4
Laat bejaarden in eigen
SCHADE ECONOMIE NOG
MOEILIJK TE OVERZIEN
Bijna kwart werknemers
heeft extraatje van f 400
Oost Duitsland regeerde
ook op voorlaatste dag
Basketbalteam
begon sterk
Feijenoord-Ut Arad
nog niet op TV
Schakers pijnloos
langs Brazilië
FINANCIEEL WEEKOVERZICHT
Excelsior hield
PSV lang tegen
Edisons Populair
ZATERDAG V2 SEPTEMBER 1970
Prof. Querido: Oudhollands hofje is goed model
AMSTERDAM
„Bejaardenpakltuizeii" zijn een doorn in het oog van prof. dr.
Querido. oud-hoogleraar in de sociale geneeskunde aan
de universiteit van Amsterdam.
'rof. Querido (69) schrijft in een artikel in Gezondheidszorg, het
[maandblad van het Groene Kruis: „Centralisatie leidt onher
roepelijk tot een gestichtsregiem; de mensen worden geïsoleerd
van het normale leven, hun belangstelling neemt af, hun zelf
standigheid verdwijnt, hun laatste jaren worden een plantenbe-
etaan."
Ziet de professor een andere mogelijkheid? In zijn woning te
Amsterdam zegt hij: „De oudere mensen moeten in contact met
iet leven, met hun wijk, kunnen blijven. En dat kan worden be
reikt door bejaardenvoorzieningen van kleine omvang, die in
een woonwijk kunnen worden opgenomen."
Prof. Querido beoogt met dit
les de strijd tegen de vereen-
dfl iming en het „plantenbestaan"
id i bejaardentehuizen, waar wel-
pvi waar goede verzorging is, maar
ab^et directe contact met het leven
irloren gaat.
be)
„De zelfstandigheid van de
•jaarden moet zolang mogelijk
•orden gehandhaafd. Een voor
lid is het zeventiende-eeuwse
idhollandse hofje, dat mij altijd
;eft getroffen als ideale oplos
ing van het huisvestingspro-
leem van oude mensen. Dit mo-
Jel is ook nu nog te gebruiken.
Het betekent dat we bejaarden
inderbrengen in kleine voorzie
ingen, die door een huisarts
innen worden bediend en ge-
takkelijk in een woonwijk kun-
in worden geïntegreerd."
Rekensommetje
ar „Volgens de gegevens van de ge-
Jiondheidsnota 1970 van de gemeente
Amsterdam, zouden op de 13,5 pro
cent boven 65-jarigen die de gemeen-
te lelt, 2,9 procent extra-voorzienin-
l gen nodig hebben: iets meer dan 4 op
H 1000 inwoners. Op 1000 wooneenhe-
den met ongeveer 3500 bewoners zou-
ix*e? dan twee woningen voor 6 8
•ejaarden nodig zijn." Dit rekensom-
etje bracht prof. Querido aan het
inken. Hij concludeerde dat in veel
vallen bejaarden met weinig kosten
hun woonwijk zouden kunnen blij-
„Zelfs met de extra verzorging, die
►ïjdeze groepjes dan vereisen, lijkt mij
ideze oplossing niet alleen eleganter,
humaner en doelmatiger, maar ook
goedkoper dan het stichten van be
jaardentehuizen met 300 a 400 „bed
den".
Volgens de professor zou het beheer
van de „kleine voorzieningen per
wijk" in handen moeten komen van
stichtingen, waarbij het winstelement
geen rol mag spelen. „De kosten zijn
trouwens zeker minder dan die van
grote bejaardentehuizen oa je houdt
de mensen in contact met het leven."
Tegen de bierkaai
Prof. Querido geeft graag toe
dat er voornamelijk op het
platteland prachtige bejaarden
inrichtingen zijn met huisjes
(hofjes) waar bij de mensen hun
zelfstandigheid bewaren. In de
grote steden is dat nog niet het
geval en daar moet worden ge
probeerd de bejaarden in de hun
vertrouwde omgeving te houden.
De vaak dodende massaliteit, de
„opberg-gedachte" moet worden
bestreden.
Hij besluit: „Och, het zal wel
vechten tegen de bierkaai zijn,
maar het is toch aardig dit denk
beeld te lanceren."
ROTTERDAM Aangezien het
Feijenoord-stadion voor de wedstrijd
Feijenoord-Ut Arad, woensdag a.s.,
nog bij lange na niet is uitverkocht,
staat een directe tv-uitzending van
deze wedstrijd nog lang niet vast in
tegenstelling tot vredere berichten.
PROF. QUERIDO: naar kleinere eenheden
SIEGEN Vrijdag zijn in de Westduitse
plaats Siegen de donderdag afgebroken
partijen uit de vijfde en zesde ronde van
het officieuze wereldkampioenschap scha
ken voor landenteams uitgespeeld.
Uitslagen:
Na zes ronden is de stand in de verschil
lende groepen. Groep 1. Spanje 20»/* pnt.
Rusland 20, Groep 2: Zuid-Slabie 20'/:, In
donesië 15. Groep 3: V.6. 22, Oost-Dultsland
20'/». Nederland 18»/». Groep 4: Hongarije 19.
Denemarken 18*/*. Groep 5: Tsjechoslowa-
kije 19'/«, Argentinië 17. Groep 6: West-
-Duitslnd en Bulgarije 19.
nd
AMSTERDAM De achter-
au litgang in de koersen op de
izt iffectenbeurs is een gevolg van
e loonacties, welke de stakingen
nc veroorzaakt hebben. Men vreest
n^en kettingreactie, het in de knel
r komen van de winstmarges en
luiting van bedrijven, die het
J liet langer kunnen volhouden,
di i Amerika dreigt er een
a rbeidsconflict te* ontstaan in de
k uto-industrie en bij de spoor-
m vegen, terwijl de toestand in het
ajNabije Oosten zorgelijk is.
lu
n" De spanning op do arbeidsmarkt,
ttclke blijkens de cijfers over de
pipaand augustus nog is toegenomen,
iteft geleid tot een explosie, waarvan
Ie gevolgen voor onze economie nog
liet te overzien zijn. De wet van
Veaag cn aanbod heeft het gewonnen
arVan redelijk en gemeenschappelijk
;e 'verleg en er is nu een dijkdoorbraak
ertSekomen, welke moeilijk in te dam-
a(iinen is.
o| Als de extra-beloning van ƒ400 in
-ek'ie sectoren gaat doorwerken, komt
;0*r f 1-4 miljard op tafel in een jaar.
;i vaarin men. in tegenstelling tot 1969.
iu eens bijzonder matig zou zijn met
tie looneisen. Het loon- en prijsbeleid
ei op drift gekomen en de schade.
;n laardoor aan de economie toege
dacht. is nog moeilijk te overzien De
itslaande brand moet tot staan ko
len en de regering zal uiteraard
laatregelen nemen, welke de derde
linsdag in deze maand openbaar zul-
~n worden.
u Het zal wel weer uitlopen op belas-
Ingverhoging in verschillende vor
ken, maar daarmede is dc schade
,p®iet hersteld. Do inflate woekert nog
verder en zal de betalingsbalans na
delig beïnvloeden. Dit jaa*- steeg het
Priisniveau al 4*4 procent en het
dreigt verder omhoog te gaan.
Geen wonder is het. dat de beurs
'middels 'omgegaan is en de koersen
Jteen dalende richting zijn ingeslagen
Men vreest dat de rentabiliteit van
bet bedrijfsleven verminderen zal.
dat marginale bedrijven de strijd om
net bestaan zullen moeten staken, de
^"lastingdruk verder zal toenemen en
net buitenland meer gereserveerd te
genover onze effectenmarkt zal ko
nen te staan. Een discontoverlaging.
Welke sterk overwogen werd. is voor-
'°plg van de baan. De speculatie van
I het buitenland op een eventuele re
valuatie van de gulden zal wel be
koeld zijn en het is waarschijnlijk,
dat de kapitaalstroom naar ons land
zal afnemen.
Recessie
I De beurswaarde van aandelen, wel-
ke officieel genoteerd worden, was
ultimo augustus op het hoogste peil
sedert november Ï969 Maar de laat
ste week is er al zoveel van de
koersen afgegaan, dat heel de
koerswinst van de vorige maand
meer dan verloren is gegaan. Het ver
trouwen in de toekomstige koersont
wikkeling is duidelijk verminderd.
Sommigen spreken zelfs openlijk over
de onvermijdelijkheid van een reces
sie. maar volgens ons, zal veel afhan
gen van de ontwikkeling in het bui
tenland.
Hier in Nederland leven We niet op
een eiland. Ook in andere landen
woekert de inflatie verder, b.v. in
West-Duitsland, dat één onzer be
langrijkste handelspartners vormt.
Ook de ontwikkeling in Amerika is
van bijzonderebetekenis voor de hele
westelijke wereld. Walisteet was de
ze week lager door de dreigende ar-
beidsmoeilijkheden in de auto-indu
strie en bij de spoorwegen. Wat ge
beurt er verder in het Nabije Oosten
en met Vietnam? De vliegtuigkapin
gen van de laatste tijd hebben een
zeker onbehagen teweeg gebracht.
Moeilijk
Maar hoe dan ook. niet ontkend
kan worden, dat voorts het kabinet-
De Jong met verkiezingen in 1971 in
het vooruitzicht, het bijzonder moei
lijk heeft, om nu de juiste maatrege
len te nemen om de door de loonex
plosie aangebrachte schade zoveel
mogelijk te beperken. Het is duidelijk
dat het moet komen tot beperkende
maatregelen terzake van dc bestedin
gen, zowel van dc overheid als van
de particuliere sector, maar derge
lijke maatregelen zijn niet populair
en politiek moeilijk verkoopbaar.
Van de internationale aandelen
heeft Kon. Olie zich goed kunnen
handhaven. Het interim dividend
werd deze week bekend gemaakt en
bedraagt ƒ3.50. dus een onveranderde
uitkerins zoals wij hebben verwacht.
Het aandelenkapitaal is echter sedert
vorig jaar. zoals bekend, verhoogd
door de bonus, zodat eigenlijk van
een groter voorlopig dividend gespro
ken kan worden. Het bestuur der Ko
ninklijke verwacht, dat het slotdivi-
dend over 1970 niet lager zal zijn dan
vorig jaar, toen 3.75 werd betaald.
Gisteren noteerde het hoofdfonds
149.50 tegen 148.50 vorige week.
De andere grote fondsen waren al
lemaal lager Zo daalde Hoogovens
van 90 tot 86 en Philips van 65.60
tot 62.80.
Hoogvliegers
In de lokale afdelingen trokken ko
pers zich terug en het aanbod werd
slechts tegen lagere koersen opgeno
men. Hoogvliegers als Erdal, Gist,
Van der Grinten, Elsevier, om enkele
te noemen, kwamen in een baisse te
recht. welke flink aankwam. Ook
scheepvaartwaarden moesten de tol
betalen van de vrees voor de kosten
stijgingen. Kon. Boot kwam van 95.8
op 92, Scheepvaartunie van 84.2 op
78.5.
Bankaandelen brokkelden slechts
licht in koers af. Slavenburg's Bank
heeft in de eerste helft des jaars een
winst behaald, Welke circa 10 procent
hoger ligt dan v.j. zelfde periode, het
geen heel wat gunstiger is dan de
resultaten van de grootbanken, die
een lagere winst hebben gemeld.
Ned. Credietbank krijgt er opnieuw
een buitenlandse aandeelhouder bij,
nu de Bank voor Handel en Scheep
vaart te Rotterdam in de N.C.B.
wordt opgenomen. Zoals bekend is de
Thyssengroep eigenaar van eerstge
noemde bank. Van het tot ƒ60 mil
joen te verhogen aandelenkapitaal
der Ned. Credietbank krijgt de Duitse
groep een kwart. De Amerikaanse
bank Manhatten Overseas Banking
Bank bezit reeds een kwart, maar
krijgt er de 7procent van Pierson's
deelname bi.i. Het Nederlands karak
ter van de N.C.B. wordt door de
nieuwe fusie opnieuw verminderd.
Zwakker
De obligatiemarkt lag merendeels
iets zwakker, maar ontving nog wel
buitenlandse steun. Er is een nieuwe
9 25 pet. ziekenhuislening aan de
markt, nu de vorige zo goed geslaagd
bleek te zijn. De 8.5 pet obl. Water-
schapsbank tegen 99.5 pet. heeft een
behoorlijk resultaat opgeleverd De
Alg. Bank Nederland is nu op de
markt verschenen met 5-jarige obl.
tot een bedrag van 75 miljoen,
waarvan de uitgiftekoers op 16 dezer
wordt bekend gemaakt
weer max. temp.
neersl
gisteren
Amsterdam
zwaar bew
15
2
Frankfort
zwaar bew.
16
4
Brussel
half bew.
16
11
Kopenhagen
zwaar bew
16
0.3
Genève
zwaar bew.
27
28
Innsbruck
licht bew.
16
1
Locarno
zwaar bew.
22
27
Londen
zwaar bew
18
0.4
Luxemburg
zwaar bew.
16
7
Madrid
onbewolkt
24
0
Majorca
niet ontvangen
Miinchen
zwaar bew.
26
11
Nice
onbewolkt
27
0.1
Parijs
zwaar bew.
20
0.2
Rome
onbewolkt
0
regen
31
1
Zilrich
zwaar bew.
17
8
ROTTERDAM In Rotterdam en
Leeuwarden is vrijdag het tornooi om
het Europese basketbalkampioenscap
voor damesteams begonnen. De eerste
uitslagen zijn: groep A:
Sowjet-Unie-Italië 89-32 (rust) 37-13.
Groep B: Zuid-Slavië—België 115-56
.(rust 55-21).
Het Nederlands damesteam heeft in
groep A zijn eerste wedstrijd gewon
nen. Hongarije, dat bij de rust nog
een voorsprong had van 31-24 werd
met 60-58 verslagen.
De punten in de wedstrijd Neder-
land-Hongarije werden gemaakt
door: Nederland: Els van der Hey-
den: 6-0, Els de Groot 01, Jenny
Witte-Siebenlist 81, Wil van Droo-
ge-Voets 214, Carla de Liefde 37,
Ria de Roos-Schouten 513.
Hongarije: Iren Szegedi 2, Orzolya
Myhalivine 5, Erzsebet Horvath 11,
Katalin Czirakyne 10, Nora Hege-
dusne 18, Erszsebet Raiki 4, Judit
Bakk 2, Zsuzsa Tarjanyi 6. Door deze
zege maakt Oranje een fraaie kans op
een plaats in de finalepoule.
Het weer in Enropa
EINDHOVEN Tot de tiende mi
nuut van de tweede helft heeft Ex
celsior gisteravond stand kunnen
houden tegen een massaal aanval
lende PSV. Toen maakte een vernie
tigende uithaal van de boomlange
Deense verdediger Henning Munk
Jensen een einde aan de illusies van
de dappere Rotterdammers. Tot dat
moment had de verdediging van Ex
celsior, met als uitblinker Tetteroo,
geen moeite gehad met de ongecon
troleerd uitgevoerde aanvallen van
PSV.
Het bleek overduidelijk dat de
Eindhovenaren nog lang niet over een
homgoene formatie beschikken. De
enige reële kans voor PSV in de eer
ste helft kwam pas in de 31e minuut,
maar de omhaal van Wietse Veenstra
belandde legen de vuisten van Van
de Roer. Na de opluchtingbrengende
kogel van Munk Jensen speelde ex
celsior een uitzichtloze strijd. Ver-
vangeningen van Muehlenbruck en
Bakker (door Don en van der Toorn)
mochten niet baten.
Via een tweede verdediger. Van
den Dungen (met een fraai diagnaal
schot) en invaller Van Tilburg kwam
de eindstand in deze matige wedstrijd
op 3o. Radovic viel met een gebles
seerde knieband uit.
AMSTERDAM De 'Edisons Po
pulair van de Nederlandse grammo
foonplatenindustrie zijn dit jaar toe
gekend aan: Paul van Vliet, Herman
van Veen, Frans Halsema, Chris Hin-
ze„Ekseption, Johnny Jordaan, Fabel
tjeskrant, Udo Jürgens, Robert Stolz,
Elvis Presley, Neil Young, Peggy Lee,
Louis Armstrong, Bob Dylan, The
Everly Brothers. Golden Earrings,
Dusty Springfield, Jimi Hendrix, Joni
Mitchell, Mel Tormé, Quincy Jones,
The Band. Chicago, Crosby, Stills,
Nash and Young, The Dillards en Rod
Stewart.
De Edisons zullen worden uitgereikt
op het Grand Gala lu Disque Popu
laire op vrijdag 26 februari in Am
sterdam.
De Amsterdamse mode-ontwerper Max Hey mans heeft gistermiddag
zijn collectie confectiekleding voor voorjaar en zomer 1971 getoond.
Links het ontwerp Place de la Concorde, een lange mantel met opge
stikte zakken en bijpassende geruite bloes. Rechts Queen Star, een zomer-
japon van chintz cotton in de Gipsy Look, uitgevoerd in zwart-rood-wit
en beige bloemdessin. De japon heeft een driekwart mouw en er wordt
een bijpassende sjaalhoed bij gedragen.
Europese zwemkampioenschappen
BARCELONA Op de voorlaatste
dag van de Europese zwemkampioen
schappen in Barcelona is het weer
Oost-Duitsland geweest dat voor de
opvallendste prestatie zorgde. Gabril-
le Wetzko, Iris Komar, Elke Sehmisch
en Carola Schulze zwommen de 4 x
100 meter vrije slag estafette in een
tijd van 4 minuten 0.8 seconden, twee-
tiende seconde onder het scherp staan
de wereldrecord van de Amerikaanse
universitcitsploeg van Santa Calara.
Gabrielle Wetzko verbeterde boven
dien als startzwemster haar eigen Eu
ropese record op de 100 meter vrije
slag en bracht het op 59.3 seconde,
waarmee ze nog maar 0.4 seconde is
verwijderd van het wereldrecord van
de nu al legendarische Australische
Dawn Fraser. De tweede Oostduitse
gouden medaille op deze avoncj kwam
in handen van vlinderslagspecialist
Udo Poser, die de Westduitser Folkert
Meeuw juist voorbleef.
Zwak was hier het optreden van de
voormalige Europese recordhouder op
dit nummer, de Brit Martyn Wood-
roffe, die in Mexico tijdens de Olym
pische Spelen nog op de tweede plaats
eindigde. Hij kwam nu niet verder
dan de zevende plaats juist voor zijn
landgenoot Mills.
De Russin Galina Stepanova werd
evenals vier jaar geleden in Utrecht,
waar zij nog onder haar meisjesnaam
Prozoemensjikova uitkwam. Europees
kampioene. Haar tijd in 1966 (2.40.8)
betekende toen een wereldrecord. Nu
was zij sneller, 2.40.7, maar deze ver
richting zal slechts de Europese re
cordboeken halen. De Amerikaanse
Cathy Ball Was ooit sneller: 2.38.5.
Hans Fassnacht scoorde in de strijd
tegen de Zweed Gunnar Larsson de
gelijkmaker. Beiden hebben nu twee
gouden medailles, zij het dat Larsson
aan de 1500 meter vrije slag, waarop
Fassnacht vrijdag zegevierde, niet
deelnam. Fassnacht werd niet werke
lijk bedreigd door zijn landgenoot
Werner Lampe, van wie hij twee Eu
ropese records overnam, dat op de
800 en dat op de 1500 meter vrije slag.
In de ochtenduren imponeerdë de
Oostduitser Roland Matthes weer eens
met een wereldrecord op de 200 me
ter rugslag. Hij bracht de 2.06.3 van
de Amerikaan Mike Stamm terug tot
2.06.1 na een eerste 100 meter in 1.00.6.
Matthes verklaarde liever in de se
ries voluit te willen gaan dan in de
finale, omdat deze te dicht ligt bij de
eindstrijd van de 4 x 200 meter vrije
slag estafette, waarin hij Oost-Duits
land aan de zoveelste gouden medail
le wil helpen. De Oostduitse ploeg
verzamelde er tot dusver twaalf, ze
ven meer dan Rusland/ dat in de
medailleverdeling op de tweede plaats
staat.
Linda de Boer verbeterde in de
tweede serie van de 800 meter vrije
slag met een tijd van 9 minuten en
37.7 seconden haar eigen Nederlandse
record, dat zij tijdens de nationale
kampioenschappen in Leeuwarden op
9 minuten en 45,6 seconden had ge
bracht. De Naarden-zwemster werd
daarmee tweede in de serie en plaat
ste zich voor de finale. Astrid Verver
liet als derde in de derde serie een
tijd van 9 minuten en 50.5 seconden
afdrukken en bereikte als achtste
zwemster de eindstrijd.
UTRECHT Bijna een kwart
van de rond twee miljoen werk
nemers in ons land heeft in de
een of andere vorm een toe
zegging over een extra uitkering
van 400 volgens het akkoord in
de Stichting van de Arbeid tus
sen werkgevers en werkneemrs-
organisaties. Dit heeft NW-vice-
voorzitter A. de Boon berekend.
De werkgevers in andere bedrijfs
takken en ondernemingen kunnen
daarom niet ontkomen aan bespre
kingen over die extra uitkering,
meende hij. Als bedrijven daardoor
in moeilijkheden zouden kunnen ko
men te verkeren is daar altijd wel
een mouw aan te passen. De Boon
benadrukte dat in de Stichting in
principe overeengekomen is, dat in
alle gevallen gesprek met de werkne
mers-vertegenwoordigers mogelijk is.
Het door de werkgeversorganisaties
in de bouwnijverheid aangespannen
kort geding tegen de bouwarbeiders
bonden, beschouwt de vice-voorzitter
als een gevaar voor de hele gang van
zaken rondom de 400-guldenkwestie.
Hij is bang dat de bonafide vakbon
den door een uitspraak van de rech
ter buiten spel worden gezegd, waar
door de dam, die de Stichting heeft
willen opwerpen door het maximum
van ƒ400 te niet wordt gedaan. De
Boon begrijpt echter niet wat de
werkgevers in de bouwnijverheid
heeft bezield om het kort geding aan
te spannen. Het kan de spanningen
alleen maar vergroten en daaraan
heeft op dit moment niemand in Ne
derland behoefte.
De werkgeversorganisaties in de
Robert Stolz heeft gistermiddag in de Valkenburgse
hotelhouder-amateur schilder A. Widdershoven gemaakt
gemeentegrot zijn handtekening gezet op een door
portret ter gelegenheid van de negentigste verjaardag
van de operettekoning.
bouwnijverheid hebben volgens hem
kennelijk de illusie, dat door een uit
spraak van de rechter de moeilijkhe
den worden opgelost. „Maar dan ont
staan ze pas", zo is zijn indruk. De
bouwarbeiders worden dan in handen
gejaagd van de extreme figuren, dio
de rechterlijke uitspraak aan hun
laars lappen om politieke doeleinden
na te streven.
Loonstop
In een commentaar op de ontwik
kelingen aan het loonfront zegt het
NW in de Vakbeweging, dat de 400
neerkomt op een loonsverhoging van
drie procent. Daarin ziet het NW
veel meer een symptoom dan de oor
zaak van de oververhitting van de
economie. De overspanning is volgens
het verbond in de eerste plaats t«
wijten aan het falen van het over
heidsbeleid, de belastingverlaging van
vorig jaar, de toevloed van honderden
miljoenen buitenlands kapitaal en de
sterke stijging van de investeringen.
Het beste middel om de huidige
problemen zich tot een echte chaos te
laten ontwikkelen noemt het NW
het afkondigen van een loonstop. Het
NW zal zich daartegen dan ook met
alle middelen verzetten, aldus het
commentaar.
Philips
Terwijl vrijwel alle vakbonden
enorm in de weer zijn om voor hun
leden de extra uitkering van 400 ge
realiseerd te krijgen, is ook het
i personeel van de drie vakecnfrales en
de daarbij aangesloten bonden tót de
conclusie gekomen, dat hun „werk
gevers" met het extraatje over de
brug moeten komen.
Het overleg tussen Philips en de
vakbonden over de uitkering ineens
en de verwerking daarvan in de ar-
I beidsvoorwaarden, is gisteren ge-
st"~"d
De raad van bestuur van Philips
was bereid een inkomensverbetering
j van 200 bruto te geven en daarnaast
rond de periode van Kerstmis en
I Nieuwjaar in combinatie met de ge-
j bruike1:ike kerstgratificatie nog een
bepaald bedrag.
Daarnaast wilde de raad de belo-
ning van de vaklieden en de ploegen-
I toeslagen mee in het pakket betrek
ken. Maar de werknemersvertegen
woordigers zijn van oordeel dat die
zaken geheel opzichzelf staan en bui-
j ten het akkoord over een inko-
1 mensverbetering vallen.
