Actie van marinepersoneel
was niet tevoren beraamd
Raad niet eens met
tijdstip slaap verbod
VS willen garant zijn
voor vredesregeling
Onderwijs
onderweg
Voorlichtingsdienst: Belust op avontuur
alles
goed
T em
i wel
Ook optreden marine gelaakt
VARA kalm over
Pipo-kwestie
Interview met
Haex lokt vragen
in Kamer uit
DEN HAAG Dat de groe
pen mariniers en matrozen el
kaar bij het centraal station
I troffen was zuiver toeval. Over
hun eigenmachtig optreden is
geen vooroverleg gevoerd.
De Marinevoorlichtingsdienst heeft
dit gisteren meegedeeld naar aanlei
ding van een voorlopig onderzoek
naar de bliksemactie van de mari
niers en de matrozen op de Dam.
Uit het onderzoek bleek, dat dins
dagavond twee groepen jeugdig ma
rinepersoneel uit Den Helder en
Doorn naar Amsterdam waren ge
trokken. De groep uit Den Helder
matrozen van een fregat reisden
naar Amsterdam, wellicht meer be
lust op een avontuur dan met een
afgerond plan, aldus de marinelei
ding.
Ontmoeting
Voor een van de toeschouwers
op de publieke tribune liep het
„rellendebat" in de Amsterdam
se gemeenteraad niet zoals zij
het wenste en dat was voor haar
aanleiding vanaf de publieke tri
bune de raad „van advies te
dienen".
Een deel van de groep kwam in de
vooravond in moeilijkheden met de
op het nationaal monument aanwezi
ge jeugd. De andere groep uit Doorn,
bestaande uit 40 man, had kennelijk
de bedoeling om bij het nationaal mo
nument hardhandig op te treden. Zij
ontmoetten elkaar later bij het cen
traal station.
De groep uit Den Helder sloot zich
bij de mariniers uit Doorn aan. Ge
zamenlijk werd tegen half acht in ge
sloten rij over vrijwel de gehele
breedte van het Damrak naar de Dam
opgetrokken, waar men bij het mo
nument in actie kwam.
Hoofdreden van het optreden zou
volgens de marinemannen de ontluis
tering van het monument zijn, die
niet langer kon worden getolereerd.
De Dam (1
Met verwondering heb ik het ver
slag van de relletjes in Amsterdam ge
lezen. Ik kan er met mijn verstand
niet bij, dat zoiets in onze beschaafde
wereld kan en mag gebeuren.
Ik heb vijf opgroeiende kinderen,
van wie er één, een dochter, van elf
jaar, aan mij vroeg: „Mam, behoeven
die jongelui dan niet te werken?"
Naar mijn mening zoüden die
„nietsdoeners", die slapers op de Dam,
onder streng toezicht tot hard werken
gedwongen moeten worden, zodat ze
geen tijd hebben om te luieren en om
hardwerkende mensen te ergeren.
Hoe kunnen we met deze voorbeel
den voor ogen onze kinderen een
plaats in de maatschappij geven? Ik
hoop dat er spoedig in deze mentaliteit
verandering komt.
Bleiswijk Mevr. Van der Laan
De Dam (2)
Verscheidene autoriteiten hebben
hun afkeuring uitgesproken over
het optreden van mariniers en ma
trozen op de Dam. Ik kan mij dit
niet voorstellen, want destijds, in
mijn militaire diensttijd, werd mij
uitdrukkelijk verzocht, ook onge
vraagd assistentie te verlenen als
een politieman in moeilijkheden ver
keert. Ik heb dat ook één keer ge
daan.
Wat onze marinemannen deden
was niet anders dan spontaan de
politie assiteren. Hiervoor verdienen
zij lof en allerminst afkeuring.
Voorts dient te worden gedacht
aan de urnen van gesneuvelde ka
meraden die in het Nationaal Monu
ment zijn geplaatst. Als daar dingen
gebeuren die in flagrante strijd zijn
met de doelstelling van het monu
ment. dient te worden ingegrepen.
En als de politie zulks niet doet, is
dit een blamage voor ons nationaal
gevoel en in het bijzonder voor Am
sterdam.
Naar mijn overtuiging zal alleen
een permanente controle van mili
taire zijde herhalingen kunnen voor
komen.
Rotterdam. P. Hoytink
M ode (3)
Ik geef mejuffrouw De Kwaadste-
niet gelijk, maar een ding begrijp ik
niet. Men wil tegenwoordig op alle ge
bied inspraak hebben. Waarom niet in
de mode. We zouden massaal moeten
protesteren tegen deze niéuwe midi-
mode die ons zoveel geld gaat kosten.
Wie wil er terug naar de mode van
de jaren dertig en eerder? We zijn op
weg naar het jaar 2000 en dus moet
ook de mode aan de tijd worden aan
gepast. Nieuwe stoffen, nieuwe kleu
ren, gemakkelijk te reinigen.
Lang? Graag. Maar dan om in weg
te kruipen op een koude, lange winter
avond of voor een avondje uit. Maar
maxi in het tegenwoordige verkeer is
onpraktisch en levensgevaarlijk.
Doetinchem
Mevr. Kisman-van den Bergl
AMSTERDAM Alle frac
ties in de Amsterdamse gemeen
teraad hebben gisteren kritiek
geuit op het tijdstip, waarop het
verbod om op de Dam te slapen
is ingegaan.'De meerderheid van
de raadsleden veroordeelde ook
het optreden van matrozen en
mariniers op de Dam.
„Ontoelaatbaar" noemde burge
meester Samkalden de actie. Hy zei
dat de groep mariniers en matrozen
door de politie gesommeerd was te
verdwynen omdat er anders tegen
hen geweld zou worden gebruikt. Bij
deze verklaring klonk er luid ge
lach vanaf de publieke tribune.
In een rumoerige vergadering be
sprak de Amsterdamse gemeenteraad
in het kort de gebeurtenissen van de
laatste dagen in de hoofdstad. Al bij
de binnenkomst van het college van
B. en W. klonk er vanaf de tribune,
waar onder meer de aanstaande ge
meenteraadsleden van de kabouters
hadden plaats genomen, applaus op,
dat kennelijk honend was bedoeld.
Teleurstelling
Burgeme?steh Samkalden sprak
over de gevoelens van teleurstelling
en verontrusting, die door de gebeur
tenissen zijn ontstaan, Hij zei dat er
maandagavond in weinig uren een
chaos werd geschapen, die een blaam
heeft geworpen op de stad.
Over het vuurwapengebruik door
de politie zei hij dat uit het feit dat
de betrokken agent niet direct uit de
dienst werd genomen, moet worden
afgeleid dat de commandant geoor
deeld moet hebben, dat het terecht is
gebeurd.
Overigens zal, zoals de voorschrif
ten eisen, een onderzoek worden in-
fsteld 'naar het gebruik van het
vuurwapen
Alle fracties kregen vier minuten
de gelegenheid hun mening over de
gang van zaken in de hoofdstad ken
baar te maken. Kabouter Van Duyn
was het hiermee niet eens. Hij wilde
nu al volledig debat, maar kreeg al
leen de steun van de PSP-fractie.
Toen op dat moment een vrouw op
de tribune opstond en met schelle
Newyorkse politie
ontdekt syndicaat
verdovende middelen
NEW YORK De politie van New
York heeft een van de grootste or
ganisaties op het gebied van de ver
dovende rpiddelen opgerold. Het syn
dicaat zou jaarlijks door bijna twee
miljard aan heroïne leveren. Sinds
de oprichting in 1965 zou de organi
satie ruim negen miljard verdiend
hebben aan deze handel.
De leider van de groep, de 47-
jarige Louis Stepenberger, werd
dinsdag in Nice op aanwijzing van
een verklikker gearresteerd, zijn
plaatsvervanger, de 42-jarige Jack
Crosby, werd de volgende dag in
Genève aangehouden. Het tweetal zal
worden uitgeleverd.
De bevelhebber der zeestrijdkrach
ten, vice-atyniraal Maas, heeft zich
gisteren in een schriftelijke order tot
het marinepersoneel gewend: „Ik wijs
het totale marinepersoneel met de
grootste klem op de noodzaak dat
ieder zich onthoudt van acties die
aanleiding geven tot ordeverstoring".
„Het is van het grootste belang, dat
ordehandhaving in handen blijft van
instanties, die daarmee belast zijn.
Groepsgewijs eigenmachtig optreden
zoals in Amsterdam wordt op geen
enkele wijze getolereerd of vergoe
lijkt".
HILVERSUM De VARA blijft
uiterst kalm r.nder de Pipo-kwestie
en bericht er in het eigen program
mablad over in dé rubriek Ultrakort,
zo en passant tussen de grappen en
de programmanieuwtjes.
„Wij raadplegen uiteraard onze ju
ridische raadsman nu er met een kort
geding wordt gedreigd, maar zien niet
dat wij op enige wijze onjuist zouden
hebben gehandeld"
De VARA beroept zich op het ver
schil tussen tv-produktic en film. In
derdaad beslaat tussen de omroep en
de Ned. vereniging van Toneelkun
stenaars een overeenkomst aangaande
voorwaarden in contracien, maar de
nieuwe 15-deiige Piposerie is als
filmproduklie uitbesteed aan de film-
maatscnappij Cinecentrum. Deze on
derneming heeft contracten aangebo
den, nief de VARA zelf.
„Alle acteurs hebben de contrac
tuele voorwaarden aangenomen, be
halve Cor Witsohge en Marijke Bak
ker: zij verlangden een contract dat
ook tv-overeenkomsten zou bevatten
en daarmee ging Cinecentrum niet
accoord"
„Hierop", aldus de VARA, „heeft de
schrijver Wim Meuldijk, die de serie
ook regisseert voor Cinecentrum
(Meuldijk is free-lance medewerker
bij de VARA) andere acteurs voor de
beide rollen aangezocht en deze gin
gen accoord met het filmcontract".
De brief van de NTV waarin wordt
verlangd dat de VARA Cinecentrum
opdracht geeft alsnog tv-contracten
af te sluiten voor een filmproduktie,
heeft de VARA naast zich neergelegd.
Het weer 111 Europa
stem verwijten door de raadszaal
schreeuwde, werd het enkele raads
leden te gortig. Zij overstemden haar
met een luidkeels geroepen „mond
houden."
„Hulde"
Mevrouw Baank-Meijer (afgeschei
den Boerenpartij) was het als enige
raadslid eens met het optreden van
de marinemensen. „Hun optreden
heeft mij veel genoegen gedaan. Ik
hoop dat zij in de toekomst in de
gelegenheid zullen worden gesteld om
de Amsterdamse politie legaal te
steunen. Hulde aan de Jannen."
Haar verklaring ontlokte van de
tegenstanders op de tribune alleen de
kreet: „Zij is tenminste eerlijk en
komt rond voor haar mening uit."
Kabouter Van Duyn overschreed
de vier minuten spreektijd zodanig,
dat hij door .de andere fracties werd
overstemd en pas na ingrijpen van
burgemeester Samkalden tot het eind
mocht uitspreken.
Hij deed een felle aanval op het
college van B. en W. dat hij „een ge
zelschap van aftandse Van Hall-re
genten" noemde. Een poging om het
slaapverbod ingetrokken te krijgen
strandde. Hij kreeg alleen de PSP-
fractie mee.
Burgemeester Samkalden deed na
afloop de toezegging dat op korte ter
mijn uitvoeriger kan worden gespro
ken over de gebeurtenissen in de
hoofdstad.
weer
gisteren
neersl.
Amsterdam
onbewolkt
22
O
Brussel
licht bew.
26
0
Frankfort
onbewolkt
23
0
Genève
half bew.
23
0
Innsbruck
22
O
Kopenhagen onbewolkt
20
0
Locarno
.geh.bew.
25
0
Londen
half bewolkt 23
0
Luxemburg
licht bew.
0
Madrid
licht bew.
32
0
Majorca
onbewolkt
31
0
Miinchen
onbewolkt
21
0
Nice
licht bew.
26
0
Parijs
licht bew.
25
0
Rome
onbewolkt
25
0
Wenen
onbewolkt
22
0
Zürich
mist
22
0
•Als het regent in Vietnam, re
gent het goed. Deze jonge Viet-
namezen laten zich echter niet
afschrikken, ook al komt het
water tot de knieën.
DEN HAAG Het Kamerlid Tj.
Walburg (ar) heeft staatssecretaris
Haex vragen gesteld naar aanleiding
van een interview in onze kwartet
bladen over de dienstplicht.
„Is het juist", zo vraagt de heer
Walburg, „dat de staatssecretaris in
het vraaggesprek heeft gezegd dat de
tijd waarin de overheid de burgers
kan verplichten tot staatsdienst eigen
lijk tot het verleden behoort en dat
de dienstplichtwet niet nieer in deze
tijd past?"
Het Kamerlid verzoekt de heer
Haex duidelijk te maken waarop hij
zijn mening grondt.
Zou het idee van de staatssecreta
ris, aldus het Kamerlid, om via con
tractprestaties met premie en oplei
ding tot een functie in de burger
maatschappij voldoende vrijwilligers
te verkrijgen, de krijgsmacht niet veel
te duur komen te staan.
Zou bovendien de onzekerheid of
voldoende personeel kan worden aan
getrokken niet een gevaar voor het
voortbestaan van de krijgsmacht kun
nen betekenen," aldus de heer Wal
burg.
Grote nijlpaarden, waarop je
lekker kunt griezelen! Maar ze
zijn van board en daarom heel
goedaardige reuzen, die op 2
september meedoen aan de tele
visie-wedstrijd Spel zonder Gren
zen. Dit wordt dan uitgezonden
uit de congreshal van de dieren
tuin in West-Berlijn.
SAN CLEMENTE De Ame
rikaanse regering is bereid sa
men met de Sowjetunie elke
vredesregeling te waarborgen,
die het resultaat is van het over
leg tussen Israël en de Arabische
landen.
Naaste medewerkers van president
Nixon hebben dit gisteren verklaard
in San Clemente, Californië.
Nixons perschef Ziegler zei dat
er geen wijziging is gekomen in de
visie van Washington op de beweer
de schendingen van het bestand in
het Nabije Oosten. Het is onmogelijk,
aldus Ziegler, beschuldigingen van
Israël inzake de bestandsschendin
gen door Egypte en Rusland te be
wijzen.
Israël en Egypte hebben elkaar gis
teren over en weer beschuldigd van
bestandsschendingen. Kairo heeft een
nota overhandigd aan de VN-waar-
nemers, waarin gewag wordt ge
maakt van grote Israëlische troepen
bewegingen en de aanleg van ver
sterkingen en nieuwe wegen op de
oostelijke oever van het Suezkanaal.
In Jeruzalem werd gezegd dat
Egypte sinds het van kracht worden
van het bestand op 7 augustus iedere
nacht zou hebben gewerkt aan de ra
ketinstallaties langs het kanaal.
In Amman is het gisteren tot ge
vechten gekomen tussen Palestijnse
verzetsstrijders en Jordaanse militai
ren. Een persoon werd gedood en 27
gewond.
In Kairo heeft de Palestijnse leider
Arafat besprekingen gevoerd met
president Nasser. Alles zou erop wij
zen dat de Palestijnen hun oppositie
tegen de Egyptische aanvaarding van
het bestand niet zullen opgeven.
Anders
De nota over de spelling die drie
onderwijsgroeperingen plus de
Vereniging voor Wetenschappe
lijke Spelling aan de minister
van O. en W. hebben gestuurd,
is om verschillende redenen een
interessant stuk.
Men vraagt minister Veringa het
eindadvies dat de commissie-Pée-
Wesselings in 1968 uitbracht, om
te zetten in een wetsontwerp. Dat
lijkt een duidelijke zaak, maar er
staat wel bij dat het verlangde
wetsontwerp op een aantal punten
anders zou moeten luiden dan het
advies. De commissie hield het bij
Jou, zout (enz.) en klein, trein
(enz.); d^ nota wil Jau, zaut en
klijn, trijn. In plaats van hij ant
woordt wilde de commissie hij ant
woord geschreven zien, maar vol
gens de nota zou het hij antwoort
moeten worden.
Dergelijke verschillen hoeven
niet breder uitgemeten te worden
dan ze zijn. Bij lezing van het ad
vies van '68 zal men merken dat er
bij deze kwesties heel wat wordt
in- en uitgepraat en dat de com
missie heus niet met absolute stel
ligheid oplossing B heeft afgewezen
omdat oplossing A zonneklaar te
prefereren was.
Maar voor de gemiddelde taalge
bruiker zit er nu eenmaal wel een
flink verschil tussen het schrijven
van de oude vrouw antwoord het
kleine meisje en de audc vrauw
antwoort het klijne mijsje.
Dit is niet bedoeld om zomaar in
het wilde weg stemming te maken
tegen nieuwe woordbeelden. De er
varing bij vorige gelegenheden
heeft uitgewezen dat men er snel
aan kan wennen. Maar het is wel
bedoeld om er de aandacht op te
vestigen dat de mensen van de nota
het toch weer anders willen dan
anderen die het anders wilden.
Taalqebruik
Dat lees je overigens uit het stuk
niet meteen af. Wat vindt U van
deze aanbeveling: „Ad Eindvoor
stellen 9.H.A.8., p.44-45. Voor het
fonppm (IE) stellen we voor: ie in
gesloten lettergreep en aan het eind
van een woord (behalve in de op
d.45 sub 8 a 2 a b genoemde geval
len); i in open syllabe (behalve
waar het de sub 8 a 4 genoemde
afleidingen betreft)."
Ik moet bekennen dat ik met de
eindvoorstellen erbij wie het ad
vies van '68 niet bij de hand heeft,
kan helemaal wel inpakken er
geruime tijd over heb gedaan voor
ik door had (of door dacht te heb
ben) wat men nu eigenlijk wil met
(b.v.) knie en anti, giter en bedinen.
Ik weet het: dit is een nota voor
de minister en die heeft wel een
mannetje voor de vertaling. Maar
op het moment dat men het adres
ook in de belangstelling van bui
tenstaanders aanbeveelt, zou het
niet ondienstig zijn met een paar
voorbeelden uit te leggen: zo is het,
dit was geadviseerd en dat willen
wij ervan maken.
In het aanleren van de spelling
gaat veel te veel tijd zitten; de
leerlingen zouden meer onderwezen
moeten worden in taalgebruik, zegt
^p nota. Ja, ja.
Rust
Dit moest ik even kwijt maar
nu terug 'naar de hoofdzaak: de va
riëteit van meningen. De vier
adresserende organisaties verschil-
'en onderling al van opvatting,
maar zij hebben elkaar gevonden
op een minimumprogram. Mis
schien kunnen hiermee zaken wor
den gedaan bij de commissie-Pée-
Wesselings, maar dan? Er zijn an
dere deskundigen die gans andere
opvattingen huldigen.
Bij die verdeeldheid onder de
vakmensen moet een niet-vakman.
de minister, de knoop zien door te
hakken. Tot dusver heeft minister
Veringa er weinig animo voor ge
toond. maar de laatste berichten
luiden dat hij de ministerraad nu
toch tot een uitspraak zou willen
bewegen.
door Ton Elias
De nota van de afgelopen week
zou aanleiding kunnen geven weer
eens advies te vrajen aan België en
de Overzeese Rijksdelen en dan
moet de zaak door de Kamers. Het
zgl heel hard sprinten worden om
dat allemaal voor de verkiezingen
z'n beslag te laten krijgen.
Haalt men het niet, dan komt er
straks misschien een nieuwe mi
nister die ook liever de boot af
houdt of die weer wat anders wil.
Denk aan Slotermaker de Bruine
die, toen Marchant in '35 het veld
had geruimd, de klok van de spel
ling terugzette. Uit die tijd dateert
een spotprent, waarbij de tekenaar
de verguisde minister de tekst in de
mond legde: „Mijn spelling zal on
getwijfeld algemene bevrediging
brengen".
Die unanieme instemming is er
nooit, maar er staan telkens weer
mensen die deze illusie opnieuw
koesteren. De nota van de afgelo
pen week verwacht bij het volgen
van haar lijn „een langdurige rust
aan het spellingfront". Ik geloof er
niet hard in.
„Wiskobas'
Tussen het eindeloze gemeier
over wat er in het onderwijs zou
moeten veranderen aan de mensen,
de ideeën en de structuren heel
belangrijk, maar het duurt zo lang.
zijn concrete activiteiten als de
vernieuwing van de wiskunde erg
welkom. Er is een duidelijk doel en
een strategie; je ziet wat er ge
beurt.
Daarom ook alle sympathie voor
„Wiskobas", de commissie die ijvert
voor nieuw rekenonderwijs op de
basisschool. Volgens sommige be
richten is die onderneming aan het
stranden wegens het ontbreken van
financiële garanties voor de realise
ring van haar plannen.
Een woordvoerder van O. en W.
zegt daartegenin dat de Wiskobas-
mensen te hoge salarissen hebben
gesteld. Zijn weerwoord bezigt een
van de mooiste termen die Den
Haag kent: de heren zouden hier
door te hoog worden „ingeschaald"
De ambtenaar van het departe
ment wijst op het gevaar van een
precedent: er lopen in de onder
wijswereld nogal wat andere
mensen rond die ook iets willen
vernieuwen en die zouden zich on
getwijfeld aan de Wiskobas-salaris-
sen willen ontrekken.
Wie zal uitmaken wat in zo'n ge
val lage. redelijke en hoge betalin
gen zijn? Bovengetekende zeker
niet, maar ik weel wel dat achter
het project „wiskunde op de basis
school" een stuk deskundigheid en
enthousiasme zit waar je evengoed
zuinig mee moet omspringen als
met de beperkte geldmiddelen.
En verder
...schrijft een lid van de Demo-
cratiseringswerkgroep van de chris
telijke docentenorganisatie in het
Lerarenweekblad over het entree
van een nieuwe leerling. „Rinke-
'end van de halskettingen en arm
banden staat hij voor me, of is het
een zij? Sluik haar tot over de
schouders, een bloemetjesjak, een
strakke, knalrode broek met ra fel-
franie, een enorme eetinte bril die
zowat het hele gezicht beglaast, en
aan een der halskettingen een
~_:{n7end metalen doodshoofd.
Zal het nu aan onze school gaan
beginnen met inspraakoproeren
stakingen en bezettingen? Het valt
allemaal reusachtig mee. De nieu
weling blijkt een heel inschikkelijke
leerling te zijn, die redelijk zijn
best doet, graag met rust gelaten
wordt en als beloning daarvoor ook
ons met rust laat.
Er is kortharig, driedelig verpakt
werkschuw tuig en er zijn ge-
'aesgetrnuwe langharigen".
En nu een bericht van enkele tip
gevers die melden dat na de va
kantie op hun school bij het lera
rencorps opmerkeliik veel haarden,
talrijke snorren en lange haren
vallen waar te nemen. Ik weet niet
hoe deze poging tot verhipping ge
duid moet worden: misschien wel
als inkapseling. De tijd nadert voor
een forse herrie over de leerling die
het bestaat gemillimeterd naar
school te komen.
