Gereformeerden
kijken niet op
een paar gulden...
jongens zijn in
weinig vorstelijk gehuisvest
Nauta: aan heersende onzekerheid
moet een eind worden gemaakt
Krakers uit seminarie
Rijsenburg verwijderd
C
GEREFORMEERDEN
KIJKEN TOCH OP
PAAR GULDEN...
Ds. R. Kok vandaag
tachtig jaar
Een woord voor vandaag
„NIET ALLES VAN SYNODE
Actie begon
in alle
vroegte
Schijnhuwelijk [Vldl
bedrog aan de
gemeenschap TT*
Opvoeding tot zelfstandigheid
NA 55 DIENSTJAREN
NOG STEEDS ACTIEF
DINSDAG 13 OKTOBER
Wie kent niet de psalm: "Gelijk een hinde die naar waterbeken
smacht,In gedachten zien we dan het dorstig dier dwalen in droge
streken. Maar de bekende Joodse theoloog-filosoof Buber vertaalt
de psalm heel anders. Hij schrijft: "Gelijk een hinde aan waterbe
ken smacht." Bij hem zien we geen radeloos dier dat van dorst
dreigt om te komen als er geen wonder zou gebeuren. We zien het
dier op een berghelling uit een bosrand naar beneden komen en
daar ineens ligt beneden hem een beek. Hij smacht nog, maar hij
weet dat hij niet zal versmachten.
Zo smacht de psalmist naar God, niet als een vergeefs zoekende af
gedwaalde, maar als een dorstige die weet dat de bron er is, voor
hem ligt. Ook in het leven van een gelovige zijn er tranen, is er
soms verdriet. Wij zijn immers niet meer dan Gods volk Israël in de
woestijn. Zij werden verlost door Gods kracht maar ook in hun le
ven kwam de dorst die hun moest leren dat God niet alleen een
Verlosser is, die ons uitleidt, maar een Helper die ons voortleidt. De
God van de uittocht is de God van de doortocht.
We leien vandaag: Joél 2 vers 1 tot 17.
3BER
UTRECHT Niet alleen de synode, ieder lid van de kerk heeft
een taak, om in eigen omgeving te waken en te strijd tegen het
sluipende gevaar, dat van de onzekerheid uitgaat, zodat het
Woord Gods onder ons zijn loop behoude.
Dit betoogt prof. dr. D. Nauta in een hoofdartikel in Centraal
Weekblad. Hij constateert dat bij velen in de Gereformeerde
Kerken onzekerheid heerst ,,als gevolg van allerlei beschouwin
gen ten aanzien van belijdenis en levensgedrag, die tegenwoordig
vrij en onbelemmerd door diverse personen wórden geleverd."
(Van onze kerkredactie)
DRIEBERGEN Op verzoek van
het aartsbisdom Utrecht heeft de po
litie vanmorgen in alle vroegte het
voormalige seminarie Rijsenburg te
Driebergen ontruimd. Deze ontrui
ming was ruim tevoren begin ver
leden week aangekondigd. De
rijkspolitie van Driebergen arriveerde
vanmorgen in groten getale. Om ze
ven uur was het gebouw, dat om-
eoomd wordt door een uitgestrekt
park, leeg.
Het seminarie was enige tijd gele
den door een aantal studenten, hoofd
zakelijk in opleiding aan de sociale
academie De Horst, wegens het nij
pende tekort aan huisvesting in Drie
bergen. gekraakt. In het gebouw
kwamen later ook enkele gezinnen,
die geen huis hadden.
Aanvankelijk heeft het aartsbisdom
lijdzaam toegezien, dat zijn eigendom
illegaal in gebruik werd genomen,
maar al gauw werd contact opgeno
men met de studenten om hen te be
wegen het gebouw vrijwillig te ont
ruimen. Daartoe waren zij niet be
reid.
Het gebouw stond al geruime tijd
leeg. Het zou in de toekomst een cen
trum voor demente bejaarden wor
den. Moeilijkheden met de gemeente
Driebergen over de toekomstige be
stemming van een deel van het park,
waarop de gemeente wil bouwen,
stagneerden de gang van zaken.
Begin verleden week stelde het
aartsbisdom de studenten een ultima
tum. Er werd geen tegenstand gebo
den.
Vanmorgen vroeg was het zover.
De rijkspolitie ter plaatse, versterkt
met een groot aantal manschappen en
overvalwagens uit de hele provincie
Utrecht, verscheen voor het gebouw
en voerde de totale bezetting af, eerst
naar het bureau, om de krakers ver
volgens na proces-verbaal op vrije
voeten te stellen.
De studenten hebben deze procedu
re gewild omdat zij ook tegenover de
rechter hun bezwaren tegen het lang
durig leegstaan van het gebouw ken
baar willen maken.
BEROEPINGSWERK
NED. HERV. KERK
Beroepen te Zaandam: M. J. J.
Bonting te Zutfen; te Weesp: J. C.
Koolschijn te Zevenbergen.
Bedankt voor Vrouwenparochie
(toez.): J. L. Ravesloot te Veen (N.B.);
voor Kampen: J. den Hoed te Meer
kerk.
GEREF. KERKEN
Beroepen voor Maassluis (vac. E. J.
Duursema): W. de Vries te Bedum;
te Arnemuiden faccl.): Tj. Ausma te
Lexmond-Ameide.
Bedankt voor Oldekerk: W. v. d.
Kolk te Coevorden; voor Zwager-
veen: R. der Nederlanden te Midden-
meer.
GEREF. KERKEN (Vrljgcm.)
Beroepen te Brouwershaven: M.
Heemskerk te Meppel.
Bedankt voor Ede-Wageningen: J.
F. Heij te Amersfoort.
CHRIST GEREF. KERKEN
Bedankt voor Deventer: J. Dol te
Drachten.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Apeldoorn: W. Suyker
te Lisse.
Tc Van de 11.384 waterputten, die er
in India geslagen zijn in het kader
van het Gandhi-jaar, heeft CASA, de
organisatie voor ontwikkelingswerk
van de kerken van India, er 10.419
voor haar rekening genomen.
De gewone kerkleden, die in een
heel ander klimaat van gedachten
zijn opgegroeid, weten niet goed meer
hun houding te bepalen. Wat moet
men van een kerk denken, waar zij
dergelijke dingen krijgen te ervaren
soms van vooraanstaande figuren,
van welke zij een heel andere leiding
hadden verwacht?
ERNSTIGER
Over de omvang van deze onzeker
heid valt het moeilijk een helder en
nauwkeurig beeld te krijgen. Prof.
Nauta meent echter, dat het een veel
ernstiger karakter draagt, dan op
grond van schriftelijk materiaal nog
al eens wordt aangenomen. Degenen
die in de bedoelde onzekerheid ver
keren, zijn meermalen mensen, die
niet gewoon zijn hard aan de bel te
trekken. In dat opzicht onderscheiden
zij zich juist van hen, die door hun
betogen of beweringen opschudding
veroorzaken.
Prof. Nauta wil, „dat zodanige
maatregelen worden genomen dat
alle gerechtvaardigde aanleiding tot
het geconstateerde verschijnsel ver
dwijnt, althans een duidelijk halt
krijgt toegeroepen."
Wij moeten „met elkander alle
krachten inspannen om tot een ge
zonde oplossing te geraken. Niemand
mag weglopen en de anderen dus
doende aan hun lot overlaten, min of
meer onverschillig er over, hoe het
hun nog niet gelukt uit de moeilijk
heden vandaan te komen en de weg
terug te vinden naar een situatie,
waarin plaats bestaat voor vastheid
en zekerheid naar de Schriften.
Het kan niet juist zijn, de moed op
te geven dat het juist zou gelukken
aan de geschetste onzekerheid inder
daad een einde te maken. Er is geen
sprake van, dat reeds alle middelen
zouden zijn uitgeput om zulks gedaan
te krijgen.
BERAAD
Ik herinner aan de stappen, die on
dernomen zijn en worden door het
Confessioneel Gereformeerd Beraad,
dat in dit jaar tot stand kwam. Met
erkentelijkheid wil ik constateren.
dat de personen die in dat beraad
verenigd zijn, niet bedoelen groeps-
of blokvorming in de hand te werken.
Het streven dat van die zijde ken
baar wordt gemaakt, om heel de kerk
volop belijdende kerk te doen zijn,
onderworpen in haar leven en denken
aan de Heilige Schrift als het levende
Woord Gods, om met haar eigen
woorden te spreken, verdient niet an
ders dan instemming en toejuiching.
Men doet van die zijde een beroep
op de synode, dat deze toch alles in
het werk zal stellen om de onzeker
heid weg te -nemen. En het spreekt
vanzelf, dat inderdaad ook de sy
node, op haar wijze en in het kader
van de haar toevertrouwde taak, zich
niet onbetuigd' mag laten.
Naar mijn mening is het echter on
juist in het bedoelde opzicht alles
enig en alleen van de synode te wil
len verwachten. Gesteld al dat de
synode bepaalde maatregelen zou
treffen, die op zichzelf in staat ge
acht moeten worden tegen de onze
kerheden in de kerk een stevige dam
op te werpen, dan mene niemand,
dat wij er daarmede zijn en dat hij
in het vervolg gerust kan zijn.
En aan de andere kant wanneer de
synode teleurstelling zou wekken met
haar uitspraken en besluiten, dan is
het er verre vandaan, dat daarmede
de onzekerheid noodzakelijkerwijze
moet gebillijkt worden en nog zal
toenemen.
Niet dat de laatstvermelde moge
lijkheid als begerenswaardig en als
juist wordt voorgesteld. Ik acht het
echter goed, alle gebeurlijkheden in
mijn beschouwingen te betrekken en
op alles voorbereid te zijn.
IEDEREEN
En er blyft voor ieder een taak te
waken en te strijden tegen het slui
pende gevaar, dat van de gesigna
leerde onzekerheid uitgaat. Deze taak
is er in iedere gemeente, waarvan
iemand deel uitmaakt, en In elke
kleinere kring van kerken, overal
waar dat verschijnsel in een of an
dere vorm zich laat bemerken.
Er is geen enkele reden om zich
neer te leggen bij een verschijnsel in
eigen naaste omgeving, dat geschikt
is en misschien zelfs er op gericht is
de onzekerheid in de hand te werken.
Men behoeft niet te volstaan met
pasief klagen en tegenover derden
zijn beklag uit te spreken. Waarom
zou niet ieder, die in zijn omgeving
op een verschijnsel stuit dat hem re
den tot zorg geeft, zelf de hand aan
de ploeg slaan?
Is het dan terecht dat hij zonder
meer wegloopt en elders heil zoekt?
Gaat hij zelf vrij uit, wanneer hij op
andere personen of instanties de taak
afschuift om in verzet te komen en
maatregelen te treffen?
Niet enkel de synode heeft een
taak. Allen hebben wij, ieder op zijn
plaats en naar zijn vermogen, erop
bedacht te zijn, hoe tegen het ver
schijnsel der onzekerheden in de
kerk met kracht positie kan worden
gekozen, zodat het Woord Gods onder
ons zijn loop behoude," aldus prof.
Nauta.
J
SCHAESBERG Dat veel
den niet burgerlijk met elkaar ln
huwelijk willen treden om het w
wenpensioen van de vrouw te
den, maar dat ze wel prijs stellet
een kerkelijk huwelijk keurt pat
Miedema uit het Limburgse Sch
berg scherp af.
Pastoor Miedema keert zich
zijn standpunt tegen pastoor Slot
Wansum, die binnenkort terecht n
staan omdat hij regelmatig een _p«
welijk heeft ingezegend, waai
geen burgerlijk huwelijk is voor; it van
gaan. genaa;
Pastoor Miedema vindt dat beiJe t
aan de gemeenschap, die ten onret j»enaa
voor dergelijke ex-weduwen b g
doorbetalen. 01
van d
dit ja
h «stuur
leent:
Zelf is hij verschillende malen
naderd voor de inzegening van
dergelijk huwelijk, maar hij
evenzovaak 'geweigerd. '„Het hu
lijk, dat misschien al wel twee i
joen jaar bestaat, is een sociaal
tuut en geen uitvinding van dé
tholieke kerk".
Daarom vindt pastoor Miedema
zelfbedrog als de mensen zo „chri jAidsi
lijk" willen zijn om in ieder gi igenai
voor de kerk te trouwen. Hun
Over het samenleven van bej; ^zai
«ver
ende
den. zonder een burgerlijk hu\v<
zegt pastoor Miedema, dat als
daarvoor in geweten goede rede L
menen te hebben krachtens nati
recht geheid getrouwd zijn. Maar
weduwen om hun pensioen te wi
houden zich niet laten registre
dan wordt het een gekkenhuis.
ais ze maar weten dat liet gekl goed besteed wordt
„Gereformeerden kijken niet
op een paar guldenDat was
de slogan van een pagina-grote
advertentie in de dagbladen,
waarmee het landelijk centrum
voor gereformeerd jeugdwerh
vorige maand een financiële
actie aankondigde.
Volgens dr. G. Dekker in het
Gereformeerd Weekblad wijzen
de cijfers van de laatste jaren
in een andere richting. De stij
ging van de opbrengst van de
vaste bijdragen, collecten en
dergelijke blijft achter bij de
geldontwaarding.
Het Kerkblad van de Gerefor
meerde Kerken in Noord-Bra
bant en Limburg had nog andere
kritiek op deze advertentie.
„Wat waren we ontroerd, u en
ik", schrijft ds. A. T. Besselaar
uit Eindhoven ironisch, toen we
op die mooie ochtend in septem
ber ons dagblad openvouwden
en deze vetgedrukte adver
tentieslagzin lazen. Wat waren
we trots op dit compliment.
Terwijl roomskatholieken een
dubbeltje tweemaal omkeren
voor ze het uitgeven, terwijl
humanisten geen cent hebben
om hun achterste krabben, ter
wijl bij remonstranten het geld
op de rug groeit en voor her
vormden alleen de eerste klap
een daalder waard is, mogen
wij dankbaar getuigen dat wij
gereformeerden niet op een paar
gulden kijken."
its te
won
klassi
jerhuu
Het
Wat
om de
ózenbt
KAMPEN'De stijging van
de inkomsten van de Gerefor
meerde Kerken houdt geen ge
lijke tred met de geldontwaar
ding. Dit betoogt dr. G. Dek
ker in het Gereformeerd
Weekblad (uitgave Kok).
In 1963 bedroegen de totale inkom
sten 51,2 miljoen, in 1968 82,7 miljoen.
Dat betekent, dat de opbrengst per
kerklid is gestegen van 66,80 naar
97,55.
Dat lijkt veel. De opbrengst per
kerklid is in zes jaar gestegen met
46 procent. Maar dr. Dekker laat zien,
dat de index van de loonsom in de
zelfde periode met 83 procent ge
stegen is.
Regelmatig blijven de opbrengsten
per kerklid achter bij de loonsom. Elk
jaar ook is het percentage waarmee
de opbrengst stijgt, kleiner dan het
percentage waarmee de loonsom
stijgt.
In 1968 bijvoorbeeld was de loon
som 7,9 procent hoger dan in 1967,
terwijl de stijging van de opbrengst
per lid in dat jaar slechts 5,2 procent
was.
In het verleden was dat anders. In
de jaren vijftig hielden de kerkelijke
inkomsten gelijke tred met de groei
van het nationale inkomen per hoofd
van de bevolking.
Inmiddels zijn de cijfers van 1969
bekend geworden: totaal 87,1 miljoen,
per ziel 103,10.
Daarvan komt, grof afgerond, 50
procent uit de vaste bijdragen en 40
procent uit collecten en giften.
Het weer in Europa
weer
min. temp.
neersl.
Amsterdam
zw. bew.
10
0
Brussel
mist
13
0
Frankfort
geh bew.
13
0
Genève
mist
5
0
Innsbruck
onbew.
3
0
Kopenhagen
zw. bew.
7'
0
Locarno
onbew.
6
•o
Londen
mist
13
0
Luxemburg
geh- bew.
10
0
Madrid
onbew.
6
0
Majorca
geh. bew.
16
5
München
geh. bew.
0
Nice
I. bew.
17
0
Parijs
mist
12
0
Rome
zw. bew.
10
0
Wenen
onbew.
7
0
ZUrich
mist
0.2
Horizontaai: 1. plaats in Gelderland lus ec
stap, 7. merkteken, 8. brandbaar koord ld ha<
plaats in Frankrijk, 11. ontkenning, 12. jor die
tegenwoordiger, 14. slede, 15. eer, 16. n t^dt
17. keur, 19. boom, 21. plaats in N.Br, hu
insektenetend zoogdier, 24. leuk, 25. ho d
vat, 26. hap (gew.).
Verticaal: 1. lof, 2. kleur, 3. houten
mer, 4. overzetvaartuig, 5. plaatsje c
Gramsbergen, 6. steiger, 7. woekerdiei
reek», 13. natmaken, 17. plaats in Li
18. vulkaan, 20. ik (Lat), 22. boom.
Optofsiftg vorige puzzel
Horizontaal: I. rose, 4. raak, 7. met
10. snede, 12. Beets, 14. pee, 15. lui, 17. p®*
18. Oti, 20. ssr, 21. patio, 22. toe. 24. keiP"
eik, 27. aap, 291 sen, 31. sesam, 33. Rotte.r
episode, 36. eèlt, 37. Eris.
Verticaal: 1. rasp, 2. smeer. 3. eed, 4. a
5. arena, 6. kast, 8. tel, 9. obi, 11. negotie,
termiet, 16. ultra, 19. Epe, 20. sok, 23. oky
25. ester, 26. Este, 27. ami, 28. pro, 30. na
32. Apt, 34. ode.
(Van een onzer verslaggevers)
FLORENCE Project van de Uniecolectie: het instituut Gould,
genoemd naar een Amerikaanse dame, Emily Gould, die het al in
1871 oprichtte als protestantse school annex internaat voor arme
kinderen. Het instituut is thans toevertrouwd aan de zorgen van de
Waldenzer kerk en gevestigd in een oud paleis, dat in eigendom van
deze kerk is: het paleis Salviati, gelegen in een van de drukste en
meest bevolkte wijken van de stad.
In dit instituut wonen ongeveer
veertig jongens tussen de zes en 18
jaar. Ze zijn in hoofdzaak uit het
overwegend arme Zuid-Italië afkom
stig. Sommigen zijn wees, anderen
zijn kinderen van gescheiden ouders,
weer anderen kinderen van onge
huwde moeders. Ten slotte zijn er
kinderen in het instituut, wier ouders
als gastarbeiders moesten emigreren
omdat voor hen geen werk in eigen
land was.
Al deze jongens bezoeken de scho
len in de stad en ze krijgen een op
leiding, die bij hun capaciteiten en
belangstelling past. Hun vorming, hun
studiemogelijkheid, hun religieuze op
voeding hebben ze aan dit instituut
Gould te danken.
Behalve de „vader en de moeder"
van het instituut, het echtpaar Jour-
dan, is er een groep enthousiaste
medewerkers aan verbonden. Een
aantal van hen zijn uit verscheidene
landen afkomstig, bijvoorbeeld in het
kader van het diakonale jaar.
Heel groot is de belangstelling voor
het instituut, dat elk jaar opnieuw
talloze aanvragen om er in opgenomen
te mogen worden, moet afwijzen, ook
van diep treurige gevallen.
Geen van de pupillen kende eigen
lijk een normaal gezinsleven. Ze heb
ben al evenmin de mogelijkheid, als
ze het instituut verlaten, ooit weer
in een gezinsleven opgenomen te wor
den. Zo lang een jongen in het insti
tuut verkeert moet dit klimaat hem
dus zo veel mogelijk worden gegeven
en moet hij tegelijkertijd via vorming
leren hoe hij straks op eigen benen
kan staan.
In verband hiermee dienen gezins
groepen te worden gevormd om op
deze wijze tot een zo harmonisch mo
gelijk persoonlijkheidsontwikkeling
van de jongelui te komen. Voor de
kleinsten is het daardoor mogelijk,
dat zij zich thuis voelen als in een
gezin waaraan ze zoveel behoefte
hebben. En voor de ouderen betekent
het, dat ze een meer zelfstandig be
staan kunnen leiden, waardoor ze zo
langzamerhand de verantwoordelijk
heid leren aanvaarden, die ze krijgen
als ze het instituut verlaten.
Maar dat idee van de gezinsgroepen
is alleen maar te verwezenlijken als
daar bouwtechnische voorzieningen
voor worden getroffen. Dan zouden er
gezinsgroepen, die van tien tot vijftien
jongens zouden variëren kunnen wor
den gevormd.
Ook om andere redenen moet er
verbouwd worden. De lokalen van het
paleis zijn hol en groot; er moeten
andere restauratiewerkzaamheden
verricht worden en een verwarmings-
installatie is dringend noodzakelijk.
Vele jaren is naar een andere huis
vesting gezocht, maar deze kon niet
worden gevonden. Daarom is nu het
besluit om tot restauratie over te
gaan gevallen. Een lid van de Wal
denzer kerk, bouwkundig ingenieur
wü het ontwerp van de restauratie
plannen gratis verzorgen.
Het grootste struikelblok zijn nu
nog de financiën, waaraan men via
de Uniecollecte het een en ander wil
doen. Ook in Florence zijn dus aller
ogen gericht op .NedeHand: zal de
opbrengst hoog genoeg zijn om ook
ons te kunnen helpen?
Voor wie nog niet werd benaderd
is hier volledigheidshalve nog het
gironummer van de Unie School en
Evangelie: nummer 5166. Erbij ver
melden „Uniecollecte".
Romantisch genoeg, het exterieur
van het paleis Salviati in Florence,
waar scchool en internaat van het
instituut Gould zijn gevestigd. Maar
het interieur laat het tegendeel zien:
holle, kale, naargeestige ruimten die
nodig heringedeeld en gerestaureerd
moeten worden.
(Van onze kerkredactie)
NIJKERK Vandaag is de christelijke gereformeerde predi
kant ds. R. Kok tachtig jaar geworden. Ondanks zijn hoge Zeejj
tijd is hij nog steeds actief als predikant van een gemeente.
Van alle dienstdoende predikanten in Nederland is ds. Kok op,
het ogenblik de man met het grootste aantal dienstjaren: reed*
55 jaar staat hij onafgebroken in het ambt.
Ds. Kok werd in 1890 in Hoen-
koop bij Oudewater geboren en
gedoopt in de dolerende kerk. La
ter kwam hij in de hervormde
kerk terecht en nog weer later
toen hij in Zeist woonde in de
vrije gereformeerde gemeente al
daar. Hij bewerkte mede, dat deze
gemeente zich bij het kerkver
band van de Gereformeerde Ge
meente aansloot.
Ds. Kok was de eerste in de
Gereformeerde Gemeenten, die
door ds. G. H. Kersten werd opge
leid tot het ambt van predikant.
De Theologische School te Rotter
dam was er toen nog niet. Die zou
pas in 1927 komen. Op 5 september
1915 (hij was toen 24 jaar) werd hij
door ds. Kersten te Aagtekerke be
vestigd. In 1925 ging ds. Kok naar
Gouda, in 1930 naar Veenendaal,
waar hij ruim 28 jaar heeft ge
staan.
Na de oorlog zag ds. Kersten
zich genoodzaakt, om zich tegen
zijn vroegere leerling te keren.
Er brak in de Gereformeerde Ge
meenten een conflict uit over de
betekenis en de reikwijdte van de
belofte van de prediking. Dit
leidde ertoe, dat de generale sy
node in januari 1950 ds. Kok voor
zes maanden schorste. De kerke-
raad van Veenendaal erkende deze
kerkeraad in 1956 aan de gemeente
van het kerkverband.
Na ze§ jaar buiten het kerkver
band te hebben gestaan, legde de
kerkerad in 1956 aan de gemeente
de keuze voor tussen aansluiting
bij de Nederlands Hervormde
Kerk of bij de Christelijk Gerefor
meerde Kerken. De gemeente koos
het laatste en werd als tweede
DS. R. KOK
christelijke gereformeerde kerk tij
Veenendaal (de Pniëlkerk, waar n
ds. J. Brons staat) naast de reed.1
bestaande Bethelkerk (nu ds.
Biersma in het kerkverband op
genomen.
In 1958 vertrok ds. Kok naa:
Ede, in 1962 naar Alphen aan di
Rijn, in 1966 naar Ameide en sind.1
1968 dient hij de kerk van Nijker*
die 146 leden telt
Ds. Kok is verder nog op ver-_
schillend terrfein actief. Zo is hij 1
medewerker van een blad ..Be- —I
waar het pand", waarin hij etf I
artikelenserie over Bunyan*
Christenreis schrijft.
Voor de oorlog was hy oog actid
in de Staatkundig Gereformeerd! J-n
Partij. Hij was van deze partij df
eerste landelijke secretaris.
