Slechts een Gideonsbende Zwakke start Nederlandse dames-turnploeg bij WK Aantal gevallen van sabotage 75 ,Er is een boek voor iedereen"''' Papierconcerns gaan praten over fusie Piloot in VS stort zich met oestel op kerk Van der Boom administrateur basketbalbond Huib Goudriaan Bod Raleigh Vanaf begin dit jaar op Gazelle 1 Droste neemt Ring ers over Concurrentie buitenland Boekenmarkt in RAI geopend ZATERDAG 24 OKTOBER 1970 fASHINGTON Een piloot van sportvliegtuig is gisteren, volgens politie, opzettelijk met zijn machi- op ren rk kerk te San Juan in as gevlogen. De man kwam om lieven. ngeveer 60 geestelijken en 70 teterzusters en kinderen die zich Be kerk en de daarbij behorende buwen bevonden, bleven onge- rd. Aan de ker, waarin brand uit- k, werd een schade van vier tot -en miljoen gulden aangericht, plgens radioberichten had de pi- I, Frank Alexander uit San Juan, de radio de verkeerstoren van het pjgelegen vliegveld laten weten, 11e methodistische en RK kerken uid-Texas moesten worden ont- hd met het oog op een ernstig ge- de aanslag. Nog geen half uur stortte Alexander zich met zijn er Cherokee op de kerk. 1 V hc LJUBLJANA In de Zuidslavische stead Ljubljana zjjn vrijdag de we reldkampioenschappen turnen begon- begonnetn. Gestart werd met de ver plichte oefenstof voor de dames. De deelnemende landenteams wa ren ingedeeld in zes groepen, nadat de eerste drie groepen haar paard- springen, brug ongelijk, evenwichts- balk en vrije oefeningen hadden af gewerkt, werd het landenklassement aangevoerd door Tsjechoslowakjje. Ook in het persoonlijk klassement staat een Tsjechische, namelijk Bohu- mula Rimnacova, boven aan de lijst, voor haar 16-jarige landgenote Mar- cela Vachova en de Roemeense Elena Ceampelea. Ook de volgende drie plaatsen werden bezet door Tsjechi sche deelneemsters. De Nederlandse dames werkten ge spannen. Nieta Heen die nervositeit handicapte Nederland, maar ook het feit dat de formatie gelijktijdig moest optreden met de favoriete Russinnen en de sterke Amerikaanse ploeg. Dat speelde ook duidelijk mee in de be oordeling van de jry, die in de mor genuren toen turnsters, op beslist min der niveau dan Nederland werkend, waarderingen kregen die over het al gemeen enkele tienden hoger lagen. De start van de Nederlandse da mes op de evenwichtsbalk was wei nig imponerend. Ans van Gerwen, normaal de sterkste nationale turn ster, wier toestel toch juist die even wichtsbalk is, moest voortijdig af springen om tenminste nog iets van haar oefening te redden. De tegenvaller van de balk werkte later ook door op de vrije oefening. Want ook op dit spectaculaire onder deel ging het niet zoals de Neder landse kolonie op de vrijwel volledig bezette tribunes had verwacht. Ans van Gerwen deed het met een waar dering van 8,30 een puntentotaal waar men in Ljubljana bepaald niet van opkijkt nog het best. Met haar kwamen alleen Ans Moen en Cora Stins nog boven de acht punten. Na de balk en de vrije oefeningen viel het paardspringen en de brug met ongelijke liggers mee. Gelteund door die resultaten bij de sprong ging de brug met ongelijke liggers opvallend goed- Cora Stins scoorde met 8.75 punten. Zij was dui delijk het eerst over haar zenuwen heen. Nederland eindigde op een to taal van 165.85 punten, bijna tien minder dan Polen, dat vorige maand bij de wedstrijd in Helmond na de verplichte oefenstof slechts drie en een halve punt afstand had kunnen nemen. Imponerend was vrijdagavond het optreden van de Russinnen. Speciaal de blonde LjoetdmiUa Toeristsjeva, die tijdens de Olyfpische Spelen van Mexico haar internationale debuut maakte en daar in het individueiet klassement als 24e eindigde stal de show. Van een onzer verslaggevers SCHIEDAM De 34-jarige Peter van der Boom is met ingang van 15 januari benoemd tot administrateur van de Nederlandse basketbalbond. Deze bond werd in 1947 opgericht. Van der Boom is de eerste bezol digde administrateur van deze orga nisatie. Voordien was hij zes jaar di recteur van de Schiedamse Gemeen schap. Sinds 1967 was hij tevens di recteur van de de VW. AMSTERDAM „Het experimen teren met onbekend talent wordt steeds moeilijker voor de uitgeverij. Zal hier de overheid in de toekomst wellicht de helpende hand moeten bieden," zo vroeg de heer C. A. J. van Dishoeck zich gisteren in zijn ope ningswoord van de boekenmarkt Rai '70 te Amsterdam af. Onder het motto „er ls een boek voor iedereen" wil deze boekenmarkt een stimulans zijn voor een grotere boekenomzet in kortere tijd, waar door ook de honorering van de schrij vers zal kupnen worden verbeterd. Tijdens een' persbijeenkomst zette prof. dr. Garmt Stuiveling, voorzitter van de Vereniging van Letterkundi gen (VVL) het hoe en waarom van het chrijversboycot uiteen. „Bij de onderhandelingen tussen VV^. en uit gevers gaat het niet om een verho ging van de honoraria, maar over het leggen van een basis, het minimum dat wij toelaatbaar achten," aldus prof. Stuiveling. On verkoopbaar Hij gelooft niet dat het boek onver- j koopbaar wordt indien het ten gerie ve van de schrijvers en vertalers enigszins in prijs wordt verhoogd. Het motto van de boekenmarkt is „er is een boek voor iedereen", maar „er is geen honorarium voor iedereen." voegde de hoogleraar er aan toe. De VVL en het actiecomité „Schrij versprotest" hebben gezamenlijk het boekje „weggeboekt" op de boeken markt gebracht. Hierin uiten zij hun ongerustheid over de leessituatie in Nederland en over de fusies van uit geverijen. Moeilijker „Het wordt voor kleine uitgevers steeds moeilijker zich te handhaven tegen boekenreuzen. Evenals op het gebied van de dagbladconcentraties dreigt ook de variatie van het aanbod op de boekenmarkt te verschralen. Een algehele nivellering van het aan bod op de boekenmarkt is ons inziens een even ernstige zaak als de milieu verontreiniging," aldus de samenstel lers van het boekje, dat eveneens op de boekenmarkt te koop is. Op deze derde boekenmarkt, die tot en met zondag 1 november duurt, staan 64 stands, waarin 76 uitgevers vertegenwoordigd zijn. Ze zijn goed voor zo'n honderdduizend boeken op een boekenplank van 3.5 kilometer. Week van de Aarde bracht milieucongres èn smeerpijp ROTTERDAM jüe Week van de Aarde ia voorbij. De deelnemers aan het itionale milieucongres voor de jeugd, door de geringe opkomst tchts een Gideonsbende, zijn op weg naar huis. Ze kunnen erover nadenken dat in deze week, waarin zij pro- Bteerden tegen de onrustbarende vervuiling en verwoesting van |g leefmilieu, merkwaardigerwijs de beslissing viel van Gro- hgens Provinciale Staten het afvalwater van de veenkoloniën 8 een „smeerpijp" te gaan lozen op Eems en Dollard. Een besluit waarover minister Bakker ook deze week in o tv-interview opmerkte, dat „voorlopig" bet zelfreinigend irmogen van de Eems groot genoeg is; gaat het straks mis dan innen altijd nog maatregelen worden genomen.... )e afgelopen week sloegen yendien 50 Rijnwaterleiding- Irijven in West-Europa alarm: ianks de tot nu toe getroffen \atregelen is de Rijn nog even U als voorheen (werd jaren '.eden ook niet gerekend op het ifreinigend vermogen?"). Maar wie maakt er zich druk )r, behalve een klein groepje jonge congressisten kregen lens een straat-enquête als (woord op hun vraag wat voor tonders deze week had, te fen: „Het is herfstvakantie 94 procent van de omder- Iagden had nooit van zoiets als leek van de Aarde" gehoord. chts 16 procent wist dat 1970 Natuurbeschermingsjaar is Igeroepen. moedeloos 'och zijn de organisatoren van het leucongres, die op 1000 deelnemers Iden gerekend, maar er slechts 150 en verschijnen, niet moedeloos ge- den. Wie ze de afgelopen vier da- het congres begon woensdag in Iterdams Rivièrahal enthousiast i het werk zag, mag evenmin het Ide hoofd laten hangen. Een hoofd feitenmateriaal over een alsmaar rder wordende toekomst. Een fd vol twijfels tevens, omdat de Icundigen het ook al oneens zijn wat er moet gebeuren, fog even een greep uit de feiten, door Actie Strohalm (organisatri- de Week van de Aarde) in een bhure werden voorgeschoteld. Onze zee is ernstig vuil. Het. ge lde vuile water drijft vaak met de enstroom naar de kust terug ten leve van de badgastep. Insectici- [•afval uit Pernis hee'ft de lagere in de Waddenzee vergiftigd; ir d^ grote sterns en eidereenden Griend trad massale sterfte op. linds een halve eeuw zijn meer 1000 soorten organismen van de uitgestorven. Van de natuurlijke Scheidenheid is de afgelopen 20 f 40 proeënt verdwenen. Sommige Sghebbende biologen zeggen dat in de oceanen dood zullen zijn. An- 6n stellen dat we al te laat zijn. Als we vandaag ophouden, gaat de toename van gif nog 20 jaar door. „Streekverbetering" Van zwaveldioxide, dat bij ver branden van petroleumproducten in de lucht komt (naar schatting 400 tot 800 miljoen kilo in 1970) is bij onder zoek in Rusland gebleken, dat 150 microgram per kubieke meter lucht meetbare veranderingen veroorzaakt in het menselijk zenuwstelsel. Bij het meetnet in Zuid-Holland heeft men vrij willekeurig 350 microgram zwaveldioxide als norm gesteld. Bij 5 tot 30 procent van de metingen wordt de grens overschreden. In Tokio is de schade van koolmo noxide in de uitlaatgassen van auto's afdoende aangetoond. Ook lood in benzine is een gevaar. „Streekverbetering" heet het vlak maken van eeuwenoude landschap pen door middel van ruilverkaveling. Natuurgebieden van wereldbetekenis als het Agelerbroek en het Volter- broek in Twente, het Twiske in Noord-Holland en vele andere zijn hierdoor verdwenen. Het gaat hier vaak om „marginale landbouwgron den" die bij inkrimping van de land bouw dikwijls weer worden afgesto ten: maar dan kan de afbraak nooit meer worden hersteld. Bedroeg in 1910 het aantal soor ten planten dat men in ons land bin nen een straal van 10 kilometer om zijn woonplaats kon vinden, gemid deld nog 25 procent van de gehele flora, thans is dit teruggelopen tot 17 procent, in stadsgebieden zelfs tot 10 procent Verdwenen vissoorten in Neder land: steur, zalm, zeeforel, houting, elft, vlagzalm, meerval. Bijna ver dwenen of ernstig bedreigd zijn 17 soorten waaronder: grondel, beekfo rel, bittervoorn, snoek, snoekbaars en baars. Nederland bezit aan natuur- en bosgebied nog 400.000 ha, dat is 340 m2 per persoon; het minste van heel Europa. Meningsverschil Aan deze verontrustende feiten voegden een psychiater, een land bouwkundige, een econoom, biologen, planologen en sociologen in gespreks groepen nog het hunne toe. In een van de vijf discussiegroepen spraken de veldbioloog E. Bartels, auteur van het boek „Niet-zijn of welzijn" en prof. dr. ir. C. T. de Wit, landbouwkundige te Wageningen, over voedselvoorziening en milieube houd. Prof. De Wit concludeerde dat de natuur kan worden behouden en zelfs uitgebreid door van landbouwgronden weer natuurgebieden te maken. Dit kan echter alleen door een verhoging van de opbrengst. Hij acht een pro duktie van 10.000 kg voedsel per ha. in de toekomst mogelijk. Bartels bestreed deze mening weer: in Zeeland kon op zeer vruchtbare grond maximaal 5000 kg per ha. wor den voortgebracht. Uit zijn betoog kwam als conclusie naar voren dat slechts een algeheel herstel van het „bio-dynamisch" evenwicht de oplos sing is. „De mensheid heeft roofbouw op de natuur gepleegd. Haar consumptie van grondstoffen nam explosief toe. Nu is de wereldvraag naar voedsel reeds jaren groter dan er op wereld schaal geproduceerd wordt. Vandaar de toenemende honger. Anders ge zegd: de levende reserves van de na tuur humus, planten en dierbe- standen raken uitgeput door roof bouw." Daarom moet er volgens Bartels een „natuur-economie" worden ge schapen. Door deze economie schakelt men nog in de natuur aanwezige her scheppende krachten in tot herstel der natuurlijke evenwichten. Prof. De Wit bestreed de opvatting van Bartels dat de hoeveelheid hu mus zou afnemen. Ook met andere argumenten was hij hel niet eens. Hij waarschuwde ervoor tegenstanders van een verantwoord milieubeheer („en die zijn er") vooral geen argu menten in handen te spelen die ge makkelijk kunnen worden ontze nuwd. omdat deze dan tegen het mi lieubeheer als zodanig zullen worden gebruikt. Mene Tekels Bartels later in de koffiepauze: ..Soms zijn we geneigd te denken dat het allemaal wel meevalt, maar als we dan naar buiten kijken zien we de Mene Tekels tegen de lucht staan." Eerder had hij verteld dat als de produktie van koolmonoxide zo blijft doorgaan, er over 40 jaar geen leven op land meer mogelijk is. De psychiater R. Fentener van Vlissingen hield een voordracht over „mentaliteitsvorming en -verande ring". Tevens had hij in een open brief aan de congresgangers geschre ven: „Het gaat om een volstrekt onge loofwaardige blindheid, die wij als mensen hebben ontwikkeld, waarvoor langzaam aan onze ogen beginnen open te gaan. Ongelovig wrijven we de slaap uit de ogen. Immers elkeen die ziende is, kan zien aankomen dat een beleid dat de totaliteit niet acht, maar alleen gericht is op plaatselijk rendement al dan niet met het winstmotief verbonden... onvermij delijk tot een ontwrichting van het totaal moet komen en zal komen. Wij kunnen ons nu in de handen wrijven over de brokken van een overmoe dige, arrogante en exploiterende wij ze van leven, die in alle levenssecto ren het beste met het woord roof bouw kan worden aangeduid." „De kernvraag is derhalve niet wat ze (de regering, de universiteit, de in dustrie) moet maar wat wij, elk van ons die daar aanwezig zijn, voor blin de vlekken hebben, waardoor wij on ze eigen verantwoordelijkheid en mo gelijkheden niet zien en alarm roe pen, opdat ze een halt zullen toeroe pen." Toch een antwoord De jongens en meisjes van de jeugdbonden van natuurstudie (die de Stichting Na 70, organisatrice van het congres, hebben opgericht) zagen iurl verantwoordelijkheid de afgelopen vier dagen beslist wel; evenals de meewerkende Kabouters. Ploegen voor „informatie", „admi nistratie", „technische dienst" en „maaltijden" functioneerden voortref felijk. „Stencilploeg" en „persploeg" draaiden alle lezingen op stencils af en gaven elke dag een waardevol congreskrantje uit. Gisteravond werd met volledige inzet van krachten ge werkt aan het eisenprogramma dat vanmiddag op het Binnenhof aan de regering zou worden aangeboden. En de discussies stonden op een hoog peil. Op het tweede FAO-congres zo vertelde de heer Bartels vroegen jongemensen: „We are young, what can we do? We want to live too!" (We zijn jong, wat kunnen we doen? We wil len ook leven!). Toen werd hun gezegd: „We hebben geen ant woord". De afgelopen week hebben een handjevol, jongemensen uit alle delen van het land laten zien, dat er wèl een antwoord is: het wakker schudden van parti culieren en overheid, hen bewust maken van de gevaren. „Opdat", zoals ik in een van de stencils lees, „later niet gezegd kan wor den: jullie hebben het zelf ge wild." DIEREN De Engelse fietsenfabriek Raleigh Industries Ltd. heeft een bod van 5,5 miljoen gulden gedaan op het totaal geplaatste kapitaal van NV Gazelle Rijwielfabriek voorheen Arentsen en Kolling te Dieren. Het bod komt neer op een koers van 220 procent. Het bestuur van Gazelle noemt het bod „gunstig en redelijk" en het be veelt de aanvaarding daarvan de aandeelhouders aan. Aan de over name van het bedrijf door Raleigh zouden geen nadelige gevolgen voor het personeel (850 man) zijn verbon den. Gazelle heeft een aandelenkapitaal van 2,5 miljoen gulden en fabriceert behalve fietsen ook brommers, drie wielers en motorcarriers. Het bedrijf voert de mefken Gazelle, Junckers, Simplex en Locomotief. Over het boekjaar 1968/69 werd een verlies ge leden van 0,7 miljoen gulden. Nadat de vorige jaren tien procent dividend was uitgekeerd, kregen de aandeel houders vorig jaar geen uitkering. HAARLEM Koninklijke Droste Fabrieken NV zal het belang van Ca- venham Foods Ltd. te Colnbrook (En geland) als enig aandeelhoudster in Ringers' Cacao- en Chocoladefabrie ken NV te Alkmaar overnemen, zo hebben de directies van de drie be drijven gezamenlijk medegedeeld. DEN HAAG Het ministerie van defensie beschikt over een Itfst van 75 gevallen van sabo tage, die vanaf januari dit jaar zouden zijn gepleegd. Dit heeft minister W. den Toom vrijdag avond geantwoord op schrifte lijke vragen uit de Tweede Ka- kopy C2 De bewindsman voegde eraan toe, dat het moeilijk is ant woord te geven op de vraag naar het exacte aantal sabotagegevallen in de krijgsmacht. Het aantal van 75 heeft daarom ook betrekking op gevallen van beschadiging van materiaal, die zeker, waarschijnlijk of mogelijk het gevolg zijn van sabotage. Slechts in twee gevallen is er spra ke geweest van vervolging en veroor deling van de sabotageplegers. Er zijn ongeveer 35 gevallen waarvan de aard van de toegebrachte schade zo danig is, dat men er vrijwel zeker van is dat hier kan worden gesproken van sabotage. Van de daders ontbrak elk spoor. De meest voorkomende saootageda- den zijn het losdraaien van wielmoe- ren van voertuigen, vernielen van remleidingen van voertuigen, vernie len van de bevestigingsdraden van AMSTERDAM De Konink lijke Papierfabrieken Van Gel der en Zonen en de Koninklijke Nederlandsche Papierfabriek NV hebben besloten een onder zoek in te stellen naar de moge lijkheden en gevolgen van een nauwere samenwerking tussen beide bedrijven. Dit in verband met de steeds grotere concur rentie van het buitenland. Het onderzoek bevindt zich nog in een beginstadium en zal ongeveer drie maanden duren, zodat nog niets kan worden gezegd over de vorm van een eventuele samenwerking. De vakbon den zijn reeds op de hoogte gesteld en zullen in de besprekingen worden betrokken. Zodra de soepele conse quenties van eventueel samen gaan aan de orde komen. Het Amsterdamse papierconcern Proost en Brandt NV zal als grootaf nemer van de Koninklijke Neder landsche Papierfabriek NV aan de besprekingen deelnemen. Indien op het overleg tussen deze drie papiercon cerns een volledige fusie volgt, ont staat een bedrijf met een omzet van ongeveer 850 miljoen gulden en een personeelsbestand van ruim 10.000 man. Grootste Van Gelder en Zonen is in ons land de grootste producent van kranten- (41 procent), druk- en schrijf- (37 procent) en pakpapier (22 procent). Hiervan wordt 24 procent uitgevoerd. De omzet bedroeg vorig jaar ongeveer 460 mijloen gulden en het aantal per soneelsleden was toen 6519. De netto winst was vorig jaar 16,2 miljoen gul den. Onlangs maakte het bedrijf bekend dat de resultaten over dit jaar ver moedelijk belangrijk lager zullen zijn dan over 1969 en dat met een aan zienlijke dividendverlaging rekening moet worden gehouden. Proost en Brandt richt zich op de papierhandel, de export van papier en de papierverwerkende industrie. Het concern heeft een boekbinde rij, mailing-house en bouwmateria- lenhandel. De omzet in 1969 bedroeg 156 miljoen gulden. De nettowinst was vorig jaar 1,1 miljoen gulden. Eind 1969 waren 860 mensen bij dit bedrijf werkzaam. De Koninklijke'Nederlandsche Pa pierfabriek NV, fabrikant van witpa- pier, haalde in 1969 een omzet van 233 miljoen gulden. De netto winst was 8 miljoen gulden en het aantal werknemers bedroeg eind vorig jaar 2800. De Canadese firma Macmillan Bloedel Ltd. heeft 36 procent belang de KNP. De KNP heeft 49,2 procent belang in NV Papierfabriek Gennep, een fabrikant van toiletpapier en ander hygiënisch papier, waarvan de omzet voor dit jaar wordt geschat op 45 miljoen gulden. De overige 50,8 pro cent is in handen van dè Westduitse in de KNP. De KNP en Macmillan Bloedel hebben verder ieder een 37,5 procent belang in Celupal, een Spaanse pro ducent van witpapier. een vangnet op een vliegbasis, depo neren van voorwerpen en substant in 'brandstoftanks en het verwijderen van olie uit carters van motoren. Schade In de meeste gevallen betreft het dus daden die omvangrijke schade kunne toebrengen aan het materiaal. In een paar gevallen is er sprake van handelingen die levensgevaar kunnen opleveren voor militairen en burgers. De laatste tijd neemt het aantal ge vallen van materiële sabotage toe. Ook worden steeds meer familieleden van beroepsmilitairen lastig gevallen met anonieme telefoontjes over onge vallen die niet zijn gebeurd. „Hoewel hier zelden sprake is van directe schade, mag de veroorzaakte veront rusting en somtijds het toegebrachte leed niet worden onderschat," aldus de minister. Philips Tabak in j Engelse handen VELDHOVEN De VN Tabaksin- dustrie v/h Gebr. Philips heeft met de British American Tobacco Compa ny te Londen (BAT) overeenstem ming bereikt over de overname van een deel van haar bedrijven. Als dochter van de BAT is een nieuwe nv opgericht, die de produktie van en de handel in sigaren zal voortzetten. Deze nv heeft van Philips Tabak overgenomen de onroerende goede ren te Geel (België), de machines en verdere inventaris nodig voor de fa bricage van sigaren, de voorraad voor zover deze betrekking heeft op de produktie en de verkoop van sigaren, alsmede de rechten op de merken Ve- lasques, Due George, Martinez, Uiltje en Wascana. Een oostelijke schaatspleog zal van S oktober tot 7 november een trainingskamp houden in de Oostenrijkse wintersport plaats Innsbruok. De ploeg bestaat uit de rijders Plet de Rijke (Ngele), Henk Belt man (Wljhe), co van Llere (Nagele), Henk Waanders (Twello), Wlm Borgers (Apel doorn) en de sprinters Jan Pasman (De venter) en Gerrlt Demkes (Bredevoort). «.13 beri pvea rd 2830 Enkelê ogenblikken voordat er in een kerk in San Francisco een begrafenisdienst zou begin nen voor een omgekomen poli tieman ontplofte er buiten een bom. Op de foto het moment van de explosie: kluiten aarde vlie gen door de lucht, terwijl over al mensen wegduiken. Ook de automatische reactie van een po litieman, die naar z'n vuurwa pen grijpt. Honderden arrestaties hij ongeregeldheden in Argentinië BUENOS AIRES De politie van Buenos Aires heeft eergisteren meer dan 200 mensen gearresteerd bij on- j geregeldheden, die uitbraken tijdens een algemene staking. Ook in andere i Argentijnse steden deden zich ern- stige incidenten voor, maar het is niet I bekend hoeveel arrestaties de politie daar heeft verricht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1970 | | pagina 11