Hoe denken de fractieleiders
over de kernpunten?
SriBiesheuvel:
isoleren van
niet
gezag
vrijheid
Geertsema geeft
kabinet voldoende
CHU WIL MEER
AANDACHT
VOOR LANDBOUW
«a;
Gunstige
eerste ronde
voor De Jong
gsef
n
oor
Geen knotsen van Van Riel
Oppositie faalt in democratie
Xandacht voor kleine zelfstandigen
Veto van Nixon
Regering
aat normen
^ods wet los
Algemene beschouwingen in vogelvlucht
KTOBBj
itgebrt
ermÜD
men ti
om
oude lo
inhi
iming
telijk l
n, die
de vli
(Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Tijdens de algemene politieke beschouwingen
kersver mr. B. W. Biesheuvel, fractieleider van de ARP uitvoerig inge-
d\vaar gaan °P ^et probleem van gezag en vrijheid. Isoleert men het ge-
te wot jag van de vrijheid, dan komt men terecht in de sfeer van de
le ba! macht en van het zwaaien met houwdegens en knotsen a la Van
Riel, de kleurrijkste en wonderlijkste kostganger in Geertsema's
liberale tuin.
Mr. Biesheuvel constateerde,
dat over het handhaven van het
in Nederland gelukkig een
M mate an overeenstemming
«staat. Het gezag, zoals dat ge-
T ïaj loemc* wor"dt in Romeinen 13 is
r het 1starre, onwrikbare aangele
gds 01 enheid. Het gezag moet worte-
an Spt en jn het zedelijk bewustzijn en
De methode van gezagshandhaving,
vervolgde mr. Biesheuvel, moet dyna
misch en eigentijds zijn. Ze moet ge
paard gaan met een verbreding en
verdieping van onze democratische
samenleving. De fraktieleider van de
AR waarschuwde nog:
„Zij die de „harde" lijn voorstaan,
lopen het gevaar het verschil tussen
protest en rel niet meer te zien en
dreigen te verstarren zonder oog te
hebben voor de dynamiek en de ont-
wikkelingen van deze tijd. Gezag
moet de toets van de gerechtigheid
kunnen doorstaan.
Falende oppositie
In de parlementaire democratie
vervult de oppositie een essentiële
fuoctie. Maar juist wat de democratie
betreft, zei mr. Biesheuvel, heeft de
oppositie gefaald. Een deel van de
politieke malaise moet hieraan wor
den toegeschreven.
Het eerste noemde de fractievoor
zitter van de ARP de nieuwe snip-
perpartijen, die aan het parlementai-
re stelsel kwaad berokkenen.
D'66 wil de andere partijen laten
ontploffen en functioneert daarom
niet wezenlijk. Wil deze partij wel
samenwerken, dan is ze D'66 niet
meer dan een van de vele partijen.
De PvdA, vervolgde mr. Biesheuvel
zijn beschouwing, sluit zich op in een
linkse combinatie, waarin fractielei
der Den Uyl zelf niet gelooft.
Mr. Biesheuvel vroeg zijn collega
Den Uyl: Is de keuze van de PvdA
nu al definitief bepaald. Dat zou na
melijk een belangrijk politiek gege
ven zijn. Dan zou dc weg naar andere
politieke mogelijkheden geblokkeerd
WOENSDAG 14 OKTOBER 1970
WASHINGTON President Nixon
heeft zijn veto uitgesproken over een
wetsontwerp dat voorziet in beper
king van de uitgaven van de politieke
partijen voor radio- en televisiepro-
paganda. Nixon liet in een verklaring
aan het congres weten dat het ont
werp niets bijdraagt ter beperking
van de uitgaven voor verkiezings
campagnes. Rijke mannen zouden
toch enorme bijdragen kunnen blij
ven uitgeven voor propaganda die
niet via radio en televisie gevoerd
wordt.
Staatssecretaris De Koster heeft
gisteren in de Kamer het nodige
moeten lmren ov>r de huil op zijn
voorhoofd, die hy met «en grote
pleister bedekt had. Ook van de
minister-president, die hier lijkt te
zeggen: „Wat hebben ze met jou
uitgehaald?". Voor wie het naadje
van de kous willen weten: de staats
secretaris was komen te vallen toen
hij thuis zijn hond achterna was ge
hold, die een konijn te pakken had
gekregen.
zijn, zoals het zich openstellen voor
eventuele samenwerking met andere
grote partijen op grond van program-
mavergclijking.
Abortus
Over het vraagstuk van de abortus
provocatus zei mr. Biesheuvel: Wan
neer de lichamelijke of geestelijke
gezondheid van de moeder metter
daad in gevaar is, achten wij een in
greep met betrekking tot het komen
de leven gerechtvaardigd. Maar in
dat geval heeft de overheid ook alle
maatregelen te treffen, zodat op me-
KVP-fractieleider Schmelzer in de
Tweede Kamer gisteren in gesprek
met de minister-president, terwijl de
ministers Bakker (zittend) en Rool-
vink meeluisteren.
disch verantwoorde wbze kan worden
geholpen. Voor. alles moet erkend
worden, zei mr. Biesheuvel, dat God
Schepper van alle leven is.
De fractieleider van de ARP had
nog de volgende wensen:
De aandacht vragen van de grote
institutionele beleggers voor de wo
ningbouw;
Een plan voor een nationaal
sportbeleid;
Coördinatie van landbouwstruc-
tuurbeleid in het kader van een alge
meen regionaal programma voor het
noorden van het land;
Afspraken bij de volgende kabi
netsformatie voor de financiering van
de defensie;
Eigen initiatieven van de rege
ring betreffende de problematiek van
de nucleaire wapens;
Institutionele versterking van de
EEG.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De liberale
:actievoorzitter Geertsema peeft
kabinet een duidelijke vol-
•nde. Eén van de sterke pun-
de democratisering, die
iet op verschillende terreinen
>ft weten door te voeren.
I Ook, het bereiken van de norm één
icent van het nationaal inkomen
>r ontwikkelingshulp en het krach-
lip beleid tegen de werkloosheid
Mjn pluspunten voor de coalitie De
Jon;.
Dt economische situatie die het ka-
tod aantrof in 1967 was verre van
leurig. Toch is het gelukt te ko-
tot een evenwichtiger begro-
g. -fngsbeleid met aanzienlijk lagere te-
r °rten-
Maar: de inflatie is gebleven on-
r vJan,ts belofte van dit kabinet om
terug te drukken. Toch kan het
iet de hele schuld in de schoenen
rorden geschoven. Een deel is inge-
j, een ander deel is het gevolg
het feit dat we steeds weer te
il willen.
Tegenspel
„Het kabinet heeft niet altijd het
uiste tegenspel weten te vinden. Ook
de komende periode zal er veel van
regering worden gevergd. „Ik wil
imenvattend slechts vaststellen dat
iet de huidige vier regeringspartijen
gelukt een beleid te voeren waar in
owel wat betreft welzijn, als wat be
reft welvaart, de bevolking in haar
ilgemeenheid goed aan haar trekken
gekomen," aldus de heer Geert-
ema.
Harde lijn
Hij was geschrokken dat er een
larde lijn op het terrein van de por-
ografiebestrijding is afgekondigd.
V,-
LFC
dinsd
ïdsch
I
de a
'0(ï„
3V
ARP. KVP en VVD pleiten voor vrij
lating van de verkoop aan volwasse
nen. Het is daarom ongewenst dat het
kabinet de klok terug draait.
De liberale fractieleider is tegen
een aparte oproerpolitie maar pleitte
voor een opleiding en uitrusting van
het politiepersoneel die is aangepast
aan de nieuwe vormen van geweld,
én voor uitbreiding van de mare
chaussee.
De heer Geertsema ging vrij diep
in op de partij-politieke verhoudin
gen en het kiesstelsel.
Hij blijft tegen een verhoging van
de kiesdrempel en houdt vast aan een
andere oplossing: stembusakkoorden,
liefst twee en rond de jaarwisseling,
dus voor de vaststellingen van de
kandidatenlijsten voor de verkiezin
gen van volgend jaar.
Wat betreft diezelfde verkiezingen
vroeg de liberale fractieleider zich af
of er niet alsnog een afspraak binnen
het kabinet ka"h worden gemaakt dat
de ministers niet openbaar politiek
mogen bedrijven tot zes weken voor
de verkiezingen.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De fractievoor
zitter van de CHU in de Tweede
Kamer de heer J. T. Mellema
vindt de passage in de troonrede
over de landbouw beneden de
maat.
Hij zei dat gisteren tijdens de
algemene politieke beschouwin
gen in de Tweede Kamer.
Uit die passage blijkt niets van alle
onzekerheid en onrust onder de boe
ren en tuinders. De landbouw loopt
als bedrijfstak voorop wat betreft
structuurwijzigingen en dat is mense
lijke bezien zéér schrijnend, aldus de
Unie-fractieleider.
De prijzen zijn bevroren en de
Europese Commissie kan geen voor
stellen doen hoe de sociale en struc
turele ontwikkeling van de landbouw
moet zijn. De heer Mellema: „En de
boer ploegt machteloos en moedeloos
voort. De geringe waarde van een ap
pel en een ei. is op het ogenblik he
laas niet alleen een spreekwoordelijk
begrip".
Hij wil dat de minister-president in
zijn antwoord laat weten hoe zijn
college van Landbouw de Brusselse
kermis" beoordeelt.
De CHU aanvaardt de „wiebeltax",
het aanpassen van bepaalde belas
tingtarieven en de conjuctuur, als
daardoor de overheidsuitgaven ten
minste niet hoger worden. Zij wil die
wiebeltax niet ruilen voor het achter
wege laten van de tweede fase van
de verlaging van de inkomstenbelas
ting. „De lagere inkomensgroepen
zouden door zo'n ruil worden bena
deeld omdat de belastingvrije voet
zul hermaan van
uit
st LF
pelen
ng w
ir. Van Dis
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Niemand kan zich
Iraffeloos losmaken van de normen
an Gods wet. zo hield ir C. N. van
lis gisteravond laat dc regering tij-
lens de algemene politieke beschou
wingen voor. De regering richt zich
chter, zo blijkt uit de Troonrede, op
le eisen van het publiek.
Ir. Van Dis noemde in zijn kritisch
etoog tal van voorbeelden van nor-
lenverval. Hij wees bijvoorbeeld op
en schaamteloze vertoning van het
lederlands Danstheater en de voor
enomen opheffing van de filmkeu-
ing.
.Het gaat van kwaad tot erger met
le zedenverwoestende lectuur", riep
Van Dis uit. Nederlar.d krijgt in
let buitenland een slechte naam
Amsterdam wordt al vergeleken met
odom. In Nedprland mag alles,
'veral komen séxboetieks. Bij het
olk heerst hierover een diep onbeha-
en. De regering moet deze ongebon-
enheid tegengaan.
De berisping van VPRO noemde ir.
fan Dis maar zoetsappig. Er moet
'eel strenger worden opgetreden. De
afgevaardigde van de SGP vond. dat
Ie landbouw er maar stiefmoederlijk
fkomt in de Troonrede. Dat het
lercentage van de defensie-uitgaven
ager is geworden, vond ir. Van Dis
Waar bedenkelijk.
Gezag
Evenals ir Van Dis drong de heer
Harm sen (groep-Harmsen) aan op
een betere handhaving van orde en
Bezag. De eezagsinflatie is nog groter
dan de inflatie van de gulden De
berisping van VPRO noemde de heer
Harmsen een lachertje. De zendtijd
Md ingetrokken moeten worden.
Partij Algemeen Verkiezingen
beleid
Rechten Sabotage Milieubeheer Woningbouw! Economie en! Kiesstelsel
orde financiën
SCHMELZER
KVP
Positieve Inzet.
Alternatief afwezig.
Gemeenschappelijk
evangelisch
urgentieprogram.
Stelling nemen
tegen uitwassen.
Voldoende
coördinatie?
Teleurstelling Evenwichtige
over produktie. [maatregelen:
1 hogere belastingen.
Kamer moet
formateur aanwijzen.
DEN UYL
PvdA
Kabinet schept onrust
door Intimidatie.
Vernieuwd
„kabinet-De Jong"
is in de maak.
Scherpe acties tegen Tot op de bodem
ordeverstoorders. j uitzoeken.
Nog een
hogere prioriteit.
Beleid faalt.
Gekozen formateur;
tien kiesdistricten.
VAN MIERLO
D'66
Spookbeeld van on
dermijning wordt ons
voorgehouden.
Huidige „CDU" moet
niet terugkeren.
Afkeuring geweld- 1 Onzinnig en
dadige acties. verwerpelijk.
Leefbaarheid
veilig stellen.
Onbehagen gegroeid
Gekozen formateur;
ti^n kiesdistricten.
GEERTSEMA
VVD
Een ruime voldoende.
2 stembusakkoorden. Geen oproerpolitie. jSnel wat tegen
lluchtroverij.
Nodige offers
brengen.
I Moedig pakket van af-
koelingsmaatregelen.
Kabinet moet
kabinetsformateur
aanwijzen.
BIESHEUVEL
ARP
Vruchtbare periode;
groeiende afstand
overheid-burger.
Kabinet geen inzet
ven verkiezingen.
Uitgaan van alge
mene beginselen.
Instemming met
produktieverhoging.
Bezuinigingen voor
uitbouw sociale
verzekeringen.
Iets doen aan
splinterfractiea.
MELLEMA
CHU
Positief, behalve land
bouw en Noorden.
(Eén kernprogram
AR, CH en KVP.
Geen „pure
ma'chtshandhavlng".
Bedenkingen tegen
„wiebeltax".
Staatssecretariaat
voorlichting-
BAKKER
CPN
Kabinet hoeft elk kre
diet verspeeld.
.Orde- en rustgebrul isl
voorportaal van|
fascisme.
1
Positie Roolvink on-i
houdbaar.
WIEBENGA
PSP
Knuppelt niet kwie- Voorrang verlenen.
tiger gebruiken.
Tegenbegroting inge
diend.
Ingrijpende verande
ringen.
If AElf AElf Te veel gastarbeider».Alleen CH en KVP
KUcKOcK #t6unen nog k#bi
j Te veel industrieën, j
HARMSFN Gezagsinflatie wordt
Ilet» doen aan zw|j-|Berisping VPRO Ia-
1
I
VAN DIS
Tets doen aan onge-i
bondenheid men
iNormenverval.
SGP
sen.
Berisping VPRO
j zoetsappig.
te; Aparte staatasecreta-i
ris.
Landbouw komt
slecht af.
er; Geen kiesdrempel in
stellen.
AARDSEN
Te weinig aandacht'Kabinet inzet verkie-!
voor maatschappe- lingen.
lijke achterhoede.
Kritiek op Loonwet Gekozen formateur;
en fusiebeleid. tien kiesdistricten.
wordt verhoogd. Ten tweede zouden
de hoogste inkomensgroepen niet bij
dragen in de lastenverzwaring. Bij de
„wiebeltax" gebeurt dat wel", aldus
de heer Mellema.
Op andere belastingvoorstellen had
de CHU-fractieleider nogal wat kri
tiek. Hij noemde de verandering in
de fiscale positie van de eigenaar-
/zelfbewoner, de regeling van de bui
tengewone lasten en de voorgestelde
wijziging van de aftrek van reiskos
ten voor forensen. Hij kondigde aan
dat de Unie hier door amendementen
verandering in wil brengen.
De heer Mellema wilde geen oor
deel uitspreken over artikel 10 van de
Loonwet, het artikel dat het mogelijk
maakt een algemene loonstop af te
kondigen, en eerst het SER-advies af
wachten.
Over de PvdA zei de fractievoorzit
ter van de CHU: „Tot nu toe wijst
niels er op dat die partij bezig is zich
uit zijn vrijwillige ballingschap te'
bevrijden. Nog steeds probeert de
PvdA anderen een keuze op te drin
gen. terwijl ze vergeet dat zc zelf zou
moeten kiezen".
En over de VVD: „De liberalen zijn
op nieuwe wegen. Er moet duidelijk
worden vastgesteld dat de VVD op
sommige punten duidelijk van ons
afstaat. Ik denk aan-haar volstrekte
afwijzing van een verandering in ons
kiesstelsel, de paragraaf over de ze
delijkheidswetgeving en haar voorne
men met een initiatiefwetsvoorstel in
te dienen over de roulette".
(Vervolg van pag. 1)
De partij-politiek met de verkiezin
gen het komende voorjaar in zicht
vormde een belangrijk element in dit
debat. Drs. Schmelzer, fractieleider
van de KVP, onderstreepte het geza
menlijk optrekken van de drie grote
christelijke partijen. De heer Melle
ma (c.h.) constateerde, dat het „Sa
men uit-Samen thuis" waarheid zou
worden, maar herinnerde toch ook
aan het eigen karakter van de CHU.
Mr. Biesheuvel noémde naast deze
samenwerking met het oog op de ver
kiezingen ook de eigen identiteit van
de partij. De drie christelijke partijen
staan open voor alle partijen. Mr.
Geertsema (11b.) vroeg in dit verband
of de confessionale partijen zich dan
liefst al bij de jaarwisseling zouden
uitspreken welke regeringspartner zij
wensten.
Mr. Biesheuvel had ook zo'n vraag,
maar dan aan het adres van collega
Den Uyl van de PvdA: Is er nog een
keus mogelijk. Dat zou politiek een
belangrijk gegeven zijn.
Een wat mismoedige drs. J. M.
Aarden (groep-Aarden) geloofde niet,
dat de democraat Van Mierlo erin zou
slagen een CDU te voorkomen. Het is
de radicalen in de confessionele par
tijen toch ook niet gelukt. Biesheuvel
heeft hun politieke ziel. Maar, ver
volgde drs. Aarden, het proces van
politieke heroriëntatie gaat door. Ons
beloofde land is een partij met voor
uitstrevender
Mr. Geertsema droeg nog wat ex
plosieve stoffen aan door het initia-
tiefontwerp van PvdA. D'66 en PPR
•over een gekozen kabinetsformateur
en het invoeren van een districten
stelsel onaanvaardbaar te noemen.
Desnoods moet deze kwestie maar
een inzet worden van de komende
verkiezingen, meende hij. De aanwij
zing van de kabinetsformateur door
de Tweede Kamer vond mr. Geert
sema een goede zaak. juist omdat het
=*aatshoofd niet persoonlijk voor de
keuze van de formateur aansprake-
kan worden zesteld.
Na de verkiezingen van 28 april
kan de Kamer dus. hoewel er nog
enkele moeiliikheden moeten worden
opgelost, in het openbaar discussië
ren over de kabinetsformateur. Drs.
Schmelzer liet zich gisteren reeds
eerder positief over deze mogelijkheid
uit Deze staatsrechtelijke vernieu
wing, zei mr. Geertsema nog. zal te
gelijkertijd een zeer grote verbete
ring zijn
Drs. Schmelzer zou eerst van'plan
zijn geweest over het aanwijzen van
de kab'netsformatpur door de Kamer
een motie in te dienen, maar hij zou
geen steur hebben gekrpeen bii de
ARP en CHU. Jkvr. Wttewaal van
Stoetwegen onderbrak drs Schmelzer
zelfs in zijn betoog en vroeg hem of
hij het staatshoofd geen recht wilde
ontnemen.
