W'J, DE VOLKEN VAN DE VER. NATIES
(I
Al zo lang op weg
naar de vrede toe
kerk - één en ,kattioliek'
ALGEMENE
VERGADERING
1
ZATERDAG 24 OKTOBER 1970
§!fnKüKfctoaalfela-
zjï?Jng*infafen h'er
(zefelfin NewYork).
OnKvapenings-
com missie
TRUSTSCHAPS-
RAAD
Militaire
sfaf-comifé
L^TJihoering vanpiflS*(
gramma's en Beauiren.
SECRETARIAAT
Aan hef hoofd staafde
^Secretaris-Generaal.^
(NewYork)
"failifaire waarne
mers. Wapenstil
stand konrrole, be
wakingstaken. j
VEILIGHEIDS'
RAAD
INTERNATION.
GERECHTSHOF
sSw (Den Haaa)
f INTERNATIONALE
j ORGANISATIE VOOR
1 KERNENERGIE (IAEA)
I Wen rit
Doel: bevordering van de
atoomenergie voor vreed
zame doeleinden.
ECONOMISCHE
EN SOCIALE
RAAD
gespecialiseerde organisaties:
ORGANISATIE DER
VERENIGDE NATIES VOOR
ÖNDERWUS. WETENSCHAP
EN CULTUUR
I Parijs
Handels- en onVwikkelingsraad
oOrganisafiev. indushiële onhvikk.
Onhvikkelingsprogramma derVN.
Kinderfonds derVN. (UNICEF)
Bureau vd. Hoge Commissaris
Voor vluchtelingen.(Heef! 1.2m'iljoen
vluchtelingen onder zijn mandaat)
REGIONALE
ECONOMISCHE
COMMISSIES:
Afrika (ECA)
Azië (ECAFE)
Europa (ECE)
FUNCTIONELE
COMMISSIES
totaal 8 o.a.:
bevolking,
statistiek,
rechFenv.dmensl
RAAD ydTECHN. HULP
ADMINISTR. COMMISSIE
[VOOR COÖRDINATIE
Duitelandl
Washington
INTERNATIONALE
BANK VOOR HERSTEL
EN ONTW1KKEUNG
IvjtW
Oekraïne
europX:
Washington
Mongolië
INTERNATIONALE
FINANCIERINGS
MAATSCHAPPIJ
Washington
Chrnabtfwist
'de zetel van
Formosa
JewYork
Washington
Soedan
Ltilandén'incle
rSl'lle Oceaan'-
INTERNATIONALE
BURGERLUCHTVAART-
ORGANISATIE
■NO jiiieuv
Guine
Montreal
INTERNATIONALE
VERREBBUCHTGEVING5-
UNC
Aush-olië
Zuid-Afrika-
schil mefoeV.lïover
de stahjs van Z-WrAfrika
^Uruguay
•A
7 Hoofdcommissies
2 Uitvoerende comm.
2 Vkste commissies
Andere hulporga-
nenv.dAI<j.vergad.
EMBLEEM VAN DE M
DE VERENIGDE NATIES
Ver.Sraten
I I Leden van de VLM
i Geen lid vandeVN. maar
wel een vertegenwoordi
ger bij de V.N:
TrusfgebiedvandeVLN.
Landen waar door bemüde-
linq van deV.M de vrede werd
Nieuw-Zèetc
ling van deV-N. de vrede werd
hersteld of verzekerd, of waar
een oorlog is voorkomen.
KonFrole-ofwaamemersccm
missie van de V.N. aanwezig.
INTERNATIONALE
HANDELSORGANISATIE I
De organisatie van de Verenigde Naties speelt een belangrijke rol in de
oderne wereld. Zij is de neerslag van het verlangen van de gehele mensheid
aar vrede, veiligheid, ontwikkeling en samenwerking. Zij probeert metterdaad
an dit verlangen gestalte te geven.
Indien de komende generatie haar weg wil kunnen vinden in de moderne
ereld, moet zij kennis dragen van de Verenigde Naties, al was het maar om
berichten van kranten, radio en televisie te kunnen volgen.
Nog veel meer dient deze kennis een ele-
ent te zijn van de opvoeding tot vrede. De
nstitutie van de VN-organisatie voor onder
ijs, wetenschappen en cultuur (de Unesco)
gint terecht met de vaststelling 'dat, aange-
en oorlogen beginnen in de geest van de
ensen, de verdediging van de vrede juist
de geest van de mensen moet worden opge-
uwd'. Deze volzinnen gebruikt minister dr.
H. Veringa (van onderwijs en wetenschap-
n) in een voorwoord voor het boekje 'De
renigde Naties, jij hoort erbij', dat onlangs
is uitgekomen bij J. H. Kok te Kampen (47
blz., 2.25, met korting bij hoeveelheden
boven 20 exemplaren). Het zijn ware woor
den, ook al lijkt het er minder dan ooit op,
dat de Verenigde Naties een belangrijke rol
spelen. Als we kijken naar de oorlog in In
dochina, waar de volkenorganisatie niet eens
aan te pas komt; naar het Nabije Oosten,
waar VN-troepen in 1967 met haastige spoed
het veld moesten ruimen en daarmee bijdroe
gen tot vergroting van het oorlogsgevaar
dan vajt er niet veel goeds te zeggen.
aar wat wil men? Is de proble-
tiek van de organisatie niet een
piegeling van tegenstellingen,
in de lidstaten of tussen die
ten onderling bestaan? Neem de
deeldheid in Europa, nu 25 jaar
de tweede wereldoorlog, die
or Moskou met geweld in stand
rdt gehouden.
oeg daarbij de diepe kloof tus-
Nederlands- en Franstaiigen in
Igië, Engels- en Franstaiigen in
nada, roomskatholieken en pro-
tanten in het Noo'dierse Ulster,
rijke en arma landen, doch ook de
onderlinge verdee!dhe!d tussen de
onderontwikkelde landen en
de conflicten in die landen zelf.
Denk aan Biafra.
Het functioneren van de volke
renorganisatie hangt ook in sterke
mate af van de pe'soon van de
secretaris-generaal. Nadat de stug
ge Noor Trvgve Lie op tegenwer
king van Moskou wes gestuit,
slaagde Je soepele Zweed Dag
Hammerskjoeld erin, derden maal
het initiatief te nemen Let een per
Het gebouw van de Verenigde Naties te New York, gezien
overkant van de East River.
soonlijke bemiddelingsrol. Hij
meende te moeten optreden als
een luchtledig dreigde in het func
tioneren van oe were'dorganisatie.
Het werd zijn dood; ziin vliegtuig
stortte neer In ae Afrikaanse jungle
toen hij op weg was naa' Kongo.
De Russen slaagden erin zijn op
volger, de volgzame Birmees Oe
Thant, aan banden te leggen.
Van belang is voorts de rol van
de VN als forum voor debatten
over internationale kwesties ook
omdat wordt aangenomen dat geen
gewapend conflict zal uitbreken,
zolang er nog gepraat wordt. En
wanneer de openheid niet zou bij
dragen tot oplossing van een con
flict, hebben de 'wandelgangen' in
New York al vele jaren bewezen,
de mogelijkheid te bieden voor het
zoeken naar een compromis.
Als een vraagstuk niet in de vol
le openbaarheid wordt gebracht is
Er is een tijd geweest, dat wij ons
druk maakten over de oekumene in
die zin, dat wij probeerden leerken
en kerkjes die zich vroeger of later
(en vooral later) van elkaar hebbeu
afgesplitst, zo goed en zo kwaad als
het ging, weer onder één institu
tioneel dak bijeen te brengen. Die
tijd is voorbij. Ik herinner me, met
enige weemoed om mijn eigen onno
zelheid, dat ik mij op een gegeven
moment heb ingespannen om in
Baarn de Gereformeerde Kerk en dc
Vrijgemaakte Gereformeerde Kerk
zo lief voor elkaar te laten worden,
dat ze weer als broeders zouden
gaan samenwonen. Het is niet ge
lukt. Integendeel, er is inmiddels
nog een vrijgemaakte kerk bijgeko
men. En als het wel gelukt zou zijn,
zou het, besef ik nu, niet erg belang
rijk zijn geweest. Daarvoor was het
te veel op herstel van het verleden
gericht, terwijl naar bijbelse maat
staven, het verleden uitsluitend van
belang is voor zover daaruit dc on
stuitbaarheid van een Messiaanse
toekomst valt te herleiden.
De tijd van lijmen en krammen Is
voorbij. Bij lijmen en krammen kan
men excuses maken, dat het niet wil
of niet gaat of niet past of dat het
op een andere plaats aan het barsten
is. Deze excuses kunnen niet meer
worden aanvaard. We zijn kerk en
dan zijn we welbewust op weg naar
de éne gemeente, het éne instituut,
de éne beweging. Of we zijn geen
kerk. Wie een prettige maar tegelijk
legitieme tussenweg weet, mag het
zeggen. Anders zal hij met de katho
liciteit van de kerk daadwerkelijk
ernst moeten maken, niet als een
soort mystieke eenheid boven ge
loofsverdeeldheid, maar als een reëel
aanwijsbaar, tastbaar instituut.
De kerk is één en katholiek. Dat is
ook daarom conditioneel voor haar
bestaan omdat tijdens de crisis
waarin de kerk terecht gekomen is
toch wel één ding duidelijk is ge
worden in de bijbelse boodschap, n.l.
dat de God van Israël aan het woord
wil komen in de gang en de voort
gang der geschiedenis. De komst van
het Godsrijk voltrekt zich op de lijn
van de tijd.
Waar de goede boodschap van het
koninkrijk wordt gehoord, wordt de
gegeven werkelijkheid onaanvaard
baar (Gij hebt gehoord dat van de
oudsten gezegd is... maar ik zeg u...).
De goede boodschap is gericht op de
bestrijding van concrete menselijke
nood, d.w.z. dat zij kiest voor de on
derdrukten en solidair is met de ar
moedzaaiers. En dat geldt voor alle
verhoudingen: plaatselijk, nationaal
en wereldwijd. De kerk heeft dus
een politieke dimensie. Nooit mogen
wij terug naar de tijd waarin de
verwachting van het Godsrijk ver
minkt was tot duldzaamheid in hel
heden en hopen op het einde. De
kerk, één en katholiek, is het geheel
van hen die, midden in dc geschie
denis, midden in de wereldpolitiek
verantwoordelijkheid aanvaarden
voor dc verwezenlijking van het
Messiaanse heil: vrede en gerechtig
heid. Hoe zal die kerk dat kunnen
als zij verdeeld is in tientallen ge
noot- en gezelschappen, sociëteiten
en coterieën, die als ze elkaar al niet
bestrijden, zich dan toch niets aan
elkaar gelegen laten liggen?
Toen ik deze zomer, op een vakan
tiedag ergens in Brabant een rooms-
katholieke kerk binnenliep, zoals ik
vaker doe, omdat ik de ruimte en ®e
stilte en de koelte en de schemering
van zo'n gebouw als een weldaad
kan ondergaan, heb ik een poosje
stilgestaan bij het altaar van Maria
en aan de voeten van O.L.V. een
kaars aangestoken, nadat ik eerst
eerlijk in het daarvoor bestemde
door
D. van der Stoep
busje een geldstuk had laten vallen.
Waarom deed ik dat? Ik weet het
niet. Zomaar. Maria had een boers
en vriendelijk gezicht en het kind
zag er wat ouwelijk en onderkomen
uit. Er stond een hele rij kaarsjes
klaar en ik vond dat er nodig eentje
branden moest. Ik ervoer het als de
doorbreking van een taboe. Latei-
bedacht ik dat ik wellicht bezig ge
weest was een voorschotje te nemen
op een van de charismata die in de
reformatorische kerk verloren is ge
gaan, maar die de katholieke ke»J>
door de eeuwen heen heeft bewaard:
dc moederlijkheid der kerk, het ge
voel van veiligheid en geborgenheid
dat zij geeft. Dat is ook een van de
vele kanten van de zaak. Ook in de
reformatorische kerken liggen schat
ten aan charismata opgetast die ope
rationeel kunnen worden gewaakt.
Dat gebeurt ook al en het gebeurt
wederzijds. We moeten er mee door
gaan. Zo worden dus dc protestanten
katholieker en de katholieken pro-
tcstanter, de orthodoxen worden
vrijzinniger en de vrijzinnigen or
thodoxer. Dat is naar mijn vaste
overtuiging geen vervlakking of ver
watering. Wij zijn in de verwachting
van een Messiaanse katholiciteit be
zig van de onverdraagzaamheid en
de eenzijdigheden van ons eigen
kerk-ztjn bekeerd tc worden.
Deze zomer hebben in Baarn de
Protestantenbond en de Doopsgezin
de kerk op een gewone zondagmor
gen een gezamenlijke dienst gehou
den die door een rooms-katholieke
priester werd geleid. Het merkwaar
digste en verheugendste daarbij was
dat er helemaal niets bij was van:
moet je nu eens kijken wat wij aan
het doen zijn.
Zo eenvoudig kan het beginnen.
Als het moet beginnen met onder
handelingen van zorgvuldig samen
gestelde deputaties, het uitwisselen
van nota's en rapporten, het plooien
en passen, het lijmen en krammen,
vergeet het dan maar. Dc ene katho
lieke kerk kan natuurlijk voorlopig
geen feit zijn. Maar het zou al heel
erg belangrijk zijn als die kerk ais
gezindheid aan het groeien was.
Dc kerken hebben het in het alge
meen nog moeilijk met de anpn
voor het verlies van hun identiteit
Er is in Baarn voorlopig voor één
keer, een gezamenlijk optreden van
de Oudhollandse plaatselijke kerken
in een gezamenlijk blad (hallelujah)
maar men heeft toch duidelijk zijn
eigen Identiteit willen bewaren.
Ieder heeft in het blad zijn eigen
vak of vakje. Men heeft iets voor de
oekumene willen doen, maar men
wil daarbij toch wel echt hervormd
of echt gereformeerd of echt rooms-
katholiek blijven, wat dat "echt"
dan ook moge betekenen. Ik ben er
wel voor dat men echt blijft en
vooral dat men echt kerk blijft. Ik
ben ook voor een bonte, gekleurde
en pluriforme toestand in de kerk.
Maar wal die angst voor het verlies
van de identiteit betreft geloof ik
niet dat ik oneerbiedig ben als ik
zeg dat hier het Messiaanse woord
van toepassing is dat wie zijn le\en
(zijn identiteit) zal willen bewaren
het zal verliezen, maar dat wie be
reid is het te verliezen het zal be
houden. De conclusie uit deze tekst
is meestal dat men zijn leven dan
toch maar moet verliezen. Fouter
kan het niet. Het is juist een belofte
dat men zijn leven (identiteit) zal
behouden.
De Christelijk Gereformeerde kerk
(en een enkele andere groepering)
doen aan dat ene Baarnsc kerkblad
niet mee. De samenstellers kunnen
dus niet eens zeggen, dat zij de ker
ken van Baarn presenteren. Dit be
hoeft hun geen zorg te zijn. We
moeten vooral dc zaak uit de sfeer
•van de optelsom houden. Onze op
dracht gaat niet verder dan dat wij
bereid moeten zijn met anderen
De heer D. van der Stoep (70), directeur van de uitgeverij Bosch Keunina
In Baarn, Is een oez.ene persoonlijkheid, niet In de laatste plaats door zijn
activiteiten in de Christelijke Auteurskring en als schrijver In o.a. „Opwaart-
sche Wegen en „Ontmoeting" Bekendheid kreeg hij voorts met zijn novelle
,"e®' •?jdt "n .Joh»nn" -"et zijn geestige boekjes over Daatje,
August en Alida, zijn boek „Zijn dat uw kinderen?" en het somen met Herman
Felderhof geschreven werk „In don houten broek"
kerk tc zijn. Met anderen betekent
dan: met iedereen. Met sterken,
zwakken, twijfelaars, zenuwachti-
gen, armen, wankelmocdigen, spot
zieken. angstigen, met eikebomen der
gerechtigheid en met Heden by wie je
met het woord God of godsdienst
nauweUjks meer aan boord durft (e
komen. Als we een kerk van gelijk
gestemden willen dan blijven we
met z'n tweeën. Goed, met z'n
drieën. We moeten bereid zijn kerk
te zijn met Corneiis Verolme en met
Verdomde Lowietje. Of Corneiis en
Lowietje het willen is hun zaak.
Maar dat is de kerk, één en katho
liek. die zal moeten gebeuren en
blijken.
tussen de verschillende staten, dat
de nationale soevereiniteit langza
merhand zou oplossen. De hoop
op een ondanks alles toch de
vrede bevorderende rol van het
functionele optreden van de VN-or-
ganisaties zou dan ook een illusie
zijn.
Het verminderen van welvaarts
verschillen in de wereld als middel
ter vermindering van internationale
conflicten is volgens dr. Frei du
bieus geworden. Hij meent dat dit
doel beter nagestreefd kan worden
door de activiteiten van de secre
taris-generaal, de vredebewarende
operaties van de VN en wat hij
noemt de parlementaire diplomatie
in de organisatie. Dit neemt niet
weg, dat de gespecialiseerde orga
nisaties met hun economische, so
ciale, culturele, technische en ont
wikkelingspolitieke werk een zeer
belangrijke functie hebben, die in
veel gevallen onmisbaar kan wor
den genoemd.
Wat de kaart betreft: de zes
hoofdorganen van de VN heeft
men wel eens als volgt getypeerd:
Algemene vergadering het ge
weten van de wereld; Veiligheids
raad politie-agent; Internationaal
gerechtshof hoogste rechtspre
kende instantie: Economische en
sociale raad helper van de
mensheid; Secretariaat organi
satiebureau; en Trustschapsraad
helper van de volken, die nog geen
onafhankelijkheid hebben gekre
gen.
De mogelijkheden zijn er, maar
de wil om de 25 jaar geleden in
geslagen weg te volgen, blijkt niet
altijd aanwezig te zijn. En we zijn
al zo lang op weg naar de vrede
toe. Op de goede weg naar werke
lijke vrede?
tegratie In de wereld, totdat een
oorlog volkomen ondenkbaar is ge
worden.
Uit een boek van de hand van
dr. Daniel Frel over het voorkomen
van oorlog en het verzekeren van
vrede citeerde de Neue Zuerfcher
Zeitung dezer dagen dat de moder
ne conflicttheorie geenszins beves
tigend antwoordt op de vraag, of
de oorzaak van oorlogen gezocht
moet worden in sociale, culturele
en economische verschillen tussen
de staten.
Evenmin zou internationale sa-
merlwerking leiden tot een netwerk
door J. den Boef
er lang niet altijd reden tot pessi
misme. Wat Vietnam betreft: Hanoi
en Peking mogen niet aan het werk
van de VN deelnemen. Vandaar
hun weigering, in het kader van de
organisatie mee te helpen naar het
zoeken van een oplossing.
Een ander en minder bekend
middel om de vrede te bevorderen
is bijdragen te leveren tot het ver
breiden van de welvaart in de we
reld. Doel is hierbij, stabiliteit,
vriendschap en vrede tussen de le-
denstaten te waarborgen. Middelen
zijn economische, sociale, culture
le. onderwijskundige en medische
programma's, waarvoor de ver
schillende gespecialiseerde orga
nen van de VN (zie de kaart op
deze pagina) zich inzetten.
Men is het er echter niet over
eens, of hiermee ook politieke sa
menwerking kan worden bevorderd
en als gevolg daarvan politieke in
