Miljardenfraude bij
Esso in Antwerpen
Zy
VEL
Geen huis onbeschadigd
in Jordaanse hoofdstad
„De vissen kunnen
het weer navertellen"
Blad
Mens
maakt
onvoldoende
gebruik van techniek
4"DRAKA
CHAOTISCHE SITUATIE
LIJKEN IN DE STRATEN
Ex-employé beweert in rechtszaal:
Aandeelhouders
akkoord met
fusie Dru-Etna
Prof.
Röling bij
vliegtuigbouwers
Demonstratie tegen
apartheidspolitiek
5
DONDERDAG IA SEPTEMBER 1970
Voor slecht* enkele centen meer
per glas genietUvan een jonge jenever van
wereldklasse:
DE KUYPER EXPORTJENEVER
Ds. Toornvliet
Met welk argument wordt het door
de Stichting „Een Woord voor de
wereld" gevormde bouwfonds, groot
50.000 gulden, aan ds. Toornvliet ont
houden? Geen enkel steekhoudend
argument kan de Bloemendaalse ra
diogemeente hiervoor aanvoeren.
Dit bedrag is in liefde door de
gemeente bijeengebracht enkel en
alleen voor het huis van ds. T. an-
- nex tehuis voor de radiogemeente.
De woning is door ds. T. persoonlijk
amgekocht. Dat was een geloofs
daad en bovendien deed hij het om
de stichting voor een eventuele
strop te behoeden.
Het vertrouwen in de stichting is
•nherstelbaar geschonden. Deze he
ren behoeven geen enkele garantie
dat het werk voortgaat bij de gratie
van ds. T. Dit is alleen al door de
groei van de laatste jaren bewezen.
Enkele vragen: waarom werd aan
ds. T. en zijn assistente in geen
maanden salaris uitbetaald? Waar
om legden de penningmeesters nooit
verantwoording af van hun beheer?
Waarom ontvingen de medewerkers
van de bandrecorderdienst nooit
een vergoeding voor hun dikwijls
zeer hoge kosten? Waarom is er
nooit met de radiogemeente en ds.
T. gesproken over de vorming van
een commissie voor goede "diensten
in samenwerking met de generale
synode?
Maar het feest gaat door. Het me
rendeel van de radiogemeente staat
achter ds. T. en zijn gezin.
Haarlem mejuffrouw G. Dood
AMMAN - In de Jor-
daanse hoofdstad, waar
600.000 mensen wonen,
heerst een chaotische situ
atie. Ovpral in de stad
wordt geschoten. Bedoe-
ienen-soldaten schieten op
alles wat beweegt.
De meeste burgers hebben zich
in de kelders van hun huizen
verschanst. Sporadisch wordt ge
probeerd wat van de schade te
repareren. In Amman is vrijwel
geen huis onbeschadigd geble
ven.
Als de verontruste burgers zich even
buiten wagen om bijvoorbeeld water
tanks te herstellen, wordt onmiddel
lijk het vuur op hen geopend. De
straat opgaan blijft levensgevaarlijk,
zelfs als tijdens de opheffing van het
uitgaansverbod Jordaanse militairen
de bescherming van de burgers op
zich nemen.
Vanuit Jordan Continental Hotel,
waar zo'n 120 buitenlandse corres
pondenten gehuisvest zijn, kan een
groot deel van de brandende stad
worden overzien.
Enkele van de journalisten in het
hotel houden een dagboek bij. Zij
melden dat tijdens het eenzijdig door
koning Hoessein afgekondigde staakt-
het-vuren de gevechten in de stad on
verminderd doorgingen.
Ziekenbroeders probeerden gewon
den weg te voeren.
Ambulance
Hoewel aanvankelijk het vuur op
hen werd geopend, slaagden zjj er in
een aantal gewonden per ambulance
mee te nemen. Een Jordaanse soldaat,
die gisteren in het hotel om water
kwam vragen, vertelde dat de stra
ten in Amman bezaaid waren met
lijken.
Af en toe valt tussen de gevechten
een korte stilte. Menigmaal wordt de-
Amman: een getroffen stad. Zware
rookwolken markeren plaatsen
waar grote branden woeden.
ze pauze benut door de Islamitische
voorgangers in de minaretten om hun
klaagzangen aan te heffen. Het ge
bulder van de kanonnen, het scherpe
geknetter van de machinegeweren en
het dreunen van inslaande granaten
maakt dan plaats voor een weemoe
dige oproep tot gebed.
Het geluid vanaf de hoge torenss
draagt over de hele stad.
Tijdens een van de korte gevechts
pauzes breken soldaten, die de groene
baretten dragen van de koninklijke
garde, een herenmodezaak binnen. Zij
komen met handenvol overhemden en
andere artikelen weer naar buiten en
verdwijnen in een pantserwagen.
Een wanhopige Palestijnse vrouw
komt naar buiten hollen, kust de laar
zen van Jordaanse militairen, die voor
haar huis post hebben gevat en
smeekt hen, haar man en kinderen te
sparen. De militairen stappen onbe
wogen opzij, de vrouw valt huilend
op het plaveisel.
Ondanks de instructie, zuinig te zijn
met munitie, schieten commando's
vaak in het wilde weg. Eén van de
journalisten vergelijkt het oorverdo
vende lawaai van de schietpartijen
met de helse klanken van een onheil
spellend orkest.
Vluchtelinsen
Op enkele verslaggevers, die zich
buiten het Continental Hotel wagen,
wordt door Bedoeïenen, die voor het
hotel waren gelegerd, geschoten. Zij
moeten in allerijl dekking zoeken.
Geen van hen wordt gewond. De sol
daten staan onder geen beding toe dat
er foto's van hen worden gemaakt.
Herhaalde malen stijgen uit een
vallei ten zuiden van het hotel zware
rookwolken op. 's Nachts wordt de
stad verlicht door de gloed van tien
tallen brandende gebouwen. Vooral
de vluchtelingenkampen hebben het
zwaar te verduren.
Over de heuvels rond de stad trek
ken onafzienbare rijen vluchtelingen
naar vreedzamer oorden.
Het dodenaantal onder de Palestijn
se vluchtelingen is moeilijk te schat
ten. De berichten lopen uiteen. Som
mige spreken van enkele duizenden,
anderen van honderden doden. Zeker
is, dat de strijd in Amman de stad
bijna volledig heeft verwoest.
ANTWERPEN Het Esso-
concern in Antwerpen zou in on
geveer vijftien jaar de Belgische
staat voor een bedrag van bijna
5 miljard gulden hebben bena
deeld door belastingontduiking.
Esso zou dat hebben klaarge
speeld door grote hoeveelheden
brandstoffen, die in de olieraf
finaderijen in de Noordhaven van
Antwerpen lagen opgeslagen
voor doorvoer, toch op de Belgi
sche markt te brengen.
Dit onthulde een voormalige
Esso-employé in de Antwerpse
rechtszaal, waar hij samen met een
aantal andere vroegere werknemers
van Esso terechtstaat wegens diefstal
ten nadele van het bedrijf.
Zijn verklaring, die de nodige sen
satie in de zaal verwekte, werd in
opdracht van de rechter onmiddellijk
in bijzijn van de ambtenaar van het
openbaar ministerie op schrift ge
steld.
De man vertelde dat hij regelmatig
van zijn chefs opdracht kreeg om "s
nachts, als de douane-ambtenaren
sliepen, uit het douanekantoor sleu
tels weg te halen van de sloten,
Waarmee de douaniers de brandstof
tanks hadden afgegrendeld. Buiten
medeweten van de douane kon men
op die manier grote hoeveelheden
j benzine en olie aftappen.
Miljoenen liters
Op die manier verdwenen miljoe
nen liters uit de tanks. Als voorbeel
den gaf hij de volgende cijfers: één
keer verdween op deze wijze 9 mil
joen liter, een andere keer 25 miljoen
en zelfs een keer 103 miljoen liter..
„Ik heb voor mezelf een berekening
gemaakt en daaruit blijkt dat Esso
per dag wel voor 315.000 gulden be
drog pleegde", zo zei de verdachte.
De ex-employé wordt samen met
een aantal andere vroegere beambten
van Esso in samenwerking met een
aantal schippers, onder wie de 50-ja-
rige Bastiaan S. uit Dordrecht en
handelaars, makelaars en agenten (in
totaal 27 man) ervan beschuldigd
diefstal, valsheid in geschrifte en fis
cale fraude te hebben gepleegd. Al
deze mensen zouden in de loop van
twee jaar ettelijke miljoenen liters
brandstof hebben gestolen bij Esso.
Eind 1967 kreeg de douane in de
Antwerpse haven er lucht van. dat
grote hoeveelheden brandstof, die er
voor dooDvoer waren opgeslagen, toch
op de Belgische markt werden ver
handeld. Er volgde een steekproef-
onderzoek in een aantal tanklichters
in de Antwerpse agglomeratie, dat
het vermoeden bevestigde.
Uit een nader onderzoek bleek dat
deze fraude sinds jaren aan de gang
was. Korte tijd later arresteerde de
gerechtelijke politie de Esso-beamb-
ten die bekenden.
Drie systemen
De fraudeurs hadden drie syste
men. Volgens het eerste worden lich
ters, die brandstof in transito ver
voerden, leeggepompt en met gestolen
benzine geladen. De transito-voorde
len bleven zo bestaan, terwijl de ben
zine toch afgezet kverd op de Bel
gische markt. Bij het tweede systeem
werden twee lichters volgetankt met
benzine, waarvan echter slechts één
lading werd geregistreerd. De tweede
werd geladen met gestolen brandstof,
die ook weer met ontduiking van de
rechten in België zelf werd verkocht.
In het derde geval laadde men lich
ters met meer brandstof dan werd
opgegeven, door bijvoorbeeld de wa
tertanks van het schip ook met
brandstof te vullen.
Vuile werk
Op fraudes als deze staat in België
een boete van het tienvoudige van de
ontdoken rechten. De man, die in de
rechtzaal met zijn onthullingen kwam
verklaarde het niet langer te kunnen
verkroppen, jarenlang het vuile werk
voor de grote bazen gedaan te heb
ben", terwijl hij zelf een salaris van
1.400 per maand verdiende.
Het straatbeeld wordt beheerst door
uitgebrande legervoertuigen, lichamen
van gedode militairen en zwaarbe-
schadigde gebouwen. Zes dagen en
zes nachten van strijd hebben de Jor
daanse hoofdstad onherkenbaar ver
minkt.
BREDA/ARNHEM De aandeel
houders van Etna in Breda en Dru in
Hulst hebben ziclr in afzonderlijke
vergaderingen akkoord verklaard met
de voorgenomen fusie tussen beide
bedrijven.
Oppositie viel echter te beluisteren
in Ulst waar één der aandeelhouders
uitvoerig van leer trok tegen de pas
sage van het fusiebericht, dat het
streven van de nieuwe combinatie zal
zijn gericht op een niet te hoge pay
out. „Door hiermee in te stemmen
graven wij als aandeelhouders ons
eigen graf", zei hij.
President-commissaris L. A. H. van
Eijseren van Dru wees op de grote
voordelen van de fusie. „Gezamenlijk
research, dezelfde afzetkanalen en
grotere mogelijkheden voor onze ex
port zijn in het oog springende voor
delen". zei hij-
Op de aandeelhoudersvergadering
van Etna in Breda zei president-com
missaris H. W. A. van den Wall Bake,
dat beide bedrijven elkaar uitstekend
aanvullen. „Dru maakt meer salon-
haarden, Etna meer huiskamerka
chels".
Over de recente loonexplosie werd
nog gezegd, dat deze „een hele ader
lating betekent, maar dat er geen re
den bestaat voor pessimisme met be
trekking tot de resultaten over 1970".
9
PRUIKJES
voor oudoron
Een beetje afgunstig heb
ben oudere vrouwen naar de
hippe pruikjes van hun doch
ters en vriendinnen gekeken.
Dat jonge spul heeft van na
ture gezond, stevig haar als
het goed is. De wat oudere
vrouw, die meer behoefte
heeft aan een pruik, kwam er
bekaaid af. In deze leemte is
nu voorzien door Carmen
Curler. Ze vervaardigde
nieuwe modellen Caralon die
de wat oudere vrouw goed
zullen staan. Links de Lady
Bird, handgeknoopt in veer
tien kleuren waaronder drie
grijstinten. Door de lengte
van het haar is deze pruik
van 129 in vele variaties te
modelleren. Midden een los
pijpekrullenstukje als aan
vulling voor feest-hoofdjes
in dertien kleuren 49).
Rechts de Beauty-bird, een
gedeeltelijk handgeknoopte
pruik met een scheiding links
voor en de modieuze „flip"
naar buiten, die bij de mode
bewuste vrouw van om en
nabij veertig jaar in de
smaak zal vallen. De pruiken
kunnen zonder moeite ge
wassen worden; gewoon la
ten opdrogen ze blijven altijd
in model. Caralon is een
kunstvezel die sterk op echt
haar lijkt
EI-KROKETTEN-
VARIATIE
Voor zes stuks nodig: I
fijngesnipperd uitje, 50 g
fijngesneden paprika, 2 eetl.
boter, 3 eetl. bloem. 7 eetl.
melk. 4 fijngehakte hardge
kookte eieren, zout, peper,
worcestershiresauce naar
smaak. 2 koppen corn flakes,
Vt theel. kerrie, 2 losgeklopte
eieren.
Smoor ui en paprika, roer
er de bloem doorheen en voeg
onder voortdurend roeren de
melk geleidelijk toe. Laat het
mengsel zolang koken tot het
dik wordt. Neem de pan van.
het vuur en schep er de fijn
gehakte eieren door. Maak op
smaak af met zout, peper en
aroma. Laat de massa uitge
spreid afkoelen en vorm er
kroketten van. Maak de corn
flakes fijn en meng ze met de
kerrie. Rol de kroketten er
doorheen, doop ze in de los
geklopte eieren en rol ze
weer door het korst-mengsel.
Bak ze in ongeveer drie mi
nuten in heet frituurvet
Pommei-
kroketten
Maak puree van instant-
pak. Vorm kleine kroketten,
tweemaal beurtelings door
losgeklopt ei en paneermeel
of fijngemaakte corn flakes
halen. Afbakken in frituur.
Kroketten
a l'Ardenoises
Puree maken van een pak
insta ntpuree. mengen met
gehakte peterselie en ham.
Maak van het mengsel kro
ketten, tweemaal door ei en
paneermeel. Afbakken in fri
tuur.
Python is
Python-dessin is het hele
maal deze herfst en winter,
en natuurlijk: maxi. Deze
slank gesneden maxi python
mantel is in velours, de kleur
naturel 198). Ook hij doet
mee: de broek is van python
tinneroy met dito overhemd
79.50. Laarzen zullen we
eindeloos zien, met bontgar
nering, met veters, kort en
héél lang, met ritsen of elas
tieken pandjes. De hoed lijkt
ook terug te komen, en ge
lukkig is dit puntje op de mo
dieuze i vaak heel betaal
baar, ook voor jonge mensen.
Vrouw en auto
Uit het adressenbestand
van pasgeslaagden voor het
rij-examen is onlangs door
Felicitas NV een enquête ge
houden met betrekking tot
voorkeuren van automobilis
ten en zij die het willen wor
den. Het blijkt nu dat van de
300.000 Nederlanders die
jaarlijks voor dit examen
slagen 45 pet. van hen uit
vrouwen bestaat De belang
stelling bij de ondervraagde
vrouwen voor een nieuwe
auto lag met 41 pet. ongeveer
10 pet. hoger dan bij de man
nen. Zij gaven in 70 pet der
gevallen de voorkeur aan een
gebruikte auto. Nog een op
merkelijk verschil: de helft
van de ondervraagde vrou
wen heeft haar merk-keuze
al gedaan wanneer ze nog de
verplichte rondjes rijdt, pro
beert om straatje te keren en
parkeersteken te maken. Van
de ondervraagde vrouwen
maakt 28 pet van de wasse
rette gebruik (en daar zal het
auto-bezit niet vreemd aan
zijn). Het gebruik van veilig
heidsriemen ligt' bij vrouwen
hoger dan bij mannen, res
pectievelijk 18 pet tegen 11
pet
(Van een onzer redacteuren)
DELFT De mensheid maakt
nog een zeer onvolwassen ge
bruik van de techniek: zonder
enige selectie doet zij er alles
mee wat ze er mee kan doen; ze
blijkt nog steeds niet te hebben
geleerd alleen het voor de
praktijk noodzakelijke te gebrui
ken.
Aldus prof. dr. B. V. A. Röling, di
recteur van het Polemologisch Insti
tuut in Groningen, gisteren op het
lucht- en ruimtevaartsymposium ter
gelegenheid van het vijfde lustrum
van de vliegtuigbouwkundige studie
vereniging Leonard da Vinci in Delft.
De hoogleraar doelde hiermee met
name op de ontwikkeling in lucht- en
ruimtevaart. Het resultaat van het
onbeperkt gebruik van de techniek is,
zo zei hij, dat we nu een vrede heb
ben, die niet gebaseerd is op even
wicht in de balans van machten maar
in die van verschrikkingen.
Een zeer wankel evenwicht overi
gens. vond hij. want het voorkomt
alleen oorlogen die doelbewust wor
den begonnen en niet de oorlogen, die
door onvoorziene escalatie als een
verkeersongeluk ontstaan.
Eenheid
Deze ontwikkeling heeft de behoef
te aan een wereldeenheid vergroot,
want nationale soevereiniteit van de
ruim 130 landen bevordert alleen
maar statenanarchic en het ontstaan
van kleiiïe oorlogen.
Beperking van de nationale soeve
reiniteit noemde hij dan ook één eis
voor de oplossing van het vraagstuk
van oorlog en vrede. Een andere: de
totale ontwapening. Twee eisen, die
,op zeer korte termijn zullen moeten
de „harde" matras met
alle comfort van een „zachte"
worden verwerkelijkt, wil men de
wereld nog van een ramp kunnen
redden.
Overigens noemde hij uitvoering
van dergelijke maatregelen hoe
zeer ze algemeen ook als de enige
waarborg voor vrede worden gezien
in de praktijk volstrekt onmoge
lijk.
Als gemakkelijker te realiseren
maatregelen zag hij pogingen om de
wereld minder gevaarlijk te maken
en daardoor de spanningen te ver
minderen en het voeren van een na
tionale vredespolitiek, waarbij de be
reidheid aanwezig moet zijn tot Wa
penreductie, maar vooral wapenbe
heersing. „Een te weinig aan wapens
kan even gevaarlijk zijn als een te
veel".
Denkproces
Luchtmachtcommodore A. J. W.
Wijting toonde zich ten aaiizien van
het vraagstuk van oorlog en vrede
optimistischer. Hij vond. dat de ont
wikkeling van lucht- en ruimtevaart
de mensheid de verschrikkingen van
een luchtoorlog heeft doen realiseren.
„Er is een denkpoces op gang ge
bracht, dat in de toekomst eventueel
zou kunnen leiden tot een mondiale
rechtsorde".
Een voordeel van de ontwikkeling
van vooral de ruimtevaart noemde
hij ook de mogelijkheid voor de we
reldmachten eikaars activiteiten te
controleren, waardoor „de techniek
de conferentietafel heeft ingehaald".
Fokker
Fokker-directeur D. Zwitser, die
sprak over luchtvaart en ontwikke
lingssamenwerking, wees op de be
langrijke plaats die zijn onderneming
in de handel met de derde wereld
inneemt. In de laatste tien jaar heeft
Fokker 20 procent van alle vliegtui
gen geleverd (waarde 400 miljoen
gulden). In de komende tien jaar ver
wacht hij nog een sterke toeneming:
een Fokker-aandeel van 2 miljard
gulden van de totale 5,5 miljard, die
de derde landen aan vliegtuigaanko
pen zullen besteden.
Dit alleen echter, zo benadrukte
hij, als de Nederlandse overheid meer
kredietfaciliteiten (hogere rentesubsi
dies) zullen verlenen. „Op het ogen
blik zijn onze rentesubsidies voor
kredieten lang niet concurrerend met
die van het buitenland".
Overigens wees hij er wel op, dat
de ontwikkeling van de luchtvaart
zich In de ontwikkelingslanden zeer
langzaam voltrekt. Hoe.wel 73 procent
van de wereldbevolking in de derde
landen leeft, hebben zij nog maar 10
procent van het wereldluchtvaartver-
keer in handen. Dit aandeel groeit
jaarlijks weliswaar met 6 procent.
Belangriik noemde hij het, dat zo
veel mogelijk mensen uit deze landen
bij de opbouw van de luchtvaart
worden ingeschakeld. In dit verband
wees hij er op, dat van de 3200 tech
nici. die Fokker op Schiphol heeft op
geleid, er 2000 uit de ontwikkelings
landen kwamen.
MIDDELBURG - Terwijl woens
dagavond in de foyer van de schouw
burg de ambassadeur van Zuid-Afri-
ka in Nederland, de heer T. 'J. Ende
man, handen schudde op een receptie,
die het provinciaal bestuur van Zee
land hem aan het einde van zijn tien
daags werkbezoek aanbood, deelden
tegenstanders van de apartheidspoli
tiek buiten pamfletten uit en lieten
zij leuzen horen als „discriminatie,
het is geen spelletje, u moet niet la
chen" en „dit is het begin, we gaan
door met de strijd", afgewisseld met
het zingen van „sari marijs".
De demonstratie was georganiseerd
door het comité Zuid-Afrika, poli
tieke jongerengroepen, leraren en leer
lingen van bijna alle scholen op
Walcheren en losse groepen. Twee
demonstrantenleraren, die als intro
ducé mee naar binnen waren eglipt,
teneinde de ambassadeur enige pam
fletten te overhandigen, werden op
verzoek van de Zuid-Afrikaanse
autoriteiten naar buiten gewerkt.
1. Er is een grote publiciteit ont
staan rondom een opzienbarend
nieuw wasmiddel: Klok-Nieuw!
Terecht, want hier is sprake van
een radikale omwenteling in de
geschiedenis van de wasmiddelen.
Wat is er precies aan de hand
De Klok, zeepfabrikant in
Heerde, zocht naar een manier
om de wasverzachter overbodig
te maken. Hij deed toen iets wat
maar weinigen doen: hij ging terug
naar het-eerste begin. Naar de tijd
dat'echte zeep nog het enige was
middel was. En het lukte hem, met
pure zeep als basis, een weerga
loos wasmiddel te maken, dat
geschikt is voor elke moderne
wasautomaat en waarin het was
goed zijn natuurlijke zachtheid
behoudt Zo ging de wasverzach
ter als een volkomen overbodig
toevoegsel overboord!
2. Wonderlijk genoeg sloeg de
Klok twee vliegen in één klap: de
wasverzachter verdween, maar
tevens miste dit nieuwe wasmid
del de bekende waterverontreini
gende werking. Klok-Nieuw, met
pure zeep als basis, bevat nl. geen
fosfaten of fosfaatvervangende
grondstoffen.
En juist die fosfaten verontrei
nigen hetwater, werken sterke alg-
vorming in de hand en doden
daardoor onze vissen. Fijn dat die
eerdaags alles weer kunnen na
vertellen! O ja, u wilt weten waar
Klok-Nieuw te koop is. Helaas nog
niet overal in Nederland. Maar
vraag ernaar bij uw leverancier.
Wij doen ons best hem zo
snel mogelijk te bevoorraden.
