Vroomheid van solidariteit met alle verworpenen Pausgetrouwen willen een eigen centrum kopen Commentaar Actie tegen toenadering FELLE DISCUSSIE IN NAIROBI OVER RASSENVRAGEN Kamper hogeschool moei haar karakter behouden Lutheranen gaan zich bezinnen Een woord voor vandaag Moltmann vraagt hervormde assemblee ZO NODIG EIGEN BISSCHOPPEN Gratis reizen 2 septemberdagen BEROEPINGSWERK EIWITTEN UIT AFVALWATER Zwarte predikanten naar Moskou Jaarvergadering vrijzinnigen WC-papier Blake preekt in Rotterdam 1 n n Sa „Geroepenen van Jezus Christus'' en geliefden Gods" geeft Paulus ons nog een derde naam. Herhaaldelijk spreekt hij in zijn brieven de gemeenteleden aan met de naam „heiligen". Het is daarbij overduidelijk, dat Paulus niet de rooms-katholieke vi sie bedoelt, als zouden heiligen hele bijzondere mensen zijn, die heel uitzonderlijk gelovig geleefd hebben. ..Maar kun je dan zo maar iedere christen een heiligenoemen? Wie twijfelt er niet wel eens aan Gods goede bedoelingen met zijn leven? Wie komt niet voor ontzaglijke vragen te staan? Paulus geeft een dieper inzicht. Het is waar, we zijn nog lang niet volmaakt. We zijn tot heiligmaking geroepen. Eens zullen we met God heilig zijn. Maar nu reeds geldt voor ons, wat voor het oude Verbondsvolk gold: Weest heilig, want Ik ben heilig, zegt de Here. Maar toch ervaren we, al doen we nog zo ons best om werkelijk heilig te leven, dat er geweldige krachten zijn in ons die ons tegen staan. Kunnen we aan die grote eis wel voldoen? De troost die Pau lus ons later in deze brief laat zien is dat juist daarom God ons de Heilige Geest gegeven heeft. Hij die ons roept tot heiligmaking, wil de kracht geven lot heiligmaking, van een steeds weer opnieuw moe ten afzien van onszelf, van een steeds weer opnieuw mogen beginnen met God. Hij roept ons telkens weer. Wc lezen vandaag: 2 Timotheus 4 vers 1 tot 8 DONDERDAG 27 AUGUSTUS 1970 (Van onze kerkredactie) NAIROBI Wij moeten uit breken uit de bekrompenheid van ons kleingeloof, uit de engte van onze kerken, uit het veront rustende egoïsme van onze vol ken en een nieuwe vroomheid ontwikkelen. Een vroomheid die bestaat in solidariteit met alle verworpenen der aarde. Deze oproep deed de Duitse theoloog prof. Jürgen Moltmann aan de deelnemers van de assem blee van de Hervormde Wereld bond, waarvoor hij het algemene inleidende referaat hield over het assembleethema „God ver zoent en maakt vrij". Moltmann klaagde er over, dat de godsdienst nog steeds gebruikt wordt om de armen „rustig te houden", door ze te doen berusten in het onrecht, dat hun wedervnart. De kerken hebben de verzoening <Van een onzer verslaggeefsters) UTRECHT Als de plannen doorgaan zal de Willibrordkerk aan de Utrechtse Minrebroe- derstraat, die al vier jaar leeg staat, het centrum worden voor een groep „pausgetrouwe" Ne derlandse rooms-katholieken. De stichting Willibrord houdt zich met deze kwestie bezig en heeft in eerste instantie aan 45 000 priesters folders gestuurd om uiteen te zetten waar het om gaat. Men wil onvoorwaardelijk het ge zag van de paus gehoorzamen en de „dwalingen", die het pastoraal conci lie in Noordwijkerhout hebben ver oorzaakt, tegengaan. „De geest, die na het pastoraal con cilie is gaan waaien heeft ontvolking van de kloosters tot gevolg, de ont waarding van het huwelijk en zorgt ervoor, dat de jeugd binnen het moe ras van onverzadigbare en verslaven de begeerten wordt binnenge loodst...". aldus een zin uit de folder. Spookbeeld Men kan er verder in lezen, dat „de duisternis van het ongeloof als een spookbeeld door Nederland waart en heel deze roemrijke kerkprovincie tot maar is na een conflict met zijn orde de Assumptionisten uit de com muniteit gegaan. Woordvoerder is pater Ed Krekel- berg, die na een conflict de Jezuïeten orde heeft verlaten. Pater Krekel- berg is bekend geworden door het gooien van een steen door de ruit van een sexboetiek om zo een proces uit te lokken tegen dergelijke winkeltjes. Pater Kottes bezorgdheid over de Nederlandse rooms-katholieke kerk provincie gaat zelfs zover, dat hij heeft meegedeeld, dat het wel eens noodzakelijk kan zijn, dat aan de paus eigen bisschoppen worden ge vraagd voor eigen alternatieve bisdommen. PATER KREKELBERG haar gebinten en fundamenten ver molmt". De stichting Willibrord wil niet al leen een eigen centrum in Utrecht waarvoor drie ton moet worden opge bracht maar tevens andere tref punten in Nederland. In Utrecht wor den al geruime tijd bijeenkomsten gehouden voor verontruste rooms- katholieken onder leiding van pater Winand Kotte. Hij is de initiatiefnemer van de stichting, woont in Wijk bij Duur stede, was leraar klassieke talen, Celibaat Septuagint De Willibrordkerk in Utrecht. De stichting Willibrord, die de vernieuwingen in de Nederlandse rooms-katholieke kerk te ver vindt gaan wil deze kerk tot centrum maken. De Willibrord kerk staat al vier jaar leeg. Maar men hoopt, dat de bisschop pen van Nederland terugkomen op de ingeslagen vernieuwende weg na het pastoraal concilie. Dit terugkomen houdt o.a. in: het celibaat onderaan de prioriteitenlijst zetten, de Nieuwe Katechismus laten herzien en een leer verspreiden, die waarmee de Ne derlandse rooms-katholieken zonder in verwarring te raken kunnen leven. Omdat deze uitlatingen teveel doen denken aan een kerksplitsing hebben andere rechtsgeoriënteerde groepen, zoals Confrontatie en de priestergroep Waarheid en Leven van deken Joos- fcen uit Limburg zich gedistantieerd. Wat zegt de paus van deze kwes tie? De paters hebben verklaard dat deze op 20 april 1968 en op 2 mei 1969 in een persoonlijk schrijven aan pa ter Kotte heeft laten weten, dat hij het apostolaat van pater Kotte zegent en hen aanmoedigt verder te gaan. Ter verduidelijking zij nog opge merkt, dat in Driebergen de Sint Wil- SEPTL'AGINT zet de zaak op scherp. De eelibaatskwestie, in Rome een I onhaalbare kaart gebleken, mag niet i in de ijskast. Er wordt actie gevoerd om de gehuwde priester onverkort, dus inclusief een voorgaan in eucha- ristie-vieringen en niet als een soort j noodhulp om te voorzien in het te kort aan r.k. geestelijken, zijn kan- l sen te geven. De argumentatie van Septuagint spreekt aan. Waarom brengen de I bisschoppen hier de geloofsgemeen schap „wie de gehuwde priester onverkort aanvaardt, plaatst zich buiten de gemeenschap der kerk" in het geding? Als dat nu eens werd gesteld ten aanzien van alle geestelijken in de wereld die door hun steun aan onmenselijke syste men de gemeenschap van het gebro ken brood ontkrachten tot een medeplichtig-zijn aan ongerechtig heid? En: het is hier toch maar een disciplinaire kwestie? Wat dat laatste betreft weten de Septuaginters natuurlijk wel beter. Het gaat hier om een van de be langrijke kerkelijke tradities van de Romana. waarvan niet alleen het Vaticaan. maar de meerderheid van het rooms-katholicisme over de hele wereld vindt, dat die (vooralsnog?) moet worden gehandhaafd. De Nederlandse bisschoppen brengen inzake de eelibaatskwestie alle be grip op. Dat hebben ze in het ver leden toch meer dan voldoende ge toond. Waar zij staan hebben ze duidelijk genoeg gemaakt en het is in Rome genoegzaam bekend. Of Septuagint er daarom goed aan doet nu van het episcopaat het on mogelijke te vragen, de zaak op Je spits te drijven door „de communi catie op gang te gaan brengen tus sen gemeenten en gehuwde pries ters", en op een breuk aan te sturen met de r.k. kerk (het congres van Septuagint, dat eind september, be gin oktober in Amsterdam gehouden zal worden, kon daarover wel eens meer openbaren) blijft een moeilijk te beantwoorden vraag. In elk geval ls het allemaal erg revo lutionair. Dat is „in", maar heil zaam? Er komen doorgaans eerder atukken van, dan dat er wordt ge- wel gepreekt, maar niet in de prak tijk gebracht. De scheiding van het christendom in vele kerken, hun con currentie in de zending, de manier waarop christenen elkaar wederzijds verdacht maken dat alles heeft de prediking van de kerk ongeloofwaar dig gemaakt. Daardoor vinden vooral de jongeren Christus niet meer in de kerken. Zij vinden Hem in de achter buurten. Door verzoening, voor God en met elkaar, kunnen de kerken weer vrij worden. Scheiding Maar niet alleen in de kerken ont breekt de bereidheid tot verzoening. „Overal waar vandaag de dag rassen conflicten optreden, of ideologische verschillen, sociale, godsdienstige of nationale spanningen, wordt de poli tieke vrede niet bereikt door verzoe ning, maar door scheiding, verdrij ving. splitsing, apartheid, getto's." Gedeelde steden, gedeelde landen, gescheiden mensen tonen, dat mensen duidelijk niet meer menselijk met andere mensen hebben kunnen en willen leven. In deze situatie zouden de christenen menselijke bevrijding door Gods verzoening in praktijk moeten brengen. Dat betekent „tussen haat en woede, tussen reactie en re volutie de lange adem van de hoop bewaren", want ook de wereld kan door verzoening vrij worden. Moltmann legde er de nadruk op, dat verzoening in christelijke zin ook schuldvergeving inhoudt Door de be vrijding van schuld wordt ook de angst overwonnen. Christenen mogen daarom niet dul den, dat de bevrijding door verzoe ning gedrukt wordt in een godsdien stig hoekje. Maar zij mogen de ver zoening ook niet voor zichzelf houden en de rest van de wereld alleen maar hun medelijden of hun ontwikke lingshulp geven. Ook dat is verraad aan het kruis van Golgotha. Zij moeten zich realiseren, dat God en het, evangelie partij kiezen. Alleen dan kan men ook het „revolutionair" karakter van de Bijbel begrijpen. Al leen voor de armen is de boodschap van het evangelie een blijde bood schap. Voor de rijken en zelfvoldanen is ze pijnlijk. Verder riep Moltmann de christe lijke gemeenten op, om de „erkenning Kies de dinsdag, woensdag, donderdag of zaterdag die npast. 3-Maandskaart f20.- echtpaar f 30.- Jaarkaart f 50.- echtpaar f75.- Legitimatie en pasfoto vereist. voordelig uit met NS van de ander in zijn anders zijn" ook als gemeente in praktijk te brengen. Nationale kerken, rassenkerken, klas- senkerken, middenstandskerken noemde hij een ketterij. Zij werken niet mee aan verzoening, maar aan verachting. Pas daar, waar de gemeente bestaat uit geletterden en ongeletterden, uit zwarten en blanken, uit rijken en ar men, daar wordt zij tot een getui genis van de hoop op Gods verzoende wereld, aldus Moltmann. DE KRANT NAAR UW VAKANTIE-ADRES Dit kunt u UITSLUITEND opgeven met de bon uit de krant. Telefonische opgaven kunnen NIET meer worden aangenomen. librord Vereniging op de Horst bij Kerk en Wereld is gehuisvest, maar dat deze vereniging niets heeft te maken met bovengenoemde stichting. Deze vereniging zoekt oecumenisch contact met andere kerken en kerk genootschappen en is een bisschoppe lijke instantie. NED. HERV. KERK Beroepen te Zwartenbroek-Ter- schuur (Old.): A. Baars te Papendrecht. GEREF. KERKEN Beroepen te Achlum (Fr.) (tevens geestel. verzorg, psychiatr. ziekenhuis in Franeker): R. de Vries te Needen (Gr.). GEREF. KERKEN (VRIJGEM.) Beroepen te Vrouwenpolder: P. Deddens te Rozenburg; te Zwijn- drecht-Groote Lindt: M. Heemskerk te Meppel. CHRIST. GEREF. KERKEN I Emeritaat aangevraagd door J. v. Dijken te Biezelinge. MAASTRICHT Industrieel af valwater kan gebruikt worden als grondstof voor de produktle van eiwitten. In sommige typen afvalwa ter met name van de papier-, aardap pelmeel en zuivelindustrie komen soms nog verbindingen voor, die ge bruikt kunnen worden als grondstof voor eencellige micro-organismen die toepassing vinden in de voeding van mensen dier. Dit zei gisteren dr. Woldendorp op het zomercongres van de Koninklijke Nederlandse Chemische Vereniging in Maastricht. MOSKOU Vijf zwarte predikan ten uit de Verenigde Staten zijn op uitnodiging van de Russische Ortho doxe Kerk voor een tiendaags ver blijf in Moskou aangekomen. Zij zul len bekijken of het ook mogelijk is, dat uit de Verenigde Staten zwarte studenten aan de Loemoemba-uni- versiteit in de Russische hoofdstad komen studeren. UTRECHT De vereniging yan vrijzinnige hervormden in Nederland houdt haar algemene vergadering 18 en 19 september in de Elthetokerk in Alblasserdam. Naast de gewone huishoudelijke zaken zal het ontwerp „Uitgangspunten en Doelstellingen" worden besproken, ingeleid door prof. dr. H. G. Hubbeling. •van onze kerkredactie) AMSTERDAM In ELK, het blad van de Evangelisch-Lu- therse Kerk, legt ds. J. Blase uit, waarom hij in de lutherse synode tegenstemde op het vooorstel brieven te gchrijven aan de regeringen van Grie kenland, Portugal en aan de NAVO. „Waf wij bij de NAVO, in Griekenland en Portugal berei ken is duidelijk: Niets. Het enige wat dit protest ons kost is een kwartje voor de postzegel en het scheelt hun nog In de aanschaf- fingskosten van wc-papier. Nu ben ik van mening, dat de NAVO zelfs voor dit geringe be drag niet door de kerk gesteund dient te worden", aldus ds. Blase. „Wanneer de kerk protesteert, moet zij dat doen op een wijze, die niet vrijblijvend en image- vormend is, maar die in eigen vlees snijdt. Ik geloof, dat wij onze gemeenten aan het denken zouden zetten over wat de synode bedoelde, wanneer wij zouden besluiten, dat militairen in uni form niet meer toegelaten zouden worden tot het Heilig Avond maal. Maar dat zou natuurlijk leden kosten." (Van onze kerkredactie) NAIROBI Twee Bantoepre dikanten uit Zuid-Afrika ston den deze week lijnrecht tegen over elkaar op een vergadering tijdens de assemblee van de Her vormde Wereldbond. „Ik ben in Zuid-Afrika een vrü man", zei ds. I. T. Lekhoela, waarop ds. G. T. Vica hem een leugenaar noemde. Ds. Lekhoela is neder-duits- gereformeerd, ds. Vica presby teriaan. Toen even later ds. Vica een ont- werp-resolutie indiende, waarin elke vorm van racisme veroordeeld werd en bovendien steun gevraagd werd voor de bevrijdingsbewegingen in zuidelijk Afrika, liepen drie neder- duits-gereformeerden (ds. Lekhoela, nog een niet-blanke en ds. G. R. van Róoyen) onder protest weg uit de vergadering. Deze samenkomst was een speciale vergadering van afgevaardigden uit Afrika. De ontwerp-resolutie van ds. Vica keerde zich met name tegen de apartheidspolitiek in Zuid-Afrika en Rhodesië en het Portugese kolonia lisme in Mozambique en Angola. De Hervormde Wereldbond zou zijn leden-kerken in de genoemde landen moeten vragen, elke discriminatie te vermijden en een multiraciale sa menleving in praktijk te brengen met inbegrip van gemeenschappelijke kerkdiensten Van de drie Boerenkerken in Zuid- Afrika behoren er twee tot de Her vormde Wereldbond: de grote Neder duitse Gereformeerde Kerk en de Ne- derduitsch Hervormde Kerk. De Ge-pa reformeerde Kerk (de „Dopperkerk") is geen lid van deHWB. Deze kerk is wel lid van de Gere formeerde Oecumenische Synode, n waarvan ook dé Nederduitse Gerefor meerde Kerk deel uitmaakt. Andere te oecumenische contacten hebben de^i Boerenkerken niet meer. De (Engelssprekende) Presbyte- e: riaanse Kerk van zuidelijk Afrika 71 staat zeer kritisch tegenover het o< apartheidsbeleid. Verder zijn uit a Zuid-Afrika dan nog bij de HWBei aangesloten de Nederduitse Gerefor- ai meerde Bantoekerk en dito Kleurlin- it genkerk alsmede de Presbyteriaanse re Bantoekerk en Tsongakerk. Zondebok In een van de secties kwam het totlac meningsverschillen De zendingsse- »l creatris van de Nederduitse Gerefor meerde Kerk ds. P. E. S. Smith uitte felle kritiek op een door hem gesig- naleerd streven, om Zuid-Afrika tot?: de grote zondebok te maken. Deze discussies zijn dankbaar leesvoer voor de pers van Kenia en?' de genabuurde Oostafrikaanse lan den. Vooral ds. F. E. B. Geldenhuys Uit Pretoria moet het daarbij ontgel den. Dat zou een afleidingsmanoeuvre kunnen zijn. Bij het begin van de assemblee zei de president van de Hervormde Wereldbond, de Duitser prof. Wilhelm Niesel, tegen de pers, dat hij konkrete uitspraken over ras senvraagstukken verwachtte, niet al leen die in Zuid-Afrika, maar ook die in Kenia zelf. Hij noemde het pro bleem van de Indiërs in Kenia zelfs nog urgenter'dan dat van de apart heid in Zuid-Afrika. Curatoren schrijven kerkeraad (Van onze kerkredactie) KAMPEN De curatoren van de Theologische Hogeschool van de Gereformeerde Kerken stel len alles in het werk, om deze hogeschool haar aard en karakter als hogeschool van de Gerefor meerde Kerken te doen behou den en dienstig te laten blijven aan de verbreiding van het on verkorte evangelie van Jezus Christus, wel toegepast öp, maar niet aangepast aan deze tijd. Zij delen dit mede in een brief aan de kerkeraad van de gereformeerde kerk te Donkerbroek (Fr.). Deze ker keraad had curatoren zijn verontrus ting kenbaar gemaakt over de stand van zaken aan de Kamper Hoge school. Twee kwamen daarbij ter sprake: het democratiseringsproces, waarbij een communistisch student lid gewor den is van de Civitasraad. en de nieu we theologie. Curatoren schrijven ook, de be zorgdheid over de situatie van de Ci vitasraad te delen. Zij staan achter het unanieme besluit van de hoog leraren. het beraad binnen de Civi tasraad op te schorten, totdat over de noodzakelijk geachte uitgangspunten voor een christelijk en wezenlijk de- (Van onze redactie) ROTTERDAM Secretaris-gene raal dr. E. C. Blake van de Wereld raad van Kerken preekt aanstaande zondag om elf uur in de Schotse Kerk, Schiedamsevest 119. De aanleiding van zijn bezoek is de herdenking van de reis van de Pil grim Fathers, 350 jaar geleden. Dr. Blake zal slechts zeer kort in ons land verblijven. Hfi komt zater dagavond laat aan en vertrekt zon dagmiddag weer. Op het ogenblik brengt hij een bezoek aan Zuid-Afri ka. Verleden week was hij in Nairobi, waar hij de preek hield tijdens de dienst, waarmee de Hervormde We reldbond en de Internationale Con- gregationalistische Raad zich ver enigden. (Van onze kerkredactie) JOHANNESBURG Het Christelijk Instituut van C. F. Beyers Naudé is de laatste weken weer in toenemende mate doelwit geworden van aanvallen in de Zuidafrikaanse pers. Het instituut wordt contact met „liberale organisaties" en sub versieve" krachten in het bui- land verweten Medewerkers van het instituut hebben volgens de Duitse Evange lische Persdienst de indruk, dat de ze aanvallen deel uitmaken van een campagne, die elke mogelijke toena dering tussen het instituut en de Nederduits Gereformeerde Kerk bij voorbaat in de kiem wil smoren. In maart waren vertegenwoordi gers van de Nederduits Gerefor meerde Kerk'en van het Christelijk Instituut op de gereformeerde syno de in Lunteren. De synode trachtte een bemiddelende rol te spelen en dr. J. D. Vorster deed toen een (ach teraf gedeeltelijk weer teruggeno men) toezegging van een gesprek met het Christelijk Instituut. Of dit gesprek inmiddels begon nen is en hoe ver men daarmee is gevorderd, is niet bekend. Maar de huidige campagne van de regerings gezinde pers is er volgens de EPD een aanwijzing van, dat men het „gevaar" van een verzoening niet geheel uitsluit. SYNODE In oktober komt namelijk de ge nerale synode van de Nederduits Gereformeerde Kerk bijeen. Deze synoden worden eens in de vier jaar gehouden. De synode in 1966 ver oordeelde het Christelijk Instituut Zou de synode ditmaal een minder negatieve houding aannemen, dan zou dit gevolgen kunnen hebben voor het politiek bewustzijn van de leden van deze grootste kerk van het land en dat wil men verhinde ren. Zou dat lukken, dan zouden de medewerkers van het Christelijk Instituut gedwóngen zijn, om zoals het onlangs in hun blad Pro Ver- itate stond „weer vier jaar in de woestijn, in een geestelijk nie mandsland" te leven. De synode zal gelijk bekend wor den bijgewoond door twee leden van het nmderamen van de synode der Gereformeerde Kerken in Ne derland, praeses dr. P. G. Kunst en eerste scriba dr. A. Kruyswijk. mocratisch overleg overeenstemming zal zijn bereikt. De kerkeraad van Donkerbroeklu heeft in het plaatselijk kerkblad „Dek Brug" deze correspondentie volledig u medegedeeld. v Het Friesch Dagblad, dat één ei E ander met voldoening doorgeeft schrijft in een commentaar: „Als cu ratoren zélf, na overleg met de kerke raad van Donkerbroek, voor deze pu- blikatie hadden gezorgd, dan was erJL al eerder heel wat onduidelijkheid^ weggenomen. Wat vanuit Kampenro werd meegedeeld, wekte de indruk,^ dat er praktisch geen curatoren meer waren. Het tegendeel blijkt het geval te zijn en zij hebben hun standpunt duidelijk bepaald." (Van een onzer medewerkers) AMSTERDAM De kaderconfe rentie van de Evangelisch Lutherse31 Kerk. die jaarlijks wordt gehouden3 aan het begip van het werkseizoen, is dit jaar omgedoopt in een „oriëntatie bijeenkomst." Aanleiding hiertoe vormen tweep1 brieven en een stuk, getiteld Moti- 'F vatie, dat lutherse jongeren zonden naar hun synode. Zij vroegen daarin om een diepgaande bezinning op vra gen als: wat is nu eigenlijk de bood- u schap, de taak en de plaats van de 1 kerk in deze tijd en in deze samenle ving? Waarom hebben we nog een e lutherse kerk, nog een kerk, nog het christendom? De synode nam deze vragen overj" en stelde een commissie in, bestaande fl uit ouderen en jongeren, om aan deze vragen een weekendconferentie te e wijden, 2 en 3 oktober op kasteel Hoekelum te Ede. Men verwacht hier niet alleen alle synodeleden en hun secundi, maar ook alle predikanten, kerkeraadsleden en zo veel mogelijk gemeenteleden. Een en ander wellicht ook als voor- bereiding op het winterwerk en op de r bezoeken, die de synodeleden deze winter weer aan de diverse gemeen- k ten gaan brengen. Het gesprek zal op gang worden j gebracht door enkele stellingen van de hand van prof. dr. J. P. Boender- P maker. Hekwerk-puzzel Horizontaal: 4. zeilsteen. 5. stuk grond. 6. narig heid, 7. javaans orkest. Verticaal: I. bouwstof, 2 aangedaan worden. 3. lengtecirkel. Oplossing vorige puzzel I. doel. 2. ibis, 3. ever, 4. zaal. 5. wiel. 6. ijver. 7. geit, 8. teil. 9. sein. 10. teek. II. enig. 12 maal. 13. tent. 14 taak. IS. ocle, 16. eelt De zegsw ijze luidt: Die zwijgt stemt toe

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1970 | | pagina 2