BESTAND IN INDOCHINA'
Overheidsstukken openbaar
Commentaren
Grootscheepse aanval van
rode troepen in Cambodja
Rem op
bouw-
produktie
Het Kwartet
Crita)
Nieuw plan van Nixon
Vredesconferentie
Schema voor verdere
terugtrekking VS
Reacties op vredesplan van Nixon
REGERING: UITZONDERINGEN VASTLEGGEN
Nieuwe Leidse Courant
Donderdag 8 oktober 1970 57ste jaargang t
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
Directeur: F. Diemer
Hoofdredacteur: Dr. E. Diemer
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
joofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Postbus 76
Telefoon 31441
Giro 58936
Abonnementsprijzen p. w. ƒ1,26, p.m. 5,40, p. kw. 16,15
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
Niets wordt vaak zo onweer
staanbaar verzuimd als een ge
legenheid, die zich dagelijks
voordoet.
EBNER-ESCHENBA CH
„Ik kan nauwelijks wachten op de
dokter, als hij ziet dat de poppen
bet nu ook hebben."
UCT Uietn
DE BILT De depressie tus
sen Schotland en Noorwegen, die
het weer in onze omgeving de
laatste dagen bepaalde, neemt
verder in betekenis af. Deze de
pressie voerde ook in de hogere
niveaus koude lucht aan en daar
het zeewater nog relatief warm
is, komen vooral boven zee en
aan de kust buien voor, waarvan
sommige met onweer.
De frontale zone, die bij voor
noemde depressie hoort, geeft met
name in het Rhonedal en de
Franse Alpen zeer veel regen. In
het komende etmaal namen de
luchtdrukverschillen boven onze
omgeving nog verder af, zodat
zich in de nacht en vroege och
tend op uitgebreide schaal mist
zal vormen.
Vooruitzichten voor zaterdag:
aantal uren zon: nul tot vijf; min.
temp.: van ongeveer normaal tot
vier graden onder normaal; max.
temp.: van ongeveer normaal tot
vier graden onder normaal; kans
op een droge periode van min
stens 12 uur; 70 procent: kans op
een geheel droog etmaal: 30 pro
cent.
BAROMETERSTAND: heden 10
uur 75.6 cm (1008 millibar) stij
gend.
Zon en maan
9 oktober: zon op 6.53; onder
18.00; maan op 16.01: onder 14
oktober V.M-
Hong Water
Hoog water: 9 oktober: Rotter
dam le getij 10.43-, 2e getij 23.49;
Scheveningen 8.59-21.41; Vlissin-
gen 7.48-20.41; Willemstad
Tevens voor allerlei bruikbaar
7 Ik geef op als nieuwe abonnee:
naam:
straal:
plaats:
gironr.:
tel.:
Betaalt
per
O kwartaal Q maand
BON -
Het is altijd gemakkelijker geweest een oorlog te
voeren dan een bestand te vestigen. Met het oog op
het tot stand brengen van een rechtvaardige vrede
moeten wij de uitdaging aanvaarden van lange en
moeizame onderhandelingen", zei president Nixon.
NIXON
internationaal toezicht
WASHINGTON President Nixon heeft vannacht in
een toespraak tot het Amerikaanse volk een vredesplan
ontvouwd, dat voorziet in een bestand onder internatio
naal toezicht voor geheel Indochina.
I Brandende auto's, barricades en waar na twee weken van rust districtshoofdstad aangewezen en
c. iderc oheersten -gis- dé ongeregeldheden weer in 'dat nemen de chauvinistische
teren weer het straatbeeld van volle omvang zijn losgebarsten. Reggioanen niet
liet Italiaanse stadje Reggio. Reggio is, zoals bekend, niet als
WASHINGTON/PHNOM
PENH Niet bemoedigend voor
president Nixon was vannacht
het nieuws, dat Noordvietnamese
en Vietcongtroepen in Cambodja
een offensief zyn begonnen, dat
als grootscheeps wordt omschre
ven.
De regering van Cambodja
(dat morgen een repubiek
wordt) heeft intussen Amerika
laten weten, dat elk „staakt het
vuren" vergezeld moet gaan van
het terugtrekken van buiten
landse troepen.
Te Saigon reageeerde men op de
rede van Nixon met de mededeling,
dat deze na overleg met de regering
Thieu-Ky werd opgesteld. De tegen
standers van dit bewind juichten
Nixons voorstellen toe. Ook de rege
ringen van Australië en Nieuw-Zee-
j land (landen die troepen in Vietnam
hebben) stemmen met het initiatief
in.
In Amerika waren vooral de repu
blikeinen opgetogen. De democraat
Fulbright herhaalde echter zyn me
ning, dat het huidige bewind te
Saigon een regeling in de weg slaat.
Hij bepleitte de vorming van een
overgangsregering tot verkiezingen
zijn gehouden. De democraat Mans-
field verwacht, dat Hanoi het vre
desplan zal verwerpen.
Enkele uren vóór Nixons redevoe
ring herhaalde radio-Hanoi dat er
geen sprake kan zijn van wederzijdse
terugtrekken van de troepen. Te
Washington herinnerde men eraan,
dat Hanoi .en Peking eerder al het
idee van een nieuwe Geneefse con
ferentie hebben verworpen. Het is
bekend, dat de Russen er wèl wat
voor voelen.
Een bestand
Functionarissen van het Witte Huis
zeggen, dat ploegen communistische
en geallieerde officieren het bestand
kunnen controleren.
Vermoedelijk wordt de formule toe
gepast, die onmiddellijk na de ttweede
wereldoorlog in China werd ge
bruikt. Daar werden groepen commu
nistische en nationalistische officieren
aan wie Amerikaanse waarnemers
waren toegevoegd naar gebieden
gestuurd, waar vijandelijkheden aan
de gang waren. Op een gegeven ogen
blik werd nergens meer gevochten.
Dit neemt niet weg, dat China niet
lang daarna door de communisten on
der de voet werd gfelopen.
Van verschillende bestandsvormen
werd een dieptestudie gemaakt, die de
twintig voornaamste provincies van
Zuid-Vietnam omvatte. Het resultaat
was, dat Nixon het veilig achtte, met
zijn voorstel te komen. Te Washing
ton gelooft men piet dat een feite
lijke verdeling van Zuid-Vietnam on
vermijdelijk wordt.
Volgens dezelfde zegslieden laat
Nixon de details van een bestand
over aan een internationale vredes-
conoferentie, waaraan alle mogendhe
den moeten deelnemen, die belang
hebben bij handhaving van de vrede
in Indochina. Als Hanoi niet mee
wil doen gaat de conferentie echter
niet door.
Overigens verwacht Nixon geen
onmiddellijk antwoord van Hanoi en
de Vietcong. Hjj hoopt, dat zyn plan
serieus bestudeerd zal worden. Dan
kan het een nieuwe verkennende fase
in de Parijse onderhandelingen inlui
den.
Zoals verwacht heeft de Egyp
tische nationale vergadering waarne
mend president Anwar el Sadat kan
didaat gesteld voor de opvolging vao
Nasser. Een referendum onder de
partijleden moet nog worden gehou
den.
Weinig bemoedigend voor hem
was, dat enkele uren na zijn rede
communistische troepen in Cam
bodja hun grootste aanval tot nu
toe begonnen.
Het plan van Nixon komt op het
volgende neer:
onmiddellijk staken van het vu
ren in Vietnam, Laos en Cambod
ja, waarby beide partyen onder
internationaal toezicht in hun stel
lingen moeten blijven,*»
een vredesconferentie over Indo-
China, eventueel door uitbreiding
van de onderhandelingen in Parjjs:
een afspraak maken over een tijd
schema voor volledige terugtrek
king van de Amerikaanse troepen
als onderdeel van ren algehele re
geling;
een politieke regeling die rekening
tegemoet komt aan de verlangens
van alle Zuidvietnamezen;
onvoorwaardelijke vrijlating van
alle krijgsgevangenen.
Tijdschema
Nixon kondigde niet een door som-
migen verwachte versnelde terugtrek
king van Amerikaanse troepen aan.
Wel bood hij voor de eerste maal aan
onderhandelingen over een tijdschema
voor terugtrekking te beginnen.
De Amerikaanse president vér-
klaarde: „Voor de regering van
Noord-Vietnam is de tijd aangebro-
ken zich aan te sluiten bij haar buren
inzake een voorstel op te houden met
de oorlog en een begin te maken met
het sluiten van de vr^de." Nixons
vredesplan moet de Parijse bespre
kingen uit een impasse halen. De
Amerikaanse onderhandelaars in Pa
rijs boden het vandaag aan de verte
genwoordigers van Noord-Vietnam en
de Vietcong aanbieden
Volle steuii
Nixon verklaarde dat zijn initiatief
de volle steun heeft van de regerin
gen van Zuid-Vietnam, Laos en Cam
bodja. Hij zei een vredesconferentie
over geheel Indo-China te willen
houden, omdat de oorlog „niet kan
worden genezen door slechts een van
de gebieden waar hij is uitgebroken,
te behandelen."
Nixon was tot de slotsom gekomen
dat een bestand een risico was dat in
het belang van de vrede genomen
kon worden. De Amerikaanse presi
dent wees erop, dat hij de moeilijk
heid van handhaving van een bestand
in een guerrillaoorlog zonder frontlij
nen niet onderschatte, maar, zo zei
hij. „een onconventionele oorlog kan
een onconventioneel bestand verei
sen. Wij van onze kant zijn bereid op
onze plaats te blijven en het vuren te
staken. Ik vraag dit voorstel voor een
bestand-op-de-plaats tot onderwerp
van onmiddellijke onderhandelingen
te maken. Mijn hoop is dat het de
verstopping in alle onderhandelingen
zal doorbreken."
In een commentaar op Nixons rede
merkten hoge Amerikaanse functio
narissen op, dat de afgenomen mili
taire activiteit in Indo-China het de
president mogelijk had gemaakt voor
de eerste maal formeel een ahsolute
militaire stilstand voor hel hele ge
bied fci te stellen.
Nota minister Schut:
DEN IIAACï „De komende jaren
zullen minder bouwwerken gereed
komen dan was verwacht," schrijft
minister Schut in een nota aan de
Tweede Kamer over het bouwpro
gramma in 1971.
Uit een vergelijking van de ontwik
keling van de vraag naar bouwpro-
duktie en die van de produktiecapa-
citeit blijkt dat de vraag naar bouw-
produkie een snellere toeneming te
zien geeft dan de produktiecapaciteit.
De tekortschietende produktiecapaci
teit zal dan in feite een rem op de
groei van de produktie vormen.
De vraag naar bouwproduktie gaf in
1970 een stijging met vier procent ten
opzichte van 1969 le zien en in 1971
ten opzichte van 1970 een stijging van
2Vs procent, wat neerkomt op een
stijging van 6'/s procent in de periode
1969 - 1971. Het aanbod steeg in 1970
in het geheel niet, in 1971 met 2'/-
procent, wat neerkomt op een stijging
met 2Vs procent in de periode 1969
1971.
Een voortdurende of wellicht nog
toenemende schaarste aan financie
ringsmiddelen kan er toe leiden dat
de produktie in enkele bouwsectoren
gebouwen voor gezondheidszorg
en hygiëne, scholen, overheidsgebou
wen, overige bijzondere gebouwen
en weg- en waterbouwkundige wer
ken een verdere belemmering
vormt.
Minister Schut signaleert een voort
durende spanning tussen de vraag en
het aanbod van arbeidskrachten op de
bouwmarkt.
Verwacht wordt dat het aantal pro-
duktieve uren per werknemer in 1971
een teruggang met een V2 procent te
zien zal geven, terwijl het produktie-
volume per man-uur met 1 Vs pro
cent zal toenemen.
Beweging
Het Sociaal Wetenschappelijk In
stituut van de Vrije Universiteit
heeft na drie jaar onderzoek een
eindrapport bij het CNV op tafel
gelegd, dat het resultaat bevat van
een sociologische doorlichting van
de christelijke vakbeweging in Ne
derland. Leider van het onderzoek
was prof. dr. H. J. van Zuthem.
In grote lijnen was de inhoud van
het rapport al bekend, omdat het
eindresultaat vrijwel niet afwijkt
van het tussenrapport dat in mei
van het vorig jaar reeds werd ge
publiceerd. Bevestigd is nogmaals
dat de drang naar vernieuwing
van de samenleving niet bijster
groot is onder de CNV-Ieden, en
bovendien blijkt ook bij het CNV
de afstand tussen leiding en leden
aanzienlijk te zijn. Er is geen dui
delijke meerderheid voor een fusie
van de drie vakcentralen, de leden
kiezen over het algemeen weinig
principieel voor de christelijke vak
beweging en de doeleinden van de
christelijke vakbeweging zijn niet
voor ieder duidelijk.
Op basis van deze uitslag formuleer
de het CNV reeds een aantal be
leidsconclusies. waarin voorgesteld
wordt voor de toekomst de eigen
identiteit van de christelijke vak
beweging tc handhaven en daar
naast naar vormen van samenwer
king met de andere vakcentralen
te zoeken. Ook de democratisering
zal binnen de vakbeweging een
grotere plaats moeten krijgen en
de leden zullen beter doordrongen
moeten worden van de principiële
achtergrond van het streven van
de christelijke vakbeweging naar
vernieuwing en hervorming van de
samenleving.
Op 19 oktober a.s. zal de algemene
vergadering van het CNV zich over
het rapport en de beleidsconclusies
uitspreken. De afdelingen hebben
het afgelopen jaar reeds de gele
genheid gehad zich een mening te
vormen. In de algemene vergade
ring zal het definitieve beleid van
de christelijke vakbeweging voor
de toekomst worden vastgelegd en
vervolgens in een nieuw visiepro
gram uitgewerkt.
Het rapport komt thans nog geheel
voor rekening van het wetenschap
pelijk instituut, dat ook de naam
„Onbeweeglijke beweging", aan het
rapport meegaf.
Wc dachten overigens, dat het CNV
niet teleurgesteld behoeft tc zijn
over de uitslag van het onderzoek.
Een dergelijk rapport zou bij de
meeste organisaties dit resultaat
opleveren. De afstand leiding-leden
is om begrijpelijke redenen overal
vrij groot, de principiële overtui
ging is in onze moderne tijd ner
gens het sterkste punt. en vrijwel
overal moet de leiding de stuwing
aan de organisatie geven.
Een duidelijk positief punt is. dat de
leden zich niet uitgesproken heb
ben voor een op één hoop gooien
van de hele vakbeweging. Voorts
dachten wij, dat de christelijke
vakbeweging de afgelopen zestig
jaar niet zo „onbeweeglijk" is ge
weest. Er zijn vele belangrijke ini
tiatieven te noemen, die veel invloed
hebben uitgeoefend op de structuur
van onze samenleving.
Het onderzoek dat thans verricht is
wijst er ook op. dat het CNV niet
bij de pakken gaat neerzitten,
maar, na een grondige inventari
satie van de meningen in eigen
kring, een duidelijk beleid voor de
toekomst wil formuleren en de ver
werkelijking van dit beleid met
kracht ter hand gaal nemen.
Aan de maatschappelijke verhoudin
gen valt nog veel te doen. zeker
voor leden van een christelijke or
ganisatie.
Grote hopen vuilnis, een normaal
straatbeeld in de Britse hoofd
stadnadat de staking bij de
stadsreiniging de elfde dag is in
gegaan
Mijn
naam:
straat:
plaats:
Als beloning voor mijn activiteit
Vontvang ik het gezellige Pletina I
schaaltje cadeau. M
[Postzegel is niet nodig als u op
de envelop schrijft:
Nieuwe Leidse Courant,
antwoordnummer 267, Leiden
DEN HAAG De regering is
van plan een wettelijke verplich
ting tot het openbaar maken van
bestuurlijke informatie in te
voeren. Dat zal overigens gelei
delijk gebeuren. In een wetsont
werp zullen de uitzonderingen
op de regel nauwkeurig worden
omschreven.
In een vandaag gepubliceerde nota
schaart de regering zich in grote lij-
I nen achter het rapport dat de com
missie-Biesheuvel enige tijd geleden
over de openbaarheid van het be
stuur heeft uitgebracht.
De regering stelt voorop dat gelet
moet worden op de grondslagen van
ons staatsbestel en op andere demo
cratische belangen: eenheid van be
leid en ministeriële verantwoorde
lijkheid tegenover het parlement,
doelmatigheid van het bestuur en
bescherming van de privésfeer.
Er wordt onderscheid gemaakt tus
sen actieve en passieve openbaarma
king. De regering volgt de commis
sie-Biesheuvel ten aanzien van ac- i
tieve openbaarmaking van de rege-
ringsplannen en andere informaties
in het stadium van de beleidsvoorbe- J
reiding.
„Zodra met het oog op een goede
democratische bestuursvoering opinie
vorming van belang is, behoren de
betreffende stukken openbaar te wor
den gemaakt, en wel voor hen die 1
bij de materie betrokken zijn". Ook
het voorstel van de commissie tot het j
actief openbaar maken van de advie- 1
zen van de niet-ambtelijke organen,
neemt de regering over.
Wat de passieve openbaarmaking
betreft, wil de regering een wettelij
ke plicht invoeren tot het openbaar
maken van besluiten met de mo
tieven en feitelijke gegevens voor
zover deze van belang zijn voor het
inzicht van de bureger.
Zij wenst geen openbaarheid van
bestuurlijke informatie zonder meer
..omdat andere gewichtige belangen
van staat en burger daaraan in d-
weg staan".
(voor vervolg zie pag. 5)
