol in het land en
de toeloop naar de christelijke
kerken is verrassend groot. Dit
onder andere wekt de wrevel
van de islamieten.
Het evenwicht, door Soekar-
no gepropageerd (samenwer
king tussen godsdienstige groe
peringen, nationalisten en com
munisten in NASAKOM) is ver
stoord.
De islamietische wrevel uitte zich
in een serie brandstichtingen in zen-
dings- en missiegebouwen. Zijn dit
bange voortekenen? Jan Simmers en
Dolf Reijmers, redacteuren van het
bekende maandblad voor missie, zen
ding en ontwikkelingswerk BIJEEN
reisden door Indonesië en spraken
met minstens honderd personen over
de verhouding christenen - islamie
ten.
Hun conclusie onder enig voorbe
houd: Er is geen reden tot paniek.
Het geweten (gebeurde in 1965)
spreekt en niemand wil een herha
ling. Er is kans dat nog nieuwe ge
zondere verhoudingen kunnen groei
en, mits alle betrokkenen hard wer
ken om scheidsmuren te slopen.
De toeloop tot het christendom
(hun aantal zou ruim 10 miljoen be
dragen op een totaal aantal
Indonesiërs van 120 miljoen) mag dan
op het eerste gezicht een verheugend
verschijnsel zijn, voor de goede ver
standhouding tussen islamieten en
christenen werkt die toeloop beslist
ongunstig.
Achtergronden
Als achtergronden worden gewoon
lijk genoemd het wegvallen van de
communistische partij en daarmee
een houvast voor zeer velen die een
of andere heilsverwachting koester
den. Het christendom doet zeer mo
dern aan naast de weinig inspire
rende wereldbeschouwing van de
islamieten.
Ook zouden zij, die als godsdienst
loos golden, worden afgeschrikt door
het felle optreden van rechtzinnige
islamieten en om die reden, nu zij
volgens regeringsbesluit tot een er
kende godsdienst moeten behoren,
veelal kiezen voor het" christendom.
Leg
er
In het leger, de sterkste macht in
Indonesië, is de samenwerking tussen
de religieuze groeperingen meer ge
vorderd dan elders. Er is onderling
begrip, dat steeds wordt overgedra
gen.
De militairen zijn naast een groep
ambtenaren en politici de enigen die
door reizen en verplaatsing
Groot-Indonesië kennen. Zij zullen
zich, aldus de Bljeen-redacteuren, ze
ker verzetten tegen strenge islamise
ring van het land, waardoor afschei
dingsbewegingen kunnen gaan optre
den.
Beziet men het Indonesische chris
tendom nader, dan blijken de protes
tantse kerken een ander beleid te
hebben gevoerd dan de r.k. missie. Ze
hebben meer eigen kerkelijke func
tionarissen opgeleid en de Indonesiërs
zelf meer kansen gegeven.
De r.k. kerk wordt vooral geleid
(Van een onzer verslaggeefsters)
UTRECHT Volgende week
dinsdag viert de Christen Jonge
Vrouwen Federatie in het jaar
beurscongrescentrum haar gou
den jubileum, waarbij koningin
Juliana en prinses Beatrix aan
wezig zullen zijn.
Op deze feestdag zal de presidente
van de Wereldbond-YWCA, waarbij
de CJVF is aangesloten, mevrouw
Athanassiou uit Griekenland het
woord voeren.
Daarna is de première van de film
Vraagtekens van het Nederlands Bij
bel Genootschap. Deze film wil het
gesprek over de bijbel op gang bren-
gen en doet dit naar aanleiding van
zes vragen.
Landen
Filmbeelden over deze vragen wor
den in verschillende landen opeeno
men. In Nederland wordt getoond, I
dat er allerlei boodschappen via ra-
dio, televisie en pers overkomen.
Maar waaraan ontleent de bijbel het
recht de unieke boodschap te verkon
digen?
In Zweden speelt het thema een
mens kan bii brood alleen niet leven.
Wat is er meer nodig? In Frankrijk is
de vraag geënsceneerd waarom ex
porteer je de bijbel a's je hpm niet
ernstig neemt. >n Duitsland: kunnen
we of willen we de b'ibel niet begrij-
pen?
In Luxembure soee't de vraag: is
de bijbel een boek. dat alleen over
verticale verhoudingen of over een
horizontale taak spreekt. In Engeland
wordt de vraae gesteld: hoe „verko
pen" we de bijbel. Hoe bied je hem
aan?
Scenario
Hel scenario :s van Jar. Filius.
filmmaker is Joon van Essen Hoewel
de productie in Nederlandse handen
!s. zijn de meeste Europese bi ibel ge
nootschappen erbij betrokken. De
film is ook zo gemaakt, dat hij in
verschillende landen kan worden ge-
éraaid.
Ook op Palaver '71 wordt hij ver
toond.
Na afloop van de film wordt op de
CJVF-jubileumdag een forum gehou
den bestaande uit zes mensen onder
leiding van dr. W. A. Visser 't Hooft.
's Middags treedt cabaretier Fons
Jansen op.
De Joy Strings, die samen de
bekende Engelse Leger des Heils
beatband vormen spelen mee in
de film Vraagtekens van hel
INBG. De première van deze
I film is op het jubileumfeest van
\de Christen Jonge Vrouwen Fe
deratie.
SEMARANG 1=3 De islamietej
willen nog altijd een islamitiscj
Indonesië. Voor andere godsdieul
sen zullen ze tolerant zijn, zegge
ze. Maar de Indonesische kard
naai Darmojuwono uit Semarai g
zegt: Ik wil geen tolerantie. W
begrip. Als christenen alleen gi
duld worden, ligt de verhoudin g
al scheef.
Er is een Indonesisch wooi
dat zoveel zegt als: wij begrijpt k
elkaar. Dat is wat kardina
Darmojuwono wil. Hij zal to
woord tolerantie dan ook nooit i
zijn verklaringen gebruiken.
Hij zei verder nog aan het bla
Bijeen: de islamieten zeggen <H
wel dat zij een dialoog willei
maar in werkelijkheid bestal
nog steeds de confrontatie tusse
rk en protestanten aan de er
kant en islamieten aan de andei
kant.
JWE I
AMSTERDAM Vrijdag 6 no'
ber zal aan de Vrije Universiteit
doctor in de godgeleerdheid promi
ren de Zuidafrikaan J. W. Vrede
Huyssteen.
De titel van zijn-proefschrift li
Theologie van die rede. Die funl
van die rasionele in die denke
Wolfhart Pannenberg.
De promotie is half twee in
Woestduincentrum in Amsterd
Promotor is prof. dr. G. C. Berk
wer.
IDEI
niv<
Alles is gewoon in de moskee: een
gesprek, het lezen van de krant en
zelfs het languit gaan liggen slapen.
(Foto uit het blad Bijeen, dat erin
slaagde foto's in een officiële vrij-
dagmorgendienst te Djakarta, Al
Azharmoskee, te maken).
door buitenlanders. Het Indonesische
episcopaat bestaat maar voor eenzes
de deel (vijf Indonesische bisschop
pen) uit mensen van het land-zelf.
Anderzijds is de r.k. kerk meer een
eenheid en lopen de protestantse ker
ken het gevaar te versplinteren.
Gesprek
De redacteuren menen dat de r.k.
kerk er eerder aan toe is in dialoog
met de islam te komen. Rechtstreekse
ontmoetingen christenen - islamieten
zijn nog zeldzaam. Daarbij doet zich
nog de moeilijkheid voor dat er geen
gelijke terminologie bestaat: ieder
hanteert een eigen taal, die door de
ander niet wordt verstaan.
Bijeen pleit ten slotte voor meer
samenwerking. Zou deze bijvoorbeeld
mogelijk kunnen worden "bij het op
richten van ziekenhuizen en scholen?
Wat in elk geval wel kan is het in
het leven roepen van gezamenlijke
gesprekscentra, het gezamenlijk uit
geven van publikaties, kortom het
meer in gesprek komen met de islam.
Bisschoppen
Wat dat laatste betreft wordt ver
wacht dat de vergadering van Indo
nesische bisschoppen, die binnenkort
zal worden gehouden, zich nader zal
uitspreken over de verhouding tot de
islam en voorstellen zal doen tot ver
betering van de betrekkingen.
Koopvaardij dienst
op 8 november
ROTTERDAM Zondagmiddag 8
november om vier uur wordt in de
Grote of Sint-Laurenskerk weer de
nationale koopvaardijdienst gehou
den. De liturgie wordt verzorgd door
ds. M. C. Baart. Pater J. B. Witkamp
houdt de preek. De Laurenscantorij
onder leiding van Barend Schuurman
verleent muzikale medewerking en
organist is Chr. J. Lemckert.
Na de dienst wordt een kopje kof-
fië aangeboden door de Nederlandse
christen zeeliedenvereniging, die
veertig jaar bestaat.
NED. HERV. KERK
Bedankt voor Lunteren: J. den
Besten te Huizen (N.H.).
GEREF. KERKEN
Beroepen te Delfzijl: H. Kuyk te
Abcoude.
Bedankt voor Veendam-Meeden:
J. v. Wattum te Nunspeet.
GEREF. KERKEN (vrügem.)
Bedankt voor Den Helder. L.
Douw te Enschede.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Middelharnis: J. C.
Weststrate te Meliskerke.
OUD GEREF. GEM.
Bedankt voor Werkendam: J. v. d.
Poel te Ede.
AMSTERDAM Vrijdag 6 novem
ber zal dr. H. J. van Aalderen zijn
ambt aanvaarden als lector in de
huisartsengeneeskunde aan de Vrije
niversiteit. De bijeenkomst begint
om half vier in het gebouw van de
Boerhorststraat 7, Amsterdam.
De oud-gezagvoerder van het
hospitaal kerkschip de Hoop. de heer
J. Smit, is maandag op 90-jarige leef
tijd overleden in Hilversum. Kapitein
Smit was gezagvoerder van 1917 tot
aan de inbeslagneming van zijn schip
door de Duitse bezetters in 1940.
(vervolg van pagina 1)
De universiteiten en hogescholen
verkeren in een merkwaardige uit
zonderingspositie: zij kennen niet,
zoals alle andere vormen van onder
wijs, normen die de aanpassing van
de middelen aan het aantal leerlingen
regelen. Bovendien heeft men te ma
ken met het feit dat bijna het hele
hoger beroepsonderwijs een beperkte
toelating van studenten kent; dit be
vordert een extra toeloop naar de
universiteit.
Wie £p een sociale academie niet
terecht kan, gaat aan de universiteit
sociale wetenschappen studeren. Het
is tijd voor een duidelijk beslissing
over een koppeling van aantal stu
denten en middelen, zegt de nota.
Als mogelijke oplossingen op korte
termijn worden genoemd: het vast
leggen van het aantal studenten dat
kan worden toegelaten (numerus
fixus), hetzij door selectie voor, hetzij
tijdens de studie, minder intensief
onderwijs geven en het oprichten van
parallel-faculteiten.
Op langere termijn: opheffing van
Actie SSK bracht
ƒ3,5 miljoen op
(Van onze kerkredactie)
UTRECHT De actie die de SSK,
de stichting steun Kerkbouw van de
gereformeerde kerken, onder het
motto „Er is werk aan uw kerk. Nu"
voerde heeft in totaal drie en een
half miljoen gulden opgebracht.
Van oktober 1969 tot oktober 1970
werden bijdragen verleend aan 49
projecten, die in totaal een bedrag
belopen van 1.876.200, waarvan
339.000 in de vorm vari leningen.
Hieruit concluderen deputaten 9SK,
dat de gevoerde actie zeker op haar
plaats was. Omdat alle toegezegde
bedragen nog niet binnen zijn het
gaat hier om een bedrag van nog
215.000 verzoekt SSK de kerk
leden die hun toezeggingen nog niet
of nog niet geheel hebben voldaan,
de beloofde bedragen op krrte ter
mijn alsnog over te schrijven op
gironummer 400200, ten name vand
SSK.
Invulpuzzel
Horizontaal woorden invullen die verticaal
dezelfde betekenis hebben: 1. zuidvrucht, 2.
ligplaats voor schepen, 3. zilt vocht.
Oplossing vorige puzzel
1. g, 2. bot, 3. kruid, 4. model, 5. mirabel, 6.
toros, 7. steel, 8. ent, 9. d.
GOUDAREND
de bestaande numerus bij o.a. de so
ciale academies en sterke uitbreiding
van dit onderwijs; differentiatie van
het wetenschappelijk onderwijs; op
richting van geheel nieuwe hogescho
len voor maatschappijwetenschappen
en een andere vorm van financiering,
bijvoorbeeld door studenten en/of af
gestudeerden meer te laten meebeta
len aan het wetenschappelijk onder
wijs.
De faculteitsvoorzitters geven niet
de voorkeur aan een numerus fixus,
maar aan een combinatie van de an
dere oplossingen. Maar hoe dan ook:
er moet wat gebeuren om de noodtoe
stand te beëindigen. Men wil spoedig
van de minister horen wat hij denkt
te doen.
[et t
■mb<
esla;
»enr
eld,
;han
n T
eboi
(Van een onzer verslaggeefsters)
AMSTERDAM Vier bladen
het Christelijke Jongeren Verb)
zullen per 1 januari worden sami
gevoegd tot een groot nieuw bl
Het zijn Triangel, 17+, Toejoe er
Aksiet.
Het zal een kaderblad worden,
zich richt tot iedereen, die op we
manier ook met clubs of groei
heeft te maken.
Het nieuwe blad zal een journa
tieke formule krijgen. Het wordt
geen blad met programmamaterii
Dat laatste wordt in losse uitgav
in de vorm van kleine boekjes uit
geven. Ook wordt gedacht aan loLEl
uitgaven op het gebied van ma
schappijverschijnselen.
Het weer in
weer m
m. temp.
Amsterdam
regen
9
Brussel
zw beu'.
9
Frankfort
motregen
7
Genève
mist
Innsbruck
mist
0
Kopenhagen regen
Locarno
mist
1
Londen
regen
13
Luxemburg
zw. bew.
6
Madrid
onbew.
1
Majorca
onbew.
7
Milnchen
zw. bew.
2
Nice
1. bew.
11
Parijs
zw. bew.
7
Rome
mist
7
Wenen
zw. bew.
2
Zürich
mist
3
beu
ïpe
Europdais
e
ne^ag
mp
5 n
ate
t
resl.
>ble
'tig
(Van onze kerkredactie)
DEN HAAG De kerkeraad van
de Christelijke Gereformeerde Kerk
van Den Haag-Zuid heeft aan de be
sturen van christelijke lagere en mid
delbare scholen aldaar een schrijven
verzonden, waarin bezorgdheid tot
uiting komt over „het onderwijs dat
onze kinderen vandaag de dag op de
christelijke scholen ontvangen".
Zelfs indien aangenomen wordt, zo
staat onder meer in het schrijven, dat
de weergave van de lessen (het gaat
om godsdienst, biologie en aardrijks
kundelessen -red.) door de kinderen
niet geheel overeenkomstig de werke
lijkheid is geweest, moet de kerke
raad toch constateren, dat de kinde
ren in enkele gevallen met grote stel
ligheid opvattingen zijn bijgebracht,
die zuiver op de evolutie-theorie be
rusten en waarbij het Genesisverhaal
geen historische, doch uitsluitend nog
poëtische waarde wordt toegekend.
Hierin waren de uitlatingen van som
mige kinderen bijzonder duidelijk.
De kerkeraad is zich zeer wel be
wust, dat de resultaten van de na
tuurwetenschap ons voor vragen
plaatst die niet in een handomdraai
onder simpele verwijzing naar het
een of ander bijbelgedeelte kunnen
wordeh afgedaan. Maar hij acht het
aan de andere kant onjuist, voorba
rig, en bovendien onwetenschappe
lijk vandaag op kansels, in de litera
tuur en op de scholen, met grote stel
ligheid de evolutie-gedachte te pone
ren, terwijl deze alom nog ip dis
cussie is.
Terughoudend
Wanneer aangenomen moet worden
dat het onderwijs op de scholen op de
geestelijke en godsdienstige vorming
van onze kinderen grote invloed
heeft, meent de kerkeraad het recht
en ook de plicht te hebben bij het
onderwijzend personeel er op aan te
dringen terughoudendheid te betrach
ten bij het overdragen van theorieën
en ideeën die de moderne visie op de
Heilige Schrift vertegenwoordigen en
die indien zij worden gepresen
teerd als het laatste antwoord op de
laatste vraag onnodig spanningen
ten opzichte van Gods Woord kunnen
oproepen.
Het enthousiasme dat ook in onder-
A
wijskringen met betrekking tol
nieuwe inzichten en opvattingen
staat, dient te worden getempi
door de wetenschap dat wat vandi
lijkt vast te staan, morgen door nit
we resultaten van denken en ondf
zoeken achterhaald kan zijn.
Voorzichtig
-Boven alles dient te worden
dacht dat de waarheid en het gt_
van Gods Woord ver boven al
weten en denken van mensen
gaan. Dit besef zal ons bij de hanin
ring van nieuwe ideeën en inzicht fnf
tot grote voorzichtigheid moeten aa
sporen.
ki
De kerkeraad verzoekt dringe
een en ander te willen overwegen
ter kennis van het onderwijzend pt J'
soneel van de betreffende scholen
willen brengen. tjec
Het vorengaande doet geen afbrei,n'
aan de grote waardering van de ra
voor alles wat in deze tijd van onde ni
wijs vernieuwing ook aan onze chr t
telijke scholen wordt gepresteerd,
besluit de kerkeraad zijn schrijven. jje
-- iyc
Dringt direct door tot aan
de haard van de pijn
Deumatische pijnen, spit, zenuwpijl
verstuikingen, stijve nek en ledemat
niets werkt sneller, niets werkt aangenai
ter verlichting van pijn dan Algesal-bals *r
Onmiddellijk In de huid doordringend. \v< |g
Algesal diep op de weefsels in tot aan
haard van dc pijn (zonder oppervlakk
warmtesensatie of irritatie van de huid
veroorzaken) en doorstraaltvcrlichtl
weefsels en spieren tot in de gewricbl
Reumatische pijnen en stijfheid mal
spoedig plaats voor een durend gevoel' T'
verlichting en welbehagen.
I Wacht niet tot de pijn uitbreekt! Zw
[dat LI thuis altijd een tube Algesal bij
hand hebt om zodra het nodig is de pijn
verlichten. ALGESAL bij alle apoth. en dr
