k
OOK ZENUWGAS IN NOORDZEE
Krant van
FORMAAT
Autobus
aan ramp
ontsnapt
Commentaren
Bij Grand Bazar
400 man ontslag
VS-piloten vlogen B-52
onder invloed marihuana
Het Kwartet
Velen mei brandwonden Kort na wereldoorlog
Onderzoek gevraagd
Grote staking
in Joegoslavië
AKZO maakt
(minder winst
VS-schip met gasgranaten
tot zinken gebracht
Familievete
beslecht
met revolver
WÊÊÊÈÊÊÈ
(ritaJ)
HIT WEER
Veranderlijk
Elektriciteits
centrale toch
aan Bergumermeer
Te realistisch....
Sportkrant
V erzekeringsbewijs
verplicht voor
automobilisten
Nieuwe Jleidse Courant
Woensdag 19 augustus 1970 51ste jaargang
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
Oirecteur: F. Diemer
Hoofdredacteur: Dr. E. Diemer
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Stantvastich is ghebleven
mijn heit in teghenspoet!"
hoofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Postbus 76 Telefoon 31441
Abonnementsprijzen p. w. ƒ1,26, p.m. 5,40, p. kw. 16,15
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
EINDHOVEN Grand Bazar Ne
derland gaat per 1 september sluiten.
Hieronder vallen de filialen Heerlen,
Eindhoven en Geleen. De panden in
Eindhoven en Heerlen zullen door V.
en D. worden overgenomen en ver
bouwd voor het onderbrengen van de
branches woninginrichting en
huishoudelijke artikelen.
In tegenstelling tot wat eerder
werd bekendgemaakt zullen niet alle
800 personeelsleden worden ontsla
gen. In een communiqué wordt ge
sproken over een „niet onaanzienlijk
aantal mensen" dat ontslag zal krij
gen. Aangenomen wordt dat het er
ong-'veer 400 zullen zijn.
In persoonlijke gesprekken met ie
der personeelslid zal worden nage
gaan of zij mogelijk door V. en D.
kunnen worden overgenomen. Naar
het oordeel van de heer Fransen van
de Decom, het overkoepelend orgaan
van ,de vakbonden in deze sector,
was misschien wel een betere af
vloeiingsregeling mogelijk geweest.
„Maar toch hebben wij de onderhan
delingen tot een redelijk einde ge
bracht".
Hij deelde'voorts mee dat met V.
en D. een redelijke afvloeiingsrege
ling is getroffen. Al naar gelang de
leeftijd wordt een aanvulling op de
uitkering WW en WWV gegeven. Ten
aanzien van de pensioenverzekering
zal V. en D. voorzover de Decom be
kend is, een soepele regeling hante-
nn voor hen die van Grand Bazar
■ar V. en D. overgaan.
I BELGRADO In Zuid-Slavie
hebben 13,.000 arbeiders in de bruin-
koolmijnen het werk neergelegd. Dit
gebeurt uit protest tegen het feit, dat
de spoorwegen al weken lang geen
wagons beschikbaar sellen voor het
vervoer van bruinkolen. Daar de lo
nen zijn afgestemd op de bedrijfsre
sultaten verdienen de arbeiders hier
door minder. Het is een van de groot
ste stakingen, die zich tot dusver in
het communistische Zuid-Slavie heb
ben voorgedaan.
ARNHEM De omzet van Akzo is
ln het eerste halfjaar 1970 in verge
lijking met 1969 gestegen met 19 pet.,
zo heeft het concern meegedeeld. De
nettowinst is evenwel achtergebleven:
deze bedroeg 153,8 min tegen 164,3
min in dezelfde periode van 1969.
Oorzaken van de geringere winst zijn
de sterk gestegen arbeidskosten en de
prijsdruk in sommige sectoren.
OSLO Terwijl het tot zinken brengen van een libertyschip
met zestig ton zenuwgas door het Amerikaanse leger gisteren voor
de nodige opschudding zorgde, werd bekend dat de kans bestaat
dat grote hoeveelheden dodelijk mosterdgas op het ogenblik in
de Noordzee, het Skagerrak en de Golf van Biskaje vrijkomen.
i aw
Het Amerikaanse libertyschip bracht en ligt nu op de vijf werd genomen kort voor het
met zenuwgascontainers is gis- kilometer diepe bodem van de schip in de golven verdween,
teravond laat -tot zinken ge- Atlantische Oceaan. Deze foto Rechts op de achtergrond een
sleepboot.
WASHINGTON Amerikaan
se piloten hebben onder invloed
van marihuana vluchten gemaakt
met de grote B-52 kernbommen-
werpers. Deze opzienbarende
mededeling werd gisteren ge
daan door de democratische se
nator Thomas Dodd.
ZE VEN AAR De 34-jarige
fabrieksarbeider I. B. heeft gis
teren een familievete met de 31-
jarige invalide L. Elwuar be
slecht door hem met twee revol
verschoten te doden.
E. had na een heftige woordenwis
seling gedreigd met een mes en een
ijzeren staaf. I. B. haalde hierop in
zijn woning een revolver cn loste
twee schoten, die de invalide man in
het been en de borst troffen.
Na aankomst in het ziekenhuis
overleed E. door bloedverlies. De da
der kon vrijwel onmiddellijk worden
gearresteerd.
De senator signaleerde een groot
aantal gevallen van gebruik van ma
rihuana door Amerikaanse militairen.
Het congres hoorde gisteren verkla
ringen over deze kwestie aan.
De B-52 piloten werden vorig jaar
november op de luchtmachtbasis
Castle in Califomië gearresteerd. In
hun verblijven waren hoeveelheden
marihuana, lsd en barbituraten aan
getroffen.
Chronisch
Een verslaggever van een militair
blad, John Steinberg, verklaarde voor
het congres dat het gebruik van ver
dovende middelen in Vietnam „een
chronisch probleem onder de jonge
militairen vormt". De soldaten had
den hem verteld dat zij onder invloed
van marihuana tijdens gevechten niet
zo bang waren, maar gaven toe dat
zij ook minder doelmatig konden op
treden."
Een sergeant-majoor zei dat Ameri
kaanse mariniers in Vietnam hem
met een handgranaat hebben willen
doden, nadat hij het gebruik van ma
rihuana had verboden. De handgra
naat verminkte zijn voet. „Marihuana
was er eenvoudig overal", zei hij .„De
soldaten van zijn eenheid hadden het
middel gerookt totdat zij lichamelijk
totaal ongeschikt waren."
Heb geduld; alle dingen zijn
moeilijk voordat zij gemakkelijk
worden.
PERZIË
„Als
dan
wc toch een kop suiker lenei
maar gelijk een flinke."
/on en maan
20 augustus zon op 5.31, onder
19.55; maan op 20.53; onder 10.09;
23 aug. LK.
Huid
Hoog water: 20 augustus: Rot
terdam le getij 7.14, 2e getij
19.17; Scheveningen 5.00-17.27;
Vlissingen 3.57-1609; Willemstad
7.29-19.58.
DE BILT Boven de Noord
zee. het Kanaal en de Golf van
Biscaye bevond zich vanmorgen
een gebied met lage barometer
standen, waarin verschillende
depressiekernen voorkwamen.
Het weer in Nederland werd be
ïnvloed door één van deze
kernen, die boven het Kanaal lag
en zich in de richting van dè
Noordzee verplaatste.
Deze storing zal ons land het
komende etmaal passeren, maar
hij wordt gevolgd door een lage
drukgebied. Het weer houdt dan
ook een veranderlijk karakter
met gematigde temperaturen,
waarbij de regenkansen tamelijk
groot zijn.
Vooruitzichten voor vrijdag:
Nu en dan regen. Temperaturen
overdag in het algemeen onder
normaal.
Aantal uren zon: 1 tot 7; min.-
lemp.: omstreeks normaal: max.-
temp.: 0 tot 5 graden onder nor
maal: kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 70 procent;
kans op een geheel droog etmaal:
40 procent.
Barometerstand: heden 10 uur
75.2 cm (1002 millibar)) dalend.
UTRECHT Negen buspassagiers
zyn gisteren ternauwernood aan de
dood ontsnapt. Het scheelde maar
weinige centimeters of de NBM-bus
waarin zy zaten, was door de snel
trein AmersfoortUtrecht aan flarden
gereden.
Het ongeluk gebeurde op het station
Den Dolder bij Zeist Bij dit station
worden de dubbele sporen afge
schermd door twee installaties van
het zogenaamde ahob-overwegsys-
teem. De bus was de eerste gepas
seerd en kon niet meer op tijd over
het tweede spoor komen, zodat de
chauffeur de bomen voor zich zag
sluiten.
Het voertuig stond op dat moment
drie centimeter van de voorzijde van
de spoorboom en stak 30 centimeter
met de achterzijde binn ende breedte
van het trein stel. De naderende snel
trein ramde toen het achterste ge
deelte van de bus. Slechts éen vrou
welijke passagier werd gewond. De
ravage is nog meegevallen.
De politie van Den Dolder en de
spoorwegrecherche stellen een onder
zoek in naar de toedracht van het
ongeluk. Volgens een NS-woordvoer-
der zijn ter plaatse afzonderlijke
ahob-installaties gemaakt voor elk
spoor, omdat anders de wachttijden
voor het verkeer te lang zouden
duren.
Het is niet mogelijk de ahob-instal-
latie zodanig om te schakelen, dat ze
voor treinen uit beide richtingen
worden bediend, aldus de woord
voerder.
LEEUWARDEN De Provinciale
Staten van Friesland hebben giste
ren met 34 tegen 17 stemmen beslo
ten de bouw van de provinciale elek
triciteitscentrale aan het Bergumer-
meer doorgang te laten vinden en
zo spoedig mogelijk mqt de bouw
te beginnen.
Een motie van het PAK, waarin
werd bepleit de hele kwestie op
nieuw te bestuderen, .werd verwor
pen. Wel werd besloten dat de cen
trale voorlopig geen groter vermo
gen dan 600 mwatt mag hebben.
Ook zal het meer ten .behoeve van
het koelwatercircuit uitgebreid
moeten worden.
DUBLIN De verfilming van een
luchtgevecht voor een rolprent over
de Eerste Wereldoorlog is gisteren
realistischer verlopen dan de makers
hadden bedoeld.
Een nagebouwde Fokker tweedek
ker en een helikopter van waaruit de
filmopnamen werden gemaakt kwa
men met elkaar in botsing en stortten
neer. Drie mensen vonden de dood.
De Noorse marine heeft de
Britse admiraliteit gevraagd een
onderzoek in te stellen naar de
juistheid van de berichten dat
de geallieerden in 1946 tiental
len met Duits oorlogsgas geladen
schepen tot zinken hebben ge
bracht.
Voor de zuidkust van Zweden lie
pen vele vissers, kort nadat de "bom
men tot zinken waren gebracht,
brandwonden op. De hele Oostzee
werd destijds tot gevaarlijk zwemwa
ter verklaard, nadat vele zwemmers
blaren en brandwonden hadden opge
lopen.
In de nazomer van 1969 kwamen
zwemmers aan de Zweedse kust met
dezelfde verwondingen uit het wa
ter. In juni raakten nog drie mensen
gewond, toen zij een mosterdgasbom
hadden opgedoken. Aan de Engelse
westkust speelden vorig jaar dode
vissen en zeehonden aan met brand
wonden.
Stekende blaren op de huid en ern
stige brandwonden zijn slechts enkele
van de verwondingen, die mosterdgas
kunnen veroorzaken. In een volgend
stadium kan blindheid het gevolg
zijn. Het gas kan zelfs zonder inade
ming dodelijk zijn.
Laatste maal
Het oude verroeste Liberty-schip
met de dodelijke lading van 12.500
zenuwgasgranaten is gisteravond tus
sen Florida en Bermuda tot zinken
gebracht. De VS hebben daarmee
voor de laatste maal de oceaan ge
bruikt als vuilnisbelt voor chemische
wapens, zo verzekerde minister Laird
van defensie.
Tijdens het zinken van het schip
naar een diepte van 5000 meter be
paalden geleerden de ligplaats op de
zeebodem met electronische appara
tuur. Het Pentagon heeft herhaalde
lijk verzekerd dat in het ergste geval
„slechts" een kubieke mijl van de
oceaan met het gas wordt besmet.
Het zeewater zou het dodelijke gas
binnen enkele dagen neutraliseren,
aldus het Pentagon.
De Bahama-eilanden hebben Enge
land nog gistermiddag verzocht for
meel een protest in te dienen.
De commissie van de Verenigde
Naties voor een vreedzaam gebruik
van de zeebodem heeft zich gisteren
in een speciale bijeenkomst beraden
over het storten van zenuwgassen in
de oceaan.
LANGRES Bij een verkeers
ongeluk tussen een auto en een
vrachtwagen zijn gisteren twee Ne
derlandse studenten in de Franse
plaats Langres omgekomen.
Het zijn mejuffrouw Hendrina van
Wijck (23) uit Utrecht en de 24-jarige
Walidimir Kotalik uit Amstelveen.
Peter Wyngarde, de by de tv-
kijkers wel bekende superman
Jason King uit de „Department
S"-serie, werd door de luisteraars
van radio Luxembourg en lezers
van FAB Magazine gekozen tot de
best geklede man van 1970 hoe
wel het jaar nog lang niet om is
Hij kreeg als prijs een zilveren
beeldje van de klassieke dandy
Beau Brummell. Op de foto: Peter
Wyngarde met Anne Challis, de
18-jarige miss Radio Luxembourg,
in Londen.
Enorme stofwolken stegen op,
toen een der vleugels van dé
oude gevangenis aan de Casuari-
straat te Den Haag werd opge
blazen volgens een geheel
nieuwe methode. Twee toe
schouwers liepen daarbij ver
wondingen op.
Het is zover,
de sportkrant is uit. By wijze van
voorproefje, van wat hen alle
maal te wachten staat tydens het
komende voetbalseizoen, ontvan
gen de lezers van Het Kwartet
vandaag als extra bylage de
jaarlijkse sportkrant.
Vooral de zaterdagvoctballers
komen daarin weer dik aan hun
trekken. Alles over hun eigen
club, alles over de concurrentie,
maar ook wat Necrlands duurste
profvoetballer Jan van Beveren
zegt cnjioe Wim Jansen Feyen-
oords kansen op het officieuze we
reldkampioenschap voor clubs
ziet, zullen zy er in vinden.
Een schat aan gegevens dus,
alle met als onderwerp de voet
ballerij. Rest ons u veel leesgenot
toe te wensen.
Kerkparlement
Het advies van de commissie-Steen
kamp aan de bisschoppen over de
vraag, hoe het gelovig beraad en de
pastorale beleidsvorming, zoals die
zich manifesteerden in het pasto
raal concillie, duurzame gestalte
zouden kunnen krijgen, is nog niet
meer dan een advies. Daarbij be
perkt het zich tot enkele algemene
richtlijnen.
Maar het spreekt intussen al wel uit.
dat het toekomstige lichaam, dat i»
de wandeling al de naam „kerkpar
lement" heeft gekregen, geen vrij
blijvend overlegorgaan dient te
ztjn, maar werkelijk medeverant
woordelijkheid zal moeten dragen
voor het beleid.
Wel wordt dit dan weer gerelativeerd
doordat aan de bisschoppen een
toetsingsrecht wordt toegekend,
..omdat de belangen van de uni
versele kerk eisen, dat de uiteinde
lijke beleidsbepaling geschiedt te
gen de achterfrond van de wereld
kerk. de standpunten van de paus
en van het wereldepiscopaat."
Toch kan gesproken worden van een
historische stap, die intussen door
het pastoraal concilie al impliciet
gegeven was, en van een overrom
pelend snelle ontwikkeling. Het zal
voor de reformatorische kerken,
wier synodaal gezag ook in toene
mende mate aangevochten wordt,
zaak zijn de demokratisering in de
Romana nauwkeurig te volgen.
Overschreden
QNDER alle volksgroepen zullen
wel vreemde kostgangers zijn.
Ze zijn er blijkbaar ook onder de
Surinamers in ons land.
Dit laatste is gebleken uit het on
toelaatbare gedrag waaraan een
aantal hunner zich in de Residentie
heeft overgegeven.
Er is in ons land belangstelling voor
het gindse rijksdeel. Voor zijn pro
blemen. Ook voor wensen. En ook
voor grieven, met inbegrip voor die
tegen bepaalde regeringsaspecten
daar.
Maar het middel dat nu is gehan
teerd geworden het middel van
de zinloze vernieling zal. ver
zekeren wij de klagers, in een land
en onder een volk als de onze vol
komen averechts werken.
Wij hopen dat de gemoederen van de
daders niet dermate verhit zullen
zijn dat ze dit niet ook bij nader
overwegen zullen inzien.
Waar te laten?
H" is inct onze aarde zó gesteld
dat we er toch telkens op aan
gewezen zijn. Ais woonplaats voor
allen. Als werkplaats voor allen.
Als leefruimte voor allen.
Op deze ene aarde moeten we alles
bergen wat we hebben. Moeten we
zelfs bergen waar we mee „zitten"
en wat we liever kwijt willen.
Onder dit Iadtste is ook zo een en
ander, dat de mens zelf heeft ge
maakt. maar waarvan hij toch
liever „af" wil. Bijvoorbeeld van
eens vervaardigd gifgas.
Waar laat je dat goedje? Waar is er
een vuilnisbelt voor te vinden?
Amerika stort het nu in de oceaan.
Toe maar, ergens moet het toch
blijven. Intussen toch maar niet
vergeten dat ook de oceaan tot
onze aarde behoort.
Zou het niet verstandiger zijn om
van de vervaardiging van gifgas af
te zien. óók al omdat men niet
goed weet waar straks de rommel
te laten?
Amsterdam
j^AAR het zich Iaat aanzien krijgt
Rotterdam er een wethouder uit
protestantse partijen bij van een
op twee en raakt Amsterdam
zijn enige wethouder uit de pro
testantse partijen kwijt.
Een weinig gelukkig beleid van de
leiding der Amsterdamse ARP heeft
mede tot een ongelukkige verkie
zingsuitslag daar geleid. De moge
lijkheid van een wethouderszetel
zat er toen al nauwelijks meer in.
Daarentegen leverde in Rotterdam
het samengaan van ARP en CHU
een nieuwe protestantse zetel op
van zes op zeven waarin al
dadelijk de mogelijkheid van een
tweede wethouder zat. zeker bij
de toen ook te verwachten uitbrei
ding van het wethouderstal.
Het is te Rotterdam alles gelukkig
verlopen. Het had te Amsterdam
daarentegen niet zo ongelukkig
behoeven te verlopen.
DEN HAAG Alle bestuurders
van motorrijtuigen dienen een verze
keringsbewijs bij zich te dragen.
Het Tweede-Kamerlid Van Schaik
(kath) heeft er bij de ministers van
justitie en verkeer op aangedrongen
deze bepaling aan de Wet-WAM toe
te voegen. Ook wil hij weten of er in
Nederland nog veel onverzekerd
wordt gereden met motorrijtuigen.
