MARIA
-DEVOTIE WORDT WEER IN
r
Prof. dr. W. D. Jonker in
Polchefstroom benoemd
Arme landen en ni
donors moeten
strategie bepalen
Geheim onderzoek naar
activiteiten van Wurmbrand
rrico
Uw probleem
is het onze
Moeilijke beslrsLig
Bisschop wil
trouwen
PAUS LAAKT
BRAZILIË
Daniël de
Lange: Zij kan ons de ware menselijkheid leren
Ongeboren kind
citeert Koran
BEROEPINGSWEI a
Een woord voor vandaag
ICCC ROEPT OP TOT PROTEST
In hel derde hoofdstuk van het Marcus-evangelie wordt ons een
merkwaardig beeld getekend. Uit alle streken komen de mensen met
hun kwalen op Hem af. Zij dringen op Hem aan, willen Hem aan
raken. De situatie wordt zo erg, dal Christus genoodzaakt wordt de
discipelen opdracht te geven een „vluchtschip" in de buurt gereed te
houden. Wij kunnen met onze kwalen Christus onder de voet lopen.
Christus kwam om mensen de weg lot God te wijzen, om hen te
vertellen van een wereld vol gerechtigheid, om wat profeten in hun
stoutste dromen hadden gezien te verwerkelijken. Christus kwam
niet om mensen te genezen van hun kwalenmaar om hen het Ko
ninkrijk van God binnen te doen treden. En in dat Koninkrijk is
geen plaats voor kwalen. De genezingen die de Heiland verrichtte
zijn de uiterlijke tekenen van een nieuwe tijd. God laat zien hoe de
mensen kunnen worden onder Zijn heerschappij.
Maar vaak zoekt de mens alleen maar genezing van zijn kwalen en
wil hij niet buigen voor Gods troon. Vaak wil de mens alleen maar
bevrijd worden van de machten die over hem heersen, maar geen
dienstknecht des Heren zijn. Wie alleen maar bevrijding zoekt voor
zijn kwalen drijft Christus in de boot en blijft zelf eeryaam achter.
Wc lezen vandaag: Johannes 3 vers 22 tot 36.
AMSTERDAM De Conferentie van Europese Kerken heeft
een speciale commissie benomd, die een onderzoek moet gaan in
stellen naar de activiteiten van de Roemeense predikant Richard
Wurmbrand.
Deze commissie komt volgende week woensdag bijeen in een
vergadering, die een strikt vertrouwelijk karakter draagt. Het is
de bedoeling, dat de commissie de resultaten van haar onderzoek
ter kennis zal brengen van de 89 aangesloten kerken in Oost- en
West-Europa.
Uw brieven worden alle
persoonlijk beantwoord en be
horen daarom van naam en
adres vooraien te rij n. Ge
heimhouding is verzekerd. U
gelieve één gulden aan post
zegels bfi te sluiten. Een se
lectie nit de antwoorden pu
bliceren we in deze rubriek.
Vraag: Hoe vetvlekken en limo
nade te verwijderen van een witte
muur (met veegvaste pasta)?
Antwoord: De uitdrukking veeg-
vast wijst op een preparaat, waarin
kalk vermengd is. Het lijkt ons het
beste de vetvlekken zo diep moge
lijk uit te schuren met schuurpapier
of weg te krabben met een scherp
mesje. De limonadevlekken behan
del met lauw water en een sponsje.
De oneffenheden bijvullen met de
zelfde (onvermengde) pasta (die
gaatjes moet en natuurlijk niet te
diep zijn, want dan moet u iets van
gips of albastine gebruiken). Glad-
schuren en overrollen met de eerder
gebruikte pasta. Het materiaal is
niet duur en het is een gemakkelijk
werkje. Dus rol een flink gedeelte
van de wand erbij, dan ziet alles er
weer netjes uit.
Vraag: Ik heb een groot oud schil
derij. Wie is de schilder L. Cox a.b.c
Het is een zeegezicht.
Antwoord: Naar deze schilder, die
niet in onze handboeken voorkomt,
is enkele jaren geleden in deze ru
briek vergeefs gewaagd. Wel is er
een Engelse schilder mét de naam
Cox en een jonge Belgische schilder,
doch beiden hebben andere voorlet
ters.
Vraag: In de vakantie kon ik bij
een antiquair een ring kopen, die uit
Siam afkomstig was. Het was rood
goud bezet met opaaltjes en robijn
tjes. Hoeveel karaat is dat goud en
is het aan te bevelen dit te kopen?
Antwoord: Wij kennen noch de
antiquair noch de ring. Ongezien kan
men de echtheid van goud niet con
troleren. Nog minder kan men na
gaan hoeveel karaat het is. Hetzelf
de is het geval met de stenen. Heeft
ment die in bezit, dan kan men bij
een goede juwelier of bij het geolo
gisch museum, Hooglandse Kerkstr.
17, Leiden (waar zeer goed epertises
verricht worden) de stenen laten
keuren. De kosten zijn niet hoog. Wij
raden u aan alleen te kopen, wan
neer u heeft kunnen nagaan of het
een bonafide antiquair is.
Vraag: Mag een man, 55 jaar oud
en afgekeurd voor gemeentedienst
voor 80 procent, bijverdienen? Hij
krijgt een uitkering van het Burger
lijk pensioenfonds en zou thans een
paar uur per dag kunnen werken.
Antwoord: Als u uit eigen bewe
ging gaat werken, blijkt dat het in-
validiteitspercentage herzien kan
worden. Inderdaad kan dit geschie
den, als blijkt dat u tot werken in
staat is.
Vraag: Kan een druiveboom drui
ven voortbrengen zonder gebloeid te
hebben?
Antwoord: Neen. Volgend jaar
maar goed opletten en dan zult u de
niet opvallende bloeiwijze zelf con
stateren.
Driehoek-puzzel
Horizontaal woorden invullen die beteke
nen: 1. medeklinker. 2. spil van een wiel. 3.
deel van de mond. 4. evenzo. 5. zuiver ge
wicht, 6. borg.
Bij juiste oplossing vormen de beginletters
de naam van een vis.
Oplossing
«orige puzzel
I krach. 2 omega. 3. nodig. 4 Irene. 5
noord. 6. gerei, 7. sedes.
KONINGSHAGEDIS
De boekenweek is
voor iedereen.
niet vergeten- frico tien
Deze joto werd wereldbe
roemd. Wurmbrand trok tijdens
een ondervraging door een sub
commissie van de Amerikaanse
senaat in 1966 zijn overhemd
uit om'te wijzen op de littekenen,
die hij\ bij zijn martelingen in
Roemeense gevangenissen had
opgelopen.
In Oost-Europa insinueert
men, dat Wurmbrand „heel goed
weet, hoe hij werkelijk aan die
wonden gekomen is". De confe
rentie van Europese kerken gaat
nu een onderzoek instellen, om
tot een meer evenwichtige be
oordeling van de persoon en de
activiteiten van Wurmbrand te
komen.
Dolle Mina verkoopt
appels voor Stimezo
AMSTERDAM Dolle Mina-Am-
sterdam gaat 14 november appels
voor een kwartje per stuk verkopen,
waarmee zij een bijdrage wil leveren
voor de in Rotterdam te bouwen
abortuskliniek.
De Dolle Mina's willen de verkoop
in het algemeen houden voor Stimezo,
de stichting voor medische zwanger
schapsonderbreking. Het binnengeko
men geld, dat eventueel niet voor de
kliniek in Rotterdam gebruikt be
hoeft te worden, zal in een fonds
worden gestort, ten behoeve van
minder draagkrachtigen, die abortus
wensen, aldus deelde Dolle Mina
Hennie de Swaan donderdagavond
mee.
Dit is bekend gemaakt door de in
ternationale raad van christelijke ker
ken (ICCC). Deze organisatie, die ge
heel achter Wurmbrand staat, roept
ieder op om te protesteren tegen wat
zy „een schanddaad" en een „verra
derlijke gang van zaken" noemt.
De ICCC is er vooral verontwaar
digd over, dat Wurmbrand zelf niet
de gelegenheid zal krijgen, om zich
voor deze commissie te verdedigen.
„Hij moet heimelijk en sluw worden
veroordeeld, waarbij de vernietiging
van zijn goede naam moet worden
beoogd."
De ICCC heeft een brief in handen
gekregen, die getekend is door Glen
Williams, de secretaris-generaal van
de Conferentie van Europese Ker
ken (met het woord „vertrouwelijk"
onderstreept).
In deze brief worden vier aanklach
ten tegen Wurmbrand naar voren ge
bracht. Zijn activiteiten zouden scha
delijk zijn voor de kerken in Oost-
Europa. Hij maakt personen en struc
turen van de kerken in het oosten
verdacht. Hij heeft verwarring ge
wekt in de kerken van West-Europa.
Er zou een Wurmbrand-mythe ge
schapen zijn.
De ICCC wijst er in antwoord op
deze beschuldigingen op, dat zij over
documentatie beschikt van duizen
den gevallen van beestachtige vervol
ging van christenen in Oost-Europa.
Deze zijn door Wurmbrand alleen be
kend gemaakt.
„De Wereldraad van Kerken heeft
niet alleen gezwegen over deze ver
volgingen, maar zij heeft de leugen
verspreid, dat er godsdienstvrijheid
bestaat in landen, waar de christenen
de tong wordt uitgesneden of waar
andere foltermethoden worden toege
past.
En nu zal er een vergadering van
de Wereldraad van Kerken plaatsheb
ben, niet om te protesteren tegen de
gruweldaden van de communisten;
niet om het op te nemen voor de
martelaren; niet om de spionnen in de
Wereldraad van Kerken te ontmas
keren, maar om Wurmbrand te ver
oordelen", aldus de ICCC.
Deze organisatie ontkent, flat er
een Wurmbrand-mythe zou bestaan.
„Wurmbrand is voor ons niet meer
dan een boodschapper, die ons de we
derwaardigheden van onze vervolgde
broeders heeft verteld. Hij heeft ons
licht gegeven in een zaak, die de We-
(Van onze kcrkredactic)
KAMPEN Prof. dr. W. D. Jon
ker, hoogleraar in de ambtelijke vak
ken aan de Theologische Hogeschool
der Gereformeerde Kerken te Kam
pen is benoemd tot hoogleraar in de
dogmatiek aan.de universtieit van
Stelleubosch in Zuid-Afrika.
De vraag,of hy op deze benoeming
in zal gaan is op het ogenblik nog he
lemaal open, omdat het Zuidafrikaan-
se gebruik wil, dat men zo'n benoe-
Prof. dr. W. D. Jonker
ming evenals dat voor een beroep
van een predikant geldt kan aan
nemen of ervoor kan bedanken.
Willem Daniël Jonker heeft de
Zuidafrikaanse nationaliteit. Twee
jaar geleden ving hij zijn arbeid in
Kampen aan. Tevoren was hij predi
kant bij de Nederduits Gereformeer
de Kerk van Zuid-Afrika, onder meer
in Johannesburg en ook hoogleraar.
Prof. Jonker is 41 jaar oud en
promoveerde aan de VU bij prof.
Berkouwer cum laude in 1955 op het
proefschrift „Het mystieke lichaam en
de kerk in de nieuwe rk theologie".
In Zuid-Afrika was hij een leiden
de kerkelijke figuur. Zo was hij lid
van de GOS in Potchefstroom en van
1959 tot 1965 actuarius van de Trans
vaalse synode. Inzake het rassen
vraagstuk neemt hij een uitgesproken
kritisch standpunt in.
Een van de redenen waarom hij
voor zijn benoeming in Kampen koos
was „dat hij hier in het kookpunt
van het theologisch gesprek kon
staan, hetgeen je in Zuid-Afrika mist
omdat daar o.m. de aandacht wordt
afgeleid door het apartheidspro
bleem".
Regering wil geen
prijsstop stookolie
AALSMEER De regering is niet
bereid een prijsstop voor zware
stookolie af te kondigen, omdat
daardoor de invoer van olie in Neder
land in gevaar zou kunnen komen.
Dit zei gisteren secretaris van het
Landbouwschap drs. M. J. A. Camps
op een hearing in Aalsmeer over de
i door de stijgende olieprijzen in de
I bloemisterij ontstane moeilijkheden.
reldraad van Kerken geheim heeft
gehouden."
Demonisch
Het is bekend, dat men zich in de
Oosteuropese kerken in toenemende
mate zorgen maakt over de activitei
ten van Wurmbrand, die in 1965 Roe
menië verliet en sindsdien de wes
terse wereld doortrekt met zijn verha
len over de „ondergrondse kerk" in
het oosten.
Enkele maanden geleden wijdde
„Evangelikus Elet", het weekblad van
de Hongaarse lutherse kerk, een lang
artikel aan hem. Daarin werd Wurm
brand „een pathologische verschij
ning" genoemd, „een man, door een
zucht naar macht en aanzien gedre
ven". De wijze waarop hij over zijn
eigen martelaarschap spreekt, bewijst
volgens dit Hongaarse blad, „dët wij
hier met een demonische verschijning
te doen hebben".
Wurmbrand heeft onder meer voor
een commissie van de Amerikaanse
senaat zijn bovenlichaam ontbloot om
de wonden te laten zien, die hij „om
Christus' wil" zou hebben opgelopen
van de zijde van zijn martelaars.
ASUNCION Een 62-jarige bis
schop in Paraguay wil zijn ambt en
zijn priesterschap neerleggen, om te
kunnen trouwen. Bisschop Celso Pe-
drozo van Itaugua heeft het Vaticaan
al om dispensatie van de celibaats-
gelofte, die hij meer dan veertig jaar
geleden aflegde, gevraagd.
Niet de traditionele zoetelijke Maria-
voorstelling, zoals dit beeld bekranst
met rozen, maar een Maria in dienst
van het humanum, die de hongeri-
gen spijs geeft en de heersers van
de troon stoot. Zo'n Maria-devotie
kan de oecumene volgens Daniël de
Lange wezenlijk verrijken
ROME Paus Paulus heeft tydens
zyn wekelijkse audiëntie de martelin
gen in Brazilië krachtig veroordeeld.
Hij gebruikte zelfs het woord „bar
baars".
Hoewel de paus Brazilië niet met
name noemde, was het duidelijk welk
„groot land, dat momenteel de span
ningen meemaakt van een sociale en
economische ontwikkeling en dat'tot
nu toe geëerd en beschouwd werd als
vrij en wijs" hij bedoelde.
De paus zei, dat de misdadige en
onmenselijke politiemethoden, die ge
bruikt worden om gevangenen tot be
kentenis te dwingen, openlijk moeten
worden veroordeeld. Zij zijn ontoe
laatbaar, zelfs al worden ze gebruikt
met de bedoeling recht te doen en de
openbare orde te verdedigen.
Het kan ook niet worden geduld,
als er gebruik van wordt gemaakt
door lagere instanties zonder het man
daat van de hogere autoriteiten, die
de verantwoordelijkheid dragen voor
een dergelijke onterende onderdruk
king.
Het weer in Europa
weer min. temp.
neersl.
Amsterdam
zwaar bew.
7
2
Frankfort
zwaar bew.
5
0.2
Genève
zwaar bew.
I
0
Innsbruck
regen
3
4
Kopenhagen onbewolkt
3
0
Locarno
licht bew.
-2
0
Londen
zwaar bew.
6
0.1
München
regen
2
8
Parijs
zwaar bew.
2
0
Rome
onbewolkt
7
0
Wenen
zwaar bew.
5
0.1
Ziirich
regen
3
lil
Hierover schrijft Evangelikus Elet:
„Voor een getuigenis voor Jezus
Christus loopt men in de communis
tische landen geen wonden op. Ri
chard Wurmbrand zal zich, als zijn
memorie niet al te kort is, nog zeker
herinneren, waar en waarom hij zijn
wonden opgelopen heeft. Hij zal zich
ook herinneren, dat zij niet een ge
volg van een getuigenis van Jezus
Christus zijn".
Ondanks deze duidelijke insinuatie
verzuimt het blad, om zijn lezers te
vertellen, hoe Wurmbrand deze
wonden dan wel gekregen heeft.
Het blad beweert verder, dat de
eerste keer, dat Wurmbrand tot ge
vangenisstraf veroordeeld werd, in
1948, dat niets te maken had met de
zaak van Christus, maar omdat hij
onder de Duitsers eigen vrijheid ge
kocht had door mensen van de ille
galiteit te verraden.
VISIE HEEFT WEIMG WEERKLAISK
(Van onze kerkredactie)
UTRECHT Na de onlangs ge
houden conferentie van Montreux is
er een zogeheten „Oecumenisch Ont
wikkelingsfonds" van de Wereldraad
van Kerken ingesteld. De directeur
van dit fonds, de heer C. I. Itty, die
een bezoek aan ons land bracht om
met kerkelijke instanties, missie- en
zendingsorganen en diverse interker
kelijke hulporganisaties van gedach
ten te wisselen, heeft over dit fonds
een nadere uiteenzetting gegeven.
De opzet van het fonds is grotere
zeggenschap te geven aan de arme
kerken over kerkelijke gelden voor
ontwikkelingssamenwerking. Via het
fonds zal een poging worden onder-
lor b
||l
nomen om de verantwoordelijkheid
dit verband te verleggen naar de
me kerken zelf. Want tot nu toe
rustte de uiteindelijke zeggenscl
over bijvoorbeeld welke project
en niet wordt uitgevoerd bij de
vende kerken, de donors.
Via deze nieuwe strategie wil n
nu de nadruk leggen op de zelfs"
digheid, de eigen verantwoorde!
heid van de arme kerken. In
woord: de gerechtigheid.
Overigens heeft deze nieuwe vil LEI
zo verklaarde de heer Itty, nog n
weinig weerklank gevonden bij
donorkerken. De enige donorkerk
een bijdrage gestort heeft in I
nieuwe fonds, is de Remonstral
Broederschap. De arme kerken da rER
entegen zien bijna allen het bel ed/>
van de nieuwe opzet in.
Daar zijn het meer kerken die -
het kleine - bijdragen stortten:
Lutherse Kerk in Argentinië,
Presbyteriaanse kerk in Argentii
de Baptisten kerk in Birma enD/J,
Orthodoxe kerk in Griekenland, r
arme kerken gaan dus de rijke voo
Het Oecumenisch Ontwikkelin
fQpds werkt samen met bestaande
ganisaties. Het fonds wil met
werkwijze accentueren dat het
alleen om economische vooruit),
gaat, maar ook om de waardigi
van de mens. Het is trouwens nie
westerse welvaart die de derde
reld als ideaal voor ogen staat,
gerechtigheid dient aan maohtek
te worden gegeven. Dat is in overe
stemming met wat de bijbel leert.
(Van onze kerkredactie)
DEN HAAG De bekende
rooms-katholieke progressieve
publicist Daniel de Lange heeft
in het maandblad Wending een
pleidooi gehouden voor een her
leving van de Maria-devotie.
Maria kan ons de ware mense
lijkheid leren, schrijft hij.
De Lange noemt de verminde
ring van de Maria-devotie als
reactie begrijpelijk, maar niette-
i min een verarming van de
:id]
end
kbil
;]«i,
rsje,
He:
il, 1
erre
ki
ak
esai
n kett
k,
cwa
in en,
pter
n P. I
v erjc
lil rug
het
iifcen,
roei
De kerken in de derde wereld
ten -ook een aspect van de zaak
gelegenheid krijgen om fouten te
ken, om op die manier daarvai
leren. Met klem vraagt de heer
deze verantwoordelijkheid ook
terdaad aan de arme kerken te ge1
Het Oecumenisch Ontwikkel:
fonds moet als een experiment
den gezien. Enkele landen, waaroi
Indonesië en India zijn voor dit
periment uitgekozen.
DJAKARTA Een groep m^or i
onder leiding van dé gynaecoL^
prof. Sarwono heeft woensdag_asn
Djakarta de 23-jarige mevrouw Tr
Saharafonna, echtgenote van een
kenman, onderzocht, die zegt al °®lt
maanden zwanger te zijn van
heel bijzonder kind. Het praat
alleen, maar citeert ook de korai en
geeft de ouders raad. Onlangs st veel
het paar een reis naar West-Di vee|
land uit „op advies van de baby".
De medici hebben meegedeeld
het onderzoek wordt voortgezet,
afloop zal een communiqué woi °F
uitgegeven. Woensdag wilde men
niets zeggen.
hte
gen
Het kabinet is verdeeld over
zaak. Minister van buitenlandse
ken Adam Malik en de ministers e be:
religie en sociale zaken zouden b
ren tot degenen die het fenon
ernstig nemen. Malik zégt het
zelf te hebben horen bidden.
De ouders zeggen al diverse bul
landse specialisten te hebben ger
pleegd, maar niemand kon het
schijnsel verklaren. Voordecen
staat een bezoek aan West-Duits
op het programma. Aldus
Reuter.
authentieke christelijke traditie.
Verarming ook en vooral voor
de oecumenische gemeenschap.
Gaat men immers uit van de huidi
ge visie dat de oecumene der kerken
geen reductie tot een massieve een-
heidskerk mag betekenen, maar een
gemeenschap van kerken d.ie elkaar
onderling aanvullen met hun ver
schillende tradities, dan schept dat
voor de kerken ook de verplichting,
dat van het eigene, dat zij ten behoe
ve van allen beheren, niets verloren
mag gaan.
Medewerking
Dat geldt ook voor de heilswerke-
lijkheid van Maria en de heiligen,
welke door de romana en de ortho
doxie bewaard is. Want achter alle
mistekenende folklore en wanstaltige
praktijken blijft de werkelijkheid
zichtbaar: dat de Geest werkt in de
geschiedenis en dat de mens door de
Geest tot dat werk' geroepen wordt.
Aan Maria wordt duidelijk, dat het
binnentreden van de Heer in de ge
schiedenis de onvoorwaardelijke be
reidheid. en wel een actieve bereid
heid van de mens vereist.
De zoetsappigheid van vele voor
stellingen van de moeder Gods doet
zeker geen recht aan de bijbelse wer
kelijkheid. De Romeinse liturgie heeft
op dit punt een scherpe speurzin. In
het nieuwe formulier (van 1950) voor
het feest van de opneming van Ma
ria wordt verwezen naar Judith (aan
wie een van apokriefe boeken is ge
wijd - red.). Gods wil geschiede en
desnoods moet dan het hoofd van Ho-
lofernes maar worden afgehakt.
Een onbevangen lezing van het eer
ste hoofdstuk van Lucas laat zien, dat
deze liturgische nevenschikking van
Judith en Maria niet uit de lucht
gegrepen is. Zes verzen na het „mij
geschiede naar uw woord" begint de
lofzang van Maria, waarin de heer
sers van de troon gestoten, de kleinen
verheven, de rijken weggezonden
en de hongerigen met spijzen overla
den worden.
Daarmee is het als met de mens
wording: Gods zoon wordt mens,
maar dank zij de instemming van
Maria; God verheft de nederigen en
stoot de heersers van hun troon, maar
dit Godswerk is ook Judiths of Ma
ria's werk.
Hongerigen spijs
Maria weet wat het binnentreden
van de zoon Gods in de geschiedenis
betekent: dat degenen die de roep
verstaan en trouw blijven, de honge
rigen spijs gaan geven en de heersers
van de troon gaan stoten.
En dat niet in overdrachtelijke zin,
zodat er van de Schrift niets anders
overblijft dan een ontroerend plaat
jesboek. Het gaat hier om concrete
zaken, die geen uitstel kunnen lijden.
Zoals dan ook de afloop heel con
creet is: doende wat van haar ge
vraagd wordt verliest Maria alles wat
ze is en heeft. Daarin wordt het Rijk
zichtbaar in al zijn harde werkelijk
heid; daarin wordt zij zelf in haar
totale menselijkheid onvergankelijk
deel van het Rijk. Aldus Daniel de
Lange.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Beverwijk, J. I
Knottnerus te Delfshaven; te
versum en te Hollandscheveld, R
van de Hoef te Papendrecht; te
demsvaart, F. I. Verbaas te Ugchi
te Jaarsveld (toez.), A. van Brum
len te Hierden; te Nieuweroord,
G. G. van Voorthuizen te Wa.
burg; te Wageningen, H. B. van
Steen, geest verz. jongenhuis te H<
derloo.
Aangenomen naar Nijkerk op
Veluwe (vac. P. de Jong), S. P
Assenberg te Veenendaal.
GEREF. KERKEN (vryg.)
Beroepen te Zwijndrecht—G
Lindt, C. Bijl te Hilversum.
>rd,
lan
-an T
H
VRIJDAG 23 OKTOBER
