Dampitter: „Ik slaap
niet, maar mediteer55
A
Aankopen Centrumbank
blijven raadselachtig
Dertigjarigen zijn het vaakst ziek I
b,'dubro£
bovenste beste
onderzetters
GRATIS a
spaar alle 12
Bon plus
boodschap
WAAR KOMEN MILJOENEN VANDAAN?
Drugbureau van
Roode Kruis
Oude mast
op begane
grond
OORZAKENGEZIN, CARRIÈRE, OVERWERK
Hanoi-delegatie j
ontvangt Frank
Borman niet I
Vijf plaatsen
in Rusland
nog gesloten
VRIJDAG U AUGUSTUS 1970
Rodv toekan op hand gestempeld
door Rolf Hoekstra
A MSTERDAM En ja hoor. Sta je op en heb je toch mooi een stuk
kauwgom aan je broek zitten. Maar goed dat je je goeie
goed niet aanhebt, want anders was het behoorlijk een blijvehde vlek
geworden.
Ga jij maar 's een nachtje op de Dam slapen, had m'n chef gezegd.
En daar ga je in je ouwe spullen, fietsketting om de nek en slaapzak
aan de pink. Journalistiek leidt tot alles.
De auto zet je stiekum in een
stil zijstraatje. Zo nonchalant
mogelijk, iets zweverigs in de
blik dat naar hasjiesj riekt, be
klim je de trappen van 's werelds
hippieheiligdom nummer 1. Dan
laat je je zakken tussen het be-
slaapzakte vogelvolkje: de we
reld heeft-er weer een Damsla-
per bij gekregen. Het is al 'n
aardig eind in de middag.
Een .n wit laken gehulde Ameri
kaanse profeet: „Zit ik in Rome bij
het colosseum. Ontmoet ik twee
Duitsers. Heel square, weet je wel.
«De een glazenwasser. Fensterputzer,
you know. Niet te geloven gewoon.
En de ander iets onduidelijks op kan
toor. Zeg ik dat ik naar Holland ga.
naar de Dam. Vertel ik hoe geweldig.
Zij ook naar de Dam. Ze zaten op 'n
camping met tent en de hele klere
boel. 7e oakken een tasje in en stap
pen op de trein, iften deden ze niet,
konden ze niet maken. Laat ik ze vo
rige week hier tegenkomen. Te gek
gewoon, weet jewel".
Mes
Een Zwitser: „Ik had 'n prachtig
mes gekocht, 'n Jongen leende het
even van me Ik zag hem de volgende
dag terug. Had-ie het mes verkocht.
Hij had geen geld meer, zel-le. Ik
vroeg het geld terug, maar hij had
geen cent meer. Alleen 'n aansteker
reiswekker kon ik krijgen.
portieken, hel Vondelpark en Am
sterdamse bos
De Damslapers kunnen worden
verdeeld in 4 groepen: de permanente
zwervers, vakantiegangers die het
Damslaoen e«>n keer beproeven, de
crisisdaklozen (jongeren die plotseling
zonder onderdak zijn komen te zitten)
en de psychisch daklozen. Een ge
mengd gezelschap, dat 's nachts elk
uur groter wordt.
Een Fransman: „Amsterdam is het
gewoon. Je moet een keer op de Dam
geslapen hebben, maar leuk is het
niet. 's Morgens om vier uur komen
ze het plein schoonspuiten en dan
moet je natuurlijk zorgen dat je weg
bent. Ze zuilpn je niet natspuiten,
maar bij wllze van grapje zit 't er
natuurlijk altijd in. Ik slaap liever in
de sleep-in. Daar kan je lekker uit
slapen".
Nacntclubbezoekers, var wie som
migen in smoking en de dames in
sjiek broekpak, lopen verbijsterd
rond het monument. Een auto rijdt
luid toeterend langs. Een miezerig
burgermannetje biedt twee Duitse
meisjes een slaapplaats aan bij hem
thuis: '„Ik bei toch maar alleen en
heb ruimte genoeg", waarop het drie
tal vertrekt.
Slaapfabriek
Van slapen komt niets. Het begint
licht te worden en wanneer de
schoonmaakploeg verschijnt, komt er
langzaam leven in Europa's grootste
openbare slaapplaats. Een jongen holt
in onderbroek gillend met de handen
omhoog over de Dam, waarop een
zwerm duiven verontwaardigd het
luchtruim kiest.
Met m'n slaapzak onder m'n arm
w.c l ill 11 oiaapcarv viiuci ill 11 om:
Gestolen, natuurlijk. Wat moet zo'n I begint een zwerftocht door Amster-
'n reiswekh er in luxe
jongen met
ttui?"
.Een jongen, duidelijk high, vraagt
ne in Amsterdams-Engels om een
shaggie: „Heb je wel 's een ons hasj
gezien. Nog i.ooit een ons hasj ge
zien? Heb je dan wel 's een kilo hasj
gezien? _k heb pas 250 kilo hasj ge
zien. Geen gezicht. Ik ben pas voor
m'n kandidaats psychologie geslaagd
Fijn hoor. Ik kom net uit het kloos
ter. Anderhalf jaar ingezeten. Vijf
dagen heb ik niet kunner- slapen. Ben
eigenlijk te noe om te draaien. Zou
jij willen draaien?"
'n Bonte verzameling talen en al
lerlei muziekinstrumenten klinken
vrolijk van de keien, alleen over
stemd door het verkeer Bongo's, gi
taren. mondharmonica's zingende
elastiekjes, vloeitjes op kammen en
onmenselijk veel blokfluiten, waarop
vroeger aankomende onderwijzers
hun muzikiliteit kapotbliezen. De
hippies doen het niet veej beter.
T olerant
Twee agenten, wie de tolerante
houding op het lijf geschreven staat,
vervullen g'dmlachend hun sociale
rol, die voornamelijk bestaat uit het
wijzen van d wes naar het interna
tionaal bekende Paradiso en Lido. Ze
worden weer helemaal politieman,
wanneer een 'erstrooide fluitspelende
jonge.-nan tegen het door bloembak
ken (flower power) beschermde mo
nument leunt. Of als de dolk van 'n
hippie wat al te fors is uitgevallen:
„Zul je er voorzichtig mee zijn?"
Een van de agenten de armen over
elkaar, zegt tegen een in burger ge
klede collega uit de provincie die z'n
vakantiewerk heeft aangegrepen om
het fenomeen „Dam" var dichtbij te
bekijken: „Ik hou niet vsn dat auto
ritaire. Als ik.'n een maand drie ver
balen eeef, is het veel Laat rfij hier
maar zitten".
En r.egrijpend luistert hij naar 'n
meisje, dat o' er haar ervaringen met
de politie vertelt. „Ik ging van het
ene tehuis naar het andere, steeds
liep ik weg. Ze hebben al m'n papie
ren afgenomen, maar je hoeft heus
niet te denken dat ik niet heel Euro
pa heb doorgereisd".
Een jongen en meisje delen vier
talige pamf'etten uit. waarin de
Damieugd rop attent wordt ge
maakt dat net terrein rondom het
nationaal monument vandaag
gesloten is voor het publiek „in
verband met de kranslegging door
het „Comité 15 augustus" ter herin
nering aan de oorlogsslachtoffers in
Oost-Azie uit de periode 1941-1945.
Het monument zelf, inclusief de bo
venste trede, blijft niet toeganke
lijk tot zat -rdagavono acht uur.
dam. Het is net als Parijs in de zo
mer: heel veel buitenlanders en een
enkele Mokumer. Engels is de voer
taal: „Heeft u'n sigaret, geef me een
paar kwartjes, wilt u m'n vliegticket
kopen, mag ik 'n shaggie, hasjiesj en
zovoort?" De wereld heeft Amster
dam in bezit genomen en is nog lang
niet van plan haar af te staan.
's Nachts meld ik me om twee uur
bij de receptie v3n de sleep-in of
slaapfabriek aan de Rozengracht, een
van de vele, en mag voor een
rijksdaalder op het beton een slaap-
plaatsje uitzoeken. De vroegere kini-
nefabriek is goed voor 600 slaapzak
ken. Voor m'n rijksdaalder krijg ik
een rode toekan op m'n hand gestem
peld. Waarom?
„Om de controle makkelijk te ma
ken, want anders verkopen de
mensen hun kaartjes door aan ande
ren". Is het een sprekende toekan?
„Ach, als u erg communicatief bent
ingesteld". Je kan je bagage afgeven,
maar die heb ik niet. Via een doolhof
van gangen en overvolle slaapzalen
kom ik op de bovenste verdieping,
waar nog plaats is.
Toiletbezoekers wordt in vier talen
dringend verzocht geen afval in de
„U bent per auto naar Amster
dam gekomen en dat had u beter
niet kunnen doen. U verspreidt
gifgassen, u maakt herrie en u
bedreigt voetgangers en onze
kinderen. En wat hebt uzelf aan
een auto in Amsterdam? Niets!
U staat in file, u mag voor stop
lichten wachten en u bent uren kwijt
met zoeken naar een parkeerplaat::
Wie op vakantie met een auto naar
Amsterdam rijdt kan beter meteen
doorrijden naar het gekkenhuis.
Daarom: verdwijn met uw smerige
auto uit deze stad. Wilt u zonder
auto terugkomen, u bent hartelijk
welkom".
Deze boodschap heeft de aktiegroep
„De Lastige Amsterdammer" giste
ren onder de ruitenwissers gestoken
van honderden buitenlandse auto's
in het centrum. De tekst was gesten
cild in vijf talen: EngelsDuits, Frans,
Zweeds en Nederlands.
Sommige toeristen konden meteen
constateren, dat de waarschuwingen
op het pamflet niet geheel uit de
lucht gegrepen zijn: zij vonden naast
het stencil een boetebon van de po
litie
toiletten te doen, „want anders wordt
de tent onherroepelijk gesloten". Het
enige glimmende in de fabriek is een
condoomautomaat. De slapers liggen
opgrote vellen schuimrubber, maar
ik moet met het beton genoegen ne
men omdat anderen de zachte onder
grond hebben dubbelgeslagen.
Wassen
Het is er bloedheet. Steeds weer
komen bezoekers binnen. Er wordt
zachtjes gepraat. Af en toe gloeien
rode lichtpuntjes op van sigaretten.
Iemand doet nog een raam open. Het
tocht. Ik lig op een zaal van ongeveer
tachtig jongelui, van wie ongeveer
twintig meisjes. Van beneden klinkt
popmuziek. De Westertoren slaat drie
uur.
Om ongeveer tien uur is het revèil-
le. Wie nog in de mening verkeert
dat de Damvogels zich niet wassen,
moet 's in deze fabriek een kijkje
nemen. Poedelnaakt storten de jon
gens en meisjes zich onder de dou
ches. Anderen doen het wat kalmer
aan en wassen zich in bikini of soms
geheel gekleed. Opnieuw staat een
dag Amsterdam voorde deur.
Als ik op de kaart kijk om het
Waterlooplein te vinden, komt een
Amerikaan naar me toe om te vragen
waar ik moet zijn. „Het Waterloo
plein? Of ik maar die en die route
wil volgen". Hij legt het me haarfijn
uit. Wanneer op de rommelmarkt m'n
portemonnee wordt gerold, besef ik"
pas goed een beginnend Damslaper te
zijn.
De echte Damsiaper heeft z'n
waardevolle papieren in een le
ren zakje om z'n hals, aan 'n
riem, in z'n laarzen, z'n gulp of
aan z'n pols. Ik had m'n porte
monnee gewoontegetrouw in m'n
kontzak. Zestig gulden naar de
„hippies". Het wordt tijd naar
de „beschaafde wereld" terug te
gaan: Rotterdam. Niet vergeten
die zestig gulden te declareren.
DOMMIGE toeristen wordt met
spiegeltjes het fotograferen
onmogelijk gemaakt
(Vau een onzer redacteuren)
DEN HAAG In de textiel-
en confectiehandel heerst groei
ende onrust over de activiteiten
van de geheimzinnig opererende
Centrumbank, die in korte tijd
een ketting van modemagazijnen
heeft opgekocht.
Nog geen jaar geleden kocht de
bank het Haagse modemagz\jn Schro
der (3 filialen) op voor een bedrag,
dat nooit is bekendgemaakt, vorige
week volgde een bod van 14 miljoen
op de 12 vestigingen van Gerzon,
woensdag werd voor zes miljoen de
Zaanse confectiehandel Bischoff (14
filialen) overgenomen, gisteren wer
den de 60 vestigingen van het Linge
riehuis te Rotterdam gekocht.
Waar komt het gold vandaan, dat
met deze dure transacties gemoeid
is? En wie gaan er schuil achter de
Centrumbank. die tot voor kort voor
de buitenwereld totaal onbekend was?
150 miljoen
De Centrumbank werd in 1968 op
gericht dor de directeur van het ban
kiershuis Landry en Van Til, dc heer
Th. J. Hermsen, en de Wassenaarse
advocaat in fusie- en onroerend-goed-
zaken, mr. D. A. I. van den Oever,
die er ieder een ton in staken. Later
trok de heer Hermsen zich terug en
droeg zijn aandeel over aan de Haag
se handelaar in vast goed Corneiis
Marinus de Ruiter (47). die tol be
gin dit jaar eigenaar was van een
makelaarskantoor. De bank staat nu
dus onder leiding van de heren Van
den Oever (directeur) en De Ruiter
(commissaris)
Hoe zij in korte tijd aan de finan
ciële middelen kwamen om de ketting
van magazijnen op te kopen (een
zaak van tientallen miljoenen guldens)
is vooralsnog een raadsel. Over de
omvang van hun middelen hult de
directie zich in stilzwijgen, maar in
Haagse financiële kringen wordt een
DEN HAAG Het Roofle Kruis
heeft een Bureau Druginformatie op
gericht, dat in eerste instantie twee
taken heeft gekregen. Het eerste pro
ject is de uitgave van een inlichtin-
gengids, waarin alle adressen wor
den gegeven van instanties, die zich
bezighouden met de problemen van
drugs en druggebruik. In de tweede
plaats wordt een catalogus gemaakt,
die aangeeft waar publikaties over
dit onderwerp kunnen worden ver
kregen.
RIJSWIJK Ook de komende win
ter zal een schilderbeurt van het
(binnen)huis weer goedkoper zijn. De
Stichting Risicofonds voor het Schil
dersbedrijf heeft besloten een premie
van 15 gulden per mandag te geven
aan opdrachtgevers, die hun huls
tussen 30 november en 6 maart la
ten schilderen (vorig iaar was dit
een tientje). Voorwaarde is wel, dat
het karwei vijf mandagen omvat.
bedrag van 150 miljoen gulden ge
noemd.
Dezelfde kringen spreken ook over
Amerikaanse invloeden in de bank.
Hierop zou onder meer kunnen wij
zen dat het pand, waarin de bank
is gevestigd (Plaats 20), ook twee be
leggingsmaatschappijen hun kantoor
hebben; de Beheer Maatschappij Ac
countantskantoor Onderdenwij gaard
en de Beleggings- en Beheer Maat
schappij Handelsmaatschappij Eiectra.
Van beide ondernemingen is bekend
dat zij belangrijke contacten in Ame
rika hebben.
Stilzwijgen
Wat de bauk met de modemagazij
nen gaat doen lykt nog steeds 'n vage
zaak. Hoewel de bank zelf zegt de
bedrijven door reorganisatie tot meer
levensvatbaarheid te brengen, neemt
vooral in vakbondskringen de vrees
toe dat het meer dan om dc bedrij
ven om de grond gaat. Anderen spre
ken weer over plannen voor de vor
ming van een keten van goedkope
confectiemagazijnen, zgn. „witte wa
renhuizen".
Zelfs de Decom, de overkoepelende
organisatie van de vakbonden voor
de detailhandel, weet weinig of niets
van de plannen van de Centrumbank
én heeft al een klacht ingediend bij
de SER-fusiecommissie. Voorlopig is
het personeel van de magazijnen door
hun directie aangeraden, gewoon in
dienst te blijven.
Centrumbank-commissaris De Rui
ter (tevens directeur van Schroder)
hult zich in stilzwijgen en ontloopt
Fotohouding
Toeristen laten zich vrolijk in foto-
houding tussen de kleurrijke Dambe-
volking fotograferen of filmen, alsof
te voor de Eiffeltorcn staan. Een
autobus pass<»trt met voor dc ruiten
een batterij lenzen. Amsterdam mag
dan z'n Artis "erliezen, het houdt al
tijd nog 'n artis over Tejten de avond
stroman dc Damtrappen vol. Het sla
pen is bij politieverordening verbo
den. maar maak dat eens het hippie
dom duidelijk
Waaneer een politieman iemand
wakker maakt, krijgt hij de laconieke
opmerking te horen: „Ik sliep niet, ik
mediteerde". Sommigen slapen op
matrassen of luchtbedden De mees
ten nemen genoegen met de harde
LEIDEN Het ziekteverzuim
onder mannelijke werknemers is
het hoogst tegen het dertigste
jaar. Dit is gebleken uit een
onderzoek naar het verband tus
sen leeftijd en ziekteverzuim
van bijna 4000 werknemers in de
Nederiandse industrie.
Het grotere ziekteverzuim van der
tigjarigen zou verband kunnen hou-
keien, zich tegen de kou beschermend den met de levensfase waarin zij
door een stuk plastic. In de Beurs- j verkeren, meent de leider van het
straat liggen ze mannetje aan man- I onderzoek, prof. dr. H. Philipsen.
•etje, maar ook in de Passage, de „Jongeren worden geconfronteerd
met een samenballing van ongunstige
factoren, zoals een groeiend gezin,
aandacht voor een carrière, over
werk, een onregelmatig levenspa
troon."
Langer tliuis
Naarmate men ouder wordt neemt
het aantal ziektemeldingen weliswaar
af. maar men blijft langer thuis. Rond
het dertigste jaar blijkt de frequen
te afwezigheid veroorzaakt te wor
den door acute stoornissen van de
ademhalingswegen, het darmstelsel
en hoofdpijn.
Het onderzoek heeft uitgewezen dat
na het 25-ste jaar het aantal geval
len van ziektemeldingen wegens ern
stiger aandoeningen, zoals infectie
ziekten, kanker, bloedziekten, hart
en vaatziekten en chronische ziekten
van de ademhalingswegen toeneemt, j
Deze stijging is volgens prof. Philip
sen nog groter voor de oudere leef
tijdsgroepen.
Het aantal ziektemeldingen wegens
minder ernstige aandoeningen (klach
ten als buik- en rugpijn) neemt in al-
ie leeftijdsgroepen duidelijk toe, met
een top tussen de 40 en de 50 jaar.
Ziektemeldingen wegens griep en ver-
v.vc,«.iio CIJ V Cl - l_IC au UI
koudheid nemen in alle leef tij dsgroe- lend is.
pen af, behalve in de jongste.
De tweede fase van het onderzoek,
staatssecretaris Kruisinga (volksge-
dat verricht wordt in opdracht var:
zondheid) door het Nederlands insti
tuut voor preventieve geneeskunde,
zal zich richten op de werknemers
tussen 30 en 45 jaar.
Prof. Philipsen wijst erop. dat de
resultaten van het onderzoek in het
bijzonder opgaan voor werknemers ir:
de industrie. Het behoeft niet in alle
details te gelden voor dienstverlenen
de beroepen, landbouw enz. omdat
de structuur van dat werk verschil-
elk contact met journalisten. Hij staat
bekend als een zwijgzame vrijgezel,
de in korte tijd een fortuin verdiende
in de onroerend-goed-handel. Een
man die zich graag omgeeft met al
lerlei luxe.
Zijn zaken handelt hij af achter de
schermen. Zelf geeft hij er nooit
ruchtbaarheid aan. Dit verlangen om
in de anonimiteit te blijven, leidde er
zelfs toe, dat hij onlangs zijn villa
aan de Duinroosweg verkocht en de
stilte aan de Haagse Buitcnrustweg
verkoos, waar hij een nieuwe riante
villa kocht. Een groot deel van de
onderhandelingen worden hier ge
voerd.
PARIJS De Noordvietnamese
delegatie bij de vresbesprekingen in
Parijs zal de Amerikaanse astronaut
kolonel Frank Borman niet ont
vangen wanneer deze maandag naar
de Franse hoofdstad komt om er te
praten over vrijlating van de Ameri
kaanse krijgsgevangenen in Vietnam.
Een woordvoerder van de delegatie
heeft dit gisteren meegedeeld.
Minister Xoean Thoey zal spoedig
terugkeren om de leiding van de
Noordvietnamese delegatie weer op
zich te nemen. Xoean Thoey werd
teruggeroepen toen Washington geen
hooggeplaatste leider van de Ameri
kaanse delegatie aanstelde in de
plaats van Harrison nadat deze zyn
functie had neergelegd. Hierin is
inmiddels voorzien door benoeming
van David Bruce.
Ook de 79ste zitting van de vredes
conferentie in Parijs was gisteren
weer slechts een routinezaak. De
delegatie van Hanoi en het Bevrij-
dingsfront herhaalde hun eis, die de
j ^Amerikanen en Zuidvietnamezen op
nieuw van de hand wezen,
MOSKOU In Rusland zijn giste
ren sommige reisbeperkingen opge
heven in verband met afnemen van de
cholera-dreiging. Vijf steden blijven
echter volledig afgesloten voor zowel
Russen als buitenlanders, zo deelde
Intourist-directeur Viktor Boitsjenko
mee. Deze steden zijn: Astrakan,
Wolgograd, Oeljanowsk, Odessa en
de badplaats Batoemi. aan de Zwarte
Zee. Hoeveel mensen aan de
cholera-ziekte zijn bezweken is niet
bekend. De Russische autoriteiten
zeggen er niets over.
ROTTERDAM De verlenging
van de Euromast is nu afgesloten met
een verlaging van de oude vlagge-
mast. Deze is nu voor de Euromast
geplaatst op een sokkel waar de
mensen kunnen uitrusten van de
„uitputtende vergezichten".
dubro onderzetters
met uw sterrenbeeld
HET IDEALE AEWASMtDQEU Jjd
