Schoner rijden begint bij Esso
La Courtine: een Franse
kat in de zak gekocht
MEER INSPRAAK BIJ
RUIMTELIJK BELEID
Vraag onze 'Schoon Rijdetfcode
Doodsoorzaak Braziliaanse
diplomaat vastgesteld
<2b) Esso service gaat steeds verder
Oirschotse hei is net
ro goed
Jongen raakte zoek
in Oostenrijk
Ontvoerders
herhalen eis
IKV: Salt van
groot belang
Kampeerders in
Meerkerk krijgen
proces verbaal
VERRASSENDE ONTKNOPING
DONDERDAG 6 AUGUSTUS 1970
S 1»
(Van onze speciale verslaggever
Link van Bruggen)
LA COURTINE Het ge
mechaniseerde Nederlandse leger
kan een oefenterrein als La
Courtine niet meer gebruiken.
De anderhalf miljoen gulden, die
het ministerie van defensie heeft
uitgetrokken voor de voortge
zette training van het 16de en
17de pantserinfanteriebataljon
twee weken elk en tezamen
nog geen 2500 man is weg
gegooid geld.
Op 18 en IS augustus, als er een
groep Kamerleden in La Courtine zal
verblijven, kunnen de laatsten zich er
persoonlijk van overtuigen dat men
haast een kat in de zak heeft gekocht.
Vooral de leden van de vaste Ka
mercommissie voor defensie, die zo
geporteerd zijn geweest voor dit
Franse oefenterrein, zullen tot hun
schrik ervaren dat de gebruiksmoge
lijkheden pog beperkter zijn dan die
van de veel dichterbij Nederland lig
gende en daarom veel minder trans
portkosten vergende Westduitse
oefenterreinen Gesteld kan zelfs
worden dat de Oirschotse hei bijna
dezelfde oefeiimogelijkheden biedt als
La Courtine, zij het dat de terreinge
steldheid anders is.
Een in een droge sloot gekantelde
Centurion vormde gisteren een spec
taculair bewijs dat een deel van hei
duizend hectare grote oefenterrein to
taal ongeschikt is voor rupsvoertui
gen. De Fransen weten dit allang
La Courtine, dat in minder gemecha
niseerde tijden een dorado was voor
oefenende infanteristen, gebruikten
de Fransen uitsluitend als schietbaan,
maar de Nederlandse autoriteiten
sturen er rtog tanks en zware perso-
neelsvoertuigcn heen.
eraan toe, „is het verkrijgen van 3000
hectare grote oefenterreinen, waarop
ze in bataljonsverband kunnen opere
ren. Ik hoop inderdaad dat de minis
ter van defensie erin zal slagen toch
zo'n gebied op de kop tikken".
De legerleiding in La Courtine laat
officieel niets doorsohemeren over te
leurstellende ervaringen op het
oefenterrein. Zij toont zich loyaal
door te verklaren dat de oefeningen,
welke tot het einde van deze maand
gehouden zullen worden, zeker zin
hebben voor een beter begrip van
commandovoering, voor het aftrainen
van de infanterie en voor een doel
matig sebruik van de verbindingen.
Iedereen weet echter dat voor het
beproeven van deze taken bepaald
niet de noodzaak bestaat de lange en
dure reis naar La Courtine te onder
nemen. Honderden kilometers dichter
bij huis. of op bepaalde militaire
oefenterreinen in Nederland zelf.
kunnen precies dezelfde resultaten
worden bereikt.
De sfeer bij de troep lijdt bepaald
niet onder de dagelijks te constateren
gebreken in La Courtine De Neder
landse soldaat, op de Amerikaanse na
de best betaalde militair van de NA-
VO-landen, kan met z'r 204 gulden
soldij per maand goed terecht in de
vele café's, die het onmogelijke dro
pje telt. En op een enkele uitzonde
ring na" voelt hij zich bepaald niet
gesneden door de Franse madames en
patrons, die hem een biertje (85 ct.)
tappen of een fles wijn 2.60) voor
hem neerzetten.
Geen excessen
Prijsondrijvingen zijn in Frankrijk
niet toegestaan", zei kolonel W. Brou
wer. chef-staf van de 5de divisie en
comma naant van de Nederlandse
troepen in La Courtine „Enkele ge
vallen, die mij gemeld zijn, heb ik
persoonlijk onderzocht, maar ik ben
niet tot de conclusie gekomen dat er
van excessen sprake was Trouwens:
de gendarmerie hier let er streng op
dat niet wordt overvraagd. Alle ne-
ringdoe.i len zijn gewaarschuwd dat
hun zaan gesloten wordt, als ze hoge
re prijzen rekenen dan is toegestaan".
Ontslag ambassadeur
VS in Brazilië
WASHINGTON President Nixon
heeft het ontslag aanvaard van de
ambassadeur in Brazilië Burke El-
brick.
Vorig jaar september weTd de am
bassadeur ontvoerd door guerrilla
strijders in Rio de Janeiro en in ruil
voor een groot aantal politieke gevan
genen weer op vrije voeten gesteld.
Onlangs heeft hij een serie oor-ope
raties ondergaan.
(Van onze correspondent
ASSEN De achtjarige Philip Jan
Gaaikema uit Rolde is op 22 juli
zoekgeraakt in Oostenrijk, terwijl hij
met zijn ouders en zijn elfjarige
broertje Cato op de terugweg was
van een kampeervakantie aan de
Miltstattersee.
Het gezin van de leraar P. T.
Gaaikema verbleef enige tijd in
Fusch aan de voet van de Grossglock-
ner om te eten. Philip Jan speelde
voor het vertrek nog wat in de om
geving van de parkeerplaats, maar
toen men verder wilde rijden, bleek
de jongen verdwenen te zijn. Nadat
zoeken geen resultaat opleverde, werd
de politie ingeschakeld. Drie dagen
lang werd het zoeken vergeefs voort
gezet, ook in de snelstromende berg
beek. die in de buurt van de parkeer
plaats loopt.
Daarna heeft het gezin de terugreis
naar Nederland aanvaard. Men zoekt
nu nog naar de inzittenden van een
gebroken-witte Nederlandse Ford
Taunus 17M, die even voor het zoek
raken eveneens op de parkeerplaats
heeft gestaan, in de hoop dat zij
meer weten van wat er mogelijk ge
beurd kan zijn.
MON' TEVIDEO De ontvoerders
van de Amerikaanse en de Brazi
liaanse diplomaat in Uruguay hebben
gisteren hun eis herhaald: alle poli
tieke gevangenen in hef land vrij te
laten, in ruil voor de ontvoerden.
Zij zijn niet bereid tot een compro
mis. Eerder had de Uruguyaanse re
gering de eis afgewezen, en de poli
tieke gevangenen „gewone misdadi
gers" genoemd.
Iedere avond komt deze tortelduif aanvliegen om in het kippenhok de nacht door te brengen. Op zichzelf
niets bijzonders, ware het niet dat elke avond weer de stok al volledig bezet is door de kippen. Opschuiven
is er niet bij, maar tegen een plaatsje op de rug van een kip is geen bezwaar. En de duif houdt lekker
warme voeten.
Adviesraad: Mening bevolking vragen
het parlement worden goedgekeurd.
Is ook dat gebeurd, dan geeft de mi
nister op grond van het plan aanwij-
I zingen aan de gemeenten, in hoever
re zij de gemeentelijke bestemmir.gs-
regelingen moeten bijwerken. Tegen
de uitwerking dooi' de gemeente kan
men dan weer bij de Kroon in beroep
j gaan.
Keuze
DEN HAAG De regering zal
zo spoedig mogelijk haar stand
punt bekendmaken over het rap
port van de Raad van advies
voor de ruimtelijke ordening,
Een belangrijk kenmerk van deze
gang van zaken is dat het pan open
baar wordt in een fase waar nog een
zekere keuzemogelijkheid bestaa. De
Adviesraad hoopt hiermee te voorko
men dat de bevolking het gevoel
krijgt voor een voldongen feit te wor-
waarbn wordt aangedrongen op 1 den gesteld. Thans brengt men
ii plannen vaak in een zo vergevorderd
meer inspraak van de bevolking 1 - - -- -
over het ruimtelijk beleid.
T raag
Een ander bewijs voor de gebreken
van het terrein waren de forse tijdo-
verschrijdingen van de gisteren ge
houden manoeuvres. Men kon niet
opschieten; de snelheid van de op
rakende rupsvoertuigen was vaak
rrót hoger dan 2 km per uur, wat bij
werkelijke gevechtshandelingen de
totale uitschakeling van mensen en
materieel zou hebben betekend.
Een ritmeester: „Ik neem geen en
kel risico ten aanzien van de mensen
en de voertuigen, die aan me werden
toevertrouwd. Als ik meer snelheid
maak, weet ik zeker dat er brokken
van komen. Het open terrein kan hier
nauwelijks worden gebruikt door de
vele. verradelijke oneffenheden. We
zijn in feite aangewezen op de be
staande wegen en pistes. Voor nach
telijke oefeningen, die even noodza
kelijk zijn als oefeningen bij daglicht,
is praktisch geen enkel terrein ge
schikt'.'
Kostbaar
Een andere ritmeester: „Ik mag me
natuurlijk niet aan politieke uitspra
ken wagen, maar als het waar is, dat
La Courtine weer werd ingehuurd om
als stijgbeugel te dienen voor het be
machtigen van een veel groter Frans
oefenterrein, meen ik toch dat het
wel een erg kostbaar spierinkje is om
een lang niet zekere kabeljauw te
vangen".
Brigade-generaal W. Brederode,
commandant van de 13de pantserbri
gade in Oirschot en op bezoek bij zijn
oefenende troepen, bracht naar voren
dat La Courtine „net genoeg" moge
lijkheden biedt om op compagnies-
en eskadronsniveau te oefenen.
„Onze grote pijn", zo voegde hij
ISota aan kerken
DEN HAAG - Het interkerkelijk
vredesberaad (IKV) heeft de kerken
een nota aangeboden over de bete
kenis van de onderhandelingen in
Wenen tussen Rusland en de Verenig
de Staten over de beperking van
strategische wapens (de zg. Salt).
Door deze nota. van de hand van
prof.mr.B.V.A.Roling. hoopt het IKV,
dat een initiatief als de Salt ruimere
bekendheid krijgt. Het Weens overleg
vormt volgens het IKV een kritieke
faze in de geschiedenis van onze tijd,
waarbij het gaat om een beslissende
keuze.
Als de beide parijen erin slagen
een einde te maken aan hun wedijver
op militair gebied, worden gunstiger
kansen geboden voor een wereldom
vattende wapenverminderering en in
de eerste plaats voor niet-versprei-
dingvan atoomwapens.
Maar als de onderhandelingen mis
lukken, leidt dat niet alleen tot een
nieuwe ronde in de bewapeningswed
loop, maar bovendien tot versterking
van die politiek, die zich laat leiden
door wapens en bewapening met alle
gevaren; die daarin besloten liggen.
Zolang de bewapeningswedloop niet
tot staan wordt gebracht betekent,
datgene wat men het handhaven van
het bewapeningsevenwicht noemt, in
feite een voortdurend streven naar
bewapeningsoverwicht, aldus het
IKV.
De hervormde synode heeft beslo
ten de nota toe te zenden aan alle
kerkeraden en predikanten.
Op ..witte camping
Van een onzer verslaggevers
MEERKERK Om half zes van
ochtend hebben zeven rijkspolitie
mannen alle kampeerders op de „wit
te" camping van Wim van den Berg
geverbaliseerd. Terwijl de „kabouter-
boer" zijn koeien aan het melken
was, haalden de politiemannen onder
aanvoering van burgemeester A. Be
rends df nog slapende kampeerders
uit hun bed.
De heer Van den Berg, die door een
meisje op de hoogte gesteld werd,
waarschuwde onmiddellijk enkele
boeren uit het dorp. Toen deze op de
camping arriveerden, stapten de bur
gemeester en de politiemannen in de
auto met de belofte „we komen van
daag nog terug".
Op de camping is men op nieuwe
razzia's van de politie voorbereid. Een
kleine vijftig boeren heeft zich soli
dair verklaard met de plannen van
de heer Van den Berg. Zij zullen zich
eventueel met geweld tegen een ont
ruiming verzetten.
De heer Verlaan. Tweede-Kamerlid
voor de Boerenpartij, is zich in alle
vroegte van dc jongste ontwikkelin
gen op de camping op de hoogte ko
men stellen. Zoals wij gisteren meld
den, heeft de heer Van den Berg de
boomgaard achter zijn boerderij gra
tis ter beschikking van kampeerders
gesteld. Hij wil de strijd aanbinden
tegen de geautoriseerde campings, die
naar zijn mening schandalig hoge
Prijzen berekenen.
(Van
i onzer verslaggevers)
De beroemde dirigent Otto
Klemper er, van origine Duitser
en sinds de Tweede Wereldoor
log Zwitser, heeft voor een
nieuw vaderland gekozen en wel
Israël. Hij ontving gisteren in
Jeruzalem zijn immigratiebewijs.
DEN HAAG De 34-jarige
Braziliaanse diplomaat Paulo
Dionisio de Vasconcelos blijkt
zelfmoord te hebben gepleegd.
Deze verrassende mededeling
deed de politie gistermiddag. In
de gestolde bloedlaag op de bo
dem van de auto hadden recher
cheurs bij een minutieus onder
zoek een scheermesje gevonden.
Deze bekendmaking was des
te verrassender omdat, gezien
de omstandigheden, al min of
meer was aangenomen dat er
een moord was gepleegd.
Na de publikaties in de dagbladen
had de politie tips gekregen. Alle
getuigen, die de CD-wagen hadden
zien rijden, hebben alleen de Bra
ziliaan gezien.
Twee dames van 61 er 34 jaar. die
in een au'o on de Van Alkemadelaan
reden, werden bij het kruispunt met
de Pompscationswes rechts ingehaald
door de Lancia, hoewel de bestuur
der. evenals de dames, linksaf sloeg.
Hij reed met grote snelheid.
FIETSPAD
Een andere automobilist heeft de
diplomaat naast zijn auto op het fiet-
pad aan de Pompstationsweg zien
staan. Weer een andere getuige heeft
de beslu-irder op de plaats van het
drama zien stoppen en efen twintigja
rige bromfietser zag de heer De Vas
concelos ïaar rechts buigen in de
richting «-an het dashboardkastje.
Een twntigjarige jongen en zeven
tienjarig meisje deden de ontdekking
van wat nu zelfmoord biijkt te zijn,
toen zij van hun fiets afstapten en
een kijkje in de auto namen. Het
verhoor van de getuigen is nog niet
geheel afgesloten
De genele middag en avond had de
politie in de veronderstelling ver
keerd dat het om een moord ging.
Pas toen de Lancia voor de tweede
keer zorgvuldig werd onderzocht,
werd m de plas bloed het scheermes
je gevonden.
Eerder had de anatoom-patholoog
dr. J. Zeldenrust al geconstateerd dat
de diplomaat was overleden aan
bloedverlies, veroorzaakt door een
acht centimeter diepe snee in de hals.
Kennelijk had het slachtoffer eerst
gepoogd zich de polsslagader door te
snijden. Aan de linkerpols werden
namelijk enige onbeduidende snij-
wondjes geconstateerd.
Uit gesprekken met mensen uit zijn
directe omgeving bleek dat de heer
De Vasconcelos de laatste drie weken
zeer depressief was en persoonlijk in
zeer moeilijke omstandigheden ver
keerde. Welke wilde de politie niet
meedelen.
In de woning van de diplomaat aan
de Zwanpnlaan werden scheermesjes
van hetzelfde merk en soort aange
troffen als het zelfmoordwapen. De
politie neemt derhalve aan dat het
om een ze'fmoord gaat.
Gisteravond kwam de familie van
het slachtoffer uit Brazilië over. De
justitie heeft, gezien de uitslag van
het onderzoek, het stoffelijk over
schot vrijgegeven.
(Zie ook „Uit de Haagse Hof geplukt")
Minister Schut had om dit rappori
gevraagd naai' aanleiding van een
memorandum van hel Tweede-Ka-
j merlid drs. Nypels (D'66).
In veel gevallen wordt thans op ge
meentelijk niveau beslist over projec
ten, die dikwijls brede ruimtelijke
implicaties kunnen hebben. De Raad
j wil nu dat de regering een duidelijk
j ruimtelijk beleid zal opstellen, gericht
op het ontwikkelen van een samen-
I hangende visie op de toekomstige
ruimtelijke ontwikkeling van het
land. Het accent moet dus worden
verlegd van deelplanning naar lande-
I lijke planning.
plannen
stadium in dc openbaarheid, dat cr
geen tijd meer is voor effectieve
spraak vanuit de samenleving.
Herroepen
Wettelijk
Dit beleid zou moeten worden ver
wezenlijkt langs een nieuwe wettelijk
geregelde procedure die er volgens de
Raad zo moet uitzien
De regering moet na ambtelijke en
interdepartementale voorbereiding j
een „ontwerp projectplan" opstellen. 1
Dit bevat de hoofdlijnen van het
plan. Het ontwerpbesluit wordt ver
volgens gepubliceerd en aan inspraak
van de samenleving onderworpen. De
regering neemt kennis van de inge- j
brachte meningen en beslist dan defi-
nitief over de inhoud van het plan. i
Hierin staan nog steeds alleen de 1
hoofdlijnen uitgestippeld.
Het difinitieve pl3n moet daarna door j
Den Haag is verbijsterd. De diplo
maat Vasconcelos, tweede secretaris
van de Braziliaanse ambassade is
dinsdagmiddag, stervend in zijn
auto, geparkeerd langs een vrij druk
begaande weg. gevonden. Hij heefl
een snijwond aan de rechterzijde
van de hals en is doodgebloed.
•Onmiddellijk na de ontdekking
draait het politieapparaat op volle
toeren. De auto, met het slachtoffer
erin, wordt naarhet politiebureau
gebracht.
Om acht uur reeds begint dr. Zel
denrust. anatoom-patholoog het sec-
tieonderzoek. De auto wordt in de
politiegarage zorgvuldig onderzocht.
Omstreeks zeven uur wordt de
pers geroepen. En krijgt dit alles te
horen.
De politie werkt verder, de pers
ook. Men zoekt naar kennissen,
vrienden van de dode. Ze worden,
door elke journalist weer anderen,
gevonden. En ze vertellen allemaal
hetzelfde: Vasconcelos was een op
gewekt man, had een gelukkig hu
welijk, was een vriendelijk mens.
Om elf uur des avonds verschijnt
de woordvoerder van de. politie voor
de televisie: de sectie heeft uitgewe
zen, dat het slachtoffer is overleden
door bloedverlies. Het steek- of snij-
wapenis nog niet gevonden.
Er wordt niet gezegd, dat de wond
met een vlijmscherp voorwerp moet
zijn toegebracht. De wond veroor
zaakt door een scheermesje of door
een „steekwapen" is niet te vergelij
ken. Dr. Zeldenrust. bekwaam als
hij is, zal in zijn rapport toch onge
twijfeld niet verzuimd hebben, de
typische „scheermes-wond" te ver
melden?
De persconferentie van de politic-
de volgende (woensdag)-ochtend le
vert weinig nieuws op.
Maar om twee uur des middags
wordt de pers weer bijeengeroepen.
De politie deelt mede: dat om een
uur 's- nachts in de auto, bij een
I vrbijjsicrd
tweede inspectie, een scheermesje is
gevonden. Van hetzelfde merk als
die welke het slachtoffer in huis
had. Dus kennelijk van hem. Ge
sprekken in de loop van de morgen
met de Braziliaanse ambassadeur en
kennissen hebben aan het licht ge
bracht, dat de gestorvene de laatste
drie weken zeer depressief was.
Hoe men aan het getal drie komt
is enigszins raadselachtig, want de
heer Vasconcelos was pas een week
terug na een vakantie van drie we
ken in Portugal.
Verscheidene leden van de ambas
sade kunnen nog niet aannemen dat
Vasconcelos zelfmoord zou hebben
gepleegd. Tot de laatste dag was hij
een opgewekte collega.
Wie over deze zaak nadenkt
vraagt zich af waarom na de sectie
het onderzoek van de wond. nog ge
sproken is van een mogelijk „steek
wapen"; waarom niet in de och
tenduren de vondst van het scheer
mesje bekend is gemaakt; wie eigen
lijk de vrolijke opgewekte Vasconce
los depressief hebben gevonden, zo
depressief dat hij zijn auto op een
verkeersweg parkeerde en zelfmoord
pleegde!
„Persoonlijke moeilijkheden" luidt
de officiële verklaring. Welke, dat
wil men niet zeggen.
Het is begrijpelijk, dat de ellende
van een mens niet haarfijn uit de
doeken wordt gedaan, maar het was
verstandiger geweest wanneer men
althans een richting had aangege
ven. Buitenstaanders weten alleen
van een gelukkig huwelijk, waar
zeer binnenkort de geboorte van het
tweede kind wordt verwacht. Was
er misschien financieel een te grote
druk? Was er een politieke achter
grond? De vader van de overledene
is volksvertegenwoordiger in Brazi
lië.
Was er een andere duistere zaak
waarin het slachtoffer betrokken
was? Nu is de dode de dader. De
enige, die verantwoordelijk is. Poli
tieke of diplomatieke gevolgen be
hoeven niet gevreesd te worden. De
tragiek echter wordt daardoor niet
minder.
J-JET is niet aan ons, een oordeel
uit te spreken over het gelijk
van twee hoogleraren die naar aan
leiding van het voorgenomen bezoek
van president Soeharto van Indone
sië een ernstig verschil van mening
hebben. Het laatste woord zal nog
niet gesproken zijn.
Wel moeten we aannemen dat prof.
Verkuyl de waarheid spreekt, als
hij zegt prof. Werthelm (over wiens
achtergrond we enkele dagen gele
den iets schreven) herhaaldelijk te
hebben verzekerd, dat zijn aanvan
kelijke mening over een coup van
een generaalsraad in Indonesië on
juist was gebleken.
Het verhaal over het bestaan van
een dergelijke generaalsraad had
prof. Verkuyl vernomen van een
Indonesische delegatie die Neder
land bezocht. Later is duidelijk ge
worden. dat zij te maken had met
communistische organisaties, die
zelf een coup hadden georganiseerd
en alvast sympathie wilden verwer
ven.
Uit de toelichting van prof. Verkuyl
blijkt eens temeer, hoe gevaarlijk
het is zonder meer geloof te hechten
aan verhalen van mensen die men
om politieke redenen zijn sympa
thie schenkt..
Wat meer bedachtzaamheid kan
voorkomen, dat men later zijn woor
den moet inslikken.
Opmerking
^LS president Nixon op de ver-
kiezingstoer draait, wordt hij
weer helemaal zichzelf. Dan laat hij
zich tot een uitspraak verleiden die
hij als president (en enkele jaren
geleden nog lid van een bekende
advoeatenfirma) niet had mogen
doen. Zoals in de Manson-affaire.
Een verdachte is nu eenmaal on
schuldig tenzij het bewijs van het
(cgendcel wordt geleverd. Dit laatste
is nog niet gebeurt. Zelfs is vrij
spraak wegens gebrek aan bewijs
ondanks de waarschijnlijkheid
van de gepleegde misdaad niet
geheel uitgesloten; hoe onbevredi
gend dit ook mag ziin.
Dat Nixon niet zorgvuldig is ge
weest. zullen veel Amerikanen hem
niet kwalijk nemen. Vooral nu hij
achteraf heeft gezegd het vanzelf
sprekend te vinden dat een ver
dachte onschuldig geacht moet wor
den terwijl een proces nog aan de
gang is.
Niettemin blijft de opmerking van
Nixon te betreuren, omdat hij er
de zaak die hij wil dienen schade
mee kan berokkenen.
