Op de bres voor de boom teleurgesteld over nota openbaarheid Overstroming: 23 doden in Genua VPRO: Nederland op weg naar dictatuur? KLM kan niet zonder vijfde Schipholbaan «SS* Regering halverwege blijven steken nu f 2,40 per kg Actiecomité Haagse politie ontbonden Kipp e-oorlog ontbrand: Sabotage is uit de tijd Geen troepen in Suezzone 11 VRIJDAG 9 OKTOBER 1970 Xieuwe stichting: bijl ligt aan de wortel AMSTERDAM „Zover ik me kan herinneren heb ik altijd bomen gezien of over bomen horen praten", zegt jhr. mr. H. G. A. Hooft (30), die samen met zijn broer een landgoed in Woudenberg beheert, waarop een eikenlaan uit 1780 is te vinden. „Toen de eiken tekenen van verval begonnen te tonen, hebben we de boomchirurgen gebroeders Copijn erbij geroepen; die geven nu elk jaar één boom een opknapbeurt zodat binnen afzienbare tijd alles onderhanden zal zijn geweest." Het contact met Nederlands enige twee boomchirurgen leidde ér uiteindelijk echter toe dat de jonkheer zijn zorg over bomen niet alleen meer kan bepalen tot die op zijn landgoed. Op initia tief van tuinarchitect en bomenliefhebber Herman P. Dijkhui- ren (36) is een „Bomenstichting" opgericht met jhr. mr. Hooft als voorzitter en de gebroeders Allrik en Jörn Copijn als advi- Doel van de stichting is het „instand houden van de boom als individu, het behouden van alleenstaande bomen met een geschiedenis oj bijzondere ken merken" en in het algemeen op- Huib Goudriaan park, dat slechts twee kilometer ver der ligt. Een honderd jaar oude beuk bezit ongeveer 700.000 bladeren, een totaal loofoppervlakte van 1200 tot 1500 vierkante meter. Het gebladerte van zo'n boom neemt ongeveer 1.3 regis- terton (3.7 kubieke meter) stof uit de lucht op. Juist oude (Van een onzer verslaggevers) ROTTERDAM De „kippenoor- log" woedt voort. Simon de Wit, De Gruyter en Centra hebben de prijzen van de braadkuikens verlaagd. Dit in navolging van Albert Heijn, die met Friki de prijs op ƒ2,50 per kg had gebracht. Vanmorgen volgde Simon de Wit met een prijsverlaging van 3,30 tot f 2,50. Centra is begonnen de braad kuikens voor ƒ2,40 per kg te ver kopen. Maandag gaat er nog meer af', volgens Centra. De Gruyter gaat maandag de braadkuikens voor ƒ2,40 per kg op de markt brengen. Albert Heijn houdt het (nog) op ƒ2,50. (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG Het actiecomité van Haagse politicagenten heeft zich ont bonden: men wil niet meer als aparte groep optreden. Dit is gistermiddag besloten na een vergadering met de Centrale van politie-organisaties, waarop bleek dat de standpunten ge heel parallel liepen. De CPO zal nu binnenkort een algemene ledenver gadering in Den Haag beleggen. Zoals bekend kwam een aantal agenten in actie na de beruchte rel bij de Scheveningse gevangenis, waar- wekken van belangstelling voor de bedreigde boom. „Onze zorg gaat uit naar alle bomen zover ze niet tot een bos behoren", legt jhr. Hooft uit. „Voor het behoud van bossen bestaan allerlei instanties, zoals het Staatsbosbeheer, dat advie zen aan particulieren geeft en de bossen van het rijk beheert. Maar onder de boswet, volgens welke alleen bomen mogen wor den gekapt met toestemming van het Staatsbosbeheer, 'vallen geen linden en paardekastanjes, geen bomen op erven buiten de bebouwde kom en geen bomen van, de gemeente binnen de be- bouwde kom. en ook geen bomen Jiangs wegen." kogelvrij Dit betekent dat juist alleenstaan de, uit het oogpunt van schoonheid en praktisch nut (zuurstof maken) on misbare bomen, min of meer vo gelvrij zijn. Jhr. Hooft: „Als een ge meente positief staat tegenover bo men, gaat het wel goed, maar wee de bomen als men denkt: al die grote bomen vormen een gevaar voor het verkeer." De voorzitter van de Bomenstich ting onderstreept met voorbeelden de noodzaak van het behoud van bomen in bevolkingscentra. Bomen nemen onvoorstelbaar veel roet en vuil op en stralen grote hoe veelheden zuurstof uit. Stofdeeltjes en looddeeltjes uit uitlaatgassen die de mens anders inademt, worden op genomen door bladeren. Boomchirurg Allrijc Copijn kan vertellen dat in Frankfort is gebleken dat de lucht op het centraal station tienmaal zoveel onzuivere bestandde len bevat als die in het Rothschild- Vooral oude bomen zijn waardevol voor de zuurstofproduktie. Een 100 jaar oude paardekastanje produceert 1000 maal zoveel zuurstof als een kastanje van 10 jaar oud. Er zijn dus 1000 van dergelijke bomen nodig om er een van 100 jaar oud te vervangen. Door luchtverontreiniging kan het evenwicht echter worden verbroken, waardoor de bomen gebrek aan zuur stof gaan krijgen. In Parijs worden bo men daardoor niet ouder dan 40 jaar. In Nederland heeft het lekken van aardgas in oude gasleidingen meer dan 170.000 bomen het leven gekost. Het aardgas in de grond veroorzaakt namelijk zuurstofgebrek. Het strooien van zout op gladde wegen in de win ter bedreigt eveneens veel straatbo men: er komt teveel zout in het grondwater. Naat de functie van "zuurstof" ma ken en stof absorberen, noemt de heer Hooft als voordelen van de boom: temperen van licht op ver keerswegen en afweren van geluid. „Een 40 meter brede boomgordel met struiken vermindert lawaai voor de helft." „Psychologische aspecten van de boom zijn: verschaffen van geborgen heid, het dichterbij brengen van de natuur in een dikwijls natuurarme omgeving en het groen dat rust geeft." Ook monument De Bomenstichting benadrukt ook, dat oude bomen onvervangbaar zijn als monument. „We moeten zover ko men, dat we zeldzame exemplaren ook als monument gaan zien. Er zijn nu al opgaven van mensen die een mooie, oude boom op hun erf hebben staan maar niet over geld beschikken om die boom te laten opknappen door boomchirurgen. Wij willeri bereiken dat iemand die een monumentale boom heeft, subsidie krijgt voor res tauratie, zoals dat bij een oud pand gebeurt." De stichting wil meer liefde voor de boom kweken door het nieuw le ven inblazen van boomplantdagen, het opstellen van „boomroutes-' naast toeristische routes en het verstrekken van documentatie over bomen. Jhr. Hooft verwacht voor het populair maken van onze groene vrienden veel van Bert Garthoff, die bestuurslid is. De stichting is tevens van plan een documentatiecentrum van bomen in het leven te roepen. Alle mooie en bijzondere bomen moeten worden geïnventariseerd. De donateurs van de stichting zullen een documentatie- Aderlating BiOSllOll VOl Jhr. mr. H. G. A. Hooft poseert achter het gebo.Uiv van Pierson, Hel dring Pierson tvaar hij jurist is bij een stokoude plataan. Deze boom icerd toen er een nieuive kluis moest worikn gebouivd, op wens van de heer J. L. Pierson gespmard. map krijgen, die regelmatig zal wor den aangevuld. Jhr. Hooft: „We zouden eigenlijk ook een beurs moeten maken, zodat mensen die oude bomen bezitten maar ze kwijt willen contact op kun nen nemen met mensen die oude bo men willen hebben. Met de moderne middelen is het niet moeilijk bomen te verplaatsen." Donateurs welkom Iedereen wordt in de gelegenheid gesteld donateur te worden. „Er be staat bij ons geen minimumcontribu tie, ook iemand die maar een cent kan missen is welkom." Het contacta dres van de stichting is voorlopig Driebergscheweg 3c te Zeist (tel. 03404 - 14725) en het gironummer is 2108755, ten name van de Bomen stichting, Driebergen. Geld en interesse heeft de stichting wel nodig, want ze wil de mensen overtuigen van de waarde die de boom als „indi vidu" heeft. Ze wil tonen hoe zieke bomen kunnen hersteld en oude bomen bewaard kunnen blijven. Bij voldoende geld zul len zelfs subsidies worden gege ven aan eigenaren van bomen. Maar de tijd dringt. „Uitvoer ders en architecten vinden het sparen van oude bomen nog al te vaak lastig en een ongelukje is dan gauw gebeurd." Een sten cil van de stichting zegt: „De bijl ligt aan de wortel om met de bijbel te spreken. Steeds meer alleenstaande bomen, steeds meer lanen gaan te gronde." NU drie rebellerende Bondsdagleden de Westduitse liberale (Vrije De mocratische) partij hebben verlaten is het gevaar dat de coalitie van j kanselier Brandt uiteen zal vallen, kleiner geworden. De meerderheid van de socialistisch- liberale combinatie is wel bijzon der miniem geworden. Maar de vastbeslotenheid om bijeen te blij ven is door de aderlating groter geworden. In de Bondsrepubliek is het niet een voudig, een kabinetscrisis te ver oorzaken. Een kabinet kan slechts ten val worden gebracht als over eenstemming bestaat over opvol ging van de kanselier. De kans hierop is niet groot, al heb ben de christen-democraten 242 van de 496 zetels, tegen de socia listen 224 en kan de CDU/CSU nu rekenen op drie van de 30 stem men. die de FDP aanvankelijk had. In tegenstelling tot de SDP vormt de CDU/CSU geen hechte eenheid. Er zou een nieuwe strijd om de macht ontstaan, als zij binnenkort een kanselier-kandidaat zou moeten aanwijzen. Bovendien maakt de onafhankelijk heid van de CSU ten opzichte van de grote CDU het noodzakelijk, dat een nieuwe coalitie een Zo groot mogelijke meerderheid in de Bonds dag krijgt. Daar komt dan nog bij, dat de CDU/ CSU met een programma moet ko men, dat gunstig afwijkt van dat der huidige coalitie ook op het bied van toenadering tot het com munistische blok. Verzet tegen het beleid van Brandt (socialist) en Scheel (liberaal) heeft de CDU in verschillende delen van de Bondsrepubliek winst gebracht. Het betekende verlies voor de SDP maar vooral voor de FDP. Naar aanleiding hiervan hebben de kanselier en zijn minister van bui tenlandse zaken de scherpe kantjes van hun 'Ost'-politiek afgeslpen. Te weinig echter naar de zin van CDU/CSU en veel liberalen. Bij verkiezingen, die in de komende maanden in Beieren en Hessen worden gehouden, zal wellicht dui delijk worden hoe men over de coalitie denkt, die nu een jaar aan het bewind is. Valt de uitslag in het nadeel van de coalitie uit, dan is haar heengaan nog geenszins zeker. Tenzij de Li berale partij zich van haar huidige leiders ontdoet. Maar ook dat wordt niet verwacht. (Van onze parlementsredactie) DEN HAAG „De regering is in haar streven naar een gro tere openbaarheid halverwege blijven steken. Een vage angst om nieuwe wegen consequent te gaan bewandelen, heeft de rege ring parten gespeeld." Dit is de reactie van een duidelijk teleurgestelde a.r.-fractieleider mr. B. W. Biesheuvel op de regeringsno ta „openbaarheid van bestuur" aan de Tweede Kamer. De voorzitter van de inmiddels ont bonden commissie „heroriëntatie overheidsvoorlichting" constateert belangrijke verschillen tussen het rapport „openbare openheid" van de commissie en de regeringsnota. Mr. Biesheuvel zegt: „Voor de commissie is de openbaarheid vooral een probleem van politieke democra tisering. Het uitgangspunt van de regering is echter niet meer dan een middel te hebben om tot een betere communicatie tussen burger en over heid te kómen. De regering bepaalt in haar ge- dachtengang wat van belang is voor het inzicht van de burger en voor welke burgers de informatie is be stemd. De commissie daarentegen gaat ervan uit, dat openbaarheid re gel en geheimhouding uitzondering moet zijn". Beperkingen Een ander punt van kritiek van de voorzitter van de commissie-Biesheu vel is, dat de regering de aktieve openbaarmaking (dat is de voorlich ting van de overheid op eigen initia tief) aan veel meer beperkingen wil onderwerpen dan de commissie. Informatiekanalen verstoppen is censuur Ook de voorlichting op verzoek (passieve openbaarmaking) ziet de re gering slechts zeer beperkt, vooral als het gaat over de inhoud van een be sluit. Men wijst er immers steeds op, dat het vooral om de direct betrok kene gaat en dus niet om alle bur gers. Mr. Biesheuvel is bang, dat de re gering niet verder komt dan een wettelijke vastlegging van de be staande praktijken. Het voorontwerp van wet, dat de commissie-Biesheuvel opstelde, ademt een geheel andere geest. Mr.. Bies heuvel: „Dit ontwerp getuigt van een frisse en moedige aanpak, die ik in de regeringsvoorstellen mis". Niet goed gelezen De heer Biesheuvel heeft de indruk gekregen, dat de regering net rapport niet grondig heeft bestudeerd. Dit blijkt uit wat in de nota wordt ge zegd over de positie van de ambte naren en over de eerbiediging van de privésfeer van de burger. Verder geeft de nota bepaald een vertekend beeld van de opvattingen van de commissie over de functie van de ministeriële verantwoordelijkheid in ons staatsbestel van vandaag. Volgens mr. Biesheuvel ontkomt het advies van de Raad van State ook niet aan dit euvel. Overigens heeft dit college zich wel diepgaand over de inhoud beraden. Dooddoener Ook de vice-voorzittcr van de staatscommissie, mr. M. Vrolijk, is niet zo enthousiast over de nota van de regering. „Deze nota is geen dui delijke stap naar de politieke demo cratisering, maar bevat allerlei com promiselementen." De regering wil wel openbaarheid, zegt mr. Vrolijk, maar gaat niet in beginsel uit van openbaarheid. De regering is te terughoudend geweest. Volgens hem is bij de Raad van State nog minder de neiging aanwezig tot wezenlijke verandering. Over de kabinetsformatie merkt de Raad van State op dat het proces niet door de publiciteit geschaad mag worden. Dit nu, zegt mr. Vrolijk, is een ge weldige dooddoener. (Van onze radio- en tv-redactie) HILVERSUM Jan Kassies, voorzitter van de VPRO, heeft gisteravond voor de tv een ver klaring afgelegd over het pro gramma VPRO-Vrijdag, waarin soldaten uit Oirschot werden on dervraagd over sabotage in het leger. Hij legde nog eens de gang van za ken uit: de VPRO is niet begonnen over de mogelijkheden van sabotage, maar haakte in op berichten daar over, zoals gebruikelijk is in actuele radioprogramma's. In de gesprekken met de soldaten zijn geen dienstgeheimen geschonden, is met geen woord gereageerd op wat werd verteld, er werd slechts droge Informatie geboden en dat is demo cratie eigen. Berisping De minister, aldus de heer Kassies, vraagt zich nu af of wij de veilig heid van de staat in gevaar hebben gebracht en daarover kan men de schouders ophalen. Wij doen dat niet bij 21 politiemannen min of meer ernstig gewond raakten. Een pamflet met kreten als 'we nemen het niet meer' werd in een oplage van 1600 exemplaren verspreid. Er werd een handtekeningenactie ge houden; negenhonderd man betuigden hun sympathie. Uit het hele land kwamen adhaesiebetuigingen. Speciaal zal aandacht worden ge schonken aan de veiligheid van de politieman bij rellen. GENUA Zware overstromingen hebben de Italiaanse stad Genua ge- 1 troffen. De schade wordt al geraamd I op 3 miljoen dollar. Drieëntwintig mensen zijn om het leven gekomen en vele honderden gewond. De overstroming ontstond nadat het twee etmalen onafgebroken had gere gend, waardoor de rivier de Bisagno buiten haar oevers trad en door het centrum van de stad stroomde. Hon derden auto's werden meegespoeld. Foto: passagiers worden uit een gestrande trolleybus gehaald door middel van een touw. Bond dienstplichtigen AMSTERDAM De herrie over sabotage in het leger is mosterd na de maaltijd. Meer en meer soldaten be ginnen in te zien dat sabotage ge vaarlijk is en toch niets helpt, be weert de Bond voor dienstplichtigen. De zienswijze van minister Udkik dat het hand over hand toenemen van sabotagegevallen te wijten is aan propaganda van Kabouters en de ge noemde bond, noemt deze BVD „op zijn minst schijnheilig". Iedere soldaat en ex-soldaat weet, aldus de bond, dat er altijd is gesabo teerd in het leger. Dat is een uitmg van onbehagen en dat verdoezelt de minister. Omdat sabotage geen oplossing is, veranderde indertijd de Bond van dienstweigeraars in de Bond voor dienstplichtigen. Sabotage noemt de BVD een bij voorbaat verloren strijd. Sabotage kan mensenlevens kosten. De solda ten worden bang voor elkaar. Sabo tage verandert niets aan de autoritai re verhoudingen en „levert alleen maar weer bestellingen op voor be drijven die toch al zoveel geld ver dienen aan het militaire apparaat". en lachen niet, want de minister kan ons een berisping geven of ons voor bepaalde tijd van zendtijd uitsluiten. Wij weten echter dat wij niet oprui end noch propagandistisch zijn te werk gegaan en dan gaan wij den ken aan censuur. Als wij geen solda ten mogen ondervragen op geruchten over sabotage omdat dit sabotage in de hand zou werken, dan moet men ook geen reportages geven van bank roof of gesprekken houden met pas sagiers uit gekaapte vliegtuigen, want dat onderwijst ook, hoe het moet. Als informatiekanalen worden ver stopt is dat gevaarlyk, want censuur is dictatuur en dictatuur ontstaat in een bepaald daartoe voorbereid kli maat. Soms denk je dat we in Ne derland naar zo'n situatie op weg zijn". „In elk geval", aldus besloot Jan Kassies", zullen wij doorgaan met de informatie die wij nodig achten te geven, zowel prettige als onprettige". BIESHEUVEL SCHIPHOL De KLM staat volledig achter de NV Luchtha ven Schiphol met betrekking tot het verlangen naar een vijfde start- en landingsbaan. KLM-president-directeur dr. G. van der Wal liet daar gisteravond tijdens een bijeenkomst van vliegend per soneel geen twijfel over bestaan. „De aanleg van de vijfde baan zal leiden tot vluchten over een bevol- kingsarm gebied en zal kunnen bij dragen tot vermindering voor die streken, waar nu de meeste klachten vandaan komen, mede door de gro tere spreiding van het luchtverkeer over meer banen. Niet onderschatten Hij waarschuwde voor de grote aandacht die de geluidshinder de laatste tijd krijgt. „Het is niet ver standig de krachten die aan het werk zijn in de strijd tegen de geluidshin der te onderschatten. Zij kunnen de ontwikkeling van de luchtvaart en dus die van de KLM bedreigen. Het toegeven aan alle protesten zou de verdere gToei van de KLM en de rentabiliteit van haar vloot in ge vaar brengen". De commissie-Falkenhagen vindt dat de aanleg van de vijfde Schip holbaan vooral wat betreft dc ge luidshinder een nader onderzoek vergt, zo meldde vanmorgen De Volkskrant. „Tenzij de minister anders be slist, zal als gevolg van een en ander de beslissing over de uitvoering van dit project voorlopig worden uitge steld", aldus de commissie die een onderzoek instelt naar de wenselijk heid van een vijfde baan. MOSKOU/NEW YORK Rusland heeft ontkend, dat Russische troepen raketinstallaties bedienen in de Suez- kanaalzone. Het beschuldigit Israël en Amerika van het saboteren van het vredesoverleg over het Nabije Oosten. Volgens de New York Times waren Amerika en Israël bereid in Jordanië tussenbeide te komen, als Syrië zijn tanks niet had teruggetrokken. Een plan, onder leiding van Nixon opge steld, voorzag in een Israëlische luchtaanval en zonodig een infanterie- offensief. De Zesde Vloot zou de Is raëlische flanken hebben beschermd tegen Egyptische of Syrische aan vallen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1970 | | pagina 11